مشاهده نسخه کامل
: ✔ اطـلاعـات و زمينـه هـاي كـاري رشـته هـاي مـخـتـلف
Marichka
19-11-2005, 11:08
از Babak_King ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]) عزیز برای شروع این تاپیک و تنظیم فهرستها تشکر می کنم.
==========================
سلام به دوستان
مي خواستم يه جايي تو اين سايت باشه كه هر كسي در مورد رشته خودش يا هر رشته اي كه اشنايي داره بياد يه مشخصاتي در مورد زمينه ها و بازار كاري كه در آينده و بعد از فارغ التحصيلي مي تونه داشته باشه و به طور خلاصه اينكه مي تونه چكاره بشه
يه اطلاعاتي رو بزاره تا مثلا از اوني كه الان هنوز وارد يه رشته اي نشده و هنوز وقت انتخاب رشته اش نشده بدونه كه بعدا چه كاره ميشه و با يه ديد مناسب وارد يه رشته بشه نه اينكه مث بعضي از دوستان خود من فقط رو حرف بقيه وارد يه رشته بشه و بعدم جز بيكاري و بيعلاقگي و سرخوردگي نسبت به رشته اش چيزي عايدش نشه :sad:
چند نكته مهم
هر كسي بايد در مورد رشته اش به صورت كامل توضيح بده و اينم بدونين كه اگه توضيح دادين بقيه هم تشويق 1. ميشن به توضيح دادن تا يه باور مناسب تو يه فرد بوجود بياد در مورد هر رشته اي
2.از دوستان عزيز ميخوام كه بدون هر گونه پيش داوري و تعصب روي رشته شون يا رشته اي كه اطلاعات در موردش دارن به معرفي بپردازن تا يه مرجع خوبي براي هر كسي با هر رشته دلخواهي باشه
3.خيلي خوشحال مي شم اگه به خاطر بقيه بچ هام كه شده منو همراهي كنين چون منم تا يه جايي ميتونم يه رشته مثل گياه شناسي يا .... رو معرفي كنم اوني كه اين رشته شه بهتر مي تونه اطلاعات در مورد رشته اش بده
بسم الله
:rolleye:
==============================
فهرست تاپيك
Post Edited by Dianella
1. رشته رياضي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
2. مهندسی عمران ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
3. حسابداري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
4. مهندسي هوافضا ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
5. پزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
6. مهندسي صنايع ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
7. مهندسی کامپیوتر ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
8. مهندسی مکانیک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
9. رشته فيزيك ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
10. رشته مهندسي برق ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
11. دندانپزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
12. رشته شيمي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
13. مهندسي نرم‌افزار بهترين شغل در آمريكاست ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
14. آشنايي با رشته هاي تحصيلي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
15. مهندسی برق ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
16. ادامه مقاله قبلي... ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
17. فیزیک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
18. شیمی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
19. ریاضی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
20. مهندسی مکانیک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
21. مهندسی کامپیوتر ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
22. مهندسی صنایع ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
23. مهندسی عمران ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
24. زمين شناسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
25. مهندسي كامپيوتر ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
26 ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]). داروسازي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
27. مهندسي باغباني و مهندسي فضاي سبز ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
28. رشته مهندسي پليمر و مهندسي شيمي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
29. رشته هوافضا و رشته مکانيک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
30. رشته کارشناسي علوم اجتماعي و رشته کارشناسي علوم ارتباطات اجتماعي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
31. برق كارداني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
32. فناوري اطلاعات (it) ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
33. مدیریت هتلداری ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
34. طراحی صنعتی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
35. عكاسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
36. حقوق ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
37. كتابداري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
38. فلسفه ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
39. بيوتكنولوژي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
40. كاردرماني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
41. گفتاردرماني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
42. مهندسي رباتيك ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
43. صنايع دستي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
44. گرافيك ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
45. نوازندگي ساز جهاني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
46. نوازندگي ساز ايراني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
47. نقاشي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
48. مرمت و احياي بناهاي تاريخي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
49. علوم سياسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
50. مهندسي معماري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
51. روانشناسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
52. طراحي پارچه ولباس ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
53. مهندسي شهرسازي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
54. هوانوردي - خلباني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
55. بهداشت محيط ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
56. ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])مهندسي معدن ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
57. مددكاري اجتماعي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
58. الكترونيك ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
59. رشته مهندسي رباتيک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
60. زمين شناسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
61. جهانگردي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
62. مهندسي شيمي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
63. زيست شناسي عمومي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
64. مديريت صنعتي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
65. آمــــــار ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
66. ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])معرفی گرایش های مهندسی عمران ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
67. کارآفرینی زنان ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
========================
فهرست موارد مرتبط با اطلاعات رشته های تحصیلی!
معرفی رشته های تحصیلی [ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
این تاپیک رو با تاپیک زمينه هاي كاري رشته هاي مختلف ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]) اشتباه نگیـــــــــرید!!
هدف از این تاپیک معرفی رشته های تحصیلی در مقاطع بالاتر هستش !!
امیدورام مفیــــــــــــــد باشــــــــــــــه !!
========================
از دوست خوبمون MaFia_King ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]) عزیز که زحمت کشیدن و فهرست این تاپیک رو آماده کردن، صمیمانه تشکر می کنم :11:
همینطور از کاربر گرامی nafas ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]) برای اضافه کردن موارد جدید به فهرست هم سپاسگزارم. :11:
Post edited by Dianella
فهرست تاپیک:
کاردانى امور بانکى
کاردانى بهداشت حرفه‌اى
کاردانى بهداشت عمومى (مبارزه با بيمارى‌ها)
کاردانى تکنولوژى پرتوشناسى تشخيصى (راديولوژى)
کاردانى تکنسين اتاق عمل
کاردانى دامپزشکى
کاردان شيمى و پدافند جنگ‌هاى شيميائي، ميکروبى و هسته‌اى
کاردانى مدارک پزشکى
کاردانى فوريت‌هاى پزشکى ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
کارشناسى اعضاء مصنوعى و وسائل کمکى
کارشناسى الهيات و معارف اسلامى
کارشناسى تاريخ (نيمه متمرکز)
کارشناسى روانشناسى (? گرايش)
کارشناسى حقوق (نيمه متمرکز)
کارشناسى زيست‌شناسى ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
کارشناسى شنوائى شناسى
کارشناسى علوم تغذيه
کارشناسى علوم سياسى (نيمه متمرکز)
کارشناسى فيزيوتراپى
کارشناسى فلسفه (نيمه متمرکز) ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته مهندسي رباتيک چيست ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسى کشاورزى - باغبانى
کارشناسى مامائى
کارشناسى مديريت بيمه (نيمه متمرکز)
مددکارى اجتماعى ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
کارشناسى مديريت صنعتى
دوره‌هاى دکتراى پيوسته? بيوتکنولوژى
تکنولوژى محيط زيست
تکنولوژى مرتع و آبخيزدارى
تکنولوژى چوب ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
توليد و بهره‌بردارى گياهان داروئى و معطر
دکتراى دندانپزشکى
دکتراى داروسازى
زنبوردارى ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
پرستاري دندانپزشكي
تكنسين پروتزهاي دنداني
تكنولوژي پرتودرماني (راديوتراپي) ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
تكنولوژي پرتوشناسي(راديولوژي)
تكنولوژي پزشكي هسته‌اي
تكنولوژي توليدات دامي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
شيمي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
دبيرى زبان انگليسى
کارشناسى مترجمى زبان‌هاى انگليسي، آلماني، ايتاليائي، روسى و فرانسه
زبان و ادبيات ارمنى
کارشناسى زبان و ادبيات اردو
کارشناسى زبان و ادبيات ژاپنى
کارشناسى زبان اسپانيائى ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي مکانيک
الف – گرايش مكانيك در طراحي جامدات
ب – گرايش مكانيك در حرارت و سيالات
ج - گرايش ساخت و توليد ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
هنر:
کاردانى باستان‌شناسى
کاردانى حفاظت و مرمت آثار تاريخى
کاردانى موزه‌دارى
کاردانى هنرهاى تجسمى و هنرهاى نمايشى ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
دندانپزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
حسابداري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته علوم تغذيه ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
علوم تجربي :
مهندسى کشاورزى - ترويج و آموزش کشاورزى
مهندسى کشاورزى - خاک‌شناسى
مهندسى کشاورزى - گياه پزشکى
مهندسى کشاورزى - علوم و صنايع غذائى
مهندسى کشاورزى - زراعت و اصلاح نباتات
مهندسى کشاورزى - علوم دامى ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
توضيحات كامل در مورد رشته ي فيزيك ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته پزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته رياضي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته شيمي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته فيزيك ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته مهندسي برق ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
چارت درسي مهندسي رباتيک ( کارشناسي ) ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
فيزيک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
كارشناسي ناپيوسته حشره شناسي پزشكي و مبارزه با ناقلين
برنامه ي آموزشي دوره ي رشته ي حظره شناسي پزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي صنايع
([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته مهندسي کشاورزي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته مديريت دولتي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته علوم اقتصادي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته عمليات پتروشيمي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته الکترونيک هواپيما ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
روان شناسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
علوم قضايي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
علوم سياسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
معرفي مهندسي عمران ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي پرتوپزشکي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي مکانيک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
شيمي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
معرفي معماري اطلاعات ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
آشنايي با رشته مهندسي برق ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
گرايشهاي رشته روانشناسي در مقطع کار شناسي ارشد ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي تجهيزات پزشکي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
آشنايي با رشته مهندسي پزشکي در گرايش بيو متريال ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
آشنايي با مهندسي پزشکي در گرايش بيوالکتريک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
معرفي رشته مهندسي پزشکي درگرايش بيومکانيک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي تکنولوژي نساجي
مهندسي شيمي نساجي و علوم الياف
مديريت نساجي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته آمار ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته علوم کامپيوتر ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
کارشناسي جغرافياي طبيعي با گرايش هاي اقليم و ژئومورفولوژي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
معرفي رشته ي IT ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
معرفي رشته ي رياضي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي نرم افزار و مهندسي It ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته دانشگاهي مهندسي برق ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي کامپيوتر ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
جامعه شناسي)
علوم اجتماعي)
جامعه شناسي شهري) ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
گياهشناسي چيست؟ ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته مهندسي فناوري و اطلاعات ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
آشنايي با رشته ي مهندسي رباتيک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
آشنايي با رشته ي مهندسي رباتيک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
طراحي صنعتي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشتهء چاپ ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي آباداني وتوسعه روستاها ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي آمار ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي امور گمركي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنولوژي آبياري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنولوژي ماشينهاي كشاورزي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي رياضي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي متالوژي مواد-سراميک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي طراحي فرآيند صنايع نفت که شاخه اي از مهندسي شيمي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي علوم اقتصادي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي علوم حديث ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي علوم كامپيوتر ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي علوم وفنون هوانوردي خلباني هليكوپتري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كارداني فني عمليات پتروشيمي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي متالوژي مواد-سراميک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كارداني فني مواد - ريخته گري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كارداني معماري سنتي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كارشناسي علوم انتظامي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
كتابداري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي فناوري اطلاعات (IT) ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مديريت ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته :مديريت مالي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مديريت هتلداري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مديريت و بازرگاني دريايي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مديريت و كميسر دريايي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي بازرسي فني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي حمل و نقل ريلي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي خط و سازه هاي ريلي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي دريا ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي رباتيك ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي سيستم ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي شهرسازي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي شيمي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي صنايع ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي عمران ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي ماشينهاي ريلي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي معماري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي مكانيك ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي مواد ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي نفت ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي هوا فضا ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي هوانوردي_خلباني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي هوانوردي-مراقبت پرواز ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي هوانوردي-ناوبري هوايي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تحصيلي:مهندسي برق ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي پزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي نساجي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي معدن ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي پليمر ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي كامپيوتر ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي كشاورزي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته هاي دانشگاه علوم دريايي امام خميني نوشهر ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كارداني دريانوردي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كارداني فني الكترونيك - صدا و سيما ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تعمير و نگهداري هواپيما ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي فرماندهي و كنترل هوايي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي علمي و كاربردي عمران دانشكده صنعت آب و برق (شهيد عباسپور) ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي مكانيك نيروگاه ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي اويونيك هواپيما ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي الكترونيك هواپيمايي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مخابرات هواپيمايي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كاردان فني كشتي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كاردان فني عمران ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كاردان فني معدن ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كانه آرايي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كاردان فني مكانيك ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي اتاق عمل ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي ادبيات و زبان عربي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي اعضاء مصنوعي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي بهداشت حرفه اي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي بهداشت محيط ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي بينايي سنجي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي بيوتكنولوژي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي پرستاري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي پرستاري دندانپزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي پزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنسين پروتزهاي دنداني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنولوژي پرتوشناسي(راديولوژي) ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنولوژي پزشكي هسته اي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنولوژي توليدات دامي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنولوژي توليدات گياهي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنولوژي جنگلداري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنولوژي چوب ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنولوژي شيلات ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنولوژي محيط زيست ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي تكنولوژي مرتع وآبخيزداري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي حسابداري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي داروسازي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي دامپزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي دندانپزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي روانشناسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي زمين شناسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي زيست شناسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي زيست شناسي سلولي ملكولي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي شنوايي شناسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي شيمي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي علوم آزمايشگاهي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي علوم تغذيه ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي علوم سياسي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي علوم و صنايع غذايي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي فيزيوتراپي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كارداني علمي-كاربردي توليدوبهره برداري گياهان دارويي معطر ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كارداني فوريتهاي پزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كارداني ناپيوسته علمي-كاربردي پرورش زنبورعسل ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كاردرماني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي كتابداري درشاخه پزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي گفتاردرماني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مامايي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مدارك پزشكي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مددكاري اجتماعي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مديريت خدمات بهداشتي درماني ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي مهندسي فضاي سبز ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
رشته ي هوشبري ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
کارداني علوم آزمايشگاهي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
بررسي وضعيت رشته it در دانشگاههاي کشور
([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])مهندسي نرم افزار ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي فناوري اطلاعات ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
توضيح کلي و مختصر راجع به مهندسي کامپيوتر " نرم افزار ، سخت افزار و ... ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مقايسه رشته عمران با معماري
([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])مهندسي دريا ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
علوم کامپيوتر ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
مهندسي رباتيک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
تربيت بدني
([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])رشته مهندسي نفت ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
معرفي رشته مهندسي شهرسازي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
Babak_King
09-12-2005, 22:38
رشته رياضي
هدف
«رياضيات علم نظم است و موضوع آن يافتن، توصيف و درك نظمي است كه در وضعيتهاي ظاهرا پيچيده نهفته است و ابزارهاي اصولي اين علم ، مفاهيمي هستند كه ما را قادر مي‌سازند تا اين نظم را توصيف كنيم» .
دكتر ديبايي استاد رياضي دانشگاه تربيت معلم تهران نيز در معرفي اين علم مي‌گويد: «علم رياضي، قانونمند كردن تجربيات طبيعي است كه در گياهان و بقيه مخلوقات مشاهده مي‌كنيم . علوم رياضيات اين تجربيات را دسته‌بندي و قانونمند كرده و همچنين توسعه مي‌دهند.»
دكتر رياضي استاد رياضي و رئيس دانشگاه صنعتي اميركبير نيز در معرفي اين علم مي‌گويد: «رياضيات علم مدل‌دهي به ساير علوم است. يعني زبان مشترك نظريات علمي ساير علوم ، علم رياضي ميباشد و امروزه اگر علمي را نتوان به زبان رياضي بيان كرد، علم نمي‌باشد.»
اهداف گرايشهاي مختلف اين رشته عبارتند از:
1- رياضي كاربردي: هدف از اين شاخه تربيت كارشناسي است كه با اندوخته كافي از دانش رياضي، توانايي تحليل كمي از مسائل صنعتي، اقتصادي و برنامهريزي را كسب نموده، توان ادامه تحصيل در سطوح بالاتر را داشته باشد.
2- رياضي محض: هدف از اين شاخه رياضي، تربيت متخصصان جامع در علوم رياضي است كه آمادگي لازم براي ادامه تحصيل در جهت اشتغال به پژوهش و نيز انتقال علم رياضي در سطوح دانشگاهي را داشته باشند. آشنايي با تجزيه و تحليل مسائل در قالب رياضي و مدلسازي رياضي نيز از اهداف ديگر شاخه رياضي محض است.
3- رياضي دبيري: هدف از شاخه دبيري تربيت دبيران و كارشناسان متخصص آموزش رياضي است كه پاسخگوي نيازهاي آموزش و پرورش كشور در سطوح پيش‌دانشگاهي باشند.
ماهيت :
« رياضيات بر خلاف تصور بعضي از افراد يكسري فرمول و قواعد نيست كه هميشه و در همه‌جا بتوان از آن استفاده كرد بلكه رياضيات درست فهميدن صورت مساله و درست فكر كردن براي رسيدن به جواب است و براي به دست آوردن اين توانايي ، دانشجو بايد صبر و پشتكار لازم را داشته باشد تا بتواند حتي به مدت چندين ساعت در مورد يك مساله رياضي فكر كرده و در نهايت با ابتكار و خلاقيت آن را حل كند»
فارغالتحصيلان اين رشته مي‌توانند پس از پايان تحصيلات، در ادارات دولتي براي مسووليتهايي كه به نوعي با تجزيه و تحليل مسائل سروكار دارند، در بخش خصوصي در اموري همانند طراحي سيستمها در امر بهينه‌سازي و بهرهوري ، در بخش صنعت براي اموري همانند مدل‌سازيهاي رياضي و در آموزش و پرورش و ... ، مسووليتهاي متفاوتي را به عهده گيرند.
گرايشهاي مقطع ليسانس:
«رئيس اتحاديه بين‌المللي رياضيدانان جهان در يازدهمين اجلاس آكادمي جهان سوم كه اخيرا در تهران برگزار شد، عنوان كرد كه بهتر است بگوييم رياضيات و كاربردهاي آن، نه اينكه رياضيات را به محض و كاربردي تفكيك كنيم چرا كه به اعتقاد رياضيدانها هيچ مقوله رياضي نيست كه روزي كاربردي براي آن پيدا نشود.»
«رياضيات محض بيشتر به قضايا و استدلالها ، منطق موجود در آنها و چگونگي اثباتشان مي‌پردازد اما در رياضيات كاربردي چگونه استفاده كردن و به كارگرفتن قضايا، آموزش داده ميشود، به عبارت ديگر در اين شاخه، كاربرد رياضيات در مسائل موجود در جامعه بيان ميگردد»
«وقتي صحبت از رياضي محض ميشود نبايد تصور كرد كه تنها بايد در گوشه‌اي نشست و به حل مسائل رياضي پرداخت بلكه اين علم ، بخصوص در مدارج بالا، ارتباط نزديكي با طبيعت دارد به عبارت ديگر ايدههاي رياضي از ذهن پژوهشگران نمي‌رويد بلكه رياضيدانها غالبا الهام خود را از طبيعت مي‌گيرند و به قول «ژان باپتيت فوريه» رياضيدان مشهور قرن نوزدهم فرانسه «تعمق در طبيعت، پربارترين منابع اكتشافات رياضي است.»
عموما رياضيات كاربردي به شاخه‌اي از رياضي گفته ميشود كه كاربرد علمي مشخصي داشته باشد براي مثال در اقتصاد، كامپيوتر،فيزيك و يا آمار و احتمال كاربرد داشته باشد و رياضي محض نيز به شاخه‌اي گفته ميشود كه به نظريه‌پردازي رياضي مي‌پردازد اما بايد توجه داشت كه امروزه اين دو گرايش آن‌چنان در هم ادغام شده‌اندكه مرزي را نميتوان بين آنها مشخص كرد.
زيا گاه يك تئوري كاملا محض وارد مرحله كاربردي شده و چون در عمل با مشكل روبرو ميشود، بار ديگر به حوزه تئوري برمي‌گردد و در نهايت پس از رفع نقايص، دوباره وارد مرحله كاربردي ميشود. يعني يك تعامل و ارتباط دوجانبه‌اي بين رياضي كاربردي و محض وجود دارد و هريك از اين دو شاخه، از تجربيات شاخه ديگر به بهترين نحو استفاده ميكند و به همين دليل يك رياضيدان موفق بايد از هر دو شاخه اطلاع داشته باشد.»
معرفي مختصري از درسهاي تخصصي گرايش رياضي كاربردي
رياضيات گسسته: هدف از اين درس، آشنايي با زمينههاي مختلف رياضيات گسسته و كاربردهاي آن با تاكيد بر اثبات و ارائه الگوريتمهاي مناسب است. سرفصلهاي اين درس عبارتنداز : معادله تفاضلي و رابطه بازگشتي ، تابع مولد، اصل شمول و طرد، گراف و ماتريس، تطابق و ديگر كاربردهاي گراف، جبربول و كاربردهاي آن و آشنايي با طرحهاي بلوكي، مربع لاتين، صفحه‌هاي تصويري ، كدگذاري و رمزنگاري.
برنامه‌سازي پيشرفته : در اين درس، دانشجويان به مباحثي همچون برنامه‌سازي صحيح ، مستند سازي برنامه‌ها ، برنامه‌سازي ساخت يافته، آشنايي با زبان دوم برنامه‌سازي و مقايسه آن با زبان اول، اشكال‌زدايي و آزمايش برنامه، حصول اطمينان از صحت برنامه‌ها ، الگوريتمهاي غير عددي شامل : پردازش رشتهها، روشهاي جستجو و مرتب كردن ، آشنايي مقدماتي با كامپايلرها و ديگر برنامههاي مترجم، اجراي طرحهاي بزرگ و ... مي‌پردازند.
آناليز عددي: هدف از اين درس، ارائه الگوريتمهاي عددي و بررسي خطاهاي ايجاد شده از حل عددي مسائل است. در خصوص روشهاي تكراري، بررسي همگرايي و نرخ همگرايي نيز مورد تاكيد ميباشند. در اين درس سرفصلهاي موجود عبارتند از : نمايش اعداد حقيقي، انواع مختلف خطاها، آناليز خطاها ، حل معادلات خطي، مشتق و انتگرال‌گيري عددي و حل معادلات ديفرانسيل عددي و ... .
ساختمان داده‌ها: در اين درس، دانشجويان با آرايه‌ها ، بردارها، ماتريسها ، صفها و رديفا، ليستهاي پيوندي ، خطي، حلقوي ، روش نمايش و كاربرد ليستهاي پيوندي ، درختها و پيمايش آنها، روش نمايش و كاربرد درختها، درختهاي تصميم‌گيري ، گرافها و نمايش آنها، تخصيص حافظه به صورت پويا و مسائل مربوط آشنا ميشوند.
تحقيق در عمليات: در اين درس ، دانشجويان با زمينه تحقيق در عمليات، انواع مدلها و مدلهاي رياضي، برنامهريزي خطي، شبكه‌ها و مدل حمل و نقل، ساير مدلهاي مشابه، آشنايي با برنامهريزي متغيرهاي صحيح ،برنامهريزي پويا، برنامهريزي غيرخطي و مدلهاي احتمالي آشنا مي‌گردند.
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
«كاربرد رياضي در علوم مختلف انكارناپذير است. براي مثال مبحث آناليز تابعي در مكانيك كوانتومي، كاربرد بسياري زيادي دارد و يا در بيشتر رشتههاي مهندسي معادله «لاپ لاسي» كه يك معادله رياضي است، مورد استفاده قرار ميگيرد. در جامعه‌شناسي نيز نظريه احتمال و نظريه گروهها نقش بسيار مهمي ايفا ميكند. در كل بايد گفت كه همه صنايع ،زير ساخت رياضي دارند و به همين دليل در همه مراكز صنعتي و تحقيقاتي دنيا، رياضيدانها در كنار مهندسان و دانشمندان ساير علوم حضوري فعال دارند و آنچه در نهايت ارائه ميشود، نتيجه كار تيمي آنهاست.»
دكتر رياضي از اساتيد دانشگاه در مورد فرصتهاي شغلي موجود در ايران مي‌گويد: «اگر در جامعه ما مشاغل جنبه علمي داشته باشند، قطعا به تعداد قابل توجهي رياضيدان نياز خواهيم داشت چون يك رياضيدان ميتواند مشكلات را به روش علمي حل كند. البته اين به آن معنا نيست كه در حال حاضر هيچ فرصت شغلي براي يك رياضيدان وجود ندارد اما بايد حضور رياضيدانها در مراكز تحقيقاتي و صنعتي پررنگتر باشد.»
هرچقدر كه شغل يك فرد تخصصي‌تر شود، ميزان رياضياتي كه لازم دارد، بيشتر ميگردد.
براي مثال يك مهندس الكترونيك از آناليز تابعي و فرآيندهاي تصادفي استفاده ميكند و يا يك برنامه‌ريز پروژه‌هاي اقتصادي از مطالب پيشرفته آماري مانند سريهاي زماني ، به عنوان ابزار كار ياري ميگيرد. به همين دليل امروزه تربيت متخصصان علم رياضي، يعني افرادي كه قادر هستند رياضيات مورد نياز را آموزش داده و يا توليد كنند، اهميت بسيار زيادي دارد. چرا كه لازمه پيشرفت در تكنولوژي ، توجه به دانش رياضي ميباشد.
اما يكي از دانشجويان اين رشته نظر جالبي در مورد توانايي يك فارغ‌التحصيل رشته رياضي دارد: «درست است كه در جامعه ما مكان مشخصي براي جذب فارغالتحصيلان رياضي وجود ندارد اما يك ليسانس رياضي به دليل نظم فكري و بينش عميقي كه در طي تحصيل به دست ميآورد، ميتواند با مطالعه و تلاش شخصي در بسياري از شغل‌ها ، حتي شغل‌هايي كه در ظاهر ارتباطي با رياضي ندارد موفق گردد.»
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه :
شايد مهمترين توانايي علمي يك دانشجوي رياضي ، تسلط بر درس رياضي دبيرستان باشد كه اين امر صرفا زاييده علاقه شخصي به اين درس است.
«اين رشته نيازمند دانشجوياني است كه از نظر ذهني آمادگي جذب ايدههاي جديد را داشته باشند و بتوانند الگوها و نظم را درك كرده و مسائل غيرمتعارف را حل كنند. به عبارت ديگر يك روحيه علمي ، تفكر انتقادي و توانايي تجزيه و تحليل داشته باشند.»
از آنجا كه رياضيات ورود به عرصه‌هاي ناشناخته و كشف قوانين آن است ، علاقمندي به مباحث رياضي از همان دوران تحصيل در دبيرستان مشخص ميشود. همين علاقمندي است كه ميتواند راههاي بسيار سخت را براي دانشجوي اين رشته هموار سازد.
يك رياضيدان قبل از هرچيز بايد جرات قدم‌گذاري در وادي ناشناخته‌ها را داشته باشد.
بطور كلي دقت ،تجزيه و تحليل صحيح و صبر و پشتكار سه عامل اصلي در توفيق داوطلب در اين رشته ميباشد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
دكتر بابليان معتقد است هر وزارتخانه يا شركتي نياز به افرادي دارد كه علاوه بر دانستن الفباي كامپيوتر، داراي توانايي تجزيه و تحليل و تصميم‌گيري مناسب باشند. در اين زمينه شركتها مي‌توانند فارغالتحصيلان رياضي محض و يا كاربردي را جذب نمايند.
رشتههاي مختلف رياضي جايگاه وسيعي در جامعه دارند از آن جمله : تمام رشتههاي مهندسي ، رشتههاي مختلف علوم پايه (فيزيك ، شيمي ،زيست‌شناسي، زمين شناسي)، پزشكي، علوم كامپيوتر، اكتشافات فضايي، بازرگاني، برنامهريزيهاي دولتي، غالب رشتههاي وابسته به صنعت ، مديريت و رشتههاي مختلف كشاورزي به رشته رياضي وابسته‌اند و از آن به طور مستقيم استفاده ميكنند؛ همچنين بخش بزرگي از فعاليتهاي اقتصادي و توليدي كشور در طرحهاي مختلف نظير: نفت ، پتروشيمي، حمل و نقل و ... ، مستقيم و يا غيرمستقيم از رياضي استفاده ميكنند.
نكات تكميلي :
گرايشهاي مختلف مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري
فارغالتحصيلان مقاطع كارشناسي رياضي كاربردي مي‌توانند در مقاطع كارشناسي ارشد در گرايشهاي مختلف: تحقيق در عمليات ، آناليز عددي ، بهينه سازي و نظريه كنترل به تحصيل ادامه دهند. فارغالتحصيلان كارشناسي رياضي محض و دبيري مي‌توانند در مقاطع كارشناسي ارشد در گرايشهاي مختلف آناليز رياضي، جبر، هندسه و معادلات ديفرانسيل ادامه تحصيل دهند. در هر يك از گرايشهاي ياد شده زير شاخه‌هاي تخصصي‌تري وجود دارد كه در مقطع دكتراي تخصصي (P.h.D) و نيز در رساله دكتري به آن پرداخته ميشود.
تواناييهاي فارغالتحصيلان مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري
نظر به اين كه در مقاطع تحصيلات تكميلي به جنبه‌هاي پژوهشي، تحقيقاتي و كاربردي با ديدي عميقتر پرداخته ميشود، فارغالتحصيلان اين مقاطع داراي تواناييهاي علمي و تحقيقاتي و محاسباتي زيادي هستند و در كارهاي اجرايي نقش مهم و ارزنده‌اي دارند. در مقطع دكتري، دانشجويان ضمن افزايش مراتب علمي خود در يك زمينه خاص، قدرت ، توان و صلاحيت خود را در جهت انجام طرحهاي تحقيقاتي در سطح ملي و منطقه‌اي افزايش مي‌دهند و قادر به توسعه مرزهاي دانش و رفع معضلات علمي و اجرايي از طريق پژوهش ميباشند. فارغالتحصيلان مقاطع تحصيلات تكميلي مي‌توانند با توجه به تخصص ويژه خود، در مراكز علمي و پژوهشي، مراكز تحقيقاتي، دانشگاهها و صنايع و مراكز آموزش عالي به عنوان عضو هيات علمي يا عضو پژوهشي جذب گردند.
خوشبختانه با رويكرد صنايع و موسسات به انجام امور تحقيقاتي، هم‌اكنون امكان جذب بسياري از فارغالتحصيلان تحصيلات تكميلي رشتههاي رياضي ، فراهم شده است.
Babak_King
10-12-2005, 08:12
نظر به استقبال و همراهي گرم عزيزان من اين تايپكو ادامه ميدم :laughing:
مهندسی عمران
مقدمه
مجموعه مهندسي عمران يا رشته عمران يكي از رشته هاي پر اهميت و جذاب در مجموعه رشته هاي آزمون سراسري است كه داوطلب در گروه آزمايشي علوم رياضي و فني مي تواند آن را انتخاب كند. پيشرفت سريع جوامع ونيازهاي روز افزون آنها به انجام طرحهاي مختلف عمراني از يك طرف و رشد و توسعه علوم مختلف از طرف ديگر، ايجاب مي نمايد تا با يك برنامه ريزي صحيح و همه جانبه و پرورش استعدادهاي جوان و نيز استفاده بهينه از ابزار و امكانات موجود در جامعه ، گامي بلند در جهت ترقي و تعالي جامعه برداشته شود. بدين منظور در آزمون سراسري، مجموعه اين رشته در مقاطع كارشناسي وكارداني، ارائه مي گردد. در اين قسمت به معرفي گرايشهاي مختلف اين رشته مي پردازيم :
كارشناسي
مهندسي عمران – عمران ، مهندسي عمران – نقشه برداري، مهندسي عمران – آب ، مهندسي بهره برداري راه آهن ،مهندسي خط و ابنيه راه آهن، مهندسي جريه راه آهن ، مهندسي علمي كاربردي عمران – تاسيسات آبي ، دبيرفني عمران، تربيت دبير فني عمران، دبير فني عمران ساختمان .
كارداني
كارداني فني عمران – روسازي راه، كارداني فني عمران – زير سازي راه، كارداني راهداري، كارداني ماشين آلات، كارداني حمل و نقل ، كارداني فني عمران – پل سازي و ابنيه فني ، كاردان فني عمران – نقشه برداري ، كارداني فني عمران – ساختمانهاي بتني ، كارداني فني عمران – عمران روستايي، كاردان فني عمران – كارهاي عمومي ساختمان، كارداني فني عمران – آب، كارداني علمي كاربردي عمران – ساختمانهاي آبي ، كارداني علمي كاربردي عمران – آب و فاضلاب، كارداني فني عمران – بهره برداري از منابع آب، كارداني فني عمران – آب شناسي ، كارداني فني عمران – را ه سازي، كارداني فني عمران – تاسيسات حرارت نيروگاه، معلم فني عمران – كارهاي عمومي ساختمان .
معرفي اختصاري گرايشهاي مختلف مجموعه مهندسي عمران
1- مهندسي عمران – عمران
1-1) تعريف و هدف
عمران يكي از گرايشهاي مجموعه مهندسي عمران است كه در مقطع كارشناسي در بسياري از دانشگاههاي معتبر كشور ارائه مي گردد.
هدف از اين رشته تربيت نيروهاي متخصصي است كه بتوانند در پروژه هاي مختلف عمراني در زمينه هاي ساختماني ، راه سازي،پل سازي، سازه ها و بناهاي آبي ، جمع آوري و دفع فاضلاب و … مسووليت طرح، محاسبه اجرا و نظارت بر اجرا را بر عهده گيرند.
1-2) اهميت و جايگاه در جامعه
كمتر جايي از يك جامعه و كمتر محلي از يك منطقه است كه فعاليتهاي عمراني به عنوان اولين واساسي ترين نيازهاي آن طرح نشود. حتي تمام فعاليتهاي صنعتي، كشاورزي، و … نيز به طور مستقيم و غير مستقيم به اين رشته و ابسته اند و از آن سود مي برند.
علاوه بر رشد و توسعه جوامع، پيشرفت علم و فن آوري نيز ضرورت پرداختن و توجه دقيق و علمي به كارهاي عمراني و تغيير شيوه هاي گذشته را آشكار مي سازد. فعاليتهاي مختلف عمراني در جهت ايجاد ساختمانها، راهها- پلها، سدها، شبكه هاي آب رساني شهرها و روستاها، ساختمانهاي خاص نظير نيرو گاههاي هسته اي و حرارتي و .. بخش بزرگي از مجموعه فعاليتهاي اقتصادي و توليدي كشور را به خود اختصاص مي دهد به گونه اي كه سهم عظيمي از سرمايه گذاري هاي ملي در طرحهاي ساختماني و صنايع وابسته به آن به كار گرفته مي شود.
مجموعه مطالب بيان شده و نيز جذب سريع فارغ التحصيلان اين مجموعه در وزارت خانه ها و نهادها و سازمانهاي دولتي و همچنين بخشهاي خصوصي نظير : شركتهاي مهندسان مشاور و شركتهاي ساختماني و راه سازي و … اهميت قابل ملاحظه و نياز خاص به متخصص در اين رشته را، حتي در مقايسه با ساير رشته هاي فني و مهندسي ،به وضوح نشان مي دهد .
1-3) تواناييهاي لازم براي داوطلبان اين رشته و ادامه تحصيل در آن
براي ادامه تحصيل در اين رشته – با توجه به كميت و كيفيت درسهايي كه در اين دوره تدريس مي گردد – داوطلب بايد از توان و دانش برتر در زمينه هاي رياضي . فيزيك برخوردار باشد، همچنين توان جسمي، قدرت تجزيه و تحليل، قدرت تجسم و دقت كافي در مسائل را داشته باشد. شايان ذكر است كه بسياري از كارها و طرحهاي عمراني در خارج از محيطهاي شهري بوده و فعاليت نسبتا" زيادي را مي طلبد.
1-4) تواناييهاي فارغ التحصيلان
همان گونه كه اشاره شد، فارغ التحصيلان اين رشته مي توانند پس از پايان تحصيلات، مسووليتهاي متفاوتي نظير طراحي، محاسبه ، اجرا و نظارت بر اجراي طرحهاي مختلف عمراني را به عهده گيرند. از جمله مي توان به موارد زير اشاره نمود :
1- محاسبه، ساخت و اجرا و تا حدودي طراحي ساختمانهاي مختلف مسكوني ، اداري و صنعتي اعم از آجري، بتني وفولادي، نظير ساختمانهاي مسكوني ويلايي ، چند طبقه، آپارتمانها و برجهاي بلند و همچنين كارهاي ساختماني اداره ها، مدرسه ها، بيمارستانها، كارخانه ها و مراكز صنعتي، ساختمانها و مراكز ورزشي، تالارهاي اجتماعات و …
2 - طراحي، محاسبه و اجراي راهها و جاده هاي مختلف ارتباطي داخل و خارج شهرها و و روستاها اعم از : راههاي شوسه، راههاي آسفالته، بزرگ راهها و نيز راه آهن ( شامل مسيريابي، پياده كردن مسير، زير سازي و روسازي).
3 - ساخت و اجرا و در مواردي طراحي و محاسبه انواع پلهاي بتني وفلزي و با دهانه ها و ابعاد و شكلهاي متفاوت نظير : پلهاي داخل شهري و روگذرها، پلهاي خارج شهري و جاده ها.
4 - اجراي سدهاي مختلف خاكي و بتني و نيز بندهاي انحرافي و ساير تاسيسات وايسته نظير تونل يا كانال انحراف آب رودخانه ( جهت اجراي عمليات كارگاهي در ضمن ساخت سد) ، تاسيسات آبگيري از سد و كنترل ارتفاع آب در پشت سد و ... )
5 – اجراي كارهاي مربوط به ساماندهي رودخانه ها.
6 - طراحي، محاسبه و ساخت خطوط انتقال آب اعم از انواع كانالهاي تحت فشار و يا كانالهاي با سطح آزاد آب كه به منظور انتقال آب از سدها و درياچه ها و .. . براي مصارف كشاورزي، شرب و صنعتي به منطقه هاي مورد نياز و نيز جهت انتقال آب از تصفيه خانه هاي آب به مخازن آب و از آن جا به مناطق مصرف، ساخته مي شوند.
7 - ساخت تصفيه خانه هاي آب و فاضلاب شامل : ساختمانها تاسيسات مربوط ، محوطه سازي و ...
8 - طراحي، محاسبه وساخت شبكه هاي آب رساني به منطقه هاي شهري و روستايي جهت تامين آب شرب مورد نياز افراد و تاسيسات مربوط نظير : مخازن آب،لوله كشي، انشعابات، و ...
9 - طراحي ، محاسبه ساخت شبكه هاي جمع آوريو دفع آبهاي سطحي ناشي از نزولات جوي در خيابانها وساير منطقه هاي شهرها و شهر كها و همچنين شبكه هاي جمع آوري و دفع فاضلابهاي خانگي و صنعتي و انتقال آنها به خارج از شهر و تصفيه خانه ها.
10 – انجام بسيار از كارهاي نقشه برداري كه براي كارهاي ساختماني مختلف نظير : سراه سازي، سد سازي، و كهبه خصوص براي پياده نمودن و اجراي دقيق نقشه ها مورد نياز است، و همچنين تا حدودي كارهاي نقشه كشي طراحي و معماري .
1-5) موقعيتهاي شغلي و محلهاي كار
مراكز مختلفي به صورت مستقيم و غير مستقيم در فعالتيهاي عمراني نقش دارند كه هر يك به تناسب نوع فعاليت خود، اقدام به جذب فارغ التحصيلان اين رشته مي كنند.
وزارت خانه هاي مسكن و شهر سازي، راه و ترابري ، جهاد سازندگي و نيرو بهصورت گسترده تر و ساير وزارت خانه ها ، اداره ها ، سازمانها، مراكز دولتي و خصوصي نظير : وزارت خانه هاي آموزش وپرورش ، كشاورزي، فرهنگ و آموزش عالي،بانكها و ... به صورت غير مستقيم براي كارهاي عمراني خود مثل طرح محاسبه ، اجرا و نظارت بر اجرا، نياز به استخدام مهندسان عمران دارند. علاوه بر آن، شركتهاي مختلف مهندسان مشاور كه در كشور به صورت گسترده وظيفه طراحي ، محاسبه و نظارت براجراي پروژه هاي ساختماني را برعهده دارند، همچنين شركتهاي ساختماني و را ه سازي دولتي و خصوصي كه در اجراي اين طرحها فعاليت دارند ،تعداد كثيري از فارغ التحصيلان رشته عمران را استخدام مي كنند.
1-6) واحدهاي درسي
بر اساس مصوبه هاي شوراي عالي برنامه ريزي، دانشجو بايد در دوره كارشناسي عمران 14 واحد درسي رابگذراند كه 20 واحد آن درسهاي عمومي ، 25 واحد درسهاي پايه، 8 واحد درسهاي اصلي و تخصصي الزامي و 15 واحد درسهاي اختياري است.
1- درسهاي عمومي ،درسهايي است كه در تمام رشته هاي تحصيلي دانشگاهي و در دوره هاي كارشناسي و كارشناسي ارشد پيوسته ب صورت مشترك ارائه مي گردد و دانشجو موظف به گذراندن آنهاست، نظير معارف اسلامي، فارسي و زبان خارجي .
درسهاي پايه به درسهاي گفته مي شود كه در غالب رشته هاي هم گروه ( نظير گروه فني و مهندسي ) و بخصوص در گرايشهاي مختلف يك رشته، بهصورت مشترك تدريس شده، اساس و پايه درسهاي اصلي و تخصصي را تشكيل مي دهد نظير رياضي عمومي ،معادلات ديفرانسيل وفيزيك .
درسهاي اصلي و تخصصي الزامي عبارت از درسهايي است كه دانشجو را در زمينه تخصصي مربوط آموزش داده،او را براي انجام وظايف خاص در زمينه كارهاي خويش در جامعه آماده مي سازد ، نظير " رسم فني و نقشه كشي ساختمان " ، " سازه هاي بتن آرامه " و " سازه هاي فولاد " . گذراندن اين درسهاي تخصصي الزامي است.
درسهاي اختياري ، عبارت است از : مجموعه درسهايي كه اگر چه تخصصي است، اما دانشجو مي تواند با توجه به علاقه شخصي و برنامه اي كه براي آينده خود دارد و همچنين نظر استاد راهنما در گروه و با هماهنگي شوراي آموزشي گروه، تعدادي از آنها را انتخاب نمايد : نظير : " ماشين الات ساختمان " ، اصول مهندسي ترافيك " و بناهاي آبي " .
الف ) درسهاي پايه
13 واحد از درسهاي پايه در زمينه رياضي است، شامل " رياضي عمومي " ، " معادلات ديفرانسيل " ، " محاسبات عددي و آمار " و " احتمال مهندسي " كه پايه درسهاي تخصصي در مهندسي عمران را تشكيل مي دهد ومكمل رياضياتي است كه در دوران دبيرستان و در رشته رياضي – فيزيك خوانده مي شود. براي موفقيت در اين درسها، دانشجو بايد تلاشهاي فكري و علمي قابل ملاحظه اي انجام دهد.
همچنين درسهاي " فيزيك در زمينه هاي حرارت " ، " مكانيك " و الكتريسته " و " مغناطيس " و يز درس " برنامه نويسي رايانه" – كه در آن دانشجو با رايانه و زبانهاي برنامه نويسي رايانه آشنا مي شود وبه برنامه نويسي به زبان فرترن تسلط پيدا مي كند – از جمله درسهاي پايه هستند.
ب ) درسهاي اصلي و تخصصي الزامي
اين درسها كه بسياري از آنها به يك ديگر وابسته اند و بعضي پيش نياز درس ديگر است، دانشجو در طول نيم سالهاي مختلف تحصيلي آنها را انتخاب ومي گذراند. دراين جا خلاصه اي از مطالب مطرح شده در بعضي از درسهاي تخصصي الزامي را ارائه مي كنيم .
رسم فني و نقشه كشي ساختمان : در درس " رسم فني و نقشه كشي ساختمان " ، دانشجو با اصول كلي رسم فني و نمايش قطعه ها به صورت تصويري آشنا شده، پس از شناخت علائم قرار دادي در نقشه هاي ساختمان و نقشه هاي تاسيسات برقي و مكانيكي، چگونگي رسم نقشه هاي مختلف و خواندن نقشه هاي ساختماني را فرامي گيرد.
ساصول مباني معماري و شهر سازي :
در اين درس كه پس از درس فني و نقشه كشي گذراندنه مي شود، دانشجويان با نظريه هاي معماري ونقش مهندسان معماري در جامعه آشنا شده، چگونگي ارتباط بين فضاهاي مختلف در انواع ساختمانها نظير ساختمانهاي مسكوني ، كودكستان، مدرسه ، كتابخانه ، بناهاي صنعتي و درمانگاه وبيمارستان را فرا مي گيرند. همچنين مطالبيدر مورد مفاهيم اوليه شهر سازي و جوامع روستايي و شناخت طرحهاي هادي و تفصيلي و منطقه اي در مورد فعاليتهاي عمراني شهري، در اين درس ارائه مي گردد.
استاتيك، مقاومت مصالح ،تحليل سازه ها : در اين درسها كه به ترتيب در نيم سالهاي مختلف ارائه مي گردد، تعادل سازه هاي مختلف دراثر بارها ونيروهاي وارده بر آنها مورد مطالعه قرار گرفته، چگونگي محاسبه سازه هايي همچون خرپاها بيان مي شود. سپس به بررسي نيروهاي داخلي به وجود آمده دراثر بارهاي خارجي وروشهاي تعيين آنها در قسمتهاي مختلف سازه پرداخته ، ضمن تعيين مشخصه هاي هندسي قطعه هاي مختلف، مقاومت آنها را در مقابل نيروهاي محوري و برشي همچنين خمش و پيچش مورد بررسي و تجزيه وتحليل قرار مي دهد.
همچنين در درس" تحليل سازه ها " ، روشهاي محاسبه تغيير مكان سازه ها و تحليل سازه هاي پيچيده تر نظير : " تيرهاي سراسري " " قابهاي" وساختمانهاي بلند ( برج)، به دانشجو آموزش داده مي شود.
اصول مهندسي زلزله : شناخت علتهاي وقوع زلزله ، چگونگي سنجش قدرت زلزله، چگونگي تخريب و راههاي كاهش پيامدهاي آن، و روشهاي تحليل سازه هاي مختلف در برابر زلزله جهت مقاوم سازي آنها به خصوص براي منطقه هاي زلزله خيز ايران از اهميت خاصي برخوردار است كهدر درس " اصول مهندسي زلزله " مورد بحث قرار مي گيرد.
سازه هاي بتن آرمه و پروژه : بسياري از ساختمانها وسازه ها نظير ساختمانهاي چند طبقه ،پلها و .. با بتن و بتن مسلح ساخته مي شود و در موارد ديگر نيز حداقل براي ساخت قسمتهايي از سازه نظير پي و فوندانسيون ( شالوده ) و.. از بتن استفاده مي گردد. در درس " سازه هاي بتن آرامه " با استفاده ازاصول فراگرفته شده در تحليل سازه ها، واكنش قطعات بتني نظير تيرها، ستونها، قابها، و صفحات ساخته شده از بتن مسلح تحت تاثير انواع مختلف بارگذاري وتركيبات آنها مورد بررسي قرار گرفته ، با توجه به خواص مكانيكي بتن و فولاد و آيين نامههاي مختلف ،ابعاد قطعه وميزان فولاد لازم در هر قسمت ، معين و طراحي مي گردد.
در نهايت ،دانشجو از طريق انجام طرح، كليه مرحاه هاي بارگذاري، آناليز، و طراحي يك سازه بتني را به پايان رسانيده، گزارش كاملي از طي مراحل و نحوه محاسبات ونتيجه آنها ارائه مي كند.
سازه هاي فولادي وپروژه : دراين درسها،دانشجو ضمن آشنا شدن با انواع فولادهاي ساختماني ، واكنش و مقاومت آنها، به چگ.نگي عملكرد اعضاي مختلف يك سازه فولادي تحت اثر بارهاي مختلف تسلط يافته، نحوه محاسبه قطعه هاي مختلف نظير تيرها، ستونها، قابها، بادبندها واتصالهاي مختلف آنها را فرا مي گيرد، همچنين براي طراحي و تعيين مشخصه ها و ابعاد اين قطعه ها، حداقل با يك آيين نامه معتبر بين المللي و نيز با آيين نامه ساختمانهاي فولادي ايران آشنايي كامل پيدا مي كند.
در پايان درس نظري ، دانشجو طرح كامل يك سازه فولادي را از ابتدا تا انتها به همراه گزارش مبسوط آن – به عنوان پروژه – ارائه مي كند.
مكانيك خاك و پي سازي : بارهاي وارد شده بر سازه ها از طريق پي يا فوندانسيون ( شالوده ) به خاك منتقل مي شود. بدين جهت، شناخت چگونگي واكنش انواع خاكها و پي ها از ضروريات است. با اين تعبير ، هدف از اين دو درس ، اشنايي دانشجو با مباني و مفاهيم مقدماتي واكنش خاكها با تكيه بر خواص فيزيكي – مكانيكي آنها و با توجه به زمينه هاي كاربردي در مسائل مهندسي نظير تنشها ومقاومت خاك و بررسي پايداري در خاكها و اصول و قانونهاي حاكم بر آنها وهمچنين شناسايي انواع پي ها، ظرفيت باربري و محاسبه آنهاست .
مكانيك سيالات ، هيدروليك و هيدرولوژي مهندسي : بررسي خواص فيزيكي سيالات و از جمله آب، قانونهاي حاكم بر آنها در حالت سكون و حركت، نيروهاي وارد ده بر اجسام و ساختمانها تاسيسات مختلف ناشي از وجود سيال، تجزيه وتحليل ومحاسبه جريان درمسيرهاي تحت فشار و نيز بررسي حركت وواكنش آب در شرايط و حالتهاي مختلف در كانالهاي با سطح آزاد و قانونهاي هيدروليكي حاكم بر آنها، از جمله هدفهاي درسهاي مكانيك سيالات و هيدروليك است. همچنين در درس هيدرولوژي مهندسي، دانشجو با انواع بارندگيها، تبخير و تعرق ، نفوذ آب در خاك، آبها سطحي ، آبهاي زير زميني و روشهاي تخمين و مطالعه آنها آشنا مي شود.
مهندسي آب وفاضلاب و پروژه : براي تامين آب مورد نياز جوامع روستايي ،شهري ومراكز صنعتي لازم است تا با انواع و ميزان مصرف آب،چگونگي تامين آب، خطوط انتقال و نحوه محاسبه آنها، تصفيه خانه ها، مخزنهاي ذخيره، شبكه توزيع آب و محدوديتهاي فني مربوط، آشنايي كامل وجود داشته باشد، همچنين چگونگي جمع آوري ، دفع و تصفيه فاضلابهاي سطحي ، خانگي وصنعتي و آشنايي با مجموعه تاسيسات مرتبط از مسائلي است كه يك مهندس عمران بايد با آنها آشنايي داشته باشد. اين موارد از جمله هدفهاي درس " مهندسي آب و فاضلاب و پروژه " است كه در نهايت به انجام يك پروژه براي محاسبه و طراحي كامل شبكه توزيع آب، جمع آوري و دفع فاضلاب و آبهاي سطحي يك شهر يا شهرك منجر مي شود.
بناهاي آبي : در اين درس ، دانشجو با طراحي و محاسبه برخي از شيوه هاي انتقال آب و سازه هاي آب نظير : كانالهاي خاكي و پوشش دار، كانالهاي تحت فشار ، ايستگاههاي پمپاژ، آبشارها يا شيب شكنها، زير گذرها، حوضچه هاي آرامش و چگونگي آبگيري از سدها، درياچه ها، كانالها و رودخانه ها و تاسيسات مربوطه آشنا مي شود.
نقشه برداري و عمليات : كاردان با دوربينهاي مختلف نقشه برداري از طريق اندازه گيري مستقيم و موقعيت نقاط زميني شناخت انواع و استاندارد نقشه و كاربرد آنها در مهندسي عمران، روشهاي اندازگيري طول، زاويه تعيين امتداد وترازيابي و ... از نيازهاي ضروري مهندسي عمران است كه در درسهاي ياد شده به عنوان يكي از درسهاي جذاب بيان مي گردد.
راه سازي، روسازي راه و مهندسي ترابري : از جمله تخصصهاي مهم يك مهندس عمران، شناخت طرح و محاسبه زير سازي و روسازي راههاست. بدين منظور درسهاي ياد شده جهت فراگيري مطلبي نظير : طراحي و اجراي راها شامل : مسيريابي، عمليات خاكي، مشخصه ها و طرح هندسي راها در مسيرهاي افقي و قائم، مشخصه هاي فني انواع مصالح راه و لايه هاي مختلف روسازي آن ، همچنين روشهاي طرح و اجراي روسازيهاي شني و آسفالتي و نيز شبكه هاب حمل و نقل زميني، دريايي و هوايي و برنامه ريزيها و مديريتهاي حمل و نقل ارائه مي گردند.
در درس پروژه راه سازي كه پس از درسهاي راه سازي و مهندسي ترابري ارائه مي شود، كاربرد اصول را هسازي در طرح كامل يك راه، از ابتدا تا انتها به همراه رسم نقشه ها و محاسبه هاي مربوط مورد توجه قرار مي گيرد .
ج ) ساير درسها
علاوه بر موارد ياد شده كه اهم درسهاي دانشگاهي در رشته مهندسي عمران – عمران مي باشد، درسهاي ديگري نظير : " مصالح ساختماني و آزمايشگاه " ، " تكنولوژي بتن و آزمايشگاه " ، " آزمايشگاه مكانيك خاك " ، " آزمايشگاه هيدروليك " و " آزمايشگاه مقاومت مصالح " ارائه مي گردد كه در درسهاي آزمايشگاهي، دانشجو بعضي مطالب خوانده شده در درسهاي نظري را در عمل آزمايشگاهي آزمايش مي كند.
درسهاي نظير " راه آهن " ، و " اصول مهندسي ترافيك " هم كه از جمله درسهاي مهم اين دوره هستند در بسياري از دانشگاههاي معتبر به عنوان درسهاي اجباري تدريس مي شوند.
درسهاي ديگري به عنوان درسهاي اختياري در دانشگاههاي مختلف باعنوانهاي متفاوت ارائه مي گردند. از جمله مهمترين آنها مي توان به درسهاي : " بارگذاري " ، " اصول مهندسيسد" ، " طراحي ومعماري " و " اصول مهندسي پل " اشاره كرد.
1-7) ادامه تحصيلات
ادامه تحصيلات در دوره بعد از كارشناسي را تحصيلات تكميلي مي نامند كه شامل : كارشناسي ارشد ( فوق ليسانس يا دكتراي حرفه اي ) و دكتراي تخصصي است. در دوره كارشناسي ارشد ناپيوسته ، دانشجو حدود 32 واحد آموزشي تخصصي را كه به تناسب رشته ، تعدادي از واحدهاي آن را پايان نامه ( يا رساله ) تشكيل مي دهد، مي گذراند و معلومات خود را در يك زمينه خاص از رشته، گسترده تر از مقطع كارشناسي افزايش مي دهد .
در دوره كارشناس تخصصي كه پس از پايان تحصيلات در مقطع كارشناسي ارشد شروع مي شود، بسته به رشته تحصيلي ، حدود 45 واحد درس اختصاصي ارائه مي گردد كه اغلب در حدود نصف اين تعداد واحد به پايان نامه دكتري اختصاص مي يابد. دانشجو با تدوين اين رساله ، كار تحقيقاتي نسبتا" گسترده اي را در يك زمينه تخصصي خاص به انجام مي رساند و سعي مي كند در گسترش مرزهاي دانش سهيم باشد.
1-8) گرايشهاي مختلف كارشناسي ارشد و دكتري در رشته عمران
فارغالتحصيلان مقطع كارشناسي عمران- عمران، مي تواند در مقطع كارشناسي ارشد در گرايشهاي مختلف : سازه، سازه هاي هيدروليكي ،مهندسي زلزله ، راه وترابري، مكانيك خاك وپي ، مهندسي آب، سازه هاي دريايي ،مهندسي مديريت ساخت، مهندسي برنامه ريزي حمل و نقل ،مهندسي نقشه برداري ( ژئودزي)، فتوگرامتري و مهندسي محيط زيست به تحصيل ادامه دهد و در هر يك از گرايشهاي ياد شده زير شاخ هاي تخصصي تري وجود دارد كه در مقطع دكتراي تخصصي و به خصوص در ضمن انجام رساله دكتري به آن پرداخته مي شود.
امكان ادامه تحصيل در تمام گرايشهاي ياد شده درمقطع كارشناسي ارشد و در بعضي از زمينه هاي ياد شده در مقطع دكتري در داخل كشور وجود دارد، ولي ادامه تحصيل در پاره اي از گرايشهاي ديگر، در حال حاضر فقط در خارج از كشور ميسر است.
1-9) تواناييهاي فارغ التحصيلان مقطعهاي كارشناسي ارشد و دكتري
در دوره هاي تحصيلات تكميلي ( كارشناسي ارشد و دكتري ) بيشتر به جنبه هاي نظري و پژوهشي پرداخته مي شود. بدين جهت فارغ التحصيلان اين دوره ها در هر يك از گرايشهاي ياد شده، بيشتر تواناييهاي علمي و محاسباتي و به طور كلي نظري خود را افزايش مي دهد، اگر چه اين افزايش توانايي ، در كارهاي اجرايي علمي نيز از نظر صحت اجرا مي تواند نقش مهمي داشته باشد.
در مقطع دكتري دانشجو ضمن اففزايش مراتب علمي خود، در يك زمينه تخصصي تر ، قدرت و توان خود را براي انجام كارهاي تحقيقاتي و توسعه مرزهاي دانش و رفع معضلات علمي و اجرايي از طريق پژوهش بالا برده، تحقيقاتي را در يك مورد خاص، انجام مي دهد.
1-10) جذب فارغ التحصيلان تحصيلات تكميلي در محيطهاي كار
از آن جا كه اين فارغ التحصيلان علاوه بر تواناييهاي يك كارشناس عمران، از نظر علمي و نظري وپژوهشي در يك زمينه خاص، معلومات بيشتري دارند، بدين جهت كارايي بيشتري نيز دارند واز مطالب فراگرفته شده مي توانند در زمينه هاي طراحي و محاسباتي دقيق و تخصصي تر و همچنين پژوهشي ، استفاده نمايند. اين گونه فارغ التحصيلان ضمن آن كه مي توانند در تمام محليهاي جذب فارغ التحصيلان كارشناسي مشغول به كار گردند، مسووليتهاي بالاتر و سنگين تر علمي،پژهشي و اجرايي را به عهده مي گيرند. پس از پپايان دوره دكتراي تخصصي ، امكان همكاري در دانشگاهها و ساير مراكز علمي و پژوهشي به عنوان عضو هيات علمي برايشان ميسر مي گردد.
ساير گرايشهاي مجموعه مهندسي عمران
با توجه به جنبه هاي مشترك قابل ملاحظه بين گرايشهاي مختلف عمران در هر مقطع ، و به منظور جلوگيري از تكرار مطالب، در اين قسمت سعي مي شود تا با بيان اختلافهاي اساسي بين هر گرايش با گرايش عمران – عمران، به توضيح و معرفي آنها پرداخته شود. بنابر اين تاكيد مي شود علاقه مندان وخوانندگان محترم ، نخست مطالب مربوط به مهندسي عمران – عمران ، را به طور كامل مطالعه كنند.
خسته نباشم :)
Babak_King
10-12-2005, 08:20
حسابداري
هدف :
حسابداري يك سيستم است كه در آن فرآيند جمع‌آوري، طبقهبندي ، ثبت، خلاصه كردن اطلاعات و تهيه گزارشهاي مالي و صورتهاي حسابداري در شكل‌ها و مدلهاي خاص انجام ميگيرد. تا افراد ذينفع درون سازماني مثل مديران سازمان و يا برون‌سازماني مثل بانكها، مجمع عمومي سازمان مورد نظر و يا مقامات مالياتي بتوانند از اين اطلاعات استفاده كنند. به همين دليل فردي كه تحصيلات دانشگاهي ندارد، بيشتر دفتردار است تا حسابدار. چرا كه گزارشهاي اين دسته از افراد مطابق استاندارد نيست و پردازش كافي نمي‌شود و بيشتر تراز حسابها ميباشد. براي مثال يك حسابدار تجربي نميتواند براحتي بين دارايي كوتاه مدت و بلند مدت تفاوت قائل شود و يا نمي‌داند كه چگونه بايد معاملات ارزي را در دفاتر ثبت كرد.
حسابداري به عنوان يك نظام پردازش اطلاعات، داده‌هاي خام مالي را دريافت نموده، آنها را به نظم در ميآورد.
محصول نهايي نظام حسابداري گزارش‌ها و صورتهاي مالي است كه مبناي تصميم‌گيري اشخاص ذينفع (مديران ، سرمايه‌گذاران ، دولت و ...) قرار ميگيرد.
ماهيت :
يك حسابدار متخصص، در آينده ميتواند مدير مالي يك سازمان يا شركت گردد يعني ميتواند به مديريت يك شركت ايده بدهد كه منابع موجودش را در چه راههايي سرمايه‌گذاري نمايد تا استفاده بهينه كند و يا اگر شركت به منابع مالي جديد نياز داشت يك مدير مالي بر اساس دانش آكادميك خود ميتواند بگويد كه از چه طريقي بايد تامين مالي كرد. و مجموع اين فعاليتها خارج از توانايي يك حسابدار تجربي است.
«حسابداري يك سيستم اطلاعاتي است كه با فراهم‌كردن اطلاعات لازم كمك ميكند تا سرمايه‌گذارها، اعتبار دهندگان، مديران و دولت نسبت به مسائل اقتصادي بهتر بتوانند، تصميم بگيرند. براي مثال اگر شخصي بخواهد در يك شركتي سرمايه‌گذاري كند، تمايل دارد كه وضعيت مالي آن شركت و يا نتايج عمليات آن شركت را در طي سالهاي قبل بداند. موضوعاتي كه به صورت گزارشهاي مالي توسط حسابداران تهيه ميشود.
«حسابداري به منظور جوابگويي به نيازهاي انسان به وجود آمده است. به همين دليل با گذشت زمان و به موازات گسترش فعاليتهاي اقتصادي و افزايش پيچيدگي آن ، هدفها و روشهاي حسابداري براي جوابگويي به نيازهاي اطلاعاتي، توسعه يافته است. چرا كه اشخاص، شركتها و دولت براي تصميم‌گيري در مورد توزيع مناسب منابع مالي نياز به اطلاعاتي قابل اتكا دارند كه اين اطلاعات را به ياري حسابداري ميتوان به دست آورد. از سوي ديگر انجام سرمايه‌گذاري يكي از مواد ضروري و اساسي در فرآيند رشد و توسعه اقتصادي كشور است و سرمايه‌گذاران نيز از بعد عرضه سرمايه، تا حد امكان سعي دارند منابع مالي خودرا به سويي سوق دهند كه كمترين ريسك و بيشترين بازده را داشته باشد. يعني به دنبال برآورد ريسك سرمايه‌گذاري‌ها خواهند بود. اين در حالي است كه يكي از مباني اساسي براي محاسبه ريسك بازار شركتها ، استفاده از اطلاعات توليد شده توسط سيستم حسابداي است.
رشته حسابداري از جمله رشته‌هايي است كه از داوطلبان هر سه گروه آزمايشي رياضي و فني ، علوم تجربي و علوم انساني دانشجو مي‌پذيرد.
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
به نظر مي‌رسد فارغالتحصيلان دوره‌هاي تحصيلات تكميلي اين رشته، آمادگي و پختگي بيشتري براي حضور در بازار كار دارند.
نتيجه يكي از تحقيقات دانشگاه «كلمبيا» مبني بر اين بود كه از از دهه 70 به بعد همه شركتهاي موفق، شركتهايي بوده‌اند كه مدير آنها تحصيلات مالي داشته است. چون از اين دهه به بعد اطلاعات نقش مهمي پيدا كرده است و مهمترين اطلاعات نيز، اطلاعات مالي است كه تاثير بسياري در تصميم‌گيري روساي شركتها دارد.
«فرصتهاي شغلي يك حسابدار بسيار گسترده است و از پايين‌ترين سطح تا بالاترين سطح را در بر ميگيرد. و با وجود اين كه در دانشگاههاي مختلف كشور اعم از دولتي ، غيرانتفاعي و آزاد، دانشجويان بسياري در رشته حسابداري تدريس ميكنند اما تعداد فارغالتحصيلان بيكار اين رشته از بيشتر رشتهها كمتر است. چون از يك موسسه كوچك گرفته تا بزرگترين كارخانه‌هاي كشور حداقل براي تهيه اظهارنامه مالياتي به حسابدار نيازمند هستند.
همچنين دانش حسابداري در بخش ماليات كاربرد وسيعي دارد. چون محاسبه سود به ياري حسابداري امكان‌پذير است و تعيين مقدار سود نيز مبناي محاسبه ماليات شركتها اعم از دولتي و خصوصي ميباشد.
فارغالتحصيلان اين رشته پس از اتمام تحصيل مي‌توانند در سطوح مختلف و شاخه‌هاي متفاوت عهده‌دار انجام امور مالي گردند كه شرح آن چنين است:
الف) حسابداري
فارغالتحصيلان مي‌توانند در كليه موسسات و واحدهاي تجاري، اعم از دولتي يا خصوصي به عنوان حسابدار در شاخه‌هاي زير مشغول كار شوند:
حسابداري مالي: در كليه شركتها و موسسات تجاري و غيرانتفاعي.
حسابداري صنعتي : در كليه واحدهاي صنعتي و شركتهاي توليدي.
حسابداري دولتي : در كليه سازمانها و ادارات دولتي به عنوان حسابدار يا عامل ذيحساب.
حسابداري مالياتي : در ادارات دارايي.
حسابداري بيمه : در موسسات بيمه .
حسابداري بانكها : در شعبه‌ها و سرپرستي بانكها .
حسابداران پس از مدتي اشتغال به كار حسابداري مي‌توانند در سمت مديريت مالي واحدهاي تجاري ، ايفاي نقش نمايند.
ب ) حسابرسي
فارغالتحصيلان رشته حسابداري قادرند با توجه به شاخه‌هاي حسابداري در بند الف در حرفه حسابرسي شاغل شوند. شاغلان حرفه حسابرسي در يك تقسيم‌بندي كلي به دو گروه اصلي تفكيك ميشوند :
حسابرسان داخلي : اين گروه از حسابرسان ، كارمند واحد مورد رسيدگي هستند، و در واقع رابط ميان هيات مديره و شركت بوده و گزارش رسيدگي خود را به طور هفتگي ، ماهانه يا سالانه به مديرعامل و هيات مديره ارائه مي‌دهند . اين گروه از حسابرسان عمليات داخل واحد تجاري را رسيدگي ميكنند.
حسابرسان مستقل: اين گروه از حسابرسان، افرادي هستند كه در موسسات حسابرسي مشغول كار هستند و بر اساس قرارداد ميان شركتها يا سازمانها با اين موسسات، عمليات حسابداري و مالي واحد تجاري را بر اساس اصول و موازين حسابداري مورد رسيدگي قرار مي‌دهند و گزارش خود را به مجمع عمومي صاحبان سهام ارائه ميكنند. در واقع حسابرسان مستقل رابط ميان صاحبان شركت و هيات مديره شركت ميباشند.
در حال حاضر در ايران ، سازمان حسابرسي به عنوان يك سازمان دولتي ، بزرگترين موسسه حسابرسي است و در كنار آن ساير موسسات حسابرسي دولتي و خصوصي مشغول فعاليت ميباشند.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه:
داشتن شم رياضي در رشته حسابداري از اهميت بسياري برخوردار است. به همين دليل دانش‌آموزان رشته رياضي در اين رشته موفقتر هستند. البته اين بدان معنا نيست كه دانش‌آموزان رشته علوم انساني قادر به ادامه تحصيل در رشته حسابداري نيستند بلكه بايد تلاش كنند تا از دانش رياضي خوب و يا حداقل متوسطي برخوردار باشند.
همچنين يك حسابدار بايد بتواند بخوبي گزارش كارهاي خود را ارائه دهد. بنابراين بايد در ادبيات فارسي مسلط بوده و نگارش خوبي داشته باشد. اين ويژگي بخصوص در سطوح بالاتر اين رشته يعني حسابرسي و مديريت مالي اهميت بسياري دارد.
در آزمون هر سه گروه آزمايشي درس رياضي به عنوان مهمترين درس اين رشته ضريب 4 دارد.
دانشجوي حسابداري بايد صادق و رازدار باشد چون در آينده تمام اسناد و مدارك يك سازمان را در اختيار دارد و اگر فرد رازدار و در كل با اخلاقي نباشد لطمات زيادي به آن شركت و در نهايت به جامعه وارد ميآورد. اين مساله بخصوص در حسابرسي اهميت بيشتري دارد زيرا اگر يك حسابرس كه وظيفه بررسي گزارشات مالي يك سازمان و تاييد صحت و سقم آن را بر عهده دارد، درستكار نبوده و يا شهامت ابراز مشكلات را نداشته باشد، ميتواند به نابساماني‌هاي اداري و مالي يك جامعه دامن بزند.
و بالاخره يك حسابدار براي موفقيت در اين دنياي پر از رقابت و تغيير و تحول بايد خلاق، مبتكر، صبور و منضبط باشد.
علاقه به امور مالي و تجزيه و تحليل‌هاي آن، عامل موفقيت دانشجوي حسابداري است.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر:
تا مقطع دكترا امكان ادامه تحصيل وجود دارد.
نظر يك فارغ‌التحصيل مشغول به كار در اين رشته :
دانشجوي اين رشته بايد تحمل ساعتها كار در پشت يك ميز و صندلي و سرو كار داشتن با اعداد و ارقام را داشته باشد. همچنين بايد دقيق و منظم باشد تا در جمع‌بندي اعداد و ارقام دچار مشكل نگردد.»
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
آموزش حسابداران و شركت موثر آنها در فراهم‌آوري اطلاعات مالي دقيق و قابل اعتماد، و تجزيه و تحليل اين اطلاعات براي توسعه پايدار در كشور در حال توسعه‌اي مانند ايران اهميت فراواني دارد. چرا كه وجود اطلاعات دقيق، اعتماد برانگيز، بموقع و مربوط به فعاليتهاي اقتصادي، نه تنها لازم بلكه حياتي است. علاوه بر اين اطلاعات مالي حاصل از فعاليتهاي اقتصادي كه بوسيله نظامهاي حسابداري گزارش ميشود، ميتواند از انحراف مسير پيشبيني شده ، اتلاف منابع اقتصادي و اخلال در برنامههاي توسعه اقتصادي جلوگيري كند.
دكتر ثقفي نيز در اين باره مي‌گويد:« چون اين رشته فقط به كلاس و معلم نياز دارد متاسفانه در سالهاي اخير، بسياري از شهرهاي دورافتاده كه حتي يك حسابدار مجرب و متخصص ندارد، رشته حسابداري را با استفاده از اساتيد كم‌تجربه دائر كرده است و در نتيجه فارغالتحصيلان دانشگاههاي فوق حسابداراني ناكارآمد هستند كه نمي‌توانند، جذب بازار كار شوند. البته آنچه گفته شد شامل حال فارغالتحصيلان توانمند اين رشته نمي‌شود چون هر فرد سرمايه‌گذار و هر موسسه اعتباري براي سرمايه‌گذاري يا اعتبار دادن به حسابدار نياز دارد. »
نكات تكميلي :
چند سال پيش وقتي كه آقاي . ت رياست يكي از كارخانه‌هاي ايران را بر عهده گرفت با اخم‌هاي در هم و چهره‌هاي عبوس كارگراني روبرو شد كه 6 ماه بود حقوق نگرفته بودند و اميد چنداني نيز به رئيس جديد نداشتند. اما رئيس جديد كه فارغ‌التحصيل رشته حسابداري بود با مديريت قوي و درست خويش نه تنها كارخانه مورد نظر را از ورشكستگي نجات داد بلكه امروزه اين كارخانه يكي از بهترين كارخانه‌هاي كشور است كه محصولات آن به خارج از كشور صادر ميگردد و در حال حاضر نيز نحوه كار رئيس ياد شده به عنوان يك شيوه نوين در دانشگاهها تدريس ميشود.
آنچه خوانديد سرگذشت واقعي يكي از كارخانه‌هاي كشور است.
Babak_King
10-12-2005, 08:27
مهندسي هوافضا
هدف :
هدف تربيت كارشناس در صنايع هواپيما و هليكوپترسازي و فردي آشنا به مقدمات و اصول مهندسي هوافضا است. طول متوسط دوره 4 سال است. دانشجويان موظفند 3 واحد پروژه بگيرند و 2 تابستان در دفاتر مهندسي صنايع مربوط كارآموزي كنند. فارغالتحصيلان كادر مورد نياز محاسبات ، طراحي، تحقيقات و ساخت صنايع مختلف هواپيمايي، هليكوپترسازي، موشكي و صنايع ديگر را تامين ميكنند. دروس اين مجموعه شامل دروس عمومي، پايه، اصلي، تخصصي، كارگاهي و كارآموزي است و زمينه‌هايي چون آيروديناميك، سازه هوايي، مكانيك پرواز و جلوبرنده‌ها را در بر ميگيرد. پايه‌هاي اصلي لازم براي تحصيل در اين رشته رياضيات، فيزيك و زبان خارجي است. براي فارغالتحصيلان اين رشته امكان ورود به دوره كارشناسي ارشد مهندسي هوافضا وجود دارد. بايد توجه داشت كه صنايع هوافضا در دنيا يكي از پيشروترين زمينههاي تحقيقاتي است و همواره موجبات ترقي و جهش در ساير رشتههاي علوم و مهندسي را فراهم ساخته و در اين راستا بودجه‌هاي عظيم نظامي و غيرنظامي را به خود اختصاص داده است، موضوعاتي از قبيل طراحي و ساخت هليكوپتر، هواپيماي بدون سرنشين، بدون موتور، عمود پرواز و يا جنگنده از يك طرف و ساخت پايگاههاي فضايي، مسافرت به كرات ديگر و جنگ ستارگان از طرف ديگر جامعيت و حساسيت اين رشته را بيش از پيش روشن مي‌سازد.
دكتر كامران رئيسي استاد رشته مهندسي هوافضاي دانشگاه صنعتي اميركبير در معرفي اين رشته مي‌گويد: مهندسي هوافضا مجموعه‌اي از علوم و تواناييهاي علمي و عملي در زمينه تحليل، طراحي و ساخت وسايل پرنده نظير هواپيماها، چرخ‌بال‌ها، گلايدرها، موشكها و ماهواره‌ها است. اين رشته بر چهار پايه آيروديناميك 1 ، جلوبرندگي 2 ، مكانيك پرواز 3 و سازه‌هاي هوافضايي استوار است.
وي در توضيح چهار پايه علمي اين رشته مي‌گويد: «آيروديناميك» به مطالعه و بررسي جريان هوا، محاسبه نيروها و گشتاورهاي ناشي از آن بر روي جسم پرنده مي‌پردازد و مهندس هوا فضا با فراگيري اين علم به تحليل جريان‌هاي پيچيده در اطراف اجسام پرنده پرداخته و با به دست آوردن نيروهاي آئروديناميكي امكان بررسي پايداري و طراحي سازه را فراهم ميكند.
«جلوبرندگي» به مطالعه و بررسي سيستمهاي جلوبرنده اعم از موتورهاي پيستوني ، توربيني ، راكت‌ها و نحوه توليد نيروي رانش در آنها مي‌پردازد.
«مكانيك پرواز» به مطالعه و بررسي رفتار و حركات جسم پرنده با استفاده از اطلاعات آئروديناميكي ، هندسي و وزني مي‌پردازد و در واقع علم مكانيك پرواز از «عملكرد» تشكيل ميشود و «عملكرد» به بررسي برد، مسافت نشست و برخاست، مداومت پروازي در سرعت‌هاي مختلف و پايداري و كنترل وسايل پرنده مي‌پردازد.
و در نهايت «سازه‌هاي هوافضايي» به مطالعه و بررسي سازه‌هاي هواپيما و ديگر وسايل پرنده مي‌پردازد و هدف آن طراحي سازه‌هايي است كه علاوه بر استحكام كافي در برابر بارهاي آئروديناميكي و ساير بارهاي استاتيكي وارد بر وسايل پرنده، حداقل وزن ممكن را نيز داشته باشند.
يكي از دانشجويان كارشناسي ارشد اين رشته نيز مهندسي هوا فضا را علمي استراتژيك مي‌داند كه در آن از همه علوم از جمله متالوژي ، كامپيوتر و الكترونيك استفاده ميشود و هدف آن تربيت كارشناساني است كه كادر مورد نياز محاسبات ، طراحي ، تحقيقات و ساخت صنايع مختلف هواپيمايي، چرخ‌بال‌سازي و موشكي را تامين سازند. به همين دليل دانشجويان اين رشته موظف هستند كه در طي تحصيل 3 واحد پروژه بگيرند و در تابستان نيز در دفاتر مهندسي صنايع مربوط كارآموزي بكنند.
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
در مورد مشكلات و دشواري‌هاي شغلي فارغالتحصيلان اين رشته نيز دكتر رئيسي مي‌گويد: مهمترين مشكل اين رشته جديد بودن آن است و اين كه هنوز براي آن برنامهريزيهاي لازم به صورت كلان تدوين نشده است و در نتيجه پراكنده‌كاري در اين رشته زياد است و در كل جذب نيروي انساني از كانال صحيحي انجام نمي‌گيرد وگرنه عمدتا فارغالتحصيلان اين رشته از نظر بازاركار مشكلي ندارند.
همانطور كه پيش از اين گفتيم هدف اصلي صنعت هوافضا طراحي و ساخت وسايل پرنده است، در نتيجه فارغالتحصيلان مهندسي هوافضا مي‌توانند در صنايع و موسسات تحقيقاتي هواپيمايي ، موشكي و ماهواره فعاليت بكنند و همچنين در كليه موسسات و سازمانهايي كه به نحوي از وسايل پرنده استفاده ميكنند، به عنوان كارشناس تحقيق در عمليات و تعمير و نگهداري خدمت كنند. اما علاوه بر اشتغال در مراكز فوق يك مهندس هوافضا با تسلط بر علوم آئروديناميك، طراحي سازه و روشهاي طراحي توربو ماشينها توانايي كار در شاخه‌هاي متعددي از مهندسي و پروژه‌هاي خارج از حيطه صنايع هوافضايي را نيز دارد.
دكتر رئيسي در همين زمينه مي‌گويد: كاربرد زمينههاي مطالعاتي يك مهندس هوافضا تنها به طراحي هواپيما و وسايل پرنده محدود نمي‌شود. براي مثال آئروديناميك خودروهااز برخي جهات شباهت زيادي به آئروديناميك هواپيما دارد و امروزه در اغلب صنايع خودروسازي با استفاده از تونل باد و علم آئروديناميك ، خودروهاي كم مصرفتري مي‌سازند. فرايند سيستمهاي كنترل صنعتي نيز با فرايندهاي طراحي كنترل در وسايل پرنده بر يك مبنا است و همچنين سازه اتومبيل و كشتي مشتركات زيادي با سازه يك هواپيما دارد و بالاخره توربين‌هاي گاز يك نيروگاه يا ايستگاه پمپ گاز همانند يك موتور جت تحليل و طراحي مي‌گردند. در نتيجه يك مهندس هوافضا علاوه بر شركتهاي هوايي در نيروگاهها، صنايع نفت و گاز و صنايع خودروسازي فرصتهاي شغلي خوبي دارد.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه :
دكتر رئيسي همچنين معتقد است كه دانشجوي اين رشته بايد در كارهايش نظم و برنامهريزي داشته باشد چون حجم مطالبي كه در طول يك ترم ارائه ميشود، زياد بوده و مطالعه آنها مستلزم يك برنامهريزي دقيق ميباشد.
وي در مورد دروس مهم در اين رشته نيز مي‌گويد: زيربناي اين رشته رياضيات است و همچنين فيزيك و شيمي تا حدودي لازم ميباشد و البته همين‌جا لازم است توصيه كنم كه دانش‌آموزان اگر در درس زبان خارجي ضعيف هستند، وارد اين رشته نشوند چون بيشتر دروس اين رشته به زبان انگليسي وابسته ميباشد.
آقاي جهاني دانشجوي كارشناسي ارشد مهندسي هوافضاي دانشگاه اميركبير نيز معتقد است كه دانشجوي اين رشته بايد آمادگي كار در كارخانجات را داشته باشد. وي در توضيح مي‌گويد: مهندسي هوافضا يك رشته فني است و عموما كساني كه وارد رشتههاي فني ميشوند، بايد آمادگي كار در كارخانجات را داشته باشند و همچنين بايد افراد قوي و داراي پشتكار وارد اين رشته بشوند تا به ياري اراده قوي خود در پيشبرد اين رشته نوپا موفق گردند.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر:
امكان ادامه تحصيل در مقاطع كارشناسي ارشد در گرايشهاي «جلوبرندگي ، مكانيك پرواز، سازه‌هاي هوايي ، آيروديناميك ، هوافضا» ميسر ميباشد.
رشتههاي مشابه و نزديك به اين رشته :
اين رشته قبلا از زيرشاخه‌هاي مهندسي مكانيك بوده است لذا داراي تعداد واحدهاي مشترك زيادي با رشته مهندسي مكانيك ميباشد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
رشته مهندسي هوافضا نيازمند سرمايه‌گذاري كلان است و بيش از ساير صنايع از وضعيت اقتصادي كشور تاثير مي‌پذيرد يعني اگر رشد اقتصادي خوبي داشته باشيم سرمايه‌گذاري در اين بخش بيشتر ميباشد و البته عكس اين قضيه نيز صادق است.
دكتر مهدي سبزه‌پرور استاد مهندسي هوافضاي دانشگاه اميركبير نيز با اشاره به فعاليت فارغالتحصيلان اين رشته در بخش خصوصي مي‌گويد: در سال 70 وزارت صنايع لايحه‌اي به مجلس داد كه بر اساس آن بخش خصوصي مي‌توانست در كشور فعاليتهايي در زمينه هوافضا انجام بدهد. از سال 72 نيز به صورت رسمي مجموعه‌اي در وزارت صنايع متولي اين كار شد و به صورت هدايت‌كننده شركتها و مجموعه‌هاي بخش خصوصي فعاليت خود را آغاز كرد كه حاصل اين كار، توليداتي مثل ساخت هواپيماي گلايدر بود كه طراحي آن توسط فارغالتحصيلان همين رشته انجام شد و در حال حاضر نيز 10 فروند از اين هواپيما توليد شده و با اخذ مجوزهاي بين‌المللي در باشگاههاي سازمان هواپيمايي كشوري شروع به فعاليت كرده است. همچنين ميتوان به پروژه طراحي و ساخت هواپيماي سبك موتوردار اشاره كرد كه با موفقيت انجام شده و پروازهاي آزمايشي را نيز انجام داده است و بالاخره پروژه هواپيماي سم‌پاش از پروژه‌هايي است كه به تازگي در كشور مطرح شده است.
حسين شاهوردي دانشجوي كارشناسي ارشد دانشگاه اميركبير نيز مي‌گويد: در حال حاضر در كشور ما به ساخت هواپيما به دليل عدم سرمايه‌گذاري توجه زيادي نمي‌شود اما فارغالتحصيلان اين رشته مي‌توانند در فرودگاهها در قسمت تعمير و نگهداري هوايي و همچنين در صنايع دفاع روي طراحي موشك و جنگ‌افزارها فعاليت بكنند.
علاوه بر اينها مي‌توانند روي آئروديناميك خودروها، سازه‌هاي خودروسازي و توليد توربين‌هاي بخار براي توليد برق كار بكنند. وي همچنين درمورد فعاليتهايي كه دانشجويان اين رشته در بخش خصوصي مي‌توانند انجام دهند، مي‌گويد: فارغالتحصيلان اين رشته مي‌توانند در شركتهاي خصوصي، هواپيماهاي كوچك دو نفره و يا چهارنفره‌اي را كه در دست ساخت است با استانداردهاي بين‌المللي تطابق داده و براي هواپيما گواهي پرواز يا توليد بگيرند.
بازم خسته نباشم
Babak_King
10-12-2005, 08:34
پزشكي
هدف :
هدف تربيت پزشك عمومي با خصوصيات زير است:
1) در راه آشنايي بيشتر با مكتب و تزكيه و تعالي روح كوشا باشد. كمك به تامين بهداشت و درمان دردهاي مردم را وسيله‌اي براي رضاي خدا و تقرب به او بداند.
2) با فرهنگ اسلامي و نظام جمهوري اسلامي آشنا باشد و خود را ملزم به رعايت قوانين و مقررات حاكم به جامعه اسلامي بداند.
3) از شناخت مسائل عمده بهداشت و درمان و نظام ارائه خدمات بهداشتي و درماني كشور به قدر كافي برخوردار و از مسئوليت‌ها و وظايف خود در اين نظام آگاه باشد.
4) قابليت علمي و عملي كافي در تشخيص بيماريها و ارجاع بيماران به سطوح بالاتر بهداشتي و درماني كشور و شركت در برنامههاي پيشگيري و بهداشت عمومي را دار باشد.
5) قادر به استفاده از آخرين منابع علمي و بهرهگيري از اطلاعات جديد كار خود باشد.
دوره آموزش دكتراي حرفهاي پزشكي شامل مراحل زير است:
الف ) علوم پايه: طول اين دوره 2 سال است كه در پايان اين دوره دانشجو در آزموني شامل كليه دروس اين دوره شركت ميكند و در صورت موفقيت به دوره بعدي راه مييابد. هر دانشجو حداكثر دوبار ميتواند در اين آزمون شركت كند.
ب) فيزيوپاتولوژي : طول اين دوره 6 ماه است و طي آن دانشجو ضمن آگاهي از مباني فيزيولوژيك ، با مكانيزم بيماريها و عوامل موثر در آنها به طريق تحليل گرانه آشنا ميشود و نشانه‌هاي بيماريها و تشخيص و درمان آنها را ياد ميگيرد.
ج ) كارآموزي باليني : طول اين دوره 20 ماه است و هدف شناخت آثار و علائم بيماريها از ديدگاه باليني و آزمايشگاهي به دست آوردن تواناييهاي لازم در به كاربردن انديشه ، استدلال و نتيجه‌گيري سريع، به منظور برخورد منطقي و صحيح با بيمار و طراحي عمليات پيشگيري درماني است.
د) كارورزي باليني: طول دوره 18 ماه است و هدف پرورش مهارتها، تقويت قدرت تصميم‌گيري ، افزايش اتكاء به نفس و تكميل پرورش انديشه از طريق رويارويي مستقيم كارورز با مسائل بهداشتي ، درماني و تقبل مسووليت مستقيم امور بهداشتي، درماني به عهده همه است.
هـ ) كارورزي: دانشجويان قبل از شروع مرحله كارورزي ، در كنكور كارورزي كه شامل كلياتي از دروس پايه و اصلي و عمومي فيزيولوژي علوم باليني است و به طور سراسري برگزار ميشود شركت ميكنند چون گذراندن موفقيت‌آميز اين آزمون براي راه‌يابي به دوره كارورزي ضروري است. فارغالتحصيلان ملزم به خدمت در مناطق محروم كشور هستند.
تواناييهاي فارغالتحصيلان
فارغالتحصيلان اين رشته مي‌توانند بعد از پايان تحصيلات، مسووليتهاي متفاوتي را عهده‌دار شوند، از آن جمله ميتوان به موارد زير اشاره نمود:
1) تشخيص – درمان و پيگيري بيماران در مطبهاي شخصي، درمانگاهها و بيمارستانها.
2) مديريت و سرپرستي مراكز ارائه خدمات بهداشتي و درماني.
3) مشاركت در امر تحصيلي و پژوهشي در ارتباط با بيماريهاي مختلف.
دوره پزشكي شامل 4 مرحله : علوم پايه ، فيزيوپاتولوژي (نشانه‌شناسي) ، كارآموزي و كارورزي ميباشد. مرحله علوم پايه درواقع عامل ارتباطي‌اي بين درسهاي دبيرستان و پايه با درسهاي تخصصي پزشكي است، بدين ترتيب كه شامل آن قسمت از درسهاي پايه است كه به بدن انسان مربوط ميشود؛ براي مثال، بيوشيمي قسمتي از علم شيمي است كه در مورد شيمي بدن موجود زنده (در اينجا انسان) صحبت ميكند و همين‌طور ساير درسهاي اين مرحله كه در بخش درسها شرح داده ميشوند. مرحله شناخت نشانه و علايم بيماري و چگونگي پيدايش علايم بيماري، در ارتباط با عامل بيماري‌زا و چگونگي پيدا كردن آن در معاينه‌ها و آموزش نظري دستگاههاي تشخيص ، بدون توجه به درمان است. در اين دوره ، دانشجو مفهوم بيماري و علايم آن و نحوه تشخيص آن را به صورت نظري مطالعه نموده، چگونگي آن را با توجه به درسهاي علوم پايه فرا ميگيرد.
مرحله بعدي شامل دوره كارآموزي (استاژري) است كه دانشجو در اين مرحله ، به بيمارستان و بالين بيماران مي‌رود و در كنار درسهاي نظري، روشهاي تشخيص و درماني را در بالين بيمار مي‌آموزد. در اين قسمت، استادان در مورد هر بيمار، توضيحات لازم را به دانشجويان ارائه مي‌دهند و دانشجو نيز زيرنظر استاد، فرآيندهاي معاينه باليني و فنون تشخيص را به كار مي‌برد و شيوه درمان و تجويز دارو را نيز در هر مورد مي‌آموزد. در اين مرحله درسهاي نظري نيز ارائه ميشود كه مكمل كار باليني در بخش خواهد بود.
مرحله بعد دوره كارورزي (انترني) است ، دانشجو پس از فراگيري راههاي تشخيص و درمان به صورت مستقل و با نظارت كلي روزانه استادان ، اقدام به بيماريابي، تشخيص و درمان نموده، مواد آموخته شده در مرحله كارآموزي (استاژري) را در عمل به كار مي‌برد و تجربه مي‌اندوزد.
در كل دوره پزشكي عمومي دو امتحان اصلي (حياتي) وجود دارد كه شامل امتحان جامع علوم پايه و ديگري امتحان جامع پرانترني ميباشد. قبولي در اين دو امتحان، لازمه ورود به مرحله بعدي است.
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
عمده‌ترين موقعيتهاي شغلي كه بيشتر پزشكان مي‌توانند جذب آنها شوند، عبارتنداز:
الف ) مطبهاي شخصي كه بر حسب تمايل پزشك و نياز منطقه در شهرها و روستاها داير ميگردد و پزشكان ويزيت مراجعان را در مطبها انجام مي‌دهند.
ب ) بيمارستانها و درمانگاههاي خصوصي و دولتي كه در آنها پزشكان به تشخيص و درمان بيماريهاي مراجعان خود مي‌پردازند.
ج ) مراكز بهداشتي درماني شهري يا روستايي كه اغلب مديريت و سرپرستي اين مراكز به عهده پزشكان عمومي ميباشد و همچنين اين مراكز از پزشكان عمومي براي تشخيص، درمان و پيگيري بيماريها نيز استفاده مي‌نمايند.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه :
سلامت تن و روان برابر ضوابط مربوط به تشخيص كميسيون پزشكي متعهد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي براي داوطلبان رشته پزشكي امري ضروري است.
علاوه بر آن داوطلبان ورود به رشته پزشكي بايد از دانش و علاقه بالايي در زمينه درسهاي زيست‌شناسي و علوم پايه نيز برخوردار بوده، دقت كافي و حوصله زياد در زمينه فراگيري جزئيايت مربوط به بيماريهاي مختلف را داشته باشند.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر :
ادامه تحصيل دانشجويان رشته پزشكي بعد از اتمام دوره پزشكي عمومي در دو مرحله امكان‌پذير است:
الف ) ادامه تحصيل در رشتههاي تخصصي باليني كه داوطلب بعد از قبولي در امتحان پذيرش دستياري سراسري كشور ميتواند در رشتههاي تخصصي كه در حال حاضر در داخل كشور ارائه ميشوند ادامه تحصيل دهد.
رشتههاي تخصصي باليني در حال حاضر شامل 23 رشته ميباشد كه عبارتند از : جراحي عمومي ، جراحي مغز و اعصاب، جراحي استخوان و مفاصل (ارتوپدي) ، جراحي كليه و مجاري ادراري تناسلي (ارولوژي) ، بيماريهاي اعصاب، بيماريهاي داخلي ، بيماريهاي عفوني و گرمسيري ، بيماريهاي قلب و عروق ، بيماريهاي كودكان، بي‌هوش ، پزشكي اجتماعي، پزشكي هسته‌اي ، آسيب‌شناسي (پاتولوژي) ، پوست ، پزشكي فيزيكي و توانبخشي، چشم‌پزشكي ، پرتودرماني (راديوتراپي) ، پرتوشناسي تشخيصي (راديولوژي) ، زنان و زايمان ، روانپزشكي، گوش و حلق و بيني ، پزشكي قانوني و طب كار ميباشد.
ب) ادامه تحصيل در رشتههاي علوم پايه ، فارغالتحصيلان رشته پزشكي مي‌توانند در تخصصهاي علوم پايه پزشكي نظير فيزيولوژي ، ايمونولوژي، ژنتيك، ويروس‌شناسي پزشكي، ميكروب‌شناسي پزشكي ، انگل‌شناسي پزشكي، بيوشيمي ، آمار حياتي و تغذيه نيز شركت نمايند.
دوره علوم پايه
مرحله علوم پايه، اولين مرحله آموزش پزشكي بوده، مدت اين مرحله دو سال است. در اين مرحله ، دانشجويان بخش اول درسهاي عمومي و درسهاي پايه و اصلي را مي‌گذرانند. هدف از اين مرحله، آموزش ساختمان بدن انسان و اعمال فيزيولوژيك و نقش آن در سلامت انسان و همچنين شناخت عوامل بيولوژيك بيماري‌زا و شيوه‌هاي دفاعي بدن در برابر آنها و اصول آسيبهاي بدن انسان و آشنا ساختن دانشجو با اصول مسائل بهداشتي است. دانشجويان بايد در هر نيمسال تحصيلي 20 واحد درسي ارائه شده از طرف دانشكده را به طور اجباري بگذرانند. حداكثر زمان مجاز براي گذراندن اين مرحله 3 سال است .
در ذيل به شرح برخي از اين درسها مي‌پردازيم :
بيوشيمي: مربوط به بدن موجودات زنده و انسان است. در اين درس، با شيمي آلي مولكولها و اتمها و واكنشهاي آنها در بدن آشنا مي‌شويم.
آناتومي: در آناتومي، دانشجو با كليه ساختهاي بدن شامل انواع ماهيچه‌ها ، استخوانها، اعصاب و احشا و با محل آنها
و اعضاي مجاور آنها به طور دقيق و در حالت طبيعي بدن، آشنا ميشود، به طوري كه بتواند اجزاي هر ناحيه را به صورت سه بعدي شناسايي كند.
فيزيولوژي : در اين درس چگونگي عملكرد اندامها و بافتها مورد مطالعه قرار ميگيرد؛ به اين ترتيب كه دانشجو بعد از آشنايي با آناتومي و بافت‌شناسي اندامها با شيوه عمل آنها در شرايط مختلف و در وضعيتهاي ويژه آشنا ميشود.
ايمونولوژي: اين درس به بررسي سازمان دفاعي بدن ، سلولهاي دفاعي و واكنشهاي موثر در اين شبكه مي‌پردازد.
انگل‌شناسي: اين درس به انگلهاي موثر در ايجاد بيماريهاي انساني اعم از حشرات ، كرمها ، قارچهار و غيره مي‌پردازد. در اين درس، اين انگلها به طور دقيق شناسايي شده، در درس عملي نيز مورد بررسي قرار خواهد گرفت و به اين وسيله چشم دانشجو با انواع انگلها آشنا ميگردد.
پاتولوژي عمومي : در اين درس انواع آسيبهاي بافتي و تغييرهاي بافتهاي بدن در هنگام بروز يك ناهنجاري ، تحريك و يا آزار مورد بررسي قرار ميگيرد.
دوره فيزيوپاتولوژي (نشانه شناسي)
مدت مرحله دوم شش ماه است. در اين مرحله دانشجو پس از اين كه با آموختن درسهاي فيزيولوژي به چگونگي عملكرد طبيعي سازمان بدن پي برد و در درس پاتولوژي وضعيت واكنشهاي بدن در بيماري و تغييرهاي بافتها را در هنگام ورود عوامل مضر به خوبي فراگرفت، به مرحله‌اي مي‌رسد كه اكنون بايد بتواند با تلفيق اين دو ، واكنشهاي بدن را در هنگام يك بيماري از زمان شروع تا انتهاي آن دنبال كرده، سلسله توالي نشانه‌هاي آشكار و ماهيت يكايك آنها را شناسايي كند.
در اين قسمت دانشجو در مقطعهايي كه با عنوان كورس (دوره)از آن ياد ميشود، يك سرفصل از بيماريهاي داخلي مثل بيماريهاي خون را به طور مشروح مطالعه ميكند و در هر قسمت، عوامل شروع كننده، شيوه عمل، واكنش بدن ، سير بيماري و نشانه‌هاي اختصاصي مربوط را بررسي مينمايد. اين مطالعه صرفا شامل نشانه‌شناسي بيماريهاست و شامل مباحث درمان و تشخيص در بالين بيمار و معاينه‌هاي فيزيكي نمي‌شود. در اين دوره دانشجو، فارماكولوژي را به صورت مروري كلي بر دسته‌هاي دارويي و چگونگي اثر داروها، مي‌گذراند. اين آشنايي با فارماكولوژي به صورت كلي بوده، دسته‌هاي اختصاصي داروها و راههاي تجويز آنها رد هر بيماري ، در فارماكولوژي اختصاصي به طور مشروح مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
دوره كارآموزي (استاژري)
دوره سوم كه از آن به عنوان دوره كارآموزي ياد ميشود، شامل دو مجموعه درسهاي نظري و كار عملي است. اساس تدريس درسهاي نظري مانند ساير درسهاي علوم پايه و فيزيوپاتولوژي است ولي در برنامه عملي، دانشجو در بالين بيمار با مجموعه‌اي از دانسته‌هاي نظري خود با نشانه‌هاي بيماي به صورت مستقيم مواجه ميشود و با صحبت با بيمار و به دست آوردن تاريخچه بيماري، نوع آن را تشخيص داده، اقدامهاي درماني لازم را فراخواهد گرفت. برنامه كار در دوره كارآموزي به طور خلاصه شامل كنفرانسهاي صبحگاهي در مورد بيماران بستري در بخش، صحبت در بالين توسط استاد مربوط و يادگيري معاينه‌ها و گرفتن شرح حال، انجام كارهاي تشخيصي و تا حدودي نسخه‌نويسي است. عموما درسهاي نظري بعد از ظهرها تدريس ميشود و صبحها به كار در بيمارستان و برنامههاي آن اختصاص دارد. زمان گذراندن كارآموزي باليني به طور مطلوب 20 ماه و حداكثر 27 ماه است كه طي آن ، دوره‌هاي داخلي ، جراحي ، كودكان ، زنان و زايمان ، چشم ، گوش و حلق و بيني ، روانپزشكي ، راديولوژي و پوست و واحدهاي باقي مانده درسهاي عمومي گذرانده ميشود. محل گذراندن كارآموزيها بيمارستانهاي آموزشي است.
دوره كارورزي (انترني)
دوره انترني يا كارورزي در واقع نقطه عطف آموزش باليني دانشجويان رشته پزشكي است. كارورز پس از آموختن علوم پزشكي و گذراندن يك دوره كارآموزي باليني در تمام بخشهاي بيمارستاني، اينك بدان حد از اطلاعات پزشكي و قضاوت باليني رسيده است كه به طور مستقل در مواجهه با بيماران قرار بگيرد و با به كار بستن عملي تمام آموخته‌ها ، به طور مستقيم با بيماران در تماس باشد و با انجام معاينه‌هاي باليني و دستور آزمايشهاي پاراكلينيك، به تشخ يص رسيده، به درمان بيمار بپردازد. اين فعاليتها همگي زير نظر استادان و دستياران مربوط صورت ميگيرد.
تواناييهاي فارغالتحصيلان دوره دكتراي تخصصي پزشكي و فرصتهاي شغلي آنان
اين فارغالتحصيلان مي‌توانند در بيمارستانهاي آموزشي يا غيرآموزشي كشور استخدام و كار درمان بيماران و آموزش دانشجويان رشته پزشكي و پيراپزشكي مشغول شوند. همچنين مي‌توانند به كار درمان بيماران در درمانگاههاي تخصصي يا مطبهاي خصوصي مبادرت ورزند.
رياست بيمارستانهاي دولتي يا خصوصي معمولا به عهده پزشكان متخصص است. همچنين رياست و معاونت دانشكده و دانشگاهها علوم پزشكي كشور نيز به عهده پزشكان متخصص ميباشد.
Babak_King
10-12-2005, 08:42
مهندسي صنايع
مهندسي، شامل كاربرد روشهاي تجزيه و تحليل اصول فيزيكي براي تبديل موادخام و ساير منابع به فرمي كه رضايت و احتياجات آدمي را تامين كند، ميباشد.
با پيشرفت علم و تكنولوژي و تعامل اين دو با هم، تخصصها و گرايشهاي مختلف مهندسي بوجود آمدهاند. در اين ارتباط مهندسي صنايع رشته نسبتاً جديد است كه ضمن برخورداري از مفهوم كلي مهندسي، حوزههاي كاري فراتري را در مقايسه با ساير رشتهها مورد توجه قرار ميدهد. نوشته حاضر سعي دارد مطالبي را جهت آشنايي با مهندسي صنايع در قالب سر فصلهاي ذيل ارائه نمايد.
مهندسي صنايع چيست؟
تاريخچه مهندسي صنايع.
اهميت مهندسي صنايع.
اصول فكري و ديدگاهها در مهندسي صنايع.
زمينههاي فعاليت مهندسي صنايع.
* مهندسي صنايع چيست؟
مهندسي صنايع عبارت از كاربرد اصول و تكنيكهايي به منظور بهبود، طراحي و نصب سيستمهايي شامل انسان، مواد، اطلاعات، انرژي و تجهيزات براي فراهم آوردن امكان توليد كالاها و ارائه خدمات بشكل كارا و مطلوب ميباشد.
براي بررسي، ارزيابي و كاربرد اين سيستمها، دانش و مهارتهاي علوم رياضي، علوم فيزيكي و علوم اجتماعي به همراه فنون و تكنيكهاي طراحي مهندسي مورد نياز است. فعاليتهاي مهندسي صنايع همانند پلي است كه ارتباط بين اهداف مديريت و عملكرد عملياتي سازمان را ايجاد مينمايد.
مهندسان صنايع بيشتر درگير افزايش بهرهوري در مديريت منابع انساني، روشها و تكنولوژي هستند و حال آنكه ساير رشتههاي مهندسي بيشتر درگير ماهيت فني فرايندها و فراوردهها ميباشند. در واقع مهندسي صنايع تنها رشته مهندسي است كه عامل انسان يكي از مولفههاي اصلي سيستمهاي مورد مطالعه آن را تشكيل ميدهد. در نتيجه مهندسان صنايع در تيمهاي ميان رشتهاي براي امور برنامهريزي، نصب و كنترل و بهبود فعاليتهاي موسسات به خدمت گرفته ميشوند. اين فعاليتها ممكن است فعاليتهاي توليد، نوآوري در محصولات، ارائه خدمات، حمل و نقل و جريان اطلاعات سازماني را شامل شود. با توجه به مطالب فوق، مهندسان صنايع بستر لازم براي تعامل تخصصهاي مختلف و كار گروهي را به بهترين وجه ايجاد نموده و در نتيجه امور طرح، برنامهريزي، اجرا و نظارت بر عملكرد نظامهاي توليدي خدماتي بشكل منسجمتر انجام ميشود و در نهايت انسجام امور به بهبود مستمر در جهت سهولت كارها، راحتي كاركنان، كاهش هزينهها، ارتقا كيفيت و جلب رضايت مشتريان منجر ميشود.
* تاريخچه مهندسي صنايع
اولين جرقههاي پيدايش مهندسي صنايع بعنوان يك تخصص با آغاز انقلاب صنعتي در ابتداي قرن 19 زده شد. انقلاب صنعتي كه با ظهور اختراعات جديد خصوصاً در صنعت نساجي و اختراع ماشينبخار آغاز شد، باعث بكارگيري نيروي انساني بيشتر و افول صنايع كوچك دستي شد. با گسترش كارخانجات، نياز به مديريت و تفكر مديريتي بيش از پيش احساس شد. افراد بسياري در جهت ارتقا كيفيت محصولات تلاش كردند. آدام اسميت، پدر علم اقتصاد پيشنهاد تقسيم كار را داد. وي بيان كرد كه ميتوان با تقسيم كار در كارخانه پيچسازي نتيجه كار را به مقدار زيادي بهبود بخشيد. بهموازات اختراعات و نوآوري در فرايندها، روشهاي حسابداري و هزينهيابي گسترش يافتند. روشهاي تحليل علمي، آزمايشات و اثباتهاي علمي در طراحي و ساخت ابزارآلات و ماشينها بكار گرفته شد و در نتيجه، اثرگذاري اين تحولات در تفكر سازماني مديريت موجب شد مديريت علمي به عنوان يك نگرش و روش حرفهاي مطرح شود. اولين تلاش براي علمي شدن مديريت از آمريكا شروع شد. در سال 1881 فردريك تيلور پدر مديريت علمي، انديشههاي خود را توسعه داد. فرانك گيلبرت و همسرش ليليان در جهت مطالعه كار با بررسي حركات توانستند ابزار جديدي را ابداع كنند. همچنين آنان به مسائل روانشناسي و انگيزههاي انساني توجه نمودند. عملكرد پرداخت پاداش و نتايج قابل قبول آن توسط امرسان ايجاد و توسعه يافت. مجموعه فعاليتهاي تيلور و هم عصرانش براي فرموله كردن اصول اساسي به عنوان روشهاي علمي مديريت متمركز شده بود كه اين فعاليتها بهزودي تحت عنوان مديريت علمي شناخته شد.
كار اين افراد توسط انجمن مهندسين مكانيك آمريكا ارج نهاده شد و عرصه براي فعاليت تيلور و همفكرانش توسط اين انجمن ايجاد شد. در سال 1912 انجمني براي ارتقا و رشد مديريت بنا نهاده شد كه در سال 1915 انجمن تيلور نام گرفت. اين انجمن از سال 1934 با عنوان انجمن مهندسي صنايع فعاليت خود را ادامه داد. در اين دوران مديران علمي داراي تحصيلات مهندسي بودند و بسياري خود را مهندس صنايع قلمداد ميكردند و گروهي نيز در حيطه مديريت به عنوان مشاوران مديريت مطرح بودند. بتدريج مواد درسي و مدرك مهندسي صنايع و برنامههاي مربوطه مورد توجه قرار گرفت و در نهايت دانشكدههاي مهندسي صنايع ايجاد و توسعه يافتند.
* اهميت مهندسي صنايع
مرور توانمنديها و خدمات مهندسي صنايع نقش و اهميت مهندسي صنايع را بوضوح بيان ميكند. امروزه حيات اقتصادي سازمانها و موسسات توليدي و خدمات در بازار رقابتي شديد جهاني به استفاده بهينه از منابع در دسترس وابسته است. عموماً منابع در دسترس شامل مواد، منابع انساني، ماشينآلات (شامل تجهيزات، لوازم جانبي، امكانات مورد نياز شامل فضا و انرژي و ...)، منابع اطلاعاتي و منابع مالي طبقهبندي ميشوند. ايجاد و نگهداري منابع ياد شده هزينههايي را براي سازمان بهدنبال دارد. هزينه تمام شده واحد محصول هر موسسه متأثر از نحوه به كارگيري اين منابع است. هر شركت توليدي يا خدماتي كه بتواند هزينههاي خود را به حداقل ممكن برساند و به بياني ديگر توانايي استفاده بهينه از منابع را در تمام اركان سازماني خود ايجاد نمايد يا حاشيه سود بيشتري به دست خواهد آورد و يا قادر خواهد بود كه قيمتهاي فروش خود را با حفظ حاشيه سود قبلي، كاهش دهد. اين بدان معني است كه قدرت رقابتي موسسه مذكور در بازار افزايش مييابد. با توجه به تحولات اقتصاد جهاني قدرت رقابتي شرط اساسي موفقيت در كسب و كار نوين محسوب ميشود. در كنار اين مسائل، توجه به نوآوريها و ارتقا كيفي محصولات و خدمات كه از طريق تلاش براي يافتن طرحهاي بهبود يافته و همچنين تحول در فرآيند كسب و كار نيز بقا و رشد موسسات را در پي خواهد داشت. با توجه به مراتب فوق اگر ضرورتها و نيازمنديهاي رسيدن به امور مذكور را با تكنيكهاي مهندسي صنايع تطبيق دهيم مشاهده ميشود كه مهندسي صنايع ابزار لازم براي حصول اهداف سازماني را بطور فراگير و سيستماتيك فراهم ميآورد و اين نشانگر نقش و اهميت بالاي مهندسي صنايع بعنوان موتور محرك حركت سازمانهاي امروزي است.
* اصول فكري و ديدگاهها در مهندسي صنايع
اساس مهندسي در هر گرايشي طراحي مبني بر اندازهگيري، محاسبه و تحليل با استفاده از علوم رياضي و تجربي شكل ميگيرد. در نتيجه حرفه مهندسي كاملاً ديد فني و ماشيني دارد كه موجب محدوديت ديدگاه در ابعاد خاص شده و برخي موضوعات مانند يافتن بهترين روشهاي مديريتي و ارتباطات انساني در ديدگاه محض مهندسي ناديده گرفته ميشود. مهندسي صنايع با در برداشتن نگرش سيستماتيك و فراگير ارتباط تخصصهاي مختلف و نهاد مديريت سازمان را ايجاد نموده و امور برنامهريزي، سازماندهي، هدايت و نظارت بر امور اجرايي با هماهنگي بيشتري دنبال ميگردد. اين نگرش استمرار همان سير تفكر تيلور و هم عصران وي ميباشد كه با تلاش تك تك آنان مجموعه اصول و نگرشهاي مديريت علمي موجوديت يافت. مديريت علمي همان نگرش سنتي مهندسي صنايع است. با پيشرفت مديريت علمي، مهندسي صنايع با تفكري بر مبناي علوم رياضي، فيزيكي، اجتماعي و اقتصادي در عرصه صنعت و خدمات ظهور كرد كه به معني ايجاد يك تفكر فراگير و سيستماتيك بود. نگاه مهندسي صنايع به مسائل از زوايا و ديدگاههاي مختلف همانند توجه به خروجي و محصول سيستم، توجه به مشتري ويا نگرش به بهرهوري سازمان قابل طرح و پيگيري ميباشد كه بر مبناي اصول فكري تقريباً يكساني دنبال ميگردد. اكنون بايد ديد كه اصول فكري مهندسي صنايع بر چه عواملي استوار است. در اين راستا بطور خلاصه اصول فكري مهندسي صنايع ذيلاً ارائه شده است.
1- خلاقيت
فعاليت اصلي هر مهندس صنايع ارائه طرح براي بهبود سيستمهاي جاري و يا ارائه طرح جديد ميباشد كه به همين منظور قوياً نياز به خلاقيت و نوعآوري جهت ارائه طرحهاي نو و بديع ميباشد. در واقع با توجه به گستردگي مسائل، مهندسي صنايع همانند اقيانوسي از فنون و علوم مختلف به عمق نيم متر با برخورداري از زمينه خلاقيت و ابتكار به مهندسين صنايع اين امكان را ميدهد كه در جهت حرفه كاربردي مورد نظر به تعميق دانش خود پرداخته و فرصتي فراهم ميشود تا ايدههاي جديد و خلاق در زمينههاي مربوطه مطرح گردد.
2- تفكر فراگير
نگرش سيستماتيك و فراگير برجستهترين خصوصيت مهندسي صنايع است و اطلاق مهندسي صنايع و سيستمها به اين رشته بي ارتباط با اين نگرش نيست. نگرش فراگير موجب ميشود مسائل از كل به جز و تعامل اجزا با هم مورد بررسي دقيق قرار گرفته و مدل كاملي از سيستمهاي مورد نظر تهيه و مسائل مورد نظر آن به بهترين شكل طرح و بررسي ميگردد.
3- رهبري گروه
هر سيستمي كه طرح ميشود اگر بدرستي اجرا نشود منتج به نتيجه نخواهد شد بلكه حسن اجرا سيستم طراحي شده يك ضرورت مهم تلقي ميشود. لذا آشنايي با كليت سيستم مورد نظر و نقش اجزا در كاركرد صحيح آن اين امكان را فراهم ميآورد كه هدايت و رهبري گروه كاري مجري سيستم با انگيزه بيشتري دنبال گردد و در واقع علاوه بر طراحي سيستم مورد نظر، مهندسي صنايع سيستمهاي پيادهسازي و اجرا را نيز پيريزي نموده و نقش رهبري گروههاي كاري را موثرتر دنبال مينمايد.
4- مديريت زمان
انجام كار بدون توجه به ظرف زماني و تحويل به موقع خروجي مورد نظر سيستم، ارزش زيادي نميتواند داشته باشد. امروزه اهميت زمان و فرصتهاي آن با توجه به عرصه تنگاتنگ رقابت اقتصادي براي همگان واضح و بديهي است. در اين خصوص مهندسي صنايع با درك موضوع تكنيكهايي را بكار ميگيرد كه عامل زمان اجراي اجزاي كاري را در تمامي فرايندها مورد توجه و مديريت قرار ميدهد.
5- ارتباط بهرهوري و بهبود مستمر
اعتقاد به ارتقا بهرهوري و بهبود مستمر يك اصل با ارزش در مهندسي صنايع است. اكتفا به وضعيت فعلي جز در جا زدن نتيجه ديگري نخواهد داشت. لذا مهندسي صنايع با پذيرش اين مطلب كه سطح دانش و مهارتها يك مقوله نسبي همواره سعي در افزايش بهرهوري و بهبود وضعيت كاري نموده و سعي ميشود همواره امور اثر بخشتر و كاراتر شود. نگرش بهبود مستمر اين امكان را ميدهد كه هر روز به فكر ارتقا هر چند به اندازه كوچك باشيم.
6- ذهن كنجكاو و يادگيري
يادگيري فرايندي است كه نميتوان بر آن حد و مرز تعيين كرد. مهندسي صنايع به منظور مطالعه و پيگيري مسائل همواره به اين نكته توجه دارد كه هر مورد را ، منحصر به فرد بررسي نمايد و جهت شناخت آن فرض بر اين است كه از تصورات ذهني دوري نموده و سعي بر تعيين كشف واقعيتهاي حاكم بر اجزا و كل سيستم ميباشد. لذا عدم وجود تعصب خاص به ماهيت فني امور موجب ميشود ذهنيت كنجكاو براي كشف حقايق نهفته در پديدهها تقويت شود و مهندس صنايع با ذهن دژم كمتر ميتواند راهحلهاي ابتكاري و راهگشا براي مسائل مورد نظر ارائه نمايد.
* زمينههاي فعاليت مهندسي صنايع
با پيشرفت و تحول سريع علوم و فنون و پيچيدگيهاي روز افزودن آن، بالطبع نظامهاي توليدي و خدماتي نيز گسترش يافتهاند كه در اين ميان اداره صحيح و مناسب اين گونه واحدها مستلزم بكارگيري تكنيكهاي علمي و پيشرفته جهت پيشبيني مدلسازي، برنامهريزي، تأمين و تدارك، اجرا و نظارت و ارزيابي نتايج حاصله در راستاي وظايف مديريتي است. همانطوري كه ميدانيم فعاليت هر نظام اعم از توليدي يا خدماتي با اتكا بر فناوري خاص آن امكان تداوم و استمرار دارد و صرفنظر از ماهيت فني و صنعتي امر، فناوري داراي چهار جز اصلي يعني شامل 1- تجهيزات، امكانات توليدي و خدماتي 2- مديريت و سازمان 3- نيروي انساني 4- دانش فني است. از آنجا كه رشتههاي مهندسي مرسوم نظير مهندسي مكانيك، برق، ساختمان و ... بيشتر به ابعاد فني صنعت (مورد 1 و 4) توجه دارند. در فرايند كسب و كار رقابتي به تنهايي پاسخگوي مسائل پيچيده خدمات مهندسي و مديريتي مدرن امروزي كه بصورت سيستماتيك تحولات سياسي، اجتماعي، اقتصادي و باورهاي انساني را در چرخه حيات سيستمهاي مورد توجه خود لحاظ نمينمايند نيستند. لذا براي رفع چنين كمبودهايي در قرن حاضر بويژه طي چند دهه اخير، رشته جديدي تحت عنوان مهندسي صنايع با بهرهگيري از علوم رياضي، فيزيكي، اجتماعي، اقتصادي و تكنيكها و فنون مهندسي بوجود آمده است. با توجه به مراتب فوق شايد مناسب بود اين رشته با عنوان مهندسي مديريت معرفي ميشد، چرا كه كاربردهاي آن محدود به صنعت نيست و هر موسسه انتفاعي و غير انتفاعي با جنبه صنعتي يا خدماتي ميتواند از فنون و تكنيكهاي مهندسي صنايع بهرهگيرد. مبحث صرف منابع و حصول حد اكثر نتيجه از منابع مصروفي چيزي نيست كه منحصر به صنعت يا بنگاه خاصي باشد و امروزه با توجه به كمبود ارتقاع سطح بهرهوري امري ضروري و حياتي محسوب ميشود كه نشانگر بستر گسترده براي فعاليتهاي مهندسي صنايع نفتي ميشود . مهندسي صنايع در حرفهها و مشاغلي همچون، بانكداري، خدمات مشاورهاي، صنعت بيمه، شركتهاي هواپيمايي، كشتيراني، بيمارستانها، كارخانجات، كشت و صنعت، خدمات شهري، استاديومهاي ورزشي و يا هر مكان ديگري كه نياز به برنامهريزي، هدايت و مديريت و ارتقا بهرهوري ميباشد كاربرد دارد. برخي از زمينههاي كاري مشخص مهندسي صنايع در بازار كسب و كار عبارتند از:
برنامه ريزي استراتژيك و عملياتي سازمان
مديريت توليد
مديريت مهندسي
مديريت پروژه
مهندسي لجستيك
سيستمهاي توليدي
مهندسي سيستمهاي كيفيت
مهندسي سيستمهاي اطلاعاتي
مهندسي مالي
مهندسي ارزش
مهندسي سيستمهاي بهرهوري
طراحي فرايندها و ساختارهاي سازماني
Babak_King
10-12-2005, 09:06
مهندسی کامپیوتر
هدف:
رشته مهندسي كامپيوتر كه به طراحي و ساخت اجزاي مختلف كامپيوتر مي پردازد، لذا اهميت بسيار زيادي در دنياي امروز برخوردار است. هدف از طي اين دوره تربيت كارشناساني است كه در زمينه تحليل، طراحي، ساخت و راه اندازي دستگاهها و مجموعه هاي سخت افزاري جديد، بررسي و شناخت مجموعه هاي سخت افزاري و نرم افزاري موجود، نگه داري، عيب يابي و تعمير و اصلاح و توسعه فعاليت كنند.
طراحي، شبيه سازي، فرآوري، پردازش، سنجش، آموزش، ويرايش و ... همه مفاهيمي هستند كه با بالاترين دقت و در كوتاهترين مدت زمان ممكن در برنامه هاي نرم افزاري كامپيوتر انجام مي شوند. لذا هدف از اين رشته تربيت نيروي متخصص براي انجام امور فوق است.
تواناييهاي فارغ التحصيلان
فارغ التحصيلان اين مقطع، قابليتها و تواناييهاي زيادي دارند و چنانچه در مسير مناسب هدايت شوند، قادر خواهد بود مشكلات زيادي را حل كنند. برخي از اين تواناييها به شرح زير است:
1) بررسي و شناخت نرم افزارها و سخت افزارهاي جديد و به كارگيري آنها.
2) بررسي كمبودها و نيازهاي نرم افزاري و سخت افزاري بخشهاي صنعت و خدمات و تدوين نيازهاي آنها، امكان سنجي و تعيين ابزار و نيروي انساني لازم براي رفع كمبودها.
3) تجزيه و تحليل سيستمهاي كوچك و متوسط نرم افزاري و سخت افزاري و ارائه راه حل مناسب براي اجراي آنها.
4) طراحي مجموعه هاي كوچك و متوسط نرم افزاري و سخت افزراي و توليد طرحهاي اجرايي براي انها.
5) اجراي طرحهاي كامپيوتري، نصب، آزمايش و آموزش آنها.
6) پشتيباني و نگه داري سيستمهاي نرم افزاري شامل شناسايي خطاها، رفع خطاها و افزودن امكانات جديد به سيستمها.
7) عيب يابي كامپيوترها و سيستمهاي كامپيوتري و رفع عيبها.
8) شناسايي فنون جديد طراحي و ساخت كامپيوتر و ارزيابي و به كارگيري آنها.
تواناييهاي ذكر شده مربوط به كارشناسان نرم افزار و سخت افزار مي باشد، اما روشن است كه كارشناسان نرم افزار در محدوده مسائل نرم افزاري توانايي بيشتري دارند و برعكس كارشناسان سخت افزار در محدوده مسائل سخت افزاري از توانايي بيشتري برخوردارند.
ماهيت:
كامپيوتر داراي دو جزء متفاوت سخت افزار و نرم افزار است. اجزاء فيزيكي و قابل لمس كامپيوتر مانند مدارها و بردهاي الكترونيكي سخت افزار ناميده مي شوند.
نرم افزار جزء غيرقابل لمس كامپيوتر است. نرم افزار برنامه ها و داده هايي است كه به كامپيوتر فرمان مي دهند كه چه عملي را انجام دهد. يك مهندس نرم افزار ياد مي گيرد كه چگونه نرم افزارهاي بزرگ و عظيم را طراحي و برنامه ريزي كند، تست و ارزيابي نهايي نمايد و در نهايت مستند سازد.
پس بدين گونه نسبت كه يك تعميركار كامپيوتري يك مهندس سخت افزار و يك اپراتور كامپيوتر يك مهندس نرم افزار تلقي گردد.
"نرم افزار در حقيقت روح و جان كامپيوتر است كه به سخت افزار هويت مي بخشد و اصولاً به برنامه اي گفته مي شود كه براي به كارگيري سخت افزار ساخته شده باشد.
نرم افزارها را مي توان به دوره كلي دسته بندي كرد كه عبارتند از : نرم افزارهاي سيستمي و نرم افزارهاي كاربردي.
نرم افزراهاي سيستمي برنامه هايي هستند كه كامپيوتر براي فعال شدن يا سرويس دادن به آن نياز دارد و اين دليل از سوي سازندگان سيستم كامپيوتري عرضه مي شوند و مهمترين آنها سيستم عامل، برنامه هاي سودمند و مترجم هاي زبان مي باشد.
نرم افزارهاي كاربردي نيز برنامه هايي هستند كه كاربر يا خود آن ها را مي نويسد يا شركت هاي نرم افزاري آنها را تهيه كرده و براي فروش عرضه مي كنند. اين گونه برنامه ها معمولاً عموميت برنامه هاي سيستم را نداشته و براي زمينه هاي مختلف مهندسي، علمي، تجاري، آموزشي، تفريحي و يا طراحي نوشته مي شوند."
"مهندسي سخت افزار در مقطع ليسانس به مطالعه و بررسي طراحي سخت افزاري، كنترل سخت افزاري و شبكه هاي كامپيوتري مي پردازد. براي مثال يك مهندس سخت افزار مي تواند طراحي سخت افزاري كند كه با IC ها كار كند، با كامپيوتر كار كند و يا از دروازه هاي كامپيوتر استفاده نمايد و در نهايت مي تواند به طراحي مدارهاي مجتمع ديجيتالي بپردازد. كه البته به اين بخش از سخت افزار بيشتر در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري پرداخته مي شود."
گرايش هاي مقطع ليسانس:
رشته مهندسي كامپيوتر در مقطع كارشناسي داراي دو گرايش سخت افزار و نرم افزار است كه البته اين دو گرايش در مقطع كارشناسي تفاوت قابل توجهي با يكديگر ندارند.
"گرايش سخت افزار در برگيرنده فعاليت هاي آموزشي، پژوهشي و صنعتي در خصوص قطعات، بردها، تجهيزات و در نهايت سيستم هاي كامپيوتري در مقياس هاي مختلف است و يكي از شاخه هاي مهم آن به نام معماري كامپيوتر (طراحي و ساخت كامپيوتر) مي باشد."
"هدف از گرايش نرم افزار كامپيوتر، آموزش و پژوهش در زمينه زبانهاي مختلف برنامه نويسي، سيستم هاي عامل مختلف و طراحي انواع الگوريتم ها مي باشد."
آينده شغلي، بازار كار، درآمد:
با توجه به گسترش روزافزون دنياي كامپيوتر امروزه بيش از هر زمان ديگري نياز به متخصصان كامپيوتر احساس مي شود. امروزه يك مهندس كامپيوتر اگر علاقمند به كار باشد، هيچ وقت با مشكل بيكاري روبه رو نمي شود. به خصوص مهندسين نرم افزار فرصت هاي شغلي بيشتري داشته و براي كاركردن نياز به امكانات و تجهيزات زيادي ندارند. فرصت هاي شغلي اين رشته به حدي گسترده و متعدد است كه نه تنها فارغ التحصيلان اين رشته به راحتي جذب بازار كار مي شوند بلكه دانشجويان دو سال آخر اين رشته نيز مي توانند وارد بازار كار شده و فعاليت كنند. براي مهندسين سخت افزار هم امكان كار در شركتهاي توليد كننده قطعات و دستگاهها و مراكز صنعتي – توليدي بسيار فراهم است و از نظر سطح درآمدي هم با توجه به دانش و پشتكار شخصي در حد قابل قبول و ايده آلي قرار دارند. از طرفي با توجه به استفاده روزافزون از شبكه اينترنت زمينه كار در اين موضوع نيز بسيار مهياست.
توانايي هاي جسمي، علمي، رواني و ... مورد نياز و قابل توصيه
توانايي علمي: يك مهندس كامپيوتر بايد سخت كوش و با پشتكار باشد چون رشته كامپيوتر رشته پويايي است و هميشه بايد اطلاعاتش به روز بوده و به دنبال فراگرفتن مطالب جديد باشد. مهندس كامپيوتر بايد پايه رياضي قوي داشته و توانايي اش در زمينه فيزيك خوب باشد. همچنين لازم است فردي خلاق باشد تا بتواند مسايل را از راههاي ابتكاري حل كند.
علاقمنديها: مهندس كامپيوتر نرم افزار و سخت افزار بايد به يادگيري و مطالعه علاقمند باشد تا پيشرفت در خور توجه داشته باشد. همچنين بايد از جستجو و كاوش در مدارها و ريزساختارها استقبال كند و به كار با كامپيوتر علاقه داشته باشد.
توانايي مالي: با توجه به توضيحات گفته شده داشتن يك دستگاه كامپيوتر براي يك مهندس كامپيوتر امري ضروري به نظر مي رسد ولي اين گونه نيست كه بدون داشتن كامپيوتر دانشجويان از ادامه تحصيل و پيشرفت باز بمانند.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
رشته كامپيوتر كه باعث جهاني شدن اطلاعات و ارتباطات شده است ، رشته روز و رشته آينده است تا جايي كه پيش بيني مي شود تا 10 سال ديگر در كشورهاي پيشرفته مردم همان قدر كه بر نيروي برق وابسته هستند به شبكه اينترنت وابسته خواهند شد. با توجه به توضيحات گفته شده روند رو به رشد استفاده از كامپيوتر در زندگي روزانه اشتغال و موقعيت كاري براي فارغ التحصيلان اين رشته فراهم است تا در قالب شركتهاي توليدكننده نرم افزار، شركتهاي توليدكننده قطعات، مراكز صنعتي – توليدي، شركتها و موسسات خدماتي، مراكز آموزشي و ... مشغول به كار شده و فعاليت كنند. با توجه به پيشرفت كند ايران نسبت به جامعه جهاني كامپيوتر در سالهاي اخير نياز به مهندسين خلاق و كوشا در اين زمينه كاملاً احساس مي شود.
روند رو به رشد استفاده از كامپيوتر در محافل عمومي و خصوصي، استفاده گسترده از شبكه اينترنت و زمينه هاي مرتبط با آن، فراهم آمدن شرايط آموزش و تجارت الكترونيك همه و همه دست به دست هم داده اند تا از اكنون چشم انداز روشني نسبت به آينده اين رشته وجود داشته باشد به نحوي كه فعالان در اين زمينه از آينده معلوم و مطمئني برخوردار خواهند بود. تنها نگراني به قسمت نرم افزار مربوط مي شود كه بايد مهندسان خلاق ايراني اقدام به تهيه نرم افزارهاي گوناگون و كارآمد كرده تا تنها مصرف كننده صرف نباشيم.
نكات تكميلي:
"بعضي از افراد تصور مي كنند كه مهندسي سخت افزار در حد يك تعميركار كامپيوتر است در حالي كه كار يك مهندس سخت افزار، تعمير يا نصب و راه اندازي كامپيوتر نيست. هر چند كه مي تواند چنين كاري را انجام دهد. در واقع كار يك مهندس سخت افزار، طراحي هاي سخت افزاري است و به همين دليل در دانشگاه دروسي مثل رياضيات و يا مدارهاي منطقي را مطالعه مي كند همچنين برخلاف تصور كساني كه يك اپراتور را در حد يك مهندس نرم افزار مي دانند، بايد گفت كه يك مهندس نرم افزار لازم است از دانش رياضي خوبي برخوردار باشد تا بتواند برنامه هاي كامپيوتري را طراحي كند و آنها را توسعه دهد. براي مثال بايد بتواند يك كار گرافيكي را از بنيان طراحي كند. كاري كه از عهده يك اپراتور بر نمي آيد. و به همين دليل ما معتقديم كه كلاسهاي آزاد آموزش كامپيوتر هيچ وقت نمي توانند يك مهندس كامپيوتر پرورش دهند."
Babak_King
10-12-2005, 09:44
مهندسی مکانیک
هدف :
الف – گرايش مكانيك در طراحي جامدات
هدف تربيت آزمايشگاهي متخصصاني است كه بتوانند در مراكز توليد و كارخانه‌ها اجزاء و مكانيزم ماشينآلات مختلف را طراحي كنند. دروس اين دوره شامل دروس نظري، آزمايشگاهي، كارگاه و پروژه و كارآموزي است. فارغالتحصيلان مي‌توانند در كارخانجات مختلف نظير خودروسازي ، صنايع نفت، ذوب فلزات و صنايع غذايي و غيره مشغول شوند و براي اين دوره امكان ادامه تحصيل تا سطح كارشناسي ارشد و دكتري در داخل يا خارج از كشور وجود دارد. موفقيت داوطلبان به آگاهي آنها در دروس جبر و مثلثات، هندسه ، فيزيك و مكانيك همچنين آشنايي و تسلط آنان به زبان خارجي بستگي فراوان دارد. از جمله دروس اين دوره ميتوان دروس مقاومت مصالح، طراحي و ديناميك را نام برد. در اين رشته زمينه اشتغال و بازاركار خوب وجود دارد و مطالب ارائه شده در طول تحصيل براي دانشجويان محسوس و قابل لمس است.
ب – گرايش مكانيك در حرارت و سيالات
اين رشته در به كاربردن علوم و تكنولوژي مربوط جهت طرح و محاسبه اجزاء سيستمهايي كه اساس كار آنها مبتني بر تبديل انرژي ، انتقال حرارت و جرم است به متخصصان كارآيي لازم را ميدهد و آنها را جهت فعاليت در صنايع مختلف مكانيك در رشته حرارت و سيالات (نظير مولدهاي حرارتي، انتقال سيال نيروگاههاي آبي، موتورهاي احتراقي و ... ) آماده مي‌سازد. فارغالتحصيلان اين دوره قادر به طراحي و محاسبه اجزا و سيستمها در بخشهاي عمده‌اي از صنايع نظير صنايع خودروسازي ، نيروگاههاي حرارتي و آبي، صنايع غذايي، نفت، ذوب فلزات و غيره هستند.
فارغالتحصيلان اين دوره مي‌توانند تا مقطع كارشناسي ارشد و دكتري در داخل يا خارج از كشور ادامه تحصيل دهند. داوطلبان اين رشته بايد در دروس رياضي و فيزيك تسلط داشته و با يك زبان خارجي آشنا باشند. دروس اين رشته شامل مطالبي در زمينههاي حرارت و سيالات ، ميباشد.
نظر دانشجويان: با توجه به اينكه اصولا تحصيلات دانشگاهي به خصوص در زمينههاي مهندسي نياز صد در صد به علاقه‌مندي داوطلب دارد، بنابراين عدم داشتن علاقه و همچنين عدم تقويت دروس اساسي و پايه‌اي در بخش مكانيك مانند رياضي، فيزيك – مكانيك ، شيمي ، رسم فني (تجسم بالا داشتن) و هوش نسبتا خوب و عدم روحيه تجزيه و تحليل در مسائل باعث دلسردي و از دست‌دادن انگيزه تحصيل و ركورد شديد در تحصيلات خواهد شد.
ج - گرايش ساخت و توليد
هدف تربيت كارشناساني است كه با به كاربردن تكنولوژي مربوط به ابزارسازي، ريخته‌گري ، جوشكاري، فرم دادن فلزات ، طرح كارگاه يا كارخانه‌هاي توليدي آماده كار در زمينه ساخت و توليد ماشينآلات صنايع (كشاورزي ، نظامي، ماشين‌سازي، ابزارسازي ، خودروسازي و ... ) باشند. فارغالتحصيلان اين دوره قادر خواهند بود در صنايعي مانند ماشين‌سازي، ابزارسازي، خودروسازي ، صنايع كشاورزي، صنايع هوايي و تسليحاتي به ساخت و توليدي ماشينآلات، طراحي كارگاه و يا كارخانه توليدي بپردازند و نظارت و بهره‌برداري و اجراي صحيح طرحها را عهده‌دار شوند. داوطلبان اين رشته بايد در دروس رياضي، فيزيك و مكانيك از آگاهي كافي برخوردار باشند. دروس اين دروه شامل مطالبي در مورد نحوه توليد، طراحي قالبهاي پرس، طراحي قيد و بندها، كار و برنامهريزي با ماشينهاي اتوماتيك، اصول كلي و نحوه كار با ماشينهاي دستي و تعمير و نصب تمام سرويسهاي صنعتي مي باشد و درصد نسبتا بالايي از آنها به صورت عملي ارائه ميگردد. داوطلب بايد سالم باشد تا بتواند كارهاي كارگاهي را به خوبي انجام دهد و استعداد كارهاي فني را داشته باشد. با توجه به خودكفايي صنايع كشور اين رشته داراي بازار كار خوبي است.
در حقيقت رشته مكانيك بخشي از علم فيزيك است كه با استفاده از مفاهيم پايه علم فيزيك و به تبع آن رياضي به بررسي حركت اجسام و نيروهاي وارد بر آنها مي‌پردازد و مي‌كوشد تا با توجه به نتايج بررسي‌هاي خود ، طرحي نو در زمينه فن‌شناسي و صنعت ارائه دهد و در راه پيشرفت انسان گامي به جلو بردارد.
به عبارت ديگر رشته مكانيك، رشته پياده كننده علم فيزيك است چون براي مثال بررسي حركت خودرو و عوامل موثر بر روي آن برعهده فيزيك است. اما اين كه چگونه حركت آن تنظيم گردد بر عهده مكانيك ميباشد.
دكتر آريا الستي استاد مهندسي مكانيك دانشگاه صنعتي شريف در معرفي اين علم مي‌گويد:
«علم مكانيك به تحليل حركت و عوامل ايجاد كننده حركت مانند نيروها و گشتاورها و شكل حركت مي‌پردازد. اما مهندسي مكانيك تا حدودي با علم مكانيك تفاوت دارد چرا كه يك مهندس مكانيك علاوه بر علم مكانيك بايد بسياري از علوم ديگر را ياد گرفته و بعضي از هنرها را نيز كسب كند. شايد بتوان گفت كه رشته مهندسي مكانيك ، رشته تحليل و طراحي سيستمهاي ديناميكي و استاتيكي است.»
دكتر محمد دورعلي يكي ديگر از اساتيد مهندسي مكانيك دانشگاه صنعتي شريف نيز در معرفي اين رشته مي‌گويد:
«رشته مهندسي مكانيك را شايد بتوان از نقطه‌نظر تنوع موضوعات تحت پوشش، جامع‌ترين رشته مهندسي به شمار آورد. چون رشته مهندسي مكانيك در برگيرنده تمامي علوم و فنوني است كه با توليد ، تبديل و استفاده از انرژي، ايجاد و تبديل حركت و انجام كار، توليد و ساخت قطعات و ماشينآلات و به كارگيري مواد مختلف در ساخت آنها و همچنين طراحي و كنترل سيستمهاي مكانيكي، حرارتي و سيالاتي مرتبط ميباشد.
به عبارت ديگر محاسبات فني، مدلسازي و شبيه‌سازي ، طراحي و تهيه نقشه‌ها ، تدوين روش ساخت ، توليد و آزمايش تمامي ماشينآلات و تاسيسات موجود در دنيا ، با تكيه بر تواناييهاي مهندسان مكانيك انجام ميگيرد.»
گرايشهاي مقطع ليسانس:
رشته مهندسي مكانيك داراي سه گرايش «طراحي جامدات ، حرارت و سيالات، ساخت و توليد» در مقطع ليسانس ميباشد كه البته دانشگاه صنعتي شريف داراي گرايشهاي ديگري نيز هست.
مهندسي مكانيك ( در سطح كارشناسي)
در شروع آموزش مهندسي در ايران ، مهندسي مكانيك با برق يكي بود و «الكترومكانيك» ناميده ميشد. اما اين دو رشته حدود 45 سال پيش از هم جدا شدند و به مرور رشتههاي ديگري مانند مهندسي شيمي و مواد نيز از مهندسي مكانيك جدا شد و مهندسي مكانيك به عنوان رشته مهندسي مكانيك عمومي ارائه گرديد. ولي با پيشرفت صنعت و نياز صنايع به تخصصهاي مختلف در اين زمينه، از مهندسي مكانيك عمومي دو گرايش «طراحي جامدات» و «حرارت و سيالات» و بعد از آن «ساخت و توليد» بيرون آمد و بالاخره بايد به مهندسي دريا اشاره كرد كه هنوز در دانشگاه صنعتي شريف به عنوان يكي از گرايشهاي مهندسي مكانيك ارايه ميشود. ما در اينجا به معرفي اجمالي هر يك از گرايشهاي فوق مي‌پردازيم.
گرايش حرارت و سيالات
همانطور كه از نام اين گرايش پيداست مهندسي مكانيك گرايش حرارت و سيالات به مبحث حرارت و مسايل مربوط به سيالات مي پردازد. به عبارت ديگر در اين رشته عوامل موثر بر خواص مختلف حركت سيال بخصوص سيال داغ مطالعه شده و اثر عبور سيال بر محيط محل عبور مانند نيروهايي كه در اثر عبور خود در محل ايجاد ميكند و يا طول‌هاي ناشي از اثر افزايش و يا كاهش دما در اعضاي مختلف يك دستگاه، بررسي ميشود. همچنين از دروس اصلي اين رشته ميتوان به مكانيك سيالات اشاره كرد كه نيروهاي وارد بر جسم متحرك در سيال را بررسي ميكند.
دكتر الستي در معرفي اين گرايش مي‌گويد:
«گرايش حرارت و سيالات به فيزيك حرارت و مكانيك سيالات مي‌پردازد و وظيفه‌اش تحليل و طراحي سيستمها از ديدگاه حرارتي و سيالاتي است . براي مثال در طراحي يك موتور احتراق داخلي، مسائل مربوط به تبديل حرارت به انرژي ، انتقال حرارت، حفظ موتور در حرارت مناسب و سرد نگه‌داشتن موتور توسط يك مهندس مكانيك حرارت و سيالات بررسي ميشود.
همچنين مسايل مربوط به تاسيسات ساختمان و رآكتورها، انتقال آب ، نفت و گاز ، طراحي نيروگاههاي مختلف ، طراحي توربو ماشينها (ماشينهاي دوار) مثل توربين‌هاي بخار، توربين‌هاي گاز و فن‌كويل‌ها به گرايش سيالات مربوط ميشود.»
شهرداد صادق مهندس مكانيك گرايش حرارت و سيالات نيز در معرفي اين رشته مي‌گويد:
«دانشجويان اين گرايش در زمينه تهويه مطبوع ، دستگاههاي آب و فاضلاب و گرم كننده ساختمانها و به طور كلي مباحث «تاسيساتي» مطالعه ميكنند. در ضمن در اين رشته مباحث مربوط به طراحي نيروگاهها ، موتورهاي احتراق داخلي و طراحي انواع موتورهاي درون‌سوز اتومبيل‌ها مطالعه مي گردد.»
گرايش طراحي جامدات
گرايش طراحي جامدات به بررسي انواع نيروها، حركتها و تاثير آنها بر اجزاء مختلف ماشين مي‌پردازد. در واقع مهندس طراحي جامدات با توجه به نيازهاي جامعه ، دستگاهها و ماشينهاي مختلف را طراحي ميكند.
محمد رضوي مهندس مكانيك گرايش طراحي جامدات در معرفي اين گرايش مي‌گويد:
«هر ماشين از دو قسمت متحرك و ثابت تشكيل شده است. حال بررسي اين مطلب كه حركت مورد نياز ماشين از چه راهي تامين شده و چگونه از منبع توليد به جايگاه مورد استفاده انتقال پيدا كند و بالاخره چگونه از اين حركت استفاده گردد تا بيشترين بازدهي را داشته باشد، در حيطه وظايف مهندسي طراحي جامدات است. همچنين ابداع و پيشبيني دستگاه تنظيم ماشينآلات نيز از مسايل مطرح در اين گرايش ميباشد.
در واقع مهندس طراح جامدات بايد تمامي نيروها و گشتاورهايي را كه به هر عضو ماشين وارد ميشود بررسي كرده و بهترين حالت قطعه مورد نظر را براي تمامي آن نيروها و گشتاورها و همچنين در براي داشتن بهترين كارايي به دست آورده و كارايي مناسب آن قطعه را در زمان طولاني تضمين كند.»
دكتر الستي در معرفي اين گرايش مي‌گويد:
« طراحي سيستم ، طراحي ماشينهاي تراش، فرز، چاپ و قسمتهاي تعليق ، سيستمهاي انتقال قدرت و ديناميك يك خودرو، توسط مهندسان اين گرايش طراحي ميشود. همچنين يك هواپيما قسمتهاي مربوط به فرود، پرواز، كنترل پرواز به نحوي مربوط به طراحي جامدات ميگردد.»
دكتر قرشي استاد دانشگاه صنعتي شريف نيز در معرفي اين گرايش مي‌گويد:
«گرايش طراحي جامدات به طراحي ماشينآلات و اجزاي آنها، ارتعاشات ماشينآلات، ديناميك آنها و كنترل سيستمها مي‌پردازد.»
گفتني است كه دو گرايش طراحي جامدات و حرارت و سيالات بسيار نزديك به هم هستند و تنها در 20 واحد درسي با يكديگر تفاوت دارند. بنابراين فارغالتحصيلان آنها نيز تواناييهاي مشترك زيادي دارند.
گرايش ساخت و توليد
يك قطعه بايد به چه روشي ساخته شود تا داراي توليدي سريع و ارزان و همچنين كيفيت مناسب و وقت و كارايي مطلوب باشد؟
پاسخ به اين سوال مهم بر عهده مهندسان گرايش ساخت و توليد است. چرا كه به گفته دكتر الستي يك مهندس ساخت و توليد به مسائل مربوط به ساخت بهينه و توليد با كيفيت بالا مي‌پردازد. در واقع اين گرايش بيشتر به مشكلات و معضلات ساخت و توليد مي‌پردازد و در نتيجه نسبت به دو گرايش حرارت و سيالات و طراحي جامدات علمي‌تر است و دو گرايش فوق جنبه عملي‌تر دارند.
دكتر قرشي نيز با تاكيد بر كابردي بودن اين گرايش مي‌گويد:
«گرايش ساخت و توليد به زمينههاي كاربردي مهندسي مكانيك مي‌پردازد و مهندس اين گرايش در زمينه شكل دادن فلزات ، طراحي قالب‌ها و ساخت قطعه‌هاي گوناگون فعاليت ميكند.»
گرايش مهندسي دريا
يكي از گرايشهاي مهندسي مكانيك كه تنها در دانشگاه صنعتي شريف ارائه ميگردد، مهندسي دريا (كشتي‌سازي) است چرا كه در دانشگاههاي ديگر از جمله دانشگاه صنعتي اميركبير، دانشگاه خليج فارس و دانشگاه سيستان و بلوچستان، مهندسي دريا به عنوان يك رشته مستقل با سه گرايش مهندسي كشتي‌سازي ، مهندسي كشتي و دريانوردي ارائه ميشود.
اما چرا دانشگاه صنعتي شريف، مهندسي دريا را به عنوان يكي از گرايشهاي مهندسي مكانيك ارائه ميدهد؟
دكتر الستي در پاسخ به اين سوال مي‌گويد:
«مهندس دريا گرايش كشتي‌سازي مسائلي از قبيل طراحي بدنه، استحكام بدنه، سيستمهاي پيشرانه (موتور گيربكس) ، پايداري كشتي در مقابل امواج كناري جانبي كشتي و طراحي مربوط به ناوبري (مسيريابي كشتي) را مطالعه ميكند كه همه اين مسائل در گرايشهاي ديگر مكانيك نيز مطرح ميشود و فقط مهندسي كشتي‌سازي اين مسائل را به صورت تخصصي در ارتباط با كشتي و سازه‌هاي دريايي مثل اسكله‌ها و سكوهاي نفتي متحرك مطالعه ميكند. به عبارت ديگر يك مهندس دريا ، مهندس مكانيكي است كه در كاربردهاي دريايي مشغول به كار ميباشد.»
گفتني است كه در دانشگاه صنعتي شريف، رشته مهندسي هوا و فضا نيز در دانشكده مكانيك ارائه ميگردد و اساتيد اين دانشكده ، مهندسي هوا و فضا را يكي از گرايشهاي مكانيك به شمار مي‌آورند.
آينده شغلي ، بازاركار، درآمد:
در حال حاضر دانشجوي توانمند مهندسي مكانيك پس از فارغ‌التحصيلي مشكل كاريابي ندارد چرا كه به گفته دكتر دورعلي توسعه سخت‌افزاري و رشد مسايل مهندسي ، گرايش به سمت توليد داخل و ايجاد تكنولوژي توليد تجهيزات و وسايل در داخل كشور و روي آوردن به خدمات مهندسي در داخل كشور به علت محدوديتهاي ارزي و كاهش درآمدهاي نفتي، باعث رشد چشمگير بازاركار مهندسان مكانيك در ايران شده است.
دكتر دورعلي در ادامه مي‌گويد:
«يك مهندس مكانيك در حال حاضر در زمينههاي مختلفي فعاليت ميكند كه از جمله آنها ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
طراحي و ساخت تمامي ماشينآلات و قطعات آنها، اعم از ماشينآلات توليدي تمامي صنايع، لوازم خانگي و تجهيزات پزشكي.
- طراحي و ساخت تجهيزات مكانيكي نيروگاههاي فسيلي، اتمي ، خورشيدي ، بادي و آبي.
- طراحي و ساخت تجهيزات و سيستمهاي انتقال و تصفيه آب، سيستمهاي مكانيكي و كنترلي پالايشگاهها و كارخانجات شيميايي.
- طراحي و ساخت تاسيسات حرارتي و برودتي ساختمانها و اماكن، بالابرها و آسانسورها و سيستمهاي حمل و نقل.
- ساخت ماشينآلات تغليظ و بازيافت مواد مثل كارخانجات قند، كاغذسازي ، سيمان ، نساجي ، نمك و كنسانتره .
- طراحي و ساخت وسايل و تجهيزات حمل و نقل زميني، دريايي و هوايي.
- ساخت تجهيزات دفاعي مانند تانك، راكت، اژدر و پلهاي متحرك
- ساخت روبات‌ها ، بازوهاي مكانيكي و سيستمهاي توليد.
در ضمن يك مهندس مكانيك ميتواند به عنوان كارشناس و مشاور فني در بانكها ، شركتهاي سرمايه‌گذاري و بيمه و شركتهاي بازرسي و نظارت امور بين‌المللي فعاليت بكند.»
دكتر الستي نيز در اين زمينه مي‌گويد:
«در همه جاي دنيا يك فارغ‌التحصيل مهندسي مكانيك مثل يك موم خام است كه دانش كافي دارد و در هر زمينه‌اي كه كار كند ميتواند در آن زمينه متخصص بشود.
براي مثال ميتواند در تحليل و طراحي خودرو، در طراحي و ساخت ماشينهاي ابزار و حتي در تدوين و توليد برنامههاي كامپيوتري فعاليت بكند. يعني رشته مكانيك زمينه كار و زمينه انتخاب بسيار گسترده‌اي را در مقابل فارغالتحصيلان اين رشته قرار ميدهد.»
دكتر قرشي نيز در مورد فرصتهاي شغلي، گرايش مهندسي دريا مي‌گويد:
«بدون شك چون مهندسي دريا نسبت به گرايشهاي ديگر رشته مكانيك تخصصي‌تر است، فرصتهاي شغلي آن نيز محدودتر ميباشد اما با اين وجود فارغالتحصيلان اين گرايش مي‌توانند در كارخانه‌هاي كشتي‌سازي كشور مثل كارخانه كشتي‌سازي «صدرا» در بوشهر ، كارخانه «نكا» در شمال و «اروندان» در خليج فارس مشغول به كار گردند و يا در سازمان بنادر و كشتيراني وظيفه ساخت سكوهاي شناور را بر عهده بگيرند.»
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه :
«مكانيك بهشت رياضيات است.» اين جمله زيبا از «لئونارد اولر» رياضيدان بزرگ سوئيسي، بيانگر ارتباط تنگاتنگ رياضيات با مكانيك است. در واقع مهندسي مكانيك بخصوص در گرايش حرارت و سيالات از مباحث و مسايل رياضي بسيار استفاده ميكند. از سوي ديگر همانطور كه پيش از اين گفتيم مكانيك بخشي از علم فيزيك است و حتي دانش‌آموزان دوره متوسطه نيز با علم مكانيك در كتاب فيزيك خود آشنا ميشوند و اين علم بخصوص در گرايش طراحي جامدات اهميت بسياري دارد. به همين دليل دانشجوي مهندسي مكانيك بايد در دو درس رياضي و فيزيك قوي بوده و همچنين از هوش، استعداد و قدرت تجسم خوبي برخوردار باشد.
دكتر الستي در مورد تواناييهاي لازم براي دانشجوي اين رشته مي‌گويد:
«فعاليت در رشته مهندسي مكانيك بسيار متنوع است و در نتيجه هم دانشجوي علاقه‌مند به كارهاي تئوريك ميتواند جذب اين رشته شده و در بخشهاي نظري و تئوري فعاليت كند و هم دانشجوي خلاق و علاقه‌مند به طراحي و ساخت وسايل و دستگاههاي مختلف ميتواند اين رشته را انتخاب نمايد. اما بدون شك يك مهندس مكانيك موفق كسي است كه به ياري دو بال علم و عمل پيشرفت كند. به همين خاطر من در دانشگاه ، دانشجويان را تشويق ميكنم كه پروژه‌هاي تحقيقاتيشان تلفيقي از كار تئوريك و عملي باشد.»
دانشجوي اين رشته بايد از نظر جسمي آمادگي كار در محيطهاي پرجمعيت و كارخانجات دور از شهر را داشته باشد.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر:
امكان ادامه تحصيل در مقاطع كارشناسي ارشد و دكتراي تخصصي ميسر ميباشد. در دوره كارشناسي ارشد 32 واحد و در دوره دكترا 48 واحد درسي ارايه ميگردد.
رشتههاي مشابه و نزديك به اين رشته :
رشته مهندسي مكانيك به عنوان جامع‌ترين رشته مهندسي داراي دروس مشترك با اغلب رشتههاي مهندسي ديگر نظير مهندسي دريا ، مهندسي شيمي، مهندسي هوا فضا و ... ميباشد.
مصاحبه با دانشجوي مشغول به تحصيل :
مهندسي مكانيك جامع‌ترين رشته مهندسي است كه در آن با اصول اساسي طراحي تمامي سيستمهاي محيط پيرامون آشنا مي‌شويم . دروس اين رشته غالبا كاربردي بوده و در ارتباطي تنگاتنگ با دروس رياضيات و فيزيك است. دانشجوي اين رشته بايد فردي خلاق و داراي قدرت تجسم كافي باشد تا بتواند در طراحي مكانيزمها موفق باشد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر :
دانش مكانيك دانش زندگي است . در هر مجتمع و كارگاه صنعتي نياز به فارغالتحصيلان اين رشته امري ضروري و مشهود است و با توجه به حركتهاي صنعتي اين چندساله اخير كشور مهندسين مكانيك بيش از پيش در گرداندن چرخ صنعت دخيل شده‌اند و راه همواره براي رشد و ترقي آنها گشاده است.
نكات تكميلي :
رشته مهندسي مكانيك داراي واحدهايي ملموس و كاربردي است ولي داشتن شناخت كافي نسبت به اين رشته قبل از انتخاب آن ضروري است. اغلب واحدهاي اين رشته داراي رياضيات ديفرانسيلي پيچيده و تجسم فيزيكي هستند كه منجر به سخت‌شدن اين واحدها ميشوند. ضمنا واحدهاي كارگاهي و فعاليت در واحدهاي توليدي نيز از ويژگي‌هاي اين رشته ميباشد كه داوطلبان آن را با محيطهاي صنعتي آشنا كرده و پيوند مي‌زند.
Babak_King
10-12-2005, 10:08
رشته فيزيك
هدف
در معرفي علم فيزيك دكتر پروين استاد فيزيك دانشگاه اميركبير مي‌گويد: «فيزيك علم زندگي و اصلا علم حيات است» . و يا دكتر منيژه رهبر استاد فيزيك دانشگاه تهران معتقد است هر چيزي كه در اطراف خويش مي‌بينيم به فيزيك ربط پيدا ميكند. همچنين پاسخ به بسياري از سوالهايي را كه هميشه ذهن بشر به آن مشغول بوده است به وسيله علم فيزيك ميتوان داد. مثل اين كه دنيا چگونه بوجود آمده است؟ از چه تشكيل شده و كوچكترين جزء آن چيست؟
در كل ميتوان گفت كه جهان در بزرگترين مقياس تا ريزترين مقياس در ارتباط با علم فيزيك ميباشد.
يكي ديگر از استادان دانشگاه نيز فيزيك را دانش كشف و استفاده عملي از قوانين و روابط حاكم بر پديده‌هاي طبيعي مي‌نامد كه مبناي اين دانش بر تجربه و آزمايش استوار است.
ماهيت :
رشته فيزيك در حد ليسانس عبارت است از فيزيك دبيرستاني به اضافه فيزيك قرن بيستم . از سوي ديگر ميتوان گفت كه فيزيك در حد ليسانس مفاهيم فيزيكي دبيرستاني را عميقتر كرده و طرز برخورد با مسائل فيزيكي را آموزش ميدهد».
دكتر پروين نيز مي‌گويد: «فيزيك دانشگاهي بر پايه كتاب فيزيك هاليدي و برخي كتب ديگر كه به زمينههاي فيزيك مدرن مي‌پردازد، قرار گرفته است يعني به نظر من اگر كسي مطالبي را كه در فيزيك هاليدي نوشته شده است به درستي بفهمد بايد به او ليسانس فيزيكش را بدهند».
گرايشهاي مقطع ليسانس:
رشته فيزيك در دوره كارشناسي داراي 5 گرايش اتمي مولكولي، هسته‌اي ، حالت جامد، هواشناسي و نجوم است (البته فيزيك داراي گرايش دبيري نيز هست كه ما در اينجا به بررسي آن نمي‌پردازيم چرا كه گرايش دبيري به عنوان يك گرايش تخصصي در علم فيزيك مطرح نمي‌باشد) كه تعداد واحدهاي تخصصي هر يك از اين گرايشها در دوره كارشناسي بسيار محدود است و به همين دليل گرايشهاي فوق در اين دوره تفاوت محسوسي با يكديگر ندارند.
براي اطلاع هرچه بيشتر به معرفي اجمالي هر يك از گرايشهاي اين دوره مي‌پردازيم.
گرايش اتمي - مولكولي
فيزيك اتمي- مولكولي كه مربوط به فيزيك جديد است از زماني متولد شد كه دانشمندان متوجه شدند كوچكترين جزء در طبيعت اتم نيست بلكه اتم از اجزاي كوچكتري به نام الكترون‌ها و هسته تشكيل شده است. يعني اتم از هسته‌اي تشكيل شده است كه الكترون‌هايي در اطراف آن مي‌گردند.
دكتر منيژه رهبر استاد فيزيك دانشگاه تهران در ادامه سخنان خويش مي‌گويد: «در اين ميان فيزيك اتمي به بررسي نقل و انتقال‌هاي الكترون‌هاي اطراف هسته مي‌پردازد و خواص آنها را مورد بررسي قرار ميدهد. يعني ما در فيزيك اتمي كاري به اين نداريم كه هسته از چه تشكيل شده است بلكه هسته برايمان مركزي با بار مثبت است و بيشتر توجه ما جلب الكترون‌هاي اطراف هسته ميشود».
دكتر هوشنگ روحاني‌زاده استاد فيزيك دانشگاه تهران نيز در معرفي فيزيك اتمي مي‌گويد: «اگر ما بپذيريم كه در كل، علم فيزيك به دو بخش دنياي بزرگ و دنياي كوچك تقسيم ميشود. دنياي بزرگ فيزيك ، مربوط به دنياي روزمره است و در آن حركت اتومبيل‌ها، موشك، ماهواره و در كل تمام حركاتي كه مي‌بينيم مورد بررسي قرار ميگيرد، فيزيك اتمي به دنياي بي‌نهايت كوچك‌ها برمي‌گردد چرا كه ما در فيزيك‌اتمي به بررسي ساختار ذره‌اي به نام اتم مي‌پردازيم و اين كه اتم چگونه تشكيل شده و چه ويژگيهايي دارد؟»
گرايش فيزيك هسته‌اي
دكتر رهبر در معرفي فيزيك هسته‌اي مي‌گويد: «در فيزيك هسته‌اي، خود هسته، مورد مطالعه قرار ميگيرد يعني متخصصان و دانشمندان بررسي ميكنند كه هسته از چه تشكيل شده و چه نيروهايي بين اجزاي هسته حكمفرما است و در نتيجه واكنشهاي انجام شده، چقدر انرژي آزاد ميگردد؟»
دكتر دويلو نيز در معرفي اين گرايش مي‌گويد: «انرژي هسته‌اي و راديوايزوتوپ‌ها مسائلي هستندكه در فيزيك هسته‌اي مورد بررسي قرار ميگيرد».
فيزيك حالت جامد
گرايش حالت جامد مربوط به سيستمهاي بس ذره‌اي مخصوصا جامدات است.
سامان مقيمي عراقي در ادامه مي‌گويد: «ابتدايي‌ترين كار در اين گرايش بررسي بلورهاي جامدات و خواص اپتيكي ، مكانيكي، الكتريكي و صوتي امواجي است كه در آن منتشر ميشود كه اين بررسي منجر به پديده‌هاي مختلفي مثل ابر رسانايي، نيم رسانايي و يا پخش و انتقال گرما ميگردد.»
دكتر پروين نيز مي‌گويد: «مطالعه دانش مربوط به كريستال‌ها و ويژگي‌هاي فيزيكي آنها به گرايش حالت جامد بر ميگردد.»
گرايش هواشناسي
دو گرايش نجوم و هواشناسي بسيار محدودتر از سه گرايش اتمي – مولكولي، هسته‌اي و حالت جامد ارائه ميشود. براي مثال در سال تحصيل 79-78 گرايش هواشناسي تنها در دانشگاه هرمزگان ارائه شده و گرايش نجوم اصلا ارائه نشده است.
اما در معرفي اين گرايش سامان مقيمي عراقي مي‌گويد:
«گرايش هواشناسي ، اطلاعات پايه‌اي و متنوعي درباره انواع پديده‌هاي جوي و برخورد علمي با آنها ارائه ميدهد و همچنين با مطالعه ديناميك وضعيت هوا ميتوان بررسي كرد كه شرايط هوا چگونه تغيير كرده و چه پارامترهايي براي ايجاد اين تغيير لازم است؟»
گرايش نجوم
سه بخش اصلي اين گرايش را نجوم رصدي، اخترشناسي و كيهان‌شناسي تشكيل ميدهد.
سامان مقيمي عراقي در ادامه مي‌گويد: «در بخش نجوم كه جنبه مشاهداتي دارد، پديده‌هاي مختلف نجومي را رصد و ثبت كرده و سپس از آنها عكس گرفته و طيف آنها را مي‌سنجد.
در اخترشناسي كه جنبه نظري دارد وضعيت ستارگان مورد مطالعه قرار ميگيرد يعني بررسي ميشود كه هر ستاره در چه مرحله‌اي قرار دارد و چه اتفاقاتي برايش رخ ميدهد؟
بخش كيهان‌شناسي نيز با اين كه زياد جنبه نجومي ندارد اما به هرحال پيشرفتش را مديون علم نجوم است. به اين معني كه مدلهاي مختلف كيهان‌شناسي بايد با داده‌هاي رصدي مطابقت كند.» گفتني است كه اين كيهان‌شناسي به صورت كلاسيك به چگونگي ايجاد جهان و تشكيل ساختارهاي كهكشاني مانند خوشه‌ها و ابر خوشه‌ها مي‌پردازد.
آينده شغلي ، بازار كار، درآمد:
امروزه اگر كشوري بخواهد پيشرفت كند بايد پژوهش كند و چيزهاي جديدي بسازد. اگر بخواهد پژوهش كند بايد به آزمايشگاهها برود و اگر بخواهد در آزمايشگاهها كار كند، احتياج به تيم علمي دارد و در يك تيم علمي نيز هميشه متخصصان شاخه‌هاي مختلف فيزيك حضور دارند چون هر كاري كه بخواهيم انجام بدهيم بايد بنيان فيزيكي داشته باشد.
دكتر پروين در ادامه مي گويد: «براي مثال اگر بخواهيم يك دستگاه الكتريكي بسازيم اول بايد بدانيم چه قوانين فيزيكي بر آن حاكم است و بعد از شناخت آن قوانين، ميتوان دستگاه مورد نظر را با استفاده از فن و هنر ساخت.
«اگر كسي فيزيك را خوب خوانده باشد در سازمانهاي مختلف كشور از قبيل صداوسيما، برنامه و بودجه، مخابرات و همچنين در صنايع مختلف مفيد واقع شده و موفق ميگردد. چون دانشجويان فيزيك مطلب مختلفي از قبيل الكتريسيته و مكانيك مي‌خوانند و در زمينههاي مختلف ديد وسيعي پيدا ميكنند.»
آقاي صحبت‌زاده دانشجوي دكتري فيزيك دانشگاه شهيد بهشتي در مورد موقعيتهاي شغلي فارغالتحصيلان فيزيك مي‌گويد: «فارغالتحصيلان اين رشته در حد كارشناسي مي‌توانند در صنعت مخابرات و ارتباطات ، نيروگاههاي هسته‌اي، مراكز توليد قطعات غيرهادي و سلولهاي خورشيدي، صنايع توليد و نگهداري ليزر در صنعت، پزشكي و نظامي و سازمان انرژي اتمي فعاليت كنند.»
داريوش شيرازي فارغ‌التحصيل اين رشته نيز مي‌گويد: «اگر كسي به اميد به دست آوردن يك موقعيت شغلي مناسب، واردرشته فيزيك بشود، بايد بداند كه در انتها فقط يك مدرك ليسانس به دست خواهد آورد. براي اين كه رشتههاي علوم پايه و از جمله فيزيك در جامعه ما موقعيت كاري مناسبي ندارند و در نهايت اگر شانس داشته باشند جذب كلاسهاي تقويتي و خصوصي ميشوند.»
البته اين در مورد دانشجوياني صدق ميكند كه رشته فيزيك انتخاب چهل يا سي به بعد آنها بوده است و در واقع به اميد اين كه فقط در دانشگاه پذيرفته شوند اين رشته را انتخاب كرده‌اند وگرنه دانشجوياني كه با علاقه و دقت و تامل بسيار اين رشته را انتخاب كرده‌اند حتي به صورت خصوصي نيز در اين رشته فعاليت ميكند. براي مثال يكي از فارغالتحصيلان اين رشته كارگاهي براي ساخت وسايل اپتيكي داير كرده است و يا تعدادي از فارغالتحصيلان با شركت ايران خودرو براي بعضي از پروژه‌هاي اين شركت قرارداد بسته‌اند چون دانشجويان اين رشته ياد مي‌گيرند با مسائلي كه در پيش رويشان قرار ميگيرد براحتي برخورد كرده و مدل ساده‌اي براي حل مسائل ارائه بدهند.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه:
اسماعيليان دانشجوي دكتري فيزيك هسته‌اي دانشگاه شهيد بهشتي مي‌گويد: «فيزيك منهاي رياضي يعني صفر به همين دليل دانشجويان اين رشته بايد از نظر رياضيات در سطح بسيار بالايي باشند.»
سامان مقيمي عراقي نيز معتقد است كه دانشجوي اين رشته بايد به فيزيك علاقه‌مند باشد به اين معني كه از آنچه ياد گرفته است بتواند در زندگي روزمره خويش استفاده كند.
براي مثال با توجه به معلومات فيزيك دبيرستاني خود بررسي كند كه آبي كه از شير آب مي‌ريزد چرا به تدريج باريك ميشود و سطح مقطع آن در اين هنگام به چه حدي مي‌رسد؟
بي‌شك عواملي كه باعث شد نيوتن با افتادن سيب پي به قانون جاذبه ببرد، كنجكاوي مفرط، صبر و بردباري، مطالعه و آزمايشهاي مستمر و قدرت تحليلي همراه با تفكر فراوان بود كه با مشاهده پديده‌هاي تكراري و عادي زندگي روزمره قوانيني را كشف كرد.
دكتر منيژه رهبر در اين باره مي‌گويد: «برخلاف رشتههاي مهندسي كه با اتفاقات علمي كار دارند در رشتههاي علوم پايه از جمله فيزيك به چگونگي پيش‌آمدهاي علمي توجه ميكنند و در واقع به دنبال يافتن دلايل و چرايي هر پديده يا اتفاق هستند و به همين دليل بچه‌هايي كه مستعد، باهوش و كنجكاو هستند، مي‌توانند در اين رشته موفق گردند.
اما متاسفانه چون در دبيرستان فيزيك بخوبي آموزش داده نمي‌شود و دانش‌آموزان تنها به حفظ فرمول‌ها مي‌پردازند، نمي‌توانند بين آنچه خوانده‌اند و آنچه در دنياي خارج وجود دارد، ارتباط برقرار كنند و در نتيجه كنجكاوي آنها تحريك نمي‌شود و تعداد اندكي از دانش‌آموزان با استعداد به رشته فيزيك علاقه‌مند شده و اين رشته را انتخاب ميكنند.»
مهم اين است كه دانشجوي فيزيك از آنچه در اطرافش اتفاق مي‌افتد به راحتي نگذرد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
امروزه اگر ما به فكر پيشرفت و ساخت وسايل صنايع مختلف كشورمان از نظامي گرفته تا پزشكي نباشيم بايد اين صنايع را به صورت آماده از كشورهاي ديگر بخريم كه اين كار احتياج به سرمايه‌اي گزاف دارد و باعث وابستگي كشور ما به كشورهاي صنعتي ميگردد»
دكتر رهبر نيز در همين زمينه مي‌گويد: «ما در ايران صنايع چنداني نداريم و صنايع موجود نيز بيشتر مونتاژ بوده و ابتكاري نيست اما اگر روزي بخواهيم صنايع پيشرفتهاي داشته باشيم بايد خواص مواد را بدانيم تا متوجه شويم كه چطور ميتوان از آنها استفاده بهتري بكنيم و وضعيت آن را بهبود ببخشيم و چنين پيشرفتي تنها با توسعه و پيشرفت علم فيزيك امكان‌پذير است چرا كه متخصصان فيزيك مي‌توانند موجب بهبود كيفيت محصولات گشته و يا وسايل جديد طراحي بكند. يعني ما به جاي اين كه مواد خام خود را خيلي ارزان صادر كنيم به ياري دانش فيزيك آنها را به محصولات ساخته تبديل بكنيم چرا كه اين محصولات ارزش افزوده بسيار زيادي دارد.
كار ي كشور پيشرفتهاي مثل ژاپن انجام داد. چون اين كشور به ياري صنايع نيمه‌رسانا، ترانزيستور و الكترونيك پيشرفت كرده است،صنايعي كه علم زيربنايي آنها فيزيك ميباشد.»
نكات تكميلي :
دكتر هادي دويلو استاد مهندسي هسته‌اي دانشكده فيزيك دانشگاه صنعتي اميركبير مي‌گويد: «بيشتر واحدهاي درسي دانشجويان گرايشهاي مختلف رشته فيزيك، در دوره ليسانس مشترك چرا كه دانشجويان فيزيك تنها در سال آخر تحصيلي اقدام به انتخاب گرايش خود ميكنند و هر گرايش نيز تنها 9 واحد تخصصي يعني سه درس تدريس ميشود و به همين دليل نميتوان بين يك ليسانس گرايش فيزيك حالت جامد يا هسته‌اي و يا ساير گرايشهاي تفاوتي قائل شد يعني يك ليسانس فيزيك در هيچ‌يك از گرايشها متخصص نمي‌شود».
دكتر عراقي استاد فيزيك دانشگاه صنعتي اميركبير با تاكيد بر همين امر مي‌گويد: «هر دانشجوي فيزيك در دوره كارشناسي بايد 130 واحد بگذراند كه دروس تخصصي هر يك از گرايشها فقط 9 واحد از اين 130 واحد است و بدون شك 9 واحد نميتواند تغييري در ديدگاه دانشجويان ايجاد كند و هر دانشجو فقط شناختي جزئي نسبت به گرايش مورد نظر خود پيدا ميكند. تازه، گاه همين 9 واحد نيز به گونه‌اي مشترك اما در دروسي مختلف در هر يك از گرايشها تدريس ميشود يعني كتابها يا واحدهاي درسي هر گرايش، متفاوت است اما در كل همه به اطلاعات يكساني دست پيدا ميكنند. در نتيجه يك ليسانسه فيزيك، يك كارشناس فيزيك به معناي عام آن است و كارشناس يا متخصص در يكي از گرايشهاي فوق به شمار نمي‌آيد.
Babak_King
10-12-2005, 10:11
رشته مهندسي برق
هدف
يكي از بهترين تعريف هايي كه از مهندسي برق شده است، اين است كه محور اصلي فعاليت هاي مهندسي برق، تبديل يك سيگنال به سيگنال ديگر است. كه البته اين سيگنال ممكن است شكل موج ولتاژ يا شكل موج جريان و يا تركيب ديجيتالي يك بخش از اطلاعات باشد.
مهندسي برق داراي چهار گرايش است كه در زير بطور اجمالي به بررسي آنها مي پردازيم و در قسمت معرفي گرايشها به تفصيل در مورد هر كدام صحبت خواهم كرد
مهندسي برق - الكترونيك: الكترونيك علمي است كه به بررسي حركت الكترون در دوره گاز، خلاء و يا نيمه رسانا و اثرات و كاربردهاي آن مي پردازد. با توجه به اين تعريف، مهندس الكترونيك در زمينه ساخت قطعات الكترونيك و كاربرد آن در مدارها، فعاليت مي كند. به عبارت ديگر، زمينه فعاليت مهندسي الكترونيك را مي توان به دو شاخه اصلي "ساخت قطعه و كاربرد مداري قطعه" و "طراحي مدار" تقسيم كرد.
مهندسي برق- مخابرات: مخابرات، گرايشي از مهندسي برق است كه در حوزه ارسال و دريافت اطلاعات فعاليت مي كند. مهندسي مخابرات با ارائه نظريه ها و مباني لازم جهت ايجاد ارتباط بين دو يا چند كاربر، انجام عملي فرايندها را به طور بهينه ممكن مي سازد. پس هدف از مهندسي مخابرات، پرورش متخصصان در چهار زمينه اصلي اين گرايش است شامل فرستنده، مرحله مياني، گيرنده و گسترش شبكه كه گستره هر كدام عبارتند از:
فرستنده: شامل آنتن، نحوه ارسال و ...
مرحله مياني: شامل خط انتقال و محاسبات مربوط و ...
گيرنده: شامل آنتن، نحوه دريافت، تشخيص و ...
گسترش شبكه: مشتمل بر تعميم خط ارتباطي ساده، ادوات سويچينگ ، ارتباط بين مجموعه كاربرها و ...
مهندسي برق- كنترل: كنترل، در پيشرفت علم نقش ارزنده اي را ايفا مي كند و علاوه بر نقش كليدي در فضاپيماها و هدايت موشكها و هواپيما، به صورت بخش اصلي و مهمي از فرايندهاي صنعتي و توليدي نيز درآمده است. به كمك اين علم مي توان به عملكرد بهينه سيستمهاي پويا، بهبود كيفيت و ارزانتر شدن فرآورده ها، گسترش ميزان توليد، ماشيني كردن بسياري از عمليات تكراري و خسته كننده دستي و نظاير آن دست يافت. هدف سيستم كنترل عبارت است از كنترل خروجيها به روش معين به كمك وروديها از طريق اجزاي سيستم كنترل كه مي تواند شامل اجزاي الكتريكي، مكانيك و شيميايي به تناسب نوع سيستم كنترل باشد.
ماهيت
انرژي اگر بنيادي ترين ركن اقتصاد نباشد، يكي از اركان اصلي آن به شمار مي آيد و در اين ميان برق به عنوان عالي ترين نوع انرژي جايگاه ويژه اي دارد. تا جايي كه در دنياي امروز ميزان توليد و مصرف اين انرژي در شاخه توليد، شاخص رشد اقتصادي جوامع و در شاخه خانگي و عمومي يكي از معيارهاي سنجش رفاه محسوب مي شود.
دانش آموختگان اين رشته مي توانند در زمينه هاي طراحي، ساخت، بهره برداري، نظارت، نگهداري، مديريت و هدايت عمليات سيستم ها عمل نمايند.
گرايش هاي مقطع ليسانس
رشته مهندسي برق در مقطع كارشناسي داراي 4 گرايش الكترونيك، مخابرات، كنترل و قدرت(1) است. البته گرايش هاي فوق در مقطع ليسانس تفاوت چنداني با يكديگر ندارند و هر گرايش با گرايش ديگر تنها در 30 واحد يا كمتر متفاوت است. و حتي تعدادي از فارغ التحصيلان مهندسي برق در بازار كار جذب گرايشهاي ديگر اين رشته مي شوند. با اين وجود ما براي آشنايي هر چه بيشتر شما گرايشهاي فوق را به اجمال معرفي مي كنيم.
گرايش الكترونيك
دكتر كمره اي استاد مهندسي برق دانشگاه تهران در معرفي اين گرايش مي گويد:
"گرايش الكترونيك به دو زير بخش عمده تقسيم مي شود. بخش اول ميكروالكترونيك است كه شامل علم مواد، فيزيك الكترونيك، طراحي و ساخت قطعات از ساده ترين آنها تا پيچيده ترين آنها است و بخش دوم نيز مدار و سيستم ناميده مي شود و هدف آن طراحي و ساخت سيستم ها و تجهيزات الكترونيكي با استفاده از قطعات ساخته شده توسط متخصصان ميكروالكترونيك است.
دكتر جبه دار نيز در معرفي اين گرايش مي گويد: گرايش الكترونيك يكي از گرايشهاي جالب مهندسي برق است كه محور اصلي آن آشنايي با قطعات نيمه هادي، توصيف فيزيكي اين قطعات، عملكرد آنها و در نهايت استفاده از اين قطعات، براي طراحي و ساخت مدارها و دستگاههاي است كه كاربردهاي فني و روزمره زيادي دارند."
گرايش مخابرات
هدف از مخابرات ارسال و انتقال اطلاعات از نقطه اي به نقطه ديگر است كه اين اطلاعات مي تواند صوت، تصوير يا داده هاي كامپيوتري باشد.
دكتر جبه دار در مورد شاخه هاي مختلف اين گرايش مي گويد: "مخابرات از دو گرايش ميدان و سيستم تشكيل مي شود. كه در گرايش ميدان، دانشجويان با مفاهيم ميدان هاي مغناطيسي، امواج، ماكروويو، آنتن و ... آشنا مي شوند تا بتوانند مناسبترين وسيله را براي انتقال موجي از نقطه اي به نقطه ديگر پيدا كنند.
همچنين يكي از فعاليت هاي عمده مهندسي مخابرات گرايش سيستم، طراحي فليترهاي مختلفي است كه مي توانند امواج مزاحم شامل صوت يا پارازيت را از امواج اصلي تشخيص و آنها را حذف كرده و تنها امواج اصلي را از آنتن دريافت كنند.
گفتني است كه امروزه با توسعه مخابرات بي سيم، ارتباط نزديكتري بين دو گرايش ميدان و سيستم ايجاد شده است. براي نمونه در گوشي تلفن همراه ما هم تجهيزات مربوط به مدارهاي مخابراتي و هم تجهيزات مربوط به فرستنده و هم آنتن گيرنده را داريم. از همين رو يك مهندس مخابرات امروزه بايد از هر دو گرايش بخوبي اطلاع داشته باشد تا بتواند يك دستگاه بي سيم را طراحي كند."
گرايش كنترل
"اگر بخواهيم يك تعريف كلي از كنترل ارائه دهيم، مي توانيم بگوييم كه هدف اين علم، كنترل خروجي هاي يك سيستم بر مبناي ورودي هاي آن و با توجه به شرايط ويژه و نكات مورد نظر طراحي آن سيستم مي باشد."
دكتر كمره اي در ادامه معرفي علم كنترل مي گويد: "علم كنترل فقط در مهندسي برق مورد استفاده قرار نمي گيرد. بلكه در شاخه هاي ديگري از علوم مهندسي و حتي علوم انساني كاربرد دارد. به عنوان نمونه كنترل فرآيند تصفيه نفت در يك پالايشگاه، كنترل عملكرد يك نيروگاه برق، سيستم كنترل ناوبري يك كشتي و يا كنترل تحولات و تغييرات جمعيتي نمونه هاي متنوعي از كاربرد علم كنترل مي باشد.
گفتني است كه گرايش كنترل داراي زير بخش هاي متنوعي مانند كنترل خطي، غيرخطي، مقاوم، تطبيقي، ديجيتالي، فازي و غيره است."
دكتر جبه دار نيز با اشاره به اينكه گرايش كنترل منحصر به مهندسي برق نمي شود، مي گويد:
"در رشته هاي مهندسي مكانيك، مهندسي شيمي، مهندسي هوافضا، مهندسي سازه و مهندسي هاي ديگر نيز ما شاهد علم كنترل هستيم اما نوع سيستم كنترلي در هر رشته مهندسي متفاوت است. براي مثال در مهندسي مكانيك نوع كنترل، مكانيكي و در مهندسي شيمي براساس فرآيندهاي شيميايي است. اما در كل هدف مهندسي كنترل، طراحي سيستمي است كه بتواند عملكرد يك دستگاه را در حد مطلوب حفظ كند.
دكتر جبه دار در ادامه درباره فعاليت هاي ديگر مهندسي كنترل مي گويد: "خودكار كردن يا اتوماتيك كردن خط توليد، يكي ديگر از فعاليت هاي مهندسي كنترل است. يعني مهندس كنترل مي تواند به گونه اي خط توليد را هماهنگ و كنترل كند كه محصول توليد شده طبق برنامه تعيين شده و با بهترين كيفيت به دست آيد."
گرايش قدرت
دكتر جبه دار در معرفي اين گرايش مي گويد: "هدف اصلي مهندسين اين گرايش، توليد برق در نيروگاهها، انتقال برق از طريق خطوط انتقال و توزيع آن در شبكه هاي شهري و در نهايت توزيع آن براي مصارف خانگي و كارخانجات است. بنابراين يك مهندس قدرت بايد به روشهاي مختلف توليد برق، خطوط انتقال نيرو و سيستم هاي توزيع آشنا باشد."
دكتر كمره اي نيز در معرفي اين گرايش مي گويد:
"گرايش قدرت به آموزش و پژوهش در زمينه طراحي و ساخت سيستم هاي مورد استفاده در توليد، توزيع، مصرف و حفاظت از برق مي پردازد.
به عبارت ديگر دانشجويان اين رشته در شاخه توليد با انواع نيروگاههاي آبي، گازي، سيكل تركيبي و ... آشنا مي شوند. و در بخش انتقال و توزيع، روشهاي مختلف انتقال برق اعم از كابلهاي هوايي و زيرزميني را مطالعه مي كنند و در شاخه حفاظت نيز انواع وسايل و تجهيزات حفاظتي كه در مراحل مختلف توليد، توزيع، انتقال و مصرف انرژي، انسانها و تاسيسات را در برابر حوادث مختلف محافظت مي كنند، مورد بررسي قرار مي دهند كه از آن ميان مي توان به انواع رله ها، فيوزها، كليدها و در نهايت سيستم هاي كنترل اشاره كرد.
يكي ديگر از شاخه هاي قدرت نيز ماشين هاي الكتريكي است كه شامل ژنراتورها، ترانسفورماتورها و موتورهاي الكتريكي مي شود كه اين شاخه از زمينه هاي مهم صنعتي و پژوهشي گرايش قدرت است."
آينده شغلي، بازار كار، درآمد
"امروزه با توسعه صنايع كوچك و بزرگ در كشور، فرصت هاي شغلي زيادي براي مهندسين برق فراهم شده است و اگر مي بينيم كه با اين وجود بعضي از فارغ التحصيلان اين رشته بيكار هستند، به دليل اين است كه اين افراد يا فقط در تهران دنبال كار مي گردند و يا در دوران تحصيل به جاي يادگيري عميق دروس و در نتيجه كسب توانايي هاي لازم، تنها واحدهاي درسي خود را گذرانده اند.
همچنين يك مهندس خوب بايد، كارآفرين باشد يعني به دنبال استخدام در موسسه يا وزارتخانه اي نباشد بلكه به ياري آگاهي هاي خود، نيازهاي فني و صنعتي كشور را يافته و با طراحي سيستم ها و مدارهاي خاصي اين نيازها را برطرف سازد. كاري كه بعضي از فارغ التحصيلان ما انجام داده و خوشبختانه موفق نيز بوده اند."
دكتر كمره اي نيز در اين زمينه مي گويد:
"اگر يك فارغ التحصيل برق داراي توانايي هاي لازم باشد، با مشكل بيكاري روبرو نخواهد شد. در حقيقت امروزه مشكل اصلي اين است كه بيشتر فارغ التحصيلان توانمند و با استعداد اين رشته به خارج از كشور مهاجرت مي كنند و ما اكنون با كمبود نيروهاي كارآمد در اين رشته روبرو هستيم."
يكي از اساتيد مهندسي برق دانشگاه علم و صنعت ايران نيز در مورد فرصت هاي شغلي فارغ التحصيلان اين رشته مي گويد: "طبق نظر كارشناسان و متخصصان انرژي در كشور، با توجه به نياز فزاينده به انرژي در جهان كنوني و همچنين نرخ رشد انرژي الكتريكي در كشور، سالانه بايد حدود 1500 مگاوات به ظرفيت توليد كشور افزوده شود كه اين نياز به احداث نيروگاههاي جديد و همچنين فارغ التحصيلان متخصص برق و قدرت دارد.
فرصت هاي شغلي يك مهندس كنترل نيز بسيار گسترده است چون در هر جا كه يك مجموعه عظيمي از صنعت مهندسي مثل كارخانه سيمان، خودروسازي، ذوب آهن و ... وجود داشته باشد، حضور يك مهندسي كنترل ضروري است. و بالاخره يك مهندس مخابرات يا الكترونيك مي تواند جذب وزارتخانه هاي پست و تلگراف و تلفن، صنايع، دفاع و سازمانهاي مختلف خصوصي و دولتي شود."
توانايي هاي مورد نياز و قابل توصيه
توانايي علمي: "مهندسي برق نيز مانند مابقي رشته هاي مهندسي بر مفاهيم فيزيكي و اصول رياضيات استوار است و هر چه دانشجويان بهتر اين مفاهيم را درك كنند، مي توانند مهندس بهتري باشند. در اين ميان گرايش الكترونيك وابستگي شديدي به فيزيك بخصوص فيزيك الكترونيك و فيزيك نيمه هادي ها دارد. در گرايش مخابرات نيز درس فيزيك اهميت بسياري دارد زيرا دروس اصلي اين رشته بخصوص در شاخه ميدان شامل الكترومغناطيس و امواج مي شود."
داشتن ضريب هوشي بالا و تسلط كافي بر رياضيات، فيزيك و زبان خارجي از ضرورتهاي ورود به اين رشته است.
علاقمنديها: دانشجوي برق بايد ذهني خلاق و تحليل گر داشته باشد. همچنين به كار با وسايل برقي علاقه داشته باشد چون گاهي اوقات با دانشجوياني روبرو مي شويم كه در رياضي و فيزيك قوي هستند اما در كارهاي عملي ضعيف اند. چنين دانشجوياني براي رشته هاي مهندسي مناسب نيستند و بهتر است رشته هاي ذهني و انتزاعي مثل رياضي يا فيزيك را انتخاب كنند.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر: (كارشناسي ارشد و ...)
فارغ التحصيل در مقطع كارشناسي برق كه مدرك خود را در يكي از چهار گرايش الكترونيك، مخابرات، قدرت و كنترل مي گيرد، مي تواند در يكي از اين گرايشها (اختياري) يا رشته اي كه برق زير مجموعه اي براي آن تعريف شده، ادامه تحصيل نمايد. اين رشته به صورت: مهندسي برق- الكترونيك، برق- قدرت، برق- مخابرات (شامل گرايش هاي: ميدان، سيستم، موج، رمز، مايكرونوري) برق- كنترل، مهندسي پزشكي (گرايش بيوالكتريك)، مهندسي هسته اي (دو گرايش مهندسي راكتور و مهندسي پرتو پزشكي، مهندسي كامپيوتر (معماري كامپيوتر، هوش مصنوعي و رباتيك) است. براي تحصيل در مقطع دكتراي تخصصي، مي توان، در هر يك از زيرشاخه هاي تخصصي‌تر گرايشهاي ياد شده ميزان مورد نياز واحدها را اخذ كرد و رساله دكتري را در همان موضوع خاص ارائه داد. مسلم است اين زير شاخه ها، گرايشهاي تخصصي تر اين چهار گرايش است. امكان ادامه تحصيل در كليه گرايشهاي ياد شده در مقطعهاي كارشناسي ارشد و تا حد زيادي در دوره دكتري، در داخل كشور وجود خواهد داشت. رشته برق به دليل كاربردي بودن آن در بسياري از علوم مهندسي ديگر، براي فارغ التحصيلان امكان تحصيل در بسياري گرايشها و دانشها را فراهم مي كند.
تخصصي مهندسي برق – الكترونيك
از درسهاي پايه و اصلي موثر در مهندسي الكترونيك مي توان به درسهاي مدارهاي الكتريكي، الكترونيك 2 و 1، مدارهاي منطقي و مخابرات اشاره كرد. بعضي از درسهاي تخصصي اين گرايش عبارتند از:
الكترونيك 3: مبحث اول اين درس مربوط به پاسخ فركانسي است كه به طور اجمال عوامل مربوط به كاهش بهره در فركانسهاي بالا و پايين (در واقع بالاتر و پايين تر از پهناي باند مياني) و روشهاي به دست آوردن فركانسهاي قطع بالا و پايين را در تقويت كننده هاي ترانزيستوري مورد بررسي قرار مي دهد. در مبحث دوم پايداري تقويت كننده هاي فيدبك مورد توجه قرار مي گيرد.
تكنيك پالس: در درسهاي مدار و الكترونيك، دانشجويان با سيگنالهاي سينوسي و پاسخ مدارهاي خطي و يا غيرخطي به آنها آشنا مي شوند، امروزه و با توجه به رشد روزافزون فن آوري ديجيتال، كمتر مدار الكترونيكي يافت مي شود كه در آن فقط سيگنالهاي سينوسي به كار رفته باشد. پالس در حالت كلي به سيگنالهايي گفته مي شود كه تغييرات جهش داشته باشند. از مهمترين اين سيگنالها كه در درس تكنيك پالس هم مورد بررسي قرار مي گيرد، سيگنالهاي پله، مربعي، مورب و نمايي هستند.
ميكروپروسسور: پس از پيدايش الكترونيك ديجيتال و جنبه هاي جذاب و ساده طراحيهاي ديجيتال و كاربردهاي فراوان اين نوآوري، با تكنولوژيهاي SSI , MSI ، ادوات الكترونيك ديجيتال، مانند قطعات منطقي به بازار ارائه شد. شركت تگزاس اولين ميكروپروسسور 4 بيتي را با فن آوري 2SI طراحي و عرضه نمود كه بعنوان بخش اصلي ماشين حساب مورد استفاده قرار گرفت و اين گام اول در پيدايش و ظهور ميكروپروسسورها بود.
معماري كامپيوتر: در اين درس معماري داخل 8 بيتي ها و نحوه اجراي دستورالعملها در اين پردازنده ها، بررسي حافظه ها و روش دستيابي ميكروپروسسورها به اطلاعات حافظه، معرفي زبان اسمبلي پردازنده هاي 8 بيتي و ايجاد توانايي جهت نوشتن برنامه اي براي عملكردي خاص به كمك ميكروپروسسورها و معرفي قطعات جانبي مورد استفاده توسط ريزپردازنده ها، مورد مطالعه قرار مي گيرد.
مدارهاي مخابراتي: درس مدار مخابراتي به بررسي ساختار و يا طراحي مدارهايي مي پردازد كه در فركانسهاي بالا كار كرده و يا به نوعي در ارسال پيام در گيرنده و فرستنده نقش دارند. در اين درس ابتدا با نويزهاي حرارتي، ترقه اي و ... آشنا شده و راههايي براي محدود كردن نويز پيشنهاد مي شود، سپس مدارهاي تشديد و تبديل امپدانس كه به منظور انتقال حداكثر توان به كار مي روند مورد بحث قرار مي گيرد.
فيزيك مدرن: در فصل اول اين درس با پرداختن به نسبيت خاص دانسته هاي علمي ما كاملاً اشتباه از آب درآمده و با پرداختن به اصولي نظير اتساع زمان، پديده دوپلر، انقباض طول، نسبيت جرم، جرم و انرژي و ...، همه دانسته هاي ما را (حداقل در حيطه دانستن) نابود مي كند.
فصلهاي ديگر درس به موضوعاتي نظير خواص ذره اي امواج، پديده فتوالكتريك، نظريه كوانتومي نور، پرتوايكس، پراش ذره، ساختار اتمي، مكانيك كوانتومي و ... مي پردازد.
فيزيك الكترونيك: شامل مطالعه خواص سيليكون، بلورشناسي، روشهاي ساخت قطعات و مدارهاي نيمه هادي، تحليل و طراحي اين مدارها، به دست آوردن مشخصات قطعات و يكي از مهمترين زمينه هاي كاري و تحقيقاتي در رشته الكترونيك است. پيش نياز اين قسمت تسلط بر درس درياضي مهندسي و معادلات ديفرانسيل و مختصري در فيزيك كوانتوم و فيزيك مدرن مي باشد.
درسهاي تخصصي مهندسي برق- مخابرات
از درسهاي پايه و اصلي موثر در مهندسي مخابرات مي توان به درسهاي رياضي مهندسي تجزيه و تحليل سيستمها، مدارهاي الكتريكي، الكترونيك و الكترومغناطيس اشاره كرد. بعضي از درسهاي تخصصي عبارتند از:
مخابرات 2: شامل تجزيه و تحليل و طراحي شبكه هاي مخابراتي ديجيتالي است. مطالب درسي با مروري بر تجزيه و تحليل سيگنالها و سپس فرآيندهاي تصادفي شروع شده و به دنبال آن به بررسي اجزاي يك سيستم (مجموعه) مخابراتي ديجيتال در حالت كلي مي پردازد و چگونگي بهينه سازي سيستم براي انتقال پيام با حداقل خطاي ممكن را بررسي مي كند.
ميدان و امواج: درس ميدان و امواج به بررسي رفتار امواج الكترومغناطيس در محيطهاي مختلف طبيعت مي پردازد. محيطها به قسمت هاي هادي و نيمه هادي و عايق تقسيم بندي شده و عوامل رفتاري امواج در اين محيطها از قبيل اتلاف نيرو انعكاسي كلي يا شكست بررسي مي شود.
آنتن ها و انتشار امواج: اين درس به بحث در مورد نحوه انتشار امواج الكترومغناطيسي مي پردازد. مباحث مطرح شده در اين درس به صورت نظري و عملي است، به عبارتي از نحوه تشعشع يك منبع الكترومغناطيسي ساده شروع كرده و با توسعه آن به مطالعه ساده ترين آنتن عملي مي پردازد.
مايكروويو: اين درس در ابتدا پس از تعريف محدود مايكروويو از نظر فركانس 1 و تقسيم بندي امواج مايكروويو به بررسي انتقال امواج با فركانس بالا با حداقل تلفات در محيطهاي مختلف مي پردازد. سپس عناصر غيرفعال مايكروويو شامل نضعيف كننده ها، تغيير فازدهنده ها و كوپلرهاي جهت دار معرفي مي شود.
اصول ميكروكامپيوتر: اين درس را به جرات مي توان از جذابترين و پركاربردترين درسهاي برق دانست زير در دنياي امروز كه تمامي وسايل مكانيكي آنالوگ جاي خود را به وسايل ديجيتالي مي دهند، داشتن اطلاعات كافي در مورد نحوه كارپروسسورها از اولين نيازهاي يك مهندس برق مي باشد. با تركيب مطالب اين درس با هر كدام از درسهاي ديگر مي توان طرحهاي بسيار جالب و پركاربردي را طرح ريزي كرد.
درسهاي تخصصي مهندسي برق- قدرت
از درسهاي پايه و اصلي موثر در مهندسي قدرت مي توان به دروس مدار، الكترومغناطيس، الكترونيك، ماشين و بررسي اشاره كرد. بعضي از درسهاي تخصصي اين گرايش عبارتند از:
ماشينهاي الكتريكي 3: اين درس از جمله درسهايي است كه ديدي صنعتي به دانشجو مي دهد. مبحث اين درس را مي توان به دو فصل مهم ترانفسورمرهاي سه فاز و ماشينهاي سنكرون تقسيم بندي نمود.
ترانسفورهاي سه فاز و ماشينهاي سنكرون: وسايلي الكتريكي هستند كه بيشتر جنبه صنعتي دارند و كاربردهاي بسيار زياد ترانسهاي سه فاز در انتقال و توزيع انرژي الكتريكي، تبديل ولتاژ در ابتداي همه كارخانه ها و كارگاههاي بزرگ صنعتي و ... بر هيچ كس پوشيده نيست. در اين درس در مورد انواع آرايشهاي اين تراسنها، كليه گروههاي موجود و كاربرد هر نوع، بحث جامعي مي شود.
ماشينهاي مخصوص(ويژه) : به تعبيري مي توان اين درس را نقطه عطف درسهاي تخصصي اين گرايش دانست. زيرا اين درس به بررسي در مورد ماشينهاي ويژه مي پردازد كه اين ماشينها در وسايل خانگي كاربرد فراوان دارند.
الكترونيك قدرت: الكترونيك قدرت در عمل بين الكترونيك و قدرت، آشتي برقرار كرده است. به طور مثال مي توان با فرمان يك ريزپردازنده كه حدود 5 ولت و 200 ميلي آمپر است يك كارخانه را راه اندازي كنيم. در زمينه الكترونيك قدرت المانهايي نظير تريستور، ترانزيستور و ... كاربردهاي فوق العاده زيادي دارند. از مزاياي اين قطعات تحمل توانهاي بالا مي باشد.
بررسي سيستمهاي قدرت 2: اين درس بيشتر در مورد انتقال انرژي و مشكلات موجود در اين راه صحبت مي كند. از جمله مطالب ارائه شده در اين درس مي توان به پخش بار اقتصادي در شبكه هاي قدرت، اتصال كوتاههاي متقارن و نامتقارن روي شبكه قدرت و پايداري سيستمهاي قدرت اشاره نمود.
توليد و نيروگاه: اين درس يكي از درسهاي بسيار جذاب اين گرايش است، زيرا برخلاف ديگر درسها، زياد به مسائل نظري، نمي پردازد و جنبه بسيار عملي دارد. آشنايي با انواع نيروگاهها (آبي، اتمي، بادي، بخار، ...) و همچنين بحث كلي در مورد اين نيروگاهها و روشهاي كاري آنها از مباحث اين درس است.
رله و حفاظت: يك شبكه قدرت را بايد در مقابل خطرات احتمالي (اتصال كوتاهها) محافظت كرد. از وسائلي كه در اين مورد استفاده مي شود مي توان به رله ها اشاره كرد كه بسته به نوع رله به محض ايجاد يك حالت خطا و يا خرابي در شبكه وارد عمل شده، قسمتي از شبكه را جدا كرد.
عايق و فشار قوي: با توجه به تفاوتهاي ولتاژهاي فشار قوي با ولتاژهاي فشار ضعيف، به طور حتم توليد، اندازه گيري و بهره برداري از اين ولتاژها تفاوتهاي عمده اي با ولتاژهاي فشار ضعيف دارد و براي عايق بندي شبكه فشار قوي بايد از عايقهاي مخصوصي استفاده كرد. فصل نخست اين درس به بررسي اين مقوله مي پردازد.
در بخش دوم اين درس انواع تخليله الكتريكي، مراحل مختلف آن در عايقها و اثرات مختلف شكست بر عايق مورد بررسي قرار مي گيرد.
ترموديناميك: شايد اولين سوالي كه در مرحله اول به ذهن برسد ارتباط اين درس با درسهاي برق باشد. كاربرد اصلي مطالب اين درس مبحث توليد نيروگاه است. زيرا هنگام آشنايي با انواع نيروگاهها (نيروگاه بخار، گازي، اتمي و ...) بايد اطلاعاتي در مورد سيكل كاري آنها داشته باشيم، پس داشتن اطلاعاتي در مورد ترموديناميك ضروري است.
درسهاي تخصصي مهندسي برق- كنترل
از درسهاي پايه و اصلي موثر در مهندسي كنترل مي توان به درسهاي مدار، الكترونيك، رياضي مهندسي، تجزيه و تحليل سيستم و كنترل خطي اشاره كرد. بعضي از درسهاي تخصصي اين گرايش عبارتند از:
كنترل ديجيتال و غيرخطي: كنترل ديجيتال از سال 1960 در پيشرفتهاي مربوط به قابليت توليد و كيفيت محصولات و صرفه جويي در هزينه ها، نقش مهمي داشته است. به خصوص با پيشرفتهايي كه در زمينه ميكروپروسسور صورت گرفته، اين رشته توانسته است در بعضي موارد از كنترل آنالوگ پيشي گرفته، دقت كار را بالا ببرد.
كنترل مدرن: اين درس برخلاف ساير درسها (مانند كنترل صنعتي و ...) تا حدي جنبه نظري دارد و ديدي تقريبا رياضي به يك مهندس كنترل مي دهد. آشنايي كلي با مفاهيم كنترل پذيري و مشاهده پذيري سيستمهاي كنترل و مطالعه فيدبكهاي حالت از مباحث اين درس است.
كنترل صنعتي: اين درس از درسهاي تخصصي و مهم گرايش كنترل مي باشد كه به بررسي نحوه به كارگيري روابط رياضي و فرمولهايي كه در هر نوع پروسه اي وجود دارد مي پردازد و شامل آشنايي با سيستمهاي كنترل غلظت، سطح، ارتفاع و يا ئبي ورودي، خروجي مخازن حاوي مايعات صنعتي و شيميايي (مانند مخازن موجود در صنايع، پالايشگاهها و ...)، مطالعه سيستمهاي كنترل دما و رطوبت يك محفظه و يا اتاق، آشنايي با انواع كنترل كننده هاي صنعتي، مطالعه انواع سيستمهاي نورد موجود در كارخانه ها(مانند نورد فولاد، كاغذ و...) و ديگر سيستمهاي موجود در صنعت است.
ابزار دقيق: اصطلاح ابزار دقيق به ابزاري اطلاق مي شود كه سيگنالها را ثبت و نشان داده و يا باعث انتقال سيگنالي بين اجزاي مختلف سيستم مي شوند. اين درس به معرفي سيستمهاي كنترل و ابزار دقيق و همچنين معرفي اجزاي اين سيستمها مي پردازد.
مباني تحقيق در عمليات: اين درس به طور كلي براي تمام دانشجويان مهندسي مفيد است. چون مهندسي ارتباط مستقيم با هزينه و سود اقتصادي دارد. آگاهي به برنامه ريزي خطي كه بحث اصلي اين درس است براي هر مهندسي جنبه هاي مثبت زيادي دارد. با اين درس مي توان هزينه ها را به حداقل و سود و صرفه اقتصادي را با كمترين امكانات به حداكثر رساند. بنابراين آگاهي به اين درس براي تمام كساني كه مي خواهند يك طرح صنعتي انجام دهند مزاياي زيادي دارد
رشته هاي مشابه و نزديك به اين رشته
در برخي از دانشگاهها رشته مهندسي پزشكي را يكي از گرايش هاي مهندسي برق به شمار مي آورند.
رشته هايي از قبيل مهندسي علمي – كاربردي برق، كارداني فني برق، دبير فني برق – قدرت و ... پيوند عميقي بين اين رشته و دانش كامپيوتر وجود دارد كه غيرقابل انكار است.با توجه به حجم بازار الكترونيك و بازار صنعت نيمه رسانا در دنيا و نيز كشور ما كه رشد 7% و 15% دارد، لذا آينده روشني براي اين رشته پيش بيني مي كنند چه از لحاظ بازار كار بر صنعت هاي شغلي و چه از نظر تحققات علمي.
نكات تكميلي
"مانع رشد صنعت الكترونيك و ميكروالكترونيك در دنيا نه سرمايه است و نه فن آوري و نه بازار. البته همه اينها محدوديت ايجاد مي كند ولي فعالً محدوديت اصلي كه اجازه نمي دهد كار از حدي جلوتر برود عبارت است از نيروي كار كيفي."
آنچه خوانديد نظر قائم مقام فني يكي از بزرگترين مجموعه هاي ميكروالكترونيك بلژيك است و بيانگر آن است كه امروزه براي موفقيت در مهندسي برق گرايش الكترونيك بايد از سطح علمي و مهارت فني خوبي برخوردار بود.
دكتر فتوت احمدي استاد مهندسي برق دانشگاه صنعتي شريف نيز در تاييد همين سخن مي گويد: "براي مثال در طراحي “IC” احتياج به سرمايه گذاري عمده اي نيست، بلكه هوشمندي طراح و دانش فني خوب، بسيار اهميت دارد."
Babak_King
10-12-2005, 10:13
دندانپزشكي
هدف :
دندانپزشك به تشخيص و درمان بيماريهاي دهان و دندان مي‌پردازد و از همين‌رو شايد بهتر باشد كه عنوان اين رشته را دهان‌پزشكي گذاشت.در گذشته دندانپزشكي را مساوي با دندانسازي مي‌دانستند. اما امروزه دندانسازي تنها بخشي از دندانپزشكي است. «رشته دندانپزشكي در مقطع دكتراي عمومي نحوه رعايت بهداشت، پيشگيري و درمان بيماريهاي دهان و دندان را آموزش ميدهد. دندانپزشكي يك علم تخصصي است كه سلامت دهان و دندان را به عنوان عضوي مهم در سلامت جسم و روح، زيبايي و ادا كردن كلمات تامين ميكند. همچنين به ياري اين علم ميتوان بسياري از بيماريها را در مراحل اوليه شناخت و از پيشرفت آن جلوگيري نمود.
ماهيت :
اين مقطع داراي دو دوره مجزاي 2 و 4 ساله است. كه در 2 سال اول دانشجويان واحدهاي علوم پايه مثل بيوشيمي، آناتومي، بافت‌شناسي، فيزيولوژي، ژنتيك، ميكروب‌شناسي و ايمني‌شناسي را مي‌گذرانند و بعد از 2 سال وارد دوره تخصصي دندانپزشكي شده و دروس اختصاصي خود را در زمينه آسيب‌شناسي فك و دهان، ارتودنسي، اندودنتيكس، پروتزهاي ثابت و اكلوژن، پروتزهاي متحرك و فك و صورت ، پريودنتولوژي، ترميمي و مواد دنداني، بيماريهاي دهان و دندان، جراحي دهان و فك و صورت، دندانپزشكي كودكان و راديولوژي دهان و فك و صورت مي‌گذرانند. و در نهايت مي‌توانند بيماريهاي دهان و دندان را تشخيص داده و در حد يك دندانپزشك عمومي نسبت به درمان آنها اقدام كنند.»
عده‌اي دندانپزشكي را با كار عملي و تكنيكي صرف، يكي مي‌دانند در حالي كه اگر دانشجوي دندانپزشكي تنها فن و تكنيك اين رشته را فراگرفته اما در علوم پايه ضعيف باشد، در نهايت يك دندانساز خواهد شد يعني چنين فردي كار روي دندان را فراگرفته است اما از علم پزشكي بي‌نصيب ميباشد.
آينده شغلي ، بازار كار، درآمد:
امروزه در كشور ما نزديك به 12 هزار دندانپزشك وجود دارد و از سوي ديگر سالانه 18 دانشكده دندانپزشكي دولتي و خصوصي موجود در كشور بيش از 1000 دندانپزشك تربيت ميكنند. حال سوال اينجاست كه آيا براي اين تعداد فارغ‌التحصيل رشته دندانپزشكي فرصتهاي كاري وجود دارد؟
دكتر افشار در پاسخ به اين سوال مي‌گويد:
«امروزه در كشور ما فرصتهاي شغلي براي دندانپزشكان جوان به دو دليل عمده محدودتر شده است كه يكي از اين دلايل پيشرفت بهداشت در كشور ماست. يعني خوشبختانه كشور ما نيز مانند ساير كشورهاي جهان در جهت پيشگيري و اهداف بهداشتي حركت كرده و بسياري از بيماريها را مهار و كنترل كرده است. در نتيجه مردم كمتر به پزشكان و دندانپزشكان مراجعه ميكنند. از سوي ديگر در چند سال اخير رشد پزشكان و دندانپزشكان نسبت به نرخ رشد جمعيت افزايش يافته است. براي مثال اگر تا 20 سال قبل به ازاي هر 25 هزار نفر يك دندانپزشك وجود داشت حال به ازاي هر 5 يا 6 هزار نفر يك دندانپزشك وجود دارد. البته ذكر عوامل فوق به معناي آن نيست كه هيچ فرصت شغلي براي دندانپزشكان جوان وجود ندارد بلكه در بسياري از شهرستانهاي كشور، ما هنوز شاهد كمبود دندانپزشك هستيم. يعني در حالي كه در بعضي از نقاط كشور به ازاي هر 2 هزار نفر يك دندانپزشك داريم، در نقاط محروم كشورمان به ازاي هر 100 هزار نفر يك دندانپزشك وجود دارد.»
دكتر كوثري نيز ضمن تاييد موارد فوق مي‌گويد:
«مطمئنا با پيشرفت بهداشت دهان و دندان، فرصتهاي شغلي يك دندانپزشك عمومي كاهش پيدا كرده است و البته افزايش تعداد دندانپزشكان جوان بيكار تنها مشكل ايران نيست چون طبق بررسي‌ها و پيش‌بيني‌هاي جوامع علمي خارج از كشور، در سال 2030 ميلادي بهداشت دهان و دندان مردم به اندازه‌اي خوب خواهد بود كه دندانپزشكي عمومي به بخشي از پزشكي عمومي برخواهد گشت و رشته دندانپزشكي تنها جنبه تخصصي پيدا ميكند.»
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه :
همانطور كه در قسمتهاي قبل اشاره شد، عدم تسلط بر علوم پايه و زبان انگليسي، دانشجو را از مقولات علمي دور ميكند و صرفا به او توانايي انجام كارهاي عملي اين رشته را ميدهد.
هرآنچه كه يك دانش‌آموز در درس زيست‌شناسي دوره دبيرستان خود فرا ميگيرد به نحوي به رشته دندانپزشكي ارتباط دارد بخصوص دو بخش فيزيولوژي و آسيب‌شناسي كه دانشجويان دندانپزشكي در دو سال اول تحصيل خود با وسعت و عمق بيشتري نسبت به دوره دبيرستان مطالعه ميكنند. همچنين دانشجوي اين رشته بايد از دستهايي ماهر و توانمند برخوردار باشد چون بسياري از كارهاي دندانپزشكي از تراش دندان گرفته تا بازسازي دندان نياز به دستهايي هنرمند و توانا دارد تا بتوان به نحو احسن كارهاي ظريف دندانپزشكي را انجام داد.
برخورداري از سلامت كامل جسمي و رواني و قابليت انجام كارهاي بسيار دقيق علمي، عملي، كلينيكي براي داوطلبان اين رشته بسيار ضروري است. خلاقيت و مهارت در كار دست و همچنين برخورداري از خلاقيت و ديد هنري، دانشجو را در انجام كارهاي عملي اين رشته و انجام مهارتهاي لازم در پياده كردن آموخته‌هاي آن، كمك بسيار ميكند.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر:
امكان ادامه تحصيل فوق دكترا در رشتههاي مختلف دندانپزشكي در ايران وجود دارد.
تعداد وعناوين واحدهاي اصلي و اختصاصي:
طول دوره دندانپزشكي پنج سال است و درسهاي آن در سه بخش : عمومي ، پايه و اختصاصي برنامهريزي شده است كه از لحاظ نحوه تعليم و تدريس، به درسهاي نظري ، عملي – نظري، عملي تقسيم ميشود.
اين دوره شامل دو مرحله است:
مرحله اول (5/1 سال) : در اين مرحله دانشجويان درسهاي نظري و عملي علوم پايه و عمومي را در دانشگاه (كلاس و آزمايشگاه) مي‌گذرانند.
مرحله دوم (5/3 سال) : در اين مرحله دانشجويان درسهاي تخصصي را در دانشگاه (كلاس و بخشهاي كلينيكي) فرا مي‌گيرند و به منظور برخورداري از كارايي آموزشي- درماني، بيشتر اين دوره تحصيلي را در بخشهاي كلينيكي دانشكده و بيمارستانهاي وابسته به ارائه خدمات بهداشتي و درماني مي‌پردازند؛ لازم به تذكر است كه گذراندن درسهاي پايه براي ورود به دوره كلينيكي (مرحله دوم) ضروري است.
نظام آموزشي مطابق آيين‌نامه مصوب شوراي عالي برنامهريزي است و هر واحد درس نظري 17 ساعت و هر واحد درس عملي 34 ساعت است. كل واحدهاي درسي اين دوره 203 واحد است.
درسهاي پايه
درسهاي پايه به درسهايي گفته ميشوند كه زمينه‌ساز ورود دانشجو به درسهاي اصلي و تخصصي و فراگيري آنهايند. در اين رشته درسهاي پايه جمعا به تعداد 43 واحد درسي است كه عبارتند از: فيزيك پزشكي ، بيوشيمي ، بافت‌شناسي انساني، جنين‌شناسي، تشريح ، ژنتيك انساني، ميكروب‌شناسي، ايمني شناسي، فيزيولوژي، روانشناسي عمومي، آسيب‌شناسي عمومي.
درسهاي اختصاصي
درسهاي تخصصي به درسهايي گفته ميشود كه اطلاعات و آگاهيهاي لازم را درباره رشته تخصصي به دانشجو داده، او را با مفاهيم تخصصي و عمده رشته مورد نظر آشنا ميكند و آموزشهاي لازم را به او مي‌دهند.
در رشته دندانپزشكي درسهاي تخصصي عبارتند از: كالبدشناسي و مرفولوژي دندان، زبان خارجي اختصاصي، جنين و بافت‌شناسي فك و دهان ، آسيب‌شناسي دهان، ارتودنسي، اندودنتيكس، بيماريهاي دهان و تشخيص ، بيولوژي دهان، پريودنتولوژي، دندانپزشكي ترميمي(پروتز متحرك پارسيل، پروتز ثابت ، پروتز كامل) جراحي دهان و فك و صورت ، دندانپزشكي كودكان، راديولوژي دهان ، گوش و حلق و بيني ، نظام پزشكي و طب قانوني، بهداشت عمومي و اكولوژي ، بهداشت محيط زيست ، دندانپزشكي مجتمعي ، بيماريهاي رواني ، بيماريهاي دروني، فارماكولوژي ، بهداشت دهان و تغذيه و ندان‌پزشكي پيشگيري مواد دنداني و پايان‌نامه (رساله).
دانشجويان در سال چهارم با تاييد استاد راهنما، موضوعي را براي پايان‌نامه انتخاب وراجع به آن تحقيقاتي را آغاز مي‌نمايند، ولي واحد پايان‌نامه در سال آخر محاسبه خواهد گرديد كه در آن زمان دانشجو پايان‌نامه را به هيات داوران منتخب ارائه و از آن دفاع مينمايد.
خلاصه‌اي از مطالب مطرح شده بعضي از درسهاي تخصصي الزامي:
اندودنتيكس: مطالب اين درس شامل بررسي اتيولوژي، تشخيص، پيشگيري و درمان بيماريهاي پالپي و بافتهاي نگهدارنده دندان‌ناشي از ضايعات پالپ به منظور حفظ سلامت و نگهداري دندانهاي طبيعي است.
بيماريهاي دهان و تشخيص : در درس بيماريهاي دهان و تشخيص، به شناسايي ، تشخيص كلينيكي و پاراكلينيكي ضايعات حفره دهان و درمان ضايعات مخاطي آن و ارتباط آن با ساير بيماريهاي بدن پرداخته ميشود.
پروتزهاي دنداني: در اين درس در ارتباط با مسائل ترميمي و بازسازي دستگاه جونده (دندانها و ساختمان مجاور كناري صورت) از طريق پروتزهاي ثابت، متحرك (پارسيل و كامل) و فك و صورت بحث ميشود. همچنين مسائل مربوط به اصول اكلوژن در اين رشته مورد تدريس علمي – عملي قرار ميگيرد.
راديولوژي: درس راديولوژي يكي از درسهاي دندانپزشكي و از علوم اساسي جهت دستيابي و شناسايي حالات طبيعي و غيرطبيعي استخوان فكها و دندانها ميباشد.
دندانپزشكي كودكان: درس دندانپزشكي كودكان، قسمتي از درسهاي دندانپزشكي است كه شامل : تشخيص، پيشگيري و درمان بيماري دهان و دندان كودكان، معلولان و معلولان ذهني و شناسايي رابطه آن با سلامت عمومي آنها ميباشد.
دندانپزشكي ترميمي : اين درس شامل بررسي اتيولوژي ، تشخيص ، پيشگيري و درمان و ترميم ضايعات بافتهاي سخت دنداني به منظور حفظ سلامت و زيبايي دندانهاي طبيعي و بافتهاي نگهدارنده آنهاست.
رشتههاي مشابه و نزديك به اين رشته :
وجوه مشترك علمي وسيعي كه اين رشته با رشته پزشكي دارد، به دندانپزشك اين مهارت را ميدهد تا با شناخت همه جانبه ساختمان بدن و فيزيوپاتولوژي آن خدمات و درمان‌هاي لازم را در راستاي تخصصي خود ارائه دهد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر :
اگرچه اهميت رشته دندانپزشكي در شهرهاي بزرگ و متوسط تا حدود زيادي روشن است، اما متاسفانه هنوز اين رشته نتوانسته است ارزش والاي خود را در شهرهاي كوچك و روستاها، آن‌چنان كه بايد نشان دهد. گرايش روزافزون داوطلبان به اين رشته و مراجعه رو به افزايش شهروندان به شاغلان اين حرفه ، ميتواند اهميت قابل ملاحظه و نياز به متخصصان را در اين رشته ، حتي در مقايسه با ساير رشتههاي پزشكي به وضوح نشان دهد.
نكات تكميلي :
اما تحصيل در اين رشته خالي از مشكل نيست . دكتر صنوبري نيز در مورد دشواري‌ها و مشكلات اين رشته مي‌گويد:
«دندانپزشكي حرفهاي است كه با كارهاي عملي بر روي بيمار همراه است، بنابراين امكان انتقال بيماريهاي عفوني مثل «هپاتيت» يا «ايدز» از بيمار به پزشك بسيار زياد است و دندانپزشكان بايد همواره به اصول كنترل عفونت توجه داشته باشند چون يك كوتاهي يا اشتباه ميتواند براي آنها عواقب ناخوشايندي داشته باشد. همچنين يك دندانپزشك بايد بطور مرتب نرمش و ورزش كند تا دچار كمردرد و پادرد مزمن نگردد.»
Babak_King
10-12-2005, 10:14
رشته شيمي
هدف :
شيمي علم اتمها، پيوندها و مولكول‌هاست. دانشي كه ميتواند خواص ماده، چگونگي تغييرات و شيوه توليد آنها را از هسته اتم گرفته تا كهكشان‌ها بررسي كند و رشته شيمي، رشتهاي است كه به پرورش متخصصاني مي‌پردازد كه با مطالعه و تحقيق و آزمايش به ابداع و نوآوري پرداخته و يا فرآورده‌هاي شيميايي را كنترل ميكنند.
دكتر محمدحسين رفيعي استاد شيمي دانشگاه تهران در معرفي اين رشته مي‌گويد: «رشته شيمي داراي دو بخش علم شيمي و صنايع شيمي است كه علم شيمي به عنوان يكي از علوم پايه زيربناي علوم مختلفي همچون بيولوژي ، بيوتكنولوژي ، پزشكي ، دندانپزشكي ، داروسازي و رشتههاي متعدد مهندسي است. اما صنايع شيميايي عبارت است از صنايعي كه در آنها واكنش شيميايي انجام ميگيرد يعني اقسام مواد اوليه تبديل به محصولات جديد ميگردد كه خواص اين محصولات تا حدودي با مواد اوليه متفاوت است.»
وي در ادامه مي‌گويد: «با توجه به تعريف فوق صنايع شيمي طيف گسترده‌اي از صنايع را در بر ميگيرد كه از آن جمله ميتوان به صنايع غذايي، داروسازي، پتروشيمي ، الياف مصنوعي ، بهداشتي و آرايشي و صنايع توليد لوازم خانگي اشاره كرد.»
يكي ديگر از اساتيد دانشگاه در معرفي اين رشته مي‌گويد: «بررسي و مطالعه اجمالي تركيب، ساختار و ويژگي‌هاي ماده و همچنين كنترل آزمايشگاهي فرآيندهاي شيميايي، مطالب و فعاليتهايي است كه در رشته شيمي در سطح كارشناسي ارائه ميگردد. در سطح كارشناسي ارشد و دكترا نيز دانشجويان در گرايشهاي تخصصي اين رشته كه عبارتند از : شيمي آلي ، شيمي تجزيه ، شيمي معدني ، شيمي فيزيك و شيمي كاربردي به صورت عميقتري با بخشي از علم شيمي آشنا مي‌گردند تا در آينده بتوانند مرزهاي دانش شيمي را گسترش دهند.»
تواناييهاي فارغالتحصيلان
فارغالتحصيلان اين دوره مي‌توانند مسؤوليت زمينههاي مختلف از جمله موارد زير را عهده‌دار باشند:
1- طرح، نظارت و اجراي طرحهاي تحقيقاتي كوچك و بزرگ شيميايي در سطوح مختلف كاربردي و علمي محض، در دانشگاهها، كارخانجات و مراكز تحقيقاتي ، به منظور ارتقاي كمي و كيفي محصولات مورد نياز جامعه .
2- مسووليت و ارائه خدمات در آزمايشگاههاي كنترل كيفي، پيگيري و ارائه معيارهاي استاندارد به منظور افزايش كميت و كيفيت محصولات توليدي و همچنين مواد مصرفي كارخانه‌ها و صنايع .
3- ارائه خدمات آموزشي در سطح دانشگاهها ، دبيرستانها و موسسات آموزشي.
4- ارائه طرحهاي پژوهشي به منظور استفاده از منابع اوليه ارزنده موجود در جامعه در جهت افزايش بهرهوري از آنها و جلوگيري از صادرات بي‌رويه مواد اوليه ارزشمند و تبديل آنها به محصولات واسطه‌اي كه ارزش اقتصادي بالاتري دارند.
5- ارائه خدمات در كارخانجات پتروشيمي ، پلاستيك ، لاستيك ، رنگ و رزين ، الياف ، صنايع غذايي ، صنايع دارويي، بهداشتي و شوينده‌ها .
6- آمادگي براي ادامه تحصيلات در مقاطع بالاتر براي تامين كادر علمي دانشگاهها و ساير مراكز علمي.
7- كمك به توسعه صنايع دستي كه در سطح گسترده‌اي در جامعه پراكنده هستند؛ از جمله ساخت رنگهاي بهتر و متنوع‌تر، بخصوص استفاده از رنگهاي طبيعي موجود در صنعت فرش.
8- استفاده از گياهان دارويي فراواني كه در مملكت موجودند، به منظور استخراج و شناسايي موارد كاربرد اين گياهان به كمك متخصصان داروساز.
هدف از اين دوره تربيت كارشناساني است كه در زمينههاي آموزش در دبيرستان، تربيت كمك پژوهشگر، آماده كردن دانشجويان براي ورودبه دوره‌هاي كارشناسي ارشد و دكتري به منظور تامين كادر آموزشي، پژوهشي مورد نياز دانشگاهها و موسسات تحقيقاتي ، كارشناسان مورد نياز صنايع شيميايي و بي‌نيازي از كارشناسان خارجي بتوانند از عهده برآيند. دوره داراي دو گرايش: شيمي محض ، شيمي كاربردي است. داوطلب بايد در دروس شيمي، فيزيك و رياضي دبيرستان قوي بوده ، علاقه ، انگيزه و روحيه كاوشگري لازم را دارا باشد. دروس به صورت عمومي ، پايه ، الزامي (مشترك بين دو گرايش ) و اختصاصي ارائه ميشود. بعضي دروس الزامي عبارت است از : شيمي آلي ، شيمي تجزيه، شيمي فيزيك، شيمي معدني، معادلات ديفرانسيل. علاوه بر اين دروس 32 واحد درسي در هر گرايش وجود دارد. در شاخه شيمي محض و شيمي كاربردي 20 واحد از اين 32 واحد انتخابي است.
بعضي تواناييهاي فارغالتحصيلان به شرح زير است:
عهده‌دار شدن مسووليت هدايت آزمايشگاهها و كمك به امر تدريس شيمي در دانشگاهها ، همكاري در زمينههاي پژوهشي در موسسات ذيربط و دانشگاهها، سرپرستي آزمايشگاههاي كنترل كيفيت مواد اوليه و محصولات در صنايع شيميايي و رفع مشكلات شيميايي صنايع موجود ، ارائه روشهاي بهتر جهت بالا بردن سطح توليد از نظر كيفي و كمي.
با توجه به نياز دانشگاهها به مدرس شيمي، نياز صنايع مختلف شيميايي به پژوهشگر و كمبود متخصص ايراني براي اداره كنترل كيفيت آزمايشگاههاي شيمي صنايع موجود، اهميت اين رشته مشخص ميشود.
امكان ادامه تحصيل در اين رشته تا حد دكتري در داخل و خارج از كشور وجود دارد. برخي از مراكز جذب كارشناسهاي شيمي به شرح زير است:
وزارتخانه‌هاي آموزش و پرورش ، صنايع سنگين ، صنايع و معادن ، فرهنگ و آموزش عالي ، كشاورزي ، نفت و نيز آموزشگاههاي شيمي، صنايع شيميايي و نظاير آنها .
نظر دانشجويان : رشته شيمي از لحاظ محتوا بسيار گسترده و با اكثر صنايع به نحوي مرتبط است، به همين دلايل زمينههاي پژوهش و استخدام بسيار وسيع است.
گرايشهاي مقطع ليسانس:
رشته شيمي در مقطع كارشناسي داراي دو گرايش «محض و كاربردي» ميباشد.
محض و كاربردي عنوان گرايشهاي بعضي از رشتههاي دانشگاهي مثل شيمي و رياضي است اما اين دو گرايش چه تفاوتي با يكديگر دارند؟
دكتر جمشيد مفيدي استاد شيمي دانشگاه تهران در معرفي اين دو گرايش مي‌گويد: «در گرايش محض مبناي كار علم شيمي است و دانشجو درباره چهار گرايش اصلي علم شيمي كه عبارتنداز : شيمي آلي ، معدني ، تجزينه و شيمي فيزيك دروسي را مطالعه ميكند. اما در شيمي كاربردي، دروس پايه شيمي كمتر مطالعه ميشود و دانشجو يكسري از دروس مربوط به مهندسي شيمي مثل اصول صنايع شيميايي و تصفيه آب و فاضلاب را مي‌گذراند.»
دكتر مفيدي در مورد موقعيت شغلي فارغالتحصيلان اين دو گرايش مي‌گويد: « فارغ‌التحصيل شيمي محض در شروع يك فعاليت صنعتي نقش دارد چرا كه او راهكارهاي تئوريك ساخت يك ماده را ارائه ميدهد و سپس يك فارغ‌التحصيل شيمي كاربردي و يا مهندس شيمي طراحي نيمه صنعتي ماده مورد نظر را ارائه ميدهد.»
دكتر پرويز رنجبر رشيدي استاد شيمي دانشگاه تهران نيز در معرفي اين دو گرايش مي‌گويد:«تفاوت اين دو گرايش در نحوه نگرش آنها به علم شيمي است چون شيمي كاربردي نگرشي كاربردي به علم شيمي دارد و مي‌خواهد از آموخته‌هاي شيمي در صنعت استفاده كند و به همين دليل فارغ‌التصيلان اين گرايش با مفاهيمي كه در صنايع شيمي مطرح است آشنايي بيشتري داشته و بهتر جذب بازار كار ميشوند اما هدف شيمي محض پرورش دانشجوياني است كه كارهاي تحقيقاتي انجام بدهند و با تحصيل در دوره فوق‌ليسانس و دكترا به حل مسائل و ناشناخته‌هاي علمي شيمي بپردازند. از همين‌رو درسهاي نظري گرايش شيمي محض بيشتر از دروس كاربردي آن است.»
اميد خاكشور دانشجوي كارشناسي ارشد شيمي دانشگاه صنعتي شريف نيز ضمن معرفي اين دو گرايش مي‌گويد: «هرچند كه شيمي محض بيشتر به تئوري‌هاي عميقتر شيمي مي‌پردازد و شيمي كاربردي با ارائه يكسري واحدهاي كاربردي، ارتباط نزديكتري با صنعت دارد ، اما اين دو گرايش در سطح ليسانس فرق زيادي با يكديگر ندارند و اگر كسي مايل باشد از هر دو گرايش اطلاع داشته باشد، ميتواند در دروس اختياري ، بعضي از واحدهاي اختصاصي گرايش ديگر را انتخاب كند. البته واقعيت اين است كه فارغالتحصيلان شيمي كاربردي راحتتر جذب بازار كار ميشوند كه آن هم بيشتر به خاطر عنوان اين گرايش است تا معلومات فارغالتحصيلان آن!»
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
دكتر رفيعي در انتها مي‌گويد: «البته بايد گفت اين طور نيست كه هيچ فرصت شغلي براي فارغالتحصيلان اين رشته مهيا نباشد چون تعدادي از فارغالتحصيلان شيمي جذب صنايع شيميايي مختلف مثل صنايع رنگ‌سازي، چرم‌سازي، پتروشيمي ، موادغذايي، لوازم بهداشتي و آرايشي ميشوند و در بخش آزمايشگاههاي كنترل كيفيت محصولات شيميايي و يا واحد توليد آنها كار ميكنند.»
دكتر جمشيد مفيدي نيز در مورد فرصتهاي شغلي فارغالتحصيلان اين رشته مي‌گويد: «من فكر ميكنم كه شيمي جزو معدود رشته‌هايي است كه فارغ‌التحصيل آن ميتواند هميشه مشغول به كار باشد. چون هر كارخانه‌اي كه داير شود، در بخش كنترل كيفيت كالاهاي ساخته شده نياز به يك شيميست دارد و يا در تمام صنايع احتياج به فارغالتحصيلان شيمي داريم تا مواد اوليه را با توجه به استانداردهاي جهاني بررسي كرده و رد يا قبول بكنند.
علاوه بر موارد فوق يك شيميست ميتواند در خانه خود با كمترين امكانات كارگاه كوچكي داير كرده و بعضي از مواد مورد نياز جامعه را توليد كند براي مثال من فردي را مي‌شناسم كه بعضي از مواد مورد نياز وزارت دفاع را در يك كارگاه كوچك تهيه مي‌كرد.»
دكتر پرويز رنجبر رشيدي نيز در همين زمينه مي‌گويد: «فارغالتحصيلان اين رشته توانايي تغيير و تبديل بر روي مواد خام را دارند و به ياري همين توانايي، تعداد زيادي از فارغالتحصيلان اين رشته كارگاهها يا كارخانه‌هاي شيميايي كوچك يا بزرگ داير كرده و در كار خود نيز موفق بوده‌اند. در ضمن فارغ‌التحصيل شيمي ميتواند در كارگاهها و كارخانه‌هاي تهيه مواد آلي، دارويي ،رنگها ، رزين‌ها و تهيه و ترخيص مواد معدني كار بكند. »
ظرفيت پذيرش كل و گرايش مختلف :
طي سه سال تحصيلي 76 تا 78 بطور متوسط در هر سال 446 نفر دانشجو از گره آزمايشي علوم رياضي و فني و 2772 نفر از گروه علوم تجربي در رشته شيمي پذيرفته شده‌اند.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه
شيمي يعني حفظ كردن صدها فرمول، عدد و رقم . اين تصور بسياري از دانش‌آموزان دبيرستاني است . تصوري كه به اعتقاد دكتر جمشيد مفيدي از دبيرستانها نشأت ميگيرد چرا كه حجم مطالب كتاب شيمي دبيرستاني زياد و فرصت تدريس محدود است و به ناچار دبيران و محصلان به جاي درك و استدلال مفاهيم، به سوي مسايل ذهني و حفظي كشيده ميشوند. در حالي كه شيمي تلفيقي از مهارتهاي ذهني و استدلالي است و اگر كسي بخواهد در اين رشته موفق گردد بايد در هر دو زمينه توانمند باشد و حتي ميتوان گفت كه قدرت استدلال بيش از قدرت حافظه در اين رشته اهميت دارد چون حافظه فقط ميتواند به كار سرعت بدهد اما حلال مشكلات نيست.
وي همچنين معتقد است كه دانشجوي اين رشته لازم است در دروس رياضي، شيمي و فيزيك قوي باشد و رشته شيمي را دوست بدارد يعني از مطالعه درس شيمي لذت ببرد و خسته نشود.
«دانشجوي شيمي بايد به شيمي علاقه‌مند باشد نه اين كه رشته شيمي در فرم انتخاب رشته، انتخاب چهلم و پنجاهم او باشد. همچنين دانشجو بايد مثل مارگيرهاي قديمي كه مار را مي‌گرفتند و از آن استفاده بهينه ميكردند، شجاع بوده و وسواس نداشته باشد چون بعضي از مواد شيميايي مثل مار خطرناكند اما اگر كسي طرز استفاده از همين مواد را بلد باشد، موادي قابل كنترل و بسيار مفيد هستند.»
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر :
رشته شيمي در ايران تا مقطع دكترا تدريس ميشود.
دوره كارشناسي ارشد شيمي دوره‌اي با گرايشهاي تخصصي در پنج گرايش (شيمي آلي ، شيمي تجزيه ، شيمي معدني ، شيمي فيزيك ، شيمي كاربردي ) است.
دوه دكتراي شيمي نيز پس از دوره كارشناسي ارشد در دو بخش «آموزشي و پژوهشي» ارائه ميگردد.
رشتههاي مشابه و نزديك به اين رشته :
اين رشته داراي واحدهاي مشابه با رشته مهندسي شيمي ميباشد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
شهرام سعادت دانشجوي اين رشته نيز با اشاره به اشتغال‌زايي اين رشته مي‌گويد:
«شيمي رشتهاي است كه هم براي فارغالتحصيلان شيمي و هم براي افراد مختلف جامعه فرصت شغلي ايجاد ميكند. براي مثال با ايجاد هر شغل در صنعت پتروشيمي حدود بيست شغل در صنايع پايين دستي و وابسته به وجود مي‌آيد.»
دكتر رفيعي در تاييد اين سخن مي‌گويد: «تنها كافي است وضعيت واردات كشور خودمان را بررسي كنيم تا به واقعيت سخن لينوس پاولينگ پي ببريم. چون درحال حاضر كشور ما هر ساله حدود 5 ميليارد دلار صرف خريد 3500 كالاي شيميايي ميكند. يعني ما يك كيلو نفت را 10 سنت مي‌فروشيم آن وقت يك كيلو از مواد شيميايي را 40 هزار ، 50 هزار و حتي بعضي از داروهاي شيميايي را تا 100 هزار دلار خريداري مي‌كنيم .
اين در حالي است كه كشور ما به دليل داشتن هيدرو كربن‌ها، منابع معدني و همچنين نيروي انساني متخصص ميتواند كالاهاي شيميايي بسياري را توليد كند. كاري كه چين انجام داد و توانست با كمترين امكانات ، بازار كالاهاي شيميايي دنيا را قبضه كند. »
وي در ادامه مي‌گويد:
«در ضمن بايد توجه داشت كه خريد كالاهاي شيميايي نه تنها به بودجه كشور فشار سنگيني وارد ميكند بلكه فرصتهاي شغلي صدها فارغ‌التحصيل رشته شيمي را نيز از بين مي‌برد. افرادي كه بايد با استفاده از منابع اوليه كشور به توليد كالاهاي شيميايي بپردازند. »
نكات تكميلي :
رشته شيمي از جمله رشته‌هايي است كه داوطلبان دو گروه آزمايشي علوم رياضي و فني و علوم تجربي مي‌توانند آن را انتخاب كنند. البته مواد امتحاني و ضرايب اين رشته در هر گروه آزمايشي متفاوت است و دانشگاهها نيز براي داوطلبان هر گروه ظرفيت پذيرش ويژه‌اي در نظر گرفته‌اند.
moslem.b
10-12-2005, 20:49
مهندسی اصلاح نباتات یکی از جدیدترین رشته هاییه که قبلا بطور مشترک با مهندسی زراعت ارعه می شده
و به دانشجویان این رشته میگفتن مهندس زراعت و اصلاح نباتات میگفتن البته توی دفترچه ی 2 سال پیش هم اصلاح نباتات بصورت مجزا هم اراعه شده بود
از نظر بازار کار نمی دونم چون من خودم هم دنبال اطلاعاتی در مورد این رشته هستم که ببینم چه جور رشته اییه ولی بعد از کلی سوال به من گفتن که هنوز
از نظر بازار کار معلوم نیست که وضعیتش چه جور باشه باید صبر کرد و دید منم بین دو راهی هستم که برم زراعت یا اصلاح چون از سال 83
زراعت و اصلاح از هم جدا شدن و باید یکیشون رو انتخاب کرد ولی میشه گفت که اصلاح نباتات یه جورایی مثل پزشکیه البته پزشک گیاهان
اطلاعات من در همین حده امیدوارم بتونم کمکی کرده باشم
Babak_King
18-12-2005, 20:15
سلام به دوستان عزيزم elhamandmahdi و moslem.b
اگه به اين تايپك يه سري بزنين همه جور اطلاعاتي راجع به رشته هاي مختلف كه البته به دليل كمبود وقت و كمك نكردن دوستان در معرفي رشته ها دستم عقب افتاده ولي سعي ميكنم در يكي دو روز آينده در مورد اين رشته مطالبي رو بزارم
زمينه هاي كاري رشته هاي مختلف
[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
موفق و مويد باشين
moslem.b
18-12-2005, 22:48
خوب من یه مقداره دیگه مطلب دارم اینجا میزارم اگه بابک جان هم مورد تایید قرار داد تو اون تایپیک هم بزاره
الهام خانوم من تو اهواز زندگی میکنم واطلاعاتی راجع به تهران ندارم
ولی تو اهواز ماجرا از این قراره که اکثرفارغ التحصیل های این رشته می خوان برن تو طرح توسعه ی نیشکر کار کنن
حالا نمی دونم تو تهران هم طرح توسعه ی نیشکر هست یا نه تازه کارکنان زنی هم که این شرکت میخواد فقط برای آزمایشگاهه (بنظرت تو یه آزمایشگاه چند نفر لازمه)
هفته ی پیش تو دانشگاه ما یه سمینار در مورد همین موضوع بودکه یکی از مسؤلین قدیمیه طرح توسعه اومد برامون صحبت کرد
ولی رشته ی شیمی کاربردی به جرأت می تونم بگم بهترین رشته ی گروه تجربیه (البته بعد از رشته های پزشکی) ولی تراز شیمی کاربردی از اصلاح نباتات بیشتره
(باید درصد پاسخ های صحیحت بیشتر باشه) درضمن اگه بخوایم یکم فکر کنیم میبینی که تو هر شرکتی یه آزمایشگاه وجود داره و تو هر آزمایشگاهی هم تبعا چند نفر کارکن
ازمن به شما نصیحت تو کنکور 3تا درس رو خوب بزن
1- زبان (چون خیلی ها نمیزنن وشما ممکنه با یه تسته درست چند نفرجلوبیفتین)
2- عربی (بخاطر دلیل قبلی که گفتم)
3- زیست که یکی از دروس مهمه
elhamandmahdi
19-12-2005, 06:29
از اطلاعاتي كه دادين خيلي ممنونم . راستش من شنيدم شمي كاربردي زياد بازار كار خوبي ندارد و امكان پيشرفت در اين رشته از نظر كاري زياد خوب نيست.بازم ممنونم!
Babak_King
15-04-2006, 12:32
مهندسي نرم‌افزار بهترين شغل در آمريكاست
جمعه 25 فروردين 1385 ايسنا
شغل مهندسي نرم‌افزار به‌عنوان بهترين شغل ايالات متحده‌ي آمريكا شناخته شد.
به گزارش سرويس فناوري اطلاعات خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، مجله‌ي Money فهرست برترين مشاغل ايالات متحده‌ي آمريكا را اعلام كرد كه در ميان اين مشاغل، حرفه‌ي مهندسي نرم‌افزار با متوسط درآمد سالانه‌ي ٨٠ هزار و ٤٢٧ دلار و رشد سالانه‌ي ٤٦ درصدي، برترين شغل محسوب شده است.
همچنين فعاليت كاري به‌عنوان استاد دانشگاه نيز متوسط درآمد سالانه‌ي ٨١ هزار و ٤٩١ دلاري را در پي خواهد داشت. رشد سالانه‌ي اين حرفه ٣١ درصد گزارش شده است.
افرادي كه به‌عنوان مشاور مالي فعاليت ميكنند، با متوسط درآمد ساليانه‌ي ١٢٢ هزار و ٤٦٢ دلار و رشد سالانه‌ي ٢٦ درصدي پردرآمدترين قشر جامعه‌ي ايالات متحده هستند.
پژوهشگران امور فناوري اطلاعات و رايانه هم با درآمد متوسط ٥/٨٣ هزار دلاري در سال و رشد ساليانه‌ي ٣٦ درصدي، به عنوان هفتمين شغل برتر ايالات متحده ذكر شده است.
در اين قسمت مي خوايم رشته هاي تحصيلي را معرفي كنيم شايد براي بعضي ها مفيد باشه
يا رشته مهندي هوا فضا شرع مي كنم
================================================== ==
مهندسي هوافضا
هدف :
هدف تربيت كارشناس در صنايع هواپيما و هليكوپترسازي و فردي آشنا به مقدمات و اصول مهندسي هوافضا است. طول متوسط دوره 4 سال است. دانشجويان موظفند 3 واحد پروژه بگيرند و 2 تابستان در دفاتر مهندسي صنايع مربوط كارآموزي كنند. فارغالتحصيلان كادر مورد نياز محاسبات ، طراحي، تحقيقات و ساخت صنايع مختلف هواپيمايي، هليكوپترسازي، موشكي و صنايع ديگر را تامين ميكنند. دروس اين مجموعه شامل دروس عمومي، پايه، اصلي، تخصصي، كارگاهي و كارآموزي است و زمينه‌هايي چون آيروديناميك، سازه هوايي، مكانيك پرواز و جلوبرنده‌ها را در بر ميگيرد. پايه‌هاي اصلي لازم براي تحصيل در اين رشته رياضيات، فيزيك و زبان خارجي است. براي فارغالتحصيلان اين رشته امكان ورود به دوره كارشناسي ارشد مهندسي هوافضا وجود دارد. بايد توجه داشت كه صنايع هوافضا در دنيا يكي از پيشروترين زمينههاي تحقيقاتي است و همواره موجبات ترقي و جهش در ساير رشتههاي علوم و مهندسي را فراهم ساخته و در اين راستا بودجه‌هاي عظيم نظامي و غيرنظامي را به خود اختصاص داده است، موضوعاتي از قبيل طراحي و ساخت هليكوپتر، هواپيماي بدون سرنشين، بدون موتور، عمود پرواز و يا جنگنده از يك طرف و ساخت پايگاههاي فضايي، مسافرت به كرات ديگر و جنگ ستارگان از طرف ديگر جامعيت و حساسيت اين رشته را بيش از پيش روشن مي‌سازد.
دكتر كامران رئيسي استاد رشته مهندسي هوافضاي دانشگاه صنعتي اميركبير در معرفي اين رشته مي‌گويد: مهندسي هوافضا مجموعه‌اي از علوم و تواناييهاي علمي و عملي در زمينه تحليل، طراحي و ساخت وسايل پرنده نظير هواپيماها، چرخ‌بال‌ها، گلايدرها، موشكها و ماهواره‌ها است. اين رشته بر چهار پايه آيروديناميك 1 ، جلوبرندگي 2 ، مكانيك پرواز 3 و سازه‌هاي هوافضايي استوار است.
وي در توضيح چهار پايه علمي اين رشته مي‌گويد: «آيروديناميك» به مطالعه و بررسي جريان هوا، محاسبه نيروها و گشتاورهاي ناشي از آن بر روي جسم پرنده مي‌پردازد و مهندس هوا فضا با فراگيري اين علم به تحليل جريان‌هاي پيچيده در اطراف اجسام پرنده پرداخته و با به دست آوردن نيروهاي آئروديناميكي امكان بررسي پايداري و طراحي سازه را فراهم ميكند.
«جلوبرندگي» به مطالعه و بررسي سيستمهاي جلوبرنده اعم از موتورهاي پيستوني ، توربيني ، راكت‌ها و نحوه توليد نيروي رانش در آنها مي‌پردازد.
«مكانيك پرواز» به مطالعه و بررسي رفتار و حركات جسم پرنده با استفاده از اطلاعات آئروديناميكي ، هندسي و وزني مي‌پردازد و در واقع علم مكانيك پرواز از «عملكرد» تشكيل ميشود و «عملكرد» به بررسي برد، مسافت نشست و برخاست، مداومت پروازي در سرعت‌هاي مختلف و پايداري و كنترل وسايل پرنده مي‌پردازد.
و در نهايت «سازه‌هاي هوافضايي» به مطالعه و بررسي سازه‌هاي هواپيما و ديگر وسايل پرنده مي‌پردازد و هدف آن طراحي سازه‌هايي است كه علاوه بر استحكام كافي در برابر بارهاي آئروديناميكي و ساير بارهاي استاتيكي وارد بر وسايل پرنده، حداقل وزن ممكن را نيز داشته باشند.
يكي از دانشجويان كارشناسي ارشد اين رشته نيز مهندسي هوا فضا را علمي استراتژيك مي‌داند كه در آن از همه علوم از جمله متالوژي ، كامپيوتر و الكترونيك استفاده ميشود و هدف آن تربيت كارشناساني است كه كادر مورد نياز محاسبات ، طراحي ، تحقيقات و ساخت صنايع مختلف هواپيمايي، چرخ‌بال‌سازي و موشكي را تامين سازند. به همين دليل دانشجويان اين رشته موظف هستند كه در طي تحصيل 3 واحد پروژه بگيرند و در تابستان نيز در دفاتر مهندسي صنايع مربوط كارآموزي بكنند.
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
در مورد مشكلات و دشواري‌هاي شغلي فارغالتحصيلان اين رشته نيز دكتر رئيسي مي‌گويد: مهمترين مشكل اين رشته جديد بودن آن است و اين كه هنوز براي آن برنامهريزيهاي لازم به صورت كلان تدوين نشده است و در نتيجه پراكنده‌كاري در اين رشته زياد است و در كل جذب نيروي انساني از كانال صحيحي انجام نمي‌گيرد وگرنه عمدتا فارغالتحصيلان اين رشته از نظر بازاركار مشكلي ندارند.
همانطور كه پيش از اين گفتيم هدف اصلي صنعت هوافضا طراحي و ساخت وسايل پرنده است، در نتيجه فارغالتحصيلان مهندسي هوافضا مي‌توانند در صنايع و موسسات تحقيقاتي هواپيمايي ، موشكي و ماهواره فعاليت بكنند و همچنين در كليه موسسات و سازمانهايي كه به نحوي از وسايل پرنده استفاده ميكنند، به عنوان كارشناس تحقيق در عمليات و تعمير و نگهداري خدمت كنند. اما علاوه بر اشتغال در مراكز فوق يك مهندس هوافضا با تسلط بر علوم آئروديناميك، طراحي سازه و روشهاي طراحي توربو ماشينها توانايي كار در شاخه‌هاي متعددي از مهندسي و پروژه‌هاي خارج از حيطه صنايع هوافضايي را نيز دارد.
دكتر رئيسي در همين زمينه مي‌گويد: كاربرد زمينههاي مطالعاتي يك مهندس هوافضا تنها به طراحي هواپيما و وسايل پرنده محدود نمي‌شود. براي مثال آئروديناميك خودروهااز برخي جهات شباهت زيادي به آئروديناميك هواپيما دارد و امروزه در اغلب صنايع خودروسازي با استفاده از تونل باد و علم آئروديناميك ، خودروهاي كم مصرفتري مي‌سازند. فرايند سيستمهاي كنترل صنعتي نيز با فرايندهاي طراحي كنترل در وسايل پرنده بر يك مبنا است و همچنين سازه اتومبيل و كشتي مشتركات زيادي با سازه يك هواپيما دارد و بالاخره توربين‌هاي گاز يك نيروگاه يا ايستگاه پمپ گاز همانند يك موتور جت تحليل و طراحي مي‌گردند. در نتيجه يك مهندس هوافضا علاوه بر شركتهاي هوايي در نيروگاهها، صنايع نفت و گاز و صنايع خودروسازي فرصتهاي شغلي خوبي دارد.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه :
دكتر رئيسي همچنين معتقد است كه دانشجوي اين رشته بايد در كارهايش نظم و برنامهريزي داشته باشد چون حجم مطالبي كه در طول يك ترم ارائه ميشود، زياد بوده و مطالعه آنها مستلزم يك برنامهريزي دقيق ميباشد.
وي در مورد دروس مهم در اين رشته نيز مي‌گويد: زيربناي اين رشته رياضيات است و همچنين فيزيك و شيمي تا حدودي لازم ميباشد و البته همين‌جا لازم است توصيه كنم كه دانش‌آموزان اگر در درس زبان خارجي ضعيف هستند، وارد اين رشته نشوند چون بيشتر دروس اين رشته به زبان انگليسي وابسته ميباشد.
آقاي جهاني دانشجوي كارشناسي ارشد مهندسي هوافضاي دانشگاه اميركبير نيز معتقد است كه دانشجوي اين رشته بايد آمادگي كار در كارخانجات را داشته باشد. وي در توضيح مي‌گويد: مهندسي هوافضا يك رشته فني است و عموما كساني كه وارد رشتههاي فني ميشوند، بايد آمادگي كار در كارخانجات را داشته باشند و همچنين بايد افراد قوي و داراي پشتكار وارد اين رشته بشوند تا به ياري اراده قوي خود در پيشبرد اين رشته نوپا موفق گردند.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر:
امكان ادامه تحصيل در مقاطع كارشناسي ارشد در گرايشهاي «جلوبرندگي ، مكانيك پرواز، سازه‌هاي هوايي ، آيروديناميك ، هوافضا» ميسر ميباشد.
رشتههاي مشابه و نزديك به اين رشته :
اين رشته قبلا از زيرشاخه‌هاي مهندسي مكانيك بوده است لذا داراي تعداد واحدهاي مشترك زيادي با رشته مهندسي مكانيك ميباشد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
رشته مهندسي هوافضا نيازمند سرمايه‌گذاري كلان است و بيش از ساير صنايع از وضعيت اقتصادي كشور تاثير مي‌پذيرد يعني اگر رشد اقتصادي خوبي داشته باشيم سرمايه‌گذاري در اين بخش بيشتر ميباشد و البته عكس اين قضيه نيز صادق است.
دكتر مهدي سبزه‌پرور استاد مهندسي هوافضاي دانشگاه اميركبير نيز با اشاره به فعاليت فارغالتحصيلان اين رشته در بخش خصوصي مي‌گويد: در سال 70 وزارت صنايع لايحه‌اي به مجلس داد كه بر اساس آن بخش خصوصي مي‌توانست در كشور فعاليتهايي در زمينه هوافضا انجام بدهد. از سال 72 نيز به صورت رسمي مجموعه‌اي در وزارت صنايع متولي اين كار شد و به صورت هدايت‌كننده شركتها و مجموعه‌هاي بخش خصوصي فعاليت خود را آغاز كرد كه حاصل اين كار، توليداتي مثل ساخت هواپيماي گلايدر بود كه طراحي آن توسط فارغالتحصيلان همين رشته انجام شد و در حال حاضر نيز 10 فروند از اين هواپيما توليد شده و با اخذ مجوزهاي بين‌المللي در باشگاههاي سازمان هواپيمايي كشوري شروع به فعاليت كرده است. همچنين ميتوان به پروژه طراحي و ساخت هواپيماي سبك موتوردار اشاره كرد كه با موفقيت انجام شده و پروازهاي آزمايشي را نيز انجام داده است و بالاخره پروژه هواپيماي سم‌پاش از پروژه‌هايي است كه به تازگي در كشور مطرح شده است.
حسين شاهوردي دانشجوي كارشناسي ارشد دانشگاه اميركبير نيز مي‌گويد: در حال حاضر در كشور ما به ساخت هواپيما به دليل عدم سرمايه‌گذاري توجه زيادي نمي‌شود اما فارغالتحصيلان اين رشته مي‌توانند در فرودگاهها در قسمت تعمير و نگهداري هوايي و همچنين در صنايع دفاع روي طراحي موشك و جنگ‌افزارها فعاليت بكنند.
علاوه بر اينها مي‌توانند روي آئروديناميك خودروها، سازه‌هاي خودروسازي و توليد توربين‌هاي بخار براي توليد برق كار بكنند. وي همچنين درمورد فعاليتهايي كه دانشجويان اين رشته در بخش خصوصي مي‌توانند انجام دهند، مي‌گويد: فارغالتحصيلان اين رشته مي‌توانند در شركتهاي خصوصي، هواپيماهاي كوچك دو نفره و يا چهارنفره‌اي را كه در دست ساخت است با استانداردهاي بين‌المللي تطابق داده و براي هواپيما گواهي پرواز يا توليد بگيرند.
مهندسی برق
هدف:
"يكي از بهترين تعريف هايي كه از مهندسي برق شده است، اين است كه محور اصلي فعاليت هاي مهندسي برق، تبديل يك سيگنال به سيگنال ديگر است. كه البته اين سيگنال ممكن است شكل موج ولتاژ يا شكل موج جريان و يا تركيب ديجيتالي يك بخش از اطلاعات باشد.
مهندسي برق داراي 4 گرايش است كه در زير بطور اجمالي به بررسي آنها مي پردازيم و در قسمت معرفي گرايشها به تفصيل در مورد هر كدام صحبت خواهم كرد.
1) مهندسي برق- الكترونيك: الكترونيك علمي است كه به بررسي حركت الكترون در دوره گاز، خلاء و يا نيمه رسانا و اثرات و كاربردهاي آن مي پردازد. با توجه به اين تعريف، مهندس الكترونيك در زمينه ساخت قطعات الكترونيك و كاربرد آن در مدارها، فعاليت مي كند. به عبارت ديگر، زمينه فعاليت مهندسي الكترونيك را مي توان به دو شاخه اصلي "ساخت قطعه و كاربرد مداري قطعه" و "طراحي مدار" تقسيم كرد.
2) مهندسي برق- مخابرات: مخابرات، گرايشي از مهندسي برق است كه در حوزه ارسال و دريافت اطلاعات فعاليت مي كند. مهندسي مخابرات با ارائه نظريه ها و مباني لازم جهت ايجاد ارتباط بين دو يا چند كاربر، انجام عملي فرايندها را به طور بهينه ممكن مي سازد. پس هدف از مهندسي مخابرات، پرورش متخصصان در چهار زمينه اصلي اين گرايش است شامل فرستنده، مرحله مياني، گيرنده و گسترش شبكه كه گسترده هر كدام عبارتند از:
فرستنده: شامل آنتن، نحوه ارسال و ...
مرحله مياني: شامل خط انتقال و محاسبات مربوط و ...
گيرنده: شامل آنتن، نحوه دريافت، تشخيص و ...
گسترش شبكه: مشتمل بر تعميم خط ارتباطي ساده، ادوات سويچينگ ، ارتباط بين مجموعه كاربرها و ...
3) مهندسي برق- قدرت: مهندسي قدرت را مي توان "توليد نيروي الكتريكي" به روشهاي گوناگون و انتقال و توزيع اين نيروها با بازده و قابليت اطمينان بالا، تعريف كرد. پس هدف از مهندسي قدرت، پرورش افرادي كارا در بخشهاي توليد، انتقال و توزيع است كه گستره اين بخش عبارت است از:
توليد: طراحي شبكه هاي توليد با كمترين هزينه و بيشترين بازده.
انتقال: طراحي شبكه هاي انتقال، خطوط انتقال، پخش بار بر روي شبكه، قابليت اطمينان و پايداري شبكه قدرت، طراحي رله ها و حفاظت شبكه، پخش بار اقتصادي (dispaich economic).
توزيع: طراحي شبكه هاي توزيع حفاظت و مديريت آن.
4) مهندسي برق- كنترل: كنترل، در پيشرفت علم نقش ارزنده اي را ايفا مي كند و علاوه بر نقش كليدي در فضاپيماها و هدايت موشكها و هواپيما، به صورت بخش اصلي و مهمي از فرايندهاي صنعتي و توليدي نيز درآمده است. به كمك اين علم مي توان به عملكرد بهينه سيستمهاي پويا، بهبود كيفيت و ارزانتر شدن فرآورده ها، گسترش ميزان توليد، ماشيني كردن بسياري از عمليات تكراري و خسته كننده دستي و نظاير آن دست يافت. هدف سيستم كنترل عبارت است از كنترل خروجيها به روش معين به كمك وروديها از طريق اجزاي سيستم كنترل كه مي تواند شامل اجزاي الكتريكي، مكانيك و شيميايي به تناسب نوع سيستم كنترل باشد.
ماهيت:
انرژي اگر بنيادي ترين ركن اقتصاد نباشد، يكي از اركان اصلي آن به شمار مي آيد و در اين ميان برق به عنوان عالي ترين نوع انرژي جايگاه ويژه اي دارد. تا جايي كه در دنياي امروز ميزان توليد و مصرف اين انرژي در شاخه توليد، شاخص رشد اقتصادي جوامع و در شاخه خانگي و عمومي يكي از معيارهاي سنجش رفاه محسوب مي شود.
دانش آموختگان اين رشته مي توانند در زمينه هاي طراحي، ساخت، بهره برداري، نظارت، نگهداري، مديريت و هدايت عمليات سيستم ها عمل نمايند.
گرايش هاي مقطع ليسانس:
رشته مهندسي برق در مقطع كارشناسي داراي 4 گرايش الكترونيك، مخابرات، كنترل و قدرت(1) است. البته گرايش هاي فوق در مقطع ليسانس تفاوت چنداني با يكديگر ندارند و هر گرايش با گرايش ديگر تنها در 30 واحد يا كمتر متفاوت است. و حتي تعدادي از فارغ التحصيلان مهندسي برق در بازار كار جذب گرايشهاي ديگر اين رشته مي شوند. با اين وجود ما براي آشنايي هر چه بيشتر شما گرايشهاي فوق را به اجمال معرفي مي كنيم.
گرايش الكترونيك
دكتر كمره اي استاد مهندسي برق دانشگاه تهران در معرفي اين گرايش مي گويد:
"گرايش الكترونيك به دو زير بخش عمده تقسيم مي شود. بخش اول ميكروالكترونيك است كه شامل علم مواد، فيزيك الكترونيك، طراحي و ساخت قطعات از ساده ترين آنها تا پيچيده ترين آنها است و بخش دوم نيز مدار و سيستم ناميده مي شود و هدف آن طراحي و ساخت سيستم ها و تجهيزات الكترونيكي با استفاده از قطعات ساخته شده توسط متخصصان ميكروالكترونيك است.
دكتر جبه دار نيز در معرفي اين گرايش مي گويد:
"گرايش الكترونيك يكي از گرايشهاي جالب مهندسي برق است كه محور اصلي آن آشنايي با قطعات نيمه هادي، توصيف فيزيكي اين قطعات، عملكرد آنها و در نهايت استفاده از اين قطعات، براي طراحي و ساخت مدارها و دستگاههاي است كه كاربردهاي فني و روزمره زيادي دارند."
گرايش مخابرات
هدف از مخابرات ارسال و انتقال اطلاعات از نقطه اي به نقطه ديگر است كه اين اطلاعات مي تواند صوت، تصوير يا داده هاي كامپيوتري باشد.
دكتر جبه دار در مورد شاخه هاي مختلف اين گرايش مي گويد:
"مخابرات از دو گرايش ميدان و سيستم تشكيل مي شود. كه در گرايش ميدان، دانشجويان با مفاهيم ميدان هاي مغناطيسي، امواج، ماكروويو، آنتن و ... آشنا مي شوند تا بتوانند مناسبترين وسيله را براي انتقال موجي از نقطه اي به نقطه ديگر پيدا كنند.
همچنين يكي از فعاليت هاي عمده مهندسي مخابرات گرايش سيستم، طراحي فليترهاي مختلفي است كه مي توانند امواج مزاحم شامل صوت يا پارازيت را از امواج اصلي تشخيص و آنها را حذف كرده و تنها امواج اصلي را از آنتن دريافت كنند.
گفتني است كه امروزه با توسعه مخابرات بي سيم، ارتباط نزديكتري بين دو گرايش ميدان و سيستم ايجاد شده است. براي نمونه در گوشي تلفن همراه ما هم تجهيزات مربوط به مدارهاي مخابراتي و هم تجهيزات مربوط به فرستنده و هم آنتن گيرنده را داريم. از همين رو يك مهندس مخابرات امروزه بايد از هر دو گرايش بخوبي اطلاع داشته باشد تا بتواند يك دستگاه بي سيم را طراحي كند."
استفاده قرار نمي گيرد. بلكه در شاخه هاي ديگري از علوم مهندسي و حتي علوم انساني كاربرد دارد. به عنوان نمونه كنترل فرآيند تصفيه نفت در يك پالايشگاه، كنترل عملكرد يك نيروگاه برق، سيستم كنترل ناوبري يك كشتي و يا كنترل تحولات و تغييرات جمعيتي نمونه هاي متنوعي از كاربرد علم كنترل مي باشد.
گفتني است كه گرايش كنترل داراي زير بخش هاي متنوعي مانند كنترل خطي، غيرخطي، مقاوم، تطبيقي، ديجيتالي، فازي و غيره است."
دكتر جبه دار نيز با اشاره به اينكه گرايش كنترل منحصر به مهندسي برق نمي شود، مي گويد:
"در رشته هاي مهندسي مكانيك، مهندسي شيمي، مهندسي هوافضا، مهندسي سازه و مهندسي هاي ديگر نيز ما شاهد علم كنترل هستيم اما نوع سيستم كنترلي در هر رشته مهندسي متفاوت است. براي مثال در مهندسي مكانيك نوع كنترل، مكانيكي و در مهندسي شيمي براساس فرآيندهاي شيميايي است. اما در كل هدف مهندسي كنترل، طراحي سيستمي است كه بتواند عملكرد يك دستگاه را در حد مطلوب حفظ كند.
دكتر جبه دار در ادامه درباره فعاليت هاي ديگر مهندسي كنترل مي گويد:
"خودكار كردن يا اتوماتيك كردن خط توليد، يكي ديگر از فعاليت هاي مهندسي كنترل است. يعني مهندس كنترل مي تواند به گونه اي خط توليد را هماهنگ و كنترل كند كه محصول توليد شده طبق برنامه تعيين شده و با بهترين كيفيت به دست آيد."
گرايش قدرت
دكتر جبه دار در معرفي اين گرايش مي گويد:
"هدف اصلي مهندسين اين گرايش، توليد برق در نيروگاهها، انتقال برق از طريق خطوط انتقال و توزيع آن در شبكه هاي شهري و در نهايت توزيع آن براي مصارف خانگي و كارخانجات است. بنابراين يك مهندس قدرت بايد به روشهاي مختلف توليد برق، خطوط انتقال نيرو و سيستم هاي توزيع آشنا باشد."
دكتر كمره اي نيز در معرفي اين گرايش مي گويد:
"گرايش قدرت به آموزش و پژوهش در زمينه طراحي و ساخت سيستم هاي مورد استفاده در توليد، توزيع، مصرف و حفاظت از برق مي پردازد.
به عبارت ديگر دانشجويان اين رشته در شاخه توليد با انواع نيروگاههاي آبي، گازي، سيكل تركيبي و ... آشنا مي شوند. و در بخش انتقال و توزيع، روشهاي مختلف انتقال برق اعم از كابلهاي هوايي و زيرزميني را مطالعه مي كنند و در شاخه حفاظت نيز انواع وسايل و تجهيزات حفاظتي كه در مراحل مختلف توليد، توزيع، انتقال و مصرف انرژي، انسانها و تاسيسات را در برابر حوادث مختلف محافظت مي كنند، مورد بررسي قرار مي دهند كه از آن ميان مي توان به انواع رله ها، فيوزها، كليدها و در نهايت سيستم هاي كنترل اشاره كرد.
يكي ديگر از شاخه هاي قدرت نيز ماشين هاي الكتريكي است كه شامل ژنراتورها، ترانسفورماتورها و موتورهاي الكتريكي مي شود كه اين شاخه از زمينه هاي مهم صنعتي و پژوهشي گرايش قدرت است."
آينده شغلي، بازار كار، درآمد:
"امروزه با توسعه صنايع كوچك و بزرگ در كشور، فرصت هاي شغلي زيادي براي مهندسين برق فراهم شده است و اگر مي بينيم كه با اين وجود بعضي از فارغ التحصيلان اين رشته بيكار هستند، به دليل اين است كه اين افراد يا فقط در تهران دنبال كار مي گردند و يا در دوران تحصيل به جاي يادگيري عميق دروس و در نتيجه كسب توانايي هاي لازم، تنها واحدهاي درسي خود را گذرانده اند.
همچنين يك مهندس خوب بايد، كارآفرين باشد يعني به دنبال استخدام در موسسه يا وزارتخانه اي نباشد بلكه به ياري آگاهي هاي خود، نيازهاي فني و صنعتي كشور را يافته و با طراحي سيستم ها و مدارهاي خاصي اين نيازها را برطرف سازد. كاري كه بعضي از فارغ التحصيلان ما انجام داده و خوشبختانه موفق نيز بوده اند."
دكتر كمره اي نيز در اين زمينه مي گويد:
"اگر يك فارغ التحصيل برق داراي توانايي هاي لازم باشد، با مشكل بيكاري روبرو نخواهد شد. در حقيقت امروزه مشكل اصلي اين است كه بيشتر فارغ التحصيلان توانمند و با استعداد اين رشته به خارج از كشور مهاجرت مي كنند و ما اكنون با كمبود نيروهاي كارآمد در اين رشته روبرو هستيم."
يكي از اساتيد مهندسي برق دانشگاه علم و صنعت ايران نيز در مورد فرصت هاي شغلي فارغ التحصيلان اين رشته مي گويد:
"طبق نظر كارشناسان و متخصصان انرژي در كشور، با توجه به نياز فزاينده به انرژي در جهان كنوني و همچنين نرخ رشد انرژي الكتريكي در كشور، سالانه بايد حدود 1500 مگاوات به ظرفيت توليد كشور افزوده شود كه اين نياز به احداث نيروگاههاي جديد و همچنين فارغ التحصيلان متخصص برق و قدرت دارد.
فرصت هاي شغلي يك مهندس كنترل نيز بسيار گسترده است چون در هر جا كه يك مجموعه عظيمي از صنعت مهندسي مثل كارخانه سيمان، خودروسازي، ذوب آهن و ... وجود داشته باشد، حضور يك مهندسي كنترل ضروري است.
و بالاخره يك مهندس مخابرات يا الكترونيك مي تواند جذب وزارتخانه هاي پست و تلگراف و تلفن، صنايع، دفاع و سازمانهاي مختلف خصوصي و دولتي شود."
توانايي هاي مورد نياز و قابل توصيه
الف) توانايي علمي: "مهندسي برق نيز مانند مابقي رشته هاي مهندسي بر مفاهيم فيزيكي و اصول رياضيات استوار است و هر چه دانشجويان بهتر اين مفاهيم را درك كنند، مي توانند مهندس بهتري باشند. در اين ميان گرايش الكترونيك وابستگي شديدي به فيزيك بخصوص فيزيك الكترونيك و فيزيك نيمه هادي ها دارد. در گرايش مخابرات نيز درس فيزيك اهميت بسياري دارد زيرا دروس اصلي اين رشته بخصوص در شاخه ميدان شامل الكترومغناطيس و امواج مي شود."
داشتن ضريب هوشي بالا و تسلط كافي بر رياضيات، فيزيك و زبان خارجي از ضرورتهاي ورود به اين رشته است.
ب) علاقمنديها: دانشجوي برق بايد ذهني خلاق و تحليل گر داشته باشد. همچنين به كار با وسايل برقي علاقه داشته باشد چون گاهي اوقات با دانشجوياني روبرو مي شويم كه در رياضي و فيزيك قوي هستند اما در كارهاي عملي ضعيف اند. چنين دانشجوياني براي رشته هاي مهندسي مناسب نيستند و بهتر است رشته هاي ذهني و انتزاعي مثل رياضي يا فيزيك را انتخاب كنند.
ادامه دارد
ادامه مقاله قبلي.......
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر: (كارشناسي ارشد و ...)
فارغ التحصيل در مقطع كارشناسي برق كه مدرك خود را در يكي از چهار گرايش الكترونيك، مخابرات، قدرت و كنترل مي گيرد، مي تواند در يكي از اين گرايشها (اختياري) يا رشته اي كه برق زير مجموعه اي براي آن تعريف شده، ادامه تحصيل نمايد. اين رشته به صورت: مهندسي برق- الكترونيك، برق- قدرت، برق- مخابرات (شامل گرايش هاي: ميدان، سيستم، موج، رمز، مايكرونوري) برق- كنترل، مهندسي پزشكي (گرايش بيوالكتريك)، مهندسي هسته اي (دو گرايش مهندسي راكتور و مهندسي پرتو پزشكي، مهندسي كامپيوتر (معماري كامپيوتر، هوش مصنوعي و رباتيك) است. براي تحصيل در مقطع دكتراي تخصصي، مي توان، در هر يك از زيرشاخه هاي تخصصي‌تر گرايشهاي ياد شده ميزان مورد نياز واحدها را اخذ كرد و رساله دكتري را در همان موضوع خاص ارائه داد. مسلم است اين زير شاخه ها، گرايشهاي تخصصي تر اين چهار گرايش است. امكان ادامه تحصيل در كليه گرايشهاي ياد شده در مقطعهاي كارشناسي ارشد و تا حد زيادي در دوره دكتري، در داخل كشور وجود خواهد داشت. رشته برق به دليل كاربردي بودن آن در بسياري از علوم مهندسي ديگر، براي فارغ التحصيلان امكان تحصيل در بسياري گرايشها و دانشها را فراهم مي كند.
درسهاي تخصصي مهندسي برق – الكترونيك
از درسهاي پايه و اصلي موثر در مهندسي الكترونيك مي توان به درسهاي مدارهاي الكتريكي، الكترونيك 2 و 1، مدارهاي منطقي و مخابرات اشاره كرد. بعضي از درسهاي تخصصي اين گرايش عبارتند از:
الكترونيك 3: مبحث اول اين درس مربوط به پاسخ فركانسي است كه به طور اجمال عوامل مربوط به كاهش بهره در فركانسهاي بالا و پايين (در واقع بالاتر و پايين تر از پهناي باند مياني) و روشهاي به دست آوردن فركانسهاي قطع بالا و پايين را در تقويت كننده هاي ترانزيستوري مورد بررسي قرار مي دهد. در مبحث دوم پايداري تقويت كننده هاي فيدبك مورد توجه قرار مي گيرد.
تكنيك پالس: در درسهاي مدار و الكترونيك، دانشجويان با سيگنالهاي سينوسي و پاسخ مدارهاي خطي و يا غيرخطي به آنها آشنا مي شوند، امروزه و با توجه به رشد روزافزون فن آوري ديجيتال، كمتر مدار الكترونيكي يافت مي شود كه در آن فقط سيگنالهاي سينوسي به كار رفته باشد. پالس در حالت كلي به سيگنالهايي گفته مي شود كه تغييرات جهش داشته باشند. از مهمترين اين سيگنالها كه در درس تكنيك پالس هم مورد بررسي قرار مي گيرد، سيگنالهاي پله، مربعي، مورب و نمايي هستند.
ميكروپروسسور: پس از پيدايش الكترونيك ديجيتال و جنبه هاي جذاب و ساده طراحيهاي ديجيتال و كاربردهاي فراوان اين نوآوري، با تكنولوژيهاي Ssi , Msi ، ادوات الكترونيك ديجيتال، مانند قطعات منطقي به بازار ارائه شد. شركت تگزاس اولين ميكروپروسسور 4 بيتي را با فن آوري 2si طراحي و عرضه نمود كه بعنوان بخش اصلي ماشين حساب مورد استفاده قرار گرفت و اين گام اول در پيدايش و ظهور ميكروپروسسورها بود.
معماري كامپيوتر: در اين درس معماري داخل 8 بيتي ها و نحوه اجراي دستورالعملها در اين پردازنده ها، بررسي حافظه ها و روش دستيابي ميكروپروسسورها به اطلاعات حافظه، معرفي زبان اسمبلي پردازنده هاي 8 بيتي و ايجاد توانايي جهت نوشتن برنامه اي براي عملكردي خاص به كمك ميكروپروسسورها و معرفي قطعات جانبي مورد استفاده توسط ريزپردازنده ها، مورد مطالعه قرار مي گيرد.
مدارهاي مخابراتي: درس مدار مخابراتي به بررسي ساختار و يا طراحي مدارهايي مي پردازد كه در فركانسهاي بالا كار كرده و يا به نوعي در ارسال پيام در گيرنده و فرستنده نقش دارند. در اين درس ابتدا با نويزهاي حرارتي، ترقه اي و ... آشنا شده و راههايي براي محدود كردن نويز پيشنهاد مي شود، سپس مدارهاي تشديد و تبديل امپدانس كه به منظور انتقال حداكثر توان به كار مي روند مورد بحث قرار مي گيرد.
فيزيك مدرن: در فصل اول اين درس با پرداختن به نسبيت خاص دانسته هاي علمي ما كاملاً اشتباه از آب درآمده و با پرداختن به اصولي نظير اتساع زمان، پديده دوپلر، انقباض طول، نسبيت جرم، جرم و انرژي و ...، همه دانسته هاي ما را (حداقل در حيطه دانستن) نابود مي كند.
فصلهاي ديگر درس به موضوعاتي نظير خواص ذره اي امواج، پديده فتوالكتريك، نظريه كوانتومي نور، پرتوايكس، پراش ذره، ساختار اتمي، مكانيك كوانتومي و ... مي پردازد.
فيزيك الكترونيك: شامل مطالعه خواص سيليكون، بلورشناسي، روشهاي ساخت قطعات و مدارهاي نيمه هادي، تحليل و طراحي اين مدارها، به دست آوردن مشخصات قطعات و يكي از مهمترين زمينه هاي كاري و تحقيقاتي در رشته الكترونيك است. پيش نياز اين قسمت تسلط بر درس درياضي مهندسي و معادلات ديفرانسيل و مختصري در فيزيك كوانتوم و فيزيك مدرن مي باشد.
درسهاي تخصصي مهندسي برق- مخابرات
از درسهاي پايه و اصلي موثر در مهندسي مخابرات مي توان به درسهاي رياضي مهندسي تجزيه و تحليل سيستمها، مدارهاي الكتريكي، الكترونيك و الكترومغناطيس اشاره كرد. بعضي از درسهاي تخصصي عبارتند از:
مخابرات 2: شامل تجزيه و تحليل و طراحي شبكه هاي مخابراتي ديجيتالي است. مطالب درسي با مروري بر تجزيه و تحليل سيگنالها و سپس فرآيندهاي تصادفي شروع شده و به دنبال آن به بررسي اجزاي يك سيستم (مجموعه) مخابراتي ديجيتال در حالت كلي مي پردازد و چگونگي بهينه سازي سيستم براي انتقال پيام با حداقل خطاي ممكن را بررسي مي كند.
ميدان و امواج: درس ميدان و امواج به بررسي رفتار امواج الكترومغناطيس در محيطهاي مختلف طبيعت مي پردازد. محيطها به قسمت هاي هادي و نيمه هادي و عايق تقسيم بندي شده و عوامل رفتاري امواج در اين محيطها از قبيل اتلاف نيرو انعكاسي كلي يا شكست بررسي مي شود.
الكترونيك 3: در گرايش الكترونيك توضيح داده شد.
مدارهاي مخابراتي: در گرايش الكترونيك توضيح داده شد.
آنتن ها و انتشار امواج: اين درس به بحث در مورد نحوه انتشار امواج الكترومغناطيسي مي پردازد. مباحث مطرح شده در اين درس به صورت نظري و عملي است، به عبارتي از نحوه تشعشع يك منبع الكترومغناطيسي ساده شروع كرده و با توسعه آن به مطالعه ساده ترين آنتن عملي مي پردازد.
مايكروويو: اين درس در ابتدا پس از تعريف محدود مايكروويو از نظر فركانس 1 و تقسيم بندي امواج مايكروويو به بررسي انتقال امواج با فركانس بالا با حداقل تلفات در محيطهاي مختلف مي پردازد. سپس عناصر غيرفعال مايكروويو شامل نضعيف كننده ها، تغيير فازدهنده ها و كوپلرهاي جهت دار معرفي مي شود.
اصول ميكروكامپيوتر: اين درس را به جرات مي توان از جذابترين و پركاربردترين درسهاي برق دانست زير در دنياي امروز كه تمامي وسايل مكانيكي آنالوگ جاي خود را به وسايل ديجيتالي مي دهند، داشتن اطلاعات كافي در مورد نحوه كارپروسسورها از اولين نيازهاي يك مهندس برق مي باشد. با تركيب مطالب اين درس با هر كدام از درسهاي ديگر مي توان طرحهاي بسيار جالب و پركاربردي را طرح ريزي كرد.
درسهاي تخصصي مهندسي برق- قدرت
از درسهاي پايه و اصلي موثر در مهندسي قدرت مي توان به دروس مدار، الكترومغناطيس، الكترونيك، ماشين و بررسي اشاره كرد. بعضي از درسهاي تخصصي اين گرايش عبارتند از:
ماشينهاي الكتريكي 3: اين درس از جمله درسهايي است كه ديدي صنعتي به دانشجو مي دهد. مبحث اين درس را مي توان به دو فصل مهم ترانفسورمرهاي سه فاز و ماشينهاي سنكرون تقسيم بندي نمود.
ترانسفورهاي سه فاز و ماشينهاي سنكرون، وسايلي الكتريكي هستند كه بيشتر جنبه صنعتي دارند و كاربردهاي بسيار زياد ترانسهاي سه فاز در انتقال و توزيع انرژي الكتريكي، تبديل ولتاژ در ابتداي همه كارخانه ها و كارگاههاي بزرگ صنعتي و ... بر هيچ كس پوشيده نيست. در اين درس در مورد انواع آرايشهاي اين تراسنها، كليه گروههاي موجود و كاربرد هر نوع، بحث جامعي مي شود.
ماشينهاي مخصوص(ويژه): به تعبيري مي توان اين درس را نقطه عطف درسهاي تخصصي اين گرايش دانست. زيرا اين درس به بررسي در مورد ماشينهاي ويژه مي پردازد كه اين ماشينها در وسايل خانگي كاربرد فراوان دارند.
الكترونيك قدرت: الكترونيك قدرت در عمل بين الكترونيك و قدرت، آشتي برقرار كرده است. به طور مثال مي توان با فرمان يك ريزپردازنده كه حدود 5 ولت و 200 ميلي آمپر است يك كارخانه را راه اندازي كنيم. در زمينه الكترونيك قدرت المانهايي نظير تريستور، ترانزيستور و ... كاربردهاي فوق العاده زيادي دارند. از مزاياي اين قطعات تحمل توانهاي بالا مي باشد.
بررسي سيستمهاي قدرت 2: اين درس بيشتر در مورد انتقال انرژي و مشكلات موجود در اين راه صحبت مي كند. از جمله مطالب ارائه شده در اين درس مي توان به پخش بار اقتصادي در شبكه هاي قدرت، اتصال كوتاههاي متقارن و نامتقارن روي شبكه قدرت و پايداري سيستمهاي قدرت اشاره نمود.
توليد و نيروگاه: اين درس يكي از درسهاي بسيار جذاب اين گرايش است، زيرا برخلاف ديگر درسها، زياد به مسائل نظري، نمي پردازد و جنبه بسيار عملي دارد. آشنايي با انواع نيروگاهها (آبي، اتمي، بادي، بخار، ...) و همچنين بحث كلي در مورد اين نيروگاهها و روشهاي كاري آنها از مباحث اين درس است.
رله و حفاظت: يك شبكه قدرت را بايد در مقابل خطرات احتمالي (اتصال كوتاهها) محافظت كرد. از وسائلي كه در اين مورد استفاده مي شود مي توان به رله ها اشاره كرد كه بسته به نوع رله به محض ايجاد يك حالت خطا و يا خرابي در شبكه وارد عمل شده، قسمتي از شبكه را جدا كرد.
عايق و فشار قوي: با توجه به تفاوتهاي ولتاژهاي فشار قوي با ولتاژهاي فشار ضعيف، به طور حتم توليد، اندازه گيري و بهره برداري از اين ولتاژها تفاوتهاي عمده اي با ولتاژهاي فشار ضعيف دارد و براي عايق بندي شبكه فشار قوي بايد از عايقهاي مخصوصي استفاده كرد. فصل نخست اين درس به بررسي اين مقوله مي پردازد.
در بخش دوم اين درس انواع تخليله الكتريكي، مراحل مختلف آن در عايقها و اثرات مختلف شكست بر عايق مورد بررسي قرار مي گيرد.
ترموديناميك: شايد اولين سوالي كه در مرحله اول به ذهن برسد ارتباط اين درس با درسهاي برق باشد. كاربرد اصلي مطالب اين درس مبحث توليد نيروگاه است. زيرا هنگام آشنايي با انواع نيروگاهها (نيروگاه بخار، گازي، اتمي و ...) بايد اطلاعاتي در مورد سيكل كاري آنها داشته باشيم، پس داشتن اطلاعاتي در مورد ترموديناميك ضروري است.
اصول ميكروكامپيوتر: درگرايش مخابرات توضيح داده شد.
درسهاي تخصصي مهندسي برق- كنترل
از درسهاي پايه و اصلي موثر در مهندسي كنترل مي توان به درسهاي مدار، الكترونيك، رياضي مهندسي، تجزيه و تحليل سيستم و كنترل خطي اشاره كرد. بعضي از درسهاي تخصصي اين گرايش عبارتند از:
كنترل ديجيتال و غيرخطي: كنترل ديجيتال از سال 1960 در پيشرفتهاي مربوط به قابليت توليد و كيفيت محصولات و صرفه جويي در هزينه ها، نقش مهمي داشته است. به خصوص با پيشرفتهايي كه در زمينه ميكروپروسسور صورت گرفته، اين رشته توانسته است در بعضي موارد از كنترل آنالوگ پيشي گرفته، دقت كار را بالا ببرد.
كنترل مدرن: اين درس برخلاف ساير درسها (مانند كنترل صنعتي و ...) تا حدي جنبه نظري دارد و ديدي تقريبا رياضي به يك مهندس كنترل مي دهد. آشنايي كلي با مفاهيم كنترل پذيري و مشاهده پذيري سيستمهاي كنترل و مطالعه فيدبكهاي حالت از مباحث اين درس است.
كنترل صنعتي: اين درس از درسهاي تخصصي و مهم گرايش كنترل مي باشد كه به بررسي نحوه به كارگيري روابط رياضي و فرمولهايي كه در هر نوع پروسه اي وجود دارد مي پردازد و شامل آشنايي با سيستمهاي كنترل غلظت، سطح، ارتفاع و يا ئبي ورودي، خروجي مخازن حاوي مايعات صنعتي و شيميايي (مانند مخازن موجود در صنايع، پالايشگاهها و ...)، مطالعه سيستمهاي كنترل دما و رطوبت يك محفظه و يا اتاق، آشنايي با انواع كنترل كننده هاي صنعتي، مطالعه انواع سيستمهاي نورد موجود در كارخانه ها(مانند نورد فولاد، كاغذ و...) و ديگر سيستمهاي موجود در صنعت است.
ابزار دقيق: اصطلاح ابزار دقيق به ابزاري اطلاق مي شود كه سيگنالها را ثبت و نشان داده و يا باعث انتقال سيگنالي بين اجزاي مختلف سيستم مي شوند. اين درس به معرفي سيستمهاي كنترل و ابزار دقيق و همچنين معرفي اجزاي اين سيستمها مي پردازد.
اصول ميكروكامپيوتر: در گرايش مخابرات توضيح داده شد.
ترموديناميك: در گرايش قدرت توضيح داده شد.
مباني تحقيق در عمليات: اين درس به طور كلي براي تمام دانشجويان مهندسي مفيد است. چون مهندسي ارتباط مستقيم با هزينه و سود اقتصادي دارد. آگاهي به برنامه ريزي خطي كه بحث اصلي اين درس است براي هر مهندسي جنبه هاي مثبت زيادي دارد. با اين درس مي توان هزينه ها را به حداقل و سود و صرفه اقتصادي را با كمترين امكانات به حداكثر رساند. بنابراين آگاهي به اين درس براي تمام كساني كه مي خواهند يك طرح صنعتي انجام دهند مزاياي زيادي دارد.
رشته هاي مشابه و نزديك به اين رشته:
در برخي از دانشگاهها رشته مهندسي پزشكي را يكي از گرايش هاي مهندسي برق به شمار مي آورند.
رشته هايي از قبيل مهندسي علمي – كاربردي برق، كارداني فني برق، دبير فني برق – قدرت و ...
پيوند عميقي بين اين رشته و دانش كامپيوتر وجود دارد كه غيرقابل انكار است.
زمين شناسي- علوم سياسي – جامعه شناسي و علوم اجتماعي
با توجه به حجم بازار الكترونيك و بازار صنعت نيمه رسانا در دنيا و نيز كشور ما كه رشد 7% و 15% دارد، لذا آينده روشني براي اين رشته پيش بيني مي كنند چه از لحاظ بازار كار بر صنعت هاي شغلي و چه از نظر تحققات علمي.
نكات تكميلي:
"مانع رشد صنعت الكترونيك و ميكروالكترونيك در دنيا نه سرمايه است و نه فن آوري و نه بازار. البته همه اينها محدوديت ايجاد مي كند ولي فعالً محدوديت اصلي كه اجازه نمي دهد كار از حدي جلوتر برود عبارت است از نيروي كار كيفي."
آنچه خوانديد نظر قائم مقام فني يكي از بزرگترين مجموعه هاي ميكروالكترونيك بلژيك است و بيانگر آن است كه امروزه براي موفقيت در مهندسي برق گرايش الكترونيك بايد از سطح علمي و مهارت فني خوبي برخوردار بود.
دكتر فتوت احمدي استاد مهندسي برق دانشگاه صنعتي شريف نيز در تاييد همين سخن مي گويد:
"براي مثال در طراحي “ic” احتياج به سرمايه گذاري عمده اي نيست، بلكه هوشمندي طراح و دانش فني خوب، بسيار اهميت دارد."
فیزیک
هدف
در معرفي علم فيزيك دكتر پروين استاد فيزيك دانشگاه اميركبير مي‌گويد: «فيزيك علم زندگي و اصلا علم حيات است» . و يا دكتر منيژه رهبر استاد فيزيك دانشگاه تهران معتقد است هر چيزي كه در اطراف خويش مي‌بينيم به فيزيك ربط پيدا ميكند. همچنين پاسخ به بسياري از سوالهايي را كه هميشه ذهن بشر به آن مشغول بوده است به وسيله علم فيزيك ميتوان داد. مثل اين كه دنيا چگونه بوجود آمده است؟ از چه تشكيل شده و كوچكترين جزء آن چيست؟
در كل ميتوان گفت كه جهان در بزرگترين مقياس تا ريزترين مقياس در ارتباط با علم فيزيك ميباشد.
يكي ديگر از استادان دانشگاه نيز فيزيك را دانش كشف و استفاده عملي از قوانين و روابط حاكم بر پديده‌هاي طبيعي مي‌نامد كه مبناي اين دانش بر تجربه و آزمايش استوار است.
ماهيت :
رشته فيزيك در حد ليسانس عبارت است از فيزيك دبيرستاني به اضافه فيزيك قرن بيستم . از سوي ديگر ميتوان گفت كه فيزيك در حد ليسانس مفاهيم فيزيكي دبيرستاني را عميقتر كرده و طرز برخورد با مسائل فيزيكي را آموزش ميدهد».
دكتر پروين نيز مي‌گويد: «فيزيك دانشگاهي بر پايه كتاب فيزيك هاليدي و برخي كتب ديگر كه به زمينههاي فيزيك مدرن مي‌پردازد، قرار گرفته است يعني به نظر من اگر كسي مطالبي را كه در فيزيك هاليدي نوشته شده است به درستي بفهمد بايد به او ليسانس فيزيكش را بدهند».
گرايشهاي مقطع ليسانس:
رشته فيزيك در دوره كارشناسي داراي 5 گرايش اتمي مولكولي، هسته‌اي ، حالت جامد، هواشناسي و نجوم است (البته فيزيك داراي گرايش دبيري نيز هست كه ما در اينجا به بررسي آن نمي‌پردازيم چرا كه گرايش دبيري به عنوان يك گرايش تخصصي در علم فيزيك مطرح نمي‌باشد) كه تعداد واحدهاي تخصصي هر يك از اين گرايشها در دوره كارشناسي بسيار محدود است و به همين دليل گرايشهاي فوق در اين دوره تفاوت محسوسي با يكديگر ندارند.
براي اطلاع هرچه بيشتر به معرفي اجمالي هر يك از گرايشهاي اين دوره مي‌پردازيم.
گرايش اتمي - مولكولي
فيزيك اتمي- مولكولي كه مربوط به فيزيك جديد است از زماني متولد شد كه دانشمندان متوجه شدند كوچكترين جزء در طبيعت اتم نيست بلكه اتم از اجزاي كوچكتري به نام الكترون‌ها و هسته تشكيل شده است. يعني اتم از هسته‌اي تشكيل شده است كه الكترون‌هايي در اطراف آن مي‌گردند.
دكتر منيژه رهبر استاد فيزيك دانشگاه تهران در ادامه سخنان خويش مي‌گويد: «در اين ميان فيزيك اتمي به بررسي نقل و انتقال‌هاي الكترون‌هاي اطراف هسته مي‌پردازد و خواص آنها را مورد بررسي قرار ميدهد. يعني ما در فيزيك اتمي كاري به اين نداريم كه هسته از چه تشكيل شده است بلكه هسته برايمان مركزي با بار مثبت است و بيشتر توجه ما جلب الكترون‌هاي اطراف هسته ميشود».
دكتر هوشنگ روحاني‌زاده استاد فيزيك دانشگاه تهران نيز در معرفي فيزيك اتمي مي‌گويد: «اگر ما بپذيريم كه در كل، علم فيزيك به دو بخش دنياي بزرگ و دنياي كوچك تقسيم ميشود. دنياي بزرگ فيزيك ، مربوط به دنياي روزمره است و در آن حركت اتومبيل‌ها، موشك، ماهواره و در كل تمام حركاتي كه مي‌بينيم مورد بررسي قرار ميگيرد، فيزيك اتمي به دنياي بي‌نهايت كوچك‌ها برمي‌گردد چرا كه ما در فيزيك‌اتمي به بررسي ساختار ذره‌اي به نام اتم مي‌پردازيم و اين كه اتم چگونه تشكيل شده و چه ويژگيهايي دارد؟»
گرايش فيزيك هسته‌اي
دكتر رهبر در معرفي فيزيك هسته‌اي مي‌گويد: «در فيزيك هسته‌اي، خود هسته، مورد مطالعه قرار ميگيرد يعني متخصصان و دانشمندان بررسي ميكنند كه هسته از چه تشكيل شده و چه نيروهايي بين اجزاي هسته حكمفرما است و در نتيجه واكنشهاي انجام شده، چقدر انرژي آزاد ميگردد؟»
دكتر دويلو نيز در معرفي اين گرايش مي‌گويد: «انرژي هسته‌اي و راديوايزوتوپ‌ها مسائلي هستندكه در فيزيك هسته‌اي مورد بررسي قرار ميگيرد».
فيزيك حالت جامد
گرايش حالت جامد مربوط به سيستمهاي بس ذره‌اي مخصوصا جامدات است.
سامان مقيمي عراقي در ادامه مي‌گويد: «ابتدايي‌ترين كار در اين گرايش بررسي بلورهاي جامدات و خواص اپتيكي ، مكانيكي، الكتريكي و صوتي امواجي است كه در آن منتشر ميشود كه اين بررسي منجر به پديده‌هاي مختلفي مثل ابر رسانايي، نيم رسانايي و يا پخش و انتقال گرما ميگردد.»
دكتر پروين نيز مي‌گويد: «مطالعه دانش مربوط به كريستال‌ها و ويژگي‌هاي فيزيكي آنها به گرايش حالت جامد بر ميگردد.»
گرايش هواشناسي
دو گرايش نجوم و هواشناسي بسيار محدودتر از سه گرايش اتمي – مولكولي، هسته‌اي و حالت جامد ارائه ميشود. براي مثال در سال تحصيل 79-78 گرايش هواشناسي تنها در دانشگاه هرمزگان ارائه شده و گرايش نجوم اصلا ارائه نشده است.
اما در معرفي اين گرايش سامان مقيمي عراقي مي‌گويد:
«گرايش هواشناسي ، اطلاعات پايه‌اي و متنوعي درباره انواع پديده‌هاي جوي و برخورد علمي با آنها ارائه ميدهد و همچنين با مطالعه ديناميك وضعيت هوا ميتوان بررسي كرد كه شرايط هوا چگونه تغيير كرده و چه پارامترهايي براي ايجاد اين تغيير لازم است؟»
گرايش نجوم
سه بخش اصلي اين گرايش را نجوم رصدي، اخترشناسي و كيهان‌شناسي تشكيل ميدهد.
سامان مقيمي عراقي در ادامه مي‌گويد: «در بخش نجوم كه جنبه مشاهداتي دارد، پديده‌هاي مختلف نجومي را رصد و ثبت كرده و سپس از آنها عكس گرفته و طيف آنها را مي‌سنجد.
در اخترشناسي كه جنبه نظري دارد وضعيت ستارگان مورد مطالعه قرار ميگيرد يعني بررسي ميشود كه هر ستاره در چه مرحله‌اي قرار دارد و چه اتفاقاتي برايش رخ ميدهد؟
بخش كيهان‌شناسي نيز با اين كه زياد جنبه نجومي ندارد اما به هرحال پيشرفتش را مديون علم نجوم است. به اين معني كه مدلهاي مختلف كيهان‌شناسي بايد با داده‌هاي رصدي مطابقت كند.» گفتني است كه اين كيهان‌شناسي به صورت كلاسيك به چگونگي ايجاد جهان و تشكيل ساختارهاي كهكشاني مانند خوشه‌ها و ابر خوشه‌ها مي‌پردازد.
آينده شغلي ، بازار كار، درآمد:
امروزه اگر كشوري بخواهد پيشرفت كند بايد پژوهش كند و چيزهاي جديدي بسازد. اگر بخواهد پژوهش كند بايد به آزمايشگاهها برود و اگر بخواهد در آزمايشگاهها كار كند، احتياج به تيم علمي دارد و در يك تيم علمي نيز هميشه متخصصان شاخه‌هاي مختلف فيزيك حضور دارند چون هر كاري كه بخواهيم انجام بدهيم بايد بنيان فيزيكي داشته باشد.
دكتر پروين در ادامه مي گويد: «براي مثال اگر بخواهيم يك دستگاه الكتريكي بسازيم اول بايد بدانيم چه قوانين فيزيكي بر آن حاكم است و بعد از شناخت آن قوانين، ميتوان دستگاه مورد نظر را با استفاده از فن و هنر ساخت.
«اگر كسي فيزيك را خوب خوانده باشد در سازمانهاي مختلف كشور از قبيل صداوسيما، برنامه و بودجه، مخابرات و همچنين در صنايع مختلف مفيد واقع شده و موفق ميگردد. چون دانشجويان فيزيك مطلب مختلفي از قبيل الكتريسيته و مكانيك مي‌خوانند و در زمينههاي مختلف ديد وسيعي پيدا ميكنند.»
آقاي صحبت‌زاده دانشجوي دكتري فيزيك دانشگاه شهيد بهشتي در مورد موقعيتهاي شغلي فارغالتحصيلان فيزيك مي‌گويد: «فارغالتحصيلان اين رشته در حد كارشناسي مي‌توانند در صنعت مخابرات و ارتباطات ، نيروگاههاي هسته‌اي، مراكز توليد قطعات غيرهادي و سلولهاي خورشيدي، صنايع توليد و نگهداري ليزر در صنعت، پزشكي و نظامي و سازمان انرژي اتمي فعاليت كنند.»
داريوش شيرازي فارغ‌التحصيل اين رشته نيز مي‌گويد: «اگر كسي به اميد به دست آوردن يك موقعيت شغلي مناسب، واردرشته فيزيك بشود، بايد بداند كه در انتها فقط يك مدرك ليسانس به دست خواهد آورد. براي اين كه رشتههاي علوم پايه و از جمله فيزيك در جامعه ما موقعيت كاري مناسبي ندارند و در نهايت اگر شانس داشته باشند جذب كلاسهاي تقويتي و خصوصي ميشوند.»
البته اين در مورد دانشجوياني صدق ميكند كه رشته فيزيك انتخاب چهل يا سي به بعد آنها بوده است و در واقع به اميد اين كه فقط در دانشگاه پذيرفته شوند اين رشته را انتخاب كرده‌اند وگرنه دانشجوياني كه با علاقه و دقت و تامل بسيار اين رشته را انتخاب كرده‌اند حتي به صورت خصوصي نيز در اين رشته فعاليت ميكند. براي مثال يكي از فارغالتحصيلان اين رشته كارگاهي براي ساخت وسايل اپتيكي داير كرده است و يا تعدادي از فارغالتحصيلان با شركت ايران خودرو براي بعضي از پروژه‌هاي اين شركت قرارداد بسته‌اند چون دانشجويان اين رشته ياد مي‌گيرند با مسائلي كه در پيش رويشان قرار ميگيرد براحتي برخورد كرده و مدل ساده‌اي براي حل مسائل ارائه بدهند.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه:
اسماعيليان دانشجوي دكتري فيزيك هسته‌اي دانشگاه شهيد بهشتي مي‌گويد: «فيزيك منهاي رياضي يعني صفر به همين دليل دانشجويان اين رشته بايد از نظر رياضيات در سطح بسيار بالايي باشند.»
سامان مقيمي عراقي نيز معتقد است كه دانشجوي اين رشته بايد به فيزيك علاقه‌مند باشد به اين معني كه از آنچه ياد گرفته است بتواند در زندگي روزمره خويش استفاده كند.
براي مثال با توجه به معلومات فيزيك دبيرستاني خود بررسي كند كه آبي كه از شير آب مي‌ريزد چرا به تدريج باريك ميشود و سطح مقطع آن در اين هنگام به چه حدي مي‌رسد؟
بي‌شك عواملي كه باعث شد نيوتن با افتادن سيب پي به قانون جاذبه ببرد، كنجكاوي مفرط، صبر و بردباري، مطالعه و آزمايشهاي مستمر و قدرت تحليلي همراه با تفكر فراوان بود كه با مشاهده پديده‌هاي تكراري و عادي زندگي روزمره قوانيني را كشف كرد.
دكتر منيژه رهبر در اين باره مي‌گويد: «برخلاف رشتههاي مهندسي كه با اتفاقات علمي كار دارند در رشتههاي علوم پايه از جمله فيزيك به چگونگي پيش‌آمدهاي علمي توجه ميكنند و در واقع به دنبال يافتن دلايل و چرايي هر پديده يا اتفاق هستند و به همين دليل بچه‌هايي كه مستعد، باهوش و كنجكاو هستند، مي‌توانند در اين رشته موفق گردند.
اما متاسفانه چون در دبيرستان فيزيك بخوبي آموزش داده نمي‌شود و دانش‌آموزان تنها به حفظ فرمول‌ها مي‌پردازند، نمي‌توانند بين آنچه خوانده‌اند و آنچه در دنياي خارج وجود دارد، ارتباط برقرار كنند و در نتيجه كنجكاوي آنها تحريك نمي‌شود و تعداد اندكي از دانش‌آموزان با استعداد به رشته فيزيك علاقه‌مند شده و اين رشته را انتخاب ميكنند.»
مهم اين است كه دانشجوي فيزيك از آنچه در اطرافش اتفاق مي‌افتد به راحتي نگذرد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
امروزه اگر ما به فكر پيشرفت و ساخت وسايل صنايع مختلف كشورمان از نظامي گرفته تا پزشكي نباشيم بايد اين صنايع را به صورت آماده از كشورهاي ديگر بخريم كه اين كار احتياج به سرمايه‌اي گزاف دارد و باعث وابستگي كشور ما به كشورهاي صنعتي ميگردد»
دكتر رهبر نيز در همين زمينه مي‌گويد: «ما در ايران صنايع چنداني نداريم و صنايع موجود نيز بيشتر مونتاژ بوده و ابتكاري نيست اما اگر روزي بخواهيم صنايع پيشرفتهاي داشته باشيم بايد خواص مواد را بدانيم تا متوجه شويم كه چطور ميتوان از آنها استفاده بهتري بكنيم و وضعيت آن را بهبود ببخشيم و چنين پيشرفتي تنها با توسعه و پيشرفت علم فيزيك امكان‌پذير است چرا كه متخصصان فيزيك مي‌توانند موجب بهبود كيفيت محصولات گشته و يا وسايل جديد طراحي بكند. يعني ما به جاي اين كه مواد خام خود را خيلي ارزان صادر كنيم به ياري دانش فيزيك آنها را به محصولات ساخته تبديل بكنيم چرا كه اين محصولات ارزش افزوده بسيار زيادي دارد.
كار ي كشور پيشرفتهاي مثل ژاپن انجام داد. چون اين كشور به ياري صنايع نيمه‌رسانا، ترانزيستور و الكترونيك پيشرفت كرده است،صنايعي كه علم زيربنايي آنها فيزيك ميباشد.»
نكات تكميلي :
دكتر هادي دويلو استاد مهندسي هسته‌اي دانشكده فيزيك دانشگاه صنعتي اميركبير مي‌گويد: «بيشتر واحدهاي درسي دانشجويان گرايشهاي مختلف رشته فيزيك، در دوره ليسانس مشترك چرا كه دانشجويان فيزيك تنها در سال آخر تحصيلي اقدام به انتخاب گرايش خود ميكنند و هر گرايش نيز تنها 9 واحد تخصصي يعني سه درس تدريس ميشود و به همين دليل نميتوان بين يك ليسانس گرايش فيزيك حالت جامد يا هسته‌اي و يا ساير گرايشهاي تفاوتي قائل شد يعني يك ليسانس فيزيك در هيچ‌يك از گرايشها متخصص نمي‌شود».
دكتر عراقي استاد فيزيك دانشگاه صنعتي اميركبير با تاكيد بر همين امر مي‌گويد: «هر دانشجوي فيزيك در دوره كارشناسي بايد 130 واحد بگذراند كه دروس تخصصي هر يك از گرايشها فقط 9 واحد از اين 130 واحد است و بدون شك 9 واحد نميتواند تغييري در ديدگاه دانشجويان ايجاد كند و هر دانشجو فقط شناختي جزئي نسبت به گرايش مورد نظر خود پيدا ميكند. تازه، گاه همين 9 واحد نيز به گونه‌اي مشترك اما در دروسي مختلف در هر يك از گرايشها تدريس ميشود يعني كتابها يا واحدهاي درسي هر گرايش، متفاوت است اما در كل همه به اطلاعات يكساني دست پيدا ميكنند. در نتيجه يك ليسانسه فيزيك، يك كارشناس فيزيك به معناي عام آن است و كارشناس يا متخصص در يكي از گرايشهاي فوق به شمار نمي‌آيد.
شیمی
هدف :
شيمي علم اتمها، پيوندها و مولكول‌هاست. دانشي كه ميتواند خواص ماده، چگونگي تغييرات و شيوه توليد آنها را از هسته اتم گرفته تا كهكشان‌ها بررسي كند و رشته شيمي، رشتهاي است كه به پرورش متخصصاني مي‌پردازد كه با مطالعه و تحقيق و آزمايش به ابداع و نوآوري پرداخته و يا فرآورده‌هاي شيميايي را كنترل ميكنند.
دكتر محمدحسين رفيعي استاد شيمي دانشگاه تهران در معرفي اين رشته مي‌گويد:
«رشته شيمي داراي دو بخش علم شيمي و صنايع شيمي است كه علم شيمي به عنوان يكي از علوم پايه زيربناي علوم مختلفي همچون بيولوژي ، بيوتكنولوژي ، پزشكي ، دندانپزشكي ، داروسازي و رشتههاي متعدد مهندسي است. اما صنايع شيميايي عبارت است از صنايعي كه در آنها واكنش شيميايي انجام ميگيرد يعني اقسام مواد اوليه تبديل به محصولات جديد ميگردد كه خواص اين محصولات تا حدودي با مواد اوليه متفاوت است.»
وي در ادامه مي‌گويد:
«با توجه به تعريف فوق صنايع شيمي طيف گسترده‌اي از صنايع را در بر ميگيرد كه از آن جمله ميتوان به صنايع غذايي، داروسازي، پتروشيمي ، الياف مصنوعي ، بهداشتي و آرايشي و صنايع توليد لوازم خانگي اشاره كرد.»
يكي ديگر از اساتيد دانشگاه در معرفي اين رشته مي‌گويد:
«بررسي و مطالعه اجمالي تركيب، ساختار و ويژگي‌هاي ماده و همچنين كنترل آزمايشگاهي فرآيندهاي شيميايي، مطالب و فعاليتهايي است كه در رشته شيمي در سطح كارشناسي ارائه ميگردد. در سطح كارشناسي ارشد و دكترا نيز دانشجويان در گرايشهاي تخصصي اين رشته كه عبارتند از : شيمي آلي ، شيمي تجزيه ، شيمي معدني ، شيمي فيزيك و شيمي كاربردي به صورت عميقتري با بخشي از علم شيمي آشنا مي‌گردند تا در آينده بتوانند مرزهاي دانش شيمي را گسترش دهند.»
تواناييهاي فارغالتحصيلان
فارغالتحصيلان اين دوره مي‌توانند مسؤوليت زمينههاي مختلف از جمله موارد زير را عهده‌دار باشند:
1- طرح، نظارت و اجراي طرحهاي تحقيقاتي كوچك و بزرگ شيميايي در سطوح مختلف كاربردي و علمي محض، در دانشگاهها، كارخانجات و مراكز تحقيقاتي ، به منظور ارتقاي كمي و كيفي محصولات مورد نياز جامعه .
2- مسووليت و ارائه خدمات در آزمايشگاههاي كنترل كيفي، پيگيري و ارائه معيارهاي استاندارد به منظور افزايش كميت و كيفيت محصولات توليدي و همچنين مواد مصرفي كارخانه‌ها و صنايع .
3- ارائه خدمات آموزشي در سطح دانشگاهها ، دبيرستانها و موسسات آموزشي.
4- ارائه طرحهاي پژوهشي به منظور استفاده از منابع اوليه ارزنده موجود در جامعه در جهت افزايش بهرهوري از آنها و جلوگيري از صادرات بي‌رويه مواد اوليه ارزشمند و تبديل آنها به محصولات واسطه‌اي كه ارزش اقتصادي بالاتري دارند.
5- ارائه خدمات در كارخانجات پتروشيمي ، پلاستيك ، لاستيك ، رنگ و رزين ، الياف ، صنايع غذايي ، صنايع دارويي، بهداشتي و شوينده‌ها .
6- آمادگي براي ادامه تحصيلات در مقاطع بالاتر براي تامين كادر علمي دانشگاهها و ساير مراكز علمي.
7- كمك به توسعه صنايع دستي كه در سطح گسترده‌اي در جامعه پراكنده هستند؛ از جمله ساخت رنگهاي بهتر و متنوع‌تر، بخصوص استفاده از رنگهاي طبيعي موجود در صنعت فرش.
8- استفاده از گياهان دارويي فراواني كه در مملكت موجودند، به منظور استخراج و شناسايي موارد كاربرد اين گياهان به كمك متخصصان داروساز.
هدف از اين دوره تربيت كارشناساني است كه در زمينههاي آموزش در دبيرستان، تربيت كمك پژوهشگر، آماده كردن دانشجويان براي ورودبه دوره‌هاي كارشناسي ارشد و دكتري به منظور تامين كادر آموزشي، پژوهشي مورد نياز دانشگاهها و موسسات تحقيقاتي ، كارشناسان مورد نياز صنايع شيميايي و بي‌نيازي از كارشناسان خارجي بتوانند از عهده برآيند. دوره داراي دو گرايش: شيمي محض ، شيمي كاربردي است. داوطلب بايد در دروس شيمي، فيزيك و رياضي دبيرستان قوي بوده ، علاقه ، انگيزه و روحيه كاوشگري لازم را دارا باشد. دروس به صورت عمومي ، پايه ، الزامي (مشترك بين دو گرايش ) و اختصاصي ارائه ميشود. بعضي دروس الزامي عبارت است از : شيمي آلي ، شيمي تجزيه، شيمي فيزيك، شيمي معدني، معادلات ديفرانسيل. علاوه بر اين دروس 32 واحد درسي در هر گرايش وجود دارد. در شاخه شيمي محض و شيمي كاربردي 20 واحد از اين 32 واحد انتخابي است.
بعضي تواناييهاي فارغالتحصيلان به شرح زير است:
عهده‌دار شدن مسووليت هدايت آزمايشگاهها و كمك به امر تدريس شيمي در دانشگاهها ، همكاري در زمينههاي پژوهشي در موسسات ذيربط و دانشگاهها، سرپرستي آزمايشگاههاي كنترل كيفيت مواد اوليه و محصولات در صنايع شيميايي و رفع مشكلات شيميايي صنايع موجود ، ارائه روشهاي بهتر جهت بالا بردن سطح توليد از نظر كيفي و كمي.
با توجه به نياز دانشگاهها به مدرس شيمي، نياز صنايع مختلف شيميايي به پژوهشگر و كمبود متخصص ايراني براي اداره كنترل كيفيت آزمايشگاههاي شيمي صنايع موجود، اهميت اين رشته مشخص ميشود.
امكان ادامه تحصيل در اين رشته تا حد دكتري در داخل و خارج از كشور وجود دارد. برخي از مراكز جذب كارشناسهاي شيمي به شرح زير است:
وزارتخانه‌هاي آموزش و پرورش ، صنايع سنگين ، صنايع و معادن ، فرهنگ و آموزش عالي ، كشاورزي ، نفت و نيز آموزشگاههاي شيمي، صنايع شيميايي و نظاير آنها .
نظر دانشجويان : رشته شيمي از لحاظ محتوا بسيار گسترده و با اكثر صنايع به نحوي مرتبط است، به همين دلايل زمينههاي پژوهش و استخدام بسيار وسيع است.
گرايشهاي مقطع ليسانس:
رشته شيمي در مقطع كارشناسي داراي دو گرايش «محض و كاربردي» ميباشد.
محض و كاربردي عنوان گرايشهاي بعضي از رشتههاي دانشگاهي مثل شيمي و رياضي است اما اين دو گرايش چه تفاوتي با يكديگر دارند؟
دكتر جمشيد مفيدي استاد شيمي دانشگاه تهران در معرفي اين دو گرايش مي‌گويد:
«در گرايش محض مبناي كار علم شيمي است و دانشجو درباره چهار گرايش اصلي علم شيمي كه عبارتنداز : شيمي آلي ، معدني ، تجزينه و شيمي فيزيك دروسي را مطالعه ميكند. اما در شيمي كاربردي، دروس پايه شيمي كمتر مطالعه ميشود و دانشجو يكسري از دروس مربوط به مهندسي شيمي مثل اصول صنايع شيميايي و تصفيه آب و فاضلاب را مي‌گذراند.»
دكتر مفيدي در مورد موقعيت شغلي فارغالتحصيلان اين دو گرايش مي‌گويد:
« فارغ‌التحصيل شيمي محض در شروع يك فعاليت صنعتي نقش دارد چرا كه او راهكارهاي تئوريك ساخت يك ماده را ارائه ميدهد و سپس يك فارغ‌التحصيل شيمي كاربردي و يا مهندس شيمي طراحي نيمه صنعتي ماده مورد نظر را ارائه ميدهد.»
دكتر پرويز رنجبر رشيدي استاد شيمي دانشگاه تهران نيز در معرفي اين دو گرايش مي‌گويد:
«تفاوت اين دو گرايش در نحوه نگرش آنها به علم شيمي است چون شيمي كاربردي نگرشي كاربردي به علم شيمي دارد و مي‌خواهد از آموخته‌هاي شيمي در صنعت استفاده كند و به همين دليل فارغ‌التصيلان اين گرايش با مفاهيمي كه در صنايع شيمي مطرح است آشنايي بيشتري داشته و بهتر جذب بازار كار ميشوند اما هدف شيمي محض پرورش دانشجوياني است كه كارهاي تحقيقاتي انجام بدهند و با تحصيل در دوره فوق‌ليسانس و دكترا به حل مسائل و ناشناخته‌هاي علمي شيمي بپردازند. از همين‌رو درسهاي نظري گرايش شيمي محض بيشتر از دروس كاربردي آن است.»
اميد خاكشور دانشجوي كارشناسي ارشد شيمي دانشگاه صنعتي شريف نيز ضمن معرفي اين دو گرايش مي‌گويد:
«هرچند كه شيمي محض بيشتر به تئوري‌هاي عميقتر شيمي مي‌پردازد و شيمي كاربردي با ارائه يكسري واحدهاي كاربردي، ارتباط نزديكتري با صنعت دارد ، اما اين دو گرايش در سطح ليسانس فرق زيادي با يكديگر ندارند و اگر كسي مايل باشد از هر دو گرايش اطلاع داشته باشد، ميتواند در دروس اختياري ، بعضي از واحدهاي اختصاصي گرايش ديگر را انتخاب كند. البته واقعيت اين است كه فارغالتحصيلان شيمي كاربردي راحتتر جذب بازار كار ميشوند كه آن هم بيشتر به خاطر عنوان اين گرايش است تا معلومات فارغالتحصيلان آن!»
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
دكتر رفيعي در انتها مي‌گويد:
«البته بايد گفت اين طور نيست كه هيچ فرصت شغلي براي فارغالتحصيلان اين رشته مهيا نباشد چون تعدادي از فارغالتحصيلان شيمي جذب صنايع شيميايي مختلف مثل صنايع رنگ‌سازي، چرم‌سازي، پتروشيمي ، موادغذايي، لوازم بهداشتي و آرايشي ميشوند و در بخش آزمايشگاههاي كنترل كيفيت محصولات شيميايي و يا واحد توليد آنها كار ميكنند.»
دكتر جمشيد مفيدي نيز در مورد فرصتهاي شغلي فارغالتحصيلان اين رشته مي‌گويد:
«من فكر ميكنم كه شيمي جزو معدود رشته‌هايي است كه فارغ‌التحصيل آن ميتواند هميشه مشغول به كار باشد. چون هر كارخانه‌اي كه داير شود، در بخش كنترل كيفيت كالاهاي ساخته شده نياز به يك شيميست دارد و يا در تمام صنايع احتياج به فارغالتحصيلان شيمي داريم تا مواد اوليه را با توجه به استانداردهاي جهاني بررسي كرده و رد يا قبول بكنند.
علاوه بر موارد فوق يك شيميست ميتواند در خانه خود با كمترين امكانات كارگاه كوچكي داير كرده و بعضي از مواد مورد نياز جامعه را توليد كند براي مثال من فردي را مي‌شناسم كه بعضي از مواد مورد نياز وزارت دفاع را در يك كارگاه كوچك تهيه مي‌كرد.»
دكتر پرويز رنجبر رشيدي نيز در همين زمينه مي‌گويد:
«فارغالتحصيلان اين رشته توانايي تغيير و تبديل بر روي مواد خام را دارند و به ياري همين توانايي، تعداد زيادي از فارغالتحصيلان اين رشته كارگاهها يا كارخانه‌هاي شيميايي كوچك يا بزرگ داير كرده و در كار خود نيز موفق بوده‌اند.
در ضمن فارغ‌التحصيل شيمي ميتواند در كارگاهها و كارخانه‌هاي تهيه مواد آلي، دارويي ،رنگها ، رزين‌ها و تهيه و ترخيص مواد معدني كار بكند. »
ظرفيت پذيرش كل و گرايش مختلف :
طي سه سال تحصيلي 76 تا 78 بطور متوسط در هر سال 446 نفر دانشجو از گره آزمايشي علوم رياضي و فني و 2772 نفر از گروه علوم تجربي در رشته شيمي پذيرفته شده‌اند.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه
شيمي يعني حفظ كردن صدها فرمول، عدد و رقم . اين تصور بسياري از دانش‌آموزان دبيرستاني است . تصوري كه به اعتقاد دكتر جمشيد مفيدي از دبيرستانها نشأت ميگيرد چرا كه حجم مطالب كتاب شيمي دبيرستاني زياد و فرصت تدريس محدود است و به ناچار دبيران و محصلان به جاي درك و استدلال مفاهيم، به سوي مسايل ذهني و حفظي كشيده ميشوند. در حالي كه شيمي تلفيقي از مهارتهاي ذهني و استدلالي است و اگر كسي بخواهد در اين رشته موفق گردد بايد در هر دو زمينه توانمند باشد و حتي ميتوان گفت كه قدرت استدلال بيش از قدرت حافظه در اين رشته اهميت دارد چون حافظه فقط ميتواند به كار سرعت بدهد اما حلال مشكلات نيست.
وي همچنين معتقد است كه دانشجوي اين رشته لازم است در دروس رياضي، شيمي و فيزيك قوي باشد و رشته شيمي را دوست بدارد يعني از مطالعه درس شيمي لذت ببرد و خسته نشود.
«دانشجوي شيمي بايد به شيمي علاقه‌مند باشد نه اين كه رشته شيمي در فرم انتخاب رشته، انتخاب چهلم و پنجاهم او باشد. همچنين دانشجو بايد مثل مارگيرهاي قديمي كه مار را مي‌گرفتند و از آن استفاده بهينه ميكردند، شجاع بوده و وسواس نداشته باشد چون بعضي از مواد شيميايي مثل مار خطرناكند اما اگر كسي طرز استفاده از همين مواد را بلد باشد، موادي قابل كنترل و بسيار مفيد هستند.»
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر :
رشته شيمي در ايران تا مقطع دكترا تدريس ميشود.
دوره كارشناسي ارشد شيمي دوره‌اي با گرايشهاي تخصصي در پنج گرايش (شيمي آلي ، شيمي تجزيه ، شيمي معدني ، شيمي فيزيك ، شيمي كاربردي ) است.
دوه دكتراي شيمي نيز پس از دوره كارشناسي ارشد در دو بخش «آموزشي و پژوهشي» ارائه ميگردد.
رشتههاي مشابه و نزديك به اين رشته :
اين رشته داراي واحدهاي مشابه با رشته مهندسي شيمي ميباشد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
شهرام سعادت دانشجوي اين رشته نيز با اشاره به اشتغال‌زايي اين رشته مي‌گويد:
«شيمي رشتهاي است كه هم براي فارغالتحصيلان شيمي و هم براي افراد مختلف جامعه فرصت شغلي ايجاد ميكند. براي مثال با ايجاد هر شغل در صنعت پتروشيمي حدود بيست شغل در صنايع پايين دستي و وابسته به وجود مي‌آيد.»
دكتر رفيعي در تاييد اين سخن مي‌گويد:
«تنها كافي است وضعيت واردات كشور خودمان را بررسي كنيم تا به واقعيت سخن لينوس پاولينگ پي ببريم. چون درحال حاضر كشور ما هر ساله حدود 5 ميليارد دلار صرف خريد 3500 كالاي شيميايي ميكند. يعني ما يك كيلو نفت را 10 سنت مي‌فروشيم آن وقت يك كيلو از مواد شيميايي را 40 هزار ، 50 هزار و حتي بعضي از داروهاي شيميايي را تا 100 هزار دلار خريداري مي‌كنيم .
اين در حالي است كه كشور ما به دليل داشتن هيدرو كربن‌ها، منابع معدني و همچنين نيروي انساني متخصص ميتواند كالاهاي شيميايي بسياري را توليد كند. كاري كه چين انجام داد و توانست با كمترين امكانات ، بازار كالاهاي شيميايي دنيا را قبضه كند. »
وي در ادامه مي‌گويد:
«در ضمن بايد توجه داشت كه خريد كالاهاي شيميايي نه تنها به بودجه كشور فشار سنگيني وارد ميكند بلكه فرصتهاي شغلي صدها فارغ‌التحصيل رشته شيمي را نيز از بين مي‌برد. افرادي كه بايد با استفاده از منابع اوليه كشور به توليد كالاهاي شيميايي بپردازند. »
نكات تكميلي :
رشته شيمي از جمله رشته‌هايي است كه داوطلبان دو گروه آزمايشي علوم رياضي و فني و علوم تجربي مي‌توانند آن را انتخاب كنند. البته مواد امتحاني و ضرايب اين رشته در هر گروه آزمايشي متفاوت است و دانشگاهها نيز براي داوطلبان هر گروه ظرفيت پذيرش ويژه‌اي در نظر گرفته‌اند.
ریاضی
هدف
«رياضيات علم نظم است و موضوع آن يافتن، توصيف و درك نظمي است كه در وضعيتهاي ظاهرا پيچيده نهفته است و ابزارهاي اصولي اين علم ، مفاهيمي هستند كه ما را قادر مي‌سازند تا اين نظم را توصيف كنيم» .
دكتر ديبايي استاد رياضي دانشگاه تربيت معلم تهران نيز در معرفي اين علم مي‌گويد:
«علم رياضي، قانونمند كردن تجربيات طبيعي است كه در گياهان و بقيه مخلوقات مشاهده مي‌كنيم . علوم رياضيات اين تجربيات را دسته‌بندي و قانونمند كرده و همچنين توسعه مي‌دهند.»
دكتر رياضي استاد رياضي و رئيس دانشگاه صنعتي اميركبير نيز در معرفي اين علم مي‌گويد: «رياضيات علم مدل‌دهي به ساير علوم است. يعني زبان مشترك نظريات علمي ساير علوم ، علم رياضي ميباشد و امروزه اگر علمي را نتوان به زبان رياضي بيان كرد، علم نمي‌باشد.»
اهداف گرايشهاي مختلف اين رشته عبارتنداز:
1- رياضي كاربردي: هدف از اين شاخه تربيت كارشناسي است كه با اندوخته كافي از دانش رياضي، توانايي تحليل كمي از مسائل صنعتي، اقتصادي و برنامهريزي را كسب نموده، توان ادامه تحصيل در سطوح بالاتر را داشته باشد.
2- رياضي محض: هدف از اين شاخه رياضي، تربيت متخصصان جامع در علوم رياضي است كه آمادگي لازم براي ادامه تحصيل در جهت اشتغال به پژوهش و نيز انتقال علم رياضي در سطوح دانشگاهي را داشته باشند. آشنايي با تجزيه و تحليل مسائل در قالب رياضي و مدلسازي رياضي نيز از اهداف ديگر شاخه رياضي محض است.
3- رياضي دبيري: هدف از شاخه دبيري تربيت دبيران و كارشناسان متخصص آموزش رياضي است كه پاسخگوي نيازهاي آموزش و پرورش كشور در سطوح پيش‌دانشگاهي باشند.
ماهيت :
« رياضيات بر خلاف تصور بعضي از افراد يكسري فرمول و قواعد نيست كه هميشه و در همه‌جا بتوان از آن استفاده كرد بلكه رياضيات درست فهميدن صورت مساله و درست فكر كردن براي رسيدن به جواب است و براي به دست آوردن اين توانايي ، دانشجو بايد صبر و پشتكار لازم را داشته باشد تا بتواند حتي به مدت چندين ساعت در مورد يك مساله رياضي فكر كرده و در نهايت با ابتكار و خلاقيت آن را حل كند»
فارغالتحصيلان اين رشته مي‌توانند پس از پايان تحصيلات، در ادارات دولتي براي مسووليتهايي كه به نوعي با تجزيه و تحليل مسائل سروكار دارند، در بخش خصوصي در اموري همانند طراحي سيستمها در امر بهينه‌سازي و بهرهوري ، در بخش صنعت براي اموري همانند مدل‌سازيهاي رياضي و در آموزش و پرورش و ... ، مسووليتهاي متفاوتي را به عهده گيرند.
گرايشهاي مقطع ليسانس:
«رئيس اتحاديه بين‌المللي رياضيدانان جهان در يازدهمين اجلاس آكادمي جهان سوم كه اخيرا در تهران برگزار شد، عنوان كرد كه بهتر است بگوييم رياضيات و كاربردهاي آن، نه اينكه رياضيات را به محض و كاربردي تفكيك كنيم چرا كه به اعتقاد رياضيدانها هيچ مقوله رياضي نيست كه روزي كاربردي براي آن پيدا نشود.»
«رياضيات محض بيشتر به قضايا و استدلالها ، منطق موجود در آنها و چگونگي اثباتشان مي‌پردازد اما در رياضيات كاربردي چگونه استفاده كردن و به كارگرفتن قضايا، آموزش داده ميشود، به عبارت ديگر در اين شاخه، كاربرد رياضيات در مسائل موجود در جامعه بيان ميگردد»
«وقتي صحبت از رياضي محض ميشود نبايد تصور كرد كه تنها بايد در گوشه‌اي نشست و به حل مسائل رياضي پرداخت بلكه اين علم ، بخصوص در مدارج بالا، ارتباط نزديكي با طبيعت دارد به عبارت ديگر ايدههاي رياضي از ذهن پژوهشگران نمي‌رويد بلكه رياضيدانها غالبا الهام خود را از طبيعت مي‌گيرند و به قول «ژان باپتيت فوريه» رياضيدان مشهور قرن نوزدهم فرانسه «تعمق در طبيعت، پربارترين منابع اكتشافات رياضي است.»
عموما رياضيات كاربردي به شاخه‌اي از رياضي گفته ميشود كه كاربرد علمي مشخصي داشته باشد براي مثال در اقتصاد، كامپيوتر،فيزيك و يا آمار و احتمال كاربرد داشته باشد و رياضي محض نيز به شاخه‌اي گفته ميشود كه به نظريه‌پردازي رياضي مي‌پردازد اما بايد توجه داشت كه امروزه اين دو گرايش آن‌چنان در هم ادغام شده‌اندكه مرزي را نميتوان بين آنها مشخص كرد.
زيا گاه يك تئوري كاملا محض وارد مرحله كاربردي شده و چون در عمل با مشكل روبرو ميشود، بار ديگر به حوزه تئوري برمي‌گردد و در نهايت پس از رفع نقايص، دوباره وارد مرحله كاربردي ميشود. يعني يك تعامل و ارتباط دوجانبه‌اي بين رياضي كاربردي و محض وجود دارد و هريك از اين دو شاخه، از تجربيات شاخه ديگر به بهترين نحو استفاده ميكند و به همين دليل يك رياضيدان موفق بايد از هر دو شاخه اطلاع داشته باشد.»
معرفي مختصري از درسهاي تخصصي گرايش رياضي كاربردي
رياضيات گسسته: هدف از اين درس، آشنايي با زمينههاي مختلف رياضيات گسسته و كاربردهاي آن با تاكيد بر اثبات و ارائه الگوريتمهاي مناسب است. سرفصلهاي اين درس عبارتنداز : معادله تفاضلي و رابطه بازگشتي ، تابع مولد، اصل شمول و طرد، گراف و ماتريس، تطابق و ديگر كاربردهاي گراف، جبربول و كاربردهاي آن و آشنايي با طرحهاي بلوكي، مربع لاتين، صفحه‌هاي تصويري ، كدگذاري و رمزنگاري.
برنامه‌سازي پيشرفته : در اين درس، دانشجويان به مباحثي همچون برنامه‌سازي صحيح ، مستند سازي برنامه‌ها ، برنامه‌سازي ساخت يافته، آشنايي با زبان دوم برنامه‌سازي و مقايسه آن با زبان اول، اشكال‌زدايي و آزمايش برنامه، حصول اطمينان از صحت برنامه‌ها ، الگوريتمهاي غير عددي شامل : پردازش رشتهها، روشهاي جستجو و مرتب كردن ، آشنايي مقدماتي با كامپايلرها و ديگر برنامههاي مترجم، اجراي طرحهاي بزرگ و ... مي‌پردازند.
آناليز عددي: هدف از اين درس، ارائه الگوريتمهاي عددي و بررسي خطاهاي ايجاد شده از حل عددي مسائل است. در خصوص روشهاي تكراري، بررسي همگرايي و نرخ همگرايي نيز مورد تاكيد ميباشند. در اين درس سرفصلهاي موجود عبارتند از : نمايش اعداد حقيقي، انواع مختلف خطاها، آناليز خطاها ، حل معادلات خطي، مشتق و انتگرال‌گيري عددي و حل معادلات ديفرانسيل عددي و ... .
ساختمان داده‌ها: در اين درس، دانشجويان با آرايه‌ها ، بردارها، ماتريسها ، صفها و رديفا، ليستهاي پيوندي ، خطي، حلقوي ، روش نمايش و كاربرد ليستهاي پيوندي ، درختها و پيمايش آنها، روش نمايش و كاربرد درختها، درختهاي تصميم‌گيري ، گرافها و نمايش آنها، تخصيص حافظه به صورت پويا و مسائل مربوط آشنا ميشوند.
تحقيق در عمليات: در اين درس ، دانشجويان با زمينه تحقيق در عمليات، انواع مدلها و مدلهاي رياضي، برنامهريزي خطي، شبكه‌ها و مدل حمل و نقل، ساير مدلهاي مشابه، آشنايي با برنامهريزي متغيرهاي صحيح ،برنامهريزي پويا، برنامهريزي غيرخطي و مدلهاي احتمالي آشنا مي‌گردند.
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
«كاربرد رياضي در علوم مختلف انكارناپذير است. براي مثال مبحث آناليز تابعي در مكانيك كوانتومي، كاربرد بسياري زيادي دارد و يا در بيشتر رشتههاي مهندسي معادله «لاپ لاسي» كه يك معادله رياضي است، مورد استفاده قرار ميگيرد. در جامعه‌شناسي نيز نظريه احتمال و نظريه گروهها نقش بسيار مهمي ايفا ميكند. در كل بايد گفت كه همه صنايع ،زير ساخت رياضي دارند و به همين دليل در همه مراكز صنعتي و تحقيقاتي دنيا، رياضيدانها در كنار مهندسان و دانشمندان ساير علوم حضوري فعال دارند و آنچه در نهايت ارائه ميشود، نتيجه كار تيمي آنهاست.»
دكتر رياضي از اساتيد دانشگاه در مورد فرصتهاي شغلي موجود در ايران مي‌گويد:
«اگر در جامعه ما مشاغل جنبه علمي داشته باشند، قطعا به تعداد قابل توجهي رياضيدان نياز خواهيم داشت چون يك رياضيدان ميتواند مشكلات را به روش علمي حل كند. البته اين به آن معنا نيست كه در حال حاضر هيچ فرصت شغلي براي يك رياضيدان وجود ندارد اما بايد حضور رياضيدانها در مراكز تحقيقاتي و صنعتي پررنگتر باشد.»
هرچقدر كه شغل يك فرد تخصصي‌تر شود، ميزان رياضياتي كه لازم دارد، بيشتر ميگردد.
براي مثال يك مهندس الكترونيك از آناليز تابعي و فرآيندهاي تصادفي استفاده ميكند و يا يك برنامه‌ريز پروژه‌هاي اقتصادي از مطالب پيشرفته آماري مانند سريهاي زماني ، به عنوان ابزار كار ياري ميگيرد. به همين دليل امروزه تربيت متخصصان علم رياضي، يعني افرادي كه قادر هستند رياضيات مورد نياز را آموزش داده و يا توليد كنند، اهميت بسيار زيادي دارد. چرا كه لازمه پيشرفت در تكنولوژي ، توجه به دانش رياضي ميباشد.
اما يكي از دانشجويان اين رشته نظر جالبي در مورد توانايي يك فارغ‌التحصيل رشته رياضي دارد:
«درست است كه در جامعه ما مكان مشخصي براي جذب فارغالتحصيلان رياضي وجود ندارد اما يك ليسانس رياضي به دليل نظم فكري و بينش عميقي كه در طي تحصيل به دست ميآورد، ميتواند با مطالعه و تلاش شخصي در بسياري از شغل‌ها ، حتي شغل‌هايي كه در ظاهر ارتباطي با رياضي ندارد موفق گردد.»
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه :
شايد مهمترين توانايي علمي يك دانشجوي رياضي ، تسلط بر درس رياضي دبيرستان باشد كه اين امر صرفا زاييده علاقه شخصي به اين درس است.
«اين رشته نيازمند دانشجوياني است كه از نظر ذهني آمادگي جذب ايدههاي جديد را داشته باشند و بتوانند الگوها و نظم را درك كرده و مسائل غيرمتعارف را حل كنند. به عبارت ديگر يك روحيه علمي ، تفكر انتقادي و توانايي تجزيه و تحليل داشته باشند.»
از آنجا كه رياضيات ورود به عرصه‌هاي ناشناخته و كشف قوانين آن است ، علاقمندي به مباحث رياضي از همان دوران تحصيل در دبيرستان مشخص ميشود. همين علاقمندي است كه ميتواند راههاي بسيار سخت را براي دانشجوي اين رشته هموار سازد.
يك رياضيدان قبل از هرچيز بايد جرات قدم‌گذاري در وادي ناشناخته‌ها را داشته باشد.
بطور كلي دقت ،تجزيه و تحليل صحيح و صبر و پشتكار سه عامل اصلي در توفيق داوطلب در اين رشته ميباشد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
دكتر بابليان معتقد است هر وزارتخانه يا شركتي نياز به افرادي دارد كه علاوه بر دانستن الفباي كامپيوتر، داراي توانايي تجزيه و تحليل و تصميم‌گيري مناسب باشند. در اين زمينه شركتها مي‌توانند فارغالتحصيلان رياضي محض و يا كاربردي را جذب نمايند.
رشتههاي مختلف رياضي جايگاه وسيعي در جامعه دارند از آن جمله : تمام رشتههاي مهندسي ، رشتههاي مختلف علوم پايه (فيزيك ، شيمي ،زيست‌شناسي، زمين شناسي)، پزشكي، علوم كامپيوتر، اكتشافات فضايي، بازرگاني، برنامهريزيهاي دولتي، غالب رشتههاي وابسته به صنعت ، مديريت و رشتههاي مختلف كشاورزي به رشته رياضي وابسته‌اند و از آن به طور مستقيم استفاده ميكنند؛ همچنين بخش بزرگي از فعاليتهاي اقتصادي و توليدي كشور در طرحهاي مختلف نظير: نفت ، پتروشيمي، حمل و نقل و ... ، مستقيم و يا غيرمستقيم از رياضي استفاده ميكنند.
نكات تكميلي :
گرايشهاي مختلف مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري
فارغالتحصيلان مقاطع كارشناسي رياضي كاربردي مي‌توانند در مقاطع كارشناسي ارشد در گرايشهاي مختلف: تحقيق در عمليات ، آناليز عددي ، بهينه سازي و نظريه كنترل به تحصيل ادامه دهند. فارغالتحصيلان كارشناسي رياضي محض و دبيري مي‌توانند در مقاطع كارشناسي ارشد در گرايشهاي مختلف آناليز رياضي، جبر، هندسه و معادلات ديفرانسيل ادامه تحصيل دهند. در هر يك از گرايشهاي ياد شده زير شاخه‌هاي تخصصي‌تري وجود دارد كه در مقطع دكتراي تخصصي (P.h.D) و نيز در رساله دكتري به آن پرداخته ميشود.
تواناييهاي فارغالتحصيلان مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري
نظر به اين كه در مقاطع تحصيلات تكميلي به جنبه‌هاي پژوهشي، تحقيقاتي و كاربردي با ديدي عميقتر پرداخته ميشود، فارغالتحصيلان اين مقاطع داراي تواناييهاي علمي و تحقيقاتي و محاسباتي زيادي هستند و در كارهاي اجرايي نقش مهم و ارزنده‌اي دارند. در مقطع دكتري، دانشجويان ضمن افزايش مراتب علمي خود در يك زمينه خاص، قدرت ، توان و صلاحيت خود را در جهت انجام طرحهاي تحقيقاتي در سطح ملي و منطقه‌اي افزايش مي‌دهند و قادر به توسعه مرزهاي دانش و رفع معضلات علمي و اجرايي از طريق پژوهش ميباشند. فارغالتحصيلان مقاطع تحصيلات تكميلي مي‌توانند با توجه به تخصص ويژه خود، در مراكز علمي و پژوهشي، مراكز تحقيقاتي، دانشگاهها و صنايع و مراكز آموزش عالي به عنوان عضو هيات علمي يا عضو پژوهشي جذب گردند.
خوشبختانه با رويكرد صنايع و موسسات به انجام امور تحقيقاتي، هم‌اكنون امكان جذب بسياري از فارغالتحصيلان تحصيلات تكميلي رشتههاي رياضي ، فراهم شده است.
مهندسی مکانیک
هدف :
الف – گرايش مكانيك در طراحي جامدات
هدف تربيت آزمايشگاهي متخصصاني است كه بتوانند در مراكز توليد و كارخانه‌ها اجزاء و مكانيزم ماشينآلات مختلف را طراحي كنند. دروس اين دوره شامل دروس نظري، آزمايشگاهي، كارگاه و پروژه و كارآموزي است. فارغالتحصيلان مي‌توانند در كارخانجات مختلف نظير خودروسازي ، صنايع نفت، ذوب فلزات و صنايع غذايي و غيره مشغول شوند و براي اين دوره امكان ادامه تحصيل تا سطح كارشناسي ارشد و دكتري در داخل يا خارج از كشور وجود دارد. موفقيت داوطلبان به آگاهي آنها در دروس جبر و مثلثات، هندسه ، فيزيك و مكانيك همچنين آشنايي و تسلط آنان به زبان خارجي بستگي فراوان دارد. از جمله دروس اين دوره ميتوان دروس مقاومت مصالح، طراحي و ديناميك را نام برد. در اين رشته زمينه اشتغال و بازاركار خوب وجود دارد و مطالب ارائه شده در طول تحصيل براي دانشجويان محسوس و قابل لمس است.
ب – گرايش مكانيك در حرارت و سيالات
اين رشته در به كاربردن علوم و تكنولوژي مربوط جهت طرح و محاسبه اجزاء سيستمهايي كه اساس كار آنها مبتني بر تبديل انرژي ، انتقال حرارت و جرم است به متخصصان كارآيي لازم را ميدهد و آنها را جهت فعاليت در صنايع مختلف مكانيك در رشته حرارت و سيالات (نظير مولدهاي حرارتي، انتقال سيال نيروگاههاي آبي، موتورهاي احتراقي و ... ) آماده مي‌سازد. فارغالتحصيلان اين دوره قادر به طراحي و محاسبه اجزا و سيستمها در بخشهاي عمده‌اي از صنايع نظير صنايع خودروسازي ، نيروگاههاي حرارتي و آبي، صنايع غذايي، نفت، ذوب فلزات و غيره هستند.
فارغالتحصيلان اين دوره مي‌توانند تا مقطع كارشناسي ارشد و دكتري در داخل يا خارج از كشور ادامه تحصيل دهند. داوطلبان اين رشته بايد در دروس رياضي و فيزيك تسلط داشته و با يك زبان خارجي آشنا باشند. دروس اين رشته شامل مطالبي در زمينههاي حرارت و سيالات ، ميباشد.
نظر دانشجويان: با توجه به اينكه اصولا تحصيلات دانشگاهي به خصوص در زمينههاي مهندسي نياز صد در صد به علاقه‌مندي داوطلب دارد، بنابراين عدم داشتن علاقه و همچنين عدم تقويت دروس اساسي و پايه‌اي در بخش مكانيك مانند رياضي، فيزيك – مكانيك ، شيمي ، رسم فني (تجسم بالا داشتن) و هوش نسبتا خوب و عدم روحيه تجزيه و تحليل در مسائل باعث دلسردي و از دست‌دادن انگيزه تحصيل و ركورد شديد در تحصيلات خواهد شد.
ج - گرايش ساخت و توليد
هدف تربيت كارشناساني است كه با به كاربردن تكنولوژي مربوط به ابزارسازي، ريخته‌گري ، جوشكاري، فرم دادن فلزات ، طرح كارگاه يا كارخانه‌هاي توليدي آماده كار در زمينه ساخت و توليد ماشينآلات صنايع (كشاورزي ، نظامي، ماشين‌سازي، ابزارسازي ، خودروسازي و ... ) باشند. فارغالتحصيلان اين دوره قادر خواهند بود در صنايعي مانند ماشين‌سازي، ابزارسازي، خودروسازي ، صنايع كشاورزي، صنايع هوايي و تسليحاتي به ساخت و توليدي ماشينآلات، طراحي كارگاه و يا كارخانه توليدي بپردازند و نظارت و بهره‌برداري و اجراي صحيح طرحها را عهده‌دار شوند. داوطلبان اين رشته بايد در دروس رياضي، فيزيك و مكانيك از آگاهي كافي برخوردار باشند. دروس اين دروه شامل مطالبي در مورد نحوه توليد، طراحي قالبهاي پرس، طراحي قيد و بندها، كار و برنامهريزي با ماشينهاي اتوماتيك، اصول كلي و نحوه كار با ماشينهاي دستي و تعمير و نصب تمام سرويسهاي صنعتي مي باشد و درصد نسبتا بالايي از آنها به صورت عملي ارائه ميگردد. داوطلب بايد سالم باشد تا بتواند كارهاي كارگاهي را به خوبي انجام دهد و استعداد كارهاي فني را داشته باشد. با توجه به خودكفايي صنايع كشور اين رشته داراي بازار كار خوبي است.
در حقيقت رشته مكانيك بخشي از علم فيزيك است كه با استفاده از مفاهيم پايه علم فيزيك و به تبع آن رياضي به بررسي حركت اجسام و نيروهاي وارد بر آنها مي‌پردازد و مي‌كوشد تا با توجه به نتايج بررسي‌هاي خود ، طرحي نو در زمينه فن‌شناسي و صنعت ارائه دهد و در راه پيشرفت انسان گامي به جلو بردارد.
به عبارت ديگر رشته مكانيك، رشته پياده كننده علم فيزيك است چون براي مثال بررسي حركت خودرو و عوامل موثر بر روي آن برعهده فيزيك است. اما اين كه چگونه حركت آن تنظيم گردد بر عهده مكانيك ميباشد.
دكتر آريا الستي استاد مهندسي مكانيك دانشگاه صنعتي شريف در معرفي اين علم مي‌گويد:
«علم مكانيك به تحليل حركت و عوامل ايجاد كننده حركت مانند نيروها و گشتاورها و شكل حركت مي‌پردازد. اما مهندسي مكانيك تا حدودي با علم مكانيك تفاوت دارد چرا كه يك مهندس مكانيك علاوه بر علم مكانيك بايد بسياري از علوم ديگر را ياد گرفته و بعضي از هنرها را نيز كسب كند. شايد بتوان گفت كه رشته مهندسي مكانيك ، رشته تحليل و طراحي سيستمهاي ديناميكي و استاتيكي است.»
دكتر محمد دورعلي يكي ديگر از اساتيد مهندسي مكانيك دانشگاه صنعتي شريف نيز در معرفي اين رشته مي‌گويد:
«رشته مهندسي مكانيك را شايد بتوان از نقطه‌نظر تنوع موضوعات تحت پوشش، جامع‌ترين رشته مهندسي به شمار آورد. چون رشته مهندسي مكانيك در برگيرنده تمامي علوم و فنوني است كه با توليد ، تبديل و استفاده از انرژي، ايجاد و تبديل حركت و انجام كار، توليد و ساخت قطعات و ماشينآلات و به كارگيري مواد مختلف در ساخت آنها و همچنين طراحي و كنترل سيستمهاي مكانيكي، حرارتي و سيالاتي مرتبط ميباشد.
به عبارت ديگر محاسبات فني، مدلسازي و شبيه‌سازي ، طراحي و تهيه نقشه‌ها ، تدوين روش ساخت ، توليد و آزمايش تمامي ماشينآلات و تاسيسات موجود در دنيا ، با تكيه بر تواناييهاي مهندسان مكانيك انجام ميگيرد.»
گرايشهاي مقطع ليسانس:
رشته مهندسي مكانيك داراي سه گرايش «طراحي جامدات ، حرارت و سيالات، ساخت و توليد» در مقطع ليسانس ميباشد كه البته دانشگاه صنعتي شريف داراي گرايشهاي ديگري نيز هست.
مهندسي مكانيك ( در سطح كارشناسي)
در شروع آموزش مهندسي در ايران ، مهندسي مكانيك با برق يكي بود و «الكترومكانيك» ناميده ميشد. اما اين دو رشته حدود 45 سال پيش از هم جدا شدند و به مرور رشتههاي ديگري مانند مهندسي شيمي و مواد نيز از مهندسي مكانيك جدا شد و مهندسي مكانيك به عنوان رشته مهندسي مكانيك عمومي ارائه گرديد. ولي با پيشرفت صنعت و نياز صنايع به تخصصهاي مختلف در اين زمينه، از مهندسي مكانيك عمومي دو گرايش «طراحي جامدات» و «حرارت و سيالات» و بعد از آن «ساخت و توليد» بيرون آمد و بالاخره بايد به مهندسي دريا اشاره كرد كه هنوز در دانشگاه صنعتي شريف به عنوان يكي از گرايشهاي مهندسي مكانيك ارايه ميشود. ما در اينجا به معرفي اجمالي هر يك از گرايشهاي فوق مي‌پردازيم.
گرايش حرارت و سيالات
همانطور كه از نام اين گرايش پيداست مهندسي مكانيك گرايش حرارت و سيالات به مبحث حرارت و مسايل مربوط به سيالات مي پردازد. به عبارت ديگر در اين رشته عوامل موثر بر خواص مختلف حركت سيال بخصوص سيال داغ مطالعه شده و اثر عبور سيال بر محيط محل عبور مانند نيروهايي كه در اثر عبور خود در محل ايجاد ميكند و يا طول‌هاي ناشي از اثر افزايش و يا كاهش دما در اعضاي مختلف يك دستگاه، بررسي ميشود. همچنين از دروس اصلي اين رشته ميتوان به مكانيك سيالات اشاره كرد كه نيروهاي وارد بر جسم متحرك در سيال را بررسي ميكند.
دكتر الستي در معرفي اين گرايش مي‌گويد:
«گرايش حرارت و سيالات به فيزيك حرارت و مكانيك سيالات مي‌پردازد و وظيفه‌اش تحليل و طراحي سيستمها از ديدگاه حرارتي و سيالاتي است . براي مثال در طراحي يك موتور احتراق داخلي، مسائل مربوط به تبديل حرارت به انرژي ، انتقال حرارت، حفظ موتور در حرارت مناسب و سرد نگه‌داشتن موتور توسط يك مهندس مكانيك حرارت و سيالات بررسي ميشود.
همچنين مسايل مربوط به تاسيسات ساختمان و رآكتورها، انتقال آب ، نفت و گاز ، طراحي نيروگاههاي مختلف ، طراحي توربو ماشينها (ماشينهاي دوار) مثل توربين‌هاي بخار، توربين‌هاي گاز و فن‌كويل‌ها به گرايش سيالات مربوط ميشود.»
شهرداد صادق مهندس مكانيك گرايش حرارت و سيالات نيز در معرفي اين رشته مي‌گويد:
«دانشجويان اين گرايش در زمينه تهويه مطبوع ، دستگاههاي آب و فاضلاب و گرم كننده ساختمانها و به طور كلي مباحث «تاسيساتي» مطالعه ميكنند. در ضمن در اين رشته مباحث مربوط به طراحي نيروگاهها ، موتورهاي احتراق داخلي و طراحي انواع موتورهاي درون‌سوز اتومبيل‌ها مطالعه مي گردد.»
گرايش طراحي جامدات
گرايش طراحي جامدات به بررسي انواع نيروها، حركتها و تاثير آنها بر اجزاء مختلف ماشين مي‌پردازد. در واقع مهندس طراحي جامدات با توجه به نيازهاي جامعه ، دستگاهها و ماشينهاي مختلف را طراحي ميكند.
محمد رضوي مهندس مكانيك گرايش طراحي جامدات در معرفي اين گرايش مي‌گويد:
«هر ماشين از دو قسمت متحرك و ثابت تشكيل شده است. حال بررسي اين مطلب كه حركت مورد نياز ماشين از چه راهي تامين شده و چگونه از منبع توليد به جايگاه مورد استفاده انتقال پيدا كند و بالاخره چگونه از اين حركت استفاده گردد تا بيشترين بازدهي را داشته باشد، در حيطه وظايف مهندسي طراحي جامدات است. همچنين ابداع و پيشبيني دستگاه تنظيم ماشينآلات نيز از مسايل مطرح در اين گرايش ميباشد.
در واقع مهندس طراح جامدات بايد تمامي نيروها و گشتاورهايي را كه به هر عضو ماشين وارد ميشود بررسي كرده و بهترين حالت قطعه مورد نظر را براي تمامي آن نيروها و گشتاورها و همچنين در براي داشتن بهترين كارايي به دست آورده و كارايي مناسب آن قطعه را در زمان طولاني تضمين كند.»
دكتر الستي در معرفي اين گرايش مي‌گويد:
« طراحي سيستم ، طراحي ماشينهاي تراش، فرز، چاپ و قسمتهاي تعليق ، سيستمهاي انتقال قدرت و ديناميك يك خودرو، توسط مهندسان اين گرايش طراحي ميشود. همچنين يك هواپيما قسمتهاي مربوط به فرود، پرواز، كنترل پرواز به نحوي مربوط به طراحي جامدات ميگردد.»
دكتر قرشي استاد دانشگاه صنعتي شريف نيز در معرفي اين گرايش مي‌گويد:
«گرايش طراحي جامدات به طراحي ماشينآلات و اجزاي آنها، ارتعاشات ماشينآلات، ديناميك آنها و كنترل سيستمها مي‌پردازد.»
گفتني است كه دو گرايش طراحي جامدات و حرارت و سيالات بسيار نزديك به هم هستند و تنها در 20 واحد درسي با يكديگر تفاوت دارند. بنابراين فارغالتحصيلان آنها نيز تواناييهاي مشترك زيادي دارند.
گرايش ساخت و توليد
يك قطعه بايد به چه روشي ساخته شود تا داراي توليدي سريع و ارزان و همچنين كيفيت مناسب و وقت و كارايي مطلوب باشد؟
پاسخ به اين سوال مهم بر عهده مهندسان گرايش ساخت و توليد است. چرا كه به گفته دكتر الستي يك مهندس ساخت و توليد به مسائل مربوط به ساخت بهينه و توليد با كيفيت بالا مي‌پردازد. در واقع اين گرايش بيشتر به مشكلات و معضلات ساخت و توليد مي‌پردازد و در نتيجه نسبت به دو گرايش حرارت و سيالات و طراحي جامدات علمي‌تر است و دو گرايش فوق جنبه عملي‌تر دارند.
دكتر قرشي نيز با تاكيد بر كابردي بودن اين گرايش مي‌گويد:
«گرايش ساخت و توليد به زمينههاي كاربردي مهندسي مكانيك مي‌پردازد و مهندس اين گرايش در زمينه شكل دادن فلزات ، طراحي قالب‌ها و ساخت قطعه‌هاي گوناگون فعاليت ميكند.»
گرايش مهندسي دريا
يكي از گرايشهاي مهندسي مكانيك كه تنها در دانشگاه صنعتي شريف ارائه ميگردد، مهندسي دريا (كشتي‌سازي) است چرا كه در دانشگاههاي ديگر از جمله دانشگاه صنعتي اميركبير، دانشگاه خليج فارس و دانشگاه سيستان و بلوچستان، مهندسي دريا به عنوان يك رشته مستقل با سه گرايش مهندسي كشتي‌سازي ، مهندسي كشتي و دريانوردي ارائه ميشود.
اما چرا دانشگاه صنعتي شريف، مهندسي دريا را به عنوان يكي از گرايشهاي مهندسي مكانيك ارائه ميدهد؟
دكتر الستي در پاسخ به اين سوال مي‌گويد:
«مهندس دريا گرايش كشتي‌سازي مسائلي از قبيل طراحي بدنه، استحكام بدنه، سيستمهاي پيشرانه (موتور گيربكس) ، پايداري كشتي در مقابل امواج كناري جانبي كشتي و طراحي مربوط به ناوبري (مسيريابي كشتي) را مطالعه ميكند كه همه اين مسائل در گرايشهاي ديگر مكانيك نيز مطرح ميشود و فقط مهندسي كشتي‌سازي اين مسائل را به صورت تخصصي در ارتباط با كشتي و سازه‌هاي دريايي مثل اسكله‌ها و سكوهاي نفتي متحرك مطالعه ميكند. به عبارت ديگر يك مهندس دريا ، مهندس مكانيكي است كه در كاربردهاي دريايي مشغول به كار ميباشد.»
گفتني است كه در دانشگاه صنعتي شريف، رشته مهندسي هوا و فضا نيز در دانشكده مكانيك ارائه ميگردد و اساتيد اين دانشكده ، مهندسي هوا و فضا را يكي از گرايشهاي مكانيك به شمار مي‌آورند.
آينده شغلي ، بازاركار، درآمد:
در حال حاضر دانشجوي توانمند مهندسي مكانيك پس از فارغ‌التحصيلي مشكل كاريابي ندارد چرا كه به گفته دكتر دورعلي توسعه سخت‌افزاري و رشد مسايل مهندسي ، گرايش به سمت توليد داخل و ايجاد تكنولوژي توليد تجهيزات و وسايل در داخل كشور و روي آوردن به خدمات مهندسي در داخل كشور به علت محدوديتهاي ارزي و كاهش درآمدهاي نفتي، باعث رشد چشمگير بازاركار مهندسان مكانيك در ايران شده است.
دكتر دورعلي در ادامه مي‌گويد:
«يك مهندس مكانيك در حال حاضر در زمينههاي مختلفي فعاليت ميكند كه از جمله آنها ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
طراحي و ساخت تمامي ماشينآلات و قطعات آنها، اعم از ماشينآلات توليدي تمامي صنايع، لوازم خانگي و تجهيزات پزشكي.
- طراحي و ساخت تجهيزات مكانيكي نيروگاههاي فسيلي، اتمي ، خورشيدي ، بادي و آبي.
- طراحي و ساخت تجهيزات و سيستمهاي انتقال و تصفيه آب، سيستمهاي مكانيكي و كنترلي پالايشگاهها و كارخانجات شيميايي.
- طراحي و ساخت تاسيسات حرارتي و برودتي ساختمانها و اماكن، بالابرها و آسانسورها و سيستمهاي حمل و نقل.
- ساخت ماشينآلات تغليظ و بازيافت مواد مثل كارخانجات قند، كاغذسازي ، سيمان ، نساجي ، نمك و كنسانتره .
- طراحي و ساخت وسايل و تجهيزات حمل و نقل زميني، دريايي و هوايي.
- ساخت تجهيزات دفاعي مانند تانك، راكت، اژدر و پلهاي متحرك
- ساخت روبات‌ها ، بازوهاي مكانيكي و سيستمهاي توليد.
در ضمن يك مهندس مكانيك ميتواند به عنوان كارشناس و مشاور فني در بانكها ، شركتهاي سرمايه‌گذاري و بيمه و شركتهاي بازرسي و نظارت امور بين‌المللي فعاليت بكند.»
دكتر الستي نيز در اين زمينه مي‌گويد:
«در همه جاي دنيا يك فارغ‌التحصيل مهندسي مكانيك مثل يك موم خام است كه دانش كافي دارد و در هر زمينه‌اي كه كار كند ميتواند در آن زمينه متخصص بشود.
براي مثال ميتواند در تحليل و طراحي خودرو، در طراحي و ساخت ماشينهاي ابزار و حتي در تدوين و توليد برنامههاي كامپيوتري فعاليت بكند. يعني رشته مكانيك زمينه كار و زمينه انتخاب بسيار گسترده‌اي را در مقابل فارغالتحصيلان اين رشته قرار ميدهد.»
دكتر قرشي نيز در مورد فرصتهاي شغلي، گرايش مهندسي دريا مي‌گويد:
«بدون شك چون مهندسي دريا نسبت به گرايشهاي ديگر رشته مكانيك تخصصي‌تر است، فرصتهاي شغلي آن نيز محدودتر ميباشد اما با اين وجود فارغالتحصيلان اين گرايش مي‌توانند در كارخانه‌هاي كشتي‌سازي كشور مثل كارخانه كشتي‌سازي «صدرا» در بوشهر ، كارخانه «نكا» در شمال و «اروندان» در خليج فارس مشغول به كار گردند و يا در سازمان بنادر و كشتيراني وظيفه ساخت سكوهاي شناور را بر عهده بگيرند.»
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه :
«مكانيك بهشت رياضيات است.» اين جمله زيبا از «لئونارد اولر» رياضيدان بزرگ سوئيسي، بيانگر ارتباط تنگاتنگ رياضيات با مكانيك است. در واقع مهندسي مكانيك بخصوص در گرايش حرارت و سيالات از مباحث و مسايل رياضي بسيار استفاده ميكند. از سوي ديگر همانطور كه پيش از اين گفتيم مكانيك بخشي از علم فيزيك است و حتي دانش‌آموزان دوره متوسطه نيز با علم مكانيك در كتاب فيزيك خود آشنا ميشوند و اين علم بخصوص در گرايش طراحي جامدات اهميت بسياري دارد. به همين دليل دانشجوي مهندسي مكانيك بايد در دو درس رياضي و فيزيك قوي بوده و همچنين از هوش، استعداد و قدرت تجسم خوبي برخوردار باشد.
دكتر الستي در مورد تواناييهاي لازم براي دانشجوي اين رشته مي‌گويد:
«فعاليت در رشته مهندسي مكانيك بسيار متنوع است و در نتيجه هم دانشجوي علاقه‌مند به كارهاي تئوريك ميتواند جذب اين رشته شده و در بخشهاي نظري و تئوري فعاليت كند و هم دانشجوي خلاق و علاقه‌مند به طراحي و ساخت وسايل و دستگاههاي مختلف ميتواند اين رشته را انتخاب نمايد. اما بدون شك يك مهندس مكانيك موفق كسي است كه به ياري دو بال علم و عمل پيشرفت كند. به همين خاطر من در دانشگاه ، دانشجويان را تشويق ميكنم كه پروژه‌هاي تحقيقاتيشان تلفيقي از كار تئوريك و عملي باشد.»
دانشجوي اين رشته بايد از نظر جسمي آمادگي كار در محيطهاي پرجمعيت و كارخانجات دور از شهر را داشته باشد.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر:
امكان ادامه تحصيل در مقاطع كارشناسي ارشد و دكتراي تخصصي ميسر ميباشد. در دوره كارشناسي ارشد 32 واحد و در دوره دكترا 48 واحد درسي ارايه ميگردد.
رشتههاي مشابه و نزديك به اين رشته :
رشته مهندسي مكانيك به عنوان جامع‌ترين رشته مهندسي داراي دروس مشترك با اغلب رشتههاي مهندسي ديگر نظير مهندسي دريا ، مهندسي شيمي، مهندسي هوا فضا و ... ميباشد.
مصاحبه با دانشجوي مشغول به تحصيل :
مهندسي مكانيك جامع‌ترين رشته مهندسي است كه در آن با اصول اساسي طراحي تمامي سيستمهاي محيط پيرامون آشنا مي‌شويم . دروس اين رشته غالبا كاربردي بوده و در ارتباطي تنگاتنگ با دروس رياضيات و فيزيك است. دانشجوي اين رشته بايد فردي خلاق و داراي قدرت تجسم كافي باشد تا بتواند در طراحي مكانيزمها موفق باشد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر :
دانش مكانيك دانش زندگي است . در هر مجتمع و كارگاه صنعتي نياز به فارغالتحصيلان اين رشته امري ضروري و مشهود است و با توجه به حركتهاي صنعتي اين چندساله اخير كشور مهندسين مكانيك بيش از پيش در گرداندن چرخ صنعت دخيل شده‌اند و راه همواره براي رشد و ترقي آنها گشاده است.
نكات تكميلي :
رشته مهندسي مكانيك داراي واحدهايي ملموس و كاربردي است ولي داشتن شناخت كافي نسبت به اين رشته قبل از انتخاب آن ضروري است. اغلب واحدهاي اين رشته داراي رياضيات ديفرانسيلي پيچيده و تجسم فيزيكي هستند كه منجر به سخت‌شدن اين واحدها ميشوند. ضمنا واحدهاي كارگاهي و فعاليت در واحدهاي توليدي نيز از ويژگي‌هاي اين رشته ميباشد كه داوطلبان آن را با محيطهاي صنعتي آشنا كرده و پيوند مي‌زند.
مهندسی کامپیوتر
هدف:
رشته مهندسي كامپيوتر كه به طراحي و ساخت اجزاي مختلف كامپيوتر مي پردازد، لذا اهميت بسيار زيادي در دنياي امروز برخوردار است. هدف از طي اين دوره تربيت كارشناساني است كه در زمينه تحليل، طراحي، ساخت و راه اندازي دستگاهها و مجموعه هاي سخت افزاري جديد، بررسي و شناخت مجموعه هاي سخت افزاري و نرم افزاري موجود، نگه داري، عيب يابي و تعمير و اصلاح و توسعه فعاليت كنند.
طراحي، شبيه سازي، فرآوري، پردازش، سنجش، آموزش، ويرايش و ... همه مفاهيمي هستند كه با بالاترين دقت و در كوتاهترين مدت زمان ممكن در برنامه هاي نرم افزاري كامپيوتر انجام مي شوند. لذا هدف از اين رشته تربيت نيروي متخصص براي انجام امور فوق است.
تواناييهاي فارغ التحصيلان
فارغ التحصيلان اين مقطع، قابليتها و تواناييهاي زيادي دارند و چنانچه در مسير مناسب هدايت شوند، قادر خواهد بود مشكلات زيادي را حل كنند. برخي از اين تواناييها به شرح زير است:
1) بررسي و شناخت نرم افزارها و سخت افزارهاي جديد و به كارگيري آنها.
2) بررسي كمبودها و نيازهاي نرم افزاري و سخت افزاري بخشهاي صنعت و خدمات و تدوين نيازهاي آنها، امكان سنجي و تعيين ابزار و نيروي انساني لازم براي رفع كمبودها.
3) تجزيه و تحليل سيستمهاي كوچك و متوسط نرم افزاري و سخت افزاري و ارائه راه حل مناسب براي اجراي آنها.
4) طراحي مجموعه هاي كوچك و متوسط نرم افزاري و سخت افزراي و توليد طرحهاي اجرايي براي انها.
5) اجراي طرحهاي كامپيوتري، نصب، آزمايش و آموزش آنها.
6) پشتيباني و نگه داري سيستمهاي نرم افزاري شامل شناسايي خطاها، رفع خطاها و افزودن امكانات جديد به سيستمها.
7) عيب يابي كامپيوترها و سيستمهاي كامپيوتري و رفع عيبها.
8) شناسايي فنون جديد طراحي و ساخت كامپيوتر و ارزيابي و به كارگيري آنها.
تواناييهاي ذكر شده مربوط به كارشناسان نرم افزار و سخت افزار مي باشد، اما روشن است كه كارشناسان نرم افزار در محدوده مسائل نرم افزاري توانايي بيشتري دارند و برعكس كارشناسان سخت افزار در محدوده مسائل سخت افزاري از توانايي بيشتري برخوردارند.
ماهيت:
كامپيوتر داراي دو جزء متفاوت سخت افزار و نرم افزار است. اجزاء فيزيكي و قابل لمس كامپيوتر مانند مدارها و بردهاي الكترونيكي سخت افزار ناميده مي شوند.
نرم افزار جزء غيرقابل لمس كامپيوتر است. نرم افزار برنامه ها و داده هايي است كه به كامپيوتر فرمان مي دهند كه چه عملي را انجام دهد. يك مهندس نرم افزار ياد مي گيرد كه چگونه نرم افزارهاي بزرگ و عظيم را طراحي و برنامه ريزي كند، تست و ارزيابي نهايي نمايد و در نهايت مستند سازد.
پس بدين گونه نسبت كه يك تعميركار كامپيوتري يك مهندس سخت افزار و يك اپراتور كامپيوتر يك مهندس نرم افزار تلقي گردد.
"نرم افزار در حقيقت روح و جان كامپيوتر است كه به سخت افزار هويت مي بخشد و اصولاً به برنامه اي گفته مي شود كه براي به كارگيري سخت افزار ساخته شده باشد.
نرم افزارها را مي توان به دوره كلي دسته بندي كرد كه عبارتند از : نرم افزارهاي سيستمي و نرم افزارهاي كاربردي.
نرم افزراهاي سيستمي برنامه هايي هستند كه كامپيوتر براي فعال شدن يا سرويس دادن به آن نياز دارد و اين دليل از سوي سازندگان سيستم كامپيوتري عرضه مي شوند و مهمترين آنها سيستم عامل، برنامه هاي سودمند و مترجم هاي زبان مي باشد.
نرم افزارهاي كاربردي نيز برنامه هايي هستند كه كاربر يا خود آن ها را مي نويسد يا شركت هاي نرم افزاري آنها را تهيه كرده و براي فروش عرضه مي كنند. اين گونه برنامه ها معمولاً عموميت برنامه هاي سيستم را نداشته و براي زمينه هاي مختلف مهندسي، علمي، تجاري، آموزشي، تفريحي و يا طراحي نوشته مي شوند."
"مهندسي سخت افزار در مقطع ليسانس به مطالعه و بررسي طراحي سخت افزاري، كنترل سخت افزاري و شبكه هاي كامپيوتري مي پردازد. براي مثال يك مهندس سخت افزار مي تواند طراحي سخت افزاري كند كه با Ic ها كار كند، با كامپيوتر كار كند و يا از دروازه هاي كامپيوتر استفاده نمايد و در نهايت مي تواند به طراحي مدارهاي مجتمع ديجيتالي بپردازد. كه البته به اين بخش از سخت افزار بيشتر در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري پرداخته مي شود."
گرايش هاي مقطع ليسانس:
رشته مهندسي كامپيوتر در مقطع كارشناسي داراي دو گرايش سخت افزار و نرم افزار است كه البته اين دو گرايش در مقطع كارشناسي تفاوت قابل توجهي با يكديگر ندارند.
"گرايش سخت افزار در برگيرنده فعاليت هاي آموزشي، پژوهشي و صنعتي در خصوص قطعات، بردها، تجهيزات و در نهايت سيستم هاي كامپيوتري در مقياس هاي مختلف است و يكي از شاخه هاي مهم آن به نام معماري كامپيوتر (طراحي و ساخت كامپيوتر) مي باشد."
"هدف از گرايش نرم افزار كامپيوتر، آموزش و پژوهش در زمينه زبانهاي مختلف برنامه نويسي، سيستم هاي عامل مختلف و طراحي انواع الگوريتم ها مي باشد."
آينده شغلي، بازار كار، درآمد:
با توجه به گسترش روزافزون دنياي كامپيوتر امروزه بيش از هر زمان ديگري نياز به متخصصان كامپيوتر احساس مي شود. امروزه يك مهندس كامپيوتر اگر علاقمند به كار باشد، هيچ وقت با مشكل بيكاري روبه رو نمي شود. به خصوص مهندسين نرم افزار فرصت هاي شغلي بيشتري داشته و براي كاركردن نياز به امكانات و تجهيزات زيادي ندارند. فرصت هاي شغلي اين رشته به حدي گسترده و متعدد است كه نه تنها فارغ التحصيلان اين رشته به راحتي جذب بازار كار مي شوند بلكه دانشجويان دو سال آخر اين رشته نيز مي توانند وارد بازار كار شده و فعاليت كنند. براي مهندسين سخت افزار هم امكان كار در شركتهاي توليد كننده قطعات و دستگاهها و مراكز صنعتي – توليدي بسيار فراهم است و از نظر سطح درآمدي هم با توجه به دانش و پشتكار شخصي در حد قابل قبول و ايده آلي قرار دارند. از طرفي با توجه به استفاده روزافزون از شبكه اينترنت زمينه كار در اين موضوع نيز بسيار مهياست.
توانايي هاي جسمي، علمي، رواني و ... مورد نياز و قابل توصيه
توانايي علمي: يك مهندس كامپيوتر بايد سخت كوش و با پشتكار باشد چون رشته كامپيوتر رشته پويايي است و هميشه بايد اطلاعاتش به روز بوده و به دنبال فراگرفتن مطالب جديد باشد. مهندس كامپيوتر بايد پايه رياضي قوي داشته و توانايي اش در زمينه فيزيك خوب باشد. همچنين لازم است فردي خلاق باشد تا بتواند مسايل را از راههاي ابتكاري حل كند.
علاقمنديها: مهندس كامپيوتر نرم افزار و سخت افزار بايد به يادگيري و مطالعه علاقمند باشد تا پيشرفت در خور توجه داشته باشد. همچنين بايد از جستجو و كاوش در مدارها و ريزساختارها استقبال كند و به كار با كامپيوتر علاقه داشته باشد.
توانايي مالي: با توجه به توضيحات گفته شده داشتن يك دستگاه كامپيوتر براي يك مهندس كامپيوتر امري ضروري به نظر مي رسد ولي اين گونه نيست كه بدون داشتن كامپيوتر دانشجويان از ادامه تحصيل و پيشرفت باز بمانند.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
رشته كامپيوتر كه باعث جهاني شدن اطلاعات و ارتباطات شده است ، رشته روز و رشته آينده است تا جايي كه پيش بيني مي شود تا 10 سال ديگر در كشورهاي پيشرفته مردم همان قدر كه بر نيروي برق وابسته هستند به شبكه اينترنت وابسته خواهند شد. با توجه به توضيحات گفته شده روند رو به رشد استفاده از كامپيوتر در زندگي روزانه اشتغال و موقعيت كاري براي فارغ التحصيلان اين رشته فراهم است تا در قالب شركتهاي توليدكننده نرم افزار، شركتهاي توليدكننده قطعات، مراكز صنعتي – توليدي، شركتها و موسسات خدماتي، مراكز آموزشي و ... مشغول به كار شده و فعاليت كنند. با توجه به پيشرفت كند ايران نسبت به جامعه جهاني كامپيوتر در سالهاي اخير نياز به مهندسين خلاق و كوشا در اين زمينه كاملاً احساس مي شود.
روند رو به رشد استفاده از كامپيوتر در محافل عمومي و خصوصي، استفاده گسترده از شبكه اينترنت و زمينه هاي مرتبط با آن، فراهم آمدن شرايط آموزش و تجارت الكترونيك همه و همه دست به دست هم داده اند تا از اكنون چشم انداز روشني نسبت به آينده اين رشته وجود داشته باشد به نحوي كه فعالان در اين زمينه از آينده معلوم و مطمئني برخوردار خواهند بود. تنها نگراني به قسمت نرم افزار مربوط مي شود كه بايد مهندسان خلاق ايراني اقدام به تهيه نرم افزارهاي گوناگون و كارآمد كرده تا تنها مصرف كننده صرف نباشيم.
نكات تكميلي:
"بعضي از افراد تصور مي كنند كه مهندسي سخت افزار در حد يك تعميركار كامپيوتر است در حالي كه كار يك مهندس سخت افزار، تعمير يا نصب و راه اندازي كامپيوتر نيست. هر چند كه مي تواند چنين كاري را انجام دهد. در واقع كار يك مهندس سخت افزار، طراحي هاي سخت افزاري است و به همين دليل در دانشگاه دروسي مثل رياضيات و يا مدارهاي منطقي را مطالعه مي كند همچنين برخلاف تصور كساني كه يك اپراتور را در حد يك مهندس نرم افزار مي دانند، بايد گفت كه يك مهندس نرم افزار لازم است از دانش رياضي خوبي برخوردار باشد تا بتواند برنامه هاي كامپيوتري را طراحي كند و آنها را توسعه دهد. براي مثال بايد بتواند يك كار گرافيكي را از بنيان طراحي كند. كاري كه از عهده يك اپراتور بر نمي آيد. و به همين دليل ما معتقديم كه كلاسهاي آزاد آموزش كامپيوتر هيچ وقت نمي توانند يك مهندس كامپيوتر پرورش دهند."
مهندسی صنایع
مهندسي، شامل كاربرد روشهاي تجزيه و تحليل اصول فيزيكي براي تبديل موادخام و ساير منابع به فرمي كه رضايت و احتياجات آدمي را تامين كند، ميباشد.
با پيشرفت علم و تكنولوژي و تعامل اين دو با هم، تخصصها و گرايشهاي مختلف مهندسي بوجود آمدهاند. در اين ارتباط مهندسي صنايع رشته نسبتاً جديد است كه ضمن برخورداري از مفهوم كلي مهندسي، حوزههاي كاري فراتري را در مقايسه با ساير رشتهها مورد توجه قرار ميدهد. نوشته حاضر سعي دارد مطالبي را جهت آشنايي با مهندسي صنايع در قالب سر فصلهاي ذيل ارائه نمايد.
مهندسي صنايع چيست؟
تاريخچه مهندسي صنايع.
اهميت مهندسي صنايع.
اصول فكري و ديدگاهها در مهندسي صنايع.
زمينههاي فعاليت مهندسي صنايع.
* مهندسي صنايع چيست؟
مهندسي صنايع عبارت از كاربرد اصول و تكنيكهايي به منظور بهبود، طراحي و نصب سيستمهايي شامل انسان، مواد، اطلاعات، انرژي و تجهيزات براي فراهم آوردن امكان توليد كالاها و ارائه خدمات بشكل كارا و مطلوب ميباشد.
براي بررسي، ارزيابي و كاربرد اين سيستمها، دانش و مهارتهاي علوم رياضي، علوم فيزيكي و علوم اجتماعي به همراه فنون و تكنيكهاي طراحي مهندسي مورد نياز است. فعاليتهاي مهندسي صنايع همانند پلي است كه ارتباط بين اهداف مديريت و عملكرد عملياتي سازمان را ايجاد مينمايد.
مهندسان صنايع بيشتر درگير افزايش بهرهوري در مديريت منابع انساني، روشها و تكنولوژي هستند و حال آنكه ساير رشتههاي مهندسي بيشتر درگير ماهيت فني فرايندها و فراوردهها ميباشند. در واقع مهندسي صنايع تنها رشته مهندسي است كه عامل انسان يكي از مولفههاي اصلي سيستمهاي مورد مطالعه آن را تشكيل ميدهد. در نتيجه مهندسان صنايع در تيمهاي ميان رشتهاي براي امور برنامهريزي، نصب و كنترل و بهبود فعاليتهاي موسسات به خدمت گرفته ميشوند. اين فعاليتها ممكن است فعاليتهاي توليد، نوآوري در محصولات، ارائه خدمات، حمل و نقل و جريان اطلاعات سازماني را شامل شود. با توجه به مطالب فوق، مهندسان صنايع بستر لازم براي تعامل تخصصهاي مختلف و كار گروهي را به بهترين وجه ايجاد نموده و در نتيجه امور طرح، برنامهريزي، اجرا و نظارت بر عملكرد نظامهاي توليدي خدماتي بشكل منسجمتر انجام ميشود و در نهايت انسجام امور به بهبود مستمر در جهت سهولت كارها، راحتي كاركنان، كاهش هزينهها، ارتقا كيفيت و جلب رضايت مشتريان منجر ميشود.
* تاريخچه مهندسي صنايع
اولين جرقههاي پيدايش مهندسي صنايع بعنوان يك تخصص با آغاز انقلاب صنعتي در ابتداي قرن 19 زده شد. انقلاب صنعتي كه با ظهور اختراعات جديد خصوصاً در صنعت نساجي و اختراع ماشينبخار آغاز شد، باعث بكارگيري نيروي انساني بيشتر و افول صنايع كوچك دستي شد. با گسترش كارخانجات، نياز به مديريت و تفكر مديريتي بيش از پيش احساس شد. افراد بسياري در جهت ارتقا كيفيت محصولات تلاش كردند. آدام اسميت، پدر علم اقتصاد پيشنهاد تقسيم كار را داد. وي بيان كرد كه ميتوان با تقسيم كار در كارخانه پيچسازي نتيجه كار را به مقدار زيادي بهبود بخشيد. بهموازات اختراعات و نوآوري در فرايندها، روشهاي حسابداري و هزينهيابي گسترش يافتند. روشهاي تحليل علمي، آزمايشات و اثباتهاي علمي در طراحي و ساخت ابزارآلات و ماشينها بكار گرفته شد و در نتيجه، اثرگذاري اين تحولات در تفكر سازماني مديريت موجب شد مديريت علمي به عنوان يك نگرش و روش حرفهاي مطرح شود. اولين تلاش براي علمي شدن مديريت از آمريكا شروع شد. در سال 1881 فردريك تيلور پدر مديريت علمي، انديشههاي خود را توسعه داد. فرانك گيلبرت و همسرش ليليان در جهت مطالعه كار با بررسي حركات توانستند ابزار جديدي را ابداع كنند. همچنين آنان به مسائل روانشناسي و انگيزههاي انساني توجه نمودند. عملكرد پرداخت پاداش و نتايج قابل قبول آن توسط امرسان ايجاد و توسعه يافت. مجموعه فعاليتهاي تيلور و هم عصرانش براي فرموله كردن اصول اساسي به عنوان روشهاي علمي مديريت متمركز شده بود كه اين فعاليتها بهزودي تحت عنوان مديريت علمي شناخته شد.
كار اين افراد توسط انجمن مهندسين مكانيك آمريكا ارج نهاده شد و عرصه براي فعاليت تيلور و همفكرانش توسط اين انجمن ايجاد شد. در سال 1912 انجمني براي ارتقا و رشد مديريت بنا نهاده شد كه در سال 1915 انجمن تيلور نام گرفت. اين انجمن از سال 1934 با عنوان انجمن مهندسي صنايع فعاليت خود را ادامه داد. در اين دوران مديران علمي داراي تحصيلات مهندسي بودند و بسياري خود را مهندس صنايع قلمداد ميكردند و گروهي نيز در حيطه مديريت به عنوان مشاوران مديريت مطرح بودند. بتدريج مواد درسي و مدرك مهندسي صنايع و برنامههاي مربوطه مورد توجه قرار گرفت و در نهايت دانشكدههاي مهندسي صنايع ايجاد و توسعه يافتند.
* اهميت مهندسي صنايع
مرور توانمنديها و خدمات مهندسي صنايع نقش و اهميت مهندسي صنايع را بوضوح بيان ميكند. امروزه حيات اقتصادي سازمانها و موسسات توليدي و خدمات در بازار رقابتي شديد جهاني به استفاده بهينه از منابع در دسترس وابسته است. عموماً منابع در دسترس شامل مواد، منابع انساني، ماشينآلات (شامل تجهيزات، لوازم جانبي، امكانات مورد نياز شامل فضا و انرژي و ...)، منابع اطلاعاتي و منابع مالي طبقهبندي ميشوند. ايجاد و نگهداري منابع ياد شده هزينههايي را براي سازمان بهدنبال دارد. هزينه تمام شده واحد محصول هر موسسه متأثر از نحوه به كارگيري اين منابع است. هر شركت توليدي يا خدماتي كه بتواند هزينههاي خود را به حداقل ممكن برساند و به بياني ديگر توانايي استفاده بهينه از منابع را در تمام اركان سازماني خود ايجاد نمايد يا حاشيه سود بيشتري به دست خواهد آورد و يا قادر خواهد بود كه قيمتهاي فروش خود را با حفظ حاشيه سود قبلي، كاهش دهد. اين بدان معني است كه قدرت رقابتي موسسه مذكور در بازار افزايش مييابد. با توجه به تحولات اقتصاد جهاني قدرت رقابتي شرط اساسي موفقيت در كسب و كار نوين محسوب ميشود. در كنار اين مسائل، توجه به نوآوريها و ارتقا كيفي محصولات و خدمات كه از طريق تلاش براي يافتن طرحهاي بهبود يافته و همچنين تحول در فرآيند كسب و كار نيز بقا و رشد موسسات را در پي خواهد داشت. با توجه به مراتب فوق اگر ضرورتها و نيازمنديهاي رسيدن به امور مذكور را با تكنيكهاي مهندسي صنايع تطبيق دهيم مشاهده ميشود كه مهندسي صنايع ابزار لازم براي حصول اهداف سازماني را بطور فراگير و سيستماتيك فراهم ميآورد و اين نشانگر نقش و اهميت بالاي مهندسي صنايع بعنوان موتور محرك حركت سازمانهاي امروزي است.
* اصول فكري و ديدگاهها در مهندسي صنايع
اساس مهندسي در هر گرايشي طراحي مبني بر اندازهگيري، محاسبه و تحليل با استفاده از علوم رياضي و تجربي شكل ميگيرد. در نتيجه حرفه مهندسي كاملاً ديد فني و ماشيني دارد كه موجب محدوديت ديدگاه در ابعاد خاص شده و برخي موضوعات مانند يافتن بهترين روشهاي مديريتي و ارتباطات انساني در ديدگاه محض مهندسي ناديده گرفته ميشود. مهندسي صنايع با در برداشتن نگرش سيستماتيك و فراگير ارتباط تخصصهاي مختلف و نهاد مديريت سازمان را ايجاد نموده و امور برنامهريزي، سازماندهي، هدايت و نظارت بر امور اجرايي با هماهنگي بيشتري دنبال ميگردد. اين نگرش استمرار همان سير تفكر تيلور و هم عصران وي ميباشد كه با تلاش تك تك آنان مجموعه اصول و نگرشهاي مديريت علمي موجوديت يافت. مديريت علمي همان نگرش سنتي مهندسي صنايع است. با پيشرفت مديريت علمي، مهندسي صنايع با تفكري بر مبناي علوم رياضي، فيزيكي، اجتماعي و اقتصادي در عرصه صنعت و خدمات ظهور كرد كه به معني ايجاد يك تفكر فراگير و سيستماتيك بود. نگاه مهندسي صنايع به مسائل از زوايا و ديدگاههاي مختلف همانند توجه به خروجي و محصول سيستم، توجه به مشتري ويا نگرش به بهرهوري سازمان قابل طرح و پيگيري ميباشد كه بر مبناي اصول فكري تقريباً يكساني دنبال ميگردد. اكنون بايد ديد كه اصول فكري مهندسي صنايع بر چه عواملي استوار است. در اين راستا بطور خلاصه اصول فكري مهندسي صنايع ذيلاً ارائه شده است.
1- خلاقيت
فعاليت اصلي هر مهندس صنايع ارائه طرح براي بهبود سيستمهاي جاري و يا ارائه طرح جديد ميباشد كه به همين منظور قوياً نياز به خلاقيت و نوعآوري جهت ارائه طرحهاي نو و بديع ميباشد. در واقع با توجه به گستردگي مسائل، مهندسي صنايع همانند اقيانوسي از فنون و علوم مختلف به عمق نيم متر با برخورداري از زمينه خلاقيت و ابتكار به مهندسين صنايع اين امكان را ميدهد كه در جهت حرفه كاربردي مورد نظر به تعميق دانش خود پرداخته و فرصتي فراهم ميشود تا ايدههاي جديد و خلاق در زمينههاي مربوطه مطرح گردد.
2- تفكر فراگير
نگرش سيستماتيك و فراگير برجستهترين خصوصيت مهندسي صنايع است و اطلاق مهندسي صنايع و سيستمها به اين رشته بي ارتباط با اين نگرش نيست. نگرش فراگير موجب ميشود مسائل از كل به جز و تعامل اجزا با هم مورد بررسي دقيق قرار گرفته و مدل كاملي از سيستمهاي مورد نظر تهيه و مسائل مورد نظر آن به بهترين شكل طرح و بررسي ميگردد.
3- رهبري گروه
هر سيستمي كه طرح ميشود اگر بدرستي اجرا نشود منتج به نتيجه نخواهد شد بلكه حسن اجرا سيستم طراحي شده يك ضرورت مهم تلقي ميشود. لذا آشنايي با كليت سيستم مورد نظر و نقش اجزا در كاركرد صحيح آن اين امكان را فراهم ميآورد كه هدايت و رهبري گروه كاري مجري سيستم با انگيزه بيشتري دنبال گردد و در واقع علاوه بر طراحي سيستم مورد نظر، مهندسي صنايع سيستمهاي پيادهسازي و اجرا را نيز پيريزي نموده و نقش رهبري گروههاي كاري را موثرتر دنبال مينمايد.
4- مديريت زمان
انجام كار بدون توجه به ظرف زماني و تحويل به موقع خروجي مورد نظر سيستم، ارزش زيادي نميتواند داشته باشد. امروزه اهميت زمان و فرصتهاي آن با توجه به عرصه تنگاتنگ رقابت اقتصادي براي همگان واضح و بديهي است. در اين خصوص مهندسي صنايع با درك موضوع تكنيكهايي را بكار ميگيرد كه عامل زمان اجراي اجزاي كاري را در تمامي فرايندها مورد توجه و مديريت قرار ميدهد.
5- ارتباط بهرهوري و بهبود مستمر
اعتقاد به ارتقا بهرهوري و بهبود مستمر يك اصل با ارزش در مهندسي صنايع است. اكتفا به وضعيت فعلي جز در جا زدن نتيجه ديگري نخواهد داشت. لذا مهندسي صنايع با پذيرش اين مطلب كه سطح دانش و مهارتها يك مقوله نسبي همواره سعي در افزايش بهرهوري و بهبود وضعيت كاري نموده و سعي ميشود همواره امور اثر بخشتر و كاراتر شود. نگرش بهبود مستمر اين امكان را ميدهد كه هر روز به فكر ارتقا هر چند به اندازه كوچك باشيم.
6- ذهن كنجكاو و يادگيري
يادگيري فرايندي است كه نميتوان بر آن حد و مرز تعيين كرد. مهندسي صنايع به منظور مطالعه و پيگيري مسائل همواره به اين نكته توجه دارد كه هر مورد را ، منحصر به فرد بررسي نمايد و جهت شناخت آن فرض بر اين است كه از تصورات ذهني دوري نموده و سعي بر تعيين كشف واقعيتهاي حاكم بر اجزا و كل سيستم ميباشد. لذا عدم وجود تعصب خاص به ماهيت فني امور موجب ميشود ذهنيت كنجكاو براي كشف حقايق نهفته در پديدهها تقويت شود و مهندس صنايع با ذهن دژم كمتر ميتواند راهحلهاي ابتكاري و راهگشا براي مسائل مورد نظر ارائه نمايد.
* زمينههاي فعاليت مهندسي صنايع
با پيشرفت و تحول سريع علوم و فنون و پيچيدگيهاي روز افزودن آن، بالطبع نظامهاي توليدي و خدماتي نيز گسترش يافتهاند كه در اين ميان اداره صحيح و مناسب اين گونه واحدها مستلزم بكارگيري تكنيكهاي علمي و پيشرفته جهت پيشبيني مدلسازي، برنامهريزي، تأمين و تدارك، اجرا و نظارت و ارزيابي نتايج حاصله در راستاي وظايف مديريتي است. همانطوري كه ميدانيم فعاليت هر نظام اعم از توليدي يا خدماتي با اتكا بر فناوري خاص آن امكان تداوم و استمرار دارد و صرفنظر از ماهيت فني و صنعتي امر، فناوري داراي چهار جز اصلي يعني شامل 1- تجهيزات، امكانات توليدي و خدماتي 2- مديريت و سازمان 3- نيروي انساني 4- دانش فني است. از آنجا كه رشتههاي مهندسي مرسوم نظير مهندسي مكانيك، برق، ساختمان و ... بيشتر به ابعاد فني صنعت (مورد 1 و 4) توجه دارند. در فرايند كسب و كار رقابتي به تنهايي پاسخگوي مسائل پيچيده خدمات مهندسي و مديريتي مدرن امروزي كه بصورت سيستماتيك تحولات سياسي، اجتماعي، اقتصادي و باورهاي انساني را در چرخه حيات سيستمهاي مورد توجه خود لحاظ نمينمايند نيستند. لذا براي رفع چنين كمبودهايي در قرن حاضر بويژه طي چند دهه اخير، رشته جديدي تحت عنوان مهندسي صنايع با بهرهگيري از علوم رياضي، فيزيكي، اجتماعي، اقتصادي و تكنيكها و فنون مهندسي بوجود آمده است. با توجه به مراتب فوق شايد مناسب بود اين رشته با عنوان مهندسي مديريت معرفي ميشد، چرا كه كاربردهاي آن محدود به صنعت نيست و هر موسسه انتفاعي و غير انتفاعي با جنبه صنعتي يا خدماتي ميتواند از فنون و تكنيكهاي مهندسي صنايع بهرهگيرد. مبحث صرف منابع و حصول حد اكثر نتيجه از منابع مصروفي چيزي نيست كه منحصر به صنعت يا بنگاه خاصي باشد و امروزه با توجه به كمبود ارتقاع سطح بهرهوري امري ضروري و حياتي محسوب ميشود كه نشانگر بستر گسترده براي فعاليتهاي مهندسي صنايع نفتي ميشود . مهندسي صنايع در حرفهها و مشاغلي همچون، بانكداري، خدمات مشاورهاي، صنعت بيمه، شركتهاي هواپيمايي، كشتيراني، بيمارستانها، كارخانجات، كشت و صنعت، خدمات شهري، استاديومهاي ورزشي و يا هر مكان ديگري كه نياز به برنامهريزي، هدايت و مديريت و ارتقا بهرهوري ميباشد كاربرد دارد. برخي از زمينههاي كاري مشخص مهندسي صنايع در بازار كسب و كار عبارتند از:
برنامه ريزي استراتژيك و عملياتي سازمان
مديريت توليد
مديريت مهندسي
مديريت پروژه
مهندسي لجستيك
سيستمهاي توليدي
مهندسي سيستمهاي كيفيت
مهندسي سيستمهاي اطلاعاتي
مهندسي مالي
مهندسي ارزش
مهندسي سيستمهاي بهرهوري
طراحي فرايندها و ساختارهاي سازماني
مهنسی عمران
مقدمه
مجموعه مهندسي عمران يا رشته عمران يكي از رشته هاي پر اهميت و جذاب در مجموعه رشته هاي آزمون سراسري است كه داوطلب در گروه آزمايشي علوم رياضي و فني مي تواند آن را انتخاب كند. پيشرفت سريع جوامع ونيازهاي روز افزون آنها به انجام طرحهاي مختلف عمراني از يك طرف و رشد و توسعه علوم مختلف از طرف ديگر، ايجاب مي نمايد تا با يك برنامه ريزي صحيح و همه جانبه و پرورش استعدادهاي جوان و نيز استفاده بهينه از ابزار و امكانات موجود در جامعه ، گامي بلند در جهت ترقي و تعالي جامعه برداشته شود. بدين منظور در آزمون سراسري، مجموعه اين رشته در مقاطع كارشناسي وكارداني، ارائه مي گردد. در اين قسمت به معرفي گرايشهاي مختلف اين رشته مي پردازيم :
كارشناسي
مهندسي عمران – عمران ، مهندسي عمران – نقشه برداري، مهندسي عمران – آب ، مهندسي بهره برداري راه آهن ،مهندسي خط و ابنيه راه آهن، مهندسي جريه راه آهن ، مهندسي علمي كاربردي عمران – تاسيسات آبي ، دبيرفني عمران، تربيت دبير فني عمران، دبير فني عمران ساختمان .
كارداني
كارداني فني عمران – روسازي راه، كارداني فني عمران – زير سازي راه، كارداني راهداري، كارداني ماشين آلات، كارداني حمل و نقل ، كارداني فني عمران – پل سازي و ابنيه فني ، كاردان فني عمران – نقشه برداري ، كارداني فني عمران – ساختمانهاي بتني ، كارداني فني عمران – عمران روستايي، كاردان فني عمران – كارهاي عمومي ساختمان، كارداني فني عمران – آب، كارداني علمي كاربردي عمران – ساختمانهاي آبي ، كارداني علمي كاربردي عمران – آب و فاضلاب، كارداني فني عمران – بهره برداري از منابع آب، كارداني فني عمران – آب شناسي ، كارداني فني عمران – را ه سازي، كارداني فني عمران – تاسيسات حرارت نيروگاه، معلم فني عمران – كارهاي عمومي ساختمان .
معرفي اختصاري گرايشهاي مختلف مجموعه مهندسي عمران
1- مهندسي عمران – عمران
1-1) تعريف و هدف
عمران يكي از گرايشهاي مجموعه مهندسي عمران است كه در مقطع كارشناسي در بسياري از دانشگاههاي معتبر كشور ارائه مي گردد.
هدف از اين رشته تربيت نيروهاي متخصصي است كه بتوانند در پروژه هاي مختلف عمراني در زمينه هاي ساختماني ، راه سازي،پل سازي، سازه ها و بناهاي آبي ، جمع آوري و دفع فاضلاب و … مسووليت طرح، محاسبه اجرا و نظارت بر اجرا را بر عهده گيرند.
1-2) اهميت و جايگاه در جامعه
كمتر جايي از يك جامعه و كمتر محلي از يك منطقه است كه فعاليتهاي عمراني به عنوان اولين واساسي ترين نيازهاي آن طرح نشود. حتي تمام فعاليتهاي صنعتي، كشاورزي، و … نيز به طور مستقيم و غير مستقيم به اين رشته و ابسته اند و از آن سود مي برند.
علاوه بر رشد و توسعه جوامع، پيشرفت علم و فن آوري نيز ضرورت پرداختن و توجه دقيق و علمي به كارهاي عمراني و تغيير شيوه هاي گذشته را آشكار مي سازد. فعاليتهاي مختلف عمراني در جهت ايجاد ساختمانها، راهها- پلها، سدها، شبكه هاي آب رساني شهرها و روستاها، ساختمانهاي خاص نظير نيرو گاههاي هسته اي و حرارتي و .. بخش بزرگي از مجموعه فعاليتهاي اقتصادي و توليدي كشور را به خود اختصاص مي دهد به گونه اي كه سهم عظيمي از سرمايه گذاري هاي ملي در طرحهاي ساختماني و صنايع وابسته به آن به كار گرفته مي شود.
مجموعه مطالب بيان شده و نيز جذب سريع فارغ التحصيلان اين مجموعه در وزارت خانه ها و نهادها و سازمانهاي دولتي و همچنين بخشهاي خصوصي نظير : شركتهاي مهندسان مشاور و شركتهاي ساختماني و راه سازي و … اهميت قابل ملاحظه و نياز خاص به متخصص در اين رشته را، حتي در مقايسه با ساير رشته هاي فني و مهندسي ،به وضوح نشان مي دهد .
1-3) تواناييهاي لازم براي داوطلبان اين رشته و ادامه تحصيل در آن
براي ادامه تحصيل در اين رشته – با توجه به كميت و كيفيت درسهايي كه در اين دوره تدريس مي گردد – داوطلب بايد از توان و دانش برتر در زمينه هاي رياضي . فيزيك برخوردار باشد، همچنين توان جسمي، قدرت تجزيه و تحليل، قدرت تجسم و دقت كافي در مسائل را داشته باشد. شايان ذكر است كه بسياري از كارها و طرحهاي عمراني در خارج از محيطهاي شهري بوده و فعاليت نسبتا" زيادي را مي طلبد.
1-4) تواناييهاي فارغ التحصيلان
همان گونه كه اشاره شد، فارغ التحصيلان اين رشته مي توانند پس از پايان تحصيلات، مسووليتهاي متفاوتي نظير طراحي، محاسبه ، اجرا و نظارت بر اجراي طرحهاي مختلف عمراني را به عهده گيرند. از جمله مي توان به موارد زير اشاره نمود :
1- محاسبه، ساخت و اجرا و تا حدودي طراحي ساختمانهاي مختلف مسكوني ، اداري و صنعتي اعم از آجري، بتني وفولادي، نظير ساختمانهاي مسكوني ويلايي ، چند طبقه، آپارتمانها و برجهاي بلند و همچنين كارهاي ساختماني اداره ها، مدرسه ها، بيمارستانها، كارخانه ها و مراكز صنعتي، ساختمانها و مراكز ورزشي، تالارهاي اجتماعات و …
2 - طراحي، محاسبه و اجراي راهها و جاده هاي مختلف ارتباطي داخل و خارج شهرها و و روستاها اعم از : راههاي شوسه، راههاي آسفالته، بزرگ راهها و نيز راه آهن ( شامل مسيريابي، پياده كردن مسير، زير سازي و روسازي).
3 - ساخت و اجرا و در مواردي طراحي و محاسبه انواع پلهاي بتني وفلزي و با دهانه ها و ابعاد و شكلهاي متفاوت نظير : پلهاي داخل شهري و روگذرها، پلهاي خارج شهري و جاده ها.
4 - اجراي سدهاي مختلف خاكي و بتني و نيز بندهاي انحرافي و ساير تاسيسات وايسته نظير تونل يا كانال انحراف آب رودخانه ( جهت اجراي عمليات كارگاهي در ضمن ساخت سد) ، تاسيسات آبگيري از سد و كنترل ارتفاع آب در پشت سد و ... )
5 – اجراي كارهاي مربوط به ساماندهي رودخانه ها.
6 - طراحي، محاسبه و ساخت خطوط انتقال آب اعم از انواع كانالهاي تحت فشار و يا كانالهاي با سطح آزاد آب كه به منظور انتقال آب از سدها و درياچه ها و .. . براي مصارف كشاورزي، شرب و صنعتي به منطقه هاي مورد نياز و نيز جهت انتقال آب از تصفيه خانه هاي آب به مخازن آب و از آن جا به مناطق مصرف، ساخته مي شوند.
7 - ساخت تصفيه خانه هاي آب و فاضلاب شامل : ساختمانها تاسيسات مربوط ، محوطه سازي و ...
8 - طراحي، محاسبه وساخت شبكه هاي آب رساني به منطقه هاي شهري و روستايي جهت تامين آب شرب مورد نياز افراد و تاسيسات مربوط نظير : مخازن آب،لوله كشي، انشعابات، و ...
9 - طراحي ، محاسبه ساخت شبكه هاي جمع آوريو دفع آبهاي سطحي ناشي از نزولات جوي در خيابانها وساير منطقه هاي شهرها و شهر كها و همچنين شبكه هاي جمع آوري و دفع فاضلابهاي خانگي و صنعتي و انتقال آنها به خارج از شهر و تصفيه خانه ها.
10 – انجام بسيار از كارهاي نقشه برداري كه براي كارهاي ساختماني مختلف نظير : سراه سازي، سد سازي، و كهبه خصوص براي پياده نمودن و اجراي دقيق نقشه ها مورد نياز است، و همچنين تا حدودي كارهاي نقشه كشي طراحي و معماري .
1-5) موقعيتهاي شغلي و محلهاي كار
مراكز مختلفي به صورت مستقيم و غير مستقيم در فعالتيهاي عمراني نقش دارند كه هر يك به تناسب نوع فعاليت خود، اقدام به جذب فارغ التحصيلان اين رشته مي كنند.
وزارت خانه هاي مسكن و شهر سازي، راه و ترابري ، جهاد سازندگي و نيرو بهصورت گسترده تر و ساير وزارت خانه ها ، اداره ها ، سازمانها، مراكز دولتي و خصوصي نظير : وزارت خانه هاي آموزش وپرورش ، كشاورزي، فرهنگ و آموزش عالي،بانكها و ... به صورت غير مستقيم براي كارهاي عمراني خود مثل طرح محاسبه ، اجرا و نظارت بر اجرا، نياز به استخدام مهندسان عمران دارند. علاوه بر آن، شركتهاي مختلف مهندسان مشاور كه در كشور به صورت گسترده وظيفه طراحي ، محاسبه و نظارت براجراي پروژه هاي ساختماني را برعهده دارند، همچنين شركتهاي ساختماني و را ه سازي دولتي و خصوصي كه در اجراي اين طرحها فعاليت دارند ،تعداد كثيري از فارغ التحصيلان رشته عمران را استخدام مي كنند.
1-6) واحدهاي درسي
بر اساس مصوبه هاي شوراي عالي برنامه ريزي، دانشجو بايد در دوره كارشناسي عمران 14 واحد درسي رابگذراند كه 20 واحد آن درسهاي عمومي ، 25 واحد درسهاي پايه، 8 واحد درسهاي اصلي و تخصصي الزامي و 15 واحد درسهاي اختياري است.
1- درسهاي عمومي ،درسهايي است كه در تمام رشته هاي تحصيلي دانشگاهي و در دوره هاي كارشناسي و كارشناسي ارشد پيوسته ب صورت مشترك ارائه مي گردد و دانشجو موظف به گذراندن آنهاست، نظير معارف اسلامي، فارسي و زبان خارجي .
درسهاي پايه به درسهاي گفته مي شود كه در غالب رشته هاي هم گروه ( نظير گروه فني و مهندسي ) و بخصوص در گرايشهاي مختلف يك رشته، بهصورت مشترك تدريس شده، اساس و پايه درسهاي اصلي و تخصصي را تشكيل مي دهد نظير رياضي عمومي ،معادلات ديفرانسيل وفيزيك .
درسهاي اصلي و تخصصي الزامي عبارت از درسهايي است كه دانشجو را در زمينه تخصصي مربوط آموزش داده،او را براي انجام وظايف خاص در زمينه كارهاي خويش در جامعه آماده مي سازد ، نظير " رسم فني و نقشه كشي ساختمان " ، " سازه هاي بتن آرامه " و " سازه هاي فولاد " . گذراندن اين درسهاي تخصصي الزامي است.
درسهاي اختياري ، عبارت است از : مجموعه درسهايي كه اگر چه تخصصي است، اما دانشجو مي تواند با توجه به علاقه شخصي و برنامه اي كه براي آينده خود دارد و همچنين نظر استاد راهنما در گروه و با هماهنگي شوراي آموزشي گروه، تعدادي از آنها را انتخاب نمايد : نظير : " ماشين الات ساختمان " ، اصول مهندسي ترافيك " و بناهاي آبي " .
الف ) درسهاي پايه
13 واحد از درسهاي پايه در زمينه رياضي است، شامل " رياضي عمومي " ، " معادلات ديفرانسيل " ، " محاسبات عددي و آمار " و " احتمال مهندسي " كه پايه درسهاي تخصصي در مهندسي عمران را تشكيل مي دهد ومكمل رياضياتي است كه در دوران دبيرستان و در رشته رياضي – فيزيك خوانده مي شود. براي موفقيت در اين درسها، دانشجو بايد تلاشهاي فكري و علمي قابل ملاحظه اي انجام دهد.
همچنين درسهاي " فيزيك در زمينه هاي حرارت " ، " مكانيك " و الكتريسته " و " مغناطيس " و يز درس " برنامه نويسي رايانه" – كه در آن دانشجو با رايانه و زبانهاي برنامه نويسي رايانه آشنا مي شود وبه برنامه نويسي به زبان فرترن تسلط پيدا مي كند – از جمله درسهاي پايه هستند.
ب ) درسهاي اصلي و تخصصي الزامي
اين درسها كه بسياري از آنها به يك ديگر وابسته اند و بعضي پيش نياز درس ديگر است، دانشجو در طول نيم سالهاي مختلف تحصيلي آنها را انتخاب ومي گذراند. دراين جا خلاصه اي از مطالب مطرح شده در بعضي از درسهاي تخصصي الزامي را ارائه مي كنيم .
رسم فني و نقشه كشي ساختمان : در درس " رسم فني و نقشه كشي ساختمان " ، دانشجو با اصول كلي رسم فني و نمايش قطعه ها به صورت تصويري آشنا شده، پس از شناخت علائم قرار دادي در نقشه هاي ساختمان و نقشه هاي تاسيسات برقي و مكانيكي، چگونگي رسم نقشه هاي مختلف و خواندن نقشه هاي ساختماني را فرامي گيرد.
ساصول مباني معماري و شهر سازي :
در اين درس كه پس از درس فني و نقشه كشي گذراندنه مي شود، دانشجويان با نظريه هاي معماري ونقش مهندسان معماري در جامعه آشنا شده، چگونگي ارتباط بين فضاهاي مختلف در انواع ساختمانها نظير ساختمانهاي مسكوني ، كودكستان، مدرسه ، كتابخانه ، بناهاي صنعتي و درمانگاه وبيمارستان را فرا مي گيرند. همچنين مطالبيدر مورد مفاهيم اوليه شهر سازي و جوامع روستايي و شناخت طرحهاي هادي و تفصيلي و منطقه اي در مورد فعاليتهاي عمراني شهري، در اين درس ارائه مي گردد.
استاتيك، مقاومت مصالح ،تحليل سازه ها : در اين درسها كه به ترتيب در نيم سالهاي مختلف ارائه مي گردد، تعادل سازه هاي مختلف دراثر بارها ونيروهاي وارده بر آنها مورد مطالعه قرار گرفته، چگونگي محاسبه سازه هايي همچون خرپاها بيان مي شود. سپس به بررسي نيروهاي داخلي به وجود آمده دراثر بارهاي خارجي وروشهاي تعيين آنها در قسمتهاي مختلف سازه پرداخته ، ضمن تعيين مشخصه هاي هندسي قطعه هاي مختلف، مقاومت آنها را در مقابل نيروهاي محوري و برشي همچنين خمش و پيچش مورد بررسي و تجزيه وتحليل قرار مي دهد.
همچنين در درس" تحليل سازه ها " ، روشهاي محاسبه تغيير مكان سازه ها و تحليل سازه هاي پيچيده تر نظير : " تيرهاي سراسري " " قابهاي" وساختمانهاي بلند ( برج)، به دانشجو آموزش داده مي شود.
اصول مهندسي زلزله : شناخت علتهاي وقوع زلزله ، چگونگي سنجش قدرت زلزله، چگونگي تخريب و راههاي كاهش پيامدهاي آن، و روشهاي تحليل سازه هاي مختلف در برابر زلزله جهت مقاوم سازي آنها به خصوص براي منطقه هاي زلزله خيز ايران از اهميت خاصي برخوردار است كهدر درس " اصول مهندسي زلزله " مورد بحث قرار مي گيرد.
سازه هاي بتن آرمه و پروژه : بسياري از ساختمانها وسازه ها نظير ساختمانهاي چند طبقه ،پلها و .. با بتن و بتن مسلح ساخته مي شود و در موارد ديگر نيز حداقل براي ساخت قسمتهايي از سازه نظير پي و فوندانسيون ( شالوده ) و.. از بتن استفاده مي گردد. در درس " سازه هاي بتن آرامه " با استفاده ازاصول فراگرفته شده در تحليل سازه ها، واكنش قطعات بتني نظير تيرها، ستونها، قابها، و صفحات ساخته شده از بتن مسلح تحت تاثير انواع مختلف بارگذاري وتركيبات آنها مورد بررسي قرار گرفته ، با توجه به خواص مكانيكي بتن و فولاد و آيين نامههاي مختلف ،ابعاد قطعه وميزان فولاد لازم در هر قسمت ، معين و طراحي مي گردد.
در نهايت ،دانشجو از طريق انجام طرح، كليه مرحاه هاي بارگذاري، آناليز، و طراحي يك سازه بتني را به پايان رسانيده، گزارش كاملي از طي مراحل و نحوه محاسبات ونتيجه آنها ارائه مي كند.
سازه هاي فولادي وپروژه : دراين درسها،دانشجو ضمن آشنا شدن با انواع فولادهاي ساختماني ، واكنش و مقاومت آنها، به چگ.نگي عملكرد اعضاي مختلف يك سازه فولادي تحت اثر بارهاي مختلف تسلط يافته، نحوه محاسبه قطعه هاي مختلف نظير تيرها، ستونها، قابها، بادبندها واتصالهاي مختلف آنها را فرا مي گيرد، همچنين براي طراحي و تعيين مشخصه ها و ابعاد اين قطعه ها، حداقل با يك آيين نامه معتبر بين المللي و نيز با آيين نامه ساختمانهاي فولادي ايران آشنايي كامل پيدا مي كند.
در پايان درس نظري ، دانشجو طرح كامل يك سازه فولادي را از ابتدا تا انتها به همراه گزارش مبسوط آن – به عنوان پروژه – ارائه مي كند.
مكانيك خاك و پي سازي : بارهاي وارد شده بر سازه ها از طريق پي يا فوندانسيون ( شالوده ) به خاك منتقل مي شود. بدين جهت، شناخت چگونگي واكنش انواع خاكها و پي ها از ضروريات است. با اين تعبير ، هدف از اين دو درس ، اشنايي دانشجو با مباني و مفاهيم مقدماتي واكنش خاكها با تكيه بر خواص فيزيكي – مكانيكي آنها و با توجه به زمينه هاي كاربردي در مسائل مهندسي نظير تنشها ومقاومت خاك و بررسي پايداري در خاكها و اصول و قانونهاي حاكم بر آنها وهمچنين شناسايي انواع پي ها، ظرفيت باربري و محاسبه آنهاست .
مكانيك سيالات ، هيدروليك و هيدرولوژي مهندسي : بررسي خواص فيزيكي سيالات و از جمله آب، قانونهاي حاكم بر آنها در حالت سكون و حركت، نيروهاي وارد ده بر اجسام و ساختمانها تاسيسات مختلف ناشي از وجود سيال، تجزيه وتحليل ومحاسبه جريان درمسيرهاي تحت فشار و نيز بررسي حركت وواكنش آب در شرايط و حالتهاي مختلف در كانالهاي با سطح آزاد و قانونهاي هيدروليكي حاكم بر آنها، از جمله هدفهاي درسهاي مكانيك سيالات و هيدروليك است. همچنين در درس هيدرولوژي مهندسي، دانشجو با انواع بارندگيها، تبخير و تعرق ، نفوذ آب در خاك، آبها سطحي ، آبهاي زير زميني و روشهاي تخمين و مطالعه آنها آشنا مي شود.
مهندسي آب وفاضلاب و پروژه : براي تامين آب مورد نياز جوامع روستايي ،شهري ومراكز صنعتي لازم است تا با انواع و ميزان مصرف آب،چگونگي تامين آب، خطوط انتقال و نحوه محاسبه آنها، تصفيه خانه ها، مخزنهاي ذخيره، شبكه توزيع آب و محدوديتهاي فني مربوط، آشنايي كامل وجود داشته باشد، همچنين چگونگي جمع آوري ، دفع و تصفيه فاضلابهاي سطحي ، خانگي وصنعتي و آشنايي با مجموعه تاسيسات مرتبط از مسائلي است كه يك مهندس عمران بايد با آنها آشنايي داشته باشد. اين موارد از جمله هدفهاي درس " مهندسي آب و فاضلاب و پروژه " است كه در نهايت به انجام يك پروژه براي محاسبه و طراحي كامل شبكه توزيع آب، جمع آوري و دفع فاضلاب و آبهاي سطحي يك شهر يا شهرك منجر مي شود.
بناهاي آبي : در اين درس ، دانشجو با طراحي و محاسبه برخي از شيوه هاي انتقال آب و سازه هاي آب نظير : كانالهاي خاكي و پوشش دار، كانالهاي تحت فشار ، ايستگاههاي پمپاژ، آبشارها يا شيب شكنها، زير گذرها، حوضچه هاي آرامش و چگونگي آبگيري از سدها، درياچه ها، كانالها و رودخانه ها و تاسيسات مربوطه آشنا مي شود.
نقشه برداري و عمليات : كاردان با دوربينهاي مختلف نقشه برداري از طريق اندازه گيري مستقيم و موقعيت نقاط زميني شناخت انواع و استاندارد نقشه و كاربرد آنها در مهندسي عمران، روشهاي اندازگيري طول، زاويه تعيين امتداد وترازيابي و ... از نيازهاي ضروري مهندسي عمران است كه در درسهاي ياد شده به عنوان يكي از درسهاي جذاب بيان مي گردد.
راه سازي، روسازي راه و مهندسي ترابري : از جمله تخصصهاي مهم يك مهندس عمران، شناخت طرح و محاسبه زير سازي و روسازي راههاست. بدين منظور درسهاي ياد شده جهت فراگيري مطلبي نظير : طراحي و اجراي راها شامل : مسيريابي، عمليات خاكي، مشخصه ها و طرح هندسي راها در مسيرهاي افقي و قائم، مشخصه هاي فني انواع مصالح راه و لايه هاي مختلف روسازي آن ، همچنين روشهاي طرح و اجراي روسازيهاي شني و آسفالتي و نيز شبكه هاب حمل و نقل زميني، دريايي و هوايي و برنامه ريزيها و مديريتهاي حمل و نقل ارائه مي گردند.
در درس پروژه راه سازي كه پس از درسهاي راه سازي و مهندسي ترابري ارائه مي شود، كاربرد اصول را هسازي در طرح كامل يك راه، از ابتدا تا انتها به همراه رسم نقشه ها و محاسبه هاي مربوط مورد توجه قرار مي گيرد .
ج ) ساير درسها
علاوه بر موارد ياد شده كه اهم درسهاي دانشگاهي در رشته مهندسي عمران – عمران مي باشد، درسهاي ديگري نظير : " مصالح ساختماني و آزمايشگاه " ، " تكنولوژي بتن و آزمايشگاه " ، " آزمايشگاه مكانيك خاك " ، " آزمايشگاه هيدروليك " و " آزمايشگاه مقاومت مصالح " ارائه مي گردد كه در درسهاي آزمايشگاهي، دانشجو بعضي مطالب خوانده شده در درسهاي نظري را در عمل آزمايشگاهي آزمايش مي كند.
درسهاي نظير " راه آهن " ، و " اصول مهندسي ترافيك " هم كه از جمله درسهاي مهم اين دوره هستند در بسياري از دانشگاههاي معتبر به عنوان درسهاي اجباري تدريس مي شوند.
درسهاي ديگري به عنوان درسهاي اختياري در دانشگاههاي مختلف باعنوانهاي متفاوت ارائه مي گردند. از جمله مهمترين آنها مي توان به درسهاي : " بارگذاري " ، " اصول مهندسيسد" ، " طراحي ومعماري " و " اصول مهندسي پل " اشاره كرد.
1-7) ادامه تحصيلات
ادامه تحصيلات در دوره بعد از كارشناسي را تحصيلات تكميلي مي نامند كه شامل : كارشناسي ارشد ( فوق ليسانس يا دكتراي حرفه اي ) و دكتراي تخصصي است. در دوره كارشناسي ارشد ناپيوسته ، دانشجو حدود 32 واحد آموزشي تخصصي را كه به تناسب رشته ، تعدادي از واحدهاي آن را پايان نامه ( يا رساله ) تشكيل مي دهد، مي گذراند و معلومات خود را در يك زمينه خاص از رشته، گسترده تر از مقطع كارشناسي افزايش مي دهد .
در دوره كارشناس تخصصي كه پس از پايان تحصيلات در مقطع كارشناسي ارشد شروع مي شود، بسته به رشته تحصيلي ، حدود 45 واحد درس اختصاصي ارائه مي گردد كه اغلب در حدود نصف اين تعداد واحد به پايان نامه دكتري اختصاص مي يابد. دانشجو با تدوين اين رساله ، كار تحقيقاتي نسبتا" گسترده اي را در يك زمينه تخصصي خاص به انجام مي رساند و سعي مي كند در گسترش مرزهاي دانش سهيم باشد.
1-8) گرايشهاي مختلف كارشناسي ارشد و دكتري در رشته عمران
فارغالتحصيلان مقطع كارشناسي عمران- عمران، مي تواند در مقطع كارشناسي ارشد در گرايشهاي مختلف : سازه، سازه هاي هيدروليكي ،مهندسي زلزله ، راه وترابري، مكانيك خاك وپي ، مهندسي آب، سازه هاي دريايي ،مهندسي مديريت ساخت، مهندسي برنامه ريزي حمل و نقل ،مهندسي نقشه برداري ( ژئودزي)، فتوگرامتري و مهندسي محيط زيست به تحصيل ادامه دهد و در هر يك از گرايشهاي ياد شده زير شاخ هاي تخصصي تري وجود دارد كه در مقطع دكتراي تخصصي و به خصوص در ضمن انجام رساله دكتري به آن پرداخته مي شود.
امكان ادامه تحصيل در تمام گرايشهاي ياد شده درمقطع كارشناسي ارشد و در بعضي از زمينه هاي ياد شده در مقطع دكتري در داخل كشور وجود دارد، ولي ادامه تحصيل در پاره اي از گرايشهاي ديگر، در حال حاضر فقط در خارج از كشور ميسر است.
1-9) تواناييهاي فارغ التحصيلان مقطعهاي كارشناسي ارشد و دكتري
در دوره هاي تحصيلات تكميلي ( كارشناسي ارشد و دكتري ) بيشتر به جنبه هاي نظري و پژوهشي پرداخته مي شود. بدين جهت فارغ التحصيلان اين دوره ها در هر يك از گرايشهاي ياد شده، بيشتر تواناييهاي علمي و محاسباتي و به طور كلي نظري خود را افزايش مي دهد، اگر چه اين افزايش توانايي ، در كارهاي اجرايي علمي نيز از نظر صحت اجرا مي تواند نقش مهمي داشته باشد.
در مقطع دكتري دانشجو ضمن اففزايش مراتب علمي خود، در يك زمينه تخصصي تر ، قدرت و توان خود را براي انجام كارهاي تحقيقاتي و توسعه مرزهاي دانش و رفع معضلات علمي و اجرايي از طريق پژوهش بالا برده، تحقيقاتي را در يك مورد خاص، انجام مي دهد.
1-10) جذب فارغ التحصيلان تحصيلات تكميلي در محيطهاي كار
از آن جا كه اين فارغ التحصيلان علاوه بر تواناييهاي يك كارشناس عمران، از نظر علمي و نظري وپژوهشي در يك زمينه خاص، معلومات بيشتري دارند، بدين جهت كارايي بيشتري نيز دارند واز مطالب فراگرفته شده مي توانند در زمينه هاي طراحي و محاسباتي دقيق و تخصصي تر و همچنين پژوهشي ، استفاده نمايند. اين گونه فارغ التحصيلان ضمن آن كه مي توانند در تمام محليهاي جذب فارغ التحصيلان كارشناسي مشغول به كار گردند، مسووليتهاي بالاتر و سنگين تر علمي،پژهشي و اجرايي را به عهده مي گيرند. پس از پپايان دوره دكتراي تخصصي ، امكان همكاري در دانشگاهها و ساير مراكز علمي و پژوهشي به عنوان عضو هيات علمي برايشان ميسر مي گردد.
ساير گرايشهاي مجموعه مهندسي عمران
با توجه به جنبه هاي مشترك قابل ملاحظه بين گرايشهاي مختلف عمران در هر مقطع ، و به منظور جلوگيري از تكرار مطالب، در اين قسمت سعي مي شود تا با بيان اختلافهاي اساسي بين هر گرايش با گرايش عمران – عمران، به توضيح و معرفي آنها پرداخته شود. بنابر اين تاكيد مي شود علاقه مندان وخوانندگان محترم ، نخست مطالب مربوط به مهندسي عمران – عمران ، را به طور كامل مطالعه كنند.
پزشکی
هدف :
هدف تربيت پزشك عمومي با خصوصيات زير است:
1) در راه آشنايي بيشتر با مكتب و تزكيه و تعالي روح كوشا باشد. كمك به تامين بهداشت و درمان دردهاي مردم را وسيله‌اي براي رضاي خدا و تقرب به او بداند.
2) با فرهنگ اسلامي و نظام جمهوري اسلامي آشنا باشد و خود را ملزم به رعايت قوانين و مقررات حاكم به جامعه اسلامي بداند.
3) از شناخت مسائل عمده بهداشت و درمان و نظام ارائه خدمات بهداشتي و درماني كشور به قدر كافي برخوردار و از مسئوليت‌ها و وظايف خود در اين نظام آگاه باشد.
4) قابليت علمي و عملي كافي در تشخيص بيماريها و ارجاع بيماران به سطوح بالاتر بهداشتي و درماني كشور و شركت در برنامههاي پيشگيري و بهداشت عمومي را دار باشد.
5) قادر به استفاده از آخرين منابع علمي و بهرهگيري از اطلاعات جديد كار خود باشد.
دوره آموزش دكتراي حرفهاي پزشكي شامل مراحل زير است:
الف ) علوم پايه: طول اين دوره 2 سال است كه در پايان اين دوره دانشجو در آزموني شامل كليه دروس اين دوره شركت ميكند و در صورت موفقيت به دوره بعدي راه مييابد. هر دانشجو حداكثر دوبار ميتواند در اين آزمون شركت كند.
ب) فيزيوپاتولوژي : طول اين دوره 6 ماه است و طي آن دانشجو ضمن آگاهي از مباني فيزيولوژيك ، با مكانيزم بيماريها و عوامل موثر در آنها به طريق تحليل گرانه آشنا ميشود و نشانه‌هاي بيماريها و تشخيص و درمان آنها را ياد ميگيرد.
ج ) كارآموزي باليني : طول اين دوره 20 ماه است و هدف شناخت آثار و علائم بيماريها از ديدگاه باليني و آزمايشگاهي به دست آوردن تواناييهاي لازم در به كاربردن انديشه ، استدلال و نتيجه‌گيري سريع، به منظور برخورد منطقي و صحيح با بيمار و طراحي عمليات پيشگيري درماني است.
د) كارورزي باليني: طول دوره 18 ماه است و هدف پرورش مهارتها، تقويت قدرت تصميم‌گيري ، افزايش اتكاء به نفس و تكميل پرورش انديشه از طريق رويارويي مستقيم كارورز با مسائل بهداشتي ، درماني و تقبل مسووليت مستقيم امور بهداشتي، درماني به عهده همه است.
هـ ) كارورزي: دانشجويان قبل از شروع مرحله كارورزي ، در كنكور كارورزي كه شامل كلياتي از دروس پايه و اصلي و عمومي فيزيولوژي علوم باليني است و به طور سراسري برگزار ميشود شركت ميكنند چون گذراندن موفقيت‌آميز اين آزمون براي راه‌يابي به دوره كارورزي ضروري است. فارغالتحصيلان ملزم به خدمت در مناطق محروم كشور هستند.
تواناييهاي فارغالتحصيلان
فارغالتحصيلان اين رشته مي‌توانند بعد از پايان تحصيلات، مسووليتهاي متفاوتي را عهده‌دار شوند، از آن جمله ميتوان به موارد زير اشاره نمود:
1) تشخيص – درمان و پيگيري بيماران در مطبهاي شخصي، درمانگاهها و بيمارستانها.
2) مديريت و سرپرستي مراكز ارائه خدمات بهداشتي و درماني.
3) مشاركت در امر تحصيلي و پژوهشي در ارتباط با بيماريهاي مختلف.
دوره پزشكي شامل 4 مرحله : علوم پايه ، فيزيوپاتولوژي (نشانه‌شناسي) ، كارآموزي و كارورزي ميباشد. مرحله علوم پايه درواقع عامل ارتباطي‌اي بين درسهاي دبيرستان و پايه با درسهاي تخصصي پزشكي است، بدين ترتيب كه شامل آن قسمت از درسهاي پايه است كه به بدن انسان مربوط ميشود؛ براي مثال، بيوشيمي قسمتي از علم شيمي است كه در مورد شيمي بدن موجود زنده (در اينجا انسان) صحبت ميكند و همين‌طور ساير درسهاي اين مرحله كه در بخش درسها شرح داده ميشوند. مرحله شناخت نشانه و علايم بيماري و چگونگي پيدايش علايم بيماري، در ارتباط با عامل بيماري‌زا و چگونگي پيدا كردن آن در معاينه‌ها و آموزش نظري دستگاههاي تشخيص ، بدون توجه به درمان است. در اين دوره ، دانشجو مفهوم بيماري و علايم آن و نحوه تشخيص آن را به صورت نظري مطالعه نموده، چگونگي آن را با توجه به درسهاي علوم پايه فرا ميگيرد.
مرحله بعدي شامل دوره كارآموزي (استاژري) است كه دانشجو در اين مرحله ، به بيمارستان و بالين بيماران مي‌رود و در كنار درسهاي نظري، روشهاي تشخيص و درماني را در بالين بيمار مي‌آموزد. در اين قسمت، استادان در مورد هر بيمار، توضيحات لازم را به دانشجويان ارائه مي‌دهند و دانشجو نيز زيرنظر استاد، فرآيندهاي معاينه باليني و فنون تشخيص را به كار مي‌برد و شيوه درمان و تجويز دارو را نيز در هر مورد مي‌آموزد. در اين مرحله درسهاي نظري نيز ارائه ميشود كه مكمل كار باليني در بخش خواهد بود.
مرحله بعد دوره كارورزي (انترني) است ، دانشجو پس از فراگيري راههاي تشخيص و درمان به صورت مستقل و با نظارت كلي روزانه استادان ، اقدام به بيماريابي، تشخيص و درمان نموده، مواد آموخته شده در مرحله كارآموزي (استاژري) را در عمل به كار مي‌برد و تجربه مي‌اندوزد.
در كل دوره پزشكي عمومي دو امتحان اصلي (حياتي) وجود دارد كه شامل امتحان جامع علوم پايه و ديگري امتحان جامع پرانترني ميباشد. قبولي در اين دو امتحان، لازمه ورود به مرحله بعدي است.
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
عمده‌ترين موقعيتهاي شغلي كه بيشتر پزشكان مي‌توانند جذب آنها شوند، عبارتنداز:
الف ) مطبهاي شخصي كه بر حسب تمايل پزشك و نياز منطقه در شهرها و روستاها داير ميگردد و پزشكان ويزيت مراجعان را در مطبها انجام مي‌دهند.
ب ) بيمارستانها و درمانگاههاي خصوصي و دولتي كه در آنها پزشكان به تشخيص و درمان بيماريهاي مراجعان خود مي‌پردازند.
ج ) مراكز بهداشتي درماني شهري يا روستايي كه اغلب مديريت و سرپرستي اين مراكز به عهده پزشكان عمومي ميباشد و همچنين اين مراكز از پزشكان عمومي براي تشخيص، درمان و پيگيري بيماريها نيز استفاده مي‌نمايند.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه :
سلامت تن و روان برابر ضوابط مربوط به تشخيص كميسيون پزشكي متعهد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي براي داوطلبان رشته پزشكي امري ضروري است.
علاوه بر آن داوطلبان ورود به رشته پزشكي بايد از دانش و علاقه بالايي در زمينه درسهاي زيست‌شناسي و علوم پايه نيز برخوردار بوده، دقت كافي و حوصله زياد در زمينه فراگيري جزئيايت مربوط به بيماريهاي مختلف را داشته باشند.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر :
ادامه تحصيل دانشجويان رشته پزشكي بعد از اتمام دوره پزشكي عمومي در دو مرحله امكان‌پذير است:
الف ) ادامه تحصيل در رشتههاي تخصصي باليني كه داوطلب بعد از قبولي در امتحان پذيرش دستياري سراسري كشور ميتواند در رشتههاي تخصصي كه در حال حاضر در داخل كشور ارائه ميشوند ادامه تحصيل دهد.
رشتههاي تخصصي باليني در حال حاضر شامل 23 رشته ميباشد كه عبارتند از : جراحي عمومي ، جراحي مغز و اعصاب، جراحي استخوان و مفاصل (ارتوپدي) ، جراحي كليه و مجاري ادراري تناسلي (ارولوژي) ، بيماريهاي اعصاب، بيماريهاي داخلي ، بيماريهاي عفوني و گرمسيري ، بيماريهاي قلب و عروق ، بيماريهاي كودكان، بي‌هوش ، پزشكي اجتماعي، پزشكي هسته‌اي ، آسيب‌شناسي (پاتولوژي) ، پوست ، پزشكي فيزيكي و توانبخشي، چشم‌پزشكي ، پرتودرماني (راديوتراپي) ، پرتوشناسي تشخيصي (راديولوژي) ، زنان و زايمان ، روانپزشكي، گوش و حلق و بيني ، پزشكي قانوني و طب كار ميباشد.
ب) ادامه تحصيل در رشتههاي علوم پايه ، فارغالتحصيلان رشته پزشكي مي‌توانند در تخصصهاي علوم پايه پزشكي نظير فيزيولوژي ، ايمونولوژي، ژنتيك، ويروس‌شناسي پزشكي، ميكروب‌شناسي پزشكي ، انگل‌شناسي پزشكي، بيوشيمي ، آمار حياتي و تغذيه نيز شركت نمايند.
دوره علوم پايه
مرحله علوم پايه، اولين مرحله آموزش پزشكي بوده، مدت اين مرحله دو سال است. در اين مرحله ، دانشجويان بخش اول درسهاي عمومي و درسهاي پايه و اصلي را مي‌گذرانند. هدف از اين مرحله، آموزش ساختمان بدن انسان و اعمال فيزيولوژيك و نقش آن در سلامت انسان و همچنين شناخت عوامل بيولوژيك بيماري‌زا و شيوه‌هاي دفاعي بدن در برابر آنها و اصول آسيبهاي بدن انسان و آشنا ساختن دانشجو با اصول مسائل بهداشتي است. دانشجويان بايد در هر نيمسال تحصيلي 20 واحد درسي ارائه شده از طرف دانشكده را به طور اجباري بگذرانند. حداكثر زمان مجاز براي گذراندن اين مرحله 3 سال است .
در ذيل به شرح برخي از اين درسها مي‌پردازيم :
بيوشيمي: مربوط به بدن موجودات زنده و انسان است. در اين درس، با شيمي آلي مولكولها و اتمها و واكنشهاي آنها در بدن آشنا مي‌شويم.
آناتومي: در آناتومي، دانشجو با كليه ساختهاي بدن شامل انواع ماهيچه‌ها ، استخوانها، اعصاب و احشا و با محل آنها و اعضاي مجاور آنها به طور دقيق و در حالت طبيعي بدن، آشنا ميشود، به طوري كه بتواند اجزاي هر ناحيه را به صورت سه بعدي شناسايي كند.
فيزيولوژي : در اين درس چگونگي عملكرد اندامها و بافتها مورد مطالعه قرار ميگيرد؛ به اين ترتيب كه دانشجو بعد از آشنايي با آناتومي و بافت‌شناسي اندامها با شيوه عمل آنها در شرايط مختلف و در وضعيتهاي ويژه آشنا ميشود.
ايمونولوژي: اين درس به بررسي سازمان دفاعي بدن ، سلولهاي دفاعي و واكنشهاي موثر در اين شبكه مي‌پردازد.
انگل‌شناسي: اين درس به انگلهاي موثر در ايجاد بيماريهاي انساني اعم از حشرات ، كرمها ، قارچهار و غيره مي‌پردازد. در اين درس، اين انگلها به طور دقيق شناسايي شده، در درس عملي نيز مورد بررسي قرار خواهد گرفت و به اين وسيله چشم دانشجو با انواع انگلها آشنا ميگردد.
پاتولوژي عمومي : در اين درس انواع آسيبهاي بافتي و تغييرهاي بافتهاي بدن در هنگام بروز يك ناهنجاري ، تحريك و يا آزار مورد بررسي قرار ميگيرد.
دوره فيزيوپاتولوژي (نشانه شناسي)
مدت مرحله دوم شش ماه است. در اين مرحله دانشجو پس از اين كه با آموختن درسهاي فيزيولوژي به چگونگي عملكرد طبيعي سازمان بدن پي برد و در درس پاتولوژي وضعيت واكنشهاي بدن در بيماري و تغييرهاي بافتها را در هنگام ورود عوامل مضر به خوبي فراگرفت، به مرحله‌اي مي‌رسد كه اكنون بايد بتواند با تلفيق اين دو ، واكنشهاي بدن را در هنگام يك بيماري از زمان شروع تا انتهاي آن دنبال كرده، سلسله توالي نشانه‌هاي آشكار و ماهيت يكايك آنها را شناسايي كند.
در اين قسمت دانشجو در مقطعهايي كه با عنوان كورس (دوره)از آن ياد ميشود، يك سرفصل از بيماريهاي داخلي مثل بيماريهاي خون را به طور مشروح مطالعه ميكند و در هر قسمت، عوامل شروع كننده، شيوه عمل، واكنش بدن ، سير بيماري و نشانه‌هاي اختصاصي مربوط را بررسي مينمايد. اين مطالعه صرفا شامل نشانه‌شناسي بيماريهاست و شامل مباحث درمان و تشخيص در بالين بيمار و معاينه‌هاي فيزيكي نمي‌شود. در اين دوره دانشجو، فارماكولوژي را به صورت مروري كلي بر دسته‌هاي دارويي و چگونگي اثر داروها، مي‌گذراند. اين آشنايي با فارماكولوژي به صورت كلي بوده، دسته‌هاي اختصاصي داروها و راههاي تجويز آنها رد هر بيماري ، در فارماكولوژي اختصاصي به طور مشروح مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
دوره كارآموزي (استاژري)
دوره سوم كه از آن به عنوان دوره كارآموزي ياد ميشود، شامل دو مجموعه درسهاي نظري و كار عملي است. اساس تدريس درسهاي نظري مانند ساير درسهاي علوم پايه و فيزيوپاتولوژي است ولي در برنامه عملي، دانشجو در بالين بيمار با مجموعه‌اي از دانسته‌هاي نظري خود با نشانه‌هاي بيماي به صورت مستقيم مواجه ميشود و با صحبت با بيمار و به دست آوردن تاريخچه بيماري، نوع آن را تشخيص داده، اقدامهاي درماني لازم را فراخواهد گرفت. برنامه كار در دوره كارآموزي به طور خلاصه شامل كنفرانسهاي صبحگاهي در مورد بيماران بستري در بخش، صحبت در بالين توسط استاد مربوط و يادگيري معاينه‌ها و گرفتن شرح حال، انجام كارهاي تشخيصي و تا حدودي نسخه‌نويسي است. عموما درسهاي نظري بعد از ظهرها تدريس ميشود و صبحها به كار در بيمارستان و برنامههاي آن اختصاص دارد. زمان گذراندن كارآموزي باليني به طور مطلوب 20 ماه و حداكثر 27 ماه است كه طي آن ، دوره‌هاي داخلي ، جراحي ، كودكان ، زنان و زايمان ، چشم ، گوش و حلق و بيني ، روانپزشكي ، راديولوژي و پوست و واحدهاي باقي مانده درسهاي عمومي گذرانده ميشود. محل گذراندن كارآموزيها بيمارستانهاي آموزشي است.
دوره كارورزي (انترني)
دوره انترني يا كارورزي در واقع نقطه عطف آموزش باليني دانشجويان رشته پزشكي است. كارورز پس از آموختن علوم پزشكي و گذراندن يك دوره كارآموزي باليني در تمام بخشهاي بيمارستاني، اينك بدان حد از اطلاعات پزشكي و قضاوت باليني رسيده است كه به طور مستقل در مواجهه با بيماران قرار بگيرد و با به كار بستن عملي تمام آموخته‌ها ، به طور مستقيم با بيماران در تماس باشد و با انجام معاينه‌هاي باليني و دستور آزمايشهاي پاراكلينيك، به تشخ يص رسيده، به درمان بيمار بپردازد. اين فعاليتها همگي زير نظر استادان و دستياران مربوط صورت ميگيرد.
تواناييهاي فارغالتحصيلان دوره دكتراي تخصصي پزشكي و فرصتهاي شغلي آنان
اين فارغالتحصيلان مي‌توانند در بيمارستانهاي آموزشي يا غيرآموزشي كشور استخدام و كار درمان بيماران و آموزش دانشجويان رشته پزشكي و پيراپزشكي مشغول شوند. همچنين مي‌توانند به كار درمان بيماران در درمانگاههاي تخصصي يا مطبهاي خصوصي مبادرت ورزند.
رياست بيمارستانهاي دولتي يا خصوصي معمولا به عهده پزشكان متخصص است. همچنين رياست و معاونت دانشكده و دانشگاهها علوم پزشكي كشور نيز به عهده پزشكان متخصص میباشد.
حسابداری
هدف :
حسابداري يك سيستم است كه در آن فرآيند جمع‌آوري، طبقهبندي ، ثبت، خلاصه كردن اطلاعات و تهيه گزارشهاي مالي و صورتهاي حسابداري در شكل‌ها و مدلهاي خاص انجام ميگيرد. تا افراد ذينفع درون سازماني مثل مديران سازمان و يا برون‌سازماني مثل بانكها، مجمع عمومي سازمان مورد نظر و يا مقامات مالياتي بتوانند از اين اطلاعات استفاده كنند. به همين دليل فردي كه تحصيلات دانشگاهي ندارد، بيشتر دفتردار است تا حسابدار. چرا كه گزارشهاي اين دسته از افراد مطابق استاندارد نيست و پردازش كافي نمي‌شود و بيشتر تراز حسابها ميباشد. براي مثال يك حسابدار تجربي نميتواند براحتي بين دارايي كوتاه مدت و بلند مدت تفاوت قائل شود و يا نمي‌داند كه چگونه بايد معاملات ارزي را در دفاتر ثبت كرد.
حسابداري به عنوان يك نظام پردازش اطلاعات، داده‌هاي خام مالي را دريافت نموده، آنها را به نظم در ميآورد.
محصول نهايي نظام حسابداري گزارش‌ها و صورتهاي مالي است كه مبناي تصميم‌گيري اشخاص ذينفع (مديران ، سرمايه‌گذاران ، دولت و ...) قرار ميگيرد.
ماهيت :
يك حسابدار متخصص، در آينده ميتواند مدير مالي يك سازمان يا شركت گردد يعني ميتواند به مديريت يك شركت ايده بدهد كه منابع موجودش را در چه راههايي سرمايه‌گذاري نمايد تا استفاده بهينه كند و يا اگر شركت به منابع مالي جديد نياز داشت يك مدير مالي بر اساس دانش آكادميك خود ميتواند بگويد كه از چه طريقي بايد تامين مالي كرد. و مجموع اين فعاليتها خارج از توانايي يك حسابدار تجربي است.
«حسابداري يك سيستم اطلاعاتي است كه با فراهم‌كردن اطلاعات لازم كمك ميكند تا سرمايه‌گذارها، اعتبار دهندگان، مديران و دولت نسبت به مسائل اقتصادي بهتر بتوانند، تصميم بگيرند. براي مثال اگر شخصي بخواهد در يك شركتي سرمايه‌گذاري كند، تمايل دارد كه وضعيت مالي آن شركت و يا نتايج عمليات آن شركت را در طي سالهاي قبل بداند. موضوعاتي كه به صورت گزارشهاي مالي توسط حسابداران تهيه ميشود.
«حسابداري به منظور جوابگويي به نيازهاي انسان به وجود آمده است. به همين دليل با گذشت زمان و به موازات گسترش فعاليتهاي اقتصادي و افزايش پيچيدگي آن ، هدفها و روشهاي حسابداري براي جوابگويي به نيازهاي اطلاعاتي، توسعه يافته است. چرا كه اشخاص، شركتها و دولت براي تصميم‌گيري در مورد توزيع مناسب منابع مالي نياز به اطلاعاتي قابل اتكا دارند كه اين اطلاعات را به ياري حسابداري ميتوان به دست آورد. از سوي ديگر انجام سرمايه‌گذاري يكي از مواد ضروري و اساسي در فرآيند رشد و توسعه اقتصادي كشور است و سرمايه‌گذاران نيز از بعد عرضه سرمايه، تا حد امكان سعي دارند منابع مالي خودرا به سويي سوق دهند كه كمترين ريسك و بيشترين بازده را داشته باشد. يعني به دنبال برآورد ريسك سرمايه‌گذاري‌ها خواهند بود. اين در حالي است كه يكي از مباني اساسي براي محاسبه ريسك بازار شركتها ، استفاده از اطلاعات توليد شده توسط سيستم حسابداي است.
رشته حسابداري از جمله رشته‌هايي است كه از داوطلبان هر سه گروه آزمايشي رياضي و فني ، علوم تجربي و علوم انساني دانشجو مي‌پذيرد.
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
به نظر مي‌رسد فارغالتحصيلان دوره‌هاي تحصيلات تكميلي اين رشته، آمادگي و پختگي بيشتري براي حضور در بازار كار دارند.
نتيجه يكي از تحقيقات دانشگاه «كلمبيا» مبني بر اين بود كه از از دهه 70 به بعد همه شركتهاي موفق، شركتهايي بوده‌اند كه مدير آنها تحصيلات مالي داشته است. چون از اين دهه به بعد اطلاعات نقش مهمي پيدا كرده است و مهمترين اطلاعات نيز، اطلاعات مالي است كه تاثير بسياري در تصميم‌گيري روساي شركتها دارد.
«فرصتهاي شغلي يك حسابدار بسيار گسترده است و از پايين‌ترين سطح تا بالاترين سطح را در بر ميگيرد. و با وجود اين كه در دانشگاههاي مختلف كشور اعم از دولتي ، غيرانتفاعي و آزاد، دانشجويان بسياري در رشته حسابداري تدريس ميكنند اما تعداد فارغالتحصيلان بيكار اين رشته از بيشتر رشتهها كمتر است. چون از يك موسسه كوچك گرفته تا بزرگترين كارخانه‌هاي كشور حداقل براي تهيه اظهارنامه مالياتي به حسابدار نيازمند هستند.
همچنين دانش حسابداري در بخش ماليات كاربرد وسيعي دارد. چون محاسبه سود به ياري حسابداري امكان‌پذير است و تعيين مقدار سود نيز مبناي محاسبه ماليات شركتها اعم از دولتي و خصوصي ميباشد.
فارغالتحصيلان اين رشته پس از اتمام تحصيل مي‌توانند در سطوح مختلف و شاخه‌هاي متفاوت عهده‌دار انجام امور مالي گردند كه شرح آن چنين است:
الف) حسابداري
فارغالتحصيلان مي‌توانند در كليه موسسات و واحدهاي تجاري، اعم از دولتي يا خصوصي به عنوان حسابدار در شاخه‌هاي زير مشغول كار شوند:
حسابداري مالي: در كليه شركتها و موسسات تجاري و غيرانتفاعي.
حسابداري صنعتي : در كليه واحدهاي صنعتي و شركتهاي توليدي.
حسابداري دولتي : در كليه سازمانها و ادارات دولتي به عنوان حسابدار يا عامل ذيحساب.
حسابداري مالياتي : در ادارات دارايي.
حسابداري بيمه : در موسسات بيمه .
حسابداري بانكها : در شعبه‌ها و سرپرستي بانكها .
حسابداران پس از مدتي اشتغال به كار حسابداري مي‌توانند در سمت مديريت مالي واحدهاي تجاري ، ايفاي نقش نمايند.
ب ) حسابرسي
فارغالتحصيلان رشته حسابداري قادرند با توجه به شاخه‌هاي حسابداري در بند الف در حرفه حسابرسي شاغل شوند. شاغلان حرفه حسابرسي در يك تقسيم‌بندي كلي به دو گروه اصلي تفكيك ميشوند :
حسابرسان داخلي : اين گروه از حسابرسان ، كارمند واحد مورد رسيدگي هستند، و در واقع رابط ميان هيات مديره و شركت بوده و گزارش رسيدگي خود را به طور هفتگي ، ماهانه يا سالانه به مديرعامل و هيات مديره ارائه مي‌دهند . اين گروه از حسابرسان عمليات داخل واحد تجاري را رسيدگي ميكنند.
حسابرسان مستقل: اين گروه از حسابرسان، افرادي هستند كه در موسسات حسابرسي مشغول كار هستند و بر اساس قرارداد ميان شركتها يا سازمانها با اين موسسات، عمليات حسابداري و مالي واحد تجاري را بر اساس اصول و موازين حسابداري مورد رسيدگي قرار مي‌دهند و گزارش خود را به مجمع عمومي صاحبان سهام ارائه ميكنند. در واقع حسابرسان مستقل رابط ميان صاحبان شركت و هيات مديره شركت ميباشند.
در حال حاضر در ايران ، سازمان حسابرسي به عنوان يك سازمان دولتي ، بزرگترين موسسه حسابرسي است و در كنار آن ساير موسسات حسابرسي دولتي و خصوصي مشغول فعاليت ميباشند.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه:
داشتن شم رياضي در رشته حسابداري از اهميت بسياري برخوردار است. به همين دليل دانش‌آموزان رشته رياضي در اين رشته موفقتر هستند. البته اين بدان معنا نيست كه دانش‌آموزان رشته علوم انساني قادر به ادامه تحصيل در رشته حسابداري نيستند بلكه بايد تلاش كنند تا از دانش رياضي خوب و يا حداقل متوسطي برخوردار باشند.
همچنين يك حسابدار بايد بتواند بخوبي گزارش كارهاي خود را ارائه دهد. بنابراين بايد در ادبيات فارسي مسلط بوده و نگارش خوبي داشته باشد. اين ويژگي بخصوص در سطوح بالاتر اين رشته يعني حسابرسي و مديريت مالي اهميت بسياري دارد.
در آزمون هر سه گروه آزمايشي درس رياضي به عنوان مهمترين درس اين رشته ضريب 4 دارد.
دانشجوي حسابداري بايد صادق و رازدار باشد چون در آينده تمام اسناد و مدارك يك سازمان را در اختيار دارد و اگر فرد رازدار و در كل با اخلاقي نباشد لطمات زيادي به آن شركت و در نهايت به جامعه وارد ميآورد. اين مساله بخصوص در حسابرسي اهميت بيشتري دارد زيرا اگر يك حسابرس كه وظيفه بررسي گزارشات مالي يك سازمان و تاييد صحت و سقم آن را بر عهده دارد، درستكار نبوده و يا شهامت ابراز مشكلات را نداشته باشد، ميتواند به نابساماني‌هاي اداري و مالي يك جامعه دامن بزند.
و بالاخره يك حسابدار براي موفقيت در اين دنياي پر از رقابت و تغيير و تحول بايد خلاق، مبتكر، صبور و منضبط باشد.
علاقه به امور مالي و تجزيه و تحليل‌هاي آن، عامل موفقيت دانشجوي حسابداري است.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر:
تا مقطع دكترا امكان ادامه تحصيل وجود دارد.
نظر يك فارغ‌التحصيل مشغول به كار در اين رشته :
دانشجوي اين رشته بايد تحمل ساعتها كار در پشت يك ميز و صندلي و سرو كار داشتن با اعداد و ارقام را داشته باشد. همچنين بايد دقيق و منظم باشد تا در جمع‌بندي اعداد و ارقام دچار مشكل نگردد.»
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
آموزش حسابداران و شركت موثر آنها در فراهم‌آوري اطلاعات مالي دقيق و قابل اعتماد، و تجزيه و تحليل اين اطلاعات براي توسعه پايدار در كشور در حال توسعه‌اي مانند ايران اهميت فراواني دارد. چرا كه وجود اطلاعات دقيق، اعتماد برانگيز، بموقع و مربوط به فعاليتهاي اقتصادي، نه تنها لازم بلكه حياتي است. علاوه بر اين اطلاعات مالي حاصل از فعاليتهاي اقتصادي كه بوسيله نظامهاي حسابداري گزارش ميشود، ميتواند از انحراف مسير پيشبيني شده ، اتلاف منابع اقتصادي و اخلال در برنامههاي توسعه اقتصادي جلوگيري كند.
دكتر ثقفي نيز در اين باره مي‌گويد:« چون اين رشته فقط به كلاس و معلم نياز دارد متاسفانه در سالهاي اخير، بسياري از شهرهاي دورافتاده كه حتي يك حسابدار مجرب و متخصص ندارد، رشته حسابداري را با استفاده از اساتيد كم‌تجربه دائر كرده است و در نتيجه فارغالتحصيلان دانشگاههاي فوق حسابداراني ناكارآمد هستند كه نمي‌توانند، جذب بازار كار شوند. البته آنچه گفته شد شامل حال فارغالتحصيلان توانمند اين رشته نمي‌شود چون هر فرد سرمايه‌گذار و هر موسسه اعتباري براي سرمايه‌گذاري يا اعتبار دادن به حسابدار نياز دارد. »
نكات تكميلي :
چند سال پيش وقتي كه آقاي . ت رياست يكي از كارخانه‌هاي ايران را بر عهده گرفت با اخم‌هاي در هم و چهره‌هاي عبوس كارگراني روبرو شد كه 6 ماه بود حقوق نگرفته بودند و اميد چنداني نيز به رئيس جديد نداشتند. اما رئيس جديد كه فارغ‌التحصيل رشته حسابداري بود با مديريت قوي و درست خويش نه تنها كارخانه مورد نظر را از ورشكستگي نجات داد بلكه امروزه اين كارخانه يكي از بهترين كارخانه‌هاي كشور است كه محصولات آن به خارج از كشور صادر ميگردد و در حال حاضر نيز نحوه كار رئيس ياد شده به عنوان يك شيوه نوين در دانشگاهها تدريس ميشود.
آنچه خوانديد سرگذشت واقعي يكي از كارخانه‌هاي كشور است.
يه سوال داشتم مي خواستم اطلاعاتي در مورد رشته مكانيك در طراحي جامدات بگيرم :
و مقايسه اون با رشته عمران-عمران
وضعيت كاري در ايران ؟
ارزش مدرك ها ؟
وضعيت حقوق و امنيت شغلي ؟
كارخانجاتي كه از اين مهندسين براي كار استقبال ميكنند ؟
نوع كار و كارهاي مرتبط با آنها ؟
معرفي كامل و...
مرسي...
soleares
29-09-2006, 21:54
بهینه‌سازی optimization شاخه‌ای از ریاضیات است که در آن سعی میشود که ماکزیمم و مینیمم یک سیستم معادلات را با توجه به یکسری الزامات، به دست آورد. مثال: در مسئله زیر، سعی کنید مقادیر بهینه تعداد آنتن مورد نیاز و ارتفاع هريک را پیدا کنید. برای پوشش دادن به ناحیه‌ای به عرض ده و طول بیست کیلومتر بوسیله آنتنهای تلویزیون، چند آنتن و با چه ارتفاعی و در چه نقاطی باید نصب کرد که متضمن کمترین هزینه باشد.؟ می‌‌دانیم که: برای پوشش ناحیه‌ای به عرض و طول یک کیلومتر به آنتنی به ارتفاع پنج متر نیاز است. و برای پوشش دادن به سطحی که عرض و طولش یک کیلومتر بیشتر باشد، ارتفاع آنتن را باید پنج متر اضافه کرد.( مثلا برای پوشش مساحتی به عرض وطول دو کیلومتر ارتفاع آنتن باید ده متر باشد). مخارج هرپنج متر ارتفاع یک آنتن برابر X است.
soleares
04-10-2006, 20:21
جَبر شاخه‌ای از ریاضیات است که به مطالعهٔ ساختار و کمیت می‌پردازد. جبر را میتوان تعمیم و تجریدی از حساب دانست، که در آن بر خلاف حساب، عملیّاتی مانند جمع و ضرب نه فقط بر اعداد، بلکه بر ترکیبی از نمادها (متغیرها)، و اعداد انجام میگیرد.
جبر مقدّماتی که در دبیرستان می‌آموزند عملیات پایه‌ای بر روی نمادها را در بر میگیرد. جبر مجرد به مطالعه ساختارهای جبری پیش‌رفته‌تر مثل گروه و حلقه و میدان می‌پردازد.
جبر در کنار آنالیز و هندسه یکی از سه شاخه اصلی ریاضیات است.
جبر مجرّد شاخه‌ای‌ست از ریاضیات که به بررسی ساختارهای جبری مثل گروه، حلقه، و میدان می‌پردازد. آغاز تعریف رسمی این گونه ساختارها به قرن نوزدهم (م) باز میگردد.
اصطلاح «جبر مجرّد» در برابر «جبر مقدّماتی» یا «جبر دبیرستانی» به‌کار می‌رود. در حدود نیمه اوّل قرن بیستم این رشته را «جبر مدرن» می‌نامیدند.
جبر خطی شاخه‌ای از ریاضیات است که به بررسی بردارها و فضاهای برداری و تبدیلات خطی و دستگاه معادلات خطی می‌پردازد.
کاربردهای آن در مهندسی و علوم طبیعی و علوم اجتماعی بسیار است.
soleares
04-10-2006, 20:47
حساب قدیمی‌ترین شاخه ریاضیات است. احتمالاً پیدایش این فن ناشی از نیاز انسان به شمارش اشیا و دارائی‌ها بوده است.
پایه‌ای‌ترین عملیات حساب جمع و تفریق و ضرب و تقسیم است.
آموزش حساب از گذشته‌های دور جزو برنامه آموزشی کودکان دبستانی بوده است.
ریاضی‌دانان معمولاً حساب را با نظریه اعداد مترادف می‌دانند.
واژهٔ حساب
واژه حساب از محاسبه میآید. در زبانهای اروپایی، به آن "آریتمه تیک" (Arithmetic) می‌گویند که از واژه یونانی "آریتموس"(به معنای عدد) میآید. در زبان فارسی، دو کتاب از محمد فرزند ایوب طبری، اهل آمل مازندران، به نام‌های "شمارنامه" و "مفتاح المعاملات" در دست است که در سده چهارم و پنجم هجری نوشته شده است. محمد ایوب طبری "شمار" را به جای حساب و "شمار نامه" را به معنای "کتاب حساب" گرفته است. "شمار" یا "شُمَر" از زبان پهلوی ساسانی آمده که گاهی هم "مَر" میگفته اند. بنابراین میتوان در زبان فارسی واژه نادرست "ریاضیات" را که از واژه "ریاضت" آمده است و از مضمون این دانش، هیچ نشانی ندارد، به "راز و مر" تبدیل کرد. "راز" که در واژه‌های "تراز" و "ترازو" آمده است، به معنای مقایسه کردن و "مَر" به معنای محاسبه کردن است، که روی هم، مضمون و جوهر "ریاضیات" (دست کم به معنای نخست آن) را میرساند. از ابوریحان بیرونی هم کتابی باقی مانده (به زبانهای فارسی و عربی) به نام "التفهیم" که گرچه درباره اخترشناسی است، ولی در پیش در آمد آن، عملهای مربوط به حساب شرح داده شده است. این کتابها (شمار نامه، التفهیم و مفتاح المعاملات)، بجز آشنایی با دانش ریاضی، ما را با برخی اصطلاحات فارسی مانند افزوذن (به جای جمع)، کاستن (به جای تفریق)، زدن (به جای ضرب) و جز آن آشنا میکند.
تاریخچه
حساب، دانش عدد، عملهای مربوط به آن و بیان ویژگیهای عدد است. در زندگی روزانه، در هر گامی که بر میداریم، به حساب نیازمندیم. فرهنگ انسانی را بدون "حساب" و "عدد" نمیتوان تصور کرد، به این دلیل است که هر انسانی باید دست کم، از مقدمه‌های دانش حساب، آگاه باشد. حساب کهن‌ترین بخش از دانش ریاضی است و سرچشمه‌های آن را باید در ژرفای تاریخ بشر جست و جو کرد. بسیاری از قوم‌ها و ملت‌های باستانی، از جمله ایرانی ها، مصری‌ها و چینی ها، بابلی‌ها و عیلامی‌ها (که در جنوب و جنوب غربی ایران زندگی میکردند و امپراتوری بزرگی را تشکیل دادند) و حتی قوم‌هایی از ساکنان بومی امریکا مانند مایاها و آزتک ها، با حساب کار میکردند. آنها، به حساب، برای شمردن و اندازه گرفتن چیزها (از هر نوعی که باشد) نیازمند بودند. از جمله، مصری‌ها برای محاسبه تعداد و اندازه سنگهایی که در ساختن هرمها به کار می‌بردند، نیاز داشتند، همچنین ارتفاع هرم، سطح قاعده آن و حجم هرم را محاسبه میکردند.
بابا يكي هم درباره زمين شناسي حرف بزنه
""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""
مختصر : زمين شناسي رسته ايي هست كه در ايران زياد بهش اهميت داده نشده درصورتي كه در كشورهاي غربي اي رشته از رشته پزشكي و عمرا ن و .... جلوتر و پول سازترين رشته است . اين رشته داراي گرايش هاي زياديه كه متاسفانه در ايران فقط چند تا گرايش از اين زشته تدريس ميشه . مثلا ژئوتكنيك گرايشي هست كه به بررسي خاك و پي ساختمان مي پردازه تركيبي از زمين شناسي و عمرانه كه در ايران وجود نداره . ( وقتي زلزله اومد مي فهمي ) فسيل شناسي ديرينه شناسي هم در ايران خيلي كم طرفدار دارن . زمين شناسي نفت خوشبختانه در ايران خيلي خوب جا افتاده و يكي از پول سازترين گرايش هاي زمين شناسي محسوب ميشه . زمين شناسي اقتصادي هم رشته پول ساز و جالب هست كه به شناسايي جواهرات مي پردازه زمين شناسي پزشكي هم هنوز تو ايران نيست و ....
در كل رشته خيلي خوبيه . بيشتر با طبيعت و صحرا سر و كار داره و كمتر تو شهر كار پيدا ميشه كرد .
كاملترش رو بعدا مي گذارم.
اينم شاخه هاش كه فعلا تو ايران هستن .
[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] 86%d8%a7%d8%b3%db%8c&SSOReturnPage=Check&Rand=0
هدف: رشته مهندسي كامپيوتر كه به طراحي و ساخت اجزاي مختلف كامپيوتر مي پردازد، لذا اهميت بسيار زيادي در دنياي امروز برخوردار است. هدف از طي اين دوره تربيت كارشناساني است كه در زمينه تحليل، طراحي، ساخت و راه اندازي دستگاهها و مجموعه هاي سخت افزاري جديد، بررسي و شناخت مجموعه هاي سخت افزاري و نرم افزاري موجود، نگه داري، عيب يابي و تعمير و اصلاح و توسعه فعاليت كنند.
طراحي، شبيه سازي، فرآوري، پردازش، سنجش، آموزش، ويرايش و … همه مفاهيمي هستند كه با بالاترين دقت و در كوتاهترين مدت زمان ممكن در برنامه هاي نرم افزاري كامپيوتر انجام مي شوند. لذا هدف از اين رشته تربيت نيروي متخصص براي انجام امور فوق است.
تواناييهاي فارغ التحصيلان فارغ التحصيلان اين مقطع، قابليتها و تواناييهاي زيادي دارند و چنانچه در مسير مناسب هدايت شوند، قادر خواهد بود مشكلات زيادي را حل كنند. برخي از اين تواناييها به شرح زير است:
1) بررسي و شناخت نرم افزارها و سخت افزارهاي جديد و به كارگيري آنها.
2) بررسي كمبودها و نيازهاي نرم افزاري و سخت افزاري بخشهاي صنعت و خدمات و تدوين نيازهاي آنها، امكان سنجي و تعيين ابزار و نيروي انساني لازم براي رفع كمبودها.
3) تجزيه و تحليل سيستمهاي كوچك و متوسط نرم افزاري و سخت افزاري و ارائه راه حل مناسب براي اجراي آنها.
4) طراحي مجموعه هاي كوچك و متوسط نرم افزاري و سخت افزراي و توليد طرحهاي اجرايي براي انها.
5) اجراي طرحهاي كامپيوتري، نصب، آزمايش و آموزش آنها.
6) پشتيباني و نگه داري سيستمهاي نرم افزاري شامل شناسايي خطاها، رفع خطاها و افزودن امكانات جديد به سيستمها.
7) عيب يابي كامپيوترها و سيستمهاي كامپيوتري و رفع عيبها.
8) شناسايي فنون جديد طراحي و ساخت كامپيوتر و ارزيابي و به كارگيري آنها.
تواناييهاي ذكر شده مربوط به كارشناسان نرم افزار و سخت افزار مي باشد، اما روشن است كه كارشناسان نرم افزار در محدوده مسائل نرم افزاري توانايي بيشتري دارند و برعكس كارشناسان سخت افزار در محدوده مسائل سخت افزاري از توانايي بيشتري برخوردارند.
ماهيت:
كامپيوتر داراي دو جزء متفاوت سخت افزار و نرم افزار است. اجزاء فيزيكي و قابل لمس كامپيوتر مانند مدارها و بردهاي الكترونيكي سخت افزار ناميده مي شوند.
نرم افزار جزء غيرقابل لمس كامپيوتر است. نرم افزار برنامه ها و داده هايي است كه به كامپيوتر فرمان مي دهند كه چه عملي را انجام دهد. يك مهندس نرم افزار ياد مي گيرد كه چگونه نرم افزارهاي بزرگ و عظيم را طراحي و برنامه ريزي كند، تست و ارزيابي نهايي نمايد و در نهايت مستند سازد.
پس بدين گونه نسبت كه يك تعميركار كامپيوتري يك مهندس سخت افزار و يك اپراتور كامپيوتر يك مهندس نرم افزار تلقي گردد.
“نرم افزار در حقيقت روح و جان كامپيوتر است كه به سخت افزار هويت مي بخشد و اصولاً به برنامه اي گفته مي شود كه براي به كارگيري سخت افزار ساخته شده باشد.
نرم افزارها را مي توان به دوره كلي دسته بندي كرد كه عبارتند از : نرم افزارهاي سيستمي و نرم افزارهاي كاربردي.
نرم افزراهاي سيستمي برنامه هايي هستند كه كامپيوتر براي فعال شدن يا سرويس دادن به آن نياز دارد و اين دليل از سوي سازندگان سيستم كامپيوتري عرضه مي شوند و مهمترين آنها سيستم عامل، برنامه هاي سودمند و مترجم هاي زبان مي باشد.
نرم افزارهاي كاربردي نيز برنامه هايي هستند كه كاربر يا خود آن ها را مي نويسد يا شركت هاي نرم افزاري آنها را تهيه كرده و براي فروش عرضه مي كنند. اين گونه برنامه ها معمولاً عموميت برنامه هاي سيستم را نداشته و براي زمينه هاي مختلف مهندسي، علمي، تجاري، آموزشي، تفريحي و يا طراحي نوشته مي شوند.”
“مهندسي سخت افزار در مقطع ليسانس به مطالعه و بررسي طراحي سخت افزاري، كنترل سخت افزاري و شبكه هاي كامپيوتري مي پردازد. براي مثال يك مهندس سخت افزار مي تواند طراحي سخت افزاري كند كه با Ic ها كار كند، با كامپيوتر كار كند و يا از دروازه هاي كامپيوتر استفاده نمايد و در نهايت مي تواند به طراحي مدارهاي مجتمع ديجيتالي بپردازد. كه البته به اين بخش از سخت افزار بيشتر در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري پرداخته مي شود.”
گرايش هاي مقطع ليسانس:
رشته مهندسي كامپيوتر در مقطع كارشناسي داراي دو گرايش سخت افزار و نرم افزار است كه البته اين دو گرايش در مقطع كارشناسي تفاوت قابل توجهي با يكديگر ندارند.
“گرايش سخت افزار در برگيرنده فعاليت هاي آموزشي، پژوهشي و صنعتي در خصوص قطعات، بردها، تجهيزات و در نهايت سيستم هاي كامپيوتري در مقياس هاي مختلف است و يكي از شاخه هاي مهم آن به نام معماري كامپيوتر (طراحي و ساخت كامپيوتر) مي باشد.”
“هدف از گرايش نرم افزار كامپيوتر، آموزش و پژوهش در زمينه زبانهاي مختلف برنامه نويسي، سيستم هاي عامل مختلف و طراحي انواع الگوريتم ها مي باشد.”
آينده شغلي، بازار كار، درآمد:
با توجه به گسترش روزافزون دنياي كامپيوتر امروزه بيش از هر زمان ديگري نياز به متخصصان كامپيوتر احساس مي شود. امروزه يك مهندس كامپيوتر اگر علاقمند به كار باشد، هيچ وقت با مشكل بيكاري روبه رو نمي شود. به خصوص مهندسين نرم افزار فرصت هاي شغلي بيشتري داشته و براي كاركردن نياز به امكانات و تجهيزات زيادي ندارند. فرصت هاي شغلي اين رشته به حدي گسترده و متعدد است كه نه تنها فارغ التحصيلان اين رشته به راحتي جذب بازار كار مي شوند بلكه دانشجويان دو سال آخر اين رشته نيز مي توانند وارد بازار كار شده و فعاليت كنند. براي مهندسين سخت افزار هم امكان كار در شركتهاي توليد كننده قطعات و دستگاهها و مراكز صنعتي – توليدي بسيار فراهم است و از نظر سطح درآمدي هم با توجه به دانش و پشتكار شخصي در حد قابل قبول و ايده آلي قرار دارند. از طرفي با توجه به استفاده روزافزون از شبكه اينترنت زمينه كار در اين موضوع نيز بسيار مهياست.
توانايي هاي جسمي، علمي، رواني و … مورد نياز و قابل توصيه
توانايي علمي: يك مهندس كامپيوتر بايد سخت كوش و با پشتكار باشد چون رشته كامپيوتر رشته پويايي است و هميشه بايد اطلاعاتش به روز بوده و به دنبال فراگرفتن مطالب جديد باشد. مهندس كامپيوتر بايد پايه رياضي قوي داشته و توانايي اش در زمينه فيزيك خوب باشد. همچنين لازم است فردي خلاق باشد تا بتواند مسايل را از راههاي ابتكاري حل كند.
علاقمنديها: مهندس كامپيوتر نرم افزار و سخت افزار بايد به يادگيري و مطالعه علاقمند باشد تا پيشرفت در خور توجه داشته باشد. همچنين بايد از جستجو و كاوش در مدارها و ريزساختارها استقبال كند و به كار با كامپيوتر علاقه داشته باشد.
توانايي مالي: با توجه به توضيحات گفته شده داشتن يك دستگاه كامپيوتر براي يك مهندس كامپيوتر امري ضروري به نظر مي رسد ولي اين گونه نيست كه بدون داشتن كامپيوتر دانشجويان از ادامه تحصيل و پيشرفت باز بمانند.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
رشته كامپيوتر كه باعث جهاني شدن اطلاعات و ارتباطات شده است ، رشته روز و رشته آينده است تا جايي كه پيش بيني مي شود تا 10 سال ديگر در كشورهاي پيشرفته مردم همان قدر كه بر نيروي برق وابسته هستند به شبكه اينترنت وابسته خواهند شد. با توجه به توضيحات گفته شده روند رو به رشد استفاده از كامپيوتر در زندگي روزانه اشتغال و موقعيت كاري براي فارغ التحصيلان اين رشته فراهم است تا در قالب شركتهاي توليدكننده نرم افزار، شركتهاي توليدكننده قطعات، مراكز صنعتي – توليدي، شركتها و موسسات خدماتي، مراكز آموزشي و … مشغول به كار شده و فعاليت كنند. با توجه به پيشرفت كند ايران نسبت به جامعه جهاني كامپيوتر در سالهاي اخير نياز به مهندسين خلاق و كوشا در اين زمينه كاملاً احساس مي شود.
روند رو به رشد استفاده از كامپيوتر در محافل عمومي و خصوصي، استفاده گسترده از شبكه اينترنت و زمينه هاي مرتبط با آن، فراهم آمدن شرايط آموزش و تجارت الكترونيك همه و همه دست به دست هم داده اند تا از اكنون چشم انداز روشني نسبت به آينده اين رشته وجود داشته باشد به نحوي كه فعالان در اين زمينه از آينده معلوم و مطمئني برخوردار خواهند بود. تنها نگراني به قسمت نرم افزار مربوط مي شود كه بايد مهندسان خلاق ايراني اقدام به تهيه نرم افزارهاي گوناگون و كارآمد كرده تا تنها مصرف كننده صرف نباشيم.
نكات تكميلي:
“بعضي از افراد تصور مي كنند كه مهندسي سخت افزار در حد يك تعميركار كامپيوتر است در حالي كه كار يك مهندس سخت افزار، تعمير يا نصب و راه اندازي كامپيوتر نيست. هر چند كه مي تواند چنين كاري را انجام دهد. در واقع كار يك مهندس سخت افزار، طراحي هاي سخت افزاري است و به همين دليل در دانشگاه دروسي مثل رياضيات و يا مدارهاي منطقي را مطالعه مي كند همچنين برخلاف تصور كساني كه يك اپراتور را در حد يك مهندس نرم افزار مي دانند، بايد گفت كه يك مهندس نرم افزار لازم است از دانش رياضي خوبي برخوردار باشد تا بتواند برنامه هاي كامپيوتري را طراحي كند و آنها را توسعه دهد. براي مثال بايد بتواند يك كار گرافيكي را از بنيان طراحي كند. كاري كه از عهده يك اپراتور بر نمي آيد. و به همين دليل ما معتقديم كه كلاسهاي آزاد آموزش كامپيوتر هيچ وقت نمي توانند يك مهندس كامپيوتر پرورش دهند.”
Marichka
01-11-2006, 15:21
سلام
اين لينك حاوي اطلاعات كاملي در مورد رشته داروسازي در مقطع دكترا هست، اعم از زمينه كاري، دروسي كه بايد در طي دوره گذرونده بشه ...
داروسازي ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
موفق باشيد
Marichka
29-01-2007, 20:55
برخي از دروس اصلي و پايه مشترک مهندسي باغباني با رشته مهندسي فضاي سبز عبارت است از اکولوژي، گياه شناسي، شيمي عمومي، زيست شناسي، هوا و اقليم شناسي، خاک شناسي عمومي، آشنايي با کامپيوتر. چنانچه ملاحظه فرموديد در دروس اصلي و حتي در برخي از دروس گرايش هاي رشته مهندسي کشاورزي غير از باغباني با رشته مهندسي فضاي سبز ارتباطات قابل توجه و فراواني وجود دارد که امکان ادامه تحصيل فارغ التحصيلان رشته مهندسي فضاي سبز را در گرايش باغباني به سهولت فراهم نمود. عمده دروس اشتراکي اين دو رشته به صورت نظري و عملي ارائه مي گردد .
آشنايي با علم گياه شناسي و نحوه رشد و نمو و نگهداري آن ها. آشنايي با اکولوژي هاي محيط هاي گوناگون و چرخه هاي زيستي، آشنايي با اصول علم هواشناسي و وسايل مربوط به آن و آشنايي با انواع خاک ها و عناصر تشکيل دهنده مباحث متعددي را در هر دو رشته به وجود آورده اند که موجب نزديکي بيشتر آن دو شده است حتي در گرايش هايي غير از باغباني همچون ترويج و آموزش کشاورزي، خاک شناسي، علوم دامي، زراعت و اصلاح نباتات، علوم و صنايع غذايي، گياه پزشکي، رگه هايي از مشترکات بين دو رشته فوق وجود دارد که علت اصلي آن را مي توان وجود چرخه زنجيره اي بين منابع طبيعي و به طور کلي کشارزي دانست.
Marichka
29-01-2007, 20:56
در ابتدا به چند عنوان از سر فصل دروس اصلي اين دو رشته اشاره مي کنيم و سپس توضيحاتي که اشتراک بين اين دو رشته را مشخص مي کند بيان مي گردد. موازنه انرژي و مواد، انتقال حرارت، کنترل فرايند ها و آزمامشگاه، عمليات واحد، طرح و اقتصاد مهندسي نقشه کشي صنعتي، انتقال جرم برخي از دروس اصلي و مشترک اين دو رشته هستند. اکنون که براي شما از مشترکات اين دو رشته صحبت مي کنيم هنوز نيز در برخي از دانشگاهها رشته مهندسي پليمر به واسطه نزديکي آن با رشته مهندسي شيمي به صورت يک رشته عرضه مي شوند. علت جدايي پليمر از رشته شيمي نياز بشر به موادي مستحکم، سبک و با کيفيت بالا بود براي مصرف در زمينه هايي که پيشرفت ديگر علوم براي انسان به وجود آورده بود شما مي توانيد اين نياز را از لنز چشم انسان ها تا ساخت بدنه هواپيما تصور کنيد.
مواد پليمري عمدتاً داراي خواصي مانند مقاومت زياد در برابر کشش و مقاومت خوب در برابر پارگي و سايش هستند در فرايندهاي شيميايي همواره تبادل انرژي و مواد از يک طرف به طرف ديگر وجود دارد در نتيجه، محاسبات مربوط به آنها براي يک مهندسي شيمي و يک مهندسي پليمر ضروري است که در اين درس به آن پرداخته مي شود. اين يک مثال از توضيح درسي مشترک براي اين دو رشته بود. نکته پاياني در خصوص درس شيمي مي باشد که دانشجويان رشته هاي مهندسي شيمي پليمر، نيازي به دانستن مفهوم علوم شيمي ندارند و دانشجويان رشته هاي شيمي محض و کاربردي بيشتر در اين زمينه مطالعه مي کنند. دانشجويان رشته هاي مهندسي شيمي و پليمر فقط بايد با علم شيمي به طور ضمني آشنا باشند. هم از اين رو دروس دانشگاهي آنها بيشتر جنبه فني و مهندس دارد و کمتر (فقط در دروس پايه) با علم شيمي مرتبط است.
Marichka
29-01-2007, 20:57
درسهايي همچون نقشه کشي صنعتي، انتقال حرارت، ترموديناميک، کنترل اتوماتيک، ارتعاشات، مکانيک سيالات، علم مواد، مقاومت مصالح، استاتيک و ديناميک همگي درسهاي مشترک بين دو رشته هوافضا و مکانيک هستند. وقتي به اشتراک بين کشتي سازي در اقيانوس ها و هوافضا درآسمان ها با رشته مکانيک فکر مي کردم کوچکي دنيا را بهتر درک کردم و فهميدم پيوندهاي بين علوم دريايي و هوايي چقدر مستحکم و اساسي است. بررسي رفتار اجسام جامد در برابر نيرو و ساختمان مواد، شناخت مفاهيمي ، گشتاور شناخت مانند گرما، انرژي، کار، بررسي اثر نيروها و گشتاورها بر روي اجسام جامد و در حال سکون. چگونگي انتقال گرما عوامل يکساني در دريا و هوا مي گردند يکي از عوامل مهم پيوند اين رشته ها و موجب اشتراک بين دو رشته شده اند به عبارت ديگر رشته هاي هوافضا و مکانيک داراي اصول يکساني هستند و آنچه موجب تفاوت آن هاست نحوه استفاده از اين اصول و کاربردهاي آن است اما با توجه به پيشرفت و توسعه فراون اين رشته ديگر نمي توان از آن به عنوان يک زير مجموعه از مهندسي مکانيک نام برد.
Marichka
29-01-2007, 20:58
مباني جمعيت شناسي، مباني جامعه شناسي، آمار در علوم اجتماعي، روش تحقيق نظري در علوم اجتماعي، تاريخ تفکر اجتماعي در اسلام، مباني تاريخ اجتماعي ايران، اصول علم سياست، اصول علم اقتصاد برخي از دروس مشترک و اساسي بين اين دو رشته هستند که با توضيحي در خصوص هر دور شته به مشترکات اين دو بيشتر واقف شده و جايگاه اختصاصي هر يک نيز به خوبي روشن مي روشد. هدف رشته علوم اجتماعي و علت تفکيک آن از رشته علوم ارتباطات اجتماعي نشان دادن راه هاي رسيدن به رفاه اجتماعي و بهبود کيفيت زندگي انسان هاست آموزش، بهداشت، اشتغال، مسکن و به طور خلاصه رفاه اجتماعي انسان ها از جمله مسائلي هستند که با افزايش روز افزون جمعيت جهان و کمبود منابع طبيعي دچار نابساماني هاي جدي شده اند و در رشته علوم ارتباطات اجتماعي به همين دو دليل که در بالا بيان شد و براي سرو سامان دادن به ابعاد مختلف ارتباطات جوامع و مظاهر وجودي آن رشته علوم ارتباطات اجتماعي در خدمت بشر آمده تا وسايل ارتباطي و اطلاع رساني گسترده و پيچيده را مانند راديو، تلويزيون، مطبوعات و بسياري ديگر از مظاهر علم و فناوري را در خدمت اطلاع رساني و ارتباط بين انسان ها قرار دهد. پس محور مشترک هر دو رشته بهبود و کيفيت زندگي انسان است.
Marichka
08-02-2007, 01:14
هدف از اين دوره تربيت تكنسين در زمينه نصب ، بهره برداري ، نظارت ، نگهداري ، عيب يابي و تعميرات در شكبه هاي توزيع و همچنين پستهاي توزيع فشار قوي (به انضمام تجهيزات مربوطه ) مي باشد. باتوجه به اينكه صنعت آب و برق كشور ، سرمايه گذاريهاي بسيار عظيمي ، چه از نظر تاسيسات و تجهيزات و چه از نظر نيروي انساني متخصص و كارآمد ، در جهت حفظ و رشد خود و ديگر صنايع و نيز تاثير در امور جاري اجتماعي ، اقتصادي مملكت طلب مي كند و از آنجايي كه اين صنعت پيشرفته و پيچيده با استفاده از تكنولوژي مدرن در رسته هاي مختلف داراي تجهيزات بسيار متنوع و افراد متخصص در زمينه هاي مختلف ، طراحي . نصب . اجرا و عمدتا بهره برداري و تعمير و نگهداري مي باشد، لذا ضروري است تا حركت و فعاليت نويني را درجهت نيل به خودكفايي استقلال كشور در اين زمينه آغاز و ادامه داد.
يكي از وجوه مهم و شاخص اين حركت ، تامين تربيت نيروي انساني كارآمد و كار آشنا مي باشد كه با طي آموزشهاي خاص و مورد لزوم در رشته هاي مختلف بتوانند در بدو ورود به اين صنعت وظايف محوله راحتي الامكان بدون نقص و يا بروز زيانهاي آشكار و نهان انجام دهند، لذا در جهت نيل به اين مقصود كميته تخصص برق گروه علمي - كاربردي تشكيل گرديده و براي تربيت نيروي انساني ماهر مورد نياز صنعت آب و برق اقدام به برنامه ريزي جهت تشكيل دوره هاي بلند مدت و كوتاه مدت نموده است كه برگزاري دوره هاي بلندمدت كاربردي (كارداني و كارشناسي )از اين نوع مي باشد.
هدف اين رشته تربيت تكنسين متخصص جهت بهره برداري صحيح از پستهاي فشار قوي و فشار ضعيف و نظارت ،نگهداري ، تعميرات و محاسبه شبكه هاي توزيع كه به مقدار بسيار زيادي در سطح كشور موجودند مي باشد.
اين دوره داراي دو گرايش پست و توزيع مي باشد كه در دروس عمومي ، پايه ، اصلي و تعدادي از دروس تخصصي ، دروسشان يكسان بوده ولي با توجه به سه معيار:
الف)اعلام نياز شركتها (محل خدمت آتي دانشجو)
ب)علاقه دانشجو
ج)استعداد و توانايي دانشجو (نظر استاد راهنما ، معدل )
در يكي از گرايشها ادامه تحصيل خواهند داد.
طول دوره و شكل نظام :
طول متوسط دوره كارداني برق- قدرت 2 سال است و دروس نظري و عملي آن بصورت واحدي در حداقل 4 ترم ارائه مي گردد و نظام آموزشي آن مطابق آئين نامه مصوب آموزشهاي كارداني در بخش صنعت از نوع آموزشهاي علمي - كاربردي مي باشد.
طول هر ترم 17 هفته آموزش كامل است و زمان تدريس هر واحد نظر ي17 ساعت ازمايشگاهي 51 ساعت و كارگاهي و بازديد 68 ساعت در طول يك ترم است.
قابليتها و تواناييهاي اكتسابي از دوره :
گرايش توزيع
الف) نوسازي
• آشنايي با نقشه برداري و تسلط به نقشه خواني
• آشنايي كامل به تجهيزات خطوط (انواع كابلها . سيمهاي هوايي ، و متعلقات خطوط ، انواع مفصل ، سركابل و … )
• تسلط كامل به استاندارد هاي توزيع
• شناخت كامل نسبت به تابلوها و كليد ها و نصب آنها
• تسلط كامل به سيستم زمين و نحوه زمين كردن تاسيسات
• تسلط به نصب مفصل و سركابل
ب) بهره برداري و نگهداري (سرويس و تعميرات ) خطو ط و پستها :
• عيب يابي
• كاربرروي خطوط گرم
• جمع آوري آمار و اطلاعات و نحوه بكارگيري آنها
• سرويس و تعميرات شبكه و تجهيزات مربوطه به آن
• آشنايي با مانور كردن شبكه
گرايش پست
الف) بهره برداري
• آشنايي باساختمان و طرز كار تجهيزات مورد استفاده در پستها
• آشنايي با شرايط مناسب عملكرد هر يك از تجهيزات و پارامترهاي قابل كنترل جهت بهره برداري صحيح
• انجام مانورهاي لازم درخواستي توسط مراكز كنترل
• قدرت تصميم گيري در مورد مانورهاي ضروري بروزحادثه ، شناخت كامل طرحهاي تك خطي و ميميك پست.
ب)نوسازي و نصب
• تسلط كامل به خواندن نقشه هاي اجرايي و توان استفاده از دستورالعملهاي نصب
• آشنايي با روش بارگيري . حمل و تخليه تجهيزات
• نصب ترانس قدرت، ترانس زمين و راكتورها
• نصب كليدهاي فشار قوي و سكسيونرها
• نصب تابلوهاي فشار قوي ، كنترل و حفاظت و اندازه گير ي، تابلوهاي تغذيه داخلي ، باطريخانه و انجام كليه كابل كشيها و سيم بنديها
ج) تعميرات
• آشنايي كامل با ساختمان و كاركرد ترانسفورمرهاي قدرت ، تپ چنجرها ، راكتورها و مقاومت هاي محدود كننده
• آشنايي كامل با نحوه و چگونگي تعمير و تعويض اجزا ترانسفورمر قدرت
• آشنايي با نحوه نمونه برداري ، تست، تصفيه و تزريق روغن
• آشنايي كامل با قطعات و ساختمان و عملكرد كليدهاي فشار قوي
• آشنايي با نحوه تعمير كليدهاي فشار قوي
• آشنايي كامل با ساختمان ساير تجهيزات مورد استفاده در پست و عيب يابي و تعمير و تعويض قطعات و تجهيزات
[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
در هزاره سوم، فناوري اطلاعات (IT) به عنوان عمده‌ترين محور تحول و توسعه در جهان منظور شده است و دستاوردهاي ناشي از آن، آن‌چنان با زندگي مردم عجين گرديده كه روي‌گرداني از آن، اختلالي عظيم در جامعه و رفاه و آسايش مردم به وجود ميآورد. براي مثال، كامپيوتري شدن بسياري از امور جاري مردم، انجام بسياري از كارهاي روزمره بانكي با استفاده از اينترنت و شبكه‌هاي ارتباطي در منزل و خانه‌ها، آموزش الكترونيكي و مجازي و عدم نياز به حضور در كلاسهاي درس، توسعه و ترويج تجارت الكترونيكي از نتايج و دستاوردهاي فناوري اطلاعات است؛ عواملي كه هرچند در مراحل اوليه رشد و تكامل قرار دارند اما در همين حد نيز در رفاه و آسايش انسان نقش بسيار مهمي دارند.از همين رو امروزه تمامي كشورها در زمينه فناوري اطلاعات و عموميت بخشيدن به آن در جامعه تلاشي پيگير دارند. در كشور ما نيز براي تربيت نيروي متخصص و كارآمد در زمينه IT و حركت سريع در اين عرصه, رشته IT در دانشگاهها و مراكز آموزش عالي ارائه ميشود و در مقطع كارشناسي و كارشناسي ارشد دانشجو مي‌پذيرد.
فناوري اطلاعات يا IT كه مخفف Technology Information ميباشد, رشتهاي است كه تمام رشتههاي دانشگاهي را ميتواند پوشش دهد. منتها از نظر عملياتي يك رشته ميان رشتهاي, بين كامپيوتر و صنايع برق است كه در اين ميان امور مربوط به توليد, پردازش, نگاهداشت و عرضه اطلاعات به مباحث كامپيوتري مرتبط ميشود, بحث‌هاي مديريت اطلاعات و فرآيندهاي آن از سلسله بحث‌هاي رشته صنايع و رشته برق است و به خصوص گرايش مخابرات, انتقالات مرتبط با اطلاعات و داده‌ها را برعهده دارد.IT را ميتوان استفاده بهينه از اطلاعات براي كاربردهاي مختلف دانست, يعني متخصص اين رشته بايد بتواند اطلاعات را جمع‌آوري, دسته‌بندي و پردازش كرده و به موقع از آن استفاده نمايد از همين رو كارشناس اين رشته بايد مباني كامپيوتر را بلد باشد. به عبارت ديگر هسته اصلي اين رشته همان هسته اصلي مهندسي كامپيوتر است، منتها چون يكي از توانمندي‌هاي اصلي كارشناسي اين رشته بهرهوري به موقع و صحيح از اطلاعات است؛ دانشجوي IT بايد داراي اطلاعات جنبي در زمينههاي مختلف باشد.براي مثال, فردي كه مي‌خواهد از اين تكنولوژي در تجارت الكترونيكي استفاده كند بايد مديريت بداند يا فردي كه مي‌خواهد از IT در آموزش از راه دور بهره ببرد, بايد با روشهاي آموزش آشنا باشد.
تواناييهاي لازم :
با توجه به ماهيت ميان رشتهاي مهندسي فناوري اطلاعات. دانشجوي اين رشته لازم است كه به دو مبحث علوم مديريت و كامپيوتر علاقه‌مند باشد. همچنين بايد در رياضي توانمند بوده و قدرت تجزيه و تحليل خوبي داشته باشد. زيرا به گفته "الكساندروف", - رياضيدان و فيلسوف معاصر شوروي - علم رياضي كاربرد فراواني در ساير دانشها, صنعت و در همه زمينههاي مربوط به زندگي بشري دارد.برخي از استادان اين رشته معتقدند كه آزمون اين رشته بايد به صورت نيمه‌متمركز برگزار گردد تا علاقه‌مندترين و مستعدترين داوطلبان وارد اين رشته گردند. داوطلباني كه پيش از ورود به دانشگاه, با كامپيوتر آشنايي داشته و در اين زمينه توانمند باشند.
موقعيت شغلي در ايران :
اينجا يك شهر الكترونيكي است. شهري كه آموزش, تفريحات, خريد و فروش و بخش قابل توجهي از ارتباطات آن الكترونيكي ميباشد. در اين شهر, فارغالتحصيلان IT حضوري فعال دارند. زيرا از سوار شدن به مترو و تاكسي تا خريد از فروشگاهي كه در آن فروشنده‌اي حضور ندارد, به صورت الكترونيكي انجام ميگيرد.اين تصويري از آينده تمامي كشورهاي جهان از جمله كشور ايران است. تصويري كه بيانگر وجود فرصتهاي شغلي فراوان براي فارغ‌التحصيل IT است. البته يك مهندسي IT نه تنها در آينده, بلكه در حال حاضر نيز فرصتهاي شغلي فراواني دارد.براي مثال, در حال حاضر وزارت بازرگاني در پي آن است كه سيستم تجارت ايران را مثل كشورهاي پيشرفته, الكترونيكي كند. اين پروژه بسيار پيچيده است و نياز به تعداد قابل توجهي متخصص IT دارد. تا جايي كه اگر تمامي دانشجويان ما وارد بازار كار شوند, باز هم پاسخگوي نياز اين پروژه و پروژه‌هاي مشابه نخواهند بود. حتي در كارهايي ساده‌تر مثل مكانيزه شدن سيستم يك اداره, نياز به متخصص اين رشته است. كاري كه در بعضي از سازمانها آغاز شده اما هنوز سيستم هيچ سازماني به طور كامل مكانيزه نشده است. به عبارت ديگر در حال حاضر همه چيز به سمت IT پيش مي‌رود و به همين دليل فارغ‌التحصيل اين رشته اگر توانمند باشد, بيكار نخواهد ماند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه :
رياضي, معادلات ديفرانسيل , آمار و احتمالات مهندسي , فيزيك , كارگاه عمومي.
دروس اصلي:
ساختمانهاي گسسته , مباني كامپيوتر و برنامه‌سازي , زبان ماشين و برنامه‌نويسي سيستم, ساختمان داده‌ها, مدارهاي منطقي, معماري كامپيوتر, برنامه‌سازي پيشرفته , سيستمهاي عامل, پايگاه داده‌ها, طراحي الگوريتم‌ها, مهندسي نرم‌افزار , شبكه‌هاي كامپيوتري, مباني الكترونيك ديجيتال, هوش مصنوعي, اصول و مباني مديريت, مباني اقتصاد مهندسي, آزمايشگاه شبكه, آزمايشگاه پايگاه داده‌ها, شيوه ارائه مطالب علمي و فني, زبان تخصصي, آزمايشگاه سيستم عامل.
دروس تخصصي :
مباني فناوري اطلاعات , مهندسي فناوري اطلاعات, تجارت الكترونيكي, مديريت و كنترل پروژه‌هاي فناوري اطلاعات , برنامهريزي استراتژيك فناوري اطلاعات, آموزش الكترونيكي, محيطهاي چند رسانه‌اي, پروژه فناوري اطلاعات, كارآموزي IT .
ديباچه: دانشجويان مديريت هتلداري با مشخصات انواع مؤسسات پذيرايي، اصول و معيارهاي انتخاب، شناخت و خريد وسايل و تجهيزات لازم براي مؤسسات پذيرايي، تقسيم كار دراين گونه مؤسسهها، رزرواسيون، منوشناسي و منونويسي، شناخت مواد غذايي و انرژي غذايي آنها، چگونگي نگهداري مواد غذايي، تهيه انواع غذاها، پيش غذاها وشيرينيها، بهداشت مواد غذايي، بهداشت كار و ايمني در محيط آشپزخانه مؤسسات پذيرايي و در كل هرآنچه براي اداره ومديريت صحيح و مناسب يك هتل، متل، رستوان و موارد مشابه ضروري است، آشنا ميشوند.
تواناييهاي لازم :
با توجه به نوع كار فارغالتحصيلان اين رشته، دانشجويان بايد علاوه بر زبان انگليسي به زبان دوم ( يكي از زبانهاي فرانسه، آلماني يا عربي) تسلط داشته باشند. البته در دانشگاه دروسي دراين زمينه ارائه ميشود. همچنين دانشجويان اين رشته بايد از روابط اجتماعي خوبي برخوردار بوده و قدرت تجزيه و تحليل و خلاقيت بالايي داشته باشند.
موقعيت شغلي در ايران :
فارغالتحصيلان مديريت هتلداري مي‌توانند در زمينههاي تخصصي صنعت هتلداري مانند واحدهاي پذيرايي و اقامتي, مؤسسات ملي و جهانگردي و شركتهاي حمل و نقل هوايي فعاليت كنند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
اصول سازمان و مديريت، كليات اقتصاد، اصول حسابداري، شناخت و كاربرد كامپيوتر، تاريخ ايران، مباني كشور شناسي، مباني جامعه شناسي، روانشناسي اجتماعي، عوارض و نتايج توريسم، مطالب شرح حال بزرگاني كه مقابر آنان به صورت آثار مليميباشد، شناخت و فرهنگ اقليتهاي ايران.
دروس اصلي :
حقوق كار وتأمين اجتماعي، كار برد كامپيوتر در صنعت جهانگردي و هتلداري، مديريت بازاريابي و تبليغات، اقتصاد جهانگردي، قوانين و مقررات حقوق صنعت جهانگردي و هتلداري، روابط عمومي، شناخت روحيات ملل، تجزيه و تحليل مسائل اجتماعي ايران، مباني مردم شناسي، بهداشت و كمك‌هاي اوليه، نقشه‌خواني و آشنائي با نقشه‌ها، جغرافياي جهانگردي عمومي، جغرافياي جهانگردي ايران، شناخت صنعت جهانگردي ، گذراندن اوقات فراغت، زبان دوم ( يكي از زبانهاي آلماني، فرانسه يا عربي)، زبان انگليسي.
دروس تخصصي :
شناخت تأسيسات اقامتي و پذيرايي و تشكيلات آن، حسابداري هتلداري، پذيره، خدمات رستوان، آشپزي، شيرينيپزي، بهداشت مواد غذائي، اصول تغذيه و رژيمهاي غذائي، بهداشت كار و ايمني، محاسبه قيمت تمام شده، شناخت و نگهداري تاسيسات هتل، خانهداري، زبان انگليسي تخصصي، كار آموزي.
طراحي صنعتي
ديباچه: آيا بايد محصولات زيبا را در موزه‌ها و نمايشگاه‌ها ديد؟ يا اينكه بايد دنيايي داشته باشيم كه زيبايي در گوشه‌گوشه آن جلوه‌گر باشد؟رشته طراحي صنعتي براساس ديدگاه دوم شكل گرفته است. البته نبايد تصور كرد كه رشته طراحي صنعتي فقط به زيبايي محصولات مي‌انديشد بلكه اين رشته معتقد است كه در ساخت محصولات مورد استفاده بشر بايد از لطافت، زيبايي و ظرافت هنر و همچنين فناوري و كارآيي علم بهره گرفت تا بتوان زندگي زيباتر و راحت‌تري داشت؛ يعني طراحان صنعتي توسعه دهنده و تكامل‌بخش محصولاتي هستند كه ما هر روزه از آنها استفاده مي‌كنيم. اين رشته كه شالوده‌اي از علم، صنعت و هنر است؛ به طراحي تمامي محصولات مي‌پردازد؛ يعني كليه لوازم، تجهيزات و محصولاتي كه مورد استفاده انسان است، از لوازم آشپزخانه گرفته تا محصولات بسيار پيچيده مثل سيستمهاي كامپيوتري را طراحي ميكند. طراحي صنعتي تلاش ميكند كه سختي و خشونت صنعت را از آن بگيرد تا محصول صنعتي براي مشتري لطيف گردد و در اين كار هم منافع كارفرما و هم استفاده كننده را در نظر ميگيرد. گفتني است كه امروزه ديدگاههاي جديدي در زمينه طراحي صنعتي ارائه شده است. براي مثال در طراحي بايد دقت كرد كه كالاي مورد نظر به طبيعت ضرري نرساند و قابل بازيافت باشد. يك طراح صنعتي براساس اطلاعات به دست آمده، در نهايت با توجه به فرهنگ بومي، اقتصاد، روانشناسي، ديدگاههاي هنري، روشهاي توليد، تكنولوژي توليد، نوع مواد مورد استفاده و مسائل زيست‌محيطي، طرح محصولي جديد را ارائه ميدهد يا يكي از معايب محصولات قديمي را برطرف مي‌سازد.
تواناييهاي لازم :
در رشته طراحي صنعتي، خلاقيت حرف اول را مي‌زند و دانشجوي اين رشته بايد توانايي نوآوري و تفكر خلاق را داشته باشد؛ يعني هم هنر و هم صنعت را درك كرده و هم قدرت مديريت داشته باشد و علاوه بر موارد فوق تا حدودي با مباحث كاربردي علوم پايه مثل فيزيك، شيمي، هندسه و زيست‌شناسي آشنا باشد. دانشجوي اين رشته بايد نگاه خود را به اطراف و اشياء دقيق‌تر كند و پيوسته نيازهاي فردي و اجتماعي افراد را در ذهن خود مرور نمايد. او بايد به راحتي با محيطهاي كاري ارتباط برقرار كرده و تجارب خود را از نظر فني گسترش دهد به گونه‌اي كه بتواند عملكرد طرح خود را كاملاً توجيه نمايد و تمامي مراحل اجرايي آن را زير نظر داشته باشد.
موقعيت شغلي در ايران :
متأسفانه در كشور ما تكنولوژي توليد پايين است و ما توليدات محدودي داريم و 99% همين توليدات محدود نيز كپي از توليدات خارجي است؛ يعني كارخانه‌دارها براي طرح جديد سرمايه‌گذاري نمي‌كنند. براي همين فرصتهاي شغلي طراحان صنعتي بسيار محدود است. از سوي ديگر در كشور ما ارتباط نزديكي بين صنعت و دانشگاه وجود ندارد و به همين خاطر صاحبان صنايع اين رشته را نمي‌شناسند و حتي در بسياري از كارخانه‌ها يك مهندس مكانيك، كار طراح صنعتي را انجام ميدهد؛ يعني هم طرح يك محصول و هم توليد آن برعهده مهندس مكانيك است. بنابراين فارغالتحصيلان اين رشته هنوز حضور فعالي در صنعت ندارند و تنها در بحث مبلمان شهري، صنعت راه‌آهن و تا حدودي لوازم خانگي و صنعت خودروسازي فعاليت ميكنند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
آشنايي با هنر در تاريخ ، مواد و روشهاي ساخت، كارگاه طراحي پايه ، مباني هنرهاي تجسمي ، عكاسي پايه، رياضي كاربردي ، نقشه‌كشي صنعتي، هندسه ، فيزيك ، شيمي كاربردي ، تاريخ طراحي صنعتي، مهندسي عوامل انساني ، حجم‌سازي ، كارگاه طراحي صنعتي ، فرم و فضا، مدلسازي ، هنر و تمدن اسلامي ، طراحي فني ، طراحي به كمك كامپيوتر، ارزيابي توليدات صنعتي، پروژه طراحي صنعتي (پروژه طراحي صنعتي در هر ترم به يك مسئله خاص مثل بسته‌بندي، طراحي صنعتي در حال و آينده، مبلمان يا بيونيك مي‌پردازد)، اقتصاد و مديريت توليدات صنعتي، جامعه‌شناسي صنعتي ، پروژه نهايي.
عكاسي
ديباچه: اولين عكس‌ها با دوربينهاي ابتدايي و كمترين تجهيزات توليد مي‌شدند و امكانات و تجهيزاتي كه امروزه براي عكاسان مهيا است، قابل مقايسه با آن زمان نيست. اما با كمي دقت ميتوان متوجه شد كه عكس‌هاي آن دوران با عكس‌هاي آتليه‌اي امروز تفاوت چنداني ندارند چرا كه هر دو، عكس‌هايي خشك و بي‌روح هستند كه همه چيز رويشان ثبت ميشود، بدون اين كه از خودشان اظهار وجودي بكنند. عكس‌هايي كه با حاشيه‌اي سفيد به كاغذ چسبيده‌اند و اين خود تأكيدي بر فاصله اين عكس‌ها با واقعيت است و چه تأسف‌بار است كه بسياري از مردم عكاسي را مساوي با همين عكس‌هاي پرسنلي و خانوادگي مي‌دانند! و متعجب هستند كه چرا عده‌اي از جوانان براي فراگرفتن اين حرفه چهار سال در دانشگاه تحصيل ميكنند در حالي كه بسياري از عكاسان موفقي كه آنها مي‌شناسند، اين حرفه را نسل در نسل فراگرفته‌اند و اصلاً تحصيلات دانشگاهي ندارند.اما استادان و دانشجويان رشته عكاسي نظري متفاوت دارند. آنها معتقدند كه استوديوهاي عكاسي به "حرفه عكاسي" مي‌پردازند در حالي كه دانشگاهها "هنر عكاسي" را آموزش مي‌دهند. دانشجويان رشته عكاسي با علوم و فنون مختلفي در زمينه عكاسي آشنا شده و همچنين رشتههاي مختلف عكاسي را از قبيل عكاسي خبري، تبليغاتي، علمي، طبيعت و پرتره آموزش مي‌بينند. البته اين اطلاعات خيلي جامع و عميق نيست چون هريك از رشتههاي فوق، خود دنياي گسترده‌اي دارد كه نميتوان طي چهار سال با آنها آشنا شد و اصلاً يك عكاس نميتواند با تمامي اين رشتهها و تجهيزات مربوط به آنها به خوبي آشنا گردد. در ضمن دانشگاه تنها راه دستيابي به اطلاعات علمي، فني و هنري مورد نظر در رشته عكاسي نيست. اما يك دانشجوي عكاسي ميتواند طي مدت كوتاه‌تري اين اطلاعات را كسب كند؛ يعني معلوماتي را كه يك عكاس تجربي طي مدت طولاني به دست ميآورد، يك دانشجو در مدت چهار سال آموزش مي‌بيند. در واقع يك عكاس به ثبت و گزينش لحظه‌هايي از زمان مي‌پردازد كه دربردارنده نمايشي از حالات انساني، پديده‌هاي علمي، مناظر طبيعي يا هر موضوع ديگري است كه قابل ثبت بر روي نوار حساس فيلم ميباشد. اين گزينش از يك سو برپايه شناخت فرهنگ جامعه و شناخت عمومي هنرها استوار است و از سوي ديگر بر انتقال و تطبيق آنها با فن‌شناسي و علوم مربوط به عكاسي تكيه دارد و مهمترين كار عكاسي عبارت است از تلفيق به جا و درست اين دو با يكديگر. چرا كه فن‌شناسي در عكاسي به ساخت قالب اصلي عكس كمك ميكند و شناخت فرهنگ، جامعه و هنر به ساخت محتواي كار ياري مي‌رساند.
تواناييهاي لازم :
هنرمند عكاس به هنر ديدن مجهز است. چشم‌هاي هوشيار و جستجوگر او به معني مكان‌ها، اشياء و حوادثي رخنه ميكند كه از نگاه لغزنده چشم‌هاي ديگران پنهان مي‌ماند. بنابراين زيبايي را در چيزهاي پيش‌پا افتاده، غيرمعمول را در معمول و معني را در ظاهراً بي‌معني مي‌بيند. همچنين يك عكاس بايد در محيط جامعه بوده و پرجنب و جوش باشد. چون عكاسي مثل نقاشي نيست كه در خانه بنشينيم و هرچه دلمان خواست نقاشي كنيم و حتي در تابستان، پاييز را بكشيم بلكه عكاسي شكار لحظه‌ها است پس بايد در ساعات مختلف شبانه‌روز در مكان‌هاي متفاوت حضور داشت تا بتوان لحظه مورد نظر را شكار كرد. و بالاخره يك عكاس بايد اطلاعات عمومي خوبي داشته باشد؛ يعني بايد شعر بخواند، داستان بخواند، روزنامه بخواند تا بفهمد در كجا و در چه زماني زندگي ميكند چون عكاسي كه در زمان حال نباشد، نميتواند عكس بگيرد.
موقعيت شغلي در ايران :
اكثر فارغالتحصيلان رشته عكاسي جذب مطبوعات ميشوند چون در حال حاضر ما شاهد گسترش مطبوعات و نياز آنها به عكاساني تازه‌نفس و متبحر هستيم. برپايي نمايشگاههاي صنعتي متعدد و توجه به آگهي‌هاي تجاري و فرهنگي نيز باعث شده است كه تعداد قابل توجهي از فارغالتحصيلان جذب عكاسي تبليغاتي بشوند، حوزه انتشارات نيز تعداد ديگري از فارغالتحصيلان اين رشته را به كار گرفته است و با كمال تأسف تعدادي از فارغالتحصيلان نيز استوديو باز كرده يا به عكاسي از مراسم و ميهماني‌ها مي‌پردازند در حالي كه براي كار در يك آتليه عكاسي نياز نيست كه دانشجو چهار سال در دانشگاه تحصيل كند بلكه ميتوان طي چند ماه به‌راحتي فن عكاسي را فرا گرفت و يك آتليه عكاسي باز كرد.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه :
مباني هنرهاي تجسمي، كارگاه طراحي پايه، كارگاه عكاسي پايه، هندسه مناظر و مرايا، هنر و تمدن اسلامي، آشنايي با هنر در تاريخ، آشنايي با هنرهاي سنتي ايران، آشنايي با رشتههاي هنري، كارگاه عكاسي رنگي.
دروس اصلي :
شيمي عمومي و شيمي عكاسي، فيزيك و ابزارشناسي، تاريخچه عكاسي، آشنايي با فيلمبرداري، نورپردازي، فنون عرضه و نمايش عكس، تجزيه و تحليل و نقد عكس، كارگاه تخصصي عكاسي، فنون بازسازي عكس.
دروس تخصصي :
كارگاه عكاسي، طرح و رساله نهايي.
حقوق
ديباچه: "هرگاه خداوند بندهاي را گرامي كند، او را در برپاي داشتن حق (در ميان مردم) ياري ميكند."اين كلام امير‌المؤمنان، رساتر از هر جمله ديگري بيانگر ارزش علم حقوق است. علمي كه با حمايت از قانون و دفاع از حقوق محرومان، تلاش ميكند تا در جامعه حق و عدالت حاكم شود. در معرفي اين علم بايد گفت كه هرگونه روابط اجتماعي كه آثار حقوقي از آن ايجاد شود، موضوع علم حقوق قرار ميگيرد. اين روابط ميتواند مربوط به روابط دولت و مردم باشد كه به حقوق عمومي معروف است يا شامل روابط خصوصي مردم گردد كه حقوق خصوصي ناميده ميشود. به عبارت ديگر حقوق عمومي شامل حقوق قواي سه‌گانه كشور، حاكميت و آنچه كه مربوط به اداره كشور است، ميشود و حقوق خصوصي به روابط بين خود مردم مي‌پردازد كه مهمترين آنها روابط تجاري است كه عامل ايجاد رشته حقوق تجارت شده است يا مسائل مربوط به حقوق مدني است كه از آن جمله ميتوان به اموال، مالكيت، قراردادها، مسؤوليت‌هايي كه اشخاص در خطاهايي كه مرتكب ميشوند برايشان به وجود مي‌آيد مثل مسؤوليت ناشي از حوادث، قواعد مربوط به ارث، وصيت، ولادت، اقامتگاه اشخاص و ده‌ها مورد ديگر اشاره كرد. همچنين شاخه‌اي از حقوق به روابط بين‌المللي مي‌پردازد كه خود به دو بخش حقوق روابط بين‌الملل عمومي و خصوصي تقسيم ميشود كه حقوق روابط بين‌الملل عمومي به روابط بين دولت‌ها و سازمانهاي بين‌المللي مي‌پردازد.
تواناييهاي لازم :
جسارت، قدرت استدلال، خلاقيت ذهني و فن بيان خوب لازمه موفقيت در اين رشته است. ممكن است كه به دست آوردن ليسانس حقوق كار دشواري نباشد اما حقوقدان‌شدن بسيار مشكل است. چرا كه علم حقوق امروزه با جامعه‌شناسي، روانشناسي و علوم فلسفي آميخته شده است و يك حقوقدان بايد از اين علوم اطلاعات كافي داشته باشد. همچنين يك دانشجوي حقوق براي اينكه در رشته خود موفق گردد لازم است كه به زبان و ادبيات فارسي مسلط باشد چون منطق حقوق در ضمن اين كه شباهت‌هاي زيادي به منطق رياضي دارد، يك منطق اقناعي و خطابي است؛ يعني يك حقوقدان بايد بتواند كساني را كه مورد خطاب او قرار مي‌گيرند يا دادگاهي كه مأمور رسيدگي به دعوا است، با زبان سليس و بليغ قانع كند ، در نتيجه بايد به زبان و ادبيات مسلط باشد. در ضمن بايد اطلاعاتي از رياضيات داشته باشد.
موقعيت شغلي در ايران :
در حال حاضر به دليل توسعه اين رشته و تعداد زياد فارغالتحصيلان آن، كه از دانشگاههاي دولتي و غيردولتي وارد بازار كار ميشوند، يافتن كار مناسب براي فارغ‌التحصيل ليسانس با دشواري‌هايي توأم است بخصوص متقاضياني كه علاقه‌مند به كار خاصي مثل وكالت در اين رشته هستند، با محدوديت‌هايي مواجه ميشوند. اما در كل يك دانشجوي خوب و علاقه‌مند ميتواند پس از گواهي ليسانس به شغل‌هاي متنوعي مثل وكالت دعاوي دادگستري، مشاور حقوقي بانكها، شهرداري‌ها، شركتها و وزارتخانه‌ها و سردفتري دفاتر اسناد رسمي بپردازد.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
مقدمه علم حقوق، حقوق جزاي عمومي، حقوق اساسي، حقوق مدني ، مباني علم اقتصاد، عربي، ماليه عمومي، مباني جامعه‌شناسي.
دروس اصلي و تخصصي:
آئين دادرسي مدني، متون حقوقي، آئين دادرسي كيفري، حقوق اساسي، حقوق جزاي عمومي، حقوق بين‌المللي عمومي، حقوق سازمانهاي بين‌المللي، حقوق اداري، اصول فقه، متون فقه، حقوق تجارت، قواعد فقه، حقوق تطبيقي، ادله اثبات دعوي، حقوق كار، پزشكي قانوني، كار تحقيقي، حقوق بين‌المللي خصوصي.
كتابداري
ديباچه: كشور ايران با جمعيت حدود 70 ميليون كه 48 ميليون نفر از آنها باسواد هستند، كمتر از 1500 كتابخانه عمومي دارد كه تعداد كتاب بهترين و بزرگترين آنها به زحمت به يك ميليون و 500 هزار جلد مي‌رسد. اين در حالي است كه كشور همسايه ما، آذربايجان، با جمعيت حدود جمعيت ايران ده هزار كتابخانه دارد و در كشورهاي پيشرفته يك كتابخانه براي شروع كار بايد 600 تا 700 هزار جلد كتاب داشته باشد.البته در كشور ما جمعيت استفاده كننده از همين حداقل امكانات نيز بسيار اندك است و كتابخانه‌ها در ايران فعاليت چشمگيري ندارند. در واقع كشور ما با اين كه زماني مهد تمدن و دانش بوده و بزرگترين كتابخانه‌هاي عالم و نفيس‌ترين كتب را داشته است، اكنون در زمينه كتاب و كتابخواني دچار فقر فرهنگي است و كتابخانه‌ها، مراكز ساكن و ساكتي هستند كه فقط در دوران امتحانات دانش‌آموزان يا دانشجويان، قرائت‌خانه آنها شلوغ ميشود.بدون شك يكي از علل اصلي اين مشكل، نبود كتابداران متخصص و علاقه‌مند در كتابخانه‌هاي كشور است.كارشناساني آگاه , با تجربه و تحصيل كرده كه توانايي ارزيابي نيازهاي كتابخانه واحد متبوع خود را داشته باشند و در جريان انتشار كتاب‌هاي جديد و خريد كتاب‌هاي مناسب قرار گيرند. اين افراد بايد قادر به سازماندهي منابع بوده و با فهرست‌نويسي مناسب امكان دستيابي مراجعه كننده به كتاب‌هاي مورد نظر را فراهم آورند. هدف رشته كتابداري و اطلاع‌رساني كه در دانشگاهها و مراكز آموزش عالي كشور ما ارائه ميشود، تربيت همين دسته از متخصصان است. در واقع رشته كتابداري هموار كردن مسير ارتباط ميان دو عنصر كتاب (در معناي وسيع آن كه شامل هر گونه اثري ميشود كه ثبت و ضبط شده باشد) و استفاده كننده از كتاب است. البته براي آن كه بتوانيم اين ارتباط را امكان‌پذير كنيم بايد نه تنها هر يك از اين دو عنصر را به درستي بشناسيم، بلكه لازم است چگونگي پيوند ميان آن دو را نيز بياموزيم. تمام دروس پايه و اختصاصي در رشته كتابداري (خصوصاً دوره كارشناسي) براساس همين سه وظيفه تدوين شده است؛ يعني دانشجوي اين رشته منابع و متون را مي‌شناسد، از ويژگي‌هاي انواع مواد انتشار يافته آگاه ميگردد، محتواي آنها و چگونگي تبديل انديشههاي موجود در ذهن نويسنده به پديده‌اي عيني و قابل شناسايي را درك ميكند و قابليتها و تواناييهاي رسانه‌هاي گوناگون از قبيل كتاب (به معناي محدود)، مجله، روزنامه، نوار، لوح فشرده، اينترنت و مانند آنها را درمي‌يابد. از سوي ديگر دروسي نيز در برنامه اين رشته هست كه براي شناخت انسان، چگونگي شكل‌گيري دانش و معرفت افراد در ذهن آنان، تأثير محيط، فرهنگ و جامعه دانسته‌ها و باورهاي مردم مفيد است. زيرا اگر بخواهيم مواد و منابع براي مراجعان قابل استفاده باشد، بايد مراجعان را به درستي بشناسيم، با محيط فرهنگي آنها آشنا باشيم و نيازهاي اطلاعاتي آنها را تشخيص دهيم. البته دانستن ويژگي‌هاي كتاب و خواننده يا استفاده كننده به تنهايي براي انجام وظيفه كتابداري كفايت نمي‌كند. بلكه بايد تدابير مربوط به ايجاد ارتباط ميان آن دو را نيز شناخت. براي اين كار لازم است به فرآيند ارتباط آگاه بود و دانست در چه شرايطي ارتباط آسان ميشود و تحت چه شرايطي دچار اختلال ميگردد. پس كتابدار لازم است كه با حوزه ارتباطات نيز كم و بيش آشنا باشد. به همين دليل سه ضلع مثلث كتاب، خواننده و ارتباط ، موضوع مطالعه و پژوهش علاقه‌مندان اين رشته است و آثاري كه از اين مطالعات برجاي مانده، دستمايه مناسبي براي برنامههاي درسي رشته كتابداري ميباشد.
تواناييهاي لازم :
رشته كتابداري با دانش‌اندوزي سر و كار دارد. بنابراين هر فردي كه دامنه مطالعات و تتبعات او گسترده‌تر باشد، قابليت پيشرفت بيشتري در اين رشته دارد. زيرا قناعت به دانسته‌هاي موجود و خود را بي‌نياز از ارتقاء و بهبود دانش و معرفت دانستن، آفتي خطرزا براي رشته كتابداري است. فراگيري آهسته و پيوسته و شكيبايي و بردباري در برخورد با اطرافيان و پرسش كنندگان نيز دو ويژگي عمده‌اي است كه دانشجويان اين رشته بايد در خود بپرورانند. اصرار بر تحميل نظرات خود به ديگران و خودداري از شنيدن و تحليل كردن آراء آنان، كتابدار را به تدريج در چارچوب بسته و بدون روزنه‌اي محبوس ميكند و سبب ميشود كه نه ديگران تاب تحمل او را داشته باشند و نه او بتواند ديگران را تحمل كند. (رشته كتابداري از هر سه گروه آزمايشي رياضي و فني، علوم تجربي و علوم‌انساني دانشجو مي‌پذيرد.)
موقعيت شغلي در ايران :
با توجه به پيشرفت سريع جوامع انساني و افزايش ميزان انتشارات در زمينههاي مختلف دانش بشري، ايجاد و گسترش كتابخانه‌ها امري الزامي است. از اين رو كتابداري يكي از رشته‌هايي است كه چشم‌انداز فرصتهاي شغلي آن بسيار روشن است. كتابخانه‌هاي عمومي در سراسر كشور و كتابخانه‌هاي مدارس در مقاطع مختلف هنوز چشم به راه كتابداراني هستند كه دوره‌هاي دانشگاهي را طي كرده باشند. كتابخانه‌هاي دانشگاهي و تخصصي و مراكز اطلاع‌رساني نيز هنوز آماده پذيرش فارغالتحصيلان اين رشته هستند. البته بايد به اين نكته نيز توجه داشت كه مراكز و كتابخانه‌هايي كه در صدد استخدام فارغالتحصيلان هستند، افراد شايسته‌تر را ترجيح مي‌دهند و اين بر دانشجويان است كه از آغاز ورود به رشته به خودسازي و گسترش دانش و عمق بخشيدن به مهارتهاي خود بپردازند و از اين طريق چشم‌انداز شغلي خود را پيشاپيش ترسيم نمايند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل:
دروس مشترك در گرايشهاي كتابداري :
روانشناسي اجتماعي ، روانشناسي عمومي، تاريخ تمدن، مباني جامعه‌شناسي ، تاريخ ادبيات ايران، تاريخ ادبيات جهان، تاريخ عمومي فلسفه ، متون اختصاصي انگليسي ، متون اختصاصي فرانسه ، متون اختصاصي آلماني ، متون اختصاصي روسي، متون اختصاصي عربي، كتابخانه و كتابداري ، مجموعه سازي، سازماندهي مواد، مرجع‌شناسي عمومي (فارسي و عربي)، ساختمان و تجهيزات كتابخانه، مواد سمعي و بصري، مواد خدمات كتابخانه براي بزرگسالان نوسواد، مواد خدمات كتابخانه براي كودكان و نوجوانان، ماشين‌نويسي فارسي ، ماشين‌نوسي لاتين ، اداره كتابخانه، مرجع شناسي عمومي(لاتين)، اصول كار مرجع ، گزارش نويسي ، كارآموزي.
دروس تخصصي گرايش علوم انساني و اجتماعي:
آمار و احتمالات مقدماتي، مباني كامپيوتر و برنامه‌نويسي، مباني سازمان و مديريت، مباني علم حقوق، مباني تاريخ اجتماعي ايران، جغرافياي شهري و روستاشناسي، كليات علم اقتصاد، روانشناسي كودك و نوجوان، تاريخ اديان، آشنايي با بانك‌هاي اطلاعاتي.
دروس تخصصي گرايش فني و مهندسي:
تاريخ علوم، زمين‌شناسي، رياضيات عمومي، فيزيك عمومي، شيمي عمومي، آمار و احتمالات، فيزيولوژي عمومي، آشنايي با بانك‌هاي اطلاعاتي علوم پايه، مباني كامپيوتر و برنامه‌نويسي، برنامه‌نويسي كاربردي.
فلسفه
ديباچه: "فلسفه به انسان كمك ميكند تا به اوج كمال نايل آيد و به سعادت كه از طريق نيل به عالم معقولات حاصل ميشود، دست بيابد. پس فلسفه نه فقط از لحاظ فوايد آن مورد توجه است بلكه في‌نفسه نيز مطلوب است و از آن نميتوان صرفنظر كرد." "ارسطو، فيلسوف مشهور يوناني"
"فلسفه ناشي از بي‌عقلي و عدم رشد آگاهي انسان است و اگر بشر به حدي از رشد و آگاهي رسيد، نياز به فلسفه ندارد."" اگوست كنت، دانشمند، فيلسوف و رياضيدان مشهور فرانسوي "
دوعبارت فوق نشانگر دو ديدگاه متفاوت درباره فلسفه است كه در طي قرون متمادي وجود داشته و گاه يكي بر ديگري چيره شده است؛ يعني هميشه در طول تاريخ عده‌اي از متفكران، فلسفه را دوست داشتن خردمندي و فيلسوف را دوستـدار خردمندي معرفي كرده و عده‌اي ديگر فلسفه را هنر لفاظي و بازي كردن با واژه‌ها دانسته‌اند.راستي، فلسفه چيست و چه حيطه‌اي را در برمي‌گيرد كه چنين ديدگاههاي متفاوتي درباره آن وجود دارد؟براي تعريف فلسفه بهتر است كه تفاوت آن را با ساير علوم توضيح داد چرا كه ساير علوم هر يك به بخشي از موجودات عالم هستي مي‌پردازند و آنها را مورد مطالعه و بررسي قرار مي‌دهند. براي مثال يك گياه‌شناس از بين همه موجودات هستي فقط گياه را گزينش كرده و درباره آن سخن مي‌گويد يا يك ستاره‌شناس تنها اجرام آسماني را مطالعه ميكند، اما فلسفه درباره يك موجود گزينش شده سخن نمي‌گويد. بلكه همه امور را در عالم هستي مورد بررسي قرار داده و با تمام موجودات سر و كار دارد. مثلاً در فلسفه از خدا گرفته تا انسان، از عالم طبيعت گرفته تا ماوراء طبيعت و از روح انسان و موجودات غيرمادي گرفته تا اجسام، مورد بحث و گفتگو قرار ميگيرد. تفاوت دوم فلسفه با ساير علوم در اين است كه در فلسفه مسائلي عام و كلي كه درباره هرموجودي قابل طرح است، مورد مطالعه و تحقيق قرار ميگيرد. براي مثال اين سؤال كه يك موجود مادي است يا غيرمادي، درباره هر موجودي از خدا گرفته تا يك تكه سنگ قابل طرح است. اين دو فرق اساسي فلسفه با ساير علوم باعث شده كه اين علم بتواند به سؤالاتي پاسخ دهد كه پاسخش بر عهده هيچكدام از علوم خاص به خصوص علوم تجربي نيست و در واقع وظيفه اين علوم پاسخ به اين گونه سؤال‌ها نيست. در حالي كه اين‌گونه سؤال‌ها براي انسان كنجكاو مطرح است و نميتوان به انسان دستور داد كه درباره اين مسائل فكر نكند. بلكه دانش خاصي لازم است كه عهده‌دار و پاسخگوي سؤال‌هايي درباره هستي، موجودات و حقيقت انسان باشد و فلسفه همين دانش خاص است. رشته فلسفه نيز يك رشته آموزشي است كه كليه پرسش‌هاي بنيادي انسان را نسبت به مسائل وجود، هستي، جهان پيرامون انسان و حقيقت انسان بررسي ميكند. پرسش‌هايي كه زماني به ارزشهاي ديني و معنوي برمي‌گردد كه همان فلسفه ديني است و زماني مربوط به ارزشهاي اخلاقي و مباني ارزشهاي اخلاقي است كه به عنوان فلسفه اخلاق آن را مي‌شناسيم و گاه مباني نظام حكومتي را در برمي‌گيرد كه همان فلسفه سياسي است و گاهي نيز شامل مباني هنر و زيباشناسي و موضوعاتي از اين دست ميشود. البته در دوره كارشناسي رشته فلسفه، دانشجويان بيشتر شناخت مفصلي درباره تاريخ فلسفه غرب به دست مي‌آورند؛ يعني سير تاريخي فلسفه را از فلسفه يونان تا زمان حاضر و تا حدودي نيز سير تاريخي فلسفه اسلامي را مطالعه و بررسي ميكنند.گفتني است كه در كشور ما فلسفه اسلامي و فلسفه غرب به عنوان دو گرايش تحصيلي متفاوت ارائه شده است؛ يعني رشته فلسفه در معناي عام آن به فلسفه غرب مي‌پردازد و رشته الهيات گرايش فلسفه اسلامي، فلسفه و حكمت اسلامي را مورد بررسي قرار ميدهد. سيستم آموزشي نيز دراين دو رشته تا حدودي تفاوت دارد؛ چون سيستم آموزش فلسفه غرب در كشور ما بيشتر براساس سير تاريخي است اما سيستم آموزش فلسفه اسلامي براساس مكاتب فلسفي مثل فلسفه مشّاء، اشراق يا ملاصدرا ميباشد. هر چند كه دانشجويان هر يك از اين دو رشته مطالعات محدودي نيز در زمينه فلسفه ديگر دارند؛ يعني دانشجويان فلسفه غرب واحدهايي را در زمينه فلسفه اسلامي و دانشجويان فلسفه اسلامي واحدهايي را در زمينه فلسفه غرب مي‌گذرانند.
تواناييهاي لازم :
يكي از راههاي موفقيت در فلسفه، آشنايي اوليه با رياضيات و مباحث رياضي است. در واقع رياضيات پلي مناسب براي رفتن به طرف فلسفه است. علاقه‌مندي به فلسفه نيز يكي ديگر از عوامل موفقيت در اين رشته است. آشنايي كامل به زبان انگليسي براي دانشجويان فلسفه غرب و آشنايي به زبان عربي براي دانشجويان فلسفه اسلامي ضروري است.
موقعيت شغلي در ايران :
رشته فلسفه اهميت بنيادي در ارتقاء سطح فكري جامعه دارد چرا كه هرجامعه نيازمند افرادي است كه اهل تفكر و نقادي باشند و مسائل فرهنگي را فهميده و مباني فرهنگي را تشخيص دهند و رشته فلسفه وظيفه پرورش چنين متفكراني را برعهده دارد. اما متأسفانه اين رشته با همه اهميتش در جامعه ما بسيار مظلوم واقع شده و مورد بي‌توجهي و بي‌مهري دست‌اندركاران نظام قرار گرفته است تا جايي كه فارغالتحصيلان آن حتي موفق به استخدام در آموزش و پرورش ـ كه متعارف‌ترين زمينه كاري براي يك ليسانس فلسفه است ـ نمي‌شوند. فارغ‌التحصيل فلسفه از نظر شغلي يا بايد به عنوان استاد و معلم فلسفه به تدريس فلسفه بپردازد يا در مراكز پژوهشي مثل دايره المعارف‌ها و پژوهشگاه علوم‌انساني فعاليت كند كه البته در چنين مراكزي بيشتر فارغالتحصيلان فوق‌ليسانس و دكتراي فلسفه فعاليت دارند و يك ليسانس فلسفه در صورتي كه فعال و علاقه‌مند باشد، ميتواند به عنوان دستيار پژوهشگر در بعضي از اين مراكز مشغول به كار گردد.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس اصلي و تخصصي:
منطق قديم، منطق جديد، منتخب متون كلامي و فلسفي، تاريخ‌فلسفه‌اسلامي، علم كلام، فلسفه اسلامي، فلسفه اخلاق در تفكر غربي، اخلاق در تفكر اسلامي، عرفان نظري، تاريخ فلسفه يونان، تاريخ فلسفه قرون وسطي تا رنسانس، تاريخ فلسفه از "بيكن" تا "هيوم"، تاريخ فلسفه از "كانت" تا نيمه دوم قرن نوزدهم، تاريخ فلسفه جديد و معاصر، فلسفه معاصر و مكاتب جديد قرن بيستم، متون فلسفي به زبان خارجي، متون فلسفي به زبان عربي ، متافيزيك در غرب، فلسفه علوم.
ديباچه: اساس و پايه بيوتكنولوژي جديد را ميتوان انتقال ژن‌هاي يك موجود به موجود ديگر و فعال ساختن آنها در موجود جديد دانست؛ فن‌آوري رو به گسترشي كه امروزه به سرعت در صنايع دارويي، غذايي، پزشكي، شيميايي و كشاورزي وارد شده است. براي مثال ممكن است اين ژن‌ها وارد يك باكتري شوند و پس از فعال شدن، تركيبات كم مقدار ولي باارزشي چون هورمون رشد يا انسولين ايجاد كنند يا ممكن است اين ژن‌ها به گياهان منتقل شده و گونه‌هايي را ايجاد كنند كه در مقابل آفت‌كش‌ها مقاوم هستند يا اين كه بازدهي بالايي دارند. به اين ترتيب استفاده از انسولين براي بيماران ديابتي محدوديت خاصي نخواهد داشت همچنين كشاورزان مي‌توانند در پرورش گياهاني چون سويا از سموم و آفت‌كش‌هاي كمتري استفاده كنند وبا استفاده از نژادهاي جديد، با همان سرمايه‌گذاري قبلي، محصولي تا چند برابر به دست آورند.رشته بيوتكنولوژي يك رشته كاربردي و ميان رشتهاي مهندسي ـ علوم پايه است كه قلمرو آن حداقل 33 حوزه تخصصي علوم را در برمي‌گيرد. اين رشته در كشور ما از سال 1378 در دانشكده علوم دانشگاه تهران در مقطع دكتراي پيوسته ارائه ميشود.رشته بيوتكنولوژي از سه مرحله كارشناسي، كارشناسي‌ارشد و دكتري تشكيل شده است كه دانشجويان در مرحله كارشناسي پس از گذراندن موفقيت‌آميز 132 واحد دروس مشترك معرفتي- نظري، علوم پايه، پزشكي، مهندسي و مباني بيوتكنولوژي به اضافه آموختن زبان انگليسي در حد 550 نمره تافل و آشنايي كامل با يك زبان برنامه‌نويسي كامپيوتر در صورتي كه معدل آنها در هر نيمسال تحصيلي كمتر از 15 نباشد، مي‌توانند وارد مرحله دوم؛ يعني مقطع كارشناسي‌ارشد شوند كه در اين مقطع يكي از 6 گرايش بيوتكنولوژي ميكروبي، بيوتكنولوژي پزشكي، بيوتكنولوژي محيطي و دريايي، بيوتكنولوژي مولكولي، فرآورش زيستي و بيوتكنولوژي كشاورزي (گياهي) را انتخاب كرده و بعد از گذراندن 48 واحد در يكي از گرايشهاي تخصصي، و انجام معادل 6 واحد پژوهش‌هاي انفرادي و ارائه 2 واحد سمينار از مقطع كارشناسي‌ارشد فارغ‌التحصيل ميشوند. در اين مرحله در صورتي كه ميانگين نمرات دروس مقطع كارشناسي‌ارشد آنها حداقل 16 باشد، مي‌توانند در امتحان جامع شركت كنند و در صورت موفقيت در اين امتحان، وارد مرحله دكتراي تخصصي (Ph.D) شده و رسماً براي ثبت پايان نامه دكتري اقدام كنند.به عبارت ديگر دانشجويان اين رشته نيز براي ورود به مقطع كارشناسي‌ارشد و دكتري بايد شرايط لازم را داشته باشند؛ يعني بايد ميانگين معدل بالايي داشته و در آزمون جامع موفق شوند اما در يك آزمون رقابتي شركت نمي‌كنند.در اين ميان دانشجويان گرايش "بيوتكنولوژي ميكروبي" در زمينه بيوتكنولوژي غذايي و دارويي، توليد آنزيم‌ها، پروتئين‌ها، پلي ساكاري‌ها، قارچ‌ها و مخمرها اطلاعات لازم را به دست مي‌آورند."بيوتكنولوژي پزشكي" نيز در زمينه ژنتيك پزشكي، تشخيص بيماريهاي عفوني، ارثي و سرطاني، تعيين نقشه ژني و درمان‌هاي مولكولي، كاربرد بيوتكنولوژي در پزشكي قانوني، توليد فرآورده‌هاي نوتركيب و واكسن‌ها و مواد تشخيصي است و "بيوتكنولوژي محيطي و دريايي" به استخراج معادن از طريق بيولوژيك، تصفيه فاضلاب‌ها و آلاينده‌هاي خطرناك و جامد، رفع آلودگي درياها و بازسازي بيولوژيكي محيط مي‌پردازد."بيوتكنولوژي مولكولي" شامل مهندسي ژنتيك، مهندسي پروتئين، توليد آنتي‌بادي‌هاي منوكلونال، غشاء و سنسورهاي بيولوژيك و انجام تحقيقات بنيادي بيوتكنولوژي ميشود و "فرآورش زيستي" (مهندسي فرآيندهاي زيستي) به طراحي راكتورهاي بيوشيميايي، تكنولوژي فراورش مواد غذايي، آنزيم‌ها و داروها مي‌پردازد. و بالاخره " بيوتكنولوژي گياهي" (كشاورزي) به كشت سلول و بافت گياهي، تعيين نقشه ژني گياهي، مهندسي ژنتيك گياهي، توليد بذر و نهال مقاوم به شرايط نامناسب محيط، بيماريهاي متداول و حشرات و آفات عمده، توليد كودهاي زيستي و آنزيم‌ها و هورمون‌ها با منشاء گياهي مي‌پردازد.
تواناييهاي لازم :
رشته بيوتكنولوژي از بين داوطلبان گروه آزمايشي رياضي و فني و علوم تجربي دانشجو مي‌پذيرد چرا كه بعضي از گرايشهاي اين رشته به علوم پزشكي و بعضي ديگر از گرايشها به رشتههاي مهندسي مربوط ميشود.گفتني است كه دوره دكتراي مستقيم بيوتكنولوژي، دوره آموزشي خاصي است كه مناسب با تواناييهاي دانشجويانِ سرآمد به صورت پيوسته و فشرده تنظيم شده است و با پذيرش دانشجوياني كه از نظر بهره هوشي، قدرت درك و استدلال، توان نوآوري و خلاقيت، خودآموزي و استفاده مناسب از وقت، علاقه و انگيزه شديد به يادگيري و تواناييهاي ذهني و رواني سرآمد همگنان خود هستند، آنان را براي اخذ درجه دكتري در اين رشته آماده ميكند.از همين‌رو نيمي از ظرفيت پذيرش اين رشته به داوطلباني اختصاص دارد كه در مرحله ماقبل نهايي المپيادهاي دانش‌آموزي رياضي،فيزيك، شيمي، كامپيوتر و زيست‌شناسي پذيرفته شده باشند و نيمي ديگر نيز مخصوص داوطلباني است كه از طريق آزمون سراسري وارد شده و نمره كل آزمون سراسري آنها از 000 , 10 كمتر نباشد.در ضمن از پذيرفته‌شدگان اين رشته، مصاحبه علمي به عمل مي‌آيد تا دانشجوياني كه واقعاً علاقه‌مند بوده و انگيزه علمي لازم را دارند، وارد اين رشته شوند.
موقعيت شغلي در ايران :
رشته بيوتكنولوژي، يك رشته جديد است و بي‌شك مدتي زمان خواهد برد تا فارغالتحصيلان آن، جايگاه واقعي خويش را پيدا كنند اما اين به معناي آن نيست كه موقعيت شغلي براي فارغالتحصيلان اين رشته مهيا نيست چون زمينه كار بيوتكنولوژي در داخل كشور مساعد است و براي مثال در حال حاضر عده‌اي از دانشجويان دوره دكتراي ميكروبيولوژي كه در زمينه بيوتكنولوژي ميكروبي مطالعه ميكنند، بر روي آبهاي شور كشور مثل درياچه اروميه كه امكان رشد موجودات در آن پيچيده و مشكل است، تحقيق ميكنند تا با بهرهگيري از تكنيكهاي بيوتكنولوژي، محيطي مناسب براي رشد موجودات دريايي در داخل آن فراهم آورند.از سوي ديگر فارغالتحصيلان اين رشته مي‌توانند به عنوان نيروي انساني متخصص براي مديريت مياني و هدايت امور فني خطوط توليد، مزارع و آزمايشگاهها مشغول به فعاليت شوند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل:
دروس مشترك در گرايشهاي مختلف بيوتكنولوژي :
روانشناسي عمومي، فلسفه عمومي، فلسفه هنر و زيبايي‌شناسي، فلسفه و روش شناسي علوم، تاريخ علم، روش تحقيق، مباني منطق ، منطق رياضي، اصول و مباني مديريت صنعتي، آشنايي با قرآن كريم، مباني علم حقوق و روابط بين‌الملل، اصول علم اقتصاد، رياضي عمومي ، آمار و احتمالات، محاسبات علمي عددي، شيمي عمومي، شيمي‌آلي ، شيمي تجزيه، شيمي فيزيك ، مكانيك ، الكتريسته و مغناطيس، موج و حرارت، فيزيك جديد، زيست‌شناسي عمومي ، زيست‌شناسي سلولي ، زيست‌شناسي مولكولي، ژنتيك عمومي، ژنتيك ميكروارگانيسم‌ها، اصول مهندسي ژنتيك، ميكروبيولوژي عمومي ، ميكروبيولوژي كاربردي، بيوشيمي ساختماني، متابوليسم، روشهاي بيوشيمي و دستگاهها، ايمني‌شناسي، زيست‌شناسي پرتوي، اصول مهندسي بيوشيمي، موازنه جرم و انرژي، مكانيك سيالات ، انتقال حرارت، انتقال جرم، مباني بيوتكنولوژي پزشكي، مباني بيوتكنولوژي مولكولي، مباني بيوتكنولوژي كشاورزي، مباني بيوتكنولوژي محيطي ، مقررات زيست ايمني.
دروس تخصصي گرايش بيوتكنولوژي پزشكي:
ايمونوژنتيك، ايمني‌شناسي سلولي - مولكولي، ژنتيك پزشكي، متابوليت‌هاي ميكروبي، فاراماكوژنتيك، فرآورده‌هاي نوتركيب، مهندسي ژنتيك پيشرفته، آنزيمولوژي.
دروس تخصصي گرايش بيوتكنولوژي محيطي و دريايي:
فروشوئي ميكروبي، تصفيه بيولوژيكي فاضلاب‌ها، تصفيه بيولوژيكي آلاينده‌هاي خطرناك، آلودگي دريا و بيوتكنولوژي دريايي، پاكسازي زيستي، مدلسازي و شبيه‌سازي فرآيندها، معادلات ديفرانسيل، شيمي فيزيك ، ميكروبيولوژي محيطي.
دروس تخصصي گرايش بيوتكنولوژي مولكولي:
بيوفيزيك سلولي مولكولي، مهندسي ژنتيك پيشرفته، آنزيمولوژي، ساختمان و عمل پروتئين‌ها، ساختمان و عمل اسيدهاي نوكلئيك، زيست‌شناسي مولكول پيشرفته، بيولوژي سلولي - مولكولي تكويني، شيمي فيزيك .
دروس تخصصي گرايش فرآورش زيستي:
مهندسي واكنشهاي شيميايي، فرآيندهاي جداسازي، طراحي راكتورهاي بيوشيميايي(بيوراكتورها)، مباني بيوتكنولوژي تخمير، پديده‌هاي انتقالي در سيستمهاي بيوشيمي، كنترل فرآيند، طرح و اقتصاد مهندسي، معادلات ديفرانسيل، شيمي فيزيك.
دروس تخصصي گرايش بيوتكنولوژي كشاورزي:
سيتوژنتيك (كلاسيك و نوين)، اصول اصلاح نباتات، اصلاح نباتات پيشرفته، كشت بافت گياهي و كاربردهاي آن، تعيين نقشه ژني گياهي (كلاسيك ونوين)، ژنتيك مولكولي گياهي ، روشهاي نوين انتقال ژن به گياهان، آفات و بيماريهاي گياهي، مهندسي ژنتيك پيشرفته.
دروس تخصصي گرايش بيوتكنولوژي ميكروبي:
ميكروبيولوژي محيطي، فيزيولوژي ميكروارگانيسم‌ها، پديده‌هاي تخميري، پروتئين‌ها و پلي ساكاريدهاي ميكروبي، بيوتكنولوژي غذايي، بيوتكنولوژي آركي باكترها، آنتي بيوتيك‌ها، بيوتكنولوژي قارچ‌ها.
ديباچه: آيا مي‌دانيد كه 1 تا 3 درصد كودكان ايراني با مشكل حركتي به دنيا مي‌آيند؟ كودكاني كه حتي در سنين 3 يا 4 سالگي نيز نمي‌توانند سينه‌خيز يا چهار دست و پا راه بروند.آيا مي‌دانيد كه تعداد قابل توجهي از بيماران بعد از عمل جراحي نمي‌توانند با شغل سابقشان تطبيق يافته و بازدهي قبلي را داشته باشند؟ و آيا مي‌دانيد كه بسياري از بيماران رواني پس از درمان نمي‌توانند به زندگي اجتماعي برگشته و در حد ساير افراد جامعه فعاليت كنند؟چه بايد كرد؟ آيا ميتوان با فيزيوتراپي مشكلات فوق را حل كرد و يا براي بهبود اختلالات فوق بايد از روان‌درماني كمك گرفت؟متخصان كاردرماني معتقدند كه بهترين راه درمان مشكلات و اختلالات ياد شده، استفاده از روش كاردرماني است زيرا يك كار درمان در دو حيطه رواني و جسماني به معالجه اختلالات مورد نظر مي‌پردازد.در واقع كاردرماني تنها رشته علوم توانبخشي در مقطع ليسانس است كه به درمان اختلالات در حيطه جسماني و حيطه رواني مي‌پردازد. اين رشته به عنوان يك رشته كُل‌نگر، تمامي ابعاد يك بيماري و تأثيرات جانبي آن را به روي زندگي شخصي و اجتماعي در نظر گرفته و با ارائه تكنيكهاي درماني مناسب، ضمن در نظر گرفتن علائق و انگيزه فرد، او را به سوي فعاليت روزانه مستقل سوق ميدهد. متخصصان كاردرماني با تسلط كافي بر علوم مختلف فيزيولوژيكي، آناتوميكي و روانشناختي، يك برنامه جامع درماني را به بيماران ارائه مي‌دهند؛ يعني در كاردرماني، تمركز درمان فقط روي بيماري نيست، بلكه تمامي ابعاد زندگي فرد، مورد بررسي قرار ميگيرد. گفتني است كه هدف اين رشته به حداكثر رساندن استقلال افراد بيمار و ناتوان در انجام كارهاي روزمره و فعاليتهاي اجتماعي و همچنين آمادگي براي آموزش حرفهاي است.
تواناييهاي لازم :
يك كاردرمانگر بايد انگيزه‌اي قوي داشته باشد تا بتواند با بيماراني كه داراي معلوليت‌هاي مختلف هستند، ارتباط برقرار كرده و آنها را به خوبي درمان كند. مهمترين ويژگي يك كاردرمانگر، علاقه به انسانها است. اگر متخصص اين رشته به كار خود و مردم علاقه‌مند نبوده و صبر و حوصله نداشته باشد، موفق به درمان بيماران مورد نظر نخواهد شد. برخي از استادان اين رشته نيز اولين و مهمترين ويژگي دانشجوي كاردرماني را داشتن توانايي جسمي و روحي خوب مي‌دانند و اين كه بتواند با درايت، ابتكار عمل و خلاقيت، درمان مؤثرتري را ارائه بدهد.
موقعيت شغلي در ايران :
كشور ما با كمبود متخصص اين رشته روبرو است و هر ساله بيمارستانها، كلينيك‌هاي توانبخشي سازمان بهزيستي كشور و هلال احمر براي جذب فارغالتحصيلان كاردرماني اعلام نياز ميكنند. همچنين فارغ‌التحصيل اين رشته ميتواند با مجوز وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي و سازمان بهزيستي اقدام به تأسيس كلينيك خصوصي شبانه‌روزي كند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
آناتومي (سر و گردن و تنه، اندام فوقاني، تحتاني، سطحي، اعصاب) ، استخوان‌شناسي، روانشناسي عمومي، روانپزشكي عمومي، رشد رواني ـ حركتي، بيماريهاي داخلي.
دروس تخصصي:
آشنايي با اصول توانبخشي و طب فيزيكي، واحد راديولوژي، كاردرماني در بيماريهاي مغز و اعصاب ، كاردرماني در بيماريهاي ارتوپدي، كاردرماني در بيماريهاي روماتولوژي ، كينزيولوژي و بيومكانيك، تكنيكهاي حركت درماني، كاردرماني در بيماريهاي كودكان ، ارزشيابي و اندازهگيري قدرت عضلاني، كارآموزي باليني، زبان تخصصي.
ديباچه:
رشته گفتار درماني يكي از زير مجموعه‌هاي علوم توانبخشي است و هدف آن ياري رساندن به افرادي است كه دچار اختلالات گفتاري و زباني هستند كه اين كمك شامل موارد زير ميشود:
كمك به افرادي كه اختلالات تلفظي دارند، بيماراني كه اختلال در صوت دارند، بيماراني كه دچار آسيبهاي مغزي شده‌اند ( قدرت سخن گفتن نداشته يا بي‌ربط سخن مي‌گويند)، ياري كردن ناشنوايان براي برقراري ارتباط كلامي، كمك به طيف گسترده‌اي از عقب‌ماندگان ذهني براي برقراري ارتباط كلامي، توصيه و مشاوره به افراد جامعه.اين دسته از متخصصان در وهله اول آسيب‌هايي را كه توسط عامل ژنتيكي يا اكتسابي به گفتار و زبان وارد شده تشخيص مي‌دهند و در وهله دوم به ارزيابي ميزان آسيب‌ديدگي و علت آن مي‌پردازند و سپس مرحله درمان را شروع ميكنند.براي مثال امكان دارد كه به علت سكته مغزي، تصادف يا اصابت تركش، اختلالي در حوزه زبان فرد ايجاد شود كه اين اختلال ميتواند به صورت بي‌ربط صحبت كردن يا ناتواني در سخن گفتن بروز كند. يا اينكه امكان دارد مشكل در حوزه گفتار باشد؛ يعني در توليد گفتار و يا رواني گفتار اختلالي به وجود بيايد. براي مثال كودكي كه صداي "ر" را "ل" تلفظ ميكند داراي اختلال در توليد گفتار است و همچنين فردي كه در طول يك دقيقه به جاي 4 جمله (به طور متوسط) يك جمله را گفته و يا برعكس 10 جمله را بيان ميكند، دچار اختلال در رواني گفتار است و بالاخره امكان دارد تارهاي صوتي به دلايل مختلف آسيب ببينند كه موجب خراب شدن كيفيت صوت ميشود. در تمام موارد فوق يك گفتار درمان سعي ميكند كه به شيوه‌هاي غيرپزشكي و بدون استفاده از دارو، آسيب ايجاد شده را درمان كند اما طول درمان و نحوه درمان متفاوت خواهد بود؛ يعني آسيبهاي حوزه زبان چون به سيستم عصب مركزي در مغز برمي‌گردد، طولاني‌تر و دشوارتر است اما درمان اختلاف حوزه گفتار آسان‌تر و سريع‌تر ميباشد.
تواناييهاي لازم :
صبور بودن مهمترين ويژگي لازم براي يك گفتار درمانگر است. چرا كه بعضي از بيماران به كندي پيشرفت ميكنند. همچنين متخصص اين رشته بايد انعطاف‌پذير باشد. براي اين كه در اين كار تنوع مراجعه‌كنندگان بسيار زياد است؛ يعني مراجعين مي‌توانند يك بچه 2 ساله تا يك فرد 90 ساله باشند كه بدون شك هريك روحيات و ويژگي‌هاي خاص خود را دارند. دانشجوي موفق اين رشته كسي است كه به زبان انگليسي و دانش كامپيوتر مسلط باشد. همين‌طور بهتر است با لهجه‌هاي مختلف آشنايي داشته باشد چون ممكن است ناشنوايي به او مراجعه كند كه در يك محيط تُرك يا كُرد زبان زندگي كرده است.
موقعيت شغلي در ايران :
يك گفتار درمانگر ميتواند به قاريان قرآن، مداحان، خواننده‌ها، گويندگان صدا و سيما، دوبلورها و در كل افرادي كه از صوت خود به صورت حرفهاي استفاده ميكنند، آموزش دهد كه چگونه سخن بگويند يا از صوت خود استفاده كنند تا مشكلي برايشان به وجود نيايد. اين رشته براي جوانان كنجكاو كه به دنبال كشف ناشناخته‌ها ميباشند و مي‌خواهند در زمينه تحصيلي‌شان حرف اول را بزنند، رشته بكري است و زمينههاي ناشناخته زيادي دارد. يك گفتار درمانگر ميتواند در درمانگاهها و مراكز بهداشت، مراكز ويژه توانبخشي و مراكز آموزش و پرورش استثنايي فعاليت بكند چون قسمت عمده كار در ارتباط با ناشنواها و كم‌شنواها است.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه و اصلي:
فيزيك صوت، آناتومي و فيزيولوژي عمومي، آناتومي و فيزيولوژي مكانيزم گفتار، آناتومي و فيزيولوژي اعصاب و رابطه با گفتار، روانشناسي كودك و نوجوان، روانپزشكي كودك و نوجوان، روانشناسي يادگيري، رشد رواني حركتي، عقب‌ماندگي ذهني، بازي درماني، سنجش شنوايي، مباني شنوايي سنجي، زبان تخصصي، كمك‌هاي اوليه، زبان‌شناسي، آواشناسي، روانشناسي زبان، اصول و متون مشاوره، اصطلاحات پزشكي، روش تحقيق، ژنتيك پزشكي، بافت‌شناسي و آسيب‌شناسي، بيماريهاي گوش و حلق و بيني ، كاربرد جراحي در گفتار درماني، بيماريهاي اعصاب در رابطه با گفتار، ارتودنسي در رابطه با گفتار، اصول توانبخشي.
دروس تخصصي :
مباني گفتار درماني، رشد طبيعي گفتار و زبان، بيماري‌شناسي تأخير رشد گفتار و زبان، بيماري‌شناسي اختلال در توليد گفتار، مديريت در گفتار درماني، بيماري‌شناسي اختلال در صوت، بيماري‌شناسي اختلال در تشديد، بيماري‌شناسي اختلال در خواندن، ارزيابي و تشخيص افتراقي در بيماري‌شناسي گفتار و زبان، پروژه و پژوهش، كارآموزي باليني.
ديباچه: امروزه كاربرد رباتيك و اتوماسيون دركارخانه‌ها به عنوان يكي از محورهاي اساسي توسعه صنعتي است. رباتها به ويژه در محيطهاي خطرناك نظير فضا، عمق زمين، ته دريا، محيطهاي شيميايي و داراي راديواكتيو، نقش مؤثري در پيشبرد علم وتكنولوژي دارند. از همين‌رو رشته مهندسي رباتيك با بهرهگيري از امكانات و تواناييهاي مجموعه‌هاي برق و مكانيك دانشگاهها تأسيس شده است.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس اصلي:
زبان تخصصي، الكترومغناطيس، رياضي مهندسي، كارگاه برق، كارگاه جوشكاري و ورق‌كاري، كارگاه ماشين‌ابزار و ابزارسازي، نقشه‌كشي صنعتي، استاتيك، مقاومت مصالح، طراحي اجزاء، ديناميك، ديناميك ماشين، مكانيك سيالات، مدارهاي الكتريكي، ماشينهاي الكتريكي مستقيم و متناوب، مدارها منطقي، تجزيه و تحليل سيستمها، سيستمهاي كنترل خطي، پروژه كارشناسي، كارآموزي، رياضي، معادلات ديفرانسيل، برنامه‌سازي كامپيوتر، محاسبات عددي، فيزيك.
دروس تخصصي:
طراحي مكانيزمها، الكترونيك قدرت و محركه‌ها، رباتيك، اصول ميكروكامپيوترها، ارتعاشات مكانيكي، آزمايشگاه ربات، سنسورهاي ربات، كنترل ربات، سيستمهاي محركه، مدارهاي وابسته، كنترل فازي، شبكه‌هاي عصبي، طراحي ماشين به كمك كامپيوتر، اندازهگيري الكتريكي، ياتاقان و روغن‌كاري، آزمايشگاه ارتعاشات و ديناميك ماشين، علم مواد، كنترل مدرن. (بسياري از درسهاي اين رشته همراه با آزمايشگاه است)
ديباچه: در همه جا حضور دارد. از شمال تا جنوب، از شرق تا غرب، از كوير تا كوه، از سياه‌چادرهاي عشايري تا خانه‌هاي ساده روستائيان، از كارگاههاي ابتدايي و قديمي واقع در كوچه پس كوچه‌هاي شهر تا فرهنگسراهاي شهرهاي بزرگ و از قبل از تاريخ تا امروز.سخن از صنايع دستي است. صنايعي كه گاه به شكل فرش و گليم جلوه‌گر ميشوند و زماني لطافت و ظرافت خويش را در منبّت و معر‌ّق، گچ‌بري و آيينه‌كاري، سفال و سراميك به نمايش مي‌گذارند. اما به هر نقش و شكلي كه باشند، بيانگر عشق به پاكي و زيبايي‌اند، چرا كه خدا زيباست و زيبايي را دوست دارد.صنايعي كه روح خود را از هنر وام گرفته‌اند و جسم‌شان ارتباطي نزديك با صنعت دارد و همين ويژگي است كه تعريف صنايع دستي را به طور اعم و به طور اخص به عنوان يك رشته دانشگاهي دشوار كرده است. چرا كه عده‌اي از اساتيد و صاحبنظران، اين رشته از ديد هنر بررسي ميكنند و عده‌اي ديگر آن را به عنوان يك صنعت مي‌بينند و بالاخره عده‌اي نيز معتقدند كه صنايع دستي تلفيقي از هنر و صنعت است و حتي بعضي از استادان و كارشناسان مي‌گويند علت اينكه نميتوان رشته فوق را به درستي تعريف كرد عنوان نامناسب اين رشته است و بايد به جاي صنايع دستي عنوان ديگري را براي اين رشته انتخاب نمود.رشته صنايع دستي رشتهاي است كه در آن هنر و كاربرد در كنار هم قرار دارد؛ يعني برخلاف هنر محض مثل هنر نقاشي كه كاربرد روزمره ندارد در اين رشته ساخت وسايل هنري كه كاربرد روزمره نيز داشته باشند، مورد توجه است. براي مثال ميتوان به ساخت يك كاسه زيبا يا كيف زيبا اشاره نمود. در اين رشته دانشجويان طي چهار سال اطلاعات متوسطي درباره 24 گروه بزرگ انواع صنايع دستي ايران كه شامل 152 شاخه ميشود، به دست مي‌آورند همچنين با پرداختن به يكي از چهار گرايش صنايع چوب، سفال، نگارگري و طراحي فرش از نظر اجرا و كارشناسي آثار، در گرايش فوق صاحب تخصص شده و مهارتهاي لازم را براي توليد آثار صنايع دستي در گرايش انتخابي خود به دست مي‌آورند.
تواناييهاي لازم :
بزرگترين سرمايه هر فرد براي ورود به اين رشته عشق و علاقه است. همچنين بايد پايمردي و حوصله لازم را براي آموختن صنايع دستي داشت و در طراحي بخصوص طراحي سنتي قوي و با نقوش سنتي آشنا بود. همچنين يك دانشجوي صنايع دستي لازم است با فرهنگ و سنت قديم كشور و ماشينها و ابزار جديد آشنا شود و در نتيجه طرح‌هايي ارائه دهد كه هم اصالت بومي و هم نوآوري هنري داشته باشد. و در نهايت آشنايي با ادبيات كهن و نو ايران براي دانشجويان اين رشته يك ضرورت است زيرا هنر ما ارتباط تنگاتنگ با ادبياتمان دارد و هيچ هنرمند ايراني نميتواند با ادبيات ايران بيگانه باشد. گفتني است دانشجويان صنايع دستي بايد از آمادگي جسماني برخوردار باشند. براي مثال در رشتهاي مثل خاتم كه ظرافت حرف اول را مي‌زند، داشتن دستهايي چابك و ماهر بسيار مهم است.
موقعيت شغلي در ايران :
فارغالتحصيلان اين رشته مي‌توانند در سازمانهايي مثل سازمان ميراث فرهنگي، سازمان صنايع دستي ايران، اداره كل صنايع دستي در وزارت جهاد كشاورزي، سازمان ايرانگردي و جهانگردي، بنياد مستضعفان و جانبازان، اداره كل موزه‌ها و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به كارهاي پژوهشي، تحقيقاتي يا كارشناسي بپردازند. همچنين مي‌توانند با داير كردن كارگاهي در خانه، هم درآمد بهتري داشته باشند و هم آنچه دوست دارند، بسازند كه در اين صورت فارغالتحصيلان صنايع دستي به دو صورت مي‌توانند فعاليت كنند؛ يكي ساخت آثاري كه جنبه موزه‌اي و تزئيني دارد و يكي توليد صنايعي كه كاربرد داشته و البته جنبه هنري نيز داشته باشد. در ضمن كارهاي پژوهشي را نيز بايد در نظر داشت. هرچند كه تاكنون به اين بخش بي‌توجهي شده است. براي مثال درباره فرش ايران بيشتر مقاله‌ها و كتاب‌هايي كه داريم، خارجي است و نياز به كارشناسان ايراني كه در اين زمينه تحقيق و پژوهش كنند، كاملاً احساس ميشود.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
طراحي پايه، مباني هنرهاي تجسمي ، كارگاه حجم‌سازي، هندسه نقوش ، آشنايي با هنرهاي سنتي، تاريخچه كتابت، خوشنويسي و طراحي حروف ، كارگاه صنايع دستي 1 "آشنايي با همه كارگاهها"، طراحي سنتي، رنگرزي پشم و الياف، آبگينه، سفال و سراميك، مينياتور و تذهيب، بافت، چوب، فلز، آشنايي با هنر در تاريخ ، كارگاه عكاسي پايه، انسان، طبيعت، طراحي، تحول در صنايع دستي دنيا، هنر و تمدن اسلامي ، تحقيق در صنايع دستي ايران ، طراحي اشيا در تمدن اسلامي، تحقيق در صنايع دستي ، مرمت و نگهداري آثار هنري، پروژه.
Marichka
10-02-2007, 13:23
رشته پر رمز و راز گرافيك در همه محيطها با همه سلائق براي خود جائي باز كرده و در ارتباط با صنعت نيز به هنرنمايي پرداخته است. گرافيك زبان تصويري است. استفاده از علائم، سمبل‌ها، خطوط، منحني‌ها و نمادها در كنار رنگهاي موزون و حساب شده دنيايي از حرف و معنا را در خود جاي داده است.
[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] دانش‌آموزي كه گرافيك را انتخاب ميكند در رساندن فكر خود سرعت، گيرايي و ماندگاري را در سطحي گسترده منتشر كرده و البته با همه اين جذابيت‌ها نظر دانشجويان اين رشته دال بر گراني وسائل كار گرافيكي ميباشد. گرچه امكانات نيروي متخصص در اين رشته نامحدود است. داشتن روحيه اجتماعي خوب ميتواند دانشجو را با سلائق مختلف آشنا ساخته و در مورد استفاده از طرحها و رنگها و نمادها او را موفقتر از ديگران نمايد.
پذيرش دانشجو در اين رشته بصورت نيمه متمركز است و داوطلباني كه در رديف معرفي شدگان چند برابر ظرفيت اين رشته قرار مي‌گيرند بايد در آزمون تشريحي (طراحي) با ضريب 4 شركت كنند. ضريب خلاقيت تصويري و تجسمي 4 و درك عمومي هنر 2 است.
فارغالتحصيلان اين دوره قادرند با تهيه انواع طرح براي معرفي و ارائه يك موضوع مانند علامت و اطاعات (آرم سازي، پوستر سازي و...) اجراي انواع صفحه آرايي و طراحي نمايشگاههاي هنري براي معرفي آثار و توليدات گوناگون (غرفه آرايي) آموزش هنر، طراحي و تصوير سازي براي عنوان ادبي، داستان، سياسي و اجتماعي و مانند آن (صفحه آرايي كتاب، مجله، روزنامه و...) تبليغات ( كاتولوگ، بروشور و...) در مراكزي همچون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، صدا و سيما، سازمان تبليغات، مطبوعات و مراكز هنري و آتليه‌هاي خصوصي خدمات خود را ارائه دهند.
Marichka
10-02-2007, 13:26
تا قبل از سال 78 رشته موسيقي فقط به موسيقي ايراني مي‌پرداخت و يكي از شروط ورود به اين رشته نيز داشتن و نواختن يك ساز ايراني بود و اين براي كساني كه علاقمند به سازهاي جهاني مثل ويولن، گيتار، پيانو بودند رضايت‌بخش و مطلوب نبود.
هدف از تدريس موسيقي در دانشگاه، تربيت نوازنده نيست بلكه پرورش موسيقيدان است در واقع هدف اين است كه يك فارغ التحصيل اين رشته در بعد پژوهشي و علمي كار آمد باشد تا بتواند صاحب ديدگاه شود. بديهي است كه يك موسقي دان خوب بايد يك نوازنده خوب هم باشد. ذوق هنري، علاقه به موسيقي، تسلط بر نوازندگي همچنين داشتن سلامت شنوايي از عوامل مهم موفقيت در اين رشته است. توجه به زمينههاي شغلي در اين بخش را جهت انتخاب رشته ضروري ميدانيم. طول متوسط دوره كارشناسي رشته نوازندگي ساز جهاني 4 سال شامل 8 ترم 17 هفته‌اي است. ضريب نوازندگي ساز جهاني 4 – مباني نظري و عملي موسيقي 3 و اطلاعات عمومي موسيقي 2 ميباشد.
[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]در مورد موسيقي مشكلات فراواني داريم كه كمابيش از آن مطلعيد . بازار كار اين رشته ارتباط مستقيم با بستر فرهنگي جامعه ما دارد. ايجاد تمايل و علاقه در مردم نسبت به موسيقي نيازي به برنامه ريزي ندارد ، چون انسان ها به طور فطري از موسيقي استقبال مي كنند . اما براي رونق اين بازار نيازمند مسائلي فراتر از علائق دروني افراد هستيم . ارتباط بين كشورها ، برپايي كنسرت ها ، تقويت مراكز و مدارس موسيقي ، روشمند كردن اين هنر اصيل بستر كاري مناسب را براي فارغ التحصيلان اين رشته در دو جهت تدريس و اجرا فراهم مي سازد.
Marichka
10-02-2007, 13:27
رشته نوازندگي ساز ايراني، يکي از دوره‌هاي کارشناسي آموزش عالي است که هدف آن تربيت نوازندگان با بهره‌جويي از موسيقي اصيل و سنتي ايراني است.
طول متوسط دوره کارشناسي رشته نوازندگي ساز جهاني، 4 سال شامل 8 ترم 17 هفته‌اي است.
[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] تعداد کلي واحدهاي درسي اين رشته با احتساب معارف اسلامي و دروس عمومي و 6 واحد پروژه نهايي (اجرايي پايان) 135 واحد به شرح ذيل ميباشد.
• دروس عمومي 20 واحد
• دروس پايه 26 واحد
• دروز اصلي 23 واحد
• دروس تخصصي 66 واحد
نظر به نياز جامعه اسلامي به رشته موسيقي در سطح کشور با ويژگيهايي که پيش از اين در برنامه حاضر به آن اشاره شده است. تربيت نيروهاي متعهد و کارا در اين زمينه از طريق آموزش سطوح عالي دانشگاهي ضرورت دارد.
پذيرش در اين دوره منوط به موفقيت در آزمون عملي و مصاحبه کارشناسي رشته نوازندگي ساز ايراني است. دارندگان مدرک قبولي جهارم متوسطه نظام قديم و يا قبولي دروه پيش‌دانشگاهي نظام جديد مي‌توانند در آزمون مروبطه شرکت نمايند.
مواد امتحاني آزمون ورودي اين دوره با ذکر ضرايب آنها به شرح زير اعلام ميگردد:
مرحله اول: اطلاعات عمومي موسيقي (ضريب 2)
مرحله دوم: مباني نظري و عملي موسيقي (تئوري موسيقي، سرايش، تربيت شنوايي) (ضريب 3)
مرحله سوم: نوازندگي ساز ايراني به اسامي سازهاي ذيل (ضريب 4)
(تار، سه تار، قانون، ني، کمانچه، قيچک، بربط (عود)، سنتور، رباب)
فارغالتحصيلان اين رشته قادر خواهد بود با كسب دانش عمومي و نظري در خصوص موسيقي و علي‌الخصوص موسيقي سنتي ايراني و نيز كارايي عملي در اجراي آن و انجام تحقيقات و مطالعات در طول دوره آموزش خود و آشنايي با نظر اسلام در باره موسيقي و احكام شرعي مربوط در چهار چوب مراكز و واحدهاي دولتي ( صدا و سيما، وزارت ارشاد و...) و يا بصورت خصوصي در زمينه تحقيقات موسيقي، به عنوان عضوي از جلوه‌هاي فرهنگي و تاريخي به مطالعه و تحقيق بپردازد و يا نسبت به آموزش ، تدوين و تنظيم و اجرا و يا هدايت اجراي قطعات به صورت مستقل و يا هماهنگ با ديگر فعاليتهاي هنري، فرهنگي و تبليغي و رفع نيازمنديهاي آنان اقدام نمايند.
Marichka
10-02-2007, 13:28
طرح تربيت کارشناسان متعهد و متخصص در زيمنه نقاشي با دو گرايش نقاشي عمومي و نقاشي ديواري در گروه هنر ستاد انقلاب فرهنگي تهيه و تدوين يافته است.
مشخصات کلي، برنامه و سرفصل دروس دوره کارشناسي نقاشي به شرح زير به تصويب ستاد انقلاب فرهنگي رسيده است.
[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] هنر نقاشي از بروز احساس و جوشش درون هنرمند و ابلاغ پيام را تا بيان موضوعات تعيين شده در بر ميگيرد و هنرمند نقاشي آنچه را که مي‌خواهد توسط اشکال و رنگها روي سطوح کوچک و بزرگ با ابزار و شيوه‌هاي گوناگون، نقاشي نموده و توسط آن با ديگران ارتباط برقرار مي‌کند. هر قدر هنرمند داراي روح و نفس پاک و سالم و تزکيه شده و متعهد به دين خدا باشد، مستقيماً روي آثار هنري‌اش تاثير گذاشته آن را در جهت و در خدمت اهداف والاي اسلام قرار خواهد داد.
هدف، ترتيبت و آماده نمودن افراد متعهد به اسلام است در جهتي که بتوانند پيامي را متناسب با نيازهاي صالح جامعه با استفاده و بکارگيري کليه امکانات هنري اين رشته منتشر و ابلاغ نمايد.
طول دوره کارشناسي نقاشي 5/4 سال شامل 9 نيم سال 18 هفته‌اي ميباشد.
نوع و تعداد واحدهاي درسي
تعداد کال واحدهاي رسي دروه کارشناسي نقاشي 160 واحد به شرح زير است:
دروس عمومي 39 واحد
دروس پايه 32 واحد
دروس اصلي 32 واحد
دروس تخصصي
رشته نقاشي با گرايش نقاشي عمومي 49 واحد
رشته نقاشي با گرايش نقاشي ديواري 49 واحد
دروس اختياري
رشته با گرايش نقاشي عمومي 8 واحد
رشته با گرايش نقاشي ديواري 8 واحد اين رشته با دو گرايش نقاشي عمومي روي سطوح کوچک و نقاشي ديواري روي سطوح بزرگ با توجه به موارد زير به تصويب گروه هنر ستاد انقلاب فرهنگي رسيده است.
راه اندازي كارگاههاي نقاشي خصوصي، همكاري با مؤسسات هنري و فرهنگي و آموزشي، شهرداري‌ها، نهادهاي انقلابي، مطبوعات و انتشارات در امر خلق اثر‌هاي هنري مورد نياز در جهت زيباسازي محيط و جاودانه ساختن رويدادها، آموزش نقاشي، تصوير سازي براي كتب و مجلات و... ، از جمله كارهايي است كه فارغ التحصيلان اين رشته قادر به انجام آن مي باشند
Marichka
10-02-2007, 13:30
از آنجا يي که مطالعه، حفاظت، مرمت و احياي بناها، مجموعه ها، محوطه ها و بافتهاي تاريخي عرصه هاي مسکوني کشور ضرورت دارد، معماران و مهندسيني که در اين امر فني، فرهنگي و هنري مهارت دارند بايد مانند يک معمار و هنرمند اشراف و تسلط لازم را بر ابعاد تخصصي و مفاهيم امروزي حرفه خود داشته باشند.
ضمن اينکه نظري هوشيارانه و عالمانه به گذشته داشته باشند فارغ التحصيلان اين رشته در واقع مهندسين معماري خواهند بود که مياموزند چگونه امروز را با بهره گيري از تجربيات گذشته براي آينده بسازند. افرادي خواهند بود که پلي بين معماري گذشته و آينده مي توانند ايجاد کنند. اين افراد تاريخ را بايد خوب بشناسند و قادر باشند آثار تاريخي را تجربه و تحليل کرده و بخوانند و مفاهيم و ارزشهاي آن را استخراج و هوشيارانه بکار گيرند. و با بياني امروزي به جامعه معرفي نمايند. از اين رو سه مرحله آموزشي را بايد طي کنند:
1- شناخت مباني و بيان معماري امروز و کارآموزي آن
2- شناخت مباني و بيان معماري گذشته و کارآموزي آن
3- شناخت چگونگي حفاظت و عرضه ارزشهاي معماري گذشته در متن زندگي امروز و کارآموزي آن
در دوره کارشناسي تاکيد مرحله سوم مي باشد که جنبه هاي اجرايي در آن بيشتر لحاظ مي شود. در دوره هاي کارشناسي ارشد و دکتراي اين رشته مکث کافي در مراحل اول و دوم که جنبه هاي تجربه و تحليل و تحقيقاتي بيشتري دارد خواهد شد. که در جاي خود در آينده مطرح خواهد گرديد. دوره کارشناسي مرمت و احياي بناهاي تاريخي يکي از دوره هاي آموزش عالي است که هدف آن تربيت کارشناسان و متخصصين متعهد و آشنا به شيوه هاي پيشرفته مطالعه، مرمت و احياي مجموعه ها و بافت هاي تاريخي ارزشمند کشور است. فارغ التحصيلان اين رشته با کارآيي و دانش نظري و علمي مي توانند نيازهاي کشور را در امر نگهداري و مرمت و احياي علمي ميراث گرانبها و تاريخي برطرف نمايند.
حداقل طول دوره کارشناسي مرمت و احياي بناهاي تاريخي 2 سال شامل 8 نيمسال 17 هفته اي مي باشد.
دروس عمومي 23 واحد (جدول شماره 1)
دروس پايه 23 واحد (جدول شماره 2)
دروس اصلي 42 واحد (جدول شماره 3)
دروس تخصصي 55 واحد (جدول شماره 4 با احتساب 6 واحد پروژه نهايي)
علاوه بر نکاتي که در مقدمه به آنها اشاره شده در ضرورت و اهميت دوره کارشناسي مرمت و احياي بناهاي تاريخي بايد به اين نکته مهم اشاره کرد که وجود هزاران بنا و مجموعه و بافت تاريخي مهم و ارزشمند در کشور و توجه روز افزون جامعه به اهميت اين شواهد ارزنده در عرصه زندگي امروز و نقش موثري که دولت براي اين ميراث عظيم در برنامه هاي رشد و توسعه فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي کشور قائل است. حضور کارشناسان و متخصصين آشنا به شيوه هاي پيشرفته مطالعه و مرمت احياي اين آثار را امري ضروري ساخته است و تربيت نيروهاي متعهد و متخصص جز از طريق آموزش سطوح عالي و مستمر و فرهنگ ساز ميسر نيست.
فارغ التحصيلان اين رشته قادر خواهند بود با اطلاعات و دانش عمومي، نظري و تحقيقات از يك طرف و كار عملي از طرف ديگر هزاران بناي تاريخي را كه در اختيار واحدهاي دولتي از قبيل سازمان ميراث فرهنگي كشور و ساير وزارتخانه‌ها و ارگانهاي دولتي و بخش خصوصي قرار دارد، مورد مرمت و بازسازي قرار دهند و ضمن نگهداري و مرمت بناهاي تاريخي، نسل جوان را براي عبرت آموزي از آثار گذشتگان ياري نمايند.
[ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] اين فارغ التحصيلان خواهند توانست در برنامهريزي براي مرمت بناهاي تاريخي كشور و تعيين اولويت‌هاي ضروري با هماهنگي مسئولين و دستگاههاي ذيربط مشاركت نمايند و حسب ضرورت در مورد كارهاي اجرايي مرمت نيز سهيم باشند.
ديباچه: آنچه مردم به نام سياست و مسائل سياسي مي‌شناسند با سياست به مفهومي كه در رشته علوم سياسي مطرح است، تفاوت بسيار دارد. دانشجويان موفق اين رشته نيز بايد بدانند كه در نهايت نه يك سياستمدار بلكه يك سياست‌شناس خواهند شد.
در واقع علوم‌سياسي به بررسي انديشه‌ها و نظريه‌هاي سياسي و كاركرد آنها در عرصه جامعه مي‌پردازد و رشته علوم‌سياسي ارائه يكسري نظريه‌ها يا يكسري ابزارها و راهكارهايي است كه بر اساس آنها هر جامعه شرايط و مشكلات حال را بررسي كرده و از پيش پا برمي‌دارد و براي حركتها و اقدامات بعدي ـ ترسيم فضا براي مسير آينده ـ برنامهريزي ميكند همچنين از تجارب و دستاوردهاي بشر كه در طول تاريخ در عرصه اجتماع به دست آورده است، بهره مي‌برد. اين رشته از سه شاخه عمده تشكيل ميشود كه عبارتند از:
دانش حكومت كردن و نهادهاي سياسي، نظريات سياسي و روابط و سياست بين‌الملل.
تواناييهاي لازم :
داشتن شَم سياسي و علاقه به مسائل سياسي و برخورداري از ديدي عميق و وسيع، ويژگي‌هاي لازم براي يك دانشجوي رشته علوم‌سياسي است. همچنين دانشجوي اين رشته بايد فردي منطقي بوده و نظرياتش مستند به دليل و مدرك باشد و ظرفيت بالايي داشته باشد تا در بمباران مسائل روزمره گيج نشود و عمق مسائل اجتماع را ببيند. دانشجوي علوم‌سياسي لازم است با همه اقشار جامعه ارتباط داشته باشد تا بفهمد كه مردم جامعه‌اش به چه فكر ميكنند و نيازهاي آنها چيست؟ داوطلبان كنكور سراسري در صورتي در اين رشته موفق ميشوند كه كتب تاريخي بخصوص تاريخ سياسي را دوست داشته باشند و فلسفه را با علاقه بخوانند.
موقعيت شغلي در ايران :
در حال حاضر تعدادي از فارغالتحصيلان رشته علوم‌سياسي در بخشهاي سياسي و حقوقي سازمانها و وزارتخانه‌ها و همچنين در صدا و سيما مشغول به كار ميباشند اما حدود 90% فارغالتحصيلان اين رشته با مشكل اشتغال روبرو هستند. با اين وجود اگر دانشجويي واقعاً علاقه‌مند بوده و در اين رشته موفق و متبحر باشد و همچنين قلم خوبي داشته باشد از نظر شغلي مشكلي نخواهد داشت. اما متأسفانه بسياري از دانشجويان شناخت و علاقه لازم را ندارند و در واقع نمي‌دانند كه براي چه به اين رشته آمدهاند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
مباني علم سياست، مباني علم حقوق، مباني علم اقتصاد، مباني جامعه‌شناسي عمومي، روش تحقيق در علوم سياسي، حقوق اساسي (كليات)، حقوق اساسي جمهوري اسلامي ايران، مباني انديشههاي سياسي در اسلام، حقوق بين‌الملل اسلام، نظام سياسي و دولت در اسلام، انديشههاي سياسي در اسلام و ايران، جنبش‌هاي اسلامي معاصر، تحولات سياسي و اجتماعي ايران ، انقلاب اسلامي ايران، تاريخ روابط خارجي ايران از قاجاريه تا دوران معاصر، سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران، مسائل اقتصادي و سياسي نفت در ايران، حقوق اداري، خليج‌فارس و مسائل آن، مسائل سياسي و اقتصادي جهان سوم، اصول روابط بين‌الملل، تاريخ روابط بين‌الملل از 1871 تا 1945 ، سازمانهاي بين‌المللي، تاريخ انديشههاي سياسي در غرب از قبل از افلاطون تا قرن بيستم، انديشههاي سياسي در قرن بيستم، ديپلماسي و رفتار سياسي در اسلام، حقوق بين‌الملل عمومي، فن ديپلماسي و آداب كنسولي، حقوق بين‌الملل خصوصي، تئوري‌هاي انقلاب، شناخت ماهيت و عملكرد امپرياليسم، سير قدرت در درياها، نوسازي و دگرگوني سياسي، جامعه‌شناسي سياسي، سياست خارجي قدرت‌هاي بزرگ، مسائل نظامي و استراتژيك معاصر، تاريخ تحول دولت در اسلام، متون سياسي به زبان خارجي.
ديباچه: خاموش باش و آرام قدم بردار تا جذبه آسماني محراب، صلابت ستونها و مناره‌ها و ظرافت كنگره‌ها تمامي وجودت را تسخير كند. به دقت نگاه كن و بگذار نوري كه از پس شيشه‌هاي رنگين به داخل مي‌تابد همه رنگ و تلألؤ خود را ميهمان چشم‌هايت كند تا تو ببيني كه چگونه زمين و آسمان به هم پيوند مي‌خورند و سپس گلها و اسليمي‌ها در يك بهار هميشگي سر بر مي‌آورند.اينجا كجاست؟اينجا مسجد امام، هشت بهشت،گنبد قابوس، ارگ بم، سلطانيه يا هر بناي ديگري است كه شاهكار هنر معماري ايرانيان است. هنري كه پر از ابتكار، زيبايي، اصالت، الهام و احترام به طبيعت است و به گرمي موسيقي و به شيريني شعر فارسي است. نه! اشتباه نكن! معماري تنها هنر ساختن بناهاي آجري و گنبدهاي دوار نيست كه بگوئيم عمر آن در هزاره سوم ميلادي به پايان رسيده است بلكه براي ساخت آسمان خراش‌ها، برج‌ها و مجتمع‌هاي امروز، بيش از حياط‌هاي پر باغچه ديروز به معماران هنرمند و كارآمد نياز داريم و از همين رو رشته معماري يكي از رشتههاي مهم دانشگاهي است كه امروزه در دانشكدههاي فني يا هنري دنيا تدريس ميشود. اين رشته داراي دو جنبه هنري و فني است. در اين ميان درسهاي طراحي، زيباشناسي و نحوه زيباكردن حجم‌ها، نماها وپلان‌ها به هنر بر ميگردد و دروسي مثل سازه‌هاي بتني و فلزي، مقاومت مصالح، ايستايي، تأسيسات مكانيكي و الكتريكي به جنبه فني اين رشته مربوط ميشود. در اين رشته دروس هنري اهميت بيشتري داشته و دروس علمي و فني در راستاي دروس هنري است. براي مثال يك معمار در طراحي خانه بايد فضاي آرامش‌بخشي را ايجاد كند تا باعث اضطراب، خستگي و دلتنگي نگردد. كاري كه بيش از رعايت اصول فيزيكي مثل نور و صوت، نياز به آشنايي با اصول زيبايي‌شناسي دارد.
تواناييهاي لازم :
معماري بيش از آنكه علم و تكنيك باشد، ذوق و سليقه و استعداد است و معمار كسي است كه طرحهاي فردي‌اش با نقاشي و مجسمه‌سازي رقابت كند و در واقع بتواند مجسمه‌اي كاربردي بسازد. دانشجوي اين رشته علاوه بر توانمندي در طراحي و قدرت تجسم و خلاقيت، لازم است كه در درس رياضي بخصوص در هندسه قوي باشد چون براي آموزش فن و تكنيك معماري بايد دروسي مثل هندسه كاربردي، هندسه مناظر و مرايا و رياضيات و آمار را مطالعه كرد.
موقعيت شغلي در ايران :
با توجه به اين كه در سطح كارشناسي به جنبه‌هاي فني معماري توجه بيشتري ميشود، در نتيجه فارغ‌التحصيل اين رشته ميتواند به ساختمان سازي (طراحي فني ساختمانهاي مختلف) بپردازد اما فارغ‌التحصيل كارشناسي ارشد چون جنبه‌هاي هنري معماري را آموزش ديده است ، بيشتر به هنر معماري مي‌پردازد. مهندس معمار علاوه بر طراحي بناها ميتواند به طراحي و ساخت ماكت و طراحي معماري داخلي بپردازد يا به عنوان ناظر ساخت فعاليت كند. در ضمن فارغ‌التحصيل معماري آمادگي كار در رشتههاي مرتبط با معماري مثل طراحي صحنه يا طراحي صنعتي را نيز دارد.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
هندسه كاربردي، كارگاه مصالح و ساخت، درك و بيان محيط، بيان معماري، هندسه مناظر و مرايا، رياضيات و آمار، انسان، طبيعت، معماري، مقدمات طراحي معماري.
دروس اصلي :
مباني نظري معماري، آشنايي با معماري جهان، برداشت از بناهاي تاريخي، آشنايي با معماري معاصر، نقشه‌برداري، تنظيم شرايط محيطي، تأسيسات الكتريكي (نور و صدا)، تأسيسات مكانيكي، مقاومت مصالح و سازه‌هاي فلزي، سازه‌هاي بتني، ايستايي، متره و برآورد، مديريت و تشكيلات كارگاه، مصالح ساختماني، ساختمان، روستا، طرح معماري.
دروس تخصصي:
آشنايي با مباني برنامهريزي كالبدي، تحليل فضاهاي شهري، آشنايي با مرمت ابنيه، طرح معماري، طراحي فني، طرح نهايي.
ديباچه: تا 80 سال پيش روانشناسي را مطالعه روح و روان و روانشناس را فردي مي‌دانستند كه رويداد‌هاي دروني، ذهني و مغزي را مثل تصورات، خاطرات، افكار و احساسات مطالعه ميكند.طبق اين تعريف، روانشناسي شاخه‌اي از ذهني‌ترين بخش دانش انسان؛ يعني فلسفه بود. اما از اوايل قرن بيستم و با پيشرفت سريع دو علم زيست‌شناسي و فيزيك، روانشناسي نيز مطالعه ذهني (زندگي رواني) را كنار گذاشت و به مشاهده و مطالعه رفتار موجودات پرداخت. البته هنوز نيز روانشناسان فرآيندهاي ذهني را مطالعه ميكنند اما اين كار را نه به صورت ثبت شخصي ادراكات و احساسات بلكه به شيوه عيني و علمي انجام مي‌دهند.متأسفانه هنوز در كشور ما بسياري از مردم، روانشناسي را با كف‌بيني و احضار روح يكي مي‌دانند و ما مي‌بينيم كه كتاب‌هايي با موضوعات فوق، به عنوان كتاب‌هاي روانشناسي، فروش فوق‌العاده‌اي دارند. در حالي كه روانشناسي شاخه‌اي از علوم زيستي است كه هم به مطالعه عيني رفتار قابل مشاهده مي‌پردازد و هم به فهم و درك فرآيندهاي ذهني كه مستقيماً قابل مشاهده نبوده و براساس داده‌هاي رفتاري و عصب زيست‌شناختي قابل استنباط است، توجه دارد. رشته روانشناسي در مقطع كارشناسي داراي 4 گرايش باليني، آموزش كودكان استثنايي، صنعتي و سازماني و عمومي است. در اين ميان روانشناسي باليني خدمات تشخيص و درمان (روان درماني) را به افرادي كه دچار رفتارهاي نابهنجاري مثل افسردگي، اضطراب، وسواس، و غيره هستند، ارائه ميدهد كه اين خدمات در سه زمينه تشخيص، درمان و پيشنهادِ روش‌هايي براي پيشگيري از معضلات و ناهنجاري‌هاي رفتاري ارائه ميشود. روانشناسي صنعتي و سازماني نيز يافته‌هاي روانشناسي را در تمام محيطهاي كاري به كار مي‌برد؛ يعني درباره اين كه محيط كار بايد چگونه باشد تا بهترين بازدهي را داشته باشد يا چه متغيرهايي در ارتباط بين كارفرما و كارگر مؤثر است و چه عواملي باعث عدم تفاهم بين كارفرما و كارگر ميشود، مطالعه ميكند. روانشناسي عمومي نيز به مطالعه كليات روانشناسي مي‌پردازد و روانشناسي و آموزش كودكان استثنايي كاربرد يافته‌هاي روانشناسي در رابطه با كودكان استثنايي (تيزهوشان و معلولين جسماني) است.
تواناييهاي لازم :
زيست‌شناسي و شيمي در اين رشته اهميت بسياري دارد و بايد پايه علوم‌زيستي دانشجوي اين رشته قوي باشد. به همين دليل امروزه دانشجويان اين رشته از بين دو گروه آزمايشي علوم‌انساني و علوم‌تجربي پذيرفته ميشوند. از سوي ديگر آمار و رياضي و زبان انگليسي در اين رشته كاربرد و اهميت زيادي دارد. دانشجوي اين رشته بايد نسبت به اطراف و جامعه خود ديد عميقي داشته باشد تا بتواند ظرافت‌هاي رفتاري افراد را درك كند و به ويژگي‌هاي رواني افراد پي ببرد.
موقعيت شغلي در ايران :
امروزه روانشناسي با همه جنبه‌هاي زندگي ما ارتباط دارد و هر اندازه كه جامعه پيچيده‌تر شود، روانشناسي نيز نقش مهمتري در حل مسائل آدمي برعهده ميگيرد. اين به معناي فرصتهاي شغلي متنوع و گسترده براي فارغالتحصيلان رشته روانشناسي است. به گفته كارشناسان اين رشته، آينده روانشناسي در كشور ما روشن و اميدبخش است و فارغالتحصيلان اين رشته بايد آينده خود را در فردا ببينند. چون كشور ما يكي از كشورهاي در حال توسعه است و بدون بهرهگيري از شاخه‌هاي مختلف روانشناسي نميتواند توسعه همه‌جانبه داشته باشد. از سوي ديگر كشور ما، كشور جواني است و امروزه يكي از دغدغه‌هاي خانواده‌ها، حفظ بهداشت رواني و بالا بردن سطح دانش فرزندانشان ميباشد كه اين دو مهم نيز به ياري شاخه‌هاي مختلف روانشناسي از جمله روانشناسي رشد و روانشناسي تربيتي امكان‌پذير است. البته در حال حاضر فارغالتحصيلان اين رشته بيشتر جذب آموزش و پرورش ميشوند يا در شركتها و سازمانها به عنوان كارشناس روانشناسي فعاليت ميكنند و عده‌اي نيز به عنوان دستيار متخصص روانشناسي باليني يا روانپزشك مشغول به كار هستند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس مشترك در گرايشهاي مختلف روانشناسي :
روانشناسي عمومي، علم‌النفس از ديدگاه دانشمندان اسلامي، آمار توصيفي، فيزيولوژي عمومي، كليات فلسفه، مباني جامعه‌شناسي، روانشناسي احساس و ادراك، متون روانشناسي به زبان خارجي، آمار استنباطي، روش تحقيق در روانشناسي، روانشناسي فيزيولوژيك، روانشناسي تجربي، روانشناسي رشد، روانشناسي يادگيري، روانشناسي تربيتي، روانشناسي اجتماعي، روانسنجي، انگيزش و هيجان، شخصيت، آسيب‌شناسي رواني، بهداشت رواني، روانشناسي مرضي كودك، تاريخچه و مكاتب روانشناسي.
دروس تخصصي گرايش روانشناسي باليني:
كاربرد مقدماتي روشهاي تشخيص باليني، كاربرد مقدماتي روشهاي درمان، مصاحبه، سمينار مسائل روانشناسي باليني در جهان و ايران، پژوهش‌هاي عملي در روانشناسي باليني، روانشناسي پويايي گروه، كليات روانپزشكي، بررسي مقدماتي نظريه‌هاي روان درماني، روانشناسي مشاوره و راهنمايي، روانشناسي كودكان استثنايي.
دروس تخصصي گرايش روانشناسي عمومي:
طرحها و پژوهش‌هاي آزمايشگاهي، مقدمات نورو بسيكولوژي، ارزشيابي شخصيت، روانشناسي مشاوره و راهنمايي، روانشناسي هوش و سنجش آن، تفكر و زبان، روانشناسي پويايي گروه، روانشناسي كودكان استثنايي، سمينار در مسائل روانشناسي عمومي، اختلالات يادگيري، روانشناسي جنايي، پژوهش‌هاي عملي در روانشناسي عمومي.
دروس تخصصي گرايش روانشناسي استثنايي:
روانشناسي مشاوره و راهنمايي، نظريه‌ها و كاربرد آزمون‌هاي شناختي، روانشناسي كودكان تيزهوش و روشهاي آموزش آنها، روانشناسي كودكان عقب‌مانده و روشهاي آموزش آنها، اختلالات تكلم و گفتار درماني، روانشناسي تدريس به كودكان ناشنوا، روانشناسي تدريس به كودكان نابينا، متون روانشناسي كودكان استثنايي به زبانهاي خارجي، بهداشت رواني كودكان استثنايي و خانواده، زمينه پيشگيري از تولد كودكان عقب افتاده، روانشناسي كودكان ناسازگار، روشهاي تغيير و اصلاح رفتار كودكان، سمينار مسائل كودكان استثنايي در جهان و ايران، پژوهش‌هاي عملي در روانشناسي و آموزش كودكان استثنايي.
ديباچه: براي بزرگداشت و ارج گذاشتن به مقام شاعران، نويسندگان، دانشمندان و وزيران، به آنها جامه‌اي دوخته مي‌بخشيدند كه به آن خلعت مي‌گفتند. براي مجازات مقصران نيز لباس ناموزون بر تنشان ميكردند و كلاهي مضحك بر سرشان مي‌گذاشتند و او را پياده يا سواره در شهر مي‌گرداندند. حتي وقتي مي‌خواستند از قديمي‌‌ترين و مجرب‌ترين پهلوان‌ها سخن بگويند، مي‌گفتند كه فلاني پيش‌كسوت است، يعني كه او يك پيراهن بيشتر پاره كرده و يا در زورخانه لنگ و اِزار را زودتر گرفته است.به عبارت ديگر در طي تاريخ هميشه لباس بيانگر فرهنگ، قوميت، شخصيت و مقام يك فرد بوده و به همين دليل ارزش و اهميت بسياري داشته است و باز به همين دليل بايد براي رشته طراحي پارچه و لباس، ارزش بسياري قائل شد چرا كه اين رشته از يك سو در حفظ فرهنگ و مليت يك كشور نقش به سزايي دارد و از سوي ديگر ميتواند بهترين، راحت‌ترين و كاربردي‌ترين لباس‌ها و پارچه‌ها را براي مردم جامعه به ارمغان بياورد. رشته طراحي پارچه و لباس يك رشته هنري كاربردي است كه داراي سه گرايش طراحي لباس، طراحي چاپ پارچه و طراحي بافت پارچه ميباشد.
گرايش طراحي لباس:
اين گرايش داراي دو شاخه اصلي تك دوزي يا مزون و صنعت است كه شاخه تك‌دوزي به طراحي و دوخت لباس براي افراد مختلف مي‌پردازد و شاخه صنعت كه كاربردي‌تر است به بخشهاي مختلفي تقسيم ميشود كه از آن جمله ميتوان به بخشهاي پارچه جين، پيراهن بچه، پيراهن زنانه، لباس مردانه و... اشاره كرد. به گفته ديگر گرايش طراحي لباس به آموزش طراحي كاربردي و طراحي مـُد مي‌پردازد كه در اين ميان طراحي كاربردي شامل طراحي لباس مشاغل و گروههاي مختلف جامعه مثل ورزشكاران، قواي سه گانه ارتش و مواردي از اين قبيل ميشود و طراحي مد نيز جنبه فانتزي دارد؛ در اين بخش، طراح با كار خود، خلاقيتش را نشان ميدهد تا افراد ديگر از اين طرح جديد ايده بگيرند و كارهاي تازه‌اي را به بازار عرضه كنند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس مشترك در گرايشهاي مختلف طراحي پارچه و لباس:
مباني هنرهاي تجسمي، كارگاه طراحي پايه، كارگاه عكاسي پايه، هنر و تمدن اسلامي، آشنايي با هنر در تاريخ ، آشنايي با هنرهاي سنتي ايران، هندسه نقوش در صنايع دستي ايران، خوشنويسي و طراحي حروف، آشنايي با پارچه و لباس‌هاي سنتي ايران، پارچه‌شناسي، كارگاه طراحي بافت مقدماتي، كارگاه طراحي چاپ مقدماتي، كارگاه طراحي لباس مقدماتي، آشنايي با رشتههاي هنري معاصر، انسان، طبيعت و طراحي.
دروس تخصصي گرايش طراحي لباس:
تاريخ لباس در ايران و جهان، كارگاه طراحي تخصصي، كارگاه دوخت ، كارگاه طرح و تهيه الگو، كارگاه طراحي لباس، انسان، طبيعت و طراحي، تحقيق (طراحي لباس)، طرح و رساله نهايي.
گرايش طراحي چاپ پارچه:
در طراحي چاپ پارچه، دانشجويان آموزش مي‌بينند كه چگونه براي پارچه‌هاي بافته شده طرح بدهند. در طراحي چاپ پارچه، از لحاظ رنگ‌بندي، طراحي با راپورت‌بندي روبرو است. و منظور از راپورت‌بندي اين است كه طراح، طرح را بر روي پارچه به گونه‌اي تكرار كند كه اين تكرار چشم آزار نباشد، يعني طراح با توجه به نوع، تراكم تار و پود، رنگ و ميزان پذيرش رنگ يا آبي كه در پارچه وجود دارد و همچنين نوع چاپ پارچه كه ميتواند چاپ روتاري، سيلك، غلطكي يا چاپ‌هاي مدرن باشد؛ طرح خود را ارائه ميدهد.
دروس تخصصي گرايش چاپ پارچه:
پارچه‌شناسي تخصصي، تاريخ پارچه و نساجي، كارگاه رنگرزي، تحول صنايع دستي در دنيا، كارگاه طراحي چاپ، تحقيق (چاپ پارچه)، طرح و رساله نهايي.
گرايش طراحي بافت پارچه:
گرايش بافت پارچه به طراحي و نفش‌بندي پارچه مي‌پردازد. به عبارت ديگر دانشجويان اين رشته با طراحي بافت پارچه‌هايي كه ساختمان آنها از تاروپود تشكيل شده، آشنا ميشوند. دانشجوي طراحي بافت پارچه با تاروپود پارچه بازي ميكند تا طرح جديدي ارائه دهد و در اين راستا لازم است كه با انواع بافت پارچه آشنا باشد تا بتواند با توجه به نوع كاربرد، طرح مورد نظرش را ارائه دهد. براي مثال پارچه‌اي كه براي مبلمان اداري طراحي ميشود، جنس، طرح و رنگش با پارچه مبلمان منزل متفاوت است.
دروس تخصصي گرايش بافت پارچه:
پارچه‌شناسي تخصصي، تاريخ پارچه و نساجي، كارگاه رنگرزي، تحول صنايع دستي در دنيا، كارگاه طراحي بافت، تحقيق (بافت پارچه) ، طرح و رساله نهايي.
تواناييهاي لازم :
يك دانشجوي طراحي پارچه و لباس بايد هنرهاي تجسمي را بشناسد و داراي خلاقيت و ديد هنري باشد. داوطلبان بايد بدانند كه رشته طراحي پارچه و لباس، يك رشته كاربردي است؛ يعني هدف اين رشته طراحي اصولي پارچه و لباس با حفظ خلاقيت هنري است و در نهايت بايد محصول هنرمند، به صورت توليد انبوه وارد بازار شود. به همين خاطر هنرمنداني كه فقط براي حس خودشان طراحي ميكنند، در اين رشته موفق نمي‌شوند و بهتر است رشته نقاشي را انتخاب كنند.
موقعيت شغلي در ايران :
امروزه صاحبان صنايع متوجه شده‌اند كه بايد اصول علمي طراحي و رنگ‌بندي را رعايت كنند تا كارشان توان رقابت در بازار را داشته باشد. براي مثال شركتهاي خودروسازي به دنبال الگوساز و طراح بافت پارچه براي روكش صندلي خودرو هستند. بازار كار طراحي لباس نيز بسيار خوب است و حتي اگر فارغ‌التحصيل اين گرايش جذب سازمانها و مراكز خصوصي و دولتي نشود، ميتواند با سرمايه‌اي اندك براي خود، كار كند.
ديباچه: در سال 1400 هجري شمسي، جمعيت كشور ما به 120 ميليون نفر خواهد رسيد كه 80 درصد اين 120 ميليون نفر در شهرها ساكن ميشوند. يعني كمتر از 20 سال ديگر كشور ايران حدود 96 ميليون شهرنشين خواهد داشت. حال سؤال اينجاست كه آيا براي اسكان و فراهم نمودن امكانات اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي اين 96 ميليون نفر برنامهريزي كرده‌ايم؟ در حال حاضر چطور؟ آيا شهرهاي ما از حداقل استانداردهاي جهان برخوردارند؟ به راستي چه افرادي مي‌توانند طرحي جامع براي شهرها و شهرك‌ها ارائه دهند و در آرامش روحي و جسمي شهرنشينان نقش مؤثري داشته باشند؟ بدون شك چنين كاري از عهده متخصصان يك رشته برنمي‌آيد، بلكه براي ساماندهي يك شهر نياز به همكاري و همفكري اقتصاددانان، جامعه‌شناسان، معماران، مهندسين عمران، جغرافي‌دانان و كارشناسان رشتههاي متعدد ديگر است.در اين ميان متخصص شهرسازي به عنوان سياستگذار و مدير متخصص ، نقش بسيار مهمي را بر عهده دارد. متخصص شهرسازي فردي است كه ميتواند در زمنيه طراحي شهري يا برنامهريزي شهري فعاليت كرده و عامل توسعه شهري شود. دانش شهرسازي به بررسي كليه تحولات اجتماعي، اقتصادي، سياسي و فيزيكي يك شهر مي‌پردازد و تلاش ميكند كه روابط موجود در يك شهر را در قالب يك نظام هماهنگ، مديريت و سازماندهي كند و متخصص شهرسازي نيز كسي است كه با مطالعه و بررسي روابط اجتماعي، اقتصادي، سياسي و فرهنگي حاكم در شهر، برنامه‌اي بسامان و مطبوع براي يك شهر ارائه ميدهد. برنامه‌اي كه تصويرگر سيماي شهر در آينده است.
در اين رشته حداقل 6 محور اصلي وجود دارد كه در برنامهريزي و طراحي شهر سرنوشت ساز است. اين 6 محور عبارتند از:0
ـ برنامهريزي شهري كه عمدتاً بر روي كاربري اراضي متمركز است؛ يعني بررسي ميكند كه ما چگونه فضا و پهنه شهر را به فعاليتهاي مختلف اعم از صنعتي، تجاري و مسكوني اختصاص دهيم. ـ برنامهريزي حمل و نقل ـ برنامهريزي اقتصادي و اجتماعي؛ چون در شهر تنها موضوع مورد بررسي فيزيك شهر نيست بلكه مسأله مهم، جامعه شهري و انسان‌هايي هستند كه در اين محيط زندگي ميكنند. به عبارت ديگر براي اقشار مختلف كه امكانات اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي دارند يا براي اقوام مختلفي كه در مكان‌هاي مختلف يك شهر زندگي ميكنند، بايد برنامهريزي شود. ـ برنامهريزي شبكه‌هاي زيرساختي مثل آب، برق و تلفن ـ برنامهريزي محيط زيست كه به بررسي خطرات محيط زيست مثل سيل و زلزله مي‌پردازد و براي مقابله با اين سوانح برنامهريزي ميكند و تأثيرات سوئي را كه انسان بر محيط زيست مي‌گذارد مطالعه ميكند. ـ طراحي شهري كه به طراحي سه‌بعدي شهر پرداخته و محور توجه آن مناسبات انسان با محيط فيزيكي خود است. در واقع در طراحي شهري انسان با تمام خصوصيات جسمي، روحي و معنويش مطرح است و هدف آن نيز ارتقاي كيفيت شهر ميباشد.
تواناييهاي لازم :
دانشجوي اين رشته بايد با طراحي و مفاهيم هنري مثل روانشناسي رنگها آشنا باشد و در عين حال به مفاهيم تكنيكي و اصول فني كار مثل نقشه‌برداري، رسم فني، پرسپكتيو، هندسه فضايي، مدلسازي، رياضي و مسائل انساني و اجتماعي مثل مباني جامعه‌شناسي علاقه‌مندباشد. و بداند كه در طي تحصيل بايد كارهاي تحقيقاتي و عملي بسياري انجام دهد. در ضمن رشته شهرسازي نياز به مطالعه زياد، كارهاي فيزيكي گسترده و برداشت‌هاي ميداني بسياري دارد به همين دليل دانشجو بايد وقت زيادي را به آن اختصاص دهد. همچنين بايد قدرت تحليل بالايي داشته و در طراحي زبردست باشد.
موقعيت شغلي در ايران :
كشور ما براي توسعه شهري و منطقه‌اي نياز به 50 هزار برنامه‌ريز شهري و منطقه‌اي دارد؛ يعني اگر ما بخواهيم به قافله توسعه جهاني نزديك شويم بايد بحث برنامهريزي را باور داشته و در اين زمينه سرمايه‌گذاري نماييم تا بتوانيم مثل كشور كره با استفاده از منابع برنامهريزي، عقب‌ماندگي خود را جبران كنيم. اما متأسفانه در حال حاضر تواناييهاي متخصصان اين رشته در فرهنگ عمومي جامعه شناخته شده نيست و مسؤولان بين معماري و شهرسازي تمايزي قائل نمي‌شوند. در حالي كه دانش معماران در حد بنا است و آنها در مقياس كلان مداخله نمي‌كنند؛ يعني يك شهر يا يك منطقه را با تمامي ويژگي‌ها و خصوصيات اجتماعي، انساني، اقتصادي، فرهنگي و فيزيكي آن مطالعه نمي‌كنند و به همين دليل نمي‌توانند در برنامهريزي يا طراحي شهري موفق باشند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
درآمدي بر شهرشناسي، مباني جامعه‌شناسي، درك و بيان محيط شهري، مباني جغرافيا، مباني اقتصاد، بوم‌شناسي طبيعي و انساني، كاربرد رياضيات در شهرسازي، كارگاه بيان تصويري، كاربرد هندسه در شهرسازي ، زبان تخصصي .
دروس اصلي :
كاربرد نقشه‌برداري، كاربرد رايانه در شهرسازي، تاريخ و فرهنگ شهرنشيني جهان، تاريخ و فرهنگ شهرنشيني ايران، آشنايي با مباني معماري وساختمان، مباني مهندسي شبكه حمل و نقل، كارگاه مهندسي شبكه حمل و نقل، مباني مهندسي تأسيسات شهري، كارگاه مهندسي تأسيسات شهري، طراحي و كاربرد نظام اطلاعات ، آمار و روشهاي كمي در شهرسازي ، آشنايي با مصالح و ساخت ، جغرافياي شهري ، جامعه‌شناسي شهري ، اقتصاد شهري ، كارگاه مطالعات شهري، حقوق و قوانين شهري.
دروس تخصصي:
مباني و روشهاي برنامهريزي شهري ، مباني و روشهاي طراحي شهري ، كارگاه برنامهريزي شهري (كاربري زمين)، كارگاه طراحي شهري، مباني و روشهاي برنامهريزي مسكن ، كارگاه برنامهريزي مسكن، مديريت و سازمان اجرايي شهري ، كارگاه طرحهاي اجرايي ، شناخت فضاهاي شهري ايران ، روش تحقيق در شهرسازي ، كارگاه آماده سازي زمين، كارگاه برداشت كاربري ، طرح نهايي.
ديباچه: رشته هوانوردي داراي سه شاخه خلباني، مراقبت پرواز و ناوبري هوايي است كه در اين ميان دو شاخه خلباني و مراقبت پرواز از بين داوطلبان گروههاي آزمايشي رياضي و فني و علوم تجربي دانشجو مي‌پذيرند كه ما در اينجا به معرفي اين دو شاخه مي‌پردازيم :
شاخه خلباني تنها شاخه خلباني كه از طريق آزمون سراسري دانشگاهها و مراكز آموزش عالي دانشجو مي‌پذيرد، شاخه خلباني نظامي است كه دانشجويان آن در دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري آموزش مي‌بينند. هدف از پذيرش دانشجوي هوانوردي (خلباني) در دانشگاه هوايي شهيد ستاري، تربيت خلبان‌هاي مورد نياز نيروي هوايي جمهوري اسلامي است. نيروي هوايي تعيين ميكند كه دانشجويان خلباني در كدام رشته تخصصي (خلبان جنگي ، آموزشي يا مسافربري) آموزش ببينند. آنچه مهم است اين است كه رشته هوانوردي (خلباني) دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري وابسته به نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي است و دانشجويان اين دانشگاه از بدو ورود به دانشگاه يك دانشجوي نظامي خواهند بود و در نهايت به عنوان يك افسر مهندس يا كارشناس فارغ‌التحصيل ميشوند.
تواناييهاي لازم :
يك خلبان به عنوان فرمانده هواپيمايي كه ميليون‌ها دلار ارزش دارد، حرف اول را در هواپيما مي‌زند. به همين دليل بايد آمادگي كامل را براي احراز اين مسؤوليت داشته باشد كه اين آمادگي در سه مرحله سنجيده ميشود. در مرحله اول داوطلب شركت در آزمون سراسري آمادگي علمي خود را ثابت ميكند و همچنين لازم است كه رشته هوانوردي (خلباني) را جزو يكي از 9 انتخاب اول فرم انتخاب رشته خود درج كرده باشد. در مرحله بعد بايد از لحاظ جسمي در معاينات پذيرفته شود كه در اين مرحله يك داوطلب علاوه بر خصوصيات ظاهري كه عبارتند از:
حداكثر سن 20 سال تمام (حتي اگر خدمت سربازي را انجام داده باشد نبايد بيشتر از 20 سال داشته باشد)، حداقل قد 165 سانتي‌متر، داشتن وزني متعارف بايد از سلامت جسماني كامل برخوردار باشد. مثلاً بايد ديد چشم او بوده و كوررنگي نداشته باشد به همين دليل چشم داوطلب در سه مرحله معاينه ميشود همچنين گوش و حلق و بيني و قلب يك داوطلب در سه مرحله معاينه شده و نهايتاً نوار مغزي او برداشته و دندان‌هايش معاينه ميشود. چون براي مثال اگر داوطلبي چند عدد از دندانهاي جلو را نداشته باشد در فشار جوّ بالا دچار حالت تهوع ميشود يا اگر بيش از 3 يا 4 دندانش ترميم شده باشد، در حين پرواز مشكل خواهد داشت در نهايت در صورت سلامت جسماني كامل، از داوطلب مصاحبه عقيدتي و حفاظتي ميشود. يك دانشجوي خلباني بايد جسور، نترس و شجاع باشد و همچنين لازم است كه عاشق اين رشته بوده و فردي منضبط و منظم باشد.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
رياضي ، فيزيك پايه، آمار و احتمالات، معادلات ديفرانسيل.
دروس اصلي:
كامپيوتر و برنامه‌نويسي، ارتعاشات عمومي، استاتيك، مباني مهندسي برق، ديناميك عمومي، اصول ايمني پرواز، الكترونيك عمومي، آئروديناميك عمومي، اصول هوانوردي، موتورهاي هواپيما، سيستمهاي الكتريكي و الكترونيكي هواپيما، ناوبري هوائي ، هواشناسي، فيزيولوژي هوائي، قوانين و مقررات هوانوردي.
دروس تخصصي:
مقاومت مصالح، مباني مديريت و تحقيق در عمليات، ايروديناميك سيالات تراكم‌پذير، انتقال حرارت عمومي، مكانيك پرواز كاربردي، زبان تخصصي، پرواز اوليه، پرواز پايه ، پرواز پيشرفته نظامي ، پرواز تخصصي نظامي.
شاخه مراقبت پرواز :
آن‌گاه كه روي صندلي يك هواپيماي در حال پرواز بر فراز يكي از شهرهاي بزرگ و پرجمعيت جهان نشسته‌ايد، آسمان را خالي و آرام و بي‌سر و صدا و به رنگ اقيانوس آبي‌رنگ مي‌بيند. اما اگر به صفحه رادار مراقبت پرواز فرودگاه آن شهر نگاه كنيد، آن را همانند بزرگراهي مملو از اتومبيل مشاهده مي‌كنيد كه با سرعتي بسيار در حال حركت هستند. اتاق عمليات (كنترل راداري فرودگاه هواپيما) در فرودگاه هر شهر، اداره آسمان پر ترافيك آن شهر را به عهده دارد. در اين اتاق، مسؤولان مراقبت پرواز با چشماني دقيق و مراقب، تغييرات لحظه‌اي و كامپيوتري صفحات سبزرنگ رادار را زير نظر دارند و با استفاده از رادار و راديو، هواپيماها را در آسمان هدايت ميكنند وبه خلبان‌ها دستور مي‌دهند كه به كدام سمت گردش كنند، اوج بگيرند، فرود آيند و سرعتشان را زياد يا كم كنند تا تداخلي پيش نيايد و از ايمني كامل برخوردار گردند. شاخه مراقبت پرواز به آموزش و پرورش متخصصان برج مراقبت پرواز مي‌پردازد. افرادي كه در برج مراقبت، كنترل هواپيماهاي مسافربري و شكاري را برعهده دارند تا هنگام پرواز، بلند شدن و نشستن، تداخلي به وجود نيايد و هواپيما فرود يا پروازي ايمن داشته باشد. يك متخصص مراقبت پرواز اطلاعات لازم را در زمينه نحوه وزش باد، نوع هوا و سمت باند پروازي از برج مراقبت پرواز گرفته و براساس آن، هواپيما را هدايت ميكند. در ضمن كاركنان مراقبت پرواز، اولين كساني هستند كه از وقوع سانحه آگاه ميشوند بنابراين ضمن رعايت دستورالعمل مربوط، بايد با سريعترين وسيله ممكن براي نجات سرنشينان هواپيماي سانحه ديده و از بين نرفتن آثار و شواهد و مدارك مؤثر در بروز سانحه اقدام نمايند.
تواناييهاي لازم :
پاي ميكروفون صحبت كردن، يك توانايي است و مراقب پرواز بايد از اين توانايي برخوردار باشد؛ يعني بايد بتواند در هر شرايطي اطلاعات لازم را در اختيار خلبان‌ها قرار دهد. براي مثال اگر هوا خراب باشد و خلبان هم دچار اضطراب و هيجان شده باشد، اين مسؤول مراقبت پرواز است كه ميتواند به خلبان آرامش دهد و باعث شود كه هواپيما ايمن بر زمين بنشيند. همچنين يك مراقب پرواز بايد به زبان انگليسي مسلط باشد. چون بايد با خلبان‌ها انگليسي صحبت كند و خلبان‌ها نيز به زبان انگليسي پاسخ بدهند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
رياضي عمومي، فيزيك، مباني و برنامهريزي كامپيوتر، معادلات ديفرانسيل.
دروس اصلي:
مباني مهندسي برق، مكانيك، نقشه‌كشي و نقشه‌خواني هوانوردي، الكترونيك عمومي، سيستمهاي كمك ناوبري، ناوبري، هواشناسي عمومي، سرويس هواشناسي، هوانوردي، مكانيك پرواز، زبان تخصصي، فرودگاهها، حقوق هواپيمايي، مباني مديريت، اصول مخابرات، اصول رادار، كاربرد كامپيوتر و اتوماسيون در مراقبت پرواز، آمار و احتمالات مهندسي.
دروس تخصصي:
مراقبت هوانوردي و طرح پرواز، سرويسهاي ترافيك هوايي، سرويسهاي اطلاعاتي هوانوردي، دستورالعملهاي ناوبري و مراقبت پرواز (كنترل منطقه‌اي، كنترل تقرب و ارتفاع‌سنجي، برج كنترل) ، دستورالعملهاي كنترل هواپيما به وسيله رادار، آموزش عملي رادار، تجسس و نجات، بررسي سوانح، طراحي دستورالعملهاي پرواز، عمليات هواپيمايي، صلاحيت پرواز، سيستم ناوبري، ارتباطات و نظارت ماهواره‌اي، روش تدريس هواپيمايي، سيمولاتور برج كنترل، سيمولاتور كنترل منطقه‌اي، سيمولاتور تقرب پرواز.
موقعيت شغلي در ايران :
شاخه خلباني تنها در دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري ارائه ميشود و تمامي دانشجويان اين دانشگاه از بدو ورود بورسيه ميشوند و با درجه ستوان دومي فارغ‌التحصيل مي‌گردند و در طول خدمت در نيروي هوايي، مسكني مناسب و مطابق ضوابط نيروي هوايي دريافت ميكنند. شاخه مراقبت پرواز نيز در دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري و دانشكده صنعت هواپيمايي كشوري ارائه ميشود. گفتني است تعدادي از دانشجويان دانشكده صنعت هواپيمايي كشوري از ترم دوم تحصيلي ، در صورت احراز شرايط با توجه به نياز شركتهاي هواپيمايي بورسيه خواهند شد و در صورت سپردن تعهد خدمت از انجام خدمت وظيفه معاف ميشوند.
ديباچه: رشته بهداشت محيط به مطالعه مسائل زيست محيطي از قبيل آب، فاضلاب، زباله، هوا و كنترل بهداشت مواد غذايي مي‌پردازد تا دانشجويان پس از فارغ‌التحصيلي بتوانند در اجتماعات كوچك مستقر شده و پس از مطالعه و بررسي مشكلات بهداشت منطقه در جهت رفع اين مشكلات قدم بردارند؛ يعني دانشجويان بايد بتوانند با دادن طرح‌هايي مفيد و عملي در زمينه تأمين آب آشاميدني سالم كمي و كيفي، دفع صحيح زباله، بهسازي اماكن عمومي، مبارزه با حشرات و ناقلين بيماري، مردم را در رفع اين مشكلات راهنمايي و كمك كرده و اطلاعات و آمارهاي لازم را در موارد فوق جمع‌آوري و طبقهبندي نمايند.اين رشته در مقطع كارداني مسائل زيست‌محيطي را به صورت ساده‌تري مطرح ميكند چون كاردان‌ها در اجتماعات كوچكتري مثل روستاها به مردم خدمت ميكنند و به مسائل بهداشتي اوليه آنها از قبيل پاكيزه كردن آب (گندزدايي آب)، مبارزه با حشرات، تصفيه فاضلاب و بهداشت مسكن و اماكن عمومي مي‌پردازند. اما در مقطع كارشناسي تخصصي‌تر و فني‌تر ميشود، چون فارغالتحصيلان بايد بتوانند براي اجتماعات بزرگتر از قبيل شهرها برنامهريزي بهداشتي كنند. براي مثال طراحي تصفيه‌خانه آب يا فاضلاب شهرها، نحوه جمع‌آوري فاضلاب، نحوه توزيع و انتقال آب، شناخت آلاينده‌هاي هوا و كنترل آنها در حيطه فعاليت فارغالتحصيلان كارشناسي بهداشت محيط ميباشد.
تواناييهاي لازم :
رشته بهداشت محيط داراي سه جنبه بيولوژي، شيمي، فيزيك و رياضي است و دانشجوي بهداشت محيط در صورت علاقه‌مندي به هر يك از زمينههاي فوق ميتواند در اين رشته موفق گردد.براي مثال كارشناس بهداشت محيط كه به دروس فني به ويژه مكانيك سيالات علاقه‌مند است، ميتواند در زمينه طراحي تصفيه خانه‌ها فعاليت كند. كارشناس علاقه‌مند به بيولوژي نيز ميتواند در زمينه انتقال بيماريها به انسان توسط فاكتورهاي زيست محيطي مطالعه و تحقيق كند و فردي كه به شيمي علاقه‌مند است ميتواند در زمينه فرآيندهاي مختلف اعم از فرآيند تصفيه آب يا فاضلاب فعاليت نمايد. درواقع اين رشته ميتواند طيف گسترده‌اي از داوطلبان را كه داراي علايق و توانمندي‌هاي متفاوتي هستند، جذب خود كند. قابل ذكر است كه زمينههاي فوق بيشتر در كارشناسي و مقاطع بالاتر مطرح ميشود و در مقطع كارداني كه جنبه كاربردي دارد، آنچه مهم است علاقه‌مندي به حفظ بهداشت محيط و آموزش اين مسأله به عموم مردم است.گفتني است كه رشته بهداشت محيط ابتدا در مقطع كارداني دانشجو مي‌پذيرد اما دانشجويان مي‌توانند تا مقطع دكترا در كشور ادامه تحصيل دهند.
موقعيت شغلي در ايران :
اگر جامعه و حكومت به بهداشت و سلامتي اهميت دهد، فرصتهاي شغلي اين رشته بسيار زياد خواهد بود چون هر جا انسان وجود داشته باشد، براي حفظ سلامت او، متخصصان اين رشته بايد حضور داشته باشند، اما متأسفانه در كشور ما توانمندي‌هاي متخصصان بهداشت محيط ناشناخته مانده و از همين‌رو فرصتهاي شغلي فارغالتحصيلان اين رشته به طور كاذب كم شده است.با اين وجود يك فارغ‌التحصيل توانمند بهداشت محيط در مقطع كارداني ميتواند در وزارت بهداشت - درمان و آموزش پزشكي و در مقطع كارشناسي در شهرداري‌ها، سازمان آب و فاضلاب، شركتهاي خصوصي طراحي تصفيه‌خانه آب و فاضلاب و سازمان حفظ محيط‌زيست فرصتهاي شغلي مناسبي داشته باشد.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه و اصلي :
فيزيك عمومي، شيمي عمومي، آمار حياتي مقدماتي، اصول هيدروليك، نقشه‌برداري، آموزش بهداشت، پاتوبيولوژي، اپيدميولوژي بيماريهاي واگير، جامعه‌شناسي شهري و روستايي، نظام عرضه خدمات بهداشتي و درماني.
دروس تخصصي :
شيمي و ميكروبيولوژي آب و فاضلاب ، كارگاه لوله‌كشي آب و فاضلاب، اصول تصفيه و بهسازي منابع آب، دفع فاضلاب در اجتماعات كوچك، كاربرد موتور تلمبه در تأسيسات آب و فاضلاب، كارگاه نصب و راه‌اندازي و تعمير موتور تلمبه‌ها، حفاري و بهره‌برداري از چاه ، اصول بهداشت هوا، بهداشت مواد غذايي، بهداشت مسكن و اماكن عمومي، گندزداها، آشنايي با پرتوهاو پرتوزاها، كاربرد سموم و ناقلين ، بهداشت حرفهاي ، اقدامات بهداشتي در شرايط اضطراري ، بهره‌برداري و نگهداري تأسيسات آب و فاضلاب ، كارآموزي در عرصه.
ديباچه: معادن سرشار منيزيم، زغال سنگ، مس و آهن هند يكي از دلايل اصلي سيطره انگلستان بر كشور هند بود. دليل هجوم مهاجر نشينان فرانسوي، اسپانيايي، پرتغالي و انگليسي به قاره آمريكا نيز معادن غني طلا، نقره، الماس، مس و زغال سنگ اين قاره بود. سوداگران پرتغالي، هلندي،انگليسي و فرانسوي نيز به عشق تصرف معادن طلا و الماس آفريقا به اين قاره روي آوردند و امروزه نيز دانشمندان به اميد دستيابي به معادن پربار و فلزات ناياب و گرانبهاي موجود در فضا پروژه‌هاي بسياري را در دست بررسي دارند. اما چرا در گذشته يكي از دغدغه‌هاي اصلي كشورهاي صنعتي، دستيابي به معادن غني كشورهاي ديگر بود و چرا امروزه دانشمندان به اميد دست يافتن به ذخاير جديد معدني چشم به فضا دوخته‌اند؟پاسخ اين سؤال را بايد در صنعت جست. چون براي هر فعاليت صنعتي نياز به مواد معدني داريم و به عبارت ديگر مبناي اصلي توليد و توسعه صنعتي، مواد معدني است. موادي كه كشف و استخراج آنها نياز به كارشناساني متخصص دارد و به همين دليل امروزه در بسياري از دانشگاهها و مراكز آموزش عالي جهان، رشتهاي به نام مهندسي معدن وجود دارد. رشتهاي كه در كشور ما نيز با دو گرايش اكتشاف و استخراج در دانشگاهها و مراكز آموزش عالي ارائه ميشود.
گرايش اكتشاف معدن:
مهندس معدن در گرايش اكتشاف پس از كشف معدن، نوع و شكل مواد معدني را تعيين كرده و به ارزيابي اقتصادي، ميزان ذخيره و همچنين چگونگي استخراج منابع معدني مي‌پردازد. در اين گرايش دانشجويان درباره مكانيك سنگ، زمان‌شناسي ساختماني، ژئوفيزيك و زمين‌شناسي معدني مطالعه ميكنند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس مشترك در گرايشهاي مختلف مهندسي معدن :
رياضي، معادلات ديفرانسيل، آمار و احتمالات مهندسي، برنامه‌نويسي كامپيوتر، فيزيك، محاسبات عددي، شيمي عمومي، نقشه‌كشي صنعتي، اجزاء ماشين، استاتيك، ديناميك، مقاومت مصالح، مكانيك سيالات، شيمي فيزيك، نقشه‌برداري عمومي، عمليات نقشه‌برداري، زمين‌شناسي عمومي، زمين‌شناسي ساختماني، زمين‌شناسي اقتصادي، مكانيك سنگ، اقتصاد معدني، كانه‌آرايي.
دروس تخصصي گرايش اكتشاف معدن :
اصول استخراج معدن، برداشت زمين‌شناسي، كاني‌شناسي توصيفي، سنگ‌شناسي ، كارتوگرافي و كاربرد عكس‌هاي هوايي، كاني‌شناسي نوري، مينرالوگرافي، زمين‌شناسي ايران، تجزيه مواد معدني، ژئوفيزيك اكتشافي، حفاري اكتشافي، چاه‌پيمايي، ژئوشيمي اكتشافي، ژئوتكنيك، آبهاي زيرزميني، نقشه‌برداري معدني، ارزيابي ذخاير معدني.
گرايش استخراج معدن:
گرايش استخراج شامل عمليات حفاري و آتشباري به منظور خردكردن سنگ، بارگيري و باربري و در اغلب اوقات سنگ‌شكني به منظور رساندن ابعاد "كان‌سنگ" به اندازه مناسب است. اين عمليات ميتواند در معادن روباز، زيرزميني و در موارد محدودي در دريا انجام گيرد.
دروس تخصصي گرايش استخراج معدن:
مباني مهندسي برق، ماشينهاي حرارتي، كاني‌شناسي، سنگ‌شناسي، برداشت زمين‌شناسي، كارتوگرافي و فتوژئولوژي، اصول اكتشاف و ارزيابي ذخاير، بازديد معدن، چالزني و آتشباري، حفره چاه و تونل، ترابري در معادن، نگهداري در معادن، تهويه در معادن، روشهاي استخراج روباز، روشهاي استخراج زيرزميني، نقشه‌برداري معدني، آبكشي در معادن، كانه‌آرايي، خدمات فني در معادن، اصول طراحي معادن.
تواناييهاي لازم :
چون بخشي از كار مهندسي معدن مانند نقشه‌برداري در زيرِزمين انجام ميشود، دانشجوي اين رشته بايد از نظر جسمي توانايي خوبي داشته و قدرت كار در معدن را كه بيشتر در خارج از شهر و گاه در نقاط دور افتاده قرار دارد، داشته باشد. به همين دليل بيشتر دانشجويان دختر اين رشته ـ به غير از تعداد معدودي از آنها كه در آزمايشگاهها و مراكز طراحي معدن فعاليت ميكنند ـ با مشكلات كاري روبرو ميشوند. گفتني است رياضي در اين رشته از اهميت زيادي برخوردار است زيرا بدون استفاده از مدلهاي رياضي، محاسبات استخراج و اكتشاف معدن را نميتوان انجام داد.
موقعيت شغلي در ايران :
در حال حاضر ما در بخش معدن بطور متوسط داراي رشد 5/6 درصدي هستيم كه بايد در اين زمينه به رشد 15 درصدي برسيم و براي رسيدن به اين رشد به كارشناسان تكنولوژي‌آفرين بخصوص در زمينه فرآوري نياز مبرم داريم. چرا كه راه يافتن به بازارهاي جهاني تنها از طريق كنترل كيفيت و استاندارد كردن محصولات معدني مقدور خواهد بود. امروزه ما نيازمند فارغالتحصيلان علاقه‌مند و خلاق مهندسي معدن هستيم تا بتوانيم بدون وابستگي به كارشناسان خارجي، شاهد رونق و افزايش صادرات اين بخش باشيم. فارغالتحصيلان اين رشته علاوه بر وزارت معادن و فلزات مي‌توانند در وزارت نفت در زمينه حفاري، وزارت نيرو در زمينه آبهاي زيرزميني، كارگاههاي وزارت راه و ترابري براي حفاري راهها و تونل‌ها، شركت مترو و سازمان انرژي اتمي مشغول به كار شوند.
ديباچه: وقتي سخن از مددكاري ميشود بسياري از افراد به ياد زندان‌ها يا پرورشگاه‌ها مي‌افتند كه در آنجا افرادي به نام مددكار در دفتر يا واحد مددكاري فعاليت ميكنند. اما حرفه مددكاري به فعاليت در دو مكان فوق محدود نمي‌شود. بلكه مددكاري اجتماعي، يكي از رشتههاي كاربردي است كه فارغ‌التحصيل آن بايد بتواند در مراكز مختلف با استفاده از روشها و تكنيكهايي كه آموزش ديده است، وارد زندگي انسان‌هايي شود كه به هر دليل اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و خانوادگي دچار مشكل بوده و نمي‌توانند مشكل خود را به تنهايي حل كنند يا منشأ مشكل خويش را تشخيص بدهند.در واقع اين افراد مي‌توانند به ياري مددكارمشكل خويش را شناخته وحل نمايند.بنابراين اگر بخواهيم اين رشته را به طور خلاصه معرفي كنيم، بايد بگوييم كه هدف رشته مددكاري اين است كه به افراد نيازمند به خدمات اجتماعي كمك كند تا خود را بيابند، مشكل خويش را بشناسند و سپس راه حل آن را پيدا كنند.
تواناييهاي لازم :
يك مددكار بايد داراي توانمندي‌هاي روحي خاصي باشد؛ يعني بايد روحيه‌اي قوي داشته باشد تا بتواند مشكلات و معضلاتي را كه در زندگي انسانها مي‌بيند، تحمل كند پس بايد پذيرفت كه افراد زودرنج و بسيار حساس و عاطفي به درد اين رشته نمي‌خورند. در ضمن يك مددكار نبايد در گفتگو و ارتباط برقرار كردن با ديگران دچار مشكل شود و در نهايت يك مددكار بايد خود را به خوبي بشناسد چون اگر خود را نشناسد، نميتواند به ديگري شناخت بدهد و او را كمك كند.
موقعيت شغلي در ايران :
رشته مددكاري از جمله رشته‌هايي است كه داوطلبان هر سه گروه آزمايشي علوم رياضي و فني، علوم تجربي و علوم انساني مي‌توانند آن را انتخاب كنند همچنين دانشجويان اين رشته بايد در دوران تحصيل 24 واحد كارورزي و پس از فارغ‌التحصيلي 2 سال طرح بگذرانند. اين دو ويژگي رشته فوق را متمايز ساخته است، چرا كه فارغالتحصيلان اين رشته به دليل تجربه ناشي از 24 واحد كارورزي در 6 واحد مستقل و 2 سال طرح در سازمانها و مؤسسه‌هاي دولتي، از موقعيت شغلي مناسبي برخوردار هستند.در واقع هر جايي كه اداره رفاه يا امور اجتماعي هست، مددكار اجتماعي ميتواند در آنجا حضور داشته و مسؤوليتي را بر عهده بگيرد. در نتيجه فارغالتحصيلان اين رشته مشكل اشتغال ندارند. اما با وجود مزيت‌هاي اين رشته، بايد پذيرفت كه رشته مددكاري با مشكلاتي نيز گريبانگير است كه در اين ميان گمنام بودن رشته مددكاري در جامعه و حتي در بين جوانان و داوطلبان كنكور مشكل بسيار بزرگي است.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه و اصلي :
مباني جامعه‌شناسي ، خدمات اجتماعي و تعاون در اسلام، مباني روانشناسي، رياضيات پايه، مباني مددكاري، آمار مقدماتي، مباني رفاه اجتماعي، مباني جمعيت‌شناسي، مباني مردم‌شناسي، كاربرد آمار در خدمات اجتماعي، اصول علم اقتصاد، كليات حقوق، مباني مديريت، اصول علم سياست، اصول توانبخشي، روانشناسي اجتماعي، نظريه‌هاي جامعه‌شناسي، روش تحليل جمعيت، روش تحقيق در خدمات اجتماعي (عملي)، نهاد خانواده، آسيب‌شناسي اجتماعي، حقوق خانواده و كار، جامعه‌شناسي روستايي، بهداشت خانواده، جامعه‌شناسي شهري و توسعه، بهداشت رواني، بررسي مسايل اجتماعي ايران، مديريت مؤسسات خدمات اجتماعي، كليات برنامهريزي اقتصادي و تجاري.
دروس تخصصي :
مددكاري فردي ، آشنايي با روشهاي مددكاري، پويايي گروهي، مددكاري گروهي، توانبخشي گروههاي خاص، كارورزي مددكاري فردي ، روانشناسي كودك و نوجوان، مشاوره و مددكاري، مددكاري جامعه‌اي ، روانشناسي مرضي، كارورزي در مددكاري گروهي ، تغذيه، كارورزي مددكاري جامعه ، اقتصاد ايران، پروژه تحقيقاتي ، سرپرستي در خدمات اجتماعي.
Marichka
18-02-2007, 01:13
دوره کارشناسی مخابرات و الکترونیک و الکترونیک دریایی از دوره های آموزش عالی است که هدف آن تربیت کارشناس در زمینه شناخت نحوه عملکرد و چگونگی نگهداری و بهره برداری و تجزیه و تحلیل و طراحی سیستمها و مدارهای مخابراتی و الکترونیکی دریایی است. دروس این دوره ترکیبی از درس عمومی، علوم پایه و دروس اصلی مهندسی برق و دروس تخصصی مخابرات و الکترونیک دریایی است که با توجه به نیازهای نیروهای دریایی جمهوری اسلامی و سایر ارگانهای دریایی برنامه ریزی شده است.
طول دوره و شکل نظام:
طول متوسط این دوره 4 سال است و طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است مدت هر واحد درس نظری حداقل 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 24 ساعت و کارگاهی حداقل 51 ساعت است.
ضرورت و اهمیت:
ضرورت و اهمیت آموزش کارشناس در این رشته با توجه به موارد زیر روشن می شود.
- تامین نیروی انسانی متخصص مورد نیاز در مشاغل تعمیرات و نگهداری تجهیزات مخابراتی و الکترونیکی.
- تنوع سیستمهای مخابراتی و الکترونیکی در نیروهای دریایی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و کاربرد وسیع فن آوری جدید مخابرات و الکترونیک در دستگاههای مدرن موجود در واحدهای شناور رزمی و تدارکاتی مانند سیستمهای سلاح (توپخانه، موشک، سلاح های زیر سطحی)، رادارهای ردیاب، هدایت آتش، جستجوگر و ناوبری تجهیزات جنگ های الکترونیکی، سایت های دفاع ساحلی، ناوبری الکترونیکی و ...
- توسعه روزافزون تجهیزات مخابراتی و الکترونیکی در نیروی دریایی و سایر ارگانهای دریایی
- فراهم آوردن زمینه های خود کفایی در تربیت کارشناس مخابرات و الکترونیک دریایی
- کمک به تحقیقات و پژوهش در زمینه های مختلف به منظور بازسازی و نوسازی تجهیزات و دستیابی به فن آوری مدرن و ساخت تجهیزات مورد نیاز.
ROBOTICS
03-04-2007, 16:10
رشته مهندسي رباتيک چيست
شاید تا کنون تعریفی عامی از ربات و رباتیک شنیده باشید ولی رشته رباتیک را بطور واضح و کامل خیر.
رشته فنی مهندسی رباتیک یکی از رشته های میان رسته ای جدید در ایران میباشد ،جدید بودنش میتواند بدلیل تاسیس در حد اکثر 15 سال گذشته باشد و میان رشته ای است به دلیل اشتراکاتی که با رشته های مهندسی برق گرایشات الکترونیک و کنترل و همچنین مهندسی مکانیک گرایش طراحی جامدات و مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزاردارد.
گاهی اوقات حتی افراد تحصیل کرده نیز به اشتباه ،گمان میبرندمهندس رباتیک ،مهندس برق نیز می باشد علاوه بر این مکانیک و کامپوتر نیز هست،در صورتی که برای دانشجوبان رباتیک واضح بودن این اشتباه غیر قابل انکار است که بقیه رشته ها یک مهندس رباتیک تنها یک مهندس رباتیک است. چرا که به صرف ارائه دروسی چون مداراهای الکترونیکی و منطقی و ریز پردازنده در برنامه درسی مهندسی کامپیوتر-نرم افزار و اشتراک این دروس در رباتیک و مهندسی الکترونیک ،نمیتوان نسبتی از الکترونیک و رباتیک به کامپیوتر داد.وظیفه و کربرد ها متفاوت است.شاید یکی از نمونه های فریبنده آگهی های استخدام کار شرکتها یا کارخانه ها باشد که آنهم بدلیل کاربرد مورد انتظار آنها،نام چند رشته مهندسی را در کنار یکدیگر قرار میدهند.
به عبارتی این دیگر بستگی به نیاز صنعت و کارخانه ها دارد که بسته به نیازشان ، رشته های دانشگاه تاسیس شده اند، رشته رباتیک نیز از این اصل مستثنا نیست .
یک مهندس رباتیک حتی با وجود توانایی در برخی از موارد اختصاصی موجود در دیگر رشته ها،تنها یک مهندس رباتیک استاین اصل را میتوان برای دیگر رشته های فنی مهندسی تعمیم داد.
رشته های جدید برای نیاز های جدید و پاسخ به آنها طراحی شده اند وبه طبع آن توانایی افراد تحصیل کرده نیز بهترین پاسخ برای این نیازها میباشد که رشته رباتیک نیز پاسخگو به نیاز رباتیکی صنعت میباشد.
گرایشهای این رشته در مقطع کارشناسی ارشد،در ایران مکاترونیک میباشد و البته خود رباتیک که در ایران هنوز وجود ندارد.
ارتباط رشته رباتیک با دیگر رشته ها
در حقیقت اگر یک مهندس رباتیک قصد نو آوری و ایجاد یک تکنولوژی را در سر بپروراند و برای مثال طرح یک ربات فوتبالسیت آدم واره را بریزد ملزوم به استفاده از دروسی که قبلا ً ،فراگرفته و یا تکمیل آنها میباشد به عبارتی باید در برنامه نویسی و تنظیم الگوریتم بهینه ،طراحی مدارهای الکتریکی و الکترونیکی مورد نیاز، طراحی مکانیزم عالی و ی نقص و کار امد در ایجاد تعادل پویا مهارت کافی داشته باشد.
به خصوص در زمینه طراحی کامیپوتری مدارها ، اجزاء و از همه مهمتر برنامه نویسی در سطح بالای قرار داشته باشد تا این نیازها را برطرف کند.
بر فرض برای طراحی یک ربات آی کاوشگر باید با روشهای عایق بندی آشنا باشد و یا در یک ربات پرنده با طراحی سیستم آئرودینامیکی تا حدودی آشنایی داشته باشدو یا در تولید و ساخت ربات جنگنده، آشنا به موارد مختلف و ویژگی های مختلف آنها مثل استحکام و سبک وزنی یا انعطاف و سختی و دیگر مورد این چنینی باشد.
البته مثل دیگر رشته های میان رشته ای ارتباط های زیادی میتوان با دیگر علوم و فنون پیدا کرد که موارد فوق مربوط به رباتیک بودند که به نظر من این ارتباطات در این رشته بیشتر از دیگر رشته هاست.
دانشگاهها و موسسات دارای این رشته در خارج از ایران
United States
Brown University
Caltech
Carnegie-Mellon University
Cal Poly Pomona
Colorado School of Mines
Columbia University
Cornell University
Dartmouth College
Drexel University
Florida A&M University/FSU
Florida International University
Georgia Tech
Indiana University
Johns Hopkins University
Kansas State University
Long Beach City College
MIT
New Mexico Institute of Mining & Technology
Ohio State University
North Carolina State University
Northwestern Polytechnic University
Rice University
Stanford University
Tennessee State University
Texas A&M University
University of Arizona
UC Berkeley
UC San Diego
UC Santa Cruz
University of Cincinnati
University of Florida
University of Hawaii
University of Houston
University of Idaho
University of Maryland
University of Massachusetts, Amherst
University of Michigan, College of Engineering
University of Michigan, Ann Arbor
University of Minnesota
University of Nebraska, Lincoln
University of New Hampshire
University of New Mexico
University of Notre Dame
University of Oklahoma
University of Pennsylvania
University of Rochester
University of Southern California
University of Tennessee, Knoxville
University of Texas, Austin
University of Texas, Dallas
University of Washington, Bothell
University of Washington, Seattle
University of Wisconsin, Madison
University of Utah
U.S. Air Force Academy
Utah State University
Vanderbilt University
Virginia Tech
Wellesley University
The Harvard Robotics Laboratory
Canada
Center for Intelligent Machines, McGill University
University of Alberta
Europe
Johannes Kepler Universität, Austria
University of Leoben, Institute of Automation, Austria
The Maersk Mc-Kinney Moller Institute for Production Technology, University
Institute of Computer Science, University of Freiburg, Germany
University of Kaiserslautern, Germany
University Bonn, Germany
Utrect University, The Netherlands
University of Maribor, Institute for Robotics, Slovenia
University of Zurich, Switzerland
Luleå University of Technology, Sweden
University of Edinburgh, Scotland
Computer science, Queen Mary, University of London, UK
Southhampton University Robot Wars Team, UK
University of Plymouth, Robot Football, UK
University of Kaiserslautern
Royal Institute of Technology, Stockholm, Sweden
University of Stuttgart, Germany
Ruhr-Universität Bochum, Germany
Asia
Rostov State University, Russia
University of Tsukaba, Japan
Shahrood University of technology , Iran
Australia
University of New South Wales
Australia National University, Robotics Systems lab
University of Western Austrialia
صنعت رباتیک
امروزه استفاده از رباتها واتوماسیون غیر قابل انکار و معرفی شده برای تمام صنایع و کارخانه ها میباشد به طوری که کارخانه ها روز به روز به این سمت روی می آورند دلیلش هم مشخص است زیرا بازده ای بهتر و سرعت دقت کم هزینه بودن دیگر خصوصیات مورد انتظار را به ارمغان میآورد.
رباتها اولین بار در سال 1954 در صنعت به کارگرفته شدند که یک بازوی ربات یا Manipulator نام داشت که تنها 3 درجه آزادی بود.رباتهای صنعتی امروزی اکثراً همان بازوی رباتیکی هستند ولی با 6 درجه آزادی و خیلی پیشرفته تر نبست به گذشته کار میکنند رباتها در صنعت به شیوه ها و روشها و مدلهای مختلفی به کارگرفته میشوند. اما متاسفانه همانطور که خودتان میدانید، به جرات میتوان گفت ارتباط بین دانشگاه و صنعت در ایران خیلی کم و گاهی در حد صفر میباشد و این وجود دانشگاه را زیر سوال میبرد ،چرا که، اگر صنعت ،تشنه علم و نوآوری نبود پس چرا عده های به نام دانشجو به تحصیل علم میپردازند؟
این سوال را به محضر آقای دکتر زاهدی و دکتر مرادزاده تقدیم میکنم.
گستردگی علم رباتیک
همان طور که در ارتباط این رشته با دیگر رشته ها ذکر شد برای فعالیت و نوآوری و تحقیق و پیشرفت به جرات میتوان گفت یکی از وسیع ترین شاخه های فنی مهندسی،رشته مهندسی رباتیک میباشد.
برای اثبات این حقیقت کلمه robotic یا RoboticEngineering را در اینترنت جستجو کنید و یا نگاهی با تاملبه حضور رباتها در رشته ها و مکانهای مختلف بیاندازید.
برای مثال رباتی را معرفی میکنم که ارتباط بسیار کمی با رشته های فنی مهندسی و علوم پایه دارد،ربات جراح تحت فرمان پزشک جراح در اتاق عمل با حضور مستقیم پزشک و یا غیر مستقیم و با کمک اینترنت ،نمودی از پیشرفت این رشته است که بسیار مفید و حیاتی میباشد.تصور کنید رباتی را که شما طراحی کرده اید وسیله ای برای نجات یک بیمارو بهبودی وی شده است که قطعاَ لذت موفقیت آنفخستگی زحمتتان را از بین میبرد.
نمونه ی بارز دیگر گستردگی علم رباتیک، که بسیار مورد توجه کشورهای مختلف مثل ژاپن،کره،آمریکا و ایران و چند کشور دیگر میباشد،رباتهایامداد و نجات هستنند که یاری رسان گروه امداد در حوادث غیر قابل پیش بینی میباشد.به هر حال این گرایش از رباتیک آن قدر اهمیت داشته است که مسابقاتی تحت عنوان شبیه سازی امداد و نجات در روبوکاپ برگزار میگردد.
وظیفه اصلی رباتهای امداد رسان پیدا کردن مصدومین و اعلام مکان آنها به سرور میباشد.
رباتها در پروژه های JPL شرکت فضایی NASA نقش مهمی دارند از جمله آنها Spriteو Sojourner می باشد.این نیز استفاده دیگری از رباتیک میباشد .
مصارف رباتها در همه ابعاد زندگی انسان به سرعت در حال گسترش است تا کارهای سخت و خطرناک را به جای انسان انجام دهند مثل بررسی وضعیت داخلی راکتورها هسته ای که یک ربات هیچ گاه تحت تاثیر تشعشعات رادیو اکتیو قرار نمیگیرد و این یک جایگزینی خوب و مفید رباتها میباشد.
نیاز کارخانه ها و صنایع جهان و آینده شغلی
در ابتدا باید ذکر کنم که بازار شغلی این رشته در ایران اشباع نشده است چرا که تا این لحظه هیچ مهندس رباتیکی فارغ التحصیل نشده است (در ایران)، که احتمالا ً تا ماه دیگراولین فارغ التحصیل این رشته وارد جامعه شود و به امید خدا ،اکثراً جذب کارخانه ها خواهند شد زیرا هزینه یک مهندس رباتیک ایرانی خیلی پایین تر از و به صرفه تر از خارجی میباشد و یا استخدام چند مهندس مختلف نیز هزینه بر است و یا افراد توانا در بر طرف کردن نیازهای رباتیکی کارخانه ها نیز که خیلی خیلی کم هستنند ، دستمزد بالا دریافت کرده و شاید به اندازه یک فارغ التحصیل این رشته نیز مهارت کافی و مطالعه و توانایی نداشته باشند.
کارخانه های دارای ربات های صنعتی وخطوط اتوماسیون و به خصوص بازوهای رباتیک اولین کارخانه ها در چذب نیروی پرسنلی در این رشته اند و در اولویت اول این کارخانه ها مربوط به صنایع ماشین سازی و سپس شرکت های تولید کننده تراشه های سیلیکونی والکترونیکی میباشند ،از جمله این کارخانه ها در ایران که دارای خطوط اتوماسیون و یا بازوهای رباتی و یا دیگر رباتهای صنعتی هستند، میتوان نام برد به شرح زیر است: کارخانه ماشین سازی ایران خودرو،ماشین سازی سایپا،کاشی سمنان،کاشی یزد،تراکتور سازی تبریز،کیش خودرو،رب تبرک،کنستانتره شاهرود و چندین کارخانه دیگر که اکثرا ماشین سازی هستنند را میتوان نام برد.
رباتیک و ربات در ایران
در زمینه تولید ربات هنوز کسی در ایران چیزی نشنیده است، مگر تعمیر و بازسازی رباتهای وارداتی تنها بخش ،ساخت ربات ،برای مسابقات رباتیک میماند که باید خدمتان عرض کنم تیم های ایرانی کم ترین حضور را دارند آنهم بدلیل هزینه قابل توجه ساخت میباشد که نبود حمایت دانشگاه ها چه مالی و چه هر چیز دیگری ،نبود پشتیبان تبلیغاتی که الته این مورد در حال حاضر به جرات میتوان گفت یکی از قویترین کشورها در مسابقات روبوکاپ در بخش شبیه سازی امداد و نجات و شبیه سازی فوتبال ،ایران میباشد.شاید علت امتناع فعالان رباتیک در بخش های دیگر کم هزینه بودن این رشته باشد و متاسفانه علت آن در اکثر مواقع پولی است.جالب است بدانید در مسابقات برمن آلمان که 24 خرداد برگزار شد اکثر تیم های شرکت کننده در بخش شبیه سازی رباتهای امداد و نجات ایرانی بودند.به هر حال هرچه مشکل بزرگ باشد چه مالی و چه ... ، خدای ما بزرگتر است و ما را در استفتده از توانایی خودمان یاری میرساند. در مورد ایران البته با توجه به تمام مطالب بیان شده در مورد ایران جای امید واری است که اکثر کارخانه ها و صاحبان صنایع بر اساس دلایل مختلف مثل رقابت روز به روز به سمت استفاده از ربات روی آورده اند و این موضوع دلیلی بر وجود و حتی رشد بسیار چشم گیر بازار شغلی این رشته دارد.
رباتیک و ربات در ایران
مسلما در طراحی یک ربات و یا ساخت اجزا مکانیکی یک ربات ،ساخت مدارهای الکتیکی و الکترونیکی ، برنامه نویسی و شبیه سازی کامل عملکرد ربات از جنبه های توانایی مورد انتظار میباشددر راستای همین موارد میتوان به مدیریت پروژه های رباتیکی ،نظارت مهندسی و مهندس ناظر و دیگر موارد مربوطه اشاره کرد.داوری مسابقات رباتیک را نیز میتوان در فعالیتی حاشیه ای بر شمرد.
شاید برایتان این سوال پیش آید که چرا گاهی مدیریت یک ربات در ایران به یک مهندس از رشته دیگری داده میشود در پاسخ همانطور که ذکر شد هنوز فارغ التحصیل این رشته وجود ندارد مگر تا یک ماه بعد، ودیگر این که حتی با وجود آنها در صنعت نیز همچنین این اتفاق می افتد باید به این نکته توجه داشت که گاهی تجربه یک فرد ارزشمند تر از تحصیلات دانشگاهی باشد البته در مواردی خاص، این دلیل بسیاری از نامنظمی ها در وضعیت استخدامی کشور است. حال شما فرض کنید یک فارغ التحصیل اگر تجربه را نیز به افتخارات خود بیافزاید آینده شغلی به مراتب ایده آل تر در انتظار اوست در همان تخصص وی که این حالت باید برای همه همینطور باشد.
چشم انداری از رباتیک
شهری را تصور کنید که رباتها در اکثر فعالیت های انسانی و بشری کمک رسان بشر شده اند.به یقین که نگاهی با کمی دورنگری و کمی بزرگ نمایی از آینده این رشته بسیار نگران کننده و شاید خطرناک باشد.تصور این که رباتی شما را در یک معمله بفریبد و یا رباتی که دارای احساس و اندیشه و جماعاتی رباتی که بر سر مسایل مورد نظر شان مثل کم توجهی به آنها شروع به شورش کنند و دیگر موارد که اکنون خنده دار و در باطن نگران کننده است.
ابته مفید بودن ساخته دست بشر در درجه اول قرار میگیرد در راستای همین مطالب بد نیست نگاهی با تامل و جدی به فیلم "مرد 200 ساله" بیاندازید که به تصور شما کمک میکند.
دانشگاه صنعتی شاهرود و رباتیک
در مهر ماه سال یک هزار و سیصد و هشتاد و یک در دانشگاه صنعتی شارود اولین پذیرش در رشته مهندسی رباتیک در مقطع کارشناسی اغاز شد. آغازی با انگیزه های فراوان دانشجویان و اساتید آن .آغازی با چشم اندازی چند ساله در کشور با هدیف تولید علم در این زمینه و پرورش دانشجویان در رشته رباتیک.
همانند تمام دانشگاه ها در ایران و خارج از ایران با تاسیس یک رشته در یک دانشگاه مخصوصا ً یک رشته میان رشته ای باشد قطعا دانشگاه با مشکلات مواجه خواهد شد که ابته تا کنون پیشرفت بسیار چشم گیری در حل مشکلات و افزایش سطح علمی آن شده است.
اما اگر مشکلی وجود نداشته باشد آیا کسی در جهت رفع مانع تلاش خواهد کرد که سبب از بین رفتن مشکلات بعدی و نتیجه پایانی پیشرفت و ارتقاسطح علمی بشود. به هر حال پیشرفت خوبی دیده میشود آینده روشنی در انتظار دانشجویان رباتیک دیده میشود.
از جمله برنامهای دانشگاه در راستای اهداف رباتیک را بدین شرح است.
کلاسهای مقدماتی رباتیک برای ورودی های هر سال که مدرسان آنها دانشجویان رباتیک هستند که در مسابقات مختلف رتبه میآورند.
کلاسهای پیشرفته رباتیک و کلاسهای پیشرفته الکترونیک که باز هم مدرسان رباتیکی دارد بر خلاف وجود دانشجویان ارشد الکترونیک کنترل قدرت و دکتری کنترل، جلسات هفتگی با محوریت رباتیک و موضوعات مربوطه و کلاسها و جلسات و برنامه های فوق برنامه دیگری که مدیریت اکثر آنها با رباتیکی هاست.لازم به ذکر است که دو اتاق یکی آزمایشگاه رباتیک و اتاق پروژه رباتیک که درب آن بر روی رباتیک ها برای طراحی و ساخت باز است.
چند ربات آموزشی نیز از موسسات اروپایی از طرف دانشگاه خریداری شده است که برای مصارف آموزشی استفاده میشود
([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])
اول از علوم تجربی شروع می کنــــــــــم !!
»»» کاردانى امور بانکى
هدف آموزش و تربيت افرادى است که به طور رسمى عهده‌دار مسئوليت‌هائى در شبکهٔ بانکى شده، قسمتى از نياز آنها را در زمينهٔ امور محوله تأمين کنند. طول دوره ۲ سال است. دروس به صورت عمومي، پايه و تخصصى ارائه مى‌شود. بعضى دروس تخصصى دوره عبارت است از: اصول بانکداري، حسابرسى داخلى بانک‌ها، حقوق بازرگاني. فارغالتحصيلان قادر به انجام فعاليت‌هاى زير خواهند بود:
- انجام کليهٔ امور حسابدارى شعب واحدهاى بانکي، ادارهٔ امور مربوط به باجه‌داري، امور مشتريان، دريافت و طبقه‌بندى آمار و اطلاعات.
- اشتغال به کارهاى عمومى در ادارهٔ مرکزى بانک‌ها، سرپرستى و اداره يا معاونت بعضى واحدهاى ستادى و شعب بانک‌ها.
_______________________________
»»» کاردانى بهداشت حرفه‌اى
هدف تربيت افرادى است که در محيط‌هاى کارى مستقر شده و پس از مطالعه و بررسى مشکلات بهداشتى محيط‌هاى کار (نظير کارگاهها و کارخانجات) نيروهاى انسانى شاغل را از لحاظ عوامل نامناسب فيزيکي، شيميائي، بيولوژيکى و کنترل ضوابط ايمنى کار و کارگران، با همکارى ساير کارشناسان بهداشتى و سازمان‌هاى ذى‌ربط بررسى کرده، مناسبترين روش‌هاى رفع اين مشکلات را به کمک کارفرمايان فراهم سازند و همچنين موازين ايمنى و مسائل بهداشت فردى را به کارگران بياموزند. اطلاعات و آمارهاى لازم را جمع‌آوري، طبقه‌بندى و کنترل کنند. دروس به صورت نظري، عملى و کارآموزى ارائه مى‌شود. فارغالتحصيلان مى‌توانند در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، وزارت کار و امور اجتماعى و کارخانجات مشغول کار شوند. کسانى که به خدمت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکى در مى‌آيند برحسب نياز در مراکز بهداشتى درمانى نزديک به محيط کار و مراکز بهداشت شهرستان‌ها خدمت خواهند کرد. امکان ادامهٔ تحصيل طبق ضوابطى تا سطح کارشناسى و کارشناسى ارشد بهداشت حرفه‌اى فراهم است.
_______________________________
»»» کاردانى بهداشت عمومى (مبارزه با بيمارى‌ها)
هدف تربيت افرادى است که با کمک ساير نيروهاى بهداشتى و درمانى بتوانند در مراکز بهداشتى درمانى روستائى از انتشار بيمارى‌ها جلوگيرى کنند. داوطلب بايد براى سپردن تعهد در روستاها آمادگى داشته باشد. طول دوره تقريباً ۲ تا ۵/۲ سال است. دانشجو بعد از گذراندن واحدهاى درسى و دو دوره کارآموزى در شهر و روستا فارغ‌التحصيل مى‌شود. مهمترين وظايف فارغالتحصيلان عبارت است از:
- شناخت کلى انتشار بيمارى‌هاى واگيردار و غيرواگيردار در منطقه.
- انجام دادن واکسيناسيون‌هاى مورد نياز جميع گروه‌هاى سني.
- آموزش بهداشت به صورت فردى و گروهي.
- اجراء برنامه‌هاى ايمن‌سازى منطقه چه از طريق مرکز يا به طور سيار و نظارت بر اين‌گونه امور.
امکان ادامهٔ تحصيل در دورهٔ کارشناسى ناپيوسته رشتهٔ بهداشت عمومى از طريق آزمون ورودى فراهم است.
______________________________
»»» کاردانى تکنولوژى پرتوشناسى تشخيصى (راديولوژى)
هدف تربيت نيروى انسانى مورد نياز بخش‌هاى پرتوشناسى تشخيصى در حد کاردانى است. طول متوسط دوره ۲ سال است و دروس بهصورت عملي، نظرى و کارآموزى بيمارستانى و کارآموزى در عرصه ارائه مى‌شود. دانشجويان لازم است زمينهٔ مساعد در دروس فيزيک، فيزيولوژى و آناتومى و آمادگى کافى جسمى و روحى را براى کار کردن در مراکزى که با اشعه سروکار دارند نيز دارا باشند. توسعهٔ علم پزشکى و نياز روزافزون اين علم به متخصصان پرتوشناس براى تشخيص بيمارى‌ها و کمى تعداد افراد ورزيده و تحصيل‌کرده در اين فن، اهميت اين دوره را آشکار مى‌سازد. فارغالتحصيلان مى‌تواند در بخش‌هاى پرتوشناسى و راديولوژى بيمارستانها و مراکز درمانى دولتى و يا خصوصى سراسر کشور به عنوان همکار کارشناس خدمت کنند
_______________________________
»»» کاردانى تکنسين اتاق عمل
هدف تربيت نيروى انسانى مورد نياز اطاق‌هاى عمل جراحى بيمارستان‌هاى کشور است تا بتواند در مسائل فنى پزشکان جراح را يارى دهند و پرستاران بتوانند به کارهاى محولهٔ خود بپردازند. طول دوره ۲ سال آموزشى است و دروس به صورت عملى و نظرى و کارآموزى است. فارغالتحصيلان اين دوره داراى توانائى‌هاى زير خواهند بود.
- کمک‌هاى لازم فنى را در اطاق عمل به جراحان بنمايند.
- وسايل جراحى و استريل را جهت استفاده آماده نمايند.
- ادارهٔ اطاق‌هاى عمل را به عهده گيرند. لزوم گسترش مراکز بيمارستانى داراى اطاق عمل جراحى و نياز روزافزون به افراد کاردان جهت ادارهٔ اطاق‌هاى عمل جراحى ضرورت و اهميت اين رشته را مشخص مى‌کند.
____________________________
»»»کاردانى دامپزشکى
هدف تربيت افراد کارآمدى است که با راهنمائى و نظارت علمى دکتر دامپزشک بتوانند در امر کنترل بيمارى‌هاى دامي، بيمارى‌هاى مشترک انسان و دام و کنترل بهداشتى مواد خوراکى با منشاء دامى به فعاليت بپردازند. طول دوره حداقل ۲ سال است. در حال حاضر ادامهٔ تحصيل در اين رشته در مقطع کارشناسى از طريق شرکت در آزمون کاردانى به کارشناسى و يا شرکت مجدد در آزمون سراسرى در مقطع دکتراى دامپزشکى امکان‌پذير مى‌باشد.
مهمترين وظايف فارغالتحصيلان عبارت است از:
همکارى در پيشگيرى و ريشه‌کنى بيمارى‌هاى دامي، بيمارى‌هاى مشترک انسان و دام. کنترل بهداشتى مواد خوراکى با منشاء دامى در آزمايشگاهها و کشتارگاه‌ها در آزمايشگاه‌هاى دانشکده‌ها، آموزشکده‌هاى دامپزشکي، سازمان تحقيقاتى ذى‌ربط، مديريت فنى و ارائهٔ خدمات فنى در حد تکنسين در بخش‌هاى استان‌هاى کشور.
____________________________
»»»» کاردان شيمى و پدافند جنگ‌هاى شيميائي، ميکروبى و هسته‌اى
هدف تربيت کاردان براى مقابله با جنگ‌هاى شيميائي، ميکروبى و هسته‌اى است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامى و ارگان‌هاى نظامى به وجود آنها نياز بسيار دارند. طول دوره ۲ تا ۵/۲ سال است. دروس دوره مشتمل بر دروس عمومي، نظامى عمومى پايه و تخصصى است. واحدهاى درسى شامل شاخهٔ شيميائي، شاخه‌هاى ميکروبى و هسته‌اى مى‌باشد. برخى دروس اختصاصى شاخه‌ها به شرح زير است:
- در شاخهٔ شيميائى: شيمى عمومي، شيمى تجزيه، بيوشيمي، عوامل شيميائى جنگي، تأثير عوامل شيميائى بر محيط زيست.
- در شاخهٔ ميکروبى: ميکروبيولوژى عمومي، باکترى‌شناسى رزمي، عمليات خنثى‌سازي.
- در شاخهٔ هسته‌اى: فيزيک هسته‌اي، فيزيک جديد، عوامل هسته‌اي، حفاظت جمعي.
فارغالتحصيلان اين دوره مى‌توانند با کسب مهارت‌هاى لازم در زمينهٔ پدافند جنگ‌هاى ش، م، هـ در سازمان‌هاى رزمى و ديگر ارگان‌ها و سازمان‌هاى مرتبط با پدافند جنگ‌هاى ش، م، هـ انجام وظيفه نمايند.
________________________________
»»» کاردانى مدارک پزشکى
هدف تربيت افرادى است که با عنوان تکنسين مدارک پزشکى بتوانند مدارک پزشکى بيمارستانها، مراکز بهداشتي، درمانى آموزشى را به منظور استفاده از آنها در امور آموزشي، پژوهشى و درمانى بهصورت عملى نگهدارى کنند. همچنين قادر باشند آمارهاى مفيد، ارزنده و کاربرى را به نحوى متناسب براى استفاده در برنامه‌ريزى بهداشتي، درمانى و آموزشى تهيه کنند. طول دوره حداکثر ۳ سال است. فارغالتحصيلان مى‌توانند مسئوليت هر يک از قسمت‌هاى پذيرش - مدارک پزشکى - آمار - کُدگذارى را در بيمارستان پذيرفته و امور زير را انجام دهند:
- آگاهى از نحوهٔ صحيح پذيرش بيمار و به کار بستن آن.
- تهيه آمار مفيد از همهٔ فعاليت‌هاى يک مرکز اعم از بهداشتي، درمانى و آموزشي.
- پياده کردن کامل طبقه‌بندى بين‌المللى بيمارى‌ها با استفاده از کتب مربوط بالاخصICD.
______________________________
»»»کاردانى فوريت‌هاى پزشکى
هدف از تربيت کاردان فوريت‌هاى پزشکى ارائهٔ خدمات امداد و کمک‌هاى اوليه به بيماران و مصدومان حوادث مختلف تا رساندن آن به مراکز درمانى مى‌باشد. ارائهٔ اين خدمات ممکن است داوطلبان را در موقعيت‌هاى حساس و پُراسترس در تمام مدت شبانه‌روز قرار دهد. بنابر اين داوطلب بايد از نظر جسمى و روحى و روانى آمادگى لازم را براى خدمت در شرائط سخت نظير دريا، کوهستان، هليکوپتر، هواپيما، شرايط زلزله و ديگر بلاياى طبيعى و بحران را داشته باشد. رانندگى آمبولانس، حمل بيمار يا مصدوم، انجام کمک‌هاى اوليه، اطلاع‌رسانى و انجام ساير خدمات طبق دستور مافوق بخشى از خدمات اين افراد را تشکيل مى‌دهد. به همين دليل داوطلب بايد روحيهٔ انضباط‌پذيري، گذشت و ايثار، اعتماد به نفس کافى براى فعاليت در شرايط سخت و توانائى در ايجاد ارتباط مسئولانه با بيمار يا مصدوم و بستگان آنها را دارا باشد. دانش‌آموختگان اين رشته مى‌توانند در مراکز مديريت حوادث و فوريت‌هاى پزشکى در سراسر کشور، آمبولانس خصوصى و يا در سازمان‌هاى مشابه به‌کار مشغول شوند چون اين رشته براى اولين‌بار در کشور تأسيس مى‌شود مى‌تواند از بازار کار خوبى برخوردار باشد. اين رشته فقط داوطلب مرد مى‌پذيرد. از جمله شرايط اختصاصى اين رشته داشتن سلامت کامل و داشتن استانداردهاى فيزيکى مى‌باشد.
»»»»»»»»»»»»«««««««««««««
ادامه دارد..
علوم تجربی
»»» کارشناسى اعضاء مصنوعى و وسائل کمکى
هدف تربيت کارشناسان فنى است که براى معلولان و کسانى که دچار قطع يا نقص عضو شده‌اند اعضاء مصنوعى و کمک توان‌بخشى را با رعايت همهٔ مسائل پزشکى و مهندسى محاسبه و طراحى کرده و بسازند. داوطلبان بايد علاقه‌مند به اين رشته بوده توانائى‌هاى لازم را از نظر برخورد صحيح با معلولان دارا باشند.
دروس رشته، شامل دروس نظرى - عملى در علوم پزشکى و فنى مهندسى است. فارغالتحصيلان علاوه بر توانائى سرپرستى مراکز ارتوپدى فنى مى‌توانند در اين مراکز فعاليت نمايند.
___________________________
»»»» کارشناسى الهيات و معارف اسلامى
اين رشته به منظور تأمين چهار هدف اساسى در ايران تشکيل مى‌شود:
- تربيت دبيران تعليمات ديني.
- ايجاد زمينه براى تربيت استادان علوم و معارف اسلامى و مربيان اسلامى مورد نياز دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي.
- فراهم آوردن امکانات کسب معلومات با شيوهٔ دانشگاهى براى علاقه‌مندانى که مجال و امکانات لازم را براى ادامهٔ تحصيل در حوزه‌هاى علميه ندارند.
- تربيت محقق در علوم و معارف اسلامى از طريق دورهٔ دکتريٰ.
علاوه بر آن، فارغالتحصيلان مى‌توانند بعضى نيازهاى ديگر کشور را چون رايزنى فرهنگى در سفارتخانه‌هاى ايران، تبليغات اسلامى و سياسى از طريق وزارت فرهنگ و ارشاد در خارج از کشور، برآورده سازند.
دروس دوره مشتمل است بر: علوم قرآني، علم حديث، عرفان و اخلاق اسلامي، کلام و مذاهب اسلامي، تاريخ و تمدن اسلامي، فقه، اصول فلسفه و حکمت اسلامي، اديان. فارغالتحصيلان در همهٔ رشته‌هاى اصلى علوم و معارف اسلامى به يک سلسله معلومات بنيادى و کليدى دست يافته، ديد جامع نسبت به ابعاد گوناگون اسلام خواهند يافت که بر اساس اهداف فوق نقش مؤثر در جامعه ايفاء کنند. ضمناً در يکى از شاخه‌هاى پنج‌گانه تخصص مختصرى در حد دورهٔ کارشناسى پيدا خواهند کرد.
_____________________________
»»» کارشناسى تاريخ (نيمه متمرکز)
هدف تربيت کارشناسانى است که بر احوال و سرگذشت اقوام و ملل جهان براساس شناخت اسناد و مدارک تاريخى آگاهى داشته باشند. داوطلب بايد علاوه بر علاقه از قدرت تفکر و استنباط قوى نيز برخوردار باشد. دروس اين دوره مشتمل است بر: عمومي، پايه، اصلى و تخصصي. بعضى دروس تخصصى عبارت است از: تاريخ عمومى ايران پيش و بعد از اسلام، تاريخ اسلام و کشورهاى اسلامي، نهضت‌هاى عمومي. دانشجويان با راهنمائى سرپرستان گروه‌هاى مربوط مى‌توانند دروس تخصصى خود را از گروه‌هاى علوم اجتماعي، سياسي، جغرافيا، باستان‌شناسى و ادبيات فارسى نيز انتخاب کنند. عمده‌ترين مراکز جذب فارغالتحصيلان اين دوره را وزارت امور خارجه، وزارت علوم، تحقيقات و فن‌آوري، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، وزارت آموزش و پرورش، سازمان موزه‌ها، مراکز اسناد علمي، صدا و سيما، روزنامه‌ها و مجلات و مراکز طبع و نشر کتاب و مانند آنها و دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالى (در صورت ادامهٔ تحصيل) تشکيل مى‌دهند. ادامهٔ تحصيل در اين رشته تا سطح کارشناسى ارشد و دکترىٰ در داخل و خارج از کشور وجود دارد.
_____________________________
»»» کارشناسى روانشناسى (۴ گرايش)
هدف تربيت افرادى است که مفاهيم اصول نظرى و عملى روش‌هاى پژوهش در علم روانشناسى را فراگرفته، حداقل مهارت‌هاى حرفه‌اى را در يکى از گرايشهاي: ”روانشناسى کودکان استثنائي“ و ”روانشناسى باليني“و ”روانشناسى عمومي“، ”روانشناسى صنعتى و سازماني“ به دست آورند. طول متوسط دوره در هر گرايش ۴ سال است. فارغالتحصيلان گرايش ”روانشناسى و آموزش کودکان استثنائي“ تا حدى مى‌توانند کودکان استثنائى را تشخيص داده، به آموزش و بازپرورى آنان بپردازند و فارغالتحصيلان گرايش‌هاى ”روانشناسى باليني“ و ”روانشناسى عمومي“ مى‌توانند فعاليت‌هاى مقدماتى را تحت‌نظر متخصص در زمينه‌هاى تشخيص و درمان اختلالات روانى در مؤسسات عمومى و روانى و کلينيک‌هاى روانپزشکى و ساير مراکز شبيه آن عهده‌دار شوند. و يا تدريس روانشناسى عمومى را در آموزش و پرورش به عهده گيرند و يا به‌عنوان روانشناس مدرسه در مدارس راهنمائى و ابتدائى همکارى کنند.
____________________________
کارشناسى حقوق (نيمه متمرکز)
هدف تربيت کارشناسانى است که بتوانند در مشاغلى چون قضا، وکالت، سردفترى اسناد رسمي، کارشناسى حقوق انجام وظيفه کنند. داوطلب بايد داراى قوهٔ استنباط و استدلال بوده با ادبيات فارسى و عربى به اندازهٔ کافى آشنا باشد. بعضى دروس دوره عبارت است از: مباحث حقوق مدني، حقوق اساسي، حقوق تجارت، حقوق جزاء، حقوق بين‌الملل، حقوق کار و حقوق تطبيقي. دانشجويان علاوه بر دروس حقوقى مذکور با دروسى مانند جامعه‌شناسي، اقتصاد، ماليه، پزشکى قانوني، جرم‌شناسى نيز آشنا مى‌شوند. فارغالتحصيلان با آشنائى به مباحث فوق‌الذکر و مباحث مشابه ديگر از عهدهٔ کارهاى مشاورهٔ حقوقى بر مى‌آيند و مى‌توانند در وزارتخانه‌ها و دستگاه‌هاى دولتى و خصوصى به کار اشتغال ورزند. امکان ادامهٔ تحصيل تا سطح کارشناسى ارشد در داخل و تا سطوح بالاتر در داخل يا خارج از کشور فراهم است.
___________________________
»»» کارشناسى زيست‌شناسى
هدف اين رشته تربيت کارشناسان متعهد و متخصصى است که از مفاهيم کلى و اساسى زيست‌شناسى آگاهى کافى داشته جنبه‌هاى نظرى و کاربردى اين علم را با گذرانيدن واحدهاى نظرى و کاربردى بشناسند و نيازهاى مراکز آموزشى و پژوهشي، توليدى و خدماتى را در زمينه‌هاى مذکور مرتفع سازند. برنامه‌هاى آموزشى دوره‌هاى کارشناسى زيست‌شناسى به صورت زير برنامه‌ريزى مى‌شود:
۱. دبيرى زيست‌شناسى و زيست‌شناسى عمومى
۲. رشتهٔ زيست‌شناسى در شاخه‌هاى (علوم گياهي، علوم جانوري، علوم ميکروبيولوژي، علوم سلولى و مولکولي)
دروس اين دوره بهصورت عمومي، پايه، اصلى و تخصصى گرايشى مى‌باشد، اهم موارد لازم به ذکر در مورد شاخه‌هاى فوق عبارتند از:
- شاخهٔ علوم گياهى: دانشجويان با گذرانيدن دروس مشترک و اختصاصى خود که در آن ۱۰ واحد دروس اختيارى و با جنبهٔ کاربردى نيز پيش‌بينى شده است مى‌توانند نياز مؤسسات پژوهشي، آموزشي، توليدى و خدماتى به کارشناسان علوم گياهى را برطرف نمايند. از جمله دروس تخصصى شاخهٔ علوم گياهى عبارتند از: جلبک‌شناسي، قارچ‌شناسي، مورفولوژى گياهي، اکولوژى گياهي، فيزيولوژى گياهي، اصول و روش‌هاى رده‌بندى گياهان و ... . اهميت اين شاخه با توجه به نياز مراکز پژوهشى به کارشناسى علوم گياهى آشنا به مسائل گياه‌شناسى و فيزيولوژى گياهي، نياز علوم گياه پزشکى به کارشناسان علوم گياهي، نياز به کارشناسان علوم گياهى در کشاورزى و صنايع داروئي، غذائى و چوب و کاغذ و ... نياز به کارشناسان علوم گياهى در مسائل محيط زيست، رفع نيازمندى‌هاى علوم طبيعى و باغ‌هاى کشاورزى به کارشناسان علوم گياهى و پاسخ‌گوئى به نياز مراکز آموزشى و پژوهشى در زمينهٔ تربيت مدرس و محقق علوم گياهى به خوبى روشن مى‌شود.
- شاخهٔ علوم جانورى: هدف اين شاخه به وجود آوردن زمينه‌هاى مساعد براى شناخت علوم جانوري، برقرارى ارتباط صحيح آن با ساير علوم و در نتيجه تربيت کارشناسانى است که قابليت درک و حل مسائل بنيادى علوم جانورى را داشته و به جنبه‌هاى کاربردى آن آشنا باشند. داوطلبان ورود به اين شاخه بايد در دروس - زيست‌شناسي، فيزيک، شيمى و رياضى دبيرستان قوى باشند. اهميت اين شاخه با توجه به نياز علوم پزشکي، بخش‌هاى تحقيقاتى و آموزشى و موزه‌ها و باغ‌هاى وحش به کارشناس و محقق در شاخهٔ علوم جانورى به خوبى مشخص مى‌شود. جانورشناسي، حشره‌شناسى و زيست‌شناسى مولکولي، فيزيولوژيک جانورى و ... از جمله دروس تخصصى اين شاخه مى‌باشند.
- شاخهٔ علوم ميکروبيولوژى: هدف اين شاخه شناخت جانداران ميکروسکوپى و مسائل مختلف مربوط به زندگى آنها است. داوطلبانى که ديپلم تجربى داشته باشند در اين شاخه موفقتر هستند. علاوه بر علاقه به مسائل زيستى داوطلب بايد به کارهاى آزمايشگاهى (نظير کشت ميکروارگانيزم‌ها) علاقه‌مند باشد. ميکروبيولوژى عمومي، ميکروبيولوژى محيطي، ميکروبيولوژى صنعتي، باکترى‌شناسي، قارچ‌شناسى ويروس‌شناسي، تک‌ياخته‌شناسى و ... از جمله دروس اختصاصى اين شاخه مى‌باشند. اهميت اين رشته با توجه به نياز صنايع غذائى و تخميرى به کارشناسان اين شاخه، نياز علوم پزشکى و داروئي، نياز سازمان‌هاى محيط زيست و مبارزه با آلودگى آن، نياز کشاورزى و دامپروري، نياز دانشگاهها به مدرس و محقق و ... به خوبى روشن مى‌شود.
- شاخهٔ علوم سلولى و مولکولى: تربيت کارشناسان متعهد و متخصص براى شناخت مسائل و پديده‌هاى زيستى در قالب سلولى و مولکولى هدف اين شاخه است. اهميت اين شاخه با توجه به لزوم بسط اين دانش، لزوم تحقيقات گسترده در زمينهٔ اعتلاء علوم پزشکى و داروئى و صنعتي، لزوم قطع وابستگى و شروع نو انديشى در مسائل علوم سلولى و مولکولي، لزوم فراهم آوردن تربيت محقق و مدرس در اين زمينه، به خوبى روشن مى‌شود. داوطلب ورود به اين رشته بايد علاقه‌مند و مستعد (خصوصاً در کارهاى آزمايشگاهي) باشد. ايمنولوژى بافت شناسي، بيوشيمى ويروس‌ها، زيست‌شناسى سلولي، سيتوشيمى و ... از جمله دروس اختصاصى اين شاخه مى‌باشد.
- شاخهٔ دبيرى زيست‌شناسى (زيست‌شناسى عمومى): فارغالتحصيلان اين شاخه با گذرانيدن دروس مشترک تخصصى خود (به همراه تعدادى دروس تربيتى به منظور آشنائى با فنون معلمي) مى‌توانند توانائى‌هاى لازم براى رفع نيازهاى وزارت آموزش و پرورش به دبيران زيست‌شناسى را به دست آورند.
ادامهٔ تحصيل در کليهٔ شاخه‌هاى فوق تا کارشناسى ارشد در داخل و تا سطوح بالاتر در خارج از کشور امکان‌پذير است.
ضمناً بر اساس مصوبات جديد شوراى عالى برنامه‌ريزى در نظر است رشتهٔ زيست‌شناسى در مقطع کارشناسى داراى ۲ رشته و ۱۰ گرايش باشد.
- رشتهٔ زيست‌شناسى در ۵ گرايش (دبيري، عمومي، علوم گياهي، علوم جانوري، دريا)
- رشتهٔ زيست‌شناسى سلولى مولکولى در ۵ گرايش (علوم سلولى و مولکولي، ميکروبيولوژي، ژنتيک، بيوشيمي، بيوفيزيک)
»»»»»»»»»»»»««««««««««««« «
ادامه دارد....
علوم تجربی
»»» کارشناسى شنوائى شناسى
هدف تأمين نيروى متعهد و متخصص جهت ارزيابى سيستم شنوائى و تعادل تعيين درجهٔ معلوليت و نيز تأمين کادر علمى مربوط است. طول دوره ۸-۷ ترم تحصيلى است. فارغالتحصيلان با استفاده از دستگاه‌هاى متفاوت و آزمايش‌هاى مختلف شنوائى مى‌توانند نوع و محل ضايعه در شنوائى و تعادل را تشخيص دهند، نوع سمعک را تعيين و تجويز کرده، مراحل تربيت شنيدارى را به منظور زبان‌آموزى افراد ناشنوا عملى سازند. فارغالتحصيلان در صورت پذيرفته شدن در آزمون ورودى دورهٔ کارشناسى ارشد (فوق ليسانس) مى‌توانند در رشته‌هاى شنوائى شناسي، زبان‌شناسى و کودکان استثنائى ادامهٔ تحصيل دهند.
هدف از تشکيل دورهٔ کارشناسى شنوائى شناسي، تربيت افراد متعهد و کارشناسى است که بتوانند مستقلاً از عهدهٔ حل مسائل و مشکلات شنوائى برآيند و قادر باشند به تنهائى ناراحتى‌هاى شنوائى را تشخيص و توان‌بخشى نمايند. به علاوه با کسب معلومات پايه‌اى در امر تحقيق و پژوهش در امر شنوائى شناسى وارد شوند.
فارغالتحصيلان اين رشته علاوه بر تونائى‌هاى فارغالتحصيلان کاردانى اين رشته، قادر به انجام آزمايشات تکميلى و تشخيص محل ضايعه در سيستم شنوائى گوش و اعضاء مربوطه، تعيين و تجويز و ارزيابى مشخصات الکترواکوستيکى سمعک و قالب مورد نياز هر فرد معلول، تشخيص کم شنوائي، تدريس براى افرادى که به نوعى نياز به اطلاعات اين رشتهها دارند، کمک و همکارى با ساير متخصصين در زمينه‌هاى شنوائى و تکلم، تحقيق و بررسى در زمينه‌هاى شنوائي، تشخيص عيوب دستگاه‌هاى شنوائى و کمک به رفع آن و ارائهٔ طرح و برنامه‌ريزى‌هاى لازم در زمينه‌هاى مربوط به شنوائى خواهند بود.
_______________________________
»»» کارشناسى علوم تغذيه
هدف تربيت کارشناسان متعهد و متخصص در مسائل تغذيه‌اى براى حفظ و ارتقاء دانش تغذيه براى رفع نياز مراکز بهداشتي، درماني، اجرائي، آموزشى و پژوهشى کشور است. طول دوره ۴ سال متشکل از ۸ ترم تحصيلى است. فارغالتحصيلان مى‌توانند برنامه‌هاى تغذيه‌اى براى مراکز آموزشي، پژوهشي، بهداشتي، درمانى و ساير مجتمع‌هاى مختلف کشور تنظيم و اجراء کنند. امکان ادامهٔ تحصيل، تا حد دکترىٰ فراهم است.
______________________________
»»» کارشناسى علوم سياسى (نيمه متمرکز)
هدف تربيت کارشناس امور سياسى و ايجاد زمينه براى پرورش پژوهشگر در علم سياست است، داوطلب بايد از ذهنى فعال و خلاق، حافظه‌اى قوى و علاقه و استعداد فراوان برخوردار باشد. طول متوسط دوره ۴ سال و شامل دروس نظرى است فارغالتحصيلان که ضمن تحصيل با پديده‌هاى سياسي، نهضت‌هاى انقلابي، اشکال مختلف دولت و حکومت، کشور روابط و پديده‌هاى سياسى و علل پيدايش آنها، ادارهٔ جامعهٔ کشوري، روابط بين‌المللى و نظاير آنها آشنا شده‌اند مى‌توانند در ارگان‌هاى اجرائى کشور از جمله وزارتخانه‌هاى امور خارجهٔ کشور، آموزش و پرورش و ديگر سازمان‌هاى علاقه‌مند به تحقيق و حل مسائل مربوط به اشتغال ورزند.
_____________________________
»»» کارشناسى فيزيوتراپى
فيزيوتراپى رشته‌اى است که با استفاده از عوامل فيزيکى (مثل گرما، سرما، نور، الکتريسته و ...) و عوامل مکانيکى (تمرينات و حرکت‌هاى مختلف) در جهت کمک به درمان و بهبود يا بازگرداندن کار اعضاء بدن و هدايت بيمار براى استفاده از توانائى باقى‌مانده و به دست آمده براى جبران هرچه بيشتر ناتوانائى‌ها و محدوديت‌ها براى رسيدن مستقل فرد معلول و بيمار در حد امکان کوشش مى‌نمايد.
هدف از ارائهٔ اين دوره تربيت افرادى است که پس از طى دوره کارشناسى فيزيوتراپى بتوانند براساس تشخيص پزشک درمان فيزيکى بيماران را به عهده گيرند.
___________________________
کارشناسى فلسفه (نيمه متمرکز)
هدف تربيت دبير براى تدريس فلسفه، تربيت محقق آشنا به فلسفهٔ اسلامى و ساير مکتب‌هاى مهم فلسفى و نيز تربيت مدرسان و استادان فلسفه براى دانشگاه‌هاى کشور است، طول متوسط اين دوره ۴ سال است، فارغالتحصيلان با آشنائى به تفکر فلسفى در عالم اسلامى و مغرب زمين و مکاتب و مذاهب مختلف فلسفى توانائى تحقيق در مسائل فلسفى را پيدا مى‌کنند و آماده مى‌شوند که تحصيلات خود را تا مرحلهٔ بالاتر ادامه داده، به درجات بالاى علمى و استادى فلسفى نائل آيند. ادامهٔ تحصيل تا بالاترين مدارج علمى در اين رشته در داخل و خارج کشور امکان‌پذير است.
»»»»»»»»«««««««««
ادامه دارد...
ROBOTICS
04-04-2007, 11:35
رشته مهندسي رباتيک چيست
شاید تا کنون تعریفی عامی از ربات و رباتیک شنیده باشید ولی رشته رباتیک را بطور واضح و کامل خیر.
رشته فنی مهندسی رباتیک یکی از رشته های میان رسته ای جدید در ایران میباشد ،جدید بودنش میتواند بدلیل تاسیس در حد اکثر 15 سال گذشته باشد و میان رشته ای است به دلیل اشتراکاتی که با رشته های مهندسی برق گرایشات الکترونیک و کنترل و همچنین مهندسی مکانیک گرایش طراحی جامدات و مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزاردارد.
گاهی اوقات حتی افراد تحصیل کرده نیز به اشتباه ،گمان میبرندمهندس رباتیک ،مهندس برق نیز می باشد علاوه بر این مکانیک و کامپوتر نیز هست،در صورتی که برای دانشجوبان رباتیک واضح بودن این اشتباه غیر قابل انکار است که بقیه رشته ها یک مهندس رباتیک تنها یک مهندس رباتیک است. چرا که به صرف ارائه دروسی چون مداراهای الکترونیکی و منطقی و ریز پردازنده در برنامه درسی مهندسی کامپیوتر-نرم افزار و اشتراک این دروس در رباتیک و مهندسی الکترونیک ،نمیتوان نسبتی از الکترونیک و رباتیک به کامپیوتر داد.وظیفه و کربرد ها متفاوت است.شاید یکی از نمونه های فریبنده آگهی های استخدام کار شرکتها یا کارخانه ها باشد که آنهم بدلیل کاربرد مورد انتظار آنها،نام چند رشته مهندسی را در کنار یکدیگر قرار میدهند.
به عبارتی این دیگر بستگی به نیاز صنعت و کارخانه ها دارد که بسته به نیازشان ، رشته های دانشگاه تاسیس شده اند، رشته رباتیک نیز از این اصل مستثنا نیست .
یک مهندس رباتیک حتی با وجود توانایی در برخی از موارد اختصاصی موجود در دیگر رشته ها،تنها یک مهندس رباتیک استاین اصل را میتوان برای دیگر رشته های فنی مهندسی تعمیم داد.
رشته های جدید برای نیاز های جدید و پاسخ به آنها طراحی شده اند وبه طبع آن توانایی افراد تحصیل کرده نیز بهترین پاسخ برای این نیازها میباشد که رشته رباتیک نیز پاسخگو به نیاز رباتیکی صنعت میباشد.
گرایشهای این رشته در مقطع کارشناسی ارشد،در ایران مکاترونیک میباشد و البته خود رباتیک که در ایران هنوز وجود ندارد.
ارتباط رشته رباتیک با دیگر رشته ها
در حقیقت اگر یک مهندس رباتیک قصد نو آوری و ایجاد یک تکنولوژی را در سر بپروراند و برای مثال طرح یک ربات فوتبالسیت آدم واره را بریزد ملزوم به استفاده از دروسی که قبلا ً ،فراگرفته و یا تکمیل آنها میباشد به عبارتی باید در برنامه نویسی و تنظیم الگوریتم بهینه ،طراحی مدارهای الکتریکی و الکترونیکی مورد نیاز، طراحی مکانیزم عالی و ی نقص و کار امد در ایجاد تعادل پویا مهارت کافی داشته باشد.
به خصوص در زمینه طراحی کامیپوتری مدارها ، اجزاء و از همه مهمتر برنامه نویسی در سطح بالای قرار داشته باشد تا این نیازها را برطرف کند.
بر فرض برای طراحی یک ربات آی کاوشگر باید با روشهای عایق بندی آشنا باشد و یا در یک ربات پرنده با طراحی سیستم آئرودینامیکی تا حدودی آشنایی داشته باشدو یا در تولید و ساخت ربات جنگنده، آشنا به موارد مختلف و ویژگی های مختلف آنها مثل استحکام و سبک وزنی یا انعطاف و سختی و دیگر مورد این چنینی باشد.
البته مثل دیگر رشته های میان رشته ای ارتباط های زیادی میتوان با دیگر علوم و فنون پیدا کرد که موارد فوق مربوط به رباتیک بودند که به نظر من این ارتباطات در این رشته بیشتر از دیگر رشته هاست.
دانشگاهها و موسسات دارای این رشته در خارج از ایران
United States
Brown University
Caltech
Carnegie-Mellon University
Cal Poly Pomona
Colorado School of Mines
Columbia University
Cornell University
Dartmouth College
Drexel University
Florida A&M University/FSU
Florida International University
Georgia Tech
Indiana University
Johns Hopkins University
Kansas State University
Long Beach City College
MIT
New Mexico Institute of Mining & Technology
Ohio State University
North Carolina State University
Northwestern Polytechnic University
Rice University
Stanford University
Tennessee State University
Texas A&M University
University of Arizona
UC Berkeley
UC San Diego
UC Santa Cruz
University of Cincinnati
University of Florida
University of Hawaii
University of Houston
University of Idaho
University of Maryland
University of Massachusetts, Amherst
University of Michigan, College of Engineering
University of Michigan, Ann Arbor
University of Minnesota
University of Nebraska, Lincoln
University of New Hampshire
University of New Mexico
University of Notre Dame
University of Oklahoma
University of Pennsylvania
University of Rochester
University of Southern California
University of Tennessee, Knoxville
University of Texas, Austin
University of Texas, Dallas
University of Washington, Bothell
University of Washington, Seattle
University of Wisconsin, Madison
University of Utah
U.S. Air Force Academy
Utah State University
Vanderbilt University
Virginia Tech
Wellesley University
The Harvard Robotics Laboratory
Canada
Center for Intelligent Machines, McGill University
University of Alberta
Europe
Johannes Kepler Universität, Austria
University of Leoben, Institute of Automation, Austria
The Maersk Mc-Kinney Moller Institute for Production Technology, University
Institute of Computer Science, University of Freiburg, Germany
University of Kaiserslautern, Germany
University Bonn, Germany
Utrect University, The Netherlands
University of Maribor, Institute for Robotics, Slovenia
University of Zurich, Switzerland
Luleå University of Technology, Sweden
University of Edinburgh, Scotland
Computer science, Queen Mary, University of London, UK
Southhampton University Robot Wars Team, UK
University of Plymouth, Robot Football, UK
University of Kaiserslautern
Royal Institute of Technology, Stockholm, Sweden
University of Stuttgart, Germany
Ruhr-Universität Bochum, Germany
Asia
Rostov State University, Russia
University of Tsukaba, Japan
Shahrood University of technology , Iran
Australia
University of New South Wales
Australia National University, Robotics Systems lab
University of Western Austrialia
صنعت رباتیک
امروزه استفاده از رباتها واتوماسیون غیر قابل انکار و معرفی شده برای تمام صنایع و کارخانه ها میباشد به طوری که کارخانه ها روز به روز به این سمت روی می آورند دلیلش هم مشخص است زیرا بازده ای بهتر و سرعت دقت کم هزینه بودن دیگر خصوصیات مورد انتظار را به ارمغان میآورد.
رباتها اولین بار در سال 1954 در صنعت به کارگرفته شدند که یک بازوی ربات یا Manipulator نام داشت که تنها 3 درجه آزادی بود.رباتهای صنعتی امروزی اکثراً همان بازوی رباتیکی هستند ولی با 6 درجه آزادی و خیلی پیشرفته تر نبست به گذشته کار میکنند رباتها در صنعت به شیوه ها و روشها و مدلهای مختلفی به کارگرفته میشوند. اما متاسفانه همانطور که خودتان میدانید، به جرات میتوان گفت ارتباط بین دانشگاه و صنعت در ایران خیلی کم و گاهی در حد صفر میباشد و این وجود دانشگاه را زیر سوال میبرد ،چرا که، اگر صنعت ،تشنه علم و نوآوری نبود پس چرا عده های به نام دانشجو به تحصیل علم میپردازند؟
این سوال را به محضر آقای دکتر زاهدی و دکتر مرادزاده تقدیم میکنم.
گستردگی علم رباتیک
همان طور که در ارتباط این رشته با دیگر رشته ها ذکر شد برای فعالیت و نوآوری و تحقیق و پیشرفت به جرات میتوان گفت یکی از وسیع ترین شاخه های فنی مهندسی،رشته مهندسی رباتیک میباشد.
برای اثبات این حقیقت کلمه robotic یا RoboticEngineering را در اینترنت جستجو کنید و یا نگاهی با تاملبه حضور رباتها در رشته ها و مکانهای مختلف بیاندازید.
برای مثال رباتی را معرفی میکنم که ارتباط بسیار کمی با رشته های فنی مهندسی و علوم پایه دارد،ربات جراح تحت فرمان پزشک جراح در اتاق عمل با حضور مستقیم پزشک و یا غیر مستقیم و با کمک اینترنت ،نمودی از پیشرفت این رشته است که بسیار مفید و حیاتی میباشد.تصور کنید رباتی را که شما طراحی کرده اید وسیله ای برای نجات یک بیمارو بهبودی وی شده است که قطعاَ لذت موفقیت آنفخستگی زحمتتان را از بین میبرد.
نمونه ی بارز دیگر گستردگی علم رباتیک، که بسیار مورد توجه کشورهای مختلف مثل ژاپن،کره،آمریکا و ایران و چند کشور دیگر میباشد،رباتهایامداد و نجات هستنند که یاری رسان گروه امداد در حوادث غیر قابل پیش بینی میباشد.به هر حال این گرایش از رباتیک آن قدر اهمیت داشته است که مسابقاتی تحت عنوان شبیه سازی امداد و نجات در روبوکاپ برگزار میگردد.
وظیفه اصلی رباتهای امداد رسان پیدا کردن مصدومین و اعلام مکان آنها به سرور میباشد.
رباتها در پروژه های JPL شرکت فضایی NASA نقش مهمی دارند از جمله آنها Spriteو Sojourner می باشد.این نیز استفاده دیگری از رباتیک میباشد .
مصارف رباتها در همه ابعاد زندگی انسان به سرعت در حال گسترش است تا کارهای سخت و خطرناک را به جای انسان انجام دهند مثل بررسی وضعیت داخلی راکتورها هسته ای که یک ربات هیچ گاه تحت تاثیر تشعشعات رادیو اکتیو قرار نمیگیرد و این یک جایگزینی خوب و مفید رباتها میباشد.
نیاز کارخانه ها و صنایع جهان و آینده شغلی
در ابتدا باید ذکر کنم که بازار شغلی این رشته در ایران اشباع نشده است چرا که تا این لحظه هیچ مهندس رباتیکی فارغ التحصیل نشده است (در ایران)، که احتمالا ً تا ماه دیگراولین فارغ التحصیل این رشته وارد جامعه شود و به امید خدا ،اکثراً جذب کارخانه ها خواهند شد زیرا هزینه یک مهندس رباتیک ایرانی خیلی پایین تر از و به صرفه تر از خارجی میباشد و یا استخدام چند مهندس مختلف نیز هزینه بر است و یا افراد توانا در بر طرف کردن نیازهای رباتیکی کارخانه ها نیز که خیلی خیلی کم هستنند ، دستمزد بالا دریافت کرده و شاید به اندازه یک فارغ التحصیل این رشته نیز مهارت کافی و مطالعه و توانایی نداشته باشند.
کارخانه های دارای ربات های صنعتی وخطوط اتوماسیون و به خصوص بازوهای رباتیک اولین کارخانه ها در چذب نیروی پرسنلی در این رشته اند و در اولویت اول این کارخانه ها مربوط به صنایع ماشین سازی و سپس شرکت های تولید کننده تراشه های سیلیکونی والکترونیکی میباشند ،از جمله این کارخانه ها در ایران که دارای خطوط اتوماسیون و یا بازوهای رباتی و یا دیگر رباتهای صنعتی هستند، میتوان نام برد به شرح زیر است: کارخانه ماشین سازی ایران خودرو،ماشین سازی سایپا،کاشی سمنان،کاشی یزد،تراکتور سازی تبریز،کیش خودرو،رب تبرک،کنستانتره شاهرود و چندین کارخانه دیگر که اکثرا ماشین سازی هستنند را میتوان نام برد.
رباتیک و ربات در ایران
در زمینه تولید ربات هنوز کسی در ایران چیزی نشنیده است، مگر تعمیر و بازسازی رباتهای وارداتی تنها بخش ،ساخت ربات ،برای مسابقات رباتیک میماند که باید خدمتان عرض کنم تیم های ایرانی کم ترین حضور را دارند آنهم بدلیل هزینه قابل توجه ساخت میباشد که نبود حمایت دانشگاه ها چه مالی و چه هر چیز دیگری ،نبود پشتیبان تبلیغاتی که الته این مورد در حال حاضر به جرات میتوان گفت یکی از قویترین کشورها در مسابقات روبوکاپ در بخش شبیه سازی امداد و نجات و شبیه سازی فوتبال ،ایران میباشد.شاید علت امتناع فعالان رباتیک در بخش های دیگر کم هزینه بودن این رشته باشد و متاسفانه علت آن در اکثر مواقع پولی است.جالب است بدانید در مسابقات برمن آلمان که 24 خرداد برگزار شد اکثر تیم های شرکت کننده در بخش شبیه سازی رباتهای امداد و نجات ایرانی بودند.به هر حال هرچه مشکل بزرگ باشد چه مالی و چه ... ، خدای ما بزرگتر است و ما را در استفتده از توانایی خودمان یاری میرساند. در مورد ایران البته با توجه به تمام مطالب بیان شده در مورد ایران جای امید واری است که اکثر کارخانه ها و صاحبان صنایع بر اساس دلایل مختلف مثل رقابت روز به روز به سمت استفاده از ربات روی آورده اند و این موضوع دلیلی بر وجود و حتی رشد بسیار چشم گیر بازار شغلی این رشته دارد.
رباتیک و ربات در ایران
مسلما در طراحی یک ربات و یا ساخت اجزا مکانیکی یک ربات ،ساخت مدارهای الکتیکی و الکترونیکی ، برنامه نویسی و شبیه سازی کامل عملکرد ربات از جنبه های توانایی مورد انتظار میباشددر راستای همین موارد میتوان به مدیریت پروژه های رباتیکی ،نظارت مهندسی و مهندس ناظر و دیگر موارد مربوطه اشاره کرد.داوری مسابقات رباتیک را نیز میتوان در فعالیتی حاشیه ای بر شمرد.
شاید برایتان این سوال پیش آید که چرا گاهی مدیریت یک ربات در ایران به یک مهندس از رشته دیگری داده میشود در پاسخ همانطور که ذکر شد هنوز فارغ التحصیل این رشته وجود ندارد مگر تا یک ماه بعد، ودیگر این که حتی با وجود آنها در صنعت نیز همچنین این اتفاق می افتد باید به این نکته توجه داشت که گاهی تجربه یک فرد ارزشمند تر از تحصیلات دانشگاهی باشد البته در مواردی خاص، این دلیل بسیاری از نامنظمی ها در وضعیت استخدامی کشور است. حال شما فرض کنید یک فارغ التحصیل اگر تجربه را نیز به افتخارات خود بیافزاید آینده شغلی به مراتب ایده آل تر در انتظار اوست در همان تخصص وی که این حالت باید برای همه همینطور باشد.
چشم انداری از رباتیک
شهری را تصور کنید که رباتها در اکثر فعالیت های انسانی و بشری کمک رسان بشر شده اند.به یقین که نگاهی با کمی دورنگری و کمی بزرگ نمایی از آینده این رشته بسیار نگران کننده و شاید خطرناک باشد.تصور این که رباتی شما را در یک معمله بفریبد و یا رباتی که دارای احساس و اندیشه و جماعاتی رباتی که بر سر مسایل مورد نظر شان مثل کم توجهی به آنها شروع به شورش کنند و دیگر موارد که اکنون خنده دار و در باطن نگران کننده است.
ابته مفید بودن ساخته دست بشر در درجه اول قرار میگیرد در راستای همین مطالب بد نیست نگاهی با تامل و جدی به فیلم "مرد 200 ساله" بیاندازید که به تصور شما کمک میکند.
دانشگاه صنعتی شاهرود و رباتیک
در مهر ماه سال یک هزار و سیصد و هشتاد و یک در دانشگاه صنعتی شارود اولین پذیرش در رشته مهندسی رباتیک در مقطع کارشناسی اغاز شد. آغازی با انگیزه های فراوان دانشجویان و اساتید آن .آغازی با چشم اندازی چند ساله در کشور با هدیف تولید علم در این زمینه و پرورش دانشجویان در رشته رباتیک.
همانند تمام دانشگاه ها در ایران و خارج از ایران با تاسیس یک رشته در یک دانشگاه مخصوصا ً یک رشته میان رشته ای باشد قطعا دانشگاه با مشکلات مواجه خواهد شد که ابته تا کنون پیشرفت بسیار چشم گیری در حل مشکلات و افزایش سطح علمی آن شده است.
اما اگر مشکلی وجود نداشته باشد آیا کسی در جهت رفع مانع تلاش خواهد کرد که سبب از بین رفتن مشکلات بعدی و نتیجه پایانی پیشرفت و ارتقاسطح علمی بشود. به هر حال پیشرفت خوبی دیده میشود آینده روشنی در انتظار دانشجویان رباتیک دیده میشود.
از جمله برنامهای دانشگاه در راستای اهداف رباتیک را بدین شرح است.
کلاسهای مقدماتی رباتیک برای ورودی های هر سال که مدرسان آنها دانشجویان رباتیک هستند که در مسابقات مختلف رتبه میآورند.
کلاسهای پیشرفته رباتیک و کلاسهای پیشرفته الکترونیک که باز هم مدرسان رباتیکی دارد بر خلاف وجود دانشجویان ارشد الکترونیک کنترل قدرت و دکتری کنترل، جلسات هفتگی با محوریت رباتیک و موضوعات مربوطه و کلاسها و جلسات و برنامه های فوق برنامه دیگری که مدیریت اکثر آنها با رباتیکی هاست.لازم به ذکر است که دو اتاق یکی آزمایشگاه رباتیک و اتاق پروژه رباتیک که درب آن بر روی رباتیک ها برای طراحی و ساخت باز است.
چند ربات آموزشی نیز از موسسات اروپایی از طرف دانشگاه خریداری شده است که برای مصارف آموزشی استفاده میشود
علوم تجربی
»» مهندسى کشاورزى - باغبانى
هدف تربيت کارشناس باغبانى است که کارش تلفيقى از علوم، تکنولوژى و هنر است. دانشجويان اين رشته ضمن کسب دانش و کارآئى در زمينه‌هاى توليد ميوه، سبزي، گياهان داروئى و معطر در مورد طراحى فضاى سبز و اصلاح و تهيهٔ نهال و بذر محصولات باغبانى آموزش مى‌بينند و با زمينه‌هاى علمى و فنى و تکنيک‌هاى جديد کاشت، نگهدارى و بهره‌بردارى از درختان ميوه، سبزيجات، گلها و درختان زينتى و گياهان داروئى و معطر (دروس تخصصي) آشنا مى‌شوند. طول دوره ۴ سال است و فارغالتحصيلان عنوان مهندسى کشاورزى در رشتهٔ باغبانى خواهند داشت و مى‌توانند علاوه بر فعاليت در زمينه‌هاى توليدي، در بخش‌هاى خصوصي، تعاونى و دولتى و نيز تحقيقات، آموزش و برنامه‌ريزى باغبانى در وزارتخانهٔ جهاد کشاورزي، دانشکده‌هاى کشاورزي، بنياد جانبازان، شهردارى‌ها و کشت و صنعت‌ها همکارى کنند. امکان ادامهٔ تحصيل تا سطح کارشناسى ارشد در داخل کشور و تا سطوح بالاتر در خارج از کشور وجود دارد.
___________________________
»» کارشناسى مامائى
هدف تربيت کارشناسان متعهدى است که با مهارت و توانائى لازم به عرضهٔ خدمات مامائي، بهداشتى و آموزشى در جهت تأمين سلامت مادران و نوزادان و آموزش مامائى بپردازند.
متوسط طول دوره ۴ سال تحصيلى است. دروس بهصورت نظري، عملى و کارآموزى عرضه مى‌شود. فارغالتحصيلان مى‌توانند به دوره‌هاى بالاتر کارشناسى و کارشناسى ارشد و تربيت مدرس، راه يابند. فارغالتحصيلان داراى مهارتها و توانائى‌هاى زير هستند:
- آموزش بهداشت و ارائهٔ خدمات بهداشتي، مامائي، به دختران جوان و زنان در سنين بارورى با درک نيازهاى فرهنگي، اجتماعي، اقتصادى و بهداشتى خانواده به منظور کمک کردن به کاهش ميزان مرگ و مير مادر و نوزاد و ارتقاء سطح سلامت آنان.
- اجراء معاينات و مراقبت‌هاى لازم از زنان باردار، پيش و بعد از زايمان و همکارى در اجراء برنامه‌هاى بهداشتى و تنظيم خانواده.
- کوشش در شناخت علائم غيرعادى مادر و جنين در دوران بارداري، حين زايمان، پس از زايمان، ارجاع به پزشکان متخصص، پيشگيرى از عوارض در حد امکان و انجام دادن فوريت‌هاى مامائى در موارد عدم دسترسى به پزشک و اورژانس.
- راهنمائى و اجراء زايمان عادى و مراقبت از نوزادان با مسئوليت کامل خود در مراکز بهداشتي، درمانى و منازل با همکارى مراکز مذکور.
- پيشگيرى و تشخيص بيمارى‌هاى نوزادان و مادران آنها و ارجاع به پزشک متخصص در صورت لزوم.
________________________________
»» کارشناسى مديريت بيمه (نيمه متمرکز)
اين دوره با اهداف زير تأسيس شده است:
- تربيت کادر متخصص فنى تجارى متعهد به اسلام براى انجام وظيفه در شرکت بيمهٔ ايران، به‌طور کلى در صنعت بيمه در داخل کشور و خارج از آن.
- تهيه متون تحقيقاتى و اطلاعاتى در زمينهٔ تحولات اقتصادي، حمل و نقل، پيشرفت بيمه در ايران و جهان و بررسى روابط بين‌المللى (بيمه‌هاى اتکائي).
- تربيت کادر متخصص و کارشناسان بيمه به منظور توسعهٔ صنعت بيمه در ايران و جلوگيرى از خروج ارز از کشور.
طول دوره ۴ سال است و ۲۴ هفته کارآموزى در داخل يا خارج کشور نيز خواهد داشت. دروس دوره بهصورت عمومي، پايه، اصلى و اختصاصى است. بعضى دروس اصلى و تخصصى عبارت است از: اصول مديريت بازرگاني، پژوهش عملياتي، مديريت توليد، بيمهٔ حمل و نقل، بيمهٔ آتش‌سوزي، و خطرات تبعي. فارغالتحصيلان با کسب مهارت‌هاى عملى و علمى مى‌توانند در داخل و خارج کشور تصدى مديريت‌هاى مختلف را به عهده گرفته جايگزين کارشناسان خارجى شوند.
_______________________________
»» مددکارى اجتماعى
هدف تربيت افراد و تأمين نيروى انسانى متصصى و متعهد مورد نياز جامعه در زمينهٔ مددکارى اجتماعى است تا بتوانند علم و عمل را در رده‌هاى نوين حرفه‌اى مددکار اجتماعى را با اصول، ارزش‌ها و فلسفهٔ آن در بينش مکتب متعالى اسلام و بر مسائل انسانى و اجتماعى و فرهنگى جامعهٔ اسلامى ايران منطبق نموده و مراکز مددکارى و مشاوره را تقويت کنند.
در اين دوره ۱۳۵ واحد درسى به صورت دروس عمومى ۲۰ واحد، دروس پايه و تخصصى ۹۱ واحد و کارآموزى ۲۴ واحد است. فارغالتحصيلان اين دوره داراى توانائى‌هاى ذيل خواهند بود.
مددکارى فردى
ارائهٔ خدمات حرفه‌اى به افراد و خانواده‌ها تا روابط اجتماعى سالم‌تر و مؤثرترى را دارا و قادر باشند با بهره‌گيرى از استعدادها، توانمندى‌ها، امکانات درونى و بيرونى خود و جامعه به حداکثر رشد مادى و تعالى معنوى و رضايت‌مندى حاصل از آن دست يافته و به صورت مستقل و خودکفا و با کارآئى بيشتر به زندگى خويش ادامه دهند.
مددکارى گروهى
ارائه خدمات به افراد به منظور رشد استعدادها، ظرفيت‌ها و قابليتها، بهره‌گيرى از روابط و فعل و انفعالات گروهى است، تا اعضاء قادر شوند بر مسائل و مشکلات خود فائق آمده به نحو مطلوب‌ترى از عهدهٔ وظايف و مسئوليت‌ها فردى و اجتماعى خود برآيند.
مددکار جامعه‌اى
توسعه و تعميم خدمات مددکارى اجتماعى در جوامع مختلف به منظور تأمين نيازهاى اجتماعي، فرهنگى و رفاهى از طريق بسيج نيروها و جلب مشارکت‌ها عمومى و بهره‌گيرى از استعدادها و نيروهاى موجود جامعه است.
»» کارشناسى مديريت صنعتى
هدف از ارائهٔ اين دوره تربيت متخصصينى است که به امور توليد، برنامه‌ريزى صنعتي، کنترل مرغوبيت کالا، کنترل پروژه، مدلسازي، حفاظت صنعتي، تعميرات و نگهدارى در حد کارشناسى آشنائى داشته باشند.
______________________________________
»» دوره‌هاى دکتراى پيوستهٔ بيوتکنولوژى
در آزمون سراسرى در رشتهٔ بيوتکنولوژى براى دورهٔ دکتراى پيوسته دانشجو پذيرفته مى‌شود. کسانى مى‌توانند اين رشته را انتخاب کنند که در آزمون سراسرى رتبه‌هاى کشورى بين يک تا ۵۰۰ داشته و نمرهٔ کل آنها از ۱۰۰۰۰ بيشتر باشد. اين رشته (بيوتکنولوژي) در دانشگاه تهران داير است و شرايط ويژه‌اى از جمله شرط معدل براى ادامهٔ تحصيل وجود دارد. تعداد واحدها در اين دوره قريب به ۲۰۰ واحد مى‌باشد. رشتهٔ بيوتکنولوژى رشته‌اى است ميان‌رشته‌اى که از اساتيد شيمي، زيست‌شناسى و بيوفيزيک در تدريس دروس آن استفاده مى‌شود.
______________________________________
»» تکنولوژى محيط زيست
هدف تربيت افرادى است که با کسب اطلاعات کافى در زمينهٔ علوم پايه، اکولوژي، بيولوژى گياهى و حيواني، کارتوگرافى و نقشه‌برداري، مسائل پارک‌هاى مختلف و فضاسازى آنها، حيات وحش و شکارگاه‌ها، مسائل آلودگى‌هاى محيط زيست و غيره بتوانند اجراء برنامه‌هاى زيست محيطى را عهده‌دار گردند.
فارغالتحصيلان اين دوره قادر خواهند بود در سازمان حفاظت محيط زيست و واحدهاى تابعهٔ آن به‌عنوان مجرى برنامه‌ها، در سازمان جنگل‌ها و مراتع (وزارت جهاد کشاورزي) و بخش پارک‌ها و فضاى سبز، در بخش فضاى سبز شهرى (شهردارى‌ها) در مديريت پارک‌هاى ملى و منطقه‌اى و حفاظت شده همکارى داشته باشند.
با توجه به صنعتى شدن کشور، براى جلوگيرى از تخريب محيط زيست و در نتيجه جلوگيرى از بهم‌ريختگى و فروپاشى اکوسيستم طبيعى و چرخهٔ حيات، ضرورت اين دوره روشن است.
_________________________________
»» تکنولوژى مرتع و آبخيزدارى
هدف تربيت افراد فنى است که در زمينهٔ علوم گياهى - عوارض زمين - عوامل اقليمى - آب و خاک - عوامل تخريب و انحطاط مراتع و فرسايش حوزه‌هاى آبخيز و بيابان‌زدائى و نيز حفاظت، اصلاح و احياء مراتع به عنوان منابع طبيعى توليد آب و علف، داراى بينش کافى جهت اجراء طرح‌هاى مرتع‌دارى و آبخيزدارى باشند.
فارغالتحصيلان اين دوره قادر خواهند بود در اجراء طرح‌هاى آبخيزدارى و تثبيت فيزيکى و بيولوژيکى ريگ‌هاى روان که توسط مهندسين و کارشناسان مربوط تهيه و تدوين گرديده است، و نيز اجراء طرح‌هاى مرتع‌دارى و توليد علوفه در عرصه‌هاى مربوط مانند وزارت جهاد کشاورزى فعاليت و همچنين با مدرسين و محققين مؤسسات آموزشى و پژوهشى در اين زمينه همکارى نمايند.
با توجه به اينکه اغلب حوزه‌هاى آبخيز، مراتع طبيعى و بيابان‌ها در معرض فرسايش آبي، بادى و چراى مفرط توسط دام‌ها قرار دارند و سير انحطاط و قهقرائى را مى‌پيمايد، براى پيشگيرى از روند تخريبى و بيابان‌زدائى و احياء و اصلاح مراتع اهميت و ضرورت تشکيل اين دوره را روشن
___________________________
»» تکنولوژى چوب
هدف تربيت افرادى مى‌باشد که با خواص مختلف چوب و عواملى که در تغييرات اين خواص تأثير مى‌گذارد، و حفاظت، تبديل و کاربردهاى متفاوت و مديريت واحدهاى توليدى آشنا گردند.
فارغالتحصيلان اين دوره قادر خواهند بود در مجتمع‌هاى صنايع تبديل مکانيکى و شيميائى چوب بخش‌هاى دولتي، در دفاتر فنى صنايع چوب سازمان جنگل‌ها و مراتع (وزارت جهاد کشاورزي)، در واحدهاى توليدى خصوصي، در مؤسسات آموزشى و پژوهشى به‌عنوان همکاران اجرائى مشغول کار شوند.
با توجه به کاربرد چوب در صنايع مختلف و استفاده اصولى‌تر از چوب اين دوره از اهميت ويژه‌اى برخوردار است.
علوم تجربی
»»» توليد و بهره‌بردارى گياهان داروئى و معطر
کاردانى توليد و بهره‌بردارى گياهان داروئى و معطر دوره‌اى است که براساس نياز کشور تدوين شده است. هدف اين دوره تربيت نيروى انسانى کاردان در زمينهٔ تکنولوژى توليد و بهره‌بردارى گياهان داروئى و معطر است که فارغالتحصيلان آن با فراگيرى دانش فنى و مهارت‌هاى عملي، به کشف و پرورش، اهلى کردن و همچنين جمع‌آورى گياهان داروئى و معطر از مراتع و جنگل‌ها خواهد پرداخت.
نقش و توانائى‌ها:
- جمع‌آورى نمونه‌هاى گياهى داروئى و معطر.
- انجام عمليات خشک کردن و نگهدارى نمونه‌هاى گياهان داروئي.
- همکارى در شناسائى علمى گياهان داروئى و معطر.
- همکارى در ايجاد بانک بذر گياهان داروئى و معطر.
- استحصال و نگهدارى بذرهاى گياهان داروئى و معطر.
- کاشت، داشت و برداشت گياهان داروئى و معطر.
- همکارى در اجراء طرح‌هاى تحقيقاتى گياهان داروئى و معطر و آزمايشگاه‌هاى مربوطه.
- تکثير گياهان داروئى و معطر.
- نظارت در واحدهاى توليد.
مشاغل قابل اجراء:
- کمک کارشناس تحقيقات گياهان داروئى و معطر.
- کاردان کشت و پرورش گياهان داروئى و معطر.
- کاردان بهره‌بردار گياهان داروئى و معطر.
- کمک ناظر در واحدهاى توليدى.
_______________________________________
»»» دکتراى دندانپزشکى
هدف تربيت دندانپزشک عمومى است. دندانپزشک علاوه بر درک و به‌کارگيرى مسئوليت‌هاى متعالى و حرفه‌اى پزشکي، با کسب قابليت‌هاى علمى و عملى و با ارائهٔ خدمات خود در رفع کمبودهاى دندانپزشکى در زمينهٔ بهداشت، درمان و آموزش جامعه کوشش مى‌کند. همچنين در ارتباط با ساير اعضاء حرفهٔ پزشکى براى گسترش و پيشبرد علوم و فنون اين رشته آموزش مى‌بيند.
طول دوره مانند ساير دوره‌هاى دکتراى گروه پزشکى براى علوم پايه و اختصاصى و کارهاى عملى آزمايشگاهى و کلينيکى برنامه‌ريزى شده است. وجوه مشترک علمى وسيعى که اين رشته با رشتهٔ پزشکى دارد دندانپزشک را مهارت مى‌دهد تا با شناخت همه‌جانبهٔ ساختمان بدن و فيزيوپاتولوژى آن خدمات و درمان‌هاى لازم را در راستاى تخصصى خود ارائه دهد.
داشتن سلامت کامل جسمانى - روانى و قابليت انجام دادن کارهاى بسيار دقيق علمي، عملى و کلينيکى براى داوطلبان اين رشته ضرورى است. امکانات ادامهٔ تحصيل تخصصى فوق دکترا در رشته‌هاى مختلف دندانپزشکى در ايران وجود دارد
_______________________________________
»»»»» دکتراى داروسازى
هدف تربيت متخصصان متعهدى است که در ارائهٔ خدمات داروئى به مردم نقش مؤثر داشته و در راه خودکفائى و قطع وابستگى کشور گام بردارند و براساس معارف و ارزش‌هاى اسلامى و اصول علمي، فنى و عملى آموزش ببينند. طول دوره حداقل ۵ سال و حداکثر ۸ سال است. فارغالتحصيلان مى‌توانند مديريت داروخانه‌ها، کارخانجات و صنايع داروئى را تقبل کنند و نيز در صورت دارا بودن شرايط در دوره‌هاى تخصصى شيمى داروئي، فارماکولوژي، داروسازي، داروسازى هسته‌اى (ph.D)، داروسازى بالينى (تخصصي) داروشناسى و زهرشناسي، مواد خوراکى و آب‌شناسى پزشکى دانشکدهٔ داروسازى و ساير دوره‌هاى تخصصى دانشکدهٔ پزشکى شرکت کنند.
_______________________________________
»»»»» زنبوردارى
دورهٔ کاردانى پرورش زنبور عسل دوره‌اى است که بر اساس نياز کشور تدوين شده است. هدف اين دوره تربيت نيروى انسانى متخصص در زمينهٔ پرورش زنبور عسل است تا ضمن حفظ، احياء، توسعه و بهره‌بردارى صحيح از منابع طبيعى و کشاورزى امکان بهبود کمّى و کيفى توليدات اين بخش را فراهم آورد.
الف- نقش و توانائى‌ها:
- سرپرستى و ادارهٔ زنبورستان‌هاى کوچک و بزرگ و انجام امور محوله.
- کاربرد صحيح وسايل، تجهيزات و نهادهاى توليدي.
- اشاعهٔ فرهنگ نوين زنبورداري.
- استحصال و فرآورى محصولات زنبور عسل.
- همکارى در توليد ملکه زنبور عسل.
- شناسائى و تعيين مناطق مناسب پرورش زنبور عسل و مهمترين گياهان شهدزا و گرده‌زا.
- نظارت بر امور بهداشتى و زيست محيطى زنبور عسل.
- بررسى نيازهاى محلى و منطقه‌اى در زمينه پرورش زنبور عسل.
ب- مشاغل قابل احراز:
- کاردان پرورش زنبور عسل.
- کاردان پرورش ملکه و اصلاح نژاد زنبور عسل.
- کاردان کارگاه، تعمير، سرويس و ساخت وسايل زنبورداري.
- سرپرست واحدهاى توليد و فرآورى محصولات زنبور عسل.
»»»«««««
Boye_Gan2m
18-04-2007, 22:57
علوم تجربی
پرستاری دندانپزشكی
هدف رشته پرستاری دندانپزشكی آموزش بهداشت دهان و دندان است تا از بیماریهای دهان و دندان پیشگیری شود. دانشجویان این رشته علاوه بر كسب اطلاعات پایه دربارة كلیه دروس دندانپزشكی، اطلاعات نظری و عملی درباره نحوة مسواك زدن، اصول بهداشت دهان ودندان، فلوراید تراپی و جرم‌گیری به دست میآورند.
فارغ‌التحصیلان می‌توانند در كارهای ساده لابراتواری دندانپزشكی،خدمات دندانپزشكی در حین كار، بهداشت كاری دندانها، شركت در گروههای پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان، قبول مسؤولیت امور اداری مراكز دندانپزشكی و پذیرش بیماری، همكاری موثری داشته باشند.
دانشگاههای پذیرنده: دانشگاههای علوم پزشكی و خدمات پزشكی ـ درمانی بابل، شهید بهشتی.
مقاطع تحصیلی: كاردانی
دوره‌ها: روزانه
دانشگاه: دولتی
گرایش‌ها: ---
_________________________
تكنسین پروتزهای دندانی
هدف این رشته تربیت متخصصان موردنیاز لابراتوارهای دندانپزشكی مراكز آموزشی، درمانی دولتی و خصوصی است. افرادی كه با ساختن عضو مصنوعی برای كار ثابت مانند دندان مصنوعی (دندانپزشك، قالب دندان را تهیه می‌كند و متخصص پروتزهای دندانی براساس قالب، دندان را می‌سازد) و عضو مصنوعی برای كار متحرك مانند پلاك‌های ارتودنسی در لابراتورهای دندانسازی و كلینیك‌های دندانپزشكی حضوری فعال دارند.
تواناییهای لازم :
تكنسین پروتزهای دندانی كاری حساس ودقیق است و نیاز به دستانی توانمند و ماهر دارد. در این رشته دروس فیزیك، شیمی و زیست‌شناسی دارای اهمیت است و در نهایت داوطلبان باید توجه داشته باشند كه هدف این رشته تربیت تكنسین متخصص و كارآمد است و از همین رو، این رشته تنها در مقطع كاردانی ارائه میشود.
موقعیت شغلی در ایران :
با توجه به توانمندی‌هایی كه دانشجوی این رشته در طی تحصیل كسب می‌كند، براحتی میتواند جذب بازار كار شده و شغل مناسبی به دست بیاورد.
فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند هم به صورت مستقل اقدام به تأسیس لابراتور كنند و هم در كلینیك‌های دندانپزشكی فعالیت نمایند زیرا هر دندانپزشك عمومی یا ارتودنتسیت بری ساخت دندان مصنوعی یا قالب‌های ارتودنسی باید با یك تكنسین پروتزهای دندانی فعالیت كند.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
بیوشیمی نظری، آناتومی دندان نظری و عملی، میكروب‌شناسی نظری و عملی، بافت‌شناسی نظری و عملی، آناتومی عمومی نظری و عملی، بهداشت خانواده، فیزیك، پروتز كامل نظری و عملی، پروتز پارسیل، ارتودنسی نظری و عملی، استاتیك نظری و عملی، اوكلوژن نظری و عملی، لابراتور اختصاصی.
دانشگاههای پذیرنده: دانشگاههای علوم پزشكی و خدمات بهداشتی ـ درمانی تهران ، شهید بهشتی ـ تهران.
مقاطع تحصیلی: كاردانی
دوره‌ها: روزانه
دانشگاه: دولتی
گرایش‌ها: ---
___________________
تكنولوژی پرتودرمانی (رادیوتراپی)
هدف این رشته تربیت كاردان در گروه تكنولوژی پرتودرمانی است. افرادی كه دانش لازم را در زمینه طرز تولید اشعه ایكس و مواد رادیواكتیو و قوانین مربوط به آنها، انجام تكنیك‌های پرتودرمانی و شیمی درمانی، روشهای حفاظت از اشعه ایكس و تشعشعات رادیواكتیو فرا می‌گیرند و پس از فارغ‌التحصیلی می‌توانند در پرتودرمانی‌های ساده و تخصصی و بخش‌ها و درمانگاه‌های پرتودرمانی فعالیت كنند. گفتنی است كه تفاوت این رشته با تكنولوژی پرتوشناسی در این است كه متخصص رادیولوژی با استفاده از دستگاههای تصویربرداری، از اعضای مختلف بدن تصویربرداری می‌كند اما متخصص رادیوتراپی، از اشعه برای درمان بیماری استفاده می‌كند و اجرای عملیات درمانی را برعهده دارد.
دانشگاههای پذیرنده:دانشگاههای علوم پزشكی و خدمات بهداشتی ـ درمانی شهید بهشتی ـ تهران، بابل.
مقاطع تحصیلی: كاردانی
دوره‌ها: روزانه
دانشگاه: دولتی
گرایش‌ها: ---
Boye_Gan2m
18-04-2007, 23:05
علوم تجربی
تكنولوژی پرتوشناسی(رادیولوژی)
با تولد این تكنولوژی، بشر از پوست و گوشت گذشت و به اعماق شگفت‌انگیز بدن انسان راه یافت و توانست اجزای بدن را بیشتر در معرض دید و بررسی قراردهد.
سخن از دانش رادیولوژی تشخیصی است كه در سال‌های اخیر بسرعت پیشرفت كرده و امكانات تشخیص پزشكی را به طور غیرقابل تصوری به پیش رانده است. بی‌شك به كارگیری این دانش، نیاز به تخصص ویژه دارد؛ تخصصی كه در رشته تكنولوژی پرتوشناسی آموزش داده میشود. به عبارت دیگر، رشته تكنولوژی پرتوشناسی، نحوة تصویربرداری از اعضای مختلف بدن را برای تشخیص پزشكی آموزش می‌دهد.
دانشجویان این رشته در ابتدا دروس پایه از قبیل فیزیك، آناتومی و فیزیولوژی را مطالعه می‌كنند و سپس دروس تخصصی تصویربرداری پزشكی را می‌آموزند و در همین زمینه با دستگاههای تصویربرداری و نحوة كارشان آشنا میشوند و پس از 2 سال می‌توانند به عنوان كاردان تصویربرداری، در بخشهای رادیولوژی شروع به كار كنند.
گفتنی است كه اگر مسؤول تكنولوژی رادیولوژی، آموزش لازم را ندیده باشد علاوه بر اینكه پرتوگیری بیمار را بالا میبرد و به او آسیب میرساند، تصاویر مناسبی نیز از اعضای بدن تهیه نمی‌كند. در نتیجه، دكتر رادیولوژیست نمی‌تواند تفسیر مناسبی از تصاویر داشته و از روی آنها تشخیص پزشكی دهد.
تفاوت توانمندی‌های كاردان و كارشناس این رشته نیز در آن است كه در تكنولوژی پرتوشناسی از دستگاههای متفاوتی استفاده میشود و از اعضای مختلف بدن تصویربرداری میگردد. برخی از این تصویربرداری‌ها ساده است؛ مثل تصویربرداری از دست، پا و انگشتان، اما برخی از تصویربرداری‌ها تداخلی است؛ مثل تصویربرداری از سیستم گوارش، عروق و ادرار كه این‌گونه تصویربرداری‌ها، اختصاصی و نسبتاً دشوار میباشد و نیاز به دانش ویژه دارد. در این میان تصویربرداری‌های ساده بر عهده فارغ‌التحصیلان كاردانی و تصویربرداری‌های تخصصی و كار با دستگاههای M.R.I و C.P بر عهده فارغ‌التحصیلان كارشناسی است.
تواناییهای لازم :
كار رادیولوژیست، یك كار بیمارستانی است. از همین رو دانشجوی این رشته باید حس كار در بیمارستان و با بیماران را داشته باشد. همچنین باید بتواند درس‌هایی را كه در طول تحصیل به صورت تئوری فرا گرفته، در كار عملی مورد استفاده قرار دهد و در نهایت لازم است كه در درسهای زیست‌شناسی، ریاضی و فیزیك توانمند باشد. تسلط به درسهای ریاضی و فزیك تا جایی مهم است كه برخی از استادان رادیولوژی معتقدند كه دانشجوی این رشته باید از بین داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی و فنی انتخاب گردد. زیرا بدون آگاهی از اصول فیزیك كه بر مبنای آن، كار تصویربرداری انجام میگیرد، امكان اشتباه در این كار وجود دارد.
موقعیت شغلی در ایران :
كار رادیولوژیست در مقطع كاردانی و كارشناسی یك كار اجرایی است. البته كاردان این رشته بیشتر تصویربرداری ساده مثل تصویربرداری از دست، پا و انگشتان را انجام می‌دهد و كارشناسان این رشته تصویربرداری اختصاصی یا تصویربرداری تداخلی مانند تصویربرداری از دستگاه گوارش یا عروق را بر عهده دارند. در ضمن كار با دستگاه‌هایی مثل توموگرافی و MRI در محدوده فعالیت كارشناس این رشته است.
در كل فارغ‌التحصیلان كاردانی این رشته در مؤسسه‌های تصویرنگاری و بیمارستانها می‌توانند به عنوان مسؤول آماده‌سازی دستگاههای مختلف رادیوگرافی، انجام عمل رادیولوژی، ظهور و ثبت كلیشه‌های رادیوگرافی فعالیت كنند.
درسهای این رشته در طول تحصیل:
دروس پایه: فیزیك عمومی، تشریح، فیزیولوژی انسان، بهداشت عمومی
دروس اصلی:كمك‌های اولیه و مراقبت از بیمار در بخش پرتوشناسی، تشریح استخوان و مفاصل، اصطلاحات پرتوشناسی و ترمینولوژی پزشكی.
دروس تخصصی:فیزیك پرتوها، فیزیك پرتوشناسی تشخصیص، رادیوبیولوژی و حفاظت در برابر پرتوهای یونساز، روشهای پرتوگاری، رادیوگرافی با ماده حاجب، اصول تاریكخانه، اصول نگهداری و تعمیرات مقدماتی دستگاههای پرتوشناسی، ارزیابی تكنیكی فیلم‌های پرتونگاری، كارآموزی بیمارستانی.
_______________________
تكنولوژی پزشكی هسته‌ای
هدف رشته تكنولوژی پزشكی هسته‌ای تربیت افراد كارآمدی است كه بتوانند زیر نظر پزشكان و متخصصان درمراكز تشخیصی و درمانی پزشكی هسته‌ای و نیز مراكز آموزشی مرتبط، بیماران را در مورد چگونگی مصرف صحیح داروهای رادیواكتیو (رادیو داروها) تجویز شده و حفاظت آنان در برابر اشعه یونساز، عملاً یاری نمایند. تربیت این رشته با توجه به توسعه كاربرد رادیوداروها در تشخیص و درمان بیماری‌ها و ضرورت تأمین نیروهای كمكی اهمیت بسیاری دارد.
دانشگاههای پذیرنده: دانشگاههای علوم‌پزشكی و خدمات بهداشتی ـ درمانی بابل، كرمانشاه، مشهد.
مقاطع تحصیلی: كاردانی
دوره‌ها: روزانه
دانشگاه: دولتی
گرایش‌ها: ---
_______________
تكنولوژی تولیدات دامی
یكی از مشكلات مهم دامداری ما كه همواره موجب كاهش محصولات مربوط به دام و طیور میشود، این است كه بیشتر مجریان برنامه‌ها در زمینه دامداری نوین، تحصیلات لازم را ندارند، به طوری كه روشهای كار، سنتی و در حد قدیمی باقی مانده است.
تربیت كاردان در این رشته میتواند ضمن بهرهگیری از تواناییهای متخصصین دامداری و مرغداری، برنامه‌های كشاورزی را با راندمان كمی و كیفی بیشتری قرینسازد، زیرا این رشته اطلاعات لازم را برای كارهای عملی دامداری و مرغداری و تهیه شرایط و امكانات لازم براری دام و طیور در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد.
از عمدهترین مراكز جذب فارغ‌التحصیلان این رشته میتوان به سازمان گسترش خدمات تولیدی، مراكز خدمات كشاورزی، روستایی و عشایر، شركتهای كشت و صنعت، واحدهای تولیدی، جهاد كشاورزی، بنیاد جانبازان و بخش خصوصی اشاره
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
شیمی عمومی، ریاضیات عمومی.
دروس اصلی:
زراعت عمومی، اقتصاد كشاورزی و تعاون، مدیریت حسابداری و بازاریابی، میكروب‌شناسی، مرتع و مرتعداری، عملیات كشاورزی.
دروس تخصصی:
دامپروری، داروهای دامی (فارما كولوژی)، بیماریهای عفونی دام وطیور، بیماریهای انگلی دام و طیور، خوراك و خوراك دادن، بهداشت دام، بیماریهای مشترك انسان ودام، تلقیح مصنوعی و تشخیص آبستنی، ركورد گیری و نمونه برداری در دامپروری، طراحی ساختمانهای دامپروریبورداری، كار آموزی، كارورزی .
دانشگاههای پذیرنده: ایلام، بیرجند، علوم كشاورزی و منابع طبیعی گرگان، محقق اردبیلی- اردبیل، شهید باهنر كرمان، كردستان- سنندج، لرستان- خرمآباد.
مقاطع تحصیلی: كاردانی
دوره‌ها: روزانه، شبانه
دانشگاه: دولتی
گرایش‌ها: ---
Boye_Gan2m
19-04-2007, 22:57
شیمی
هدف :
شیمی علم اتم ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ])ها، پیوندها و مولکول ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] 4)هاست. دانشی که میتواند خواص ماده، چگونگی تغییرات و شیوه تولید آنها را از هسته اتم گرفته تا کهکشان‌ها بررسی کند و رشته شیمی، رشته‌ای است که به پرورش متخصصانی می‌پردازد که با مطالعه و تحقیق و آزمایش به ابداع و نوآوری پرداخته و یا فرآورده‌های شیمیایی را کنترل میکنند.
دکتر محمدحسین رفیعی استاد شیمی دانشگاه تهران در معرفی این رشته می‌گوید:
«رشته شیمی دارای دو بخش علم شیمی و صنایع شیمی است که علم شیمی به عنوان یکی از علوم پایه زیربنای علوم مختلفی همچون بیولوژی ، بیوتکنولوژی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] 6%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C) ، پزشکی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]) ، دندانپزشکی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] E%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C) ، داروسازی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] 7%D8%B2%DB%8C) و رشته‌های متعدد مهندسی است. اما صنایع شیمیایی عبارت است از صنایعی که در آنها واکنش شیمیایی انجام میگیرد یعنی اقسام مواد اولیه تبدیل به محصولات جدید میگردد که خواص این محصولات تا حدودی با مواد اولیه متفاوت است.»
وی در ادامه می‌گوید:
«با توجه به تعریف فوق صنایع شیمی طیف گسترده‌ای از صنایع را در بر میگیرد که از آن جمله میتوان به صنایع غذایی، داروسازی، پتروشیمی ، الیاف مصنوعی ، بهداشتی و آرایشی و صنایع تولید لوازم خانگی اشاره کرد.»
یکی دیگر از اساتید دانشگاه در معرفی این رشته می‌گوید:
«بررسی و مطالعه اجمالی ترکیب، ساختار و ویژگیهای ماده و همچنین کنترل آزمایشگاهی فرآیندهای شیمیایی، مطالب و فعالیتهایی است که در رشته شیمی در سطح کارشناسی ارائه میگردد. در سطح کارشناسی ارشد و دکترا نیز دانشجویان در گرایشهای تخصصی این رشته که عبارتند از : شیمی آلی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] 84%DB%8C) ، شیمی تجزیه ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] AC%D8%B2%DB%8C%D9%87) ، شیمی معدنی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] B9%D8%AF%D9%86%DB%8C) ، شیمی فیزیک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] 8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9) و شیمی کاربردی به صورت عمیقتری با بخشی از علم شیمی آشنا می‌گردند تا در آینده بتوانند مرزهای دانش شیمی را گسترش دهند.»
تواناییهای فارغ‌التحصیلان
فارغ‌التحصیلان این دوره می‌توانند مسؤولیت زمینه‌های مختلف از جمله موارد زیر را عهده‌دار باشند:
طرح، نظارت و اجرای طرحهای تحقیقاتی کوچک و بزرگ شیمیایی در سطوح مختلف کاربردی و علمی محض، در دانشگاهها، کارخانجات و مراکز تحقیقاتی ، به منظور ارتقای کمی و کیفی محصولات مورد نیاز جامعه .
مسوولیت و ارائه خدمات در آزمایشگاههای کنترل کیفی، پیگیری و ارائه معیارهای استاندارد به منظور افزایش کمیت و کیفیت محصولات تولیدی و همچنین مواد مصرفی کارخانه‌ها و صنایع .
ارائه خدمات آموزشی در سطح دانشگاهها ، دبیرستانها و موسسات آموزشی.
ارائه طرحهای پژوهشی به منظور استفاده از منابع اولیه ارزنده موجود در جامعه در جهت افزایش بهره‌وری از آنها و جلوگیری از صادرات بی‌رویه مواد اولیه ارزشمند و تبدیل آنها به محصولات واسطه‌ای که ارزش اقتصادی بالاتری دارند.
ارائه خدمات در کارخانجات پتروشیمی ، پلاستیک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] C%DA%A9) ، لاستیک ، رنگ ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]) و رزین ، الیاف ، صنایع غذایی ، صنایع دارویی، بهداشتی و شوینده‌ها .
مادگی برای ادامه تحصیلات در مقاطع بالاتر برای تامین کادر علمی دانشگاهها و سایر مراکز علمی.
کمک به توسعه صنایع دستی که در سطح گسترده‌ای در جامعه پراکنده هستند؛ از جمله ساخت رنگهای بهتر و متنوع‌تر، بخصوص استفاده از رنگهای طبیعی موجود در صنعت فرش.
استفاده از گیاهان دارویی فراوانی که در مملکت موجودند، به منظور استخراج و شناسایی موارد کاربرد این گیاهان به کمک متخصصان داروساز.
هدف از این دوره تربیت کارشناسانی است که در زمینه‌های آموزش در دبیرستان، تربیت کمک پژوهشگر، آماده کردن دانشجویان برای ورودبه دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری به منظور تامین کادر آموزشی، پژوهشی مورد نیاز دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی ، کارشناسان مورد نیاز صنایع شیمیایی و بی‌نیازی از کارشناسان خارجی بتوانند از عهده برآیند. دوره دارای دو گرایش: شیمی محض ، شیمی کاربردی است. داوطلب باید در دروس شیمی، فیزیک و ریاضی دبیرستان قوی بوده ، علاقه ، انگیزه و روحیه کاوشگری لازم را دارا باشد. دروس به صورت عمومی ، پایه ، الزامی (مشترک بین دو گرایش ) و اختصاصی ارائه میشود. بعضی دروس الزامی عبارت است از : شیمی آلی ، شیمی تجزیه، شیمی فیزیک، شیمی معدنی، معادلات دیفرانسیل. علاوه بر این دروس 32 واحد درسی در هر گرایش وجود دارد. در شاخه شیمی محض و شیمی کاربردی 20 واحد از این 32 واحد انتخابی است.
تواناییهای فارغ‌التحصیلان
بعضی تواناییهای فارغ‌التحصیلان به شرح زیر است:
عهده‌دار شدن مسوولیت هدایت آزمایشگاهها و کمک به امر تدریس شیمی در دانشگاهها ، همکاری در زمینه‌های پژوهشی در موسسات ذیربط و دانشگاهها، سرپرستی آزمایشگاههای کنترل کیفیت مواد اولیه و محصولات در صنایع شیمیایی و رفع مشکلات شیمیایی صنایع موجود ، ارائه روشهای بهتر جهت بالا بردن سطح تولید از نظر کیفی و کمی.
با توجه به نیاز دانشگاهها به مدرس شیمی، نیاز صنایع مختلف شیمیایی به پژوهشگر و کمبود متخصص ایرانی برای اداره کنترل کیفیت آزمایشگاههای شیمی صنایع موجود، اهمیت این رشته مشخص میشود.
امکان ادامه تحصیل در این رشته تا حد دکتری در داخل و خارج از کشور وجود دارد. برخی از مراکز جذب کارشناسهای شیمی به شرح زیر است:
وزارتخانه‌های آموزش و پرورش ، صنایع سنگین ، صنایع و معادن ، فرهنگ و آموزش عالی ، کشاورزی ، نفت و نیز آموزشگاههای شیمی، صنایع شیمیایی و نظایر آنها .
نظر دانشجویان : رشته شیمی از لحاظ محتوا بسیار گسترده و با اکثر صنایع به نحوی مرتبط است، به همین دلایل زمینه‌های پژوهش و استخدام بسیار وسیع است.
گرایشهای مقطع لیسانس:
رشته شیمی در مقطع کارشناسی دارای دو گرایش «محض و کاربردی» میباشد.
محض و کاربردی عنوان گرایشهای بعضی از رشته‌های دانشگاهی مثل شیمی و ریاضی است اما این دو گرایش چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
دکتر جمشید مفیدی استاد شیمی دانشگاه تهران در معرفی این دو گرایش می‌گوید:
«در گرایش محض مبنای کار علم شیمی است و دانشجو درباره چهار گرایش اصلی علم شیمی که عبارتنداز : شیمی آلی ، معدنی ، تجزینه و شیمی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]) فیزیک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]) دروسی را مطالعه میکند. اما در شیمی کاربردی ، دروس پایه شیمی کمتر مطالعه میشود و دانشجو یکسری از دروس مربوط به مهندسی شیمی مثل اصول صنایع شیمیایی و تصفیه آب و فاضلاب را می‌گذراند.»
دکتر مفیدی در مورد موقعیت شغلی فارغ‌التحصیلان این دو گرایش می‌گوید:
« فارغ‌التحصیل شیمی محض در شروع یک فعالیت صنعتی نقش دارد چرا که او راهکارهای تئوریک ساخت یک ماده را ارائه می‌دهد و سپس یک فارغ‌التحصیل شیمی کاربردی و یا مهندس شیمی طراحی نیمه صنعتی ماده مورد نظر را ارائه می‌دهد.»
دکتر پرویز رنجبر رشیدی استاد شیمی دانشگاه تهران نیز در معرفی این دو گرایش می‌گوید:
«تفاوت این دو گرایش در نحوه نگرش آنها به علم شیمی است چون شیمی کاربردی نگرشی کاربردی به علم شیمی دارد و می‌خواهد از آموخته‌های شیمی در صنعت استفاده کند و به همین دلیل فارغ‌التصیلان این گرایش با مفاهیمی که در صنایع شیمی مطرح است آشنایی بیشتری داشته و بهتر جذب بازار کار میشوند اما هدف شیمی محض پرورش دانشجویانی است که کارهای تحقیقاتی انجام بدهند و با تحصیل در دوره فوق‌لیسانس و دکترا به حل مسائل و ناشناخته‌های علمی شیمی بپردازند. از همین‌رو درسهای نظری گرایش شیمی محض بیشتر از دروس کاربردی آن است.»
امید خاکشور دانشجوی کارشناسی ارشد شیمی دانشگاه صنعتی شریف نیز ضمن معرفی این دو گرایش می‌گوید:
«هرچند که شیمی محض بیشتر به تئوری‌های عمیقتر شیمی می‌پردازد و شیمی کاربردی با ارائه یکسری واحدهای کاربردی، ارتباط نزدیکتری با صنعت دارد ، اما این دو گرایش در سطح لیسانس فرق زیادی با یکدیگر ندارند و اگر کسی مایل باشد از هر دو گرایش اطلاع داشته باشد، میتواند در دروس اختیاری ، بعضی از واحدهای اختصاصی گرایش دیگر را انتخاب کند. البته واقعیت این است که فارغ‌التحصیلان شیمی کاربردی راحتتر جذب بازار کار میشوند که آن هم بیشتر به خاطر عنوان این گرایش است تا معلومات فارغ‌التحصیلان آن!»
آینده شغلی ، بازار کار ، درآمد:
دکتر رفیعی در انتها می‌گوید:
«البته باید گفت این طور نیست که هیچ فرصت شغلی برای فارغ‌التحصیلان این رشته مهیا نباشد چون تعدادی از فارغ‌التحصیلان شیمی جذب صنایع شیمیایی مختلف مثل صنایع رنگ‌سازی، چرم‌سازی، پتروشیمی ، موادغذایی، لوازم بهداشتی و آرایشی میشوند و در بخش آزمایشگاههای کنترل کیفیت محصولات شیمیایی و یا واحد تولید آنها کار میکنند.»
دکتر جمشید مفیدی نیز در مورد فرصت‌های شغلی فارغ‌التحصیلان این رشته می‌گوید:
«من فکر میکنم که شیمی جزو معدود رشته‌هایی است که فارغ‌التحصیل آن میتواند همیشه مشغول به کار باشد. چون هر کارخانه‌ای که دایر شود، در بخش کنترل کیفیت کالاهای ساخته شده نیاز به یک شیمیست دارد و یا در تمام صنایع احتیاج به فارغ‌التحصیلان شیمی داریم تا مواد اولیه را با توجه به استانداردهای جهانی بررسی کرده و رد یا قبول بکنند.
علاوه بر موارد فوق یک شیمیست میتواند در خانه خود با کمترین امکانات کارگاه کوچکی دایر کرده و بعضی از مواد مورد نیاز جامعه را تولید کند برای مثال من فردی را می‌شناسم که بعضی از مواد مورد نیاز وزارت دفاع را در یک کارگاه کوچک تهیه می‌کرد.»
دکتر پرویز رنجبر رشیدی نیز در همین زمینه می‌گوید:
«فارغ‌التحصیلان این رشته توانایی تغییر و تبدیل بر روی مواد خام را دارند و به یاری همین توانایی، تعداد زیادی از فارغ‌التحصیلان این رشته کارگاهها یا کارخانه‌های شیمیایی کوچک یا بزرگ دایر کرده و در کار خود نیز موفق بوده‌اند.
در ضمن فارغ‌التحصیل شیمی میتواند در کارگاهها و کارخانه‌های تهیه مواد آلی ، دارویی ،رنگها ، رزین‌ها و تهیه و ترخیص مواد معدنی کار بکند. »
ظرفیت پذیرش کل و گرایش مختلف
طی سه سال تحصیلی 76 تا 78 بطور متوسط در هر سال 446 نفر دانشجو از گره آزمایشی علوم ریاضی و فنی و 2772 نفر از گروه علوم تجربی در رشته شیمی پذیرفته شده‌اند.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه
شیمی یعنی حفظ کردن صدها فرمول، عدد و رقم . این تصور بسیاری از دانش‌آموزان دبیرستانی است . تصوری که به اعتقاد دکتر جمشید مفیدی از دبیرستانها نشأت میگیرد چرا که حجم مطالب کتاب شیمی دبیرستانی زیاد و فرصت تدریس محدود است و به ناچار دبیران و محصلان به جای درک و استدلال مفاهیم، به سوی مسایل ذهنی و حفظی کشیده میشوند. در حالی که شیمی تلفیقی از مهارتهای ذهنی و استدلالی است و اگر کسی بخواهد در این رشته موفق گردد باید در هر دو زمینه توانمند باشد و حتی میتوان گفت که قدرت استدلال بیش از قدرت حافظه در این رشته اهمیت دارد چون حافظه فقط میتواند به کار سرعت بدهد اما حلال مشکلات نیست.
وی همچنین معتقد است که دانشجوی این رشته لازم است در دروس ریاضی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]) ، شیمی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]) و فیزیک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]) قوی باشد و رشته شیمی را دوست بدارد یعنی از مطالعه درس شیمی لذت ببرد و خسته نشود.
«دانشجوی شیمی باید به شیمی علاقه‌مند باشد نه این که رشته شیمی در فرم انتخاب رشته، انتخاب چهلم و پنجاهم او باشد. همچنین دانشجو باید مثل مارگیرهای قدیمی که مار را می‌گرفتند و از آن استفاده بهینه میکردند، شجاع بوده و وسواس نداشته باشد چون بعضی از مواد شیمیایی مثل مار خطرناکند اما اگر کسی طرز استفاده از همین مواد را بلد باشد، موادی قابل کنترل و بسیار مفید هستند.»
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
رشته شیمی در ایران تا مقطع دکترا تدریس میشود.
دوره کارشناسی ارشد شیمی دوره‌ای با گرایشهای تخصصی در پنج گرایش «شیمی آلی ، شیمی تجزیه ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] AC%D8%B2%DB%8C%D9%87) ، شیمی معدنی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] B9%D8%AF%D9%86%DB%8C) ، شیمی فیزیک ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] 8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9) ، شیمی کاربردی ) است.
دوه دکترای شیمی نیز پس از دوره کارشناسی ارشد در دو بخش «آموزشی و پژوهشی» ارائه میگردد.
رشته‌های مشابه و نزدیک به این رشته
این رشته دارای واحدهای مشابه با رشته مهندسی شیمی ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] C+%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C) میباشد.
وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر
شهرام سعادت دانشجوی این رشته نیز با اشاره به اشتغال‌زایی این رشته می‌گوید:
«شیمی رشته‌ای است که هم برای فارغ‌التحصیلان شیمی و هم برای افراد مختلف جامعه فرصت شغلی ایجاد میکند. برای مثال با ایجاد هر شغل در صنعت پتروشیمی حدود بیست شغل در صنایع پایین دستی و وابسته به وجود میآید.»
دکتر رفیعی در تایید این سخن می‌گوید:
«تنها کافی است وضعیت واردات کشور خودمان را بررسی کنیم تا به واقعیت سخن لینوس پاولینگ ([ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] BE%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF) پی ببریم. چون درحال حاضر کشور ما هر ساله حدود 5 میلیارد دلار صرف خرید 3500 کالای شیمیایی میکند. یعنی ما یک کیلو نفت را 10 سنت می‌فروشیم آن وقت یک کیلو از مواد شیمیایی را 40 هزار ، 50 هزار و حتی بعضی از داروهای شیمیایی را تا 100 هزار دلار خریداری می‌کنیم .
این در حالی است که کشور ما به دلیل داشتن هیدرو کربن‌ها، منابع معدنی و همچنین نیروی انسانی متخصص میتواند کالاهای شیمیایی بسیاری را تولید کند. کاری که چین انجام داد و توانست با کمترین امکانات ، بازار کالاهای شیمیایی دنیا را قبضه کند. »
وی در ادامه می‌گوید:
«در ضمن باید توجه داشت که خرید کالاهای شیمیایی نه تنها به بودجه کشور فشار سنگینی وارد میکند بلکه فرصت‌های شغلی صدها فارغ‌التحصیل رشته شیمی را نیز از بین میبرد. افرادی که باید با استفاده از منابع اولیه کشور به تولید کالاهای شیمیایی بپردازند. »
نکات تکمیلی
رشته شیمی از جمله رشته‌هایی است که داوطلبان دو گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی و علوم تجربی می‌توانند آن را انتخاب کنند. البته مواد امتحانی و ضرایب این رشته در هر گروه آزمایشی متفاوت است و دانشگاهها نیز برای داوطلبان هر گروه ظرفیت پذیرش ویژه‌ای در نظر گرفته‌اند
joliePOolie
20-04-2007, 18:07
در مورد رشته زيست شناسي سلولي و مولكولي-ژنتيك كسي توضيحات بيشتري داره بده، خيلي خوب ميشه!
Asalbanoo
20-04-2007, 23:02
در انتخاب رشته‌هاى تحصيلى زبان‌هاى خارجى اکيداً توصيه مى‌شود که اگر پايهٔ زبان شما در دبيرستان ضعيف است از انتخاب آنها خوددارى کنيد بخصوص در رشته‌هاى غيرانگليسى اگر فرد آشنائى کافى نداشته باشد در دانشگاه موفق نخواهد بود و حتى پس از فارغ‌التحصيلى با معدل ضعيف کار موردنظر را نخواهد يافت.
دبیری زبان انگلیسی
کارشناسی زبانهای انگلیسی، آلمانی، ایتالیائی، روسی و فرانسه
کارشناسی مترجمی زبانهای انگلیسی، آلمانی، ایتالیائی، روسی و فرانسه
زبان و ادبیات ارمنی
کارشناسی زبان و ادبیات اردو
کارشناسی زبان و ادبیات ژاپنی
کارشناسی زبان اسپانیائی
دبيرى زبان انگليسى
هدف پرورش افرادى است که براى انجام وظيفهٔ خطير دبيرى زبان انگليسى کارآئى کافى داشته باشند. داوطلب بايد به مسئوليت و ويژگى‌هاى معلمى آشنا بوده شرايط جسمى و روانى لازم را داشته، ويژگى و مسئوليت‌هاى آن را درک کرده باشد. هيچ‌کس با گذراندن چند واحد درسي، معلم به معناى واقعى کلمه نمى‌شود. معلم شخصيتى است وظيفه‌شناس، ايثارگر و متعهد نسبت به جامعه و فرزندان آن. از اين رو دانشجوى رشتهٔ دبيرى علاوه بر دروس تخصصى ملزم به فرا گرفتن تعدادى واحد تربيتى نيز خواهد بود.
فارغالتحصيلان اين رشته ممکن است به استخدام آموزش و پرورش درآيند.
کارشناسى زبان‌هاى انگليسي، آلماني، ايتاليائي، روسى و فرانسه
هدف تربيت کارشناسانى است که بتوانند ادب و فرهنگ ايرانى و معارف اسلامى را به جوامع خارجى معرفى کنند و با تحقيق در کتب خارجي، جامعهٔ خود را از آخرين پيشرفت‌هاى علمى و فنى مطلع سازند. در زمينه‌هاى نگارش مقالات تحليلى - انتقادى به زبان‌هاى خارجى و ترجمهٔ مقالات و کتب مورد استفاده قرار گيرند و براى ادامهٔ تحصيل در دوره‌هاى بالاتر و تأمين کادر علمى دانشگاهها و ديگر مراکز پژوهشى آمادگى لازم را داشته باشند. طول دوره هر رشته ۴ سال است با توجه به نياز اغلب دانشگاه‌هاى جديدالتأسيس به استاد و مربى زبان‌هاى خارجى و نيز اکثر وزارتخانه‌ها، رسانه‌هاى گروهى و صنايع، به کارشناس اين رشتهها اهميت آن روشن مى‌شود.
کارشناسى مترجمى زبان‌هاى انگليسي، آلماني، ايتاليائي، روسى و فرانسه
هدف تربيت مترجمان ورزيده و ذى‌صلاح در زمينه‌هاى فرهنگي، ادبى و علوم انسانى است. طول دورهٔ هر رشته ۴ سال است. فارغالتحصيلان قادر خواهند بود منابع و فنون، علمى و ادبى زبان‌هاى خارجى را به نحو مطلوب به فارسى برگردانند و معارف اسلامى و فرهنگى ايرانى را به زبان‌هاى خارجى ترجمه کنند. با توجه به نياز صنايع، بانک‌ها و برخى وزارتخانه‌ها و مؤسسات خصوصى به ترجمهٔ مدارک فني، تجارى و ادارى و نيز احتياج رسانه‌هاى همگانى به ترجمهٔ مطالب عمومي، روزنامه‌اى و خبرى و برگرداندن گزارش‌هاى خبرگزارى‌ها به زبان فارسى و نياز ساير وزارتخانه‌ها و نهادها به مترجم، اهميت اين رشته روشن مى‌شود.
زبان و ادبيات ارمنى
هدف تربيت افرادى است که براى انجام وظيفهٔ خطير معلمى زبان و ادبيات ارمنى به دانش‌آموزان مدارس خاص ارامنهٔ شهرهاى تهران، اصفهان، تبريز، اراک، شاهين‌شهر و اهواز کارآئى کافى داشته باشند. دروس به صورت تئورى است و تعدادى دروس تربيتى نيز براى آموزش فنون معلمى ارائه خواهد شد. مراکز جذب فارغالتحصيلان در مدارس خاص ارامنه، مؤسسات فرهنگى و مذهبى ارامنه مى‌باشد.
امکان پذيرفتن داوطلب غيرارمنى در اين رشته بسيار محدود است. انتخاب اين رشته، به داوطلبان غيرارمنى توصيه نمى‌شود.
کارشناسى زبان و ادبيات اردو
هدف تربيت افرادى است که اجراء وظيفهٔ خطير ترجمهٔ متون اردو را که بسيار به فارسى نزديک است و بيش از ۶۰۰ ميليون از جمعيت‌هاى شبه قارهٔ هندوستان، کشورهاى همجوار آن، بسيارى از کشورهاى خليج‌فارس و برخى از استان‌هاى شرقى ايران بدان تکلم مى‌کنند متقبل و متحمل مى‌شوند.
داوطلب بايد بداند که زبان اردو، زبان رسمى همسايهٔ ما پاکستان است و در سطح جهانى صدها هزار کتاب و مجله و روزنامه هر سال در زمينه‌هاى فرهنگي، ديني، پژوهشى و معلوماتى به اين زبان انتشار مى‌يابد. شايد نزديک به هشتاد درصد واژگان و اصطلاحات اين زبان از کلمات فارسى به طرق مختلف گرفته شده باشد.
رسم‌الخط زبان مورد بحث با فارسى شباهت کامل دارد و ترکيب جمله‌بندى در اين دو زبان همان است و يادگيرى آن براى فارسى زبانان دشوار نيست.
نظر به کمبود نيروى انسانى متخصص و مترجم در زبان اردو و لزوم توسعهٔ فرهنگى ميان ايران و کشورهاى هم‌کيش بخصوص از لحاظ برگرداندن متون اردو به خارجى نياز به وجود متخصصان و مترجمان و دانش‌آموختگان اين زبان به خوبى احساس مى‌شود.
کارشناسى زبان و ادبيات ژاپنى
هدف از اين دوره کسب مهارت‌هاى چهارگانه (درک مطلب - حرف زدن - خواندن و نوشتن) زبان ژاپنى و آشنائى با ادبيات اين زبان و کمک به شکوفائى استعداد و ذوق ادبى دانشجويان است. طول اين دوره حداقل ۴ سال در ۸ ترم تحصيلى است و ادامهٔ تحصيل تا سطح کارشناسى ارشد ميسر است.
فارغالتحصيلان اين دوره قادر هستند ادب و فرهنگ و معارف اسلامى را به جوامع خارجى معرفى کرده و با تحقيق در کتب ژاپنى جامعهٔ ايرانى را از آخرين پيشرفت‌هاى علمى و فنى جهان مطلع سازند و در نگارش مقالات تحليلى انتقادى به زبان ژاپنى فعاليت کنند.
با توجه گستردگى ارتباطات جهانى و تبادل اطلاعات علمى بين کشورها ضرورت و اهميت اين رشته را آشکار مى‌سازد.
کارشناسى زبان اسپانيائى
هدف تربيت مترجمان و پژوهشگرانى است که در زمينهٔ ترجمه و پژوهش‌هاى علمى و ادبى بتوانند ارتباط سياسي، علمي، فرهنگى و اقتصادى با اسپانيا و کشورهاى اسپانيولى زبان را انسجام و تداوم بخشند ضمناً ايجاد امکان انتخاب اين زبان به عنوان يک زبان خارجى و تأمين نياز وزارتخانه‌ها و نهادهاى مختلف جهت بهره‌بردارى هرچه بيشتر از دانشها و دست‌آوردهاى علمى جهان از ديگر اهداف اين دوره مى‌باشد.
Marichka
22-04-2007, 23:11
مهندسی مکانیک
هدف :
الف – گرايش مكانيك در طراحي جامدات
هدف تربيت آزمايشگاهي متخصصاني است كه بتوانند در مراكز توليد و كارخانه‌ها اجزاء و مكانيزم ماشينآلات مختلف را طراحي كنند. دروس اين دوره شامل دروس نظري، آزمايشگاهي، كارگاه و پروژه و كارآموزي است. فارغالتحصيلان مي‌توانند در كارخانجات مختلف نظير خودروسازي ، صنايع نفت، ذوب فلزات و صنايع غذايي و غيره مشغول شوند و براي اين دوره امكان ادامه تحصيل تا سطح كارشناسي ارشد و دكتري در داخل يا خارج از كشور وجود دارد. موفقيت داوطلبان به آگاهي آنها در دروس جبر و مثلثات، هندسه ، فيزيك و مكانيك همچنين آشنايي و تسلط آنان به زبان خارجي بستگي فراوان دارد. از جمله دروس اين دوره ميتوان دروس مقاومت مصالح، طراحي و ديناميك را نام برد. در اين رشته زمينه اشتغال و بازاركار خوب وجود دارد و مطالب ارائه شده در طول تحصيل براي دانشجويان محسوس و قابل لمس است.
ب – گرايش مكانيك در حرارت و سيالات
اين رشته در به كاربردن علوم و تكنولوژي مربوط جهت طرح و محاسبه اجزاء سيستمهايي كه اساس كار آنها مبتني بر تبديل انرژي ، انتقال حرارت و جرم است به متخصصان كارآيي لازم را ميدهد و آنها را جهت فعاليت در صنايع مختلف مكانيك در رشته حرارت و سيالات (نظير مولدهاي حرارتي، انتقال سيال نيروگاههاي آبي، موتورهاي احتراقي و ... ) آماده مي‌سازد. فارغالتحصيلان اين دوره قادر به طراحي و محاسبه اجزا و سيستمها در بخشهاي عمده‌اي از صنايع نظير صنايع خودروسازي ، نيروگاههاي حرارتي و آبي، صنايع غذايي، نفت، ذوب فلزات و غيره هستند.
فارغالتحصيلان اين دوره مي‌توانند تا مقطع كارشناسي ارشد و دكتري در داخل يا خارج از كشور ادامه تحصيل دهند. داوطلبان اين رشته بايد در دروس رياضي و فيزيك تسلط داشته و با يك زبان خارجي آشنا باشند. دروس اين رشته شامل مطالبي در زمينههاي حرارت و سيالات ، ميباشد.
نظر دانشجويان: با توجه به اينكه اصولا تحصيلات دانشگاهي به خصوص در زمينههاي مهندسي نياز صد در صد به علاقه‌مندي داوطلب دارد، بنابراين عدم داشتن علاقه و همچنين عدم تقويت دروس اساسي و پايه‌اي در بخش مكانيك مانند رياضي، فيزيك – مكانيك ، شيمي ، رسم فني (تجسم بالا داشتن) و هوش نسبتا خوب و عدم روحيه تجزيه و تحليل در مسائل باعث دلسردي و از دست‌دادن انگيزه تحصيل و ركورد شديد در تحصيلات خواهد شد.
ج - گرايش ساخت و توليد
هدف تربيت كارشناساني است كه با به كاربردن تكنولوژي مربوط به ابزارسازي، ريخته‌گري ، جوشكاري، فرم دادن فلزات ، طرح كارگاه يا كارخانه‌هاي توليدي آماده كار در زمينه ساخت و توليد ماشينآلات صنايع (كشاورزي ، نظامي، ماشين‌سازي، ابزارسازي ، خودروسازي و ... ) باشند. فارغالتحصيلان اين دوره قادر خواهند بود در صنايعي مانند ماشين‌سازي، ابزارسازي، خودروسازي ، صنايع كشاورزي، صنايع هوايي و تسليحاتي به ساخت و توليدي ماشينآلات، طراحي كارگاه و يا كارخانه توليدي بپردازند و نظارت و بهره‌برداري و اجراي صحيح طرحها را عهده‌دار شوند. داوطلبان اين رشته بايد در دروس رياضي، فيزيك و مكانيك از آگاهي كافي برخوردار باشند. دروس اين دروه شامل مطالبي در مورد نحوه توليد، طراحي قالبهاي پرس، طراحي قيد و بندها، كار و برنامهريزي با ماشينهاي اتوماتيك، اصول كلي و نحوه كار با ماشينهاي دستي و تعمير و نصب تمام سرويسهاي صنعتي مي باشد و درصد نسبتا بالايي از آنها به صورت عملي ارائه ميگردد. داوطلب بايد سالم باشد تا بتواند كارهاي كارگاهي را به خوبي انجام دهد و استعداد كارهاي فني را داشته باشد. با توجه به خودكفايي صنايع كشور اين رشته داراي بازار كار خوبي است.
در حقيقت رشته مكانيك بخشي از علم فيزيك است كه با استفاده از مفاهيم پايه علم فيزيك و به تبع آن رياضي به بررسي حركت اجسام و نيروهاي وارد بر آنها مي‌پردازد و مي‌كوشد تا با توجه به نتايج بررسي‌هاي خود ، طرحي نو در زمينه فن‌شناسي و صنعت ارائه دهد و در راه پيشرفت انسان گامي به جلو بردارد.
به عبارت ديگر رشته مكانيك، رشته پياده كننده علم فيزيك است چون براي مثال بررسي حركت خودرو و عوامل موثر بر روي آن برعهده فيزيك است. اما اين كه چگونه حركت آن تنظيم گردد بر عهده مكانيك ميباشد.
1- تبريد 2- حرارت مركزي و تهويه مطبوع
• رشته شغلي متناسب با ديپلم
- نقشه كشي تاسيسات بهداشتي و گازرساني ساختمان و نظارت بر آنها
- لوله كشي تاسيسات بهداشتي (سرد و گرم, فاضلاب) ساختمان
- نصب وسايل بهداشتي و رفع عيب سيستم لوله كشي سرد و گرم و فاضلاب
- محاسبه قطر لوله هاي آب گرم, سرد, برگشت و فاضلاب ساختمان
- جوشكاري روي لوله هاي در حد تكنسين درجه 2
- اپراتوري سيستم لوله كشي آب و فاضلاب ساختمان ها
• رشته هاي دانشگاهي متناسب با رشته تاسيسات
- مكانيك در حرارت سيالات
- تاسيسات حرارتي نيروگاه
- عمليات گازرساني
- دبير فني مكانيك در حرارت سيالات
- كاردان فني حفاري
- كاردان علمي كاربردي مكانيك (تعميرات نيروگاه)
- كاردان علمي كاربردي تكنسين حرفه اي تعميرات مكانيكي
- تاسيسات تهويه وتبريد
- كاردان فني عمران (تاسيسات حرارت نيروگاه)
- معلم فني تاسيسات تهويه و تبريد
- مهندس علمي كاربردي مكانيك نيروگاه
- كاردان فني مكانيك تاسيسات
- تاسيسات آبرساني و گاز رساني
• رشته هاي شغلي متناسب با فارغ التحصيلان رشته تاسيسات
ايزوكار, لوله كش, نصاب تاسيسات حرارت مركزي, راه انداز و تعمير كار شوفاژ, راه انداز و تعميركار تهويه مطبوع, راه انداز و تعمير كار لوازم خانگي و تجاري (يخچال ساز), راه انداز و تعميركار سرد خانه ها , نصاب و دستگاه هاي سرد كننده , نصاب دستگاه هاي تهويه مطبوع , تعميركار وسايل گاز سوز خانگي , طراح و ناظر لوله كش گاز خانگي , نصاب دستگا هها ي گاز سوز تجاري , ناظر لوله كش گاز شهري , نصاب ودستگاه هاي اندازه گيري ابزار دقيق , نقشه كش تاسيسات , تعميركار پمپ آب , لوله بازكن , تشخيص دهنده تركيدگي لوله , متصدي دستگاه تصفيه آب , متصدي دستگاه تصفيه فاضلاب , تكنسين رسوبگير مبدل هاي حرارتي ,نصاب دستگاه سردخانه و رختشوي خانه هاي صنعتي , راه انداز و تعمير كار ديگ بخار , راه انداز و تعمير كار چيلر آبزرويشن ,راه انداز و تعميرات كار چيلر سانتريفوژ , را هاي انداز و تعمير كار دستگاه هاي سخت گير , راه انداز و تعمير كار تجهيزات آب استخر , تكنسين لوله كشي گازهاي طبي, استاد كار تاسيسات.
Asalbanoo
23-04-2007, 18:05
کاردانى باستان‌شناسى
هدف تربيت افراد متعهد و مؤمن و تجهيز آنان به دانش، تجربه و کار عملى براى مشارکت در مطالعات و پژوهش‌ها و کاوش‌هاى باستان‌شناسى به‌عنوان عضو هيئت‌ها و کمک کارشناس است طول دوره ۵/۲ سال است. دروس بهصورت عملي، پايه، تخصصى و اصلى است. بعضى دروس عبارت است از آشنائى باستان‌شناسى و آثار تاريخى پيش از اسلام ايران، هنر و تمدن اسلامي، سفال دورهٔ اسلامى ايران، باستان‌شناسى و آثار تاريخى دورهٔ اسلامى ايران.
---------
کاردانى حفاظت و مرمت آثار تاريخى
هدف تربيت افرادى است که در حفاظت و مرمت آثار تاريخى دانش و کارآئى عملى داشته باشند فارغالتحصيلان اين دوره قادر خواهند بود در مراکز تحقيقاتى و آزمايشگاهها و کارگاه‌هاى حفاظت و مرمت (کتابخانه‌ها، موزه‌ها و سازمان‌هاى فرهنگي) در سراسر کشور مشغول خدمت شده با ساير کارشناسان وظيفهٔ حفاظت و مرمت آثار تاريخى و ميراث فرهنگى را به‌عهده گيرند توجه به آثار و اشياء متعدد تاريخى و فرهنگى موجود در موزه‌هاى کشور و نيز آثار هنرى وابسته به معمارى و ابنيهٔ تاريخى که بسيارى از آنها به روش‌هاى مناسب حفاظت، مرمت و نگهدارى علمى و فنى را نياز دارد ضرورت و اهميت اين دوره را آشکار مى‌سازد.
------------
کاردانى موزه‌دارى
هدف تربيت افرادى است که بتوانند فاصلهٔ بين کارشناسان و سطوح پائين‌تر متخصص را در کارهاى موزه‌دارى پُر کرده و در موزه‌هاى دستيار کارشناسان باشند. فارغالتحصيلان اين رشته علاوه بر آشنائى با نيازها و الزامات يک موزه‌دار، شناسائى زمينه‌هاى عملى اين کار، خلاء تخصصى موجود را پُر کرده در زمينه‌هاى زير انجام وظيفه مى‌کنند. کار در بخش‌هاى اختصاصى يک موزه، ادارهٔ موزه‌هاى کوچک محلى و سيار، همکارى در ادارهٔ موزه‌هاى وابسته به سازمان ميراث فرهنگى کشور، همکارى با کارشناسان و موزه‌داران، کمک به راه‌اندازى و ايجاد موزه‌ها و نمايشگاه‌ها، حراست آثار متنوع و متعدد فرهنگى و تاريخى و هنرى ارزشمندى که در موزه‌ها و مجموعه‌هاى کشور نگهدارى مى‌شود و نيز تکميل و گسترش آيندهٔ موزه‌ها براى پژوهش‌هاى علمى و تاريخى محتاج افراد واجد شرايط صلاحيت‌هاى علمى و فنى در سطوح گوناگون است.
--------------
کاردانى هنرهاى تجسمى و هنرهاى نمايشى
دورهٔ کاردانى هنر يکى از دوره‌هاى هنرى و علمى و آموزش عالى است که بعد از پيروزى انقلاب اسلامى تهيه و تدوين شده و داراى دو رشته هنرهاى تجسمى با سه شاخهٔ نقاشي، گرافيک و مينياتور و هنرهاى نمايشى با دو شاخهٔ بازيگري، کارگردانى و ادبيات نمايشى است. هدف تربيت کادر هنرى متخصص و متعهد براى انجام وظيفه در همهٔ واحدهاى هنرى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى کشور است. فارغالتحصيلان قادر هستند در کادر هنرى واحدهاى وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، يا هر واحد ديگرى انجام وظيفه کنند. ضرورت و اهميت اين دوره با توجه به نيازمندى‌هاى جامعه به نيروى انسانى ماهر و متخصص براى حفظ و اشاعهٔ هنرهاى تجسمى و نمايشى در نقاط دور افتادهٔ اين کشور به منظور پيشبرد اهداف مقدس ميهني، مشخص مى‌شود.
Mohammad Hosseyn
01-05-2007, 16:12
هدف :
دندانپزشك به تشخيص و درمان بيماريهاي دهان و دندان مي‌پردازد و از همين‌رو شايد بهتر باشد كه عنوان اين رشته را دهان‌پزشكي گذاشت.در گذشته دندانپزشكي را مساوي با دندانسازي مي‌دانستند. اما امروزه دندانسازي تنها بخشي از دندانپزشكي است. ?رشته دندانپزشكي در مقطع دكتراي عمومي نحوه رعايت بهداشت، پيشگيري و درمان بيماريهاي دهان و دندان را آموزش ميدهد. دندانپزشكي يك علم تخصصي است كه سلامت دهان و دندان را به عنوان عضوي مهم در سلامت جسم و روح، زيبايي و ادا كردن كلمات تامين ميكند. همچنين به ياري اين علم ميتوان بسياري از بيماريها را در مراحل اوليه شناخت و از پيشرفت آن جلوگيري نمود.
ماهيت :
اين مقطع داراي دو دوره مجزاي 2 و 4 ساله است. كه در 2 سال اول دانشجويان واحدهاي علوم پايه مثل بيوشيمي، آناتومي، بافت‌شناسي، فيزيولوژي، ژنتيك، ميكروب‌شناسي و ايمني‌شناسي را مي‌گذرانند و بعد از 2 سال وارد دوره تخصصي دندانپزشكي شده و دروس اختصاصي خود را در زمينه آسيب‌شناسي فك و دهان، ارتودنسي، اندودنتيكس، پروتزهاي ثابت و اكلوژن، پروتزهاي متحرك و فك و صورت ، پريودنتولوژي، ترميمي و مواد دنداني، بيماريهاي دهان و دندان، جراحي دهان و فك و صورت، دندانپزشكي كودكان و راديولوژي دهان و فك و صورت مي‌گذرانند. و در نهايت مي‌توانند بيماريهاي دهان و دندان را تشخيص داده و در حد يك دندانپزشك عمومي نسبت به درمان آنها اقدام كنند.?
عده‌اي دندانپزشكي را با كار عملي و تكنيكي صرف، يكي مي‌دانند در حالي كه اگر دانشجوي دندانپزشكي تنها فن و تكنيك اين رشته را فراگرفته اما در علوم پايه ضعيف باشد، در نهايت يك دندانساز خواهد شد يعني چنين فردي كار روي دندان را فراگرفته است اما از علم پزشكي بي‌نصيب ميباشد.
آينده شغلي ، بازار كار، درآمد:
امروزه در كشور ما نزديك به 12 هزار دندانپزشك وجود دارد و از سوي ديگر سالانه 18 دانشكده دندانپزشكي دولتي و خصوصي موجود در كشور بيش از 1000 دندانپزشك تربيت ميكنند. حال سوال اينجاست كه آيا براي اين تعداد فارغ‌التحصيل رشته دندانپزشكي فرصتهاي كاري وجود دارد؟
دكتر افشار در پاسخ به اين سوال مي‌گويد:
?امروزه در كشور ما فرصتهاي شغلي براي دندانپزشكان جوان به دو دليل عمده محدودتر شده است كه يكي از اين دلايل پيشرفت بهداشت در كشور ماست. يعني خوشبختانه كشور ما نيز مانند ساير كشورهاي جهان در جهت پيشگيري و اهداف بهداشتي حركت كرده و بسياري از بيماريها را مهار و كنترل كرده است. در نتيجه مردم كمتر به پزشكان و دندانپزشكان مراجعه ميكنند. از سوي ديگر در چند سال اخير رشد پزشكان و دندانپزشكان نسبت به نرخ رشد جمعيت افزايش يافته است. براي مثال اگر تا 20 سال قبل به ازاي هر 25 هزار نفر يك دندانپزشك وجود داشت حال به ازاي هر 5 يا 6 هزار نفر يك دندانپزشك وجود دارد. البته ذكر عوامل فوق به معناي آن نيست كه هيچ فرصت شغلي براي دندانپزشكان جوان وجود ندارد بلكه در بسياري از شهرستانهاي كشور، ما هنوز شاهد كمبود دندانپزشك هستيم. يعني در حالي كه در بعضي از نقاط كشور به ازاي هر 2 هزار نفر يك دندانپزشك داريم، در نقاط محروم كشورمان به ازاي هر 100 هزار نفر يك دندانپزشك وجود دارد.?
دكتر كوثري نيز ضمن تاييد موارد فوق مي‌گويد:
?مطمئنا با پيشرفت بهداشت دهان و دندان، فرصتهاي شغلي يك دندانپزشك عمومي كاهش پيدا كرده است و البته افزايش تعداد دندانپزشكان جوان بيكار تنها مشكل ايران نيست چون طبق بررسي‌ها و پيش‌بيني‌هاي جوامع علمي خارج از كشور، در سال 2030 ميلادي بهداشت دهان و دندان مردم به اندازه‌اي خوب خواهد بود كه دندانپزشكي عمومي به بخشي از پزشكي عمومي برخواهد گشت و رشته دندانپزشكي تنها جنبه تخصصي پيدا ميكند.?
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه :
همانطور كه در قسمتهاي قبل اشاره شد، عدم تسلط بر علوم پايه و زبان انگليسي، دانشجو را از مقولات علمي دور ميكند و صرفا به او توانايي انجام كارهاي عملي اين رشته را ميدهد.
هرآنچه كه يك دانش‌آموز در درس زيست‌شناسي دوره دبيرستان خود فرا ميگيرد به نحوي به رشته دندانپزشكي ارتباط دارد بخصوص دو بخش فيزيولوژي و آسيب‌شناسي كه دانشجويان دندانپزشكي در دو سال اول تحصيل خود با وسعت و عمق بيشتري نسبت به دوره دبيرستان مطالعه ميكنند. همچنين دانشجوي اين رشته بايد از دستهايي ماهر و توانمند برخوردار باشد چون بسياري از كارهاي دندانپزشكي از تراش دندان گرفته تا بازسازي دندان نياز به دستهايي هنرمند و توانا دارد تا بتوان به نحو احسن كارهاي ظريف دندانپزشكي را انجام داد.
برخورداري از سلامت كامل جسمي و رواني و قابليت انجام كارهاي بسيار دقيق علمي، عملي، كلينيكي براي داوطلبان اين رشته بسيار ضروري است. خلاقيت و مهارت در كار دست و همچنين برخورداري از خلاقيت و ديد هنري، دانشجو را در انجام كارهاي عملي اين رشته و انجام مهارتهاي لازم در پياده كردن آموخته‌هاي آن، كمك بسيار ميكند.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر:
امكان ادامه تحصيل فوق دكترا در رشتههاي مختلف دندانپزشكي در ايران وجود دارد.
تعداد وعناوين واحدهاي اصلي و اختصاصي:
طول دوره دندانپزشكي پنج سال است و درسهاي آن در سه بخش : عمومي ، پايه و اختصاصي برنامهريزي شده است كه از لحاظ نحوه تعليم و تدريس، به درسهاي نظري ، عملي ? نظري، عملي تقسيم ميشود.
اين دوره شامل دو مرحله است:
مرحله اول (5/1 سال) : در اين مرحله دانشجويان درسهاي نظري و عملي علوم پايه و عمومي را در دانشگاه (كلاس و آزمايشگاه) مي‌گذرانند.
مرحله دوم (5/3 سال) : در اين مرحله دانشجويان درسهاي تخصصي را در دانشگاه (كلاس و بخشهاي كلينيكي) فرا مي‌گيرند و به منظور برخورداري از كارايي آموزشي- درماني، بيشتر اين دوره تحصيلي را در بخشهاي كلينيكي دانشكده و بيمارستانهاي وابسته به ارائه خدمات بهداشتي و درماني مي‌پردازند؛ لازم به تذكر است كه گذراندن درسهاي پايه براي ورود به دوره كلينيكي (مرحله دوم) ضروري است.
نظام آموزشي مطابق آيين‌نامه مصوب شوراي عالي برنامهريزي است و هر واحد درس نظري 17 ساعت و هر واحد درس عملي 34 ساعت است. كل واحدهاي درسي اين دوره 203 واحد است.
درسهاي پايه
درسهاي پايه به درسهايي گفته ميشوند كه زمينه‌ساز ورود دانشجو به درسهاي اصلي و تخصصي و فراگيري آنهايند. در اين رشته درسهاي پايه جمعا به تعداد 43 واحد درسي است كه عبارتند از: فيزيك پزشكي ، بيوشيمي ، بافت‌شناسي انساني، جنين‌شناسي، تشريح ، ژنتيك انساني، ميكروب‌شناسي، ايمني شناسي، فيزيولوژي، روانشناسي عمومي، آسيب‌شناسي عمومي.
درسهاي اختصاصي
درسهاي تخصصي به درسهايي گفته ميشود كه اطلاعات و آگاهيهاي لازم را درباره رشته تخصصي به دانشجو داده، او را با مفاهيم تخصصي و عمده رشته مورد نظر آشنا ميكند و آموزشهاي لازم را به او مي‌دهند.
در رشته دندانپزشكي درسهاي تخصصي عبارتند از: كالبدشناسي و مرفولوژي دندان، زبان خارجي اختصاصي، جنين و بافت‌شناسي فك و دهان ، آسيب‌شناسي دهان، ارتودنسي، اندودنتيكس، بيماريهاي دهان و تشخيص ، بيولوژي دهان، پريودنتولوژي، دندانپزشكي ترميمي(پروتز متحرك پارسيل، پروتز ثابت ، پروتز كامل) جراحي دهان و فك و صورت ، دندانپزشكي كودكان، راديولوژي دهان ، گوش و حلق و بيني ، نظام پزشكي و طب قانوني، بهداشت عمومي و اكولوژي ، بهداشت محيط زيست ، دندانپزشكي مجتمعي ، بيماريهاي رواني ، بيماريهاي دروني، فارماكولوژي ، بهداشت دهان و تغذيه و ندان‌پزشكي پيشگيري مواد دنداني و پايان‌نامه (رساله).
دانشجويان در سال چهارم با تاييد استاد راهنما، موضوعي را براي پايان‌نامه انتخاب وراجع به آن تحقيقاتي را آغاز مي‌نمايند، ولي واحد پايان‌نامه در سال آخر محاسبه خواهد گرديد كه در آن زمان دانشجو پايان‌نامه را به هيات داوران منتخب ارائه و از آن دفاع مينمايد.
خلاصه‌اي از مطالب مطرح شده بعضي از درسهاي تخصصي الزامي:
اندودنتيكس: مطالب اين درس شامل بررسي اتيولوژي، تشخيص، پيشگيري و درمان بيماريهاي پالپي و بافتهاي نگهدارنده دندان‌ناشي از ضايعات پالپ به منظور حفظ سلامت و نگهداري دندانهاي طبيعي است.
بيماريهاي دهان و تشخيص : در درس بيماريهاي دهان و تشخيص، به شناسايي ، تشخيص كلينيكي و پاراكلينيكي ضايعات حفره دهان و درمان ضايعات مخاطي آن و ارتباط آن با ساير بيماريهاي بدن پرداخته ميشود.
پروتزهاي دنداني: در اين درس در ارتباط با مسائل ترميمي و بازسازي دستگاه جونده (دندانها و ساختمان مجاور كناري صورت) از طريق پروتزهاي ثابت، متحرك (پارسيل و كامل) و فك و صورت بحث ميشود. همچنين مسائل مربوط به اصول اكلوژن در اين رشته مورد تدريس علمي ? عملي قرار ميگيرد.
راديولوژي: درس راديولوژي يكي از درسهاي دندانپزشكي و از علوم اساسي جهت دستيابي و شناسايي حالات طبيعي و غيرطبيعي استخوان فكها و دندانها ميباشد.
دندانپزشكي كودكان: درس دندانپزشكي كودكان، قسمتي از درسهاي دندانپزشكي است كه شامل : تشخيص، پيشگيري و درمان بيماري دهان و دندان كودكان، معلولان و معلولان ذهني و شناسايي رابطه آن با سلامت عمومي آنها ميباشد.
دندانپزشكي ترميمي : اين درس شامل بررسي اتيولوژي ، تشخيص ، پيشگيري و درمان و ترميم ضايعات بافتهاي سخت دنداني به منظور حفظ سلامت و زيبايي دندانهاي طبيعي و بافتهاي نگهدارنده آنهاست.
رشتههاي مشابه و نزديك به اين رشته :
وجوه مشترك علمي وسيعي كه اين رشته با رشته پزشكي دارد، به دندانپزشك اين مهارت را ميدهد تا با شناخت همه جانبه ساختمان بدن و فيزيوپاتولوژي آن خدمات و درمان‌هاي لازم را در راستاي تخصصي خود ارائه دهد.
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر :
اگرچه اهميت رشته دندانپزشكي در شهرهاي بزرگ و متوسط تا حدود زيادي روشن است، اما متاسفانه هنوز اين رشته نتوانسته است ارزش والاي خود را در شهرهاي كوچك و روستاها، آن‌چنان كه بايد نشان دهد. گرايش روزافزون داوطلبان به اين رشته و مراجعه رو به افزايش شهروندان به شاغلان اين حرفه ، ميتواند اهميت قابل ملاحظه و نياز به متخصصان را در اين رشته ، حتي در مقايسه با ساير رشتههاي پزشكي به وضوح نشان دهد.
نكات تكميلي :
اما تحصيل در اين رشته خالي از مشكل نيست . دكتر صنوبري نيز در مورد دشواري‌ها و مشكلات اين رشته مي‌گويد:
?دندانپزشكي حرفهاي است كه با كارهاي عملي بر روي بيمار همراه است، بنابراين امكان انتقال بيماريهاي عفوني مثل ?هپاتيت? يا ?ايدز? از بيمار به پزشك بسيار زياد است و دندانپزشكان بايد همواره به اصول كنترل عفونت توجه داشته باشند چون يك كوتاهي يا اشتباه ميتواند براي آنها عواقب ناخوشايندي داشته باشد. همچنين يك دندانپزشك بايد بطور مرتب نرمش و ورزش كند تا دچار كمردرد و پادرد مزمن نگردد.?
Mohammad Hosseyn
01-05-2007, 16:13
هدف :
حسابداري يك سيستم است كه در آن فرآيند جمع‌آوري، طبقهبندي ، ثبت، خلاصه كردن اطلاعات و تهيه گزارشهاي مالي و صورتهاي حسابداري در شكل‌ها و مدلهاي خاص انجام ميگيرد. تا افراد ذينفع درون سازماني مثل مديران سازمان و يا برون‌سازماني مثل بانكها، مجمع عمومي سازمان مورد نظر و يا مقامات مالياتي بتوانند از اين اطلاعات استفاده كنند. به همين دليل فردي كه تحصيلات دانشگاهي ندارد، بيشتر دفتردار است تا حسابدار. چرا كه گزارشهاي اين دسته از افراد مطابق استاندارد نيست و پردازش كافي نمي‌شود و بيشتر تراز حسابها ميباشد. براي مثال يك حسابدار تجربي نميتواند براحتي بين دارايي كوتاه مدت و بلند مدت تفاوت قائل شود و يا نمي‌داند كه چگونه بايد معاملات ارزي را در دفاتر ثبت كرد.
حسابداري به عنوان يك نظام پردازش اطلاعات، داده‌هاي خام مالي را دريافت نموده، آنها را به نظم در ميآورد. محصول نهايي نظام حسابداري گزارش‌ها و صورتهاي مالي است كه مبناي تصميم‌گيري اشخاص ذينفع (مديران ، سرمايه‌گذاران ، دولت و ...) قرار ميگيرد.
ماهيت :
يك حسابدار متخصص، در آينده ميتواند مدير مالي يك سازمان يا شركت گردد يعني ميتواند به مديريت يك شركت ايده بدهد كه منابع موجودش را در چه راههايي سرمايه‌گذاري نمايد تا استفاده بهينه كند و يا اگر شركت به منابع مالي جديد نياز داشت يك مدير مالي بر اساس دانش آكادميك خود ميتواند بگويد كه از چه طريقي بايد تامين مالي كرد. و مجموع اين فعاليتها خارج از توانايي يك حسابدار تجربي است.
?حسابداري يك سيستم اطلاعاتي است كه با فراهم‌كردن اطلاعات لازم كمك ميكند تا سرمايه‌گذارها، اعتبار دهندگان، مديران و دولت نسبت به مسائل اقتصادي بهتر بتوانند، تصميم بگيرند. براي مثال اگر شخصي بخواهد در يك شركتي سرمايه‌گذاري كند، تمايل دارد كه وضعيت مالي آن شركت و يا نتايج عمليات آن شركت را در طي سالهاي قبل بداند. موضوعاتي كه به صورت گزارشهاي مالي توسط حسابداران تهيه ميشود.
?حسابداري به منظور جوابگويي به نيازهاي انسان به وجود آمده است. به همين دليل با گذشت زمان و به موازات گسترش فعاليتهاي اقتصادي و افزايش پيچيدگي آن ، هدفها و روشهاي حسابداري براي جوابگويي به نيازهاي اطلاعاتي، توسعه يافته است. چرا كه اشخاص، شركتها و دولت براي تصميم‌گيري در مورد توزيع مناسب منابع مالي نياز به اطلاعاتي قابل اتكا دارند كه اين اطلاعات را به ياري حسابداري ميتوان به دست آورد. از سوي ديگر انجام سرمايه‌گذاري يكي از مواد ضروري و اساسي در فرآيند رشد و توسعه اقتصادي كشور است و سرمايه‌گذاران نيز از بعد عرضه سرمايه، تا حد امكان سعي دارند منابع مالي خودرا به سويي سوق دهند كه كمترين ريسك و بيشترين بازده را داشته باشد. يعني به دنبال برآورد ريسك سرمايه‌گذاري‌ها خواهند بود. اين در حالي است كه يكي از مباني اساسي براي محاسبه ريسك بازار شركتها ، استفاده از اطلاعات توليد شده توسط سيستم حسابداي است.
رشته حسابداري از جمله رشته‌هايي است كه از داوطلبان هر سه گروه آزمايشي رياضي و فني ، علوم تجربي و علوم انساني دانشجو مي‌پذيرد.
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
به نظر مي‌رسد فارغالتحصيلان دوره‌هاي تحصيلات تكميلي اين رشته، آمادگي و پختگي بيشتري براي حضور در بازار كار دارند.
نتيجه يكي از تحقيقات دانشگاه ?كلمبيا? مبني بر اين بود كه از از دهه 70 به بعد همه شركتهاي موفق، شركتهايي بوده‌اند كه مدير آنها تحصيلات مالي داشته است. چون از اين دهه به بعد اطلاعات نقش مهمي پيدا كرده است و مهمترين اطلاعات نيز، اطلاعات مالي است كه تاثير بسياري در تصميم‌گيري روساي شركتها دارد.
?فرصتهاي شغلي يك حسابدار بسيار گسترده است و از پايين‌ترين سطح تا بالاترين سطح را در بر ميگيرد. و با وجود اين كه در دانشگاههاي مختلف كشور اعم از دولتي ، غيرانتفاعي و آزاد، دانشجويان بسياري در رشته حسابداري تدريس ميكنند اما تعداد فارغالتحصيلان بيكار اين رشته از بيشتر رشتهها كمتر است. چون از يك موسسه كوچك گرفته تا بزرگترين كارخانه‌هاي كشور حداقل براي تهيه اظهارنامه مالياتي به حسابدار نيازمند هستند.
همچنين دانش حسابداري در بخش ماليات كاربرد وسيعي دارد. چون محاسبه سود به ياري حسابداري امكان‌پذير است و تعيين مقدار سود نيز مبناي محاسبه ماليات شركتها اعم از دولتي و خصوصي ميباشد.
فارغالتحصيلان اين رشته پس از اتمام تحصيل مي‌توانند در سطوح مختلف و شاخه‌هاي متفاوت عهده‌دار انجام امور مالي گردند كه شرح آن چنين است:
حسابداري
فارغالتحصيلان مي‌توانند در كليه موسسات و واحدهاي تجاري، اعم از دولتي يا خصوصي به عنوان حسابدار در شاخه‌هاي زير مشغول كار شوند:
حسابداري مالي: در كليه شركتها و موسسات تجاري و غيرانتفاعي.
حسابداري صنعتي : در كليه واحدهاي صنعتي و شركتهاي توليدي.
حسابداري دولتي : در كليه سازمانها و ادارات دولتي به عنوان حسابدار يا عامل ذيحساب.
حسابداري مالياتي : در ادارات دارايي.
حسابداري بيمه : در موسسات بيمه .
حسابداري بانكها : در شعبه‌ها و سرپرستي بانكها .
حسابداران پس از مدتي اشتغال به كار حسابداري مي‌توانند در سمت مديريت مالي واحدهاي تجاري ، ايفاي نقش نمايند.
حسابرسي
فارغالتحصيلان رشته حسابداري قادرند با توجه به شاخه‌هاي حسابداري در بند الف در حرفه حسابرسي شاغل شوند. شاغلان حرفه حسابرسي در يك تقسيم‌بندي كلي به دو گروه اصلي تفكيك ميشوند :
حسابرسان داخلي : اين گروه از حسابرسان ، كارمند واحد مورد رسيدگي هستند، و در واقع رابط ميان هيات مديره و شركت بوده و گزارش رسيدگي خود را به طور هفتگي ، ماهانه يا سالانه به مديرعامل و هيات مديره ارائه مي‌دهند . اين گروه از حسابرسان عمليات داخل واحد تجاري را رسيدگي ميكنند.
حسابرسان مستقل: اين گروه از حسابرسان، افرادي هستند كه در موسسات حسابرسي مشغول كار هستند و بر اساس قرارداد ميان شركتها يا سازمانها با اين موسسات، عمليات حسابداري و مالي واحد تجاري را بر اساس اصول و موازين حسابداري مورد رسيدگي قرار مي‌دهند و گزارش خود را به مجمع عمومي صاحبان سهام ارائه ميكنند. در واقع حسابرسان مستقل رابط ميان صاحبان شركت و هيات مديره شركت ميباشند.
در حال حاضر در ايران ، سازمان حسابرسي به عنوان يك سازمان دولتي ، بزرگترين موسسه حسابرسي است و در كنار آن ساير موسسات حسابرسي دولتي و خصوصي مشغول فعاليت ميباشند.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه:
داشتن شم رياضي در رشته حسابداري از اهميت بسياري برخوردار است. به همين دليل دانش‌آموزان رشته رياضي در اين رشته موفقتر هستند. البته اين بدان معنا نيست كه دانش‌آموزان رشته علوم انساني قادر به ادامه تحصيل در رشته حسابداري نيستند بلكه بايد تلاش كنند تا از دانش رياضي خوب و يا حداقل متوسطي برخوردار باشند.
همچنين يك حسابدار بايد بتواند بخوبي گزارش كارهاي خود را ارائه دهد. بنابراين بايد در ادبيات فارسي مسلط بوده و نگارش خوبي داشته باشد. اين ويژگي بخصوص در سطوح بالاتر اين رشته يعني حسابرسي و مديريت مالي اهميت بسياري دارد.
در آزمون هر سه گروه آزمايشي درس رياضي به عنوان مهمترين درس اين رشته ضريب 4 دارد.
دانشجوي حسابداري بايد صادق و رازدار باشد چون در آينده تمام اسناد و مدارك يك سازمان را در اختيار دارد و اگر فرد رازدار و در كل با اخلاقي نباشد لطمات زيادي به آن شركت و در نهايت به جامعه وارد ميآورد. اين مساله بخصوص در حسابرسي اهميت بيشتري دارد زيرا اگر يك حسابرس كه وظيفه بررسي گزارشات مالي يك سازمان و تاييد صحت و سقم آن را بر عهده دارد، درستكار نبوده و يا شهامت ابراز مشكلات را نداشته باشد، ميتواند به نابساماني‌هاي اداري و مالي يك جامعه دامن بزند.
و بالاخره يك حسابدار براي موفقيت در اين دنياي پر از رقابت و تغيير و تحول بايد خلاق، مبتكر، صبور و منضبط باشد.
علاقه به امور مالي و تجزيه و تحليل‌هاي آن، عامل موفقيت دانشجوي حسابداري است.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر:
تا مقطع دكترا امكان ادامه تحصيل وجود دارد.
نظر يك فارغ‌التحصيل مشغول به كار در اين رشته :
دانشجوي اين رشته بايد تحمل ساعتها كار در پشت يك ميز و صندلي و سرو كار داشتن با اعداد و ارقام را داشته باشد. همچنين بايد دقيق و منظم باشد تا در جمع‌بندي اعداد و ارقام دچار مشكل نگردد.?
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:
آموزش حسابداران و شركت موثر آنها در فراهم‌آوري اطلاعات مالي دقيق و قابل اعتماد، و تجزيه و تحليل اين اطلاعات براي توسعه پايدار در كشور در حال توسعه‌اي مانند ايران اهميت فراواني دارد. چرا كه وجود اطلاعات دقيق، اعتماد برانگيز، بموقع و مربوط به فعاليتهاي اقتصادي، نه تنها لازم بلكه حياتي است. علاوه بر اين اطلاعات مالي حاصل از فعاليتهاي اقتصادي كه بوسيله نظامهاي حسابداري گزارش ميشود، ميتواند از انحراف مسير پيشبيني شده ، اتلاف منابع اقتصادي و اخلال در برنامههاي توسعه اقتصادي جلوگيري كند.
دكتر ثقفي نيز در اين باره مي‌گويد:? چون اين رشته فقط به كلاس و معلم نياز دارد متاسفانه در سالهاي اخير، بسياري از شهرهاي دورافتاده كه حتي يك حسابدار مجرب و متخصص ندارد، رشته حسابداري را با استفاده از اساتيد كم‌تجربه دائر كرده است و در نتيجه فارغالتحصيلان دانشگاههاي فوق حسابداراني ناكارآمد هستند كه نمي‌توانند، جذب بازار كار شوند. البته آنچه گفته شد شامل حال فارغالتحصيلان توانمند اين رشته نمي‌شود چون هر فرد سرمايه‌گذار و هر موسسه اعتباري براي سرمايه‌گذاري يا اعتبار دادن به حسابدار نياز دارد. ?
نكات تكميلي :
چند سال پيش وقتي كه آقاي . ت رياست يكي از كارخانه‌هاي ايران را بر عهده گرفت با اخم‌هاي در هم و چهره‌هاي عبوس كارگراني روبرو شد كه 6 ماه بود حقوق نگرفته بودند و اميد چنداني نيز به رئيس جديد نداشتند. اما رئيس جديد كه فارغ‌التحصيل رشته حسابداري بود با مديريت قوي و درست خويش نه تنها كارخانه مورد نظر را از ورشكستگي نجات داد بلكه امروزه اين كارخانه يكي از بهترين كارخانه‌هاي كشور است كه محصولات آن به خارج از كشور صادر ميگردد و در حال حاضر نيز نحوه كار رئيس ياد شده به عنوان يك شيوه نوين در دانشگاهها تدريس ميشود.
آنچه خوانديد سرگذشت واقعي يكي از كارخانه‌هاي كشور است.
Boye_Gan2m
02-05-2007, 21:36
رشته باغبانی
مقدمه
رشته باغبانی یکی از مهمترین رشته های کشاورزی است که داوطلب گروه آزمایشی علوم تجربی می تواند آن را انتخاب کند. با توجه به افزایش روز افزون جمعیت و احتیاج غذایی آنها، رشته باغبانی با تولید حدود 40% مواد غذایی، نقش مهمی در تأمین مواد غذایی مورد نیاز بشر دارد. تخصصی شدن پرورش گیاهان و درختان میوه نیاز به استفاده بهینه از ابزار و امکانات و همچنین استعدادهای جوان دارد. به منظور تربیت نیروی متخصص، در آزمون سراسری، رشته مهندسی باغبانی برای تربیت متخصص در زمینه های تولید محصولات باغبانی، شامل درختان میوه ، سبزیها، درختان زینتی، گل کاری و طراحی فضای سبز ارائه می گردد.
1- مهندسی باغبانی
تعریف و هدف
مهندسی باغبانی یکی از رشته های اصلی مجموعه کشاورزی است که در سطح کارشناسی در بسیاری از دانشکده های کشاورزی دانشگاههای معتبر کشور ارائه می گردد. هدف از ارائه این رشته تربیت نیروهای زبده ای است که بتوانند در زمینه های مختلف پرورش و تولید محصولات باغی، سبزی و صیفی، گلهای زینتی، طراحی فضاهای سبز و... فعالیت نمایند.
اهمیت و جایگاه در جامعه
اساسی ترین نیاز هر فرد، تأمین نیاز غذایی اوست. با توجه به محدود بودن زمین و آب برای جوامع رو به رشد، باید حداکثر محصول را از زمینهای زیر کشت به دست آورد. محصولات باغبانی در دنیا، علاوه بر تأمین بخشی از غذای مورد نیاز بشر، در تأمین سلامتی انسان جایگاه ویژه ای دارد. تولید گلها و گیاهان زینتی سبب انبساط و شادی روح انسان و تقویت سلامت روانی افراد می شود. با توجه به وابستگی کشورمان به صادرات نفت، تولید محصولات باغبانی می تواند یکی از مهمترین منابع ارزی کشور باشد و جایگزین درآمد نفت شود. در حال حاضر نیز این بخش یکی از مهمترین منابع ارز آوری کشور محسوب می گردد. با توجه به این مطالب، جذب فارغ التحصیلان این رشته در وزارت کشاورزی و سازمانهای وابسته و همچنین بخشهای خصوصی نظیر شرکتهای سهامی زراعی و... اهمیت قابل ملاحظه دارد و نیاز خاص به این رشته را- حتی در مقایسه با سایر رشته های کشاورزی- به وضوح نشان می دهد.
سطوح رشته
ردیف نام دانشگاه کاردانی کارشناسی ارشد دکترا
1 آزاد- استهبان
2 آزاد- تبریز
3 آزاد- جهرم
4 آزاد- جیرفت
5 آزاد- رشت
6 آزاد- رفسنجان
7 آزاد- ساوه
8 آزاد- شیراز
9 آزاد- شیروان
10 آزاد- علوم و تحقیقات تهران
11 آزاد- محلات
12 آزاد- مرند
13 آزاد- مهاباد
14 آزاد- میانه
15 آزاد-ابهر
16 آزاد-تاکستان
17 آزاد-خوراسگان
18 آزاد-مراغه
19 ارومیه
20 بوعلی سینا همدان
21 تبریز
22 تربیت مدرس
23 تهران
24 خلیج فارس
25 زنجان
26 شاهد تهران
27 شهیدچمران اهواز
28 شیراز
29 صنعتی اصفهان
30 علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
31 فردوسی مشهد
32 گیلان
33 مازندران
34 هرمزگان- بندرعباس
35 ولیعصر رفسنجان
36 کشاورزی مراغه
درسهای رشته
ردیف نام درس ردیف نام درس
1 آبیاری عمومی
2 آفات مهم درختان میوه
3 آفات و بیماریهای مهم گیاهان زینتی، صیفی و سبزی
4 آمار و احتمالات
5 ازدیاد نباتات
6 اصلاح و بذرگیری گل و سبزی
7 اصول اصلاح نباتات
8 اصول باغبانی
9 اصول تبدیلی و نگهداری فرآورده های کشاورزی
10 اصول و ترویج و آموزش کشاورزی
11 اقتصاد کشاورزی
12 اکولوژی
13 بیماریهای گیاهی
14 بیماریهای مهم درختان میوه
15 بیوشیمی عمومی
16 جلسه بحث
17 چایکاری و تکنولوژی چای
18 حاصلخیزی خاک و کودها
19 حشره‌شناسی و دفع آفات
20 خاک‌شناسی عمومی
21 دامپروری عمومی
22 درختان و درختچه های زینتی
23 رابطه آب و خاک و گیاه
24 ریاضیات عمومی
25 زراعت عمومی
26 ژنتیک
27 سبزیکاری خصوصی
28 سبزیکاری عمومی
29 شیمی آلی
30 شیمی عمومی
31 طراحی باغ و پارک
32 طرح آزمایشات کشاورزی 1
33 علف‌های هرز و کنترل آنها
34 عملیات کشاورزی
35 فیزیولوژی بعد از برداشت
36 فیزیولوژی گیاهی
37 فیزیک عمومی 38 گلکاری
39 گیاهشناسی 1(فیزیولوژی و تشریح )
40 گیاه شناسی 2 (سیستماتیک و مرفولوژی)
41 ماشینهای کشاورزی
42 ماشینهای برداشت محصولات باغی
43 مسئله مخصوص
44 مساحی و نقشه برداری
45 میوه‌های ریز
46 میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری
47 میوه های مناطق معتدله
48 هوا و اقلیم شناسی
49 کارآموزی
صنعت و بازارکار
تواناییهای لازم برای داوطلبان این رشته و ادامه تحصیل در آن
برای ادامه تحصیل در این رشته- با توجه به کمیت و کیفیت دروس ارائه شده در این دوره- داوطلب باید از دانش بالایی در زمینه های علوم پایه، شیمی، فیزیک و... برخوردار باشد. همچنین توان جسمی، قدرت تجزیه و تحلیل و دقت کافی در مسائل را داشته باشد. شایان ذکر است تقریباً اکثر کارها و فعالیتهای این رشته در خارج از محیط شهری و باغهاست و توان نسبتاً بالایی را می طلبد.
تواناییهای فارغ التحصیلان
همان گونه که اشاره شد فارغ التحصیلان این رشته می توانند پس از پایان تحصیلات مسؤولیتهای متفاوتی به عهده بگیرند، از جمله:
محاسبه، ساخت و اجرای گلخانه های تولید گل و سبزی، شاسی های گرم و سرد، خزانه های تولید نشا و سایر ادوات ثابت باغبانی.
نظارت و اجرا در کاشت باغهای پیشرفته و همچنین تولید ارقام جدید میوه و سبزی و... .
فعالیت در زمینه های تحقیقات کشاورزی در بخش باغبانی.
طراحی باغ و پارک و فضای سبز شهری و نظارت و اجرای طرحهای فضای سبز ، چمن کاری و گل کاری.
انجام بسیاری از کارهای نقشه برداری برای اجرا و ایجاد دقیق باغها و فضای سبز.
تولید نهال و پرورش گل و ایجاد نهالستان و گلستانهای پیشرفته.
Boye_Gan2m
02-05-2007, 21:59
رشته علوم تغذیه
مقدمه
در جهان امروز غذا نقش اساسی و استراتژیکی را بازی می کند بسیاری از کشورها به خاطر کمبود مواد غذایی تمام حیثیت و شرف خود را به اجبار به استعمارگران برده اند اگر کشوری از نظر تولید مواد غذایی بتواند در حد خوبی قرار گیرد و خودکفا شود پس از آن یا بهتر بگوییم هم زمان با آن باید توجه جدی به علوم تغذیه نماید ، صرف غذا خوردن و معده را از غذا انباشته کردن اگر ضرر نداشته باشد مطمئنا سودمند نخواهد بود . در تعاریفی که از علوم مرتبط به تغذیه شده آن را علمی دانسته اند که نیازهای غذایی بدن را از نظر کیفی و کمی تعیین می کند و بیان می کند که چگونه می توان سالم زیست.
در مورد تغذیه مناسب صحبت فراوان و اهمیت آن آشکار است. علم تغذیه نسبتا علم جوانی است و در عین حال که رشته مجزایی است تا حد زیادی به یافته‌های شیمیایی، بیوشیمیایی، میکروب شناسی پزشکی و زیست شناسی وابسته است و در تحقیقات علمی این رشته ها شرکت می کند.
در حال حاضر این رشته در سه مقطع کارشناسی پیوسته، کارشناسی ارشد ناپیوسته، دکتری در کشور ارائه میگردد و طول دوره اول آن 8 ترم تحصیلی است.
در این رشته علاقه به علوم تغذیه و دقت عمل در آزمایشگاهها و کسب تجربه و کار آموزی حائز اهمیت است.
از دروس دبیرستانی که کاربرد بیشتر در این رشته دارند، می توان زیست شناسی و شیمی را نام برد. ضریب زیست شناسی 4 و ضریب 2 برای شیمی، فیزیک و ریاضیات می باشد.
سطوح رشته
ردیف نام دانشگاه
1 آزاد- تهران
درسهای رشته
ردیف نام درس ردیف نام درس
1 آمار حیاتی
2 آموزش تغذیه
3 اصطلاحات پزشکی و بیمارستانی
4 اصول اپیدمیولوژی
5 اصول و روشهای نگهداری مواد غذایی
6 اقتصاد و برنامه‌ریزی تغذیه
7 اکولوژی تغذیه
8 بررسی وضع تغذیه
9 بهداشت عمومی
10 بهداشت و مسمومیت‌های غذایی
11 بیماریهای ناشی از سوء تغذیه و اپیدمیولوژی آن
12 بیوشیمی متابولیسم
13 بیوشیمی مقدماتی
14 تاثیر فرآیندها بر ارزش غذاها
15 تشریح و فیزیولوژی
16 تغذیه اساسی 1
17 تغذیه اساسی 2
18 تغذیه در دورانهای مختلف زندگی
19 تغذیه گروههای ویژه
20 تنظیم برنامه غذایی
21 جامعه شناسی
22 جلسه بحث
23 رژیم درمانی 1
24 رژیم درمانی 2
25 روانشناسی
26 زبان تخصصی
27 زیست‌شناسی
28 شیمی
29 شیمی آلی
30 شیمی مواد غذایی
31 فیزیولوژی تغذیه
32 فیزیک عمومی
33 مدیریت بخش غذایی
34 میکروب‌شناسی عمومی
35 میکروب‌شناسی مواد غذایی
36 نقش تغذیه در خدمات بهداشتی
37 کارآموزی در عرصه
صنعت و بازارکار
بخش تغذیه بیمارستانها، مسؤولیت فنی کارخانجات تولید مواد غذایی، همکاری در کلینیک‌های رژیم درمانی با همکاری پزشکان غدد داخلی، همکاری در تعیین رژیم برای گروههای مختلف از جمله ورزشکاران، بیماران خاص، کارگران و. . . مشغول به کار هستند.
بطور کلی میتوان گفت فارغ‌التحصیلان دوره کارشناسی این رشته از توانائی‌ها و مهارتهای زیر برخوردارند.
برنامه ریزی غذایی برای بیماران در بیمارستانها و مراکز بهداشتی.
شرکت در فعالیتهای تغذیه‌ای مراکز همگانی.
بررسی و تحقیق و آموزش مطالب مربوط به تغذیه در واحدهای آموزشی و تحقیقاتی.
انجام خدمات تغذیه‌ای برای واحدهای دست‌اندرکار تغذیة جامعه.
تنظیم و اجرای برنامه‌های آموزش تغذیه عمومی.
تنظیم یک رژیم غذایی مناسب برای افراد چاق و لاغر و افراد مبتلا به بیم