مشاهده نسخه کامل
: Cyberlife
07-09-2009, 15:10
با پهنای باند گران، اینترنت ارزان نمی‌شود
«از این پس تمام ساکنان شهر ریاض می‌توانند به‌صورت رایگان و از طریق خطوط Wi-Fi به‌اینترنت متصل شوند.»
خبرگزاری عرب‌نیوز چندی پیش در حالی این خبر را اعلام كرد كه طرح گسترش خطوط Wi-Fi از مدتی قبل در این كشور آغاز شده است و اكنون مقامات دولتی این کشور می‌کوشند هرچه سریع‌تر دیگر شهر‌های خود را به این امکانات مجهز کنند.
ارائه اینترنت رایگان البته موضوعی است كه با وجود طرح در ابتدای كار دولت نهم، اكنون به فراموشی سپرده شده است، اما ارائه اینترنت با سرعت و كیفیت بالا و همچنین قیمت مناسب، كمترین انتظاری است كه كاربران از سیاست‌گذاران این حوزه دارند.
انتظاری كه حتی با وجود اعلام كاهش تعرفه 30 درصدی پهنای باند در ابتدای سال‌جاری راه به جایی نبرده و این كاهش در قیمت نهایی اینترنت برای كاربران اینترنت تأثیری نداشته است چراكه شركت‌های اینترنتی معتقدند از آنجایی‌كه قیمت تمام شده اینترنت فقط به هزینه پهنای باند مربوط نمی‌شود، نمی‌توانند به میزان تخفیفی كه مخابرات در قیمت پهنای باند آنها قائل می‌شود قیمت تمام شده خود را كاهش دهند.
۶ درصد تجمیع عوارض دارایی، مالیات، هزینه مكان، هزینه پرسنل و... از جمله هزینه‌هایی است كه در قیمت نهایی اینترنت مؤثر است.
از سوی دیگر به اعتقاد برخی كارشناسان با وجود كاهش تعرفه پهنای باند در سال‌های اخیر، این قیمت در كشور ما همچنان چندین برابر كشورهای دیگر است و از تأثیر آن بر قیمت اینترنت نمی‌توان بی‌تفاوت گذشت: « قیمت جهانی پهنای باند برای هر مگ تقریبا 300 یورو یعنی حدود 400 هزار تومان است در حالی كه در كشور ما این قیمت تقریبا 900 هزار تومان است.»
مدیر یك شركت اینترنتی با بیان این مطلب، ادامه می‌دهد: این مسئله باعث شده تا علاوه بر قیمت بالای كارت‌های اینترنت و سامانه دایل‌آپ، اینترنت پرسرعت هم در كشور ما از قیمت بالایی برخوردار باشد، چراكه پهنای باند مورد نیاز ISP ها از طریق شرکت فناوری اطلاعات و یا ICPها تامین می‌شود و در قیمتهای خرده فروشی، هزینه پهنای باند تا بیش از 50 برابر قیمت جهانی می‌رسد.
هزینه‌های انتقال پهنای باند به داخل کشور و تقسیم آن در کل کشور توجیهی برای قیمت پهنای باند است و نمی‌توان منكر این هزینه‌ها بود اما با توجه به قیمتهای کشورهای دیگر به‌نظر نمی‌رسد سطح چنین هزینه‌هایی در این حد بالا باشد.
با یك جست‌وجوی كوتاه در سایت‌های اینترنتی می‌توان به قیمت اینترنت پرسرعت (ADSL) در كشورهای اطراف دست یافت.
به‌عنوان مثال AwalNet سرویس‌دهنده‌ای در عربستان است كه كه كاربرانش اینترنت با سرعت 64K را با قیمت ماهانه حدود 14 هزار تومان در اختیار دارند و برای سرعت 4M كافی است ماهانه 315 هزار تومان بپردازند. البته هر دو این سرویس‌ها به همراه یك ماه استفاده رایگان عرضه می‌شوند.
سرویس‌دهنده اتصالات در امارات سرعت 256K را با قیمت ماهانه 26 هزار تومان ارائه می‌دهد و برای سرعت 2M كاربرانش ماهی 90 هزار تومان می‌پردازند.
كاربران مصری شركت Soficom یا EGYNET برای همین سرعت‌ها به ترتیب 16 هزار تومان و 90 هزار تومان پرداخت می‌كنند. در تركیه كاربران با پرداخت ماهی12 هزار تومان به اینترنت با سرعت یك مگ دسترسی دارند و برای سرعت 4 مگ كافی است ماهانه حدود 59 هزار تومان به سرویس‌دهنده Smile بپردازند.
در ایران اما قیمت‌ها متفاوت است، كافی است به سایت چند ISP مراجعه كنید تا متوجه شوید مثلا قیمت یك سرویس256K در ایران بین 45 تا 49 هزار تومان است كه تقریبا 2 برابر امارات، 3 برابر مصر و 12 برابر تركیه است!
چنین مقایسه‌هایی است كه كارشناسان را به این باور می‌رساند كه اگر دولت قصد دارد میزان دسترسی به اینترنت در کشور را بالا ببرد، شاید ساده‌ترین راه حل، کاهش هزینه‌های پهنای باند باشد، چراکه در حال حاضر شرکت فناوری اطلاعات به‌عنوان بزرگترین فراهم کننده پهنای باند کشور، یک شرکت کاملا دولتی است.
بنابراین ممكن است بتوان به سادگی با تعیین حاشیه سود 20درصد برای این شرکت، قیمت پهنای باند اینترنتی را تا حد زیادی کاهش داد.
خرید پهنای باند از خارج با قیمت و كیفیت بهتر توسط بخش خصوصی و تحویل آن به دولت در نقاط مرزی، پیشنهاد دیگری است كه از سوی كارشناسان مطرح می‌شود و امید می‌رود سبب ارزان شدن قیمت اینترنت شود.
شركت مخابرات جایگزین واسطه‌ها
مسئله مهم دیگری که در هزینه نهایی اینترنت برای کاربر نهایی تاثیر گذار است هزینه بالای پخش است. گفته می‌شود كه در حال حاضر بیشتر از 40درصد هزینه اینترنت به جیب عاملان پخش می رود که این رقم بسیار بالایی است.
با راه اندازی سرویس IN در تهران به‌عنوان بزرگترین بازار مشترکان اینترنتی، امید می‌رفت که دست واسطه‌ها از این بازار کوتاه شده و از قیمت اینترنت کاسته شود، اما متأسفانه حالا شرکت مخابرات استان تهران، جای واسطه‌ها را گرفته و حدود 30 درصد از هزینه‌های دریافتی را بابت ارائه سرویس هوشمند از ISPها دریافت می‌کند!
به این ترتیب اكنون قیمت یک ساعت اینترنت پر سرعت از طریق شبکه هوشمند، ساعتی 300 تومان است كه این هزینه تفاوت چندانی با قیمتهای موجود در بازار ندارد در حالی كه دولت باید هنگامی كه‌چنین سرویس‌هایی را به مردم ارائه می‌دهد شرایط بهتر با قیمت ارزا‌ن‌تر را در اختیار آنها قرار دهد.
این درحالی است كه به گفته مدیران بسیاری از ISPها شركت مخابرات درآمد شركت‌های خدمات اینترنتی را بعد از 3 یا 4ماه به‌حساب آنها واریز می‌كند كه با احتساب این دیركرد در واقع ۴۰درصد از این درآمدها به نفع شركت مخابرات تمام می‌شود.
دولت قیمت اینترنت را اقتصادی كند
به‌رغم اینكه پهنای باند – ارتباط اینترنتی- كشور در سال‌های اخیر رشد قابل ملاحظه‌ای داشته، با این وصف ایران در بین كشورهای هدف در چشم‌انداز از لحاظ ضریب نفوذ اینترنت در جایگاه نامناسبی – رتبه دهم – قرار گرفته است.
این را گزارشی كه مركز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی آبان ماه امسال منتشر كرد، می‌گوید. در بخشی از این گزارش آمده است: محاسبه ضریب نفوذ اینترنت كشور مستلزم وجود آمار تعداد كاربران است كه متأسفانه در كشور ما به‌دلیل زمان بر بودن و هزینه بر بودن تهیه آمار، در عرصه‌های بسیاری از جمله در مورد تعداد كاربران اینترنت اطلاعات دقیق و مطمئنی وجود ندارد و سازمان‌ها و نهادهای مجری فناوری اطلاعات و ارتباطات با استفاده از روش‌ها و فرمول‌های تخمینی غیردقیق، غیرعلمی و بزرگ نمایانه به تخمین تعداد كاربران كشور می‌پردازند.
در هر حال آخرین گزارشی كه از روابط عمومی و بین‌الملل شركت مخابرات ایران در دست است، ضریب نفوذ اینترنت در ایران را 16 درصد عنوان می‌كند و كارشناسان مركز پژوهش‌ها از لحاظ تعداد كاربر اینترنت در منطقه، ایران را پس از كشورهای تركیه و پاكستان در رده سوم می‌دانند و از لحاظ ضریب نفوذ اینترنت كشورها در رده دهم؛ كه مسلما این جایگاه مناسب كشور ما نیست.
این مركز اینترنت را به‌عنوان یكی از مهم‌ترین ابزارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات برای دستیابی به توسعه همه جانبه كشورها نامیده و می‌افزاید: برای مقابله با شكاف دیجیتالی و رشد استفاده از اینترنت در كشورهای در حال توسعه و به‌خصوص كشور ما، فراهم كردن زیر ساخت‌های دسترسی به اینترنت، فرهنگ‌سازی، آموزش و اقتصادی كردن قیمت اینترنت از وظایف مهم دولت به شمار می‌رود.
«از این پس تمام ساکنان شهر ریاض می‌توانند به‌صورت رایگان و از طریق خطوط Wi-Fi به‌اینترنت متصل شوند.»
خبرگزاری عرب‌نیوز چندی پیش در حالی این خبر را اعلام كرد كه طرح گسترش خطوط Wi-Fi از مدتی قبل در این كشور آغاز شده است و اكنون مقامات دولتی این کشور می‌کوشند هرچه سریع‌تر دیگر شهر‌های خود را به این امکانات مجهز کنند.
ارائه اینترنت رایگان البته موضوعی است كه با وجود طرح در ابتدای كار دولت نهم، اكنون به فراموشی سپرده شده است، اما ارائه اینترنت با سرعت و كیفیت بالا و همچنین قیمت مناسب، كمترین انتظاری است كه كاربران از سیاست‌گذاران این حوزه دارند.
انتظاری كه حتی با وجود اعلام كاهش تعرفه 30 درصدی پهنای باند در ابتدای سال‌جاری راه به جایی نبرده و این كاهش در قیمت نهایی اینترنت برای كاربران اینترنت تأثیری نداشته است چراكه شركت‌های اینترنتی معتقدند از آنجایی‌كه قیمت تمام شده اینترنت فقط به هزینه پهنای باند مربوط نمی‌شود، نمی‌توانند به میزان تخفیفی كه مخابرات در قیمت پهنای باند آنها قائل می‌شود قیمت تمام شده خود را كاهش دهند.
۶ درصد تجمیع عوارض دارایی، مالیات، هزینه مكان، هزینه پرسنل و... از جمله هزینه‌هایی است كه در قیمت نهایی اینترنت مؤثر است.
از سوی دیگر به اعتقاد برخی كارشناسان با وجود كاهش تعرفه پهنای باند در سال‌های اخیر، این قیمت در كشور ما همچنان چندین برابر كشورهای دیگر است و از تأثیر آن بر قیمت اینترنت نمی‌توان بی‌تفاوت گذشت: « قیمت جهانی پهنای باند برای هر مگ تقریبا 300 یورو یعنی حدود 400 هزار تومان است در حالی كه در كشور ما این قیمت تقریبا 900 هزار تومان است.»
مدیر یك شركت اینترنتی با بیان این مطلب، ادامه می‌دهد: این مسئله باعث شده تا علاوه بر قیمت بالای كارت‌های اینترنت و سامانه دایل‌آپ، اینترنت پرسرعت هم در كشور ما از قیمت بالایی برخوردار باشد، چراكه پهنای باند مورد نیاز ISP ها از طریق شرکت فناوری اطلاعات و یا ICPها تامین می‌شود و در قیمتهای خرده فروشی، هزینه پهنای باند تا بیش از 50 برابر قیمت جهانی می‌رسد.
هزینه‌های انتقال پهنای باند به داخل کشور و تقسیم آن در کل کشور توجیهی برای قیمت پهنای باند است و نمی‌توان منكر این هزینه‌ها بود اما با توجه به قیمتهای کشورهای دیگر به‌نظر نمی‌رسد سطح چنین هزینه‌هایی در این حد بالا باشد.
با یك جست‌وجوی كوتاه در سایت‌های اینترنتی می‌توان به قیمت اینترنت پرسرعت (ADSL) در كشورهای اطراف دست یافت.
به‌عنوان مثال AwalNet سرویس‌دهنده‌ای در عربستان است كه كه كاربرانش اینترنت با سرعت 64K را با قیمت ماهانه حدود 14 هزار تومان در اختیار دارند و برای سرعت 4M كافی است ماهانه 315 هزار تومان بپردازند. البته هر دو این سرویس‌ها به همراه یك ماه استفاده رایگان عرضه می‌شوند.
سرویس‌دهنده اتصالات در امارات سرعت 256K را با قیمت ماهانه 26 هزار تومان ارائه می‌دهد و برای سرعت 2M كاربرانش ماهی 90 هزار تومان می‌پردازند.
كاربران مصری شركت Soficom یا EGYNET برای همین سرعت‌ها به ترتیب 16 هزار تومان و 90 هزار تومان پرداخت می‌كنند. در تركیه كاربران با پرداخت ماهی12 هزار تومان به اینترنت با سرعت یك مگ دسترسی دارند و برای سرعت 4 مگ كافی است ماهانه حدود 59 هزار تومان به سرویس‌دهنده Smile بپردازند.
در ایران اما قیمت‌ها متفاوت است، كافی است به سایت چند ISP مراجعه كنید تا متوجه شوید مثلا قیمت یك سرویس256K در ایران بین 45 تا 49 هزار تومان است كه تقریبا 2 برابر امارات، 3 برابر مصر و 12 برابر تركیه است!
چنین مقایسه‌هایی است كه كارشناسان را به این باور می‌رساند كه اگر دولت قصد دارد میزان دسترسی به اینترنت در کشور را بالا ببرد، شاید ساده‌ترین راه حل، کاهش هزینه‌های پهنای باند باشد، چراکه در حال حاضر شرکت فناوری اطلاعات به‌عنوان بزرگترین فراهم کننده پهنای باند کشور، یک شرکت کاملا دولتی است.
بنابراین ممكن است بتوان به سادگی با تعیین حاشیه سود 20درصد برای این شرکت، قیمت پهنای باند اینترنتی را تا حد زیادی کاهش داد.
خرید پهنای باند از خارج با قیمت و كیفیت بهتر توسط بخش خصوصی و تحویل آن به دولت در نقاط مرزی، پیشنهاد دیگری است كه از سوی كارشناسان مطرح می‌شود و امید می‌رود سبب ارزان شدن قیمت اینترنت شود.
شركت مخابرات جایگزین واسطه‌ها
مسئله مهم دیگری که در هزینه نهایی اینترنت برای کاربر نهایی تاثیر گذار است هزینه بالای پخش است. گفته می‌شود كه در حال حاضر بیشتر از 40درصد هزینه اینترنت به جیب عاملان پخش می رود که این رقم بسیار بالایی است.
با راه اندازی سرویس IN در تهران به‌عنوان بزرگترین بازار مشترکان اینترنتی، امید می‌رفت که دست واسطه‌ها از این بازار کوتاه شده و از قیمت اینترنت کاسته شود، اما متأسفانه حالا شرکت مخابرات استان تهران، جای واسطه‌ها را گرفته و حدود 30 درصد از هزینه‌های دریافتی را بابت ارائه سرویس هوشمند از ISPها دریافت می‌کند!
به این ترتیب اكنون قیمت یک ساعت اینترنت پر سرعت از طریق شبکه هوشمند، ساعتی 300 تومان است كه این هزینه تفاوت چندانی با قیمتهای موجود در بازار ندارد در حالی كه دولت باید هنگامی كه‌چنین سرویس‌هایی را به مردم ارائه می‌دهد شرایط بهتر با قیمت ارزا‌ن‌تر را در اختیار آنها قرار دهد.
این درحالی است كه به گفته مدیران بسیاری از ISPها شركت مخابرات درآمد شركت‌های خدمات اینترنتی را بعد از 3 یا 4ماه به‌حساب آنها واریز می‌كند كه با احتساب این دیركرد در واقع ۴۰درصد از این درآمدها به نفع شركت مخابرات تمام می‌شود.
دولت قیمت اینترنت را اقتصادی كند
به‌رغم اینكه پهنای باند – ارتباط اینترنتی- كشور در سال‌های اخیر رشد قابل ملاحظه‌ای داشته، با این وصف ایران در بین كشورهای هدف در چشم‌انداز از لحاظ ضریب نفوذ اینترنت در جایگاه نامناسبی – رتبه دهم – قرار گرفته است.
این را گزارشی كه مركز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی آبان ماه امسال منتشر كرد، می‌گوید. در بخشی از این گزارش آمده است: محاسبه ضریب نفوذ اینترنت كشور مستلزم وجود آمار تعداد كاربران است كه متأسفانه در كشور ما به‌دلیل زمان بر بودن و هزینه بر بودن تهیه آمار، در عرصه‌های بسیاری از جمله در مورد تعداد كاربران اینترنت اطلاعات دقیق و مطمئنی وجود ندارد و سازمان‌ها و نهادهای مجری فناوری اطلاعات و ارتباطات با استفاده از روش‌ها و فرمول‌های تخمینی غیردقیق، غیرعلمی و بزرگ نمایانه به تخمین تعداد كاربران كشور می‌پردازند.
در هر حال آخرین گزارشی كه از روابط عمومی و بین‌الملل شركت مخابرات ایران در دست است، ضریب نفوذ اینترنت در ایران را 16 درصد عنوان می‌كند و كارشناسان مركز پژوهش‌ها از لحاظ تعداد كاربر اینترنت در منطقه، ایران را پس از كشورهای تركیه و پاكستان در رده سوم می‌دانند و از لحاظ ضریب نفوذ اینترنت كشورها در رده دهم؛ كه مسلما این جایگاه مناسب كشور ما نیست.
این مركز اینترنت را به‌عنوان یكی از مهم‌ترین ابزارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات برای دستیابی به توسعه همه جانبه كشورها نامیده و می‌افزاید: برای مقابله با شكاف دیجیتالی و رشد استفاده از اینترنت در كشورهای در حال توسعه و به‌خصوص كشور ما، فراهم كردن زیر ساخت‌های دسترسی به اینترنت، فرهنگ‌سازی، آموزش و اقتصادی كردن قیمت اینترنت از وظایف مهم دولت به شمار می‌رود.