هنر و موسیقی انسان نئاندرتال
قصد داشتم تو تاپیک دیرینه شناسی بگذارم ولی دیدم اینجا بهتره
"""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""" """""""""""""""""""""""
مقدمه : از دیدگاه دیرین شناسی ، قبل از 100،000 سال و تا حدود 30،000 سال پیش گونه ای از انسان میزیست كه دارای اختصاصات اندام شناسی ، ژنتیكی و انسان شناختی متفاوت با انسان امروزی Homo sapien sapiens بوده است. فسیل Homo sapiens neanderthalensis یا همان انسان نئاندرتال برای اولین بار در سال 1848 در غاری از ناحیه جبل الطارق مراكش و سپس در سال 1856در غاری در دره Neander در شهردوسلدورف آلمان كشف گردید.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تصویر بازسازی شده ای از مراسم دفن انسان نئاندرتال
در غار shanidar در عراق
از سال 1858 تاكنون بقایای 350 انسان نئاندرتال (مرد ، زن و كودك) در83 نقطه مختلف از جمله در غارهای كشورهای بلژیك ، فرانسه ، ایتالیا ، اسپانیا ، كروواسی ، عراق ، فلسطین ، ازبكستان و شبه جزیره كریمه (اوكراین) كشف گردیده است. ایران نیز بر اساس یافته های دیرین شناسی در مناطق مختلف مانند بلوچستان (آثاری باقدمت 80 تا 100هزار سال پیش) و غارهای كمربند و تویو در نزدیكی شهر بهشهر (چهار اسكلت با قدمت70هزار سال پیش) محل زیست انسانهای نئاندرتال بوده است.
اختصاصات آناتومیك : این انسان دارای چهره ای خشن ، بدنی پرمو ، جمجمه پهن ، پیشانی كوچك و عقب رفته ، قوسهای ابرویی بسیار بزرگ ، حدقه چشم نسبتا درشت ، بینی دراز و رشد كرده ، آرواره های بزرگ و تقریبا بدون چانه بوده است. ظرفیت جمجمه او حدود 1425 سانتیمتر مكعب بوده است.(شكل2) چنین جمجمه ای با جمجمه همه نژادهای انسانهای كنونی تفاوت بسیار دارد.این جمجمه به علت كمی عرض و تخت بودن از نوع جمجمه های ابتدایی است. از طرفی به دلیل عدم تكامل در اعضای صوتی به احتمال زیاد به طور ناقص می توانست تكلم نماید.
بلندی قامت او حدود 160 سانتیمتر و كمی خمیده بوده است . با اینحال در بین انسانهای نئاندرتال نیز می توان نژادهای مختلف تشخیص داد : گروهی با اختصاصات نسبتا ابتدایی و گروهی كه دارای اختصاصات تكامل یافته تری بوده اند.
شیوه زندگی : همواره به دلیل ساختار آناتومیك انسان نئائدرتال گمان بر این بوده است كه این انسان از تمدن ، هنر و ارتباط انسانی بی بهره بوده است. با اینحال باگذشت زمان و با اكتشافات جدید این دیدگاه درحال منسوخ شدن می باشد. با یافت شدن آثار دستی ، ابزارها و سایر مظاهرتمدن توسط دیرین شناسان و یاستان شناسان ، به این باوررسیده ایم كه این انسان برخلاف انتظار موجودی هوشمند بوده است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
حلقه های ساخته شده از عاج ، زینت آلات بدلی ساخته شده از دندانهای سوراخ شده نشانه هایی از هوشمندی آخرین نسل انسانهای نئاندرتال دراروپای غربی است. از جمله نشانه های فرهنگی انسان نئاندرتال تكنیكهای پیشرفته و گوناگون ابزارسازی سنگی است كه نام سبك موسترین Mousterian را به خود گرفته است(شكل2). آثار این سبك ابزارسنگی كه برای اولین بار در Moustier فرانسه مشاهده شده ، عبارتند از : سنگهای كوچك تراشیده شده به صورت ماله ، قلم حجاری ، كارد و وسایل نوك تیز و دندانه دار. از طرفی در حدود هشتاد هزار سال پیش می توان آثاری از به كار گیری نوعی چسب حاصل از سوزاندن چوب درخت غان در چسباندن قطعات سنگی بر روی چوبهای بلند پیداكرد.
گذران زندگی انسان نئاندرتال اكثرا براساس شكار و كمتر ازجمع آوری مواد غذایی گیاهی تامین می گشت. برهمین اساس آنان می بایست با عادات رفتاری جانوران آن عهد ، مانند زمان مهاجرت های جمعی ، محل زیست ، مكانهای مهاجرت و همچنین با شیوه های شكار فردی و جمعی و با انواع دانه ها ، ریشه ها و مواد گیاهی خوراكی آشنا می بودتد. در شكار جمعی مهمترین مسئله همكاری است تا شجاعت های فردی ، به همین دلیل این انسان مطمئنا زندگی اجتماعی و گروهی داشته و گروه های شكارگر تشكیل می داده است.
حتمالا وظیفه شكار به دلیل نیاز به تحرك فراوان بر عهده مردان بوده و زنان علاوه بر بچه داری به كار جمع آوری مواد غذایی گیاهی نبز اشتغال داشته اند. تا قبل از یكصد و سی و پنج هزار سال پیش آنها توانسته بودند كه سگها را رام كرده و در دفاع و شكار از آنها استفاده نمایند. مطمئنا به هنگام شكار ، نزاع خشونت آمیز نیز در می گرفت ، گزارشی در دست است كه بر اساس آثار باقی مانده از انسان نئاندر تال با قدمت 36 هزار سال پیش در فرانسه ، او توسط اصابت سنگ تیزی بر سرش مجروح و توسط دیگران مورد حمایت قرار گرفته و درمان شده است.
از مهمترین شواهد دیگر در مورد انسانهای نئائدرتال ، دفن مردگان در مكانهای خاص و در جهت خاص و قراردادن انواع گل و ابزار آلات در گور آنها است كه می تواند نشاندهنده نوعی اعتقاد به زندگی پس از مرگ باشد. مواردی از این گونه را می توان در غار شنیدار در عراق نیز مشاهده كرد. با توجه به هم عصر بودن انسان نئاندرتال و انسان ساپینس(مدرن) ، شواهدی از ارتباطات ژنتیك بین آنها (به دلیل یافت بقایای انسانهایی با صفات حدواسط) و مطمئنا ارتباطات فرهنگی وجود داشته است
هنر انسان نئاندرتال بخشی از هنر دوران پارینه سنگی است كه سرآغاز آفرینش های هنری می باشد. آثار هنری این دوران به جز موارد معدود درآسیا (مثلا در نزدیك دریاچه بایكال) اكثرا در اروپا مشاهده می شود.اسپانیا و فرانسه بیشترین شواهد را در خود نهفته دارند. تقریبا به طور قاطع می توان گفت كه كانونهای بزرگ دیگری نیز وجود داشته اند ولی به دلیل مصرف مواد بی دوام هیچ مدركی از آنها وجود ندارد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
یكی از دلایل بقای آثار هنری حوزه فرانسه - اسپانیا استفاده از مواد سخت چون سنگ ، استخوان و ... است. بروز و رشد استعاره در هنر از بدو پیدایش هنر و استمرار و ثبات آن همراه با تكامل شگرف صنعت ابزار سازی نشان دهنده آن است كه علی رغم تحول در صنعت ابزار سازی و پذیرش صنایع دیگر ، شعور و فرهنگ این مردمان پیوسته و همگون بوده است.
همچنانكه گفته شد شاخص فرهنگی انسان نئاندرتال تكنیكهای پیشرفته ابزارسازی سنگی است كه سرمشق انسان هومو ساپینس در ابزار سازی قرارگرفته است. پیدایش قطعات گل اخرا به عنوان مواد رنگی و صفحه ای آهكی دارای چاله هایی به اندازه انتهای انگشتان در یكی از غارهای انسانهای نئاندرتال در فرانسه نشانگر شروع پیدایش هنر نقاشی است. تلاش در جمع آوری اشیای زیبای طبیعی مانند سنگواره ها ، سنگهای معدنی و صدفها و تلاش در تولید زینت آلات از دیگر نشانه های درك زیبایی در جدید ترین نسل انسانهای نئاندرتال است
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
باتوجه به یافت آثاری ازابزار تولید صدا می توان موسیقی را قدیمترین هنر انسان دانست. قدیمیترین صوت ابزارهای یافت شده مربوط به نود تا یكصد هزارسال پیش بوده و درغار Prolom شبه جزیره كریمه در اوكراین یافت شده اند. سوتهای كه دو تا سه سوراخ داشته و از استخوان بند انگشت جانوران سم دار و جانورانی مانند خرس غار ساخته شده اند در این منطقه آنچنان فراوانند كه می توان منطقه را مركز سوت سازان دنیای قدیم دانست.
با گذشت زمان می توان فلوتهای استخوانی را مشاهده نمود. این فلوتها از جنس استخوان ساق پای حیوانات (مانند خرس غار) بوده و دارای سوراخهایی با فواصل غیر مساوی هستند. قدیمی ترین فلوت مربوط به ناحیه Haua Fteah دركشور لیبی است. این فلوت دو سوراخ داشته و ازجنس استخوان عقاب است. سن این فلوت متعلق به هفتاد تا هشتادهزار سال پیش است. با اینحال معروفترین فلوت درغرب كشور اسلوونی با قدمت 45 هزار سال در غاری واقع در ناحیه Divije Babe همراه با بقایای فرهنگ موسترین یافت شده است. باقیمانده این فلوت دارای 2 سوراخ كامل و 2 سوراخ تخریب شده است ولی بر اساس محاسبات و شبیه سازیهای انجام شده طول تقریبی آن حدود 37 سانتیمتر بوده است.
باقیمانده فلوت اصلی نشان دهنده وجود 4 نت موسیقایی درحد 2 فاصله تمام پرده ای و یك فاصله نیم پرده ای می باشد. با توجه به شبیه سازی این فلوت می توان ادعا نمود كه فواصل موسیقایی اجرا شده توسط آن تقریبا در گام بزرگ (ماژور) قرار می گیرند. سوراخهای منظم گرد در مركز تنه استخوان توسط انسان نئاندرتال و با كمك ابزار سنگی ایجاد شده اند. قطر سوراخها متناسب با استفاده توسط انگشت است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
شبیه سازی فلوت استخوانی Divije Babe
عدم وجود بافت اسفنجی در این استخوانها امكان استفاده از بدنه آنهارا به عنوان یك ساز بادی فراهم می كند. از انواع دیگر سازها كه توسط انسانهای نئاندرتال به كار گرفته می شدند می توان از ساز های خراشی (Rasp) نام برد. در سال 1967 در معدنی در Schulensbroek در بلژیك از لایه ای در زیر عمق 10 متری زمین به سن شصت تا هفتاد هزار سال پیش استخوانی از ماموت كشف شد كه به طرز شگفت آوری عاج كاری گشته است. این ابزار ساده از طریق كشیده شدن جسمی دیگر بر روی عاج های آن به صدا در می آید.
با توجه به همزمانی جدیدترین انسانهای نئاندرتال و قدیمترین انسان ساپینس در یك دوره ده هزار ساله می توان گفت كه ارتباط این دو انسان در پیدایش هنر و بویژه گسترش كاربرد موسیقی تاثیر مثبت داشته است.
درپایان قابل ذكر است كه امروزه میتوان تداوم حضورسازهای موسیقی انسانهای نئاندرتال را حس نمود. وجود سوتهای استخوانی به عنوان اسباب بازیهای كودكانه در بین بعضی از گروههای قومی اروپایی در مجارستان ، سوئیس ، و شبه جزیره اسكاندیناوی ، استفاده از سازهای خراشی در اكثر نقاط جهان در مراسم مذهبی و جادوگری خود حاكی از انتقال سنتهای موسیقیایی انسانهای نئاندرتال به انسانهای عهد حاضر است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
