( voip Voice over internet protocol) معرفی

[Azad/]

سر فصل مطالب :





VoIP چیست ؟

آشنایی با VoIP و مقایسه آن با سیستم تلفنی مخابراتی

انواع مکالمات با استفاده از VOIP

تجارت VoIP





برتری های VoIP به شبکه های مخابراتی





مقایسه نوع شبکه‌ی مخابراتی سنتی و VoIPا از زوایای دید گوناگون





ویژگی های VoIP

چگونگی ارسال و دریافت صدا بر روی بستر IP





اجزاء VoIP





کاربردهای VoIP

مزایای VoIP





تجهیزات و محصولات VoIP





مبدل آنالوگ به دیجیتال ATA





سرور یا مرکز تلفن IP PBX VoIP





مزایای مرکز تلفن VoIP





کارت های تلفن VoIP

تلفن های VoIP





Gateway VoIP (گیت وی های VoIP)





محصولات بیسیم VoIP بر اساس DECT





انتقال خطوط تلفن آنالوگ بر روی شبکه داخلی یا اینترنت





تجهیزات لازم برای انتقال اینترنتی خط تلفن





مزایای انتقال خط با استفاده از اینترنت

امکانات VoIP

پروتکل های کنترل تماس های شبکه VoIP

پروتکل SIP

پروتکل H323

[Azad/]

VoIP چیست ؟




ارتباطات يكی از نيازهای حياتی بشريت است و انسان همواره به دنبال ابداع فن آورهائی بوده است كه بتواند با استفاده از آنان با ساير همنوعان خود ارتباط برقرار نمايد . در گذشته ای نه چندان دور كه انسان استفاده از اينترنت را تجربه نكرده بود ، ارتباطات محاوره ای صرفا" از طريق تلفن و به كمك خطوط PSTN ( برگرفته از Public Switched Telephone Network ) ، انجام می گرديد .

در سيستم فوق ، سيگنال های صوتی آنالوگ با استفاده از كابل های مسی حمل و مبادله داده خصوصا" در مسافت های طولانی گرانقيمت و ارتباطات دوسويه ويديوئی رويائی بيش نبود ( در آن زمان صرفا" از تلويزيون استفاده می گرديد كه به عنوان يك رسانه دوسويه محسوب نمی گردد ). در ساليان اخير ما شاهد اتفاقات جالبی بوده ايم كه هر يك به سهم خود تاثيری غيرقابل انكار در حيات بشريت داشته اند .

ابداع كامپيوترهای شخصی ، فن آوری های جديد ارتباطی نظير تلفن های سلولی و نهايتا" اينترنت نمونه هائی در اين زمينه می باشند كه باعث شده است انسان بتواند با استفاده از سرويس های جديدی نظير نامه الكترونيكی ، چت و مواردی‌ ديگر با ساير افراد ارتباط برقرار نمايد . در حال حاضر می توانيم نظاره گر يك انقلاب واقعی در عرصه ارتباطات باشيم .

هر شخص با استفاده از كامپيوتر و اينترنت می تواند با ساير افراد مورد علاقه خود ارتباط برقرار نموده ، داده ئی را مبادله و يا از طريق امكانات نرم افزاری موجود با يكديگر گفتگو نمايند . ما نمی دانيم دقيقا" در آينده چه اتفاقی خواهد افتاد ولی اين را می دانيم كه كامپيوتر دارای نقشی محوری و اساسی در اين رابطه خواهد بود . اينترنت با سرعت بالا در همه جا استفاده خواهد شد و مردم با يكديگر به صورت صوتی و تصويری ارتباط برقرار خواهند نمود . به هرحال ، رشد بی سابقه اينترنت در ساليان اخير اين نويد را می دهد كه بتوان از زيرساخت موجود به عنوان يك گزينه مطلوب به منظور ارتباطات استفاده نمود

. VoIP( برگرفته از Voice over internet protocol ) که با نام IP تلفنی نیز از آن یاد می شود ، امکان استفاده از اینترنت و شبکه های کامپیوتری را به منظور مکالمات تلفنی فراهم می نماید . در مقابل استفاده از خطوط تلفن سنتی ، VoIP از فن آوری دیجیتال استفاده می نمايد و نیازمند به یک بستر شبکه ای است . هم اینک شرکت های متعددی سرویس فوق را بر روی اینترنت در اختیار علاقه مندان قرار می دهند .در واقع ، با استفاده از فن آوری VoIP صدای انسان توسط بسته های اطلاعاتی IP و از طريق شبکه کامپیوتری مثل اينترنت ارسال می گردد .

VoIP می تواند به منظور تامين خواسته فوق از سخت افزارها و ابزارهای ویژه استفاده کند و يا در يك محيط مبتنی بر كامپيوترهای شخصی پیاده سازی شود.




.

[Azad/]

آشنایی با VoIP و مقایسه آن با سیستم تلفنی مخابراتی


آیا هرگز به این اندیشیده اید که چرا مکالمات تلفنی بین کشورهای دور دست گاهی حتی از مکالمات درون کشوری نیز ارزانتر هستند و کیفیت بالاتری نیز دارند؟ این به خاطر استفاده از فناوری ویپ است. امروزه فناوری VoIP و یا انتقال صوت بر روی شبکه (Voice over IP)، سیستم های تلفنی سنتی را به چالش کشیده است. VoIP نه تنها ارزانتر و پایدار است بلکه امکانات دیگری مانند ترکیب با سرویس های کامپیوتری و اینترنتی دارد. با استفاده از این ویژگی می توان سرویسهایی را خلق کرد که پیاده سازی آن ها با مراکز تلفنی سنتی اگر غیر ممکن نباشد، بسیار دشوار است.

سیستم مشاوره تلفنی و یا نظرسنجی تلفنی نمونه ای از این سرویس ها هستند.


شبکه‌های مخابراتی به عنوان جزء جدایی ناپذیر زندگی امروز بیش‌ترین سهم را در تبادل اطلاعات و اخبار به عهده دارند. این فناوری که قدمتی بیش از صد سال دارد، صورت پیشرفته‌تری به خود گرفته است و خود را با نیازهای جدید تطبیق داده است تا به صورت امروزی درآمده است. امروزه انتقال تماس، کنفرانس های تلفنی، نمایش‌گر شماره تلفنی و ... همه و همه سرویس هایی هستند که از سوی مراکز مخابراتی و بر پایه شبکه‌های مخابراتی ارایه می‌شوند. با وجود این، هنوز مشکلات حل نشده بسیاری در شبکه‌های مخابراتی موجود است که نیاز به بررسی بیش‌تر دارد.

مواردی نظیر هزینه بالای نگه‌داری این شبکه‌ها، ارایه‌ی دشوار سرویس های جدید،‌ هزینه‌ی بالای نصب و راه اندازی و گسترش شبکه‌های مخابراتی و ناتوانی در ارایه‌ی خدمات خاص از این مشکلات هستند. با مطرح شدن شبکه‌های کامپیوتری (به خصوص اینترنت) و امکان برقراری ارتباط به صورت سوییچ بین بسته‌های داده (Packet Switching) ارسال داده بر روی این شبکه‌ها به صورت جدی مطرح شد و در تمامی موارد موفقیت آمیز نمود. اگر زمانی دستگاه های فکس و تلکس بر روی شبکه‌های مخابراتی سنتی متن و تصویر را از جایی به جای دیگر منتقل می‌کردند، امروزه پست الکترونیکی و پیام‌های بین کامپیوتری این جای‌گاه را به دست آورده‌اند، به نحوی که صورت قدیمی ارسال اطلاعات را تحت شعاع خود قرار داده‌اند.

در جایی که اطلاعات منتقل شده بر روی شبکه‌های کامپیوتری شکل صوتی به خود بگیرند VOIP (Voice Over IP) مطرح می‌شود. البته شایان گفتن است که برای داشتن یک ارتباط از نوع VOIP باید شبکه‌ای بر پایه پروتکل IP داشته باشیم. حال با توجه به این که بزرگ‌ترین شبکه بر پایه VOIP شبکه اینترنت است، به طور معمول از این فناوری به عنوان منتقل کننده صدا بر روی شبکه اینترنت یاد می‌شود.




.

[Azad/]

انواع مکالمات با استفاده از VOIP


انواع مکالمات با استفاده از VOIP با تفکیک کاربران نهایی گفت‌وگوهای صوتی به دو شکل دستگاه متصل به شبکه IP و دستگاه متصل به شبکه مخابراتی سنتی، سه نوع مکالمه را می‌توان متصور شد:


1. ابزار VOIP با ابزار VOIP:طی این مکالمه دو وسیله که به شبکه مبتنی بر IP متصل هستند با یکدیگر ارتباط بر قرار می‌کنند.


2. ابزار VOIP با تلفن سنتی: در این نوع مکالمه وسیله متصل به پروتکل IP با دستگاه تلفنی که به شبکه مخابراتی سنتی متصل است ارتباط بر قرار می‌کند. در این صورت یک دستگاه متصل به IP نقش واسط را در تبدیل اطلاعات از شبکه IP به شبکه مخابراتی سنتی به عهده دارد.


3. تلفن سنتی با تلفن سنتی: این نوع مکالمه به طور معمول به دلیل مسافت بالای بین دو فرد بر قرار کننده مکالمه و به منظور صرفه‌جویی در هزینه گفت‌وگو شکل می‌گیرد. در این نوع ارتباط هر یک از دو تلفن توسط شبکه مخابراتی سنتی به یک دستگاه متصل به شبکه IP مرتبط می‌شوند و ارتباط VOIP بین این دو دستگاه کمکی شکل می‌گیرد. ارتباط تلفنی با استفاده از کارت‌های تلفن رایج در بازار از این نوع است.
با اندکی توجه به سه مورد بالا متوجه می‌شویم که موارد 2 و 3 مطرح شده در بالا با استفاده ترکیبی از شبکه مخابراتی سنتی و شبکه IP برقراری ارتباط صوتی را ممکن می‌سازند

.البته انواع دیگر مکالمات VOIP نیز وجود دارد : ( Virtual Station) ایستگاه مجازی به ایستگاه مجازی - ایستگاه مجازی به شبکه کامپیوتری - شبکه کامپیوتری به شبکه کامپیوتری.





.

[Azad/]

تجارت VoIP



امروزه VOIP و انتقال صوت بر پایه این فناوری به صورت یک تجارت بزرگ در آمده است که هم‌چنان روند رو به رشد بالایی دارد. مزیت اصلی این نوع مکالمات برای کاربران، هزینه پایین آن است که موجب ترجیه آن به شبکه های مخابراتی سنتی می‌شود. این تجارت از سه دیدگاه قابل بررسی است:



1. فروش تجهیزات ساختاری: به منظور رسیدن به کارایی بالاتر و کیفیت بهتر صدا در مکالمات VOIP، نیاز به استفاده از تجهیزات ویژه ای در شبکه های مبتنی بر IP است. انواع مسیردهنده (Router)های VOIP، سوییچ‌های شبکه خاص این کاربرد و دروازه(Gateway) های ویژه و ... از این تجهیزات هستند. شرکت سیسکو در سال‌های 1996 تا 1999 تعداد یک میلیون عدد از این تجهیزات را فروخت، در حالی که در سال 2000 به تنهایی یک میلیون عدد دیگر از این تجهیزات توسط این شرکت به فروش رسید. این آمار خود بیان‌گر سرعت رشد این فناوری است.


2. فروش گوشی های تلفنی جدید: برای پشتیبانی بهتر فناوری VOIP گوشی‌های تلفنی خاصی ساخته شده‌اند که خود به طور مستقیم به شبکه مبتنی بر پایه IP (برای مثال اینترنت) متصل می‌شوند و می‌توانند اطلاعات را در قالب بسته‌های داده بر روی این شبکه منتقل نمایند. تا سال 2001 در آمد ناشی از فروش این گونه گوشی‌ها برای سازنده‌های آن‌ها حدود یک میلیارد دلار بود که پیش بینی شده بود تا سال 2006 این رقم به پنج میلیارد دلار افزایش یابد که بر اساس این تحقیقات به بیش از این رسید .


3. ارایه خدمات در قالب مراکز تلفنی نسل بعد: با وجود عدم وابستگی تکنولوژی VOIP به مراکز مخابراتی،‌ به منظور ایجاد سهولت در برقراری ارتباط (برای مثال توزیع شماره تلفن به کاربران) و ارایه سرویس‌های مختلف مراکز تلفنی VOIP بر روی شبکه اینترنت شکل گرفته‌اند که پیش‌بینی می‌شود این مراکز در آینده دارای درآمد بالایی باشند.


تهدیدهای VOIP برای تجارت‌های کنونی همواره با پدید آمدن یک فناوری جدید در عرصه‌های گوناگون،‌ فناوری‌های قبل در معرض انحطاط قرار می‌گیرند. فناوری اطلاعات و ارتباطات نه تنها از این قاعده مستثنا نیست، بلکه چنین وضعیتی در آن بیش از سایر حوزه‌ها احساس می‌شود. با شکل گیری تکنولوژی VOIP حوزه های متنوعی از جمله مکالمات تلفنی معمولی، ارتباط از طریق نمابر و حتا استفاده از پست الکترونیکی دچار تهدید شده‌اند. در کشورهای مختلف دنیا به منظور جلوگیری از این ضررهای مالی و یا به منظور تطبیق با شرایط جدید تدابیر مختلفی اندیشیده شده است.برای مثال در کشورهایی مانند سوئد و یا برخی از ایالات آمریکا به طور کامل به این تکنولوژی روی آورده شده است و VOIP به عنوان جای‌گزینی برای تلفن های سنتی در نظر گرفته شده است،‌ در حالی که در برخی از کشورها از جمله پرتغال و یا امارات متحده عربی، به طور کامل این تکنولوژی ممنوع شده است

[Azad/]

برتری های VoIP به شبکه های مخابراتی


شبکه‌های تلفنی آینده مراکز VOIP نیز همانند مراکز مخابراتی سنتی می‌توانند شماره تلفنی را به صورت اختصاصی به یک کاربر اختصاص دهند. این شماره‌های تلفنی از طریق مراکز اینترنتیVOIP در اختیار کاربران قرار می گیرد، مانند یک آدرس پست الکترونیکی به همراه یک کلمه عبور محافظت می‌شود. از طریق این شماره کاربران می توانند به مرکز اینترنتی مزبور متصل شوند و IP دستگاه VOIP خود را به این مرکز اعلام کنند. در نتیجه کاربران دیگر توسط شماره تلفن خود به مرکز VOIP متصل می‌شوند و شماره‌ای که قصد تماس با آن دارند را در اختیار مرکز قرار داده و IP مقصد را دریافت می‌کنند و از طریق پروتکلIP یک تماس تلفنی را آغاز می‌کنند. از چنین شبکه‌هایی با عنوان شبکه‌های مخابراتی آینده یاد می‌شود و پیش‌بینی می‌شود که به سرعت جای‌گزین شبکه‌های مخابراتی کنونی شوند.

دلایل اصلی این جای‌گزینی برتری‌هایی است که شبکه‌های مخابراتی آینده به شبکه‌های مخابراتی کنونی دارند و در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:





1. هزینه‌ی بسیار پایین نگه‌داری شبکه‌های مخابراتی آینده نسبت به شبکه‌های مخابراتی کنونی و به دنبال آن،‌ قیمت پایین خرید یک شماره (حتا مجانی) و مکالمه‌ی تلفنی.


2. پشتیبانی کلیه امکانات مخابراتی کنونی و حتی ارایه خدمات جدید، با هزینه‌ی بسیار پایین و سهولت اجرایی بالا.


3. جابه‌جایی آسان شماره‌های تلفنی به این معنا که یک شماره تلفنی مانند یک آدرس پست الکترونیکی از هر نقطه‌ای از دنیا قابل دسترسی خواهد بود و می‌توان از طریق آن تماس گرفت و یا با آن ارتباط بر قرار کرد.


4. قابلیت برنامه‌نویسی بر روی گوشی‌های تلفنی همانند یک گوشی موبایل و یا حتا پیشرفته‌تر از آن.

[Azad/]

مقایسه نوع شبکه‌ی مخابراتی سنتی و VoIPا از زوایای دید گوناگون


در ادامه دو نوع شبکه‌ی مخابراتی سنتی و VoIP را از زوایای دید گوناگون مورد مقایسه قرار می‌دهیم:


1. استاندارد برقرار کننده ارتباط در شبکه‌های تلفنی VOIP پروتکل‌ها و بسته‌های داده هستند (مانند شبکه‌های IP) در حالی که در شبکه‌های مخابراتی سنتی واسط‌های ارتباطی استاندارد (سوییچ مدارهای درون شبکه) تعریف شده‌اند.


2. با در نظر گرفتن ماهیت فناوری VOIP و خصوصیات شبکه IP، متوجه خواهیم شد که این شبکه‌ها از حالات داخلی بسیار کم‌تری نسبت به یک شبکه مخابراتی سنتی برخوردار هستند. همین امر سبب می‌شود که نگه‌داری این گونه شبکه‌ها بسیار آسان‌تر و کم هزینه‌تر باشد.


3. در شبکه‌های مخابراتی سرویس‌های مخابراتی درون شبکه مخابراتی (تجهیزات داخلی) مستقر می‌شوند،‌ یعنی برای داشتن یک سرویس خاص باید مرکز مخابراتی پشتیبانی کننده آن سرویس باشد. به عبارت دیگر تجهیزات کاربر در این نوع سرویس‌ها تنها از خدمات بهره می‌برند و چنانچه آماده‌ی دریافت خدمات خاصی باشند، تا زمانی که آن سرویس از طرف مرکز مخابرات ارایه نشود، امکان استفاده از آن وجود ندارد. بر عکس، در شبکه‌های مخابراتی بر پایه‌ی پروتکل IP، سیستم‌های نهایی در صورتی که یک سرویس جدید را پشتیبانی کنند، می‌توانند با یکدیگر (بدون نیاز به تغییر در شبکه‌ی مخابراتی) و با استفاده از آن سرویس ارتباط بر قرار کنند.


4. هنگام استفاده از شبکه‌های مخابراتی کنونی، تمامی کنترل‌های تماس و بر قراری ارتباط از طریق مرکز مخابرات (مستقر در شبکه ارتباطی) اعمال می‌شود، در صورتی که در شبکه‌های مخابراتی آینده که بر پایه پروتکلIP خواهند بود، تمامی این کنترل‌ها توسط سیستم‌های نهایی انجام خواهند گرفت. به عبارت دیگر وابستگی به مرکز مخابراتی حذف خواهد شد.


5. سیستم‌های مخابراتی جدید که بر پایه IP شکل گرفته‌اند نیز همان درجه اطمینان را که سیستم‌های مخابراتی کنونی از نظر سالم بودن شبکه تضمین می‌کنند، پشتیبانی می‌کنند. نتایج آماری حاصل از بررسی خرابی‌های شبکه و مقایسه آن‌ها این امر را تایید می‌کند.


6. دیگر ویژگی سیستم‌های مخابراتی جدید پویایی و تحول سریع آن‌هاست. این سیستم‌ها به عنوان زیر مجموعه‌ای از علم کامپیوتر و فناوری دیجیتال مشمول قانون مور می‌شوند. به بیان دیگر باید حدود هر 18 ماه منتظر پیشرفتی در ابعاد دو برابر سابق در این گونه سیستم‌ها باشیم، در حالی که شبکه‌های مخابراتی قدیمی مدت زیادی است که همان شکل سابق را حفظ کرده‌اند و به ندرت دست‌خوش تغییرات می‌شوند. نگاهی گذرا بر تاریخ تحولات شبکه‌های مخابراتی نشان می‌دهد که پس از حدود هر 30 سال شاهد تحولاتی محسوس در آن‌ها هستیم که در مقایسه با تحولات شبکه‌های مخابراتی آینده در عمل ناچیز است.


7. در سیستم‌های مخابراتیVOIP سرعت برقراری ارتباط به شدت وابسته به قدرت سیستم‌های نهایی در برقراری ارتباط است در حالی که در سیستم‌های مخابراتی کنونی این زمان بسیار طولانی است. اما بر روی هم رفته سرعت بر قراری ارتباط VOIP که به وسیله سوییچ بسته‌های داده کار می‌کنند به مراتب سریع‌تر از برقراری ارتباط در شبکه‌های سوییچ کننده مدار (شبکه های مخابراتی کنونی) است.


8. در سیستم‌های مخابراتی آینده (VOIP) ارایه کنندگان خدمات مخابراتی در عمل نقش واضح و تعریف شده‌ای ندارند؛ زیرا ارکان اصلی برقراری ارتباط دو طرف مکالمه کننده هستند. پیش‌بینی می‌شود که مراکز مخابراتی آینده از طریق ارایه راهکارهای متنوع به منظور بهبود برقراری ارتباط امرار معاش کنند. حال این خدمات ممکن است بین دو مرکز مخابراتی، به طور کامل متفاوت باشد.




.

[Azad/]

ویژگی های VoIP





در نتیجه می توان موارد زیر را به عنوان ویژگی های VoIP نام برد:




در فناوری VoIP بستر شبکه ای که برای انتقال دیتا استفاده می شود برای انتقال مکالمات نیز مورد استفاده قرار می گرد. این باعث ارزانتر شدن هزینه سرویس ها می شود
در ویپ تلفن ها مستقیما به شبکه متصل می شوند. این تلفن ها گرانتر از تلفن های ساده آنالوگ هستند.
سرور تلفنی در VoIP کوچکتر، ساده تر و بسیار ارزانتر از سانترالهای تلفن آنالوگ هستند.
پیاده سازی شبکه های دیتا (شامل روتر ها و سوئیچها) برای سرویس ویپ به مراتب آسانتر از شبکه های مخابراتی می باشد.
پایداری شبکه های دیتا بیش از شبکه های مخابراتی مبتنی بر سوئیچ های مداری می باشد و احتمال خرابی آن ها پائینتر است.
با توجه به انتقال صوت به صورت دیتا، فناوری ویپ سازگاری بیشتری با سیستم های کامپیوتری دارد.

[Azad/]

چگونگی ارسال و دریافت صدا بر روی بستر IP


در فناوری VoIP مکالمات بر روی شبکه دیتا ارسال می شوند. برای انجام این کار، در یک سیستم VoIP ابتدا صدا به صورت دیجیتالی در می آید، سپس فشرده می شود و در نهایت به صورت بسته های دیتا در می آیند. این بسته ها باید بدون تأخیر زیاد به سمت دیگر شبکه به دست گیرنده برسند. در گیرنده مکالمات بسته بندی شده دوباره به صورت آنالوگ در می آید و پخش می شوند.


بسته‌های VOIP برای برقراری یک ارتباط VOIP در سخت‌افزارهای کاربری کار نمونه‌برداری از صدا صورت می‌گیرد. به طور معمول صدایی به طول تقریبی 10 تا 20 میلی ثانیه در بسته (Packet) اطلاعاتی جهت ارسال قرار می‌گیرد. البته انواع Codec (رمز گذاری و رمزگشایی) تعریف شده‌اند که هرکدام استاندارد خاص خود را به منظور نمونه‌برداری و ارسال صدا تعریف می‌کنند. هر بسته VOIP طولی کم‌تر از 100 بایت دارد که پروتکل لایه ارسال(Transfer Protocol) UDP را جهت مسافرت بر روی شبکه IP انتخاب می‌کند. 20 تا 40 بایت اول بسته VOIP حاوی IP مقصد است. 8

بایتی که به دنبال آن می‌آید حاوی صدایی است که در بازه زمانی 10 تا 20 میلی ثانیه نمونه‌برداری شده است. سپس 12 بایت که اطلاعاتی از نوع پروتکل RTP را داراست در ادامه آن می آید. در ادامه همین مقاله توضیحاتی را در مورد این پروتکل بیان خواهیم کرد. بالاخره در 33 بایت انتهایی این بسته اطلاعاتی در مورد نحوه کدگذاری و کدگشایی این بسته (Codec Info) قرار می‌گیرد. وا بسته به Codec در نظر گرفته شده در انتقال صدا، بسته‌های VOIP مدتی را در سمت دیگر (دریافت کننده صدا) منتظر می مانند تا کار بافر شدن آنها به حد تعیین شده برسد.

با رسیدن حجم بسته‌ها در بافر سمت دریافت کننده به اندازه تعیین شده، صدا در سمت دیگر پخش خواهد شد. تاخیر صدا همان گونه که در بالا گفتیم، بسته‌های VOIP یکی پس از دیگری از سمتی ارسال و در سمت دیگر بافر می‌شوند و پس از رسیدن بافر به اندازه‌ای مشخص (و یا گذشتن زمانی از پیش تعیین شده) صدا پخش می‌شود. این کار در حالت ایده‌آل به نحوی انجام می‌گیرد که شنونده صدا متوجه هیچ تاخیری در شنیدن صدا نشود. تاخیر صدا به عنوان یکی از مهم‌ترین عامل‌های کیفیت صدا نقش مهمی در شکل‌گیری یک ارتباط صوتی مطلوب دارد.

چنانچه این تاخیر از حدی بیش‌تر شود، ادامه مکالمه میسر نخواهد بود. این همان تاخیری است که شاید در هنگام یک مکالمه تلفنی راه دور که با استفاده از کارت تلفنی انجام می‌گیرد، متوجه آن شده باشید. چنانچه تاخیر صدا بیش‌تر از 200 میلی ثانیه شود، مکالمه تلفنی را از حالت مطلوب خارج می‌کند و کاربران را دچار مشکل می‌سازد. هر اندازه این تاخیر کاهش یابد به یک مکالمه ایده آل تلفنی نزدی‌ تر می‌شویم. عامل تاخیر صدا به عنوان بزرگ‌ترین چالش در فناوری VOIP مطرح بوده و هست.

تاخیر صدا به علت تکنولوژی انتخاب شده در شبکه‌های مخابراتی سنتی در عمل ناچیز و قابل چشم‌پوشی است اما در VOIP همه چیز به طور کامل متفاوت است. راهکارهای مختلف که به منظور کاهش تاخیر اعمال شده‌اند و همچنین پیشرفت فناوری ارتباطات و اینترنت موجب شده است که تاخیر یک ارتباط VOIP که در گذشته‌ای نه چندان دور به بیش از 600 میلی ثانیه می‌رسید و در عمل ادامه مکالمه را ناممکن می‌ساخت به حد مطلوب 100 میلی ثانیه برسد به منظور مقابله با تاخیر صدای احتمالی که به هر دلیل و از جمله ترافیک بالای شبکه ارتباطی ایجاد می‌شود، تدابیر واکنشی متعددی اندیشیده شده است. در ارتباطاتی که به صورت متقابل (interactive) هستند، بسته‌های صدایی که خراب می‌شوند دوباره ارسال نمی‌شوند. این کار باعث افت کیفیت صدا می‌شود در حالی که تاخیر را نامحسوس می‌سازد.

بنابراین در این گونه ارتباطات به طور معمول از پروتکل UDP در لایه ارسال استفاده می‌شود. در حالی ارسال صدا به صورت offline انجام گیرد، این بسته‌ها دوباره ارسال می‌شوند تا بهترین کیفیت ممکن حاصل شود. در این موارد پروتکل TCP در لایه ارسال بهترین انتخاب است. اصلاح خطا به صورت FEC (Forward Error Correction) یکی دیگر از تدابیری است که در هنگام خرابی بسته‌ها و برای جلوگیری از تاخیر صدا و افت کیفیت آن اندیشیده می‌شود. به این ترتیب، وسیله دریافت کننده صدا دارای این قابلیت است که در صورت خرابی بسته‌ها، آ‌ن‌ها را اصلاح و بازسازی کند.

این کار که هزینه سخت‌افزاری بالاتری می‌طلبد و نیاز به اطلاعات جانبی و مکملی دارد که کار شناسایی و اصلاح خطا را میسر می‌سازد. این اطلاعات در همان بسته VOIP جای می‌گیرند و البته حجم بسته و ترافیک شبکه را افزایش می دهند! شناسایی صدا(Voice Activity Detection که از صورت مخفف آن به نام VAD استفاده می شود) و به دنبال آن، شلوغی آرامش بخش (‍Comfort Noise) از دیگر تدابیر هوشمندانه در زمینه کاهش ترافیک شبکه هستند. در سیستم های معمولی تلفنی و از جمله VOIP همواره از هر یک از دو دستگاه برقرار کننده ارتباط کار نمونه‌برداری صدا و ارسال انجام می‌شود.

حال چه کسی در حال صحبت کردن باشد و یا نباشد. در نظر داشته باشید که در یک مکالمه معمولی تلفنی در هر زمان تنها یکی از طرفین در حال صحبت هستند و فرد دیگر در حال شنیدن است. به علاوه زمان نهایی نیز وجود دارد که هیچ یک از طرفین صحبت نمی‌کنند و برای مثال به موضوع خاصی فکر می‌کنند. حال اگر بتوانیم کاری کنیم که هر یک از دو دستگاه ارسال کننده صدا تنها زمانی اقدام به این کار کنند که صدایی با ارزش در محیط وجود داشته باشد،‌ به مقدار زیادی ترافیک شبکه را کاهش داده‌ایم. همین ایده‌ی ساده در بسیاری از گوشی‌هایVOIP موجب اضافه شدن وسیله‌ای به نام VAD (Voice Activity Detector) شده است.

کار این وسیله تشخیص صدا در محیط و تعیین فرستادن یا نفرستادن آن است. با به کار گیری VAD در گوشی‌های VOIP این مشکل پیش آمد که همواره فرد مقابل که در زمانی هیچ گونه صدایی را نمی‌شنید احساس کند که مکالمه قطع شده است. به منظور رفع چنین مشکلاتی یک تدبیر هوشمندانه دیگر اندیشیده شد که به شلوغی آرامش بخش معروف است. با استفاده از این تکنیک، همواره در صورت ارسال نشدن صدا از فرستنده، صدایی شبیه به برفک (به صورت آن چه معمولا در هنگام مکالمه تلفنی شنیده می‌شود) در گوشی دریافت کننده شنیده می‌شود که او از ادامه برقراری ارتباط مطلع می سازد.


برای دستیابی که کیفیت های بهتر سرویس VoIP می توان سیگنال دیجیتال شده صوت را قبل از بسته بندی با کدک های خاصی فشرده کرد. این کدک ها باعث می شوند حجم دیتای منتقل شده کاهش و بنابراین سرعت انتقال آن ها افزایش یابد. در عوض کیفیت صدا در این کدک ها نسبت به گم شدن بسته های صوتی در شبکه دیتا حساسیت بیشتری دارد. بنابراین انتخاب کدک نیازمند طراحی بهینه شبکه است.




.

[Azad/]

اجزاء VoIP

یک سیستم ویپ از اجزاء زیر تشکیل شده است:





تلفن VoIP که معمولا با پورت شبکه (اترنت) به شبکه کامپیوتری وصل می شوند. این تلفن ها مکالمات را کد می کنند و به صورت بسته های دیتا ارسال و دریافت می کنند.
سرور تلفنی VoIP که مکالمات را ایجاد و کنترل می کند(نقش سانترال در سیستم های سنتی را دارد) تلفن های ویپ با نام کاربری و کلمه عبور خود در این سرور رجیستر می شوند تا بتوانند تماس ها را دریافت کنند.
گیتوی تلفنی که برای اتصال به شبکه تلفن شهری (تلفن آنالوگ یا دیجیتال) استفاده می شود. این گیتوی از یک سمت به خطوط تلفن متصل می شود و از سمت دیگر با پورت شبکه (اترنت) به شبکه متصل می شود.
آداپتور تلفن آنالوگ (ATA) که در صورتی که نیاز به اتصال تلفن های آنالوگ معمولی به شبکه VoIP باشد، می توان از آن استفاده کرد.
علاوه بر این اجزاء، گاهی لازم است از نرم افزارهای محاسبه صورت حساب، نرم افزارهای مانیتورینگ، فایروال، و وی پی ان نیز استفاده کرد.


در ادامه این اجزاء را به طور کامل مورد بررسی قرار خواهیم داد.

[Azad/]

کاربردهای VoIP

فناوری VoIP کاربردهای بسیاری در سیستم های مخابراتی امروزه دارد. از VoIP برای انتقال خطوط تلفن، اتصال دفاتر به سیستم تلفنی یکدیگر، ایجاد مرکز نوین پشتیبانی مشترکین استفاده شده است. فناوری VoIP در این موارد باعث کاهش هزینه، افزایش امکانات و بهبود قابلیت اطیمنان می شود. در ادامه برخی از کاربردهای VoIP را بررسی می کنیم.





کاربرد VoIP در انتقال خطوط تلفن:

یکی از مهمترین کاربردهای فناوری VoIP انتقال خطوط تلفن بر روی اینترنت است. در این کاربرد تماس های تلفنی با استفاده از گیت وی های VoIP از یک سو به صورت بسته های دیتا در می آیند و در سوی دیگر دوباره بر روی خطوط تلفنی قرار می گیرند. با توجه به ارزان بودن و فراگیر بودن دسترسی به اینترنت، انتقال خطوط تلفن به سهولت انجام می گیرد و در هزینه ها به شدت صرفه جویی می شود. ارسال تماس ها بر روی اینترنت در مبدا را اصطلاحاً اوریجینشن (Origination) می گویند. در مقصد (که ممکن است آنسوی دنیا باشد) تماس ها با عمل ترمینشن (Termination) دوباره به صورت مکالمات تلفنی در می آید. با توجه به صرفه جویی در هزینه ها، این کاربرد VoIP به شدت فراگیر شده است.







مراکز تماس نوین با VoIP :

فناوری VoIP برای ایجاد مراکز تماس نوین برای پشتیبانی بهینه کاربران و یک سیستم بازاریابی قوی استفاده می شود. در این نوع کاربرد هدف کمتر کردن هزینه ها نیست. بلکه هدف اصلی استفاده از قابلیت های فراوان فناوری VoIP است. مراکز تماس نوین قابلیت های بسیاری در اختیار کاربران می گذارد. به عنوان مثال کاربران می توانند همزمان از روش های چت، ایمیل، تماس تلفنی و پیام کوتاه برای ارتباط با یک سازمان و یا شرکت استفاده کنند. در این کاربرد VoIP ، مدیران به سادگی می توانند فعالیت کارمندان در پاسخگویی به مشتریان را نظاره کنند. ترکیب فناوری VoIP با نرم افزارهای کامپیوتری باعث می شود بهرور ی کارمندان افزایش یافته و زمینه جلب رضایت مشتریان فراهم شود.






استفاده از VoIP برای اتصال دفاتر ادارات:

در سیستم تلفنی سنتی هر دفتر یک شرکت یا سازمان دارای یک سیستم تلفنی جداست. کارمندان هر دفتر برای تماس به یکدیگر باید از خطوط تلفن و زیرساخت مخابرات استفاده کنند. این موضوع هزینه ارتباطات را بالا می برد. علاوه بر آن کارمندان مجبورند برای یک تماس ساده شماره های متعددی بگیریند. اما در این کاربرد VoIP ، تمامی دفاتر از یک سیستم تلفنی استفاده می کنند و کارمندان هر دفتر برای تماس با یکدیگر فقط شماره داخلی می گیرند.





سیستم VoIP برای جایگزینی سانترال های سنتی:

با استفاده از سیستم VoIP میتوان به کلی سانترال های قدیمی را کنار گذاشت. در این صورت تمامی کاربران دارای تلفن های VoIP می شوند و ازتلفن های سنتی استفاده نمی کنند. هرچند در این روش تجهیزات قدیمی (سانترال ها و تلفن های آنالوگ) از رده خارج می شوند، اما سیستم VoIP جدید امکانات بسیار بیشتری در اختیار کاربران می گذارد.





کاربرد VoIP در گسترش مراکز تلفن:

در این کاربرد VoIP تعدادی از کاربران از سانترال های قدیمی استفاده می کنند و تعدادی از تلفن های VoIP بهره می گیرند. در این حالت امکانات کاربران آنالوگ محدودتر خواهد بود اما از تجهیزات به نحو بهینه استفاده می شود و دور ریخته نمی شوند. در این کاربرد سرورهای VoIP در کنار سانترال ها قرار می گیرند و به کاربران دارای تلفن VoIP سرویس می دهند. سانترال قدیمی نیز با گیت وی به سرور VoIP متصل می شود. هم سرور VoIP و هم سانترال در این حالت می توانند به عنوان مرکز تلفن اصلی استفاده شوند.





کاربردهای VoIP برای اپراتورهای تلفن های ثابت:

اپراتورهای تلفن ثابت مانند شرکت مخابرات ایران می توانند از فناوری VoIP بهره بگیرند و به کاربران سرویس های VoIP بدهند. در این صورت کاربر دیگر نیازی به خرید خط تلفن از شرکت مخابرات ندارد. بلکه از اتصال دسترسی به اینترنت خود (ADSL و یا بیسیم) هم برای مکالمات استفاده می کند و هم به برای اینترنت. به این نوع کاربرد فناوری VoIP اصطلاحاً شبکه نسل آتی (NGN) می گویند. البته ساختار شبکه NGN تفاوت هایی با سیستم VoIP درون سازمانی دارد. اما هر دو از کاربردهای VoIP محسوب می شوند.





فناوری VoIP برای اپراتورهای تلفن همراه:

اپراتورهای موبایل می توانند از فناوری VoIP بهره زیادی بگیرند. بهترین مزیت VoIP برای اپراتورهای موبایل امکان ترکیب شبکه موبایل و تلفن ثابت (Fixed and Mobile Convergence – FMC) است که به این اپراتورها اجازه می دهد سرویس های یکسانی به کاربران موبایل و کاربران تلفن ثابت ارائه کنند. به عنوان مثال کاربر می تواند با تلفن ثابت اس ام اس ارسال کند و یا از موبایل خود برای دسترسی به صندوق پستی تلفن ثابت استفاده کنند.



.

[Azad/]

مزایای VoIP


VoIP یک فناوری نوین است و همانطور که گفته شد نسبت به سیستم تلفنی آنالوگ مزایای زیادی دارد. سیستم های تلفنی VoIP نسبت به مراکز تلفن سنتی پایدارتر هستند و انعطاف بالاتری دارند.
فناوری VoIP همچنین می تواند در مواردی ارزان تر از سیستم تلفن دیجیتال و یا آنالوگ باشد. علیرغم این مزایا، سیستم های ویپ به عنوان یک فناوری نوین به دانش فنی برای طراحی مناسب سیستم احتیاج دارند.


در مجموع می توان برای فناوری VoIP مزایای زیر را ذکر کرد:






امکانات تلفنی فراوان VoIP :

پروتکل SIP که در فناوری VoIP استفاده میشود در عین سادگی بسیار انعطاف پذیر است. این موضوع باعث شده است تولیدکنندگان محصولات ویپ بتوانند امکانات تلفنی فراوانی را پیاده سازی کنند. امکاناتی مانند انتقال تماس، پارک کردن تماس ها، ارسال به صندوق پستی و غیره در همه سیستم های VoIP وجود دارند. معمولا مراکز تلفنی VoIP چند صد امکان تلفنی را در اختیار کاربران می گذارند.





مزیت VoIP در کنفرانس تلفنی :

در فناوری VoIP به سهولت می توان کنفرانس های تلفنی با تعداد زیادی از شرکت کننده ایجاد کرد. این مزیت به دلیل استفاده از فناوری IP است که باعث می شود بتوان به راحتی مکالمات را کپی کرد و به تمام شرکت کنندگان ارسال کرد.





امکان استفاده از نرم افزار تلفنی :

فناوری VoIP برای انتقال مکالمات از همان روش هایی استفاده می کند که بیشتر نرم افزارهای تحت شبکه از آن استفاده می کنند. همچنین در سیستم VoIP یک شبکه برای انتقال دیتا و صوت استفاد می شود که باعث می شود نرم افزارها دسترسی بیشتری و آسان تری به مکالمات داشته باشند.





قابلیت ارسال فکس بر روی شبکه در سیتسم ویپ:

با فناوری VoIP به راحتی می توان از طریق کامپیوتر فاکس ارسال کنید. معمولاً یک نرم افزار ساده این کار را انجام می دهد و لازم نیست کاربران از دستگاه فکس استفاده کنند.





استفاده بهتر از ظرفیت شبکه در VoIP :

در مکالمات تلفنی در اکثر موارد یک نفر گوینده است و دیگری شنونده. این به این معنی است که ظرفیت هرکدام از خطوط تلفن تقریبا به مدت 50 درصد موارد مورد استفاده قرار نمی گیرد. فناوری VoIP از این موضوع استفاده می کند تا ظرفیت سیستم را افزایش دهد. در حالیکه در مراکز تلفنی سنتی ظرفیت شبکه هدر می رود.





مزیت ویپ در ساختار انعطاف پذیر شبکه :

ساختار یک شبکه VoIP بسیار ساده و منعطف است. به این ساختار معمولاً ساختار مسطح (Flat Architectre) میگویند. در این ساختار بر عکس تلفن های سنتی لازم نیست تلفن از طریق سوئیچ های مختلف به مقصد متصل شود. بلکه تلفن ها مستقیماً به سرور کنترل کننده تماس (IP PBX) متصل می شوند.





جا به جایی کاربران در فناوری VoIP :

اگر تا کنون مجبور شده که جای خود در محل کارتان را تغییر دهید حتما می دانید که جا به جا کردن خط تلفن شما معمولاً بسیار طول می کشد. زیرا در سیستم سنتی باید سیم ها جابه جا شوند. اما در مرکز تلفن VoIP شما فقط کافی است گوشی تلفن خود را جا به جا کنید و به پورت شبکه ای در کنار میزتان وصل کنید. به همین سادگی شماره تلفن شما بدون تغییر به محل جدید انتقال می یابد.





ارزان تر بودن تماس های راه دور از طریق VoIP :

در فناوری VoIP تماس های راه دور به شدت ارزان تر از تماس هایی هستند که از طریق مراکز تلفن سنتی برقرار می شود. دلایل زیادی برای این امر وجود دارد اما به اجمال می توان به ساده تر بودن فناوری VoIP، استفاده بهتر از ظرفیت شبکه و استفاده از یک شبکه برای دیتا و صوت اشاره کرد.
ساده تر بودن شبکه ویپ از روترها و سوئیچ های شبکه برای انتقال صوت استفاده می کند. پیاده سازی این تجهیزات و انجام تنظیمات آن ها به مراتب آسان تر از تنظیمات سوئیچ های مخابراتی است. علاوه بر این شبکه های دیتا نسبت به شبکه های مخابراتی ساده تر هستند.




امنیت بالاتر VoIP :


یکی از مزایای مهم سیستم ویپ امنیت بالاتر آن نسبت به سیستم های مخابراتی آنالوگ است. در یک سیستم تلفنی آنالوگ معمولا با اتصال یک گوشی آنالوگ می توان به سادگی به شبکه وصل شد. اما در فناوری VoIP کاربران باید شناسایی شوند. همچنین مکالمات را می توان بر روی VPN ارسال کرد که باعث می شود مکالمات رمزگذاری شوند.





مزیت VoIP در گسترش شبکه:

در یک سیستم VoIP به سادگی می توان داخلی های بیشتری تعریف کرد. همچنین می توان تعداد خطوط تلفن را با اضافه کردن گیت وی های VoIP به سادگی افزایش داد. اما در سیستم های تلفنی سنتی معمولاً ظرفیت شبکه از قبل مشخص است و افزایش دادن آن آسان نیست.





اتصال دفاتر مختلف و یکی کردن سیستم تلفنی با ویپ :

این ویژگی یکی از مزایای مهم VoIP است. در فناوری VoIP تنها کافی است یک ارتباط شبکه ای بین گوشی تلفن و سرور تلفنی وجود داشته باشد. مهم نیست این ارتباط از طریق اینترنت باشد و گوشی در سوی دیگری دنیا باشد و یا اینکه در اتاق سرور قرار گرفته باشد. در هر دو صورت کاربران یک شماره داخلی خواهند داشت و از یک امکانات استفاده می کنند.





سهولت مانیتورینگ سیستم VoIP :

سهولت مانیتورینگ تماس ها و ردگیری مکالمات را باید به عنوان یک مزیت مهم VoIP ذکر کرد. در فناوری ویپ به سادگی می توان ریز مکالمات را ذخیره و مشاهده کرد و یا مکالمات را ضبط کرد. این موضوع از سهولت ترکیب کامپیوتر و سیستم VoIP ناشی می شود.








.

[Azad/]

تجهیزات و محصولات VoIP

یک سیستم تلفنی VoIP به چه تجهیزاتی نیاز دارد؟ پاسخ به این سوال عموما به نوع کاربرد بستگی دارد. مثلا برای انتقال خطوط تلفن تنها به دستگاهی به نام گیت وی VoIP احتیاج است. اما یک مرکز تماس VoIP به محصولات زیادی مانند گوشی VoIP، گیت وی، سرور تلفنی، نرم افزارهای کنترل و مانیتورینگ احتیاج دارد.



به طور کلی می توان گفت یک سیستم VoIP از ترمینال های کاربران، سرورها، و گیت وی ها تشکیل شده است. اما باید به این نکته اشاره کرد که این محصولات انواع مختلفی دارند و بسته به نوع سازنده و کاربرد، محصولات VoIP به صورت های مختلفی عرضه می شوند.

[Azad/]

مبدل آنالوگ به دیجیتال ATA


یکی از مهمترین محصولات VoIP، ترمینال هایی است که کاربران از آن برای دسترسی به سیستم تلفنی VoIP استفاده میکنند. این محصولات بصورت نرم افزاری و سخت افزاری و یا به صورت بی سیم و سیمی می توان در بازار یافت. تلفن های VoIP و یا (VoIP Phone) تلفنی است که قابلیت اتصال به شبکه کامپیوتری دارد و حداقل یک نوع پروتکل کنترل تماس تلفنی (مثلا پروتکل SIP و یا H.323) را پشتیبانی می کند. این تلفن ها گاهی تلفن آی پی (IP Phone) و تلفن شبکه نیز می گویند. تلفن های VoIP از نظر قابلیت و کارایی بسیار متفاوت هستند.

ساده ترین نوع این تلفن ها حتی نمایشگر ال سی دی نیز ندارد و به عنوان مثال برای هتل ها استفاده می شود. انواع گران قیمت تر حتی می توانند مکالمات تصویری با کیفیت بالا (HD) نیز برقرار کنند. اما به هر صورت به تمامی تلفن هایی که VoIP را پشتیبانی کنند و به شبکه متصل شوند تلفن VoIP یا تلفن IP می گویند.


در یک سیستم VoIP برای کاهش هزینه ها می توان از تلفن های آنالوگ موجود نیز به عنوان ترمینال کاربران استفاده کرد. اما ابتدا باید توسط یک مبدل این تلفن ها را قادر به پشتیبانی از پروتکل های VoIP کرد. این مبدل ها عموما مبدل های تلفن آنالوگ (Analogue Telephony Adaptor) و یا ATA نامیده می شوند. انواع مختلفی از محصولات ATA در بازار موجود است که بسته به نوع و تعداد پورتها و سیمی و یا بیسیم بودن تقسیم بندی می شوند.
[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

مبدل آنالوگ ATA علاوه بر ترمینال های کاربران، سرور های مختلفی نیز در یک سیستم VoIP مورد استفاده قرار می گیرند. مهمترین این سرورها، سروهای کنترل تماس هستند. هر سیستم VoIP نیازمند سروری است که تماس های تلفنی را ایجاد کند و سپس آن را کنترل می نماید. این سرور گاهی مدیر تماس (call manager) و گاهی سرور کاربرد (application server) نیز نامیده میشود. در هر صورت کارکرد سرور VoIP در شبکه دریافت درخواست های تلفنی از یک کاربر و فوروارد کردن آن به کاربر دیگر است. البته ممکن است بر اساس تنظیمات انجام شده این سرور پیام های دریافت شده را به نحوی تغییر دهد و یا خود پیامی جدید ایجاد کند.


تولید کنندگان تجهیزات VoIP این سرورها را گاهی به صورت نرم افزار عرضه می کنند و گاهی محصولات به صورت یک سرور کامل (نرم افزار + سخت افزار) فروخته میشوند. برخی از این محصولات به صورت متن باز عرضه می شوند و برخی نیز کاملاً متن بسته هستند. در هر صورت مهمترین فاکتور در انتخاب این محصولات ظرفیت تماس های VoIP آن ها و قابلیت های تلفنی این سرورها است. به این محصولات گاهی IP PBX نیز میگویند.
گیت وی های VoIP تجهیزاتی هستند که به یک سیستم VoIP اجازه می دهند به شبکه مخابرات آنالوگ متصل شود. به همین خاطر به این تجهیزات دروازه VoIP گفته می شود. این محصولات همواره دارای حداقل یک پورت شبکه هستند و چندین خط تلفن را پشتیبانی می کنند. این تجهیزات بر اساس تعداد خطوط تلفن، نوع خطوط تلفن (FXS و یا FXO)، و آنالوگ و دیجیتال بودن دسته بندی مشوند.


گاهی تولید کنندگان محصولات VoIP را با یکدیگر ادغام می کنند و به صورت یک دستگاه عرضه می کنند. به عنوان مثال بسیار رایج است که سرورهای VoIP را با گیت وی ها ترکیب کرد. در این صورت خط تلفن مستقیما به خود سرور می خورد و نیازی به اتصال یک گیت وی بیرونی نیست.


دروازه‌‌های ویپ(VOIP Gateways) دروازه VOIP در واقع یک واسط بین تلفن‌های معمولی و شبکه‌هایIP هستند. کار دروازه‌هایVOIP را تا حدی می‌توان با Modemها مقایسه کرد، با این تفاوت که این دستگاه‌ها به صورت خودکار با دریافت شماره تلفن، نام کاربری و کلمه عبور می‌توانند به یکISP متصل شوند. افزون بر این دروازه‌های VOIP به منظور ارسال بسته‌هایVOIP بهینه شده‌اند و قادر هستند تا از طریق برقراری ارتباط با مرکز مخابراتیVOIP کارهای برقراری تماس تلفنی و ثبت شماره تلفن بر روی شبکه اینترنت را نیز انجام دهند. این تجهیزات از طریق پروتکل لایه Application خاص مانند SIP با مرکز مخابراتی ارتباط بر قرار می‌کنند. درباره این پروتکل‌ها در ادامه همین مقاله مطالبی را بیان خواهیم کرد.



.

[Azad/]

سرور یا مرکز تلفن IP PBX VoIP


افزایش محبوبیت سانترال های VoIP در سال های اخیر باعث آغاز روند انقراض سانترال های سنتی مانند سانترال های پاناسونیک شده است. دلیل اصلی این امر برتری کامل فناوری VoIP بر فناوری سوئیچ مداری است که در سانترال های قدیمی استفاده می شود.


مراکز تلفن آی پی (private branch exchange) IP PBX مراکز تلفن نوینی هستند که بر اساس فناوری IP کار می کنند. در مقایسه با یک مرکز تلفن سنتی آنالوگ، یک IP PBX اولا امکانات تلفنی خیلی بیشتری را پشتیبانی می کند و ثانیا از با سهولت خیلی بیشتری پیاده سازی و تنظیم می شود.


مرکز تلفن آی پی سروری است که اطلاعات تمامی تلفن های IP موجود در شبکه را در خود دارد. با استفاده از این اطلاعات این سرور می تواند تماس های تلفنی را ایجاد کند. به طور اجمال می توان عملکرد یک IP PBX را اینگونه توضیح داد: زمانی که یک تلفن IP روشن میشود با سرور VoIP تماس برقرار می کند و خود را شناسایی می کند. پس از آن هر زمانی که کاربر بخواهد تماسی برقرار کند ابتدا به مرکز تلفن متصل می شود و شماره مورد نظر را اعلام می کند. مرکز تلفن VoIP با توجه به تنظیماتی که بر روی آن انجام شده است تماس را به نحوی مطلوب برقرار کرده و آن را مانیتور میکند.

تولید کنندگان محصولات VoIP انواع مختلفی از IP PBX را به بازار عرضه کرده اند. از نظر سخت افزاری میتوان مرکز تلفن را به دو دسته تقسیم کرد:

مرکز تلفن سخت افزاری : مرکز تلفن VoIP می تواند به صورت یک سخت افزار عرضه شود. خوبی این مرکز تلفن این است که سخت افزار آن بر اساس ظرفیت مورد نظر انتخاب شده که باعث می شود پایداری مرکز تلفن بیشتر باشد و اصلا هنگ نکند .




[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
IP PBX مرکز تلفن نرم افزاری VoIP : برخی سازندگان IP PBX را به صورت نرم افزاری عرضه می کنند و انتخاب سخت افزار را به عهده ی طراحان سیستم تلفنی می گذارند مانند سیستم تلفنی Asterisk و Elastix
[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
'



سیستم تلفنی Elastix گاهی مرکز تلفن IP دارای یک گیت وی درونیVoIP است و قابلیت مستقیم به خطوط تلفن را دارد. اما گاهی نیاز است که برای اتصال به شبکه مخابراتی آنالوگ از یک گیت وی VoIP جداگانه استفاده شود . یک مرکز تلفن VoIP سخت افزاری در حال حاضر قیمتی نزدیک به سانترال های سنتی دارد ولی از نظر امکانات، برتری مشخصی دارد. سانترال های VoIP حتی از نظر پیاده سازی و سادگی استفاده هم از سانترال های معمولی بهتر هستند. سانترال های قدیمی مستلزم کابل کشی تلفن هستند در حالی که مرکز تلفن VoIP از همان کابل های شبکه برای اتصال تلفن ها استفاده می کند.



.

[Azad/]

مزایای مرکز تلفن VoIP


مزایای زیادی را می توان برای سانترال یا مرکز تلفن VoIP ذکر کرد. اما در اینجا ما فقط به تعدادی از آنها اشاره می کنیم:





امکانات تلفنی سانترال های VoIP بسیار بیشتر از سانترال های معمولی است
مرکز تلفن VoIP احتیاج به کابل کشی کمتری دارد زیرا از کابل شبکه برای اتصال تلفن ها استفاده می شود
در سانترال IP هزینه مکالمات را می توان با استفاده از تماس های اینترنتی پایئن آورد. زیرا کارمندانی که بیرون از دفتر و احتمالا در شهرهای دیگر هستند می توانند با استفاده از ارتباطات اینترنتی خود به سانترال VoIP متصل شوند و با همکاران تماس بگیرند.
انجام تنظیمات مرکز تلفن VoIP آسانتر از سانترال های سنتی است. در سانترال های سنتی معمولا مجبورید کار را به متخصص شرکتی که سانترال را نصب می کند ارجاع دهید. در حالی که در سانترال IP خود می توانید با یک نرم افزار ساده تنظیمات را انجام دهید.
در سانترال VoIP جا به جایی تلفن ها به سادگی انجام می شود. در سانترال های قدیمی معمولا مجبورید پورت تلفنها را تغییر دهید تا یک تلفن بتواند جا به جا شود و شماره خود را حفظ کند. در مرکز تلفن VoIP هر گوشی یک شماره دارد که صرف نظر از مکان گوشی به آن اختصاص داده می شود.




.

[Azad/]

کارت های تلفن VoIP

وقتی شما از یک سرور یا IP PBX نرم افزاری استفاده میکنید ، میتوانید برای ارتباط آن با خطوط و سیستم آنالوگ به جای گیت وی از کارت های مخصوصی استفاده کنید که بر روی سرور کامپیوتری شما نصب میشوند

یک کارت VoIP مانند یک گیت وی VoIP عمل می کند و تماس های تلفن آنالوگ را به تماس های VoIP تبدیل می کند.



اما تفاوت کارت تلفن VoIP و گیت وی این است که کارت تلفن به تنهایی قابل استفاده نیست و باید در یک کامپیوتر قرار گیرد. در مقابل گیت وی VoIP دستگاهی است که مستقلا در شبکه قرار می گرد.


مزیت استفاده از کارت VoIP این است که می تواند مستقیما بر روی سرور تلفن سوار شود و به این ترتیب علاوه بر کمتر جا گرفتن و ساده تر تنظیم شدن، امکان قطعی اتصال بین سرور VoIP و گیت وی نیز از بین می رود.
کارت های VoIP معمولا برای کاربرد در سیستم هایی است که از مرکز تلفن نرم افزاری متن باز مانند استریسک استفاده می کنند. با کارت های استریسک می توان یک مرکز تلفن VoIP کامل ساخت. در این صورت علاوه بر سرور حامل استریسک و کارت تلفن تنها به گوشی های VoIP نیاز است.



کارت های استریسک از نظر تعداد پورت های تلفن متفاوتند. همچنین از نظر نوع پورت های تلفنی نیز دو نوع کارت استریسک وجود دارد:
کارت های استریسک با خطوط آنالوگ : این کارت ها دارای یک یا چند پورت برای اتصال به خط تلفن شهری یا گوشی های تلفن آنالوگ هستند .
کارت های استریسک برای خطوط E1: برخی از کارت های VoIP امکان اتصال به یک یا چند خط دیجتال E1 دارند .





[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
کارت آنالوگ FXO-FXS



.

[Azad/]

تلفن های VoIP


تلفن های VoIP نقش زیادی در کارایی، کیفیت و امکانات یک سیستم تلفنی VoIP دارند.


تلفن هایی که میتوانند برای دسترسی به سیستم VoIP مورد استفاده قرار گیرند عبارتند از:




تلفن های سخت افزاری VoIP: رایج ترین نوع ترمینال های کاربران تلفن های VoIP هستند که با کابل شبکه به سیستم تلفنی متصل میشوند .


تلفن های نرم افزاریVoIP: نرم افزارهایی هستند که بر روی کامپیوتر نصب میشوند و دقیقا مانند تلفن سخت افزاری به سیستمVoIP دسترسی دارند .


تلفن های ویپUSB: این تلفن ها به تنهایی قابل استفاده نیستند و باید حتما با یک کابل USB به کامپیوتری وصل شوند که دارای اتصال شبکه است .


تلفن های بیسیمVoIP: این محصولات هم به صورت WiFi و هم به صورت DECT عرضه میشوند و به کاربران امکان تحرک هنگام تماس تلفنی میدهند .








[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
Softphone
[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]


IP Phone

[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]


WiFi Phone

[Azad/]

Gateway VoIP (گیت وی های VoIP)

یک گیت وی VoIP اتصال سیستم تلفنی VoIP به شبکه مخابراتی تلفن آنالوگ را امکانپذیر می کند. گاهی به این تجهیزات گیت وی های IP نیز گفته می شود. این گیت وی ها وظیفه تبدیل مکالمات تلفنی خطوط تلفن به بسته های دیتا را بر عهده دارند. همچنین گیت وی ها عکس این عمل را نیز انجام می دهند و تماس های اینترنتی را به مکالمات تلفنی آنالوگ تبدیل می کنند.


گیت وی های VoIP از اهمیت خاصی در یک سیستم تلفن مبتنی بر IP برخوردارند و کیفیت صدا و پایداری سیستم تا حد زیادی به عملکرد آن ها وابسته است. از این نظر گیت وی های ویپ را می توان به گیت وی های خانگی و کوچک، گیت وی های سازمانی و گیت وی های ویپ اپراتورها (Carrier VoIP Gateway) تقسیم کرد.




از نظر نوع پورت تلفنی، گیت وی های VoIP به سه دسته تقسیم می شوند:


گیت وی های VoIP با خطوط FXS: این گیت وی ها به گوشی های تلفن متصل می شوند. به عبارت دیگر این گیت وی ها تماس های تلفنی گوشی های آنالوگ را بر روی شبکه ارسال می کنند .
گیت وی های ویپ با خطوط FXO: این گیت وی های به خطوط تلفن شهری متصل می شوند. به عبارت دیگر تماسهایی که از خطوط آنالوگ می آید توسط این گیت وی ها به مکالمات VoIP تبدیل می شوند و به سمت تلفن های VoIP ارسال می شوند .



گیت وی های ویپ ترکیبی (FXO/FXS): این گیت وی ها هم خطوط FXS دارند و هم خطوط FXO


از نظر دیجیتال و آنالوگ بودن گیت وی های IP به دو دسته تقسیم می شوند :


گیت وی های دیجیتال : این گیت وی ها که معمولا گرانتر نیز می باشند از یک طرف به خطوط E1 متصل می شوند و از سمت دیگر به شبکه دیتا وصل میگردند .

[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
گیت وی دیجیتال





گیت وی های آنالوگ : این محصولات گیت وی های معمولی IP هستند که به خطوط معمولی تلفن شهری متصل می شوند .


[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
گیت وی آنالوگ

[Azad/]

محصولات بیسیم VoIP بر اساس DECT


معرفی تکنولوژی DECT

DECT) Digital Enhance Cordless Telecommunications) به معني بهبود ارتباطات بیسیم دیجیتال است. DECT یک استاندارد ETSI (اداره استاندارد ارتباطات اروپا) است که براي تلفن هاي ديجيتال بیسم درون ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. فناوری DECT ابتدا توسط ETSI تنها در اروپا توسعه پيدا کرد ولي خيلي زود در تمام دنيا فراگير شد. این فناوری با فرکانس هاي (1880 – 1900) مگا هرتز کار مي کند. فناوری DECT راه حل هاي جالب و انعطاف پذير و از همه مهمتر بسيار ساده ای است که هم در سیستم های تلفنی آنالوگ و هم در مراکز تلفن VoIP قابل به کارگیری است.

فناوری DECT چگونه کار می کند؟



یک سیستم DECT شامل یک یا چند گوشی DECT و تعدادی ایستگاه پایه می باشد. ایستگاه های پایه (Base Stations) از طرفی با کابل شبکه به مرکز تلفن متصل می شوند و از طرف دیگر با فناوری بیسیم با گوشی های DECT ارتباط دارند. به این ترتیب گوشی های دکت می توانند با مرکز تلفن ارتباط برقرار کنند.


مرکز تلفن هم می تواند به صورت مرکز تلفن VoIP باشد و هم مرکز تلفن آنالوگ. اما برای استفاده از امکانات تلفنی بیشتر عموما استفاده از مرکز تلفن VoIP پیشنهاد می شود.




پوشش بیسم در تکنولوژی DECT:



ایستگاه های پایه DECT تقریبا یک فاصله 50 الی 60 متری داخل ساختمان را می توانند پوشش بدهند. در ساختمان های خیلی بزرگ و یا ادارات با چندین ساختمان می توان از تعداد زیادی ایستگاه پایه دکت استفاده کرد تا پوشش مناسب بدست آید. در برخی موارد همچنین می توان از تکرار کننده های دکت (DECT Repeaters) استفاده کرد. این تکرار کننده ها باعث افزایش برد ایستگاه های پایه می شوند. شکل زیر نشان دهنده نحوه استفاده از ایستگاه های پایه DECT و تکرار کننده هاست:


[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[Azad/]

انتقال خطوط تلفن آنالوگ بر روی شبکه داخلی یا اینترنت

یکی از اصلی ترین کاربردهای فناوری VoIP انتقال خط تلفن بر روی اینترنت است. با فناوری VoIP انتقال خط تلفن معمولا با کمترین هزینه ممکن انجام می شود. انتقال خط در موارد متعددی ممکن است مورد نیاز باشد.
به عنوان مثال تصویر کنید که دفتر اصلی شما در تهران است و بیشتر مشتریان و کارمندان شما ساکن این شهر هستند. اما یکی از کارگاه های شما در جنوب کشور قرار دارد.

در این صورت ارتباط تلفنی با کارمندان شاغل در جنوب کشور هزینه زیادی برای شما خواهد داشت. در این شرایط بهتر است چندین خط شهری تهران را با استفاده از اینترنت به کارگاه خود در جنوب منتقل کنید. در این صورت کارمندان با گرفتن یک شماره بوق تلفن تهران را خواهند شنید و مانند اینکه در دفتر مرکزی شما در تهران قرار داشته باشند،

می توانند به سادگی تماس برقرار کنند و به این ترتیب هزینه بین شهری مخابراتی را حذف کنند. توجه کنید انتقال خط تلفن در این روش تنها مستلزم خرید دو دستگاه گیت وی VoIP و استفاده از خط اینترنت است و هزینه دیگری برای شما وجود ندارد.






تجهیزات لازم برای انتقال اینترنتی خط تلفن

برای انتقال خطوط تلفن با فناوری VoIP حداقل به دو دستگاه گیت وی VoIP احتیاج است. در یک طرف گیت وی VoIP مکالمات تلفنی را به بسته های دیتا تبدیل می کند که بر روی اینترنت ارسال می کند. در سمت دیگر گیت وی VoIP بسته های دیتا را دریافت کرده و دوباره تبدیل به مکالمات تلفنی می کند.



در یک راه حل ساده انتقال خط به غیر از گیت وی تجهیزات دیگری مورد نیاز نیست. اما گاهی در برخی موارد لازم است از نرم افزارها و سخت افزارهایی استفاده شود که جزء اصلی سیستم نیستند اما برای عملکرد خاصی مورد نیاز هستند. مثلا گاهی لازم است از Gate keeper استفاده شود.


([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] 4%D8%A7%D8%B2%D9%85%20%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C%20% D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84%20%D8%A7%DB%8C %D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C%20%D8%AE%D8%B 7%20%D8%AA%D9%84%D9%81%D9%86) مزایای انتقال خط با استفاده از اینترنت

مهمترین مزیت انتقال خط تلفن کاهش هزینه های تلفن است. اما مزایای دیگری نیز می توان برای این سیستم ذکر کرد:


ساده شدن ارتباط تلفنی و شماره گیری: می توان سیستم را به نحوی تنظیم کرد که کاربر به محض برداشتن گوشی بوق خط شهری طرف مقابل را بشنود. در این صورت شماره گیری خیلی ساده تر می شود و مکالمات مانند مکالمات درون شهری خواهند بود.


یک پارچه کردن دفاتر شرکت یا سازمان: می توان سیستم را به گونه ای تنظیم کرد که صرف نظر از محل فیزیکی دفتر ارتباطات به دفتر مرکزی منتقل شود.

[Azad/]

امکانات VoIP

از ابتدای طراحی شبکه های کامپیوتری وقابلیت های بالای آن ایده استفاده از شبکه به عنوان تلفن در این زمینه مطرح و بگونه های مختلفی مورد استفاده قرار گرفت. تا به امروز که این ایده به شکل VoIP(voice over internet protocol) مطرح و اجرایی و به شدت مورد استقبال قرار گرفت. نمونه هایی از این تکنولوژی را شرکت های بزرگی از جمله CISCO,IETF,ITUT,SKYPE معرفی واجرایی ساختند وحتی google درgoogle talk برای جذب مشتری به هر عضو از دامنه اش یک دلار آمریکا رایگان اعتبار داده تا مشترکین با استفاده از این تکنولوژی مجذوب کیفیت ،قیمت، خدمات و… آن گردند.


امروزه در ایران هم این تکنولوژی پیشرفت بسزایی داشته تا آنجا که کارت های تلفن اعتباری بین الملل رواج یافته و حتی در تبلیغات شرکت های ارائه دهنده VoIP نیز بر روی صورت حسابهای تلفن شرکت مخابرات به این نکته اشاره مینماید که” با شماره گیری کد خاصی در ابتدای تلفن بین الملل در مکالمات خود کاهش قیمت را حس نمایید” که این خود جای بسی تامل است که ارائه دهنده تلفن چون نمی تواند در مقابل این تکنولوژی بایستد با آن همکاری تنگا تنگی برقرار نموده است.


این تکنولوژی امکانات فوق العاده ای در اختیار استفاده کنندگان قرار می دهد که گوشه ای از امکانات این IP-PBX علاوه بر قابلیت های یکدستگاه سانترال معمولی بشرح زیر میباشد :





ارتباط با مشترکین از طریق خطوط شبکه بصورت داخلی .
استفاده از تلفن های معمولی و sip phone ها .
استفاده از softphone به منظور کاهش هزینه در خریداری sip phone .
تعریف شماره داخلی بر روی گوشیهای تلفن همراه دارای سیستم عامل های اندروید و ویندوز موبایل و آیفن و تلفن های sip phone wireless با قابلیت شماره گیری شهری .
قابلیت تعریف دسترسی یا عدم دسترسی مشترکین به خطوط شهری و بین شهری و بین الملل .
ایجاد شماره های داخلی بدون محدودیت .
امکان تهیه گزارش ریزمکالمات برای کاربران .
قابلیت راه اندازی سیستم تلفن گویا برای مشتریان .
قابلیت برقراری تماس صوتی و تصویری برای مشترکین .
قابلیت برقراری کنفرانس صوتی بین مشترکین .
قابلیت دریافت پیام از مشتریان و ذخیره در صندوق صوتی .
قابلیت ارسال پیام های صندوق صوتی به ایمیل مدیر سرور .
قابلیت ایجاد ارتباط متنی بین مشترکین شبکه .
قابلیت انتقال تماس به شماره های داخلی ، شهری یا بین شهری .
قابلیت استفاده از سرویس Night Mode .
قابلیت ضبط مکالمات ورودی و خروجی . (با توجه به نیاز به پردازش بالا و ایجاد فضای زیاد برای ضبط مکالمات فعال سازی این امکان در سیستم های معمولی توصیه نمیگردد)
قابلیت فعال سازی سرویس DND (مزاحم نشوید) .
قابلیت ایجاد صف انتظار .
قابلیت ایجاد مرکز پاسخگویی برای مشتریان .
قابلیت برقرای تماس توسط سرور با مشترکین و پخش پیام ضبط شده .
قابلیت تعریف شماره های خاص به منظور عدم پذیرش آنها .
قابلیت ایجاد و محاسبه هزینه مکالمه . ( قابل استفاده برای هتلها و مراکز اقامتی )
قابلیت دریافت و ارسال فکس .
قابلیت انتقال تماس ورودی مدیر به منشی .
قابلیت پشتیبانی سرور از راه دور .
قابلیت CALLER ID برای کلیه مشترکین .
امنیت مکالمات مشترکین .
قابلیت استفاده از سیستم CALLBACK به منظور مدیریت هزینه تماس کارکنان مجموعه .
مدیریت در استفاده بهینه از خطوط تلفن برای برقراری تماس شهری و بین شهری و بین الملل با اولویت .
قابلیت paging برای مدیران
قابلیت intercom یا تماس فوری در مد های مختلف






در نتیجه اگر شما مدیر شرکتی هستید که شعب شما با دفتر شما زیاد مکالمه تلفنی دارید، با راه اندازی VoIP و نصب یک سرور که ارتباطات شما را از طریق اینترنت یا شبکه منتقل کند مسلما دیگر هزینه ای به مخابرات نخواهید داد.اگر شرکت شما با شعب به هرطریقی (اینترنت، اینترانت،لیز لاین،mpls، وایرلس ، و… ارتباط دارید می توانید با نصب یک سرور در یکی از شعب آن را به عنوان سانترال مجموعه استفاده کنید.سانترالی که میتواند هر داخلی آن در شهری باشد. یعنی شما تمام شهرهای خود را زیر مجموعه خود کرده اید و با هم رایگان صحبت می کنید بدون اینکه هزینه ای بابت مکالمه به اپراتور ها پرداخت کنید.

[Azad/]

پروتکل های کنترل تماس های شبکه VoIP

در اینجا به دو نمونه از کاربردی تریت پروتکل های VoIP میپردازیم

(1 پروتکل SIP
2) پروتکل H323




پروتکل SIP





SIP=Sesion Initiation protcol یا پروتکل آغازگر جلسه یکی از پروتکلهای انتقال صدار روی پروتکل اینترنت است. این پروتکل قویترین پروتکل انتقال صدا و تصویر روی اینتر نت است که دیگر IP/PBX جدیدی تولید نمی شود که این پروتکل را ساپورت نکند. پروتکلی بسیار قوی که می تواند با فشار خیلی کمتر از دیگر پروتکل ها انتقال صدا را با همان سخت افزار انجام دهد.
این پروتکل در لایه سوم کار می کند شکل زیر نمایانگر این مطلب است.





[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]




دیاگرام پروتکل سیپ

این پروتکل از جهت ارسال و دریافت صدا از پیام هایی استفاده می کند که به دونوع تقسیم می شود:




۱:request و ۲: response



مهمترین این پیام ها در جدول زیر آمده است:


file:///C:\\\\Users\\\\admin\\\\AppData\\\\Local\\\\Temp\\ \\msohtmlclip1\\\\01\\\\clip_image004.jpg
در جدول بالا انواعی از پیام هایی سیپ که جهت ارتباط سگنالینگی بین سرور و کلاینت رد و بدل می شود دیده می شود. به عنوان مثال پیام INVITE : یک request است و هنگامی که یک شماره گرفته می شود و این شماره در PBX تبدیل آدرس IP شده و این پیام برای مشترک مخاطب ارسال می شود و درخواست ارتباط می نماید در صورت قبول پیشنهاد جهت برقراری تماس از طرف تماس گرفته شده تلفن اون زنگ می خورد
پیام ACK: یک response است که این پیام در صحت رسیدن بسته های SIP با استفاده از پروتکل TCP به ما اطلاع رسانی می کند.



پیام BYE: یک request است و این پیام پس از گذاشتن یکی از گوشی های طرفین از طرف همان مخاطب برای مخاطب دیگر ارسال میشود که حاوی اطلاعاتی مینی بر عدم حضور طرف مقابل برای مکالمه می باشد.
پیام CANCEL : این پیام تنها پیامی است که توسط ------ سرور صادر می شود و در آن بیان می شود که تماسی که در حالت معلق است قطع شود سپس نیز پیام BYE صادر می شود که هردو این پیام ها REQUEST می باشد.



پیام OPTIONS : این پیام یعنی که از (U.A)که مخفف(USER AGENT) یا (P.S) که مخفف (PROXY SERVER) است ،خواسته باشیم که توانایی هایی های خود را بیان کنند و یک REQUEST می باشد.
پیام REGISTER: یک request است و این پیام حاوی اطلاعاتی است که از سمت کلاینت به سرور جهت معرفی خود به آن صادر می گردد. در این پیام اطلاعاتی از جمله IP,PORT ,OPTION و… را مورد پیشنهاد قرار می دهد.


در کل پیام های SIP به تقسم بندی زیر می باشند



(۱XX) این پیام ها اطلاع رسانی می کنند مانند ۱۰۰ TRYING
(2XX)نشانه موفقیت در کار مورد نظر است ۲۰۰ OK
(3XX) که نشانه جابجایی را دارد ۳۰۰ Multiple Choices
(4XX) نشانه خطای درخواست مشترک BAD REQUEST 400

(5XX) نشانه مشکل در سمت سرور است ۵۰۰ ROUTING FAILED
لیست کامل این پیام ها در آدرس [ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] موجود است که سایت RFC مرجع می باشد.




یک نمونه از پیام سیپ به شکل زیر است.





[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

همانطور که مشاهده می کنید یوزر ۱ردخواست ارتباط با یوزر ۲ را دارد که در مسیر راه از دو سیپ پراکسی می گذرد که هر کدام از سیپ پراکسی ها تا رسیدن به مقصد پیام ۱۰۰ TRYING را صادر می کنند که نشان دهنده سعی آنها بر ایجاد ارتباط است، پس از رسیدن به مقصد توسط همان مشترک پیام ۱۸۰ RINGING که نشان دهنده خوردن زنگ در آن مکان و سپس ۲۰۰ OK که نشان دهنده موفقیت ارتباط را اطلاع رسانی می کند یوزر یک نیز ACK‌ آن را مستقیم به خود یوزر دو می فرستد که نشان دهنده رسید بسته های قبول درخواست از طرف یوزر دو می باشد سپس مدیا نقطه به نقطه بدون عبور از پراکسی ها با هم برقرار می شود. و درنهایت پیام BYE از طرف یکی از یوزر ها صادر میشود که در نهایت باید یوزر مقابل نتیجه موفقیت آمیز بودن قطع تماس را اطلاع رسانی کند.

[Azad/]

پروتکل H323

پروتکل H323 پروتکلی از مجموعه ای از پروتکلهاست. H . 323 به عنوان استاندارد رسانه ای سازمان بین المللی ارتباطات (ITU) برای انتقال صدا و تصویر از طریق پروتکل اینترنت استفاده می شود .استاندارد H .323 چندین پروتکل از جمله Q.931 برای سیگنالینگ ، H.245 برای تبادل پیام و RAS12 برای کنترل نشست ها را ترکیب می کند .



H .323 اولین استاندارد در آدرس دهی کنترل تماس ها در VOIP است که تمامی دروازه های صدای (VOICE GATEWAY)شرکت سیسکو از آن پشتیبانی می کنند .حتی در سیگنالینگ های سیسکو بین گیت وی و گیت کیپرها در سیسکو هنوز این پروتکل عوض نشده و جایگاه خود را دارد. یا سانترال های پاناسونیک به علاوه پروتکل اختصاصی خود این پروتکل را در مدل های قدیمی تر حمایت می کردند. البته هنوز هم کاربرد آن در ارتباطات بین گیت وی و گیت کیپرهاست و مسلما کسی که خواسته باشد دیباگ شبکه های قدیمی را به عهده بگیرد باید این پروتکل را بشناسد. به شکل زیر نگاه کنید:









[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]





در سمت چپ تصویر می توان لایه کاربرد را در نظر گرفت که سخت افزار ها در آنجا به ترنسلیشن کدکها مشغولند و چند پروتکل در آنجا مشغول کار است



پروتکل H245:که سیگنالینگ های برقراری تماس با این پروتکل رد و بدل می شود.
H225RAS: این پروتکل صرف جهت ارتباط گیت وی ها و گیت کیپر هاست.


پروتکل RTCP : برخلاف باور عمومی که این پروتکل را پروتکل برقراری ارتباط می دانند ، این پروتکل فقط کار آمار گیری را بر عهده دارد مثلا چند پکت ارسال شده ، چند پکت دریافت شده و زمان مکالمه و… یعنی می توان هنگامی که QOS را اجرا می کنیم ابتدا به پروتکل RTP پرایوریتی بدهیم ولی به این پروتکل در صدی از پهنای باند را اختصاص بدهیم.(عملا نبود این پروتکل مشکلی برای ارتباط ایجاد نمی کند)
پروتکل H225: بعد از قبول درخواست تماس از طرف مقابل این پروتکل شروع به کار می نماید و FEATURE ها را رد و بدل می کند.


در نهایت هم ارتباط با اینتر فیس ها برقرار میشود.
در مثالی که در زیر دیده می شود دقت کنید







[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]



پس از درخواست شماره از گیت وی A این در خواست با گیت کیپر توسط پروتکل H225 RAS در میان گذاشته می شود.گیت کیپر نیز اطلاع را به طرف مقابل تماسB‌ میدهد و مواردی از جمله پهنای باند، کدک و… را چک می کند.درصورت OK‌ بودن وضعیت اجازه را به گیت وی می دهد که باپروتکل H225 ارتباط دو گیت وی با هم برقرار شود.سپس از طریق پروتکل H245 شماره از گیت وی مورد نظر درخواست شده و اجازه ارتباط صادر می شود و در انتها مدیا صوتی شما از طریق پروتکل RTP دو طرفه برقرار می شود.





[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]




به عنوان مثالی دیگر در شمای بالا معلوم می شود که در لایه کاربردی اطلاعات به سه دسته تقسیم می شوند .اطلاعات برنامه های کاربردی که برنامه هایی از جمله برنام های فکس و … به عهده دارد ، مدیریت مدیا کدکها و سیگنالینگهای RTP ,RTCP را بعهده دارد و مدیریت پایانه ها که مدیریت ارتباط گیت وی ها و گیت کیپر ها را به عهده دارد.


در لایه بعدی مشخص می شود که کدام پروتکل با چه نوعی (TCP OR UDP) ارسال شود و سپس روی IP بسته ها ارسال می شود.