جنگ مرورگرها

جنگ مرورگرها

ابتدا كمي به عقب برمي گرديم و تاريخ را ورق مي زنيم. شايد باور نكنيد, اما در گذشته اي نه چندان دور مرورگري بود به نام Netscape Navigator كه بازار را از آن خود كرده بود. تا نسخه هاي شماره 3, اين مرورگر نه تنها خوب, كه عالي بود. آن زمان ها زبان HTML ساده بود وچيز زيادي نداشت. مايكروسافت با ديدن موفقيت هاي نت اسكيپ در حوزه اي كه قبلا هيچ علاقه اي به آن نداشت ( و حتي خود بيل گيتس اينترنت را يك مد زود گذر قلمداد كرده بود ), اولين نگارش مرورگر وب خود به نام اينترنت اكسپلورر را تنها به قصد بيرون راندن Netscape روانه بازار كرد.

از اين زمان بود كه رقابت ميان اين دو شركت شدت گرفت و هر كدام سعي مي كردند زودتر از ديگري نسخه جديدتري از مرورگر خود را آماده كنند. تگ هاي جديدي براي HTML ساخته شد DHTML به ميدان آمد و بعد از آن هم شيوه سند نويسي آزاد ابداع شد. طراحان سايت هاي وب مي توانستند اين تگ ها را در صفحات وب به كار ببرند, اما مجبور بودند يكي از اين دو مرورگر را انتخاب كنند. هر كدام را كه انتخاب مي كردند, سايت آنها در مرورگر ديگر درست كار نمي كرد. هم وب نويسان سرگردان بودند, هم كاربران.

سال 1997 بود كه نت اسكيپ نسخه 4 مرورگرش را بيرون داد. اين برنامه خيلي ضعيف بود و ايراد هم داشت و قابليت هاي جديدي هم داشت كه قاعده سازگاري با گذشته ( blackwards compatibility) را نقض مي كردند. ولي آنچه بيشتر از هر چيزي براي وب نويسان رنج آور بود, اشتباه بزرگ نت اسكيپ در استفاده از كدهاي جاوا و CSS پيشرفته بود. در اين زمان مايكروسافت, اينترنت اكسپلورر 4 را بيرون داد كه بسيار عالي بود, و معلوم شد اوضاع دارد به سرعت به نفع مايكروسافت تغيير مي كند.

ديري نگذشت كه نت اسكيپ متوجه شد يك بازي باخته را ادامه مي دهد. از آنجا كه IE به صورت آماده و پيش ساخته همراه با هر ويندوزي عرضه و نصب مي شد, بيشتر كاربران از اين مرورگر استفاده مي كردند و به دنبال ابزار بهتري نمي رفتند ( مشكلي كه رقباي امروز IE هم با آن مواجهند ). سهم بازار IE به سرعت رشد پيدا كرد و به 95 در صد رسيد. طراحان تنبل يا كم مهارت وب, سايت ها را طوري طراحي مي كردند كه فقط در IE كار كند, چرا كه ساختن سايت به نحوي كه در نت اسكيپ هم به درستي باز شود نيازمند وقت و مهارت زيادي بود. همين مورد به تنهايي كاربران را ترغيب مي كرد كه به IE روي آورند و كاري نداشته باشند كه مرورگرهاي ديگر چه پيشرفت هايي داشته اند. حتي وقتي نت اسكيپ عاقبت نسخه بسيار بهبود يافته Navigator را در سال 2000 بيرون فرستاد, هيچ تغييري در بازار ديده نشد و كسي به آن توجهي نكرد.

و اينجا بود كه جنگ خاتمه يافت. و پيامد آن يك وب ناسازگار و درهم و برهم بود كه فقط در نسخه خاصي از يك مرورگر قابل استفاده بود. البته HTML به عنوان يك زبان ساخت يافته نشانه اي جايگاه خاصي پيدا كرده بود و با اجزاي نمايشي اضافه اي ( چون تگ فونت ) متورم شده بود.

مرور مرورگرها

هر مرورگري كه مي توانست بر چيرگي IE به بازار مرورگرها خاتمه بخشد, قطعا برترين مرورگر مي شد. Netscape 6 سزاوار چنين جايگاهي بود, اما از دور خارج شد. موزيلا, كه Netscape 6 بر مبناي آن بنا شده بود, مجموعه اي عالي است, اما برنامه نويسان را مورد هدف قرار داده و براي كاربران عادي نسبتا بد قلق است. وب به مرورگري احتياج داشت كه سريع و سبك باشد و از عهده هر كاري كه IE مي تواند انجام دهد برآيد, و در عين حال بهتر باشد. Firefox چنين مرورگري است.

Firefox

طراحي اين مرورگر از همان ابتدا با در نظر گرفتن ملاحظات امنيتي, سريع بودن و خوش دست بودن صورت گرفته است. فايرفاكس ايمن ترين مرورگر موجود است و هيچ يك از نقاط ضعف IE ( از جمله اكتيو ايكس ) را ندارد. مهمتر از همه اين كه فايرفاكس همچنان در حال توسعه توسط جامعه اي بزرگ از برنامه نويساني است كه داوطلبانه اقدام به اين كار كرده اند. اگر ايراد يا ضعفي در برنامه پيدا شود, بلافاصله طي چند روز يا حتي چند ساعت برطرف شده و نسخه اصلاحي در اختيار عموم گذاشته مي شود. نتيجه اين سرعت عمل اين است كه گرفتاري هايي كه براي IE پيش آمده, براي فايرفاكس رخ نخواهد داد.

موتور پردازش گر Firefox ( به نام Gecko ) همان موتور قدرتمندي است كه در محصولات موزيلا مورد استفاده قرار مي گيرد. اين بدان معني است كه تمام چيزهايي كه وب نويسان به آنها عشق مي ورزند ( از جمله stylesheet و DOM ) در اين مرورگر حمايت شده است.

معماري باز Firefox امكان نصب تم هاي گوناگون و ابزار هاي الحاقي را ميسر مي سازد. تم ( كه در بسياري از برنامه هاي ديگر به skin مرسوم است ) ظاهري كاملا تازه به مرورگر مي بخشد, و ابزار هاي الحاقي قابليت هاي عملياتي بيشتري به مرورگر اضافه مي كنند ( مثلا اين كه هر وقت مرورگر را باز كرديد, برود حساب ايميل تان را در ياهو چك كند, يا جلوي پنجره هاي تبليغاتي را بگيريد ). در نشاني update.mozilla.org/extensions بسياري از اين ابزارهاي الحاقي ارائه شده اند. و خود فايرفاكس را مي توانيد از آدرس [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] دريافت كنيد.

Mozilla

موزيلا يك مجموعه نرم افزاري است كه شامل مرورگر وب, ابزار نامه نگاري و خبر خواني, ابزار گپ زني, و ويرايش گر HTML است. اين مجموعه مدت ها گل سر سبد محصولات موزيلا بود, تا اين كه اجزاي تشكيل دهنده آن تفكيك شد و پس از بازسازي و توسعه مجدد, به صورت محصولات مستقل و مجزا عرضه شدند. فايرفاكس بخش مرورگر اين مجموعه است و Thunderbird بخش نامه نگار آن. تمام چيزهاي خوبي كه در مورد Firefox گفتيم, درباره اين مجموعه نيز صدق مي كند, ولي براي آساني و سرعت بيشتر, محصولات مستقل شده را توصيه مي كنيم. اگر به دنبال يك برنامه هستيد كه همه اين كارها را براي شما انجام دهد, شك نكنيد كه مجموعه موزيلا بهترين انتخاب است. براي ذريافت اين مجموعه به نشاني [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] مراجعه كنيد.

Netscape Navigator 7

اين برنامه هم تقريبا تماما بر مبناي موزيلا بنا شده است, منتها مارك و نشان Netscape را روي آن گذاشته اند. بنابراين, Navigator 7 نيز هم مرورگر دارد, هم نامه نگار, هم IRC و هم ويرايشگر HTML. اما از آنجا كه Mozilla خيلي منظم تر و زودتر به روز مي شود, استفاده از آن مرورگر را توصيه مي كنيم. با اين حال, در صورت تمايل مي توانيد Navigator را از نشاني channels.netscape.com/nc/browsers/download.jsp دريافت كنيد.

Internet Explorer 6

در اوايل سال 2000, اينترنت اكسپلورر 5 بهترين مرورگر بازار محسوب مي شد. پردازش و نمايش صفحات وب توسط اين مرورگر بسيار خوب انجام مي شد و ظاهرا آن زيبا بود. سرعت خوبي هم داشت. IE6 خيلي زود بعد از IE5 روانه بازار شد ولي اندكي از ايراد هاي آن رفع شده بود.
ديري نگذشت كه اينترنت اكسپلورر بلاي جان هر وب نويسي شد كه فكري رو به جلو داشت. با ظهور تكنيك هاي پيشرفته طراحي CSS, ايرادها و ناتواني هاي موتور پردازش گر IE6 بر ملا شد. حالا IE سال ها از زمان عقب افتاده و امكانات CSS كه به خوبي در مرورگرهاي مبتني بر Gecko ( از جمله Firefox ) حمايت مي شوند. حتي در تصور IE هم نمي گنجد و بعيد است در نسخه ( به تاخير افتاده ) ويندوز هم يادي از آن شده باشد.
براي اينكه زياد هم بدگويي نكرده باشيم, IE6 از HTML 4.10 , XHTML 1.0 , Javascript , DOM Level 1 و CSS-1 حمايت مي كند. هيچ اقدامي در جهت حمايت از CSS-2 مشاهده نشده, ولي عجيب آنكه نسخه 5 اينترنت اكسپلورر براي كامپيوترهاي مكينتاش از CSS-2 حمايت كرده است.
IE مرورگري در حد متوسط است. محيط و رابط كاربري آن هنوز هم زيبا است و صفحات وب را نسبتا سريع باز مي كند, اما عدم حمايت از مشخصه هاي CSS ( كه در سال 1998 استاندارد شد ) اشكال بزرگي است. قفل كردن IE ديگر يك عادت شده, و حفره امنيتي در IE راه نفوذ را براي جاسوس افزارها و خرابكاران بازگذاشته است. اين ضعف ها تا حدي است كه بعضي كارشناسان اصلا تمايلي ندارند IE را به ديگران توصيه كنند.

Opera

مرورگر شركت Opera Software حقيقتا محصول خوبي است اين برنامه كه خودش را سريع ترين مرورگر روي زمين مي داند. به صورت رايگان عرضه شده و از بسياري از استانداردها حمايت مي كند. ابتكارات و امكاناتي كه طراحان اپرا سعي كرده اند در اين برنامه بگنجانند واقعا عالي است. به خاطر استفاده از tab يا زبانه, دسكتاپ شما اصلا شلوغ نمي شود, چرا كه هر صفحه جديد در دل پنجره اصلي مرورگر باز مي شود و روي Taskbar فقط يك دكمه ( خود اپرا ) ديده مي شود. مجموعه ابزارهايي در اپرا گنجانده شده كه پيدا كردن اطلاعات را براي شما سهولت مي بخشند, از خط ابزارهاي جستجو در وب ( گوگل, آمازون و غيره ) گرفته تا امكانات لغت يابي فوري.
دو مورد از ويژگي هاي بسيار عالي اين مرورگر, قابليت زوم كردن صفحه و تعريف كليد هاي ميان بر است. قابليت زوم, كل صفحه را با عكس ها و نوشته هايش بزرگ يا كوچك مي كند ( نه فقط متن را ). كليدهاي ميان بري كه در اپرا تعريف شده, به درد حرفه اي ها و وب نويسان مي خورد تا با زدن يكي دو كليد, Stylesheet يا تصاوير را خاموش و روشن كنند.
محيط برنامه خوب و گيرا است, اما در مرحله اول كمي شلوغ است. طراحان اپرا فكر كرده اند كه كاربر به تمام قابليت هاي مرورگر احتياج دارد و براي همين هر چه منو و خط ابزار هست را از همان اول فعال و روشن كرده اند. اما خود شما مي توانيد دكمه و چيزهاي اضافي را از روي صفحه برداريد.
در مجموع, اپرا چيزي نيست كه به راحتي بتوان گفت از فايرفاكس پائين تر يا بالا تر استم اگر نگاهي به آن بيندازيد, چه بسا از ديد شما بهتر از Firefox باشد. ولي مطمئن باشيد از IE بهتر است. براي دريافت رايگان اين مرورگر به نشاني [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] مراجعه كنيد.

كدام يك بهتره؟؟؟