آفت شناسي گیاهی

[Vmusic]

لیسه سیب:Hyponomeuta malinellus

(lep,Hyponomeutidae)



میزبان:درختان سیب ولی گاهی اوقات روی درختان گلابی جنگلی نیز دیده شده.

حشره کامل دارای بالهای رویی سفید رنگ دارای15_22و بطور متوسط18_19

عد د نقطه سیاه است که در تمام سطح بال پراکنده اند.بالهای زیری خاکستری متمایل

به قهوه ای بوده ودارای موهای حاشیه ای به همان رنگ.

حشره نر را می توان از والوهای انتهای شکم که بسیار رشد کرده و پوشیده از

پوشش سفید مخملی است تشخیص داد.انتهای شکم ماده متورم تر از نرو منتهی

به اعضای جنسی می شود که حلقه ای از پو شش مخملی قسمت بالای

آن را احا طه نموده ا ست.

لیسه سیب در سال فقط یک نسل داشته و زمستان را به صورت لاروهای نئونات یا

جوان که قبلا از تخم خارج شده انددر زیر پولکی شبیه پوست درخت روی سر شاخه ها

می گذرانند.

مبارزه بیو لو ژیکی: زنبور Compoplex ensator(Ichneumonidae)

Pseudosorcophaga mamillat,Pimpla turionella

و زنبورEncyryus fusiclolis (Encyrtidae)

[Vmusic]

كرم به Quince moth
Euzophera bigella

( Lep.:pyralidae)

در سال 1342 ضمن بررسي‌هاي دواچي و اسماعيلي در زمينه زيست‌شناسي و مبارزه با كرم سيب معلوم گرديد كه كرم‌زدگي ميوه‌هاي سيب، گلابي و بخصوص به منحصر به كرم سيب نيست و گاهي در ميان ميوه‌هاي آلوده لاروهاي قرمز ارغواني رنگي مشاهده مي‌شود كه اگرچه نحوه خسارت آنها به گونه كرم سيب شباهت نسبي دارد ولي از نظر شكل‌شناسي كاملاً قابل تفكيك مي‌باشند. همچنين مشاهده گرديد كه تعداد لاروهاي ارغواني رنگ نسبت به كرم سيب هرچه به پاييز نزديك‌تر مي‌شويم در زير پوستكهاي تنه درختان سيب و گلابي بيشتر مي‌شود. با تفكيك لاروها بر حسب مشخصت ظاهري و قرار دادن آنها در انكوباتور شب‌پره‌هايي بدست آمد كه از نظر شكل ظاهري كاملاً از كرم سيب متمايز بودند. نمونه‌هايي از اين حشرات براي تشخيص گونه به زوريخ ارسال گرديد و بوسيله سوتر W.Sauter گونه E.bigella تشخيص داده شد. لاروهاي اين آفت اخيراً زير پوست درختان انار مشاهده شده است.

زيست‌شناسي:
كرم به زمستان را به صورت لاروهاي كامل در داخل پيله‌هاي خاكستري رنگ و كشيده به سر مي‌برند. لاروهاي زمستان گذران در اواخر اسفندماه به شفيره تبديل مي‌شوند. شفيره در اوايل فروردين و كمي قبل از باز شدن شكوفه‌هاي سيب به حشرات كامل تبديل مي‌شوند. لارو اين حشره داراي دو رفتار چوبخواري و ميوه‌خواري است. لاروهاي چوبخوار فاقد دياپوز اجباري و لاروهاي ميوه‌خوار داراي دياپوز اجباري مي‌باشند. رفتار چوبخواري در اول فصل (نسل بهاره) مشاهده مي‌شود. برخي از لاروها تا آخر فصل اين رفتار را ادامه مي‌دهند. دوران چوبخواري روي سيب و گلابي و دوران ميوه‌خواري روي به و گردو انجام مي‌گيرد. پروانه‌هاي خارج شده از لاروهاي زمستان گذران قسمت اعظم تخمهاي خود را در شكاف‌هاي تنه و شاخه‌ها مي‌گذارند و لاروهاي حاصل از آنها شروع به چوبخواري مي‌نمايد. محل تغذيه، عمق پوست و ناحيه كامبيوه است. البته تعدادي از تخمها در طول بهار روي ميوه‌ها نيز گذاشته مي‌شوند كه لاروهاي حاصل هيچگاه قادر به ادامه اين شيوه زندگي نيستند. ميوه‌خواري از اوايل تابستان شروع مي‌گردد. در اين زمان تخمها اغلب به صورت انفرادي وگاهي 2 تا 6 تايي در روي ميوه، شكاف تنه درخت گذاشته مي‌شود. حشرات ماده محل تصال دم ميوه را به سطح آن ترجيح مي‌دهند، لاروها بيشتر از فرو رفتگي محل اتصال دو ميوه وارد آن مي‌شوند، در صورتيكه خراش‌هايي در سطح ميوه وجود داشته باشد از محل خراش‌ها نيز داخل مي‌شوند. يك لارو معمولاً چند ميوه را مورد حمله قرار مي‌دهد. ميوه‌هاي گردو معمولاً نمي‌ريزند. لاروها از زير پريكارپ و پوشش دانه آندوكارپ و گاهي از دانه تغذيه مي‌نمايند. لاروها ممكن است در داخل ميوه تبديل به شفيره شوند. اين آفت در شرايط كرج 3 تا 4 نسل در سال دارد و تراكم آن در نسل آخر به حداكثر خود مي‌رسد. به همين دليل خسارت آن در آخر تابستان و پاييز به خصوص روي سيب و گلاهي و به خيلي شديد است.

کنترل شیمیائی:

1. فوزالن(زولون) EC35% و 1.5 در هزار

2. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2 درهزار

3. دیازینون EC60% و 1 درهزار

4. دیازینون WP40% و 1.5درهزار

5. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار

6. آزینفوس متیل WP20% و 2در هزار

[Vmusic]

كرم آلو Plum fruit moth
Cydia funebrana

Syn: Grapholitha funebrana

(Lep: Tortricidae)

در اكثر مناطق كشور انتشار دارد. از آفات مهم درختان ميوه هسته‌دار شامل انواع آلو، گوجه، هلو و گاهي زردآلو و گيلاس، آلبالو و قيسي مي‌باشد. به آلو سياه خسارت زيادي مي‌زند، لاروهاي اين آفت علاوه بر ميوه ممكن است جوانه‌ها را نيز مورد حمله قرار دهند. خسارت عمده آن شامل تغذيه لارو از گوشت يا پريكارپ ميوه مي‌باشد. ميوه‌هاي كرم زده در صورتي كه لاروه ميوه را ترك كرده باشند محتوي توده متراكم فضولات سياه رنگ آن مي‌باشد. بر اثر عكس‌العمل اپيدرم ميوه ضمغي از آن بيرون مي‌آيد كه يكي از علائم تشخيص ميوه‌هاي آلوده مي‌باشد. اين ميوه‌ها اكثراً ريزش مي‌نمايند.

زيست‌شناسي
اين حشره زمستان را به صورت لارو به حالت دياپوز در داخل يك پيله سفيد چركي نسبتاً ضخيم مايل به قهوه‌اي به سر مي‌برد. اين پيله‌ها در زير پوستكهاي تنه درخت، داخل شكافها و سوراخ‌هايي كه حشرات ديگر ايجاد مي‌كنند و حتي در داخل خاك ديده مي‌شوند. در بهار پس از طي دوره شفيرگي مصادف با باز شدن شكوفه‌هاي درختان ميزبان حشرات كامل ظاهر مي‌شوند. بر اساس مشاهدات رجبي تخمهاي اين آفت تماماً روي ميوه گذاشته شده و روي برگها خيلي بندرت تخمي ديده مي‌شود. ولي در كرم سيبت عداد تخمهاي گذاشته شده روي برگها از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. لاروها به فاصله يك هفته تا ده روز از تخم خارج مي‌شوند و چون از دانه ميوه‌هاي كوچك مي‌خورند، باعث ريزش آنها مي‌گردند. طرز زندگي اين آفت با مختصر جزئياتي شبيه طرز زندگي كرم سيب مي‌باشد. تعداد نسلهاي اين آفت از 2 تا 3 نسل متفاوت مي‌باشد.



کنترل کرم آلو:
اين حشره يك آفت كليدي روي گوجه و آلو مي‌باشد. در نقاط گوجه و آلوكاري مهم كشور بايد طبق برنامه دقيقي كه در قالب پيش‌آگاهي طرح‌ريزي مي‌گردد با آن مبارزه نموده مي‌توان سم‌پاشي بر عليه مهترين آفات آلو و گوجه را نيز بر اساس مبارزه با اين حشره تنظيم نمود و به عبارت ديگر با مبارزه بر عليه اين آفت ساير حشرات مهم اين دو ميوه را زير پوشش سم برد. البته حشراتي نظير زنبور گوجه Hoplocampa minuta از نظر زمان مبارزه مطابقت چنداني با اين حشره ندارد ولي در مقابل مي‌توان مبارزه بر عليه شپشك‌هاي نخودي Eulecanium coryli شپشك آسيايي Tecaspis asiatica و حتي شته‌هاي Hyalopterus pruni و Pierochloroia’es persioae را با مبارزه با نسل اول اين آفت تلفيق نمود.

زمان مبارزه با كرم آلو را مي‌توان بر اساس تخمگذاري حشره و مشاهده اولين تفريخ تخمها پي‌ريزي نمود. اكنون كه تله‌هاي فروموني براي پيگيري و نوسان جمعيت اين حشره به بازار آمده است (Fanemone فرمول تجارتي كرم آلو) مي‌توان با استفاده از داده‌هاي آن و روشن شدن شروع و پايان نسلها و طبيعتاً با كمك گرفتن از شروع تخمگذاري حشره (با مشاهدات عيني) زمانهاي مبارزه را مشخص نمود. در زمينه استفاده از پارازيتوئيدها بايد گونه‌هاي موجود از جنس تريكوگراما را جهت كنترل نسبي اين حشره حمايت نمود.

کنترل شیمیائی:

1. فوزالن(زولون) EC35% و 1.5 در هزار

2. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2 درهزار

3. دیازینون EC60% و 1 درهزار

4. دیازینون WP40% و 1.5درهزار

5. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار

6. آزینفوس متیل WP20% و 2در هزار

[Vmusic]

مينوز لكه گرد
Leucoptera scitella

(Lep: Lyontiidae)

اين حشره تاكنون در استانهاي تهران، مركزي، گرگان، منطقه شاهرود، خراسان، آذربايجان و اصفهان ديده شده است ولي احتمال دارد در ساير نقاط مهم ميوه‌خيز كشور نيز فعاليتي داشته باشد. فعاليت اين حشره تاكنون روي سيب، گلابي، به، گيلاس، آلبالو، گوجه، آلو، ازگيل و تمشك ديده مي‌شود.

زيست‌شناسي
اين آفت در نقاطي با ارتفاع حدود 2000 متر داراي سه نسل در ارتفاع 2200 متر داراي دو نسل و در نواحي مانند كرج چهار نسل در سال دارد. زمستان را به صورت شفيره داخل پله زرد پوستكهاي تنه و شاخه‌هاي قطور درختان و داخل شكاف‌هاي موجود روي آنها، محل انشعاب شاخه‌ها، داخل علف‌ها، روي برگهاي خشك ريخته شده درخت ميزبان و داخل شكافهاي موجود در خاك پاي درختان به سر مي‌برد. جفت‌گيري پروانه‌ها تقريباً بلافاصله بعد از خروج آنها از پيله‌هاي شفيرگي آغاز و تخمريزي نيز به فاصله كوتاهي صورت مي‌گيرد.

تخم‌ها به صورت انفرادي و در سطح زيرين برگها قرار داده مي‌شوند. تعداد تخم‌ها حداقل 33 و حداكثر 84 و متوسط 58 عدد مي‌باشد. دوره جنيني در نسلهاي مختلف متفاوت است. در نسلهاي تابستانه اين دوره در نقاط مرتفع (1950 متر) 12 تا 15 روز و در كرج 7 تا 10 روزم ي‌باشد.

لاروها از محل اتصال تخم به برگ اپيدرم تحتاني برگ را سوراخ كرده و دخل پارانشيم شده و خود را به زير اپيدرم فوقاني برگها مي‌رسانند. دالان‌ها گهگاه و مخصوصاً در گلابي رنگي قهوه‌اي و تيره دارند. فضولات لاروي در مسير حركت لارو درد اخل دالان ديده مي‌شوند. لاروها پس از رسيدن به نهايت رشد، پوسته دالان خود را در سطح روئي برگ پاره كرده و در خارج از آن در جستجوي محل مناسب براي شفيره شدن برمي‌آيند. در اين زمان است كه مي‌توان تعداد زيادي از آنها را در حالتي آويزان از شاخ و برگ درختان ديد كه درصد رساند خود به قسمت‌هاي پاييني درختان و يا سطح خاك مي‌باشند.

کنترل:

مینوزها دارای دشمنان طبیعی زیادی می باشند بنابراین باید از سمپاشی بی رویه خوداری کرد.

کنترل شیمیایی:

1-دیفلوبنزورون(دیمیلین) WP25% به نسبت 5/. در هزار به محض تفریخ تخمها

2-دلتامترین(دسیس) EC2.5% به نسبت 5/. در هزار

3-پرمترین(آمبوش) EC25% به نسبت 5/. در هزار

4-فن پروپاترین(دانتیل) EC10% به نسبت 6/. در هزار

5-استامی پراید(موسیپلان) SP20% به نسبت 5/. در هزار


مبارزه تلفيقي با مينوزها

اين آفت داراي دشمنان طبيعي متعددي است كه در برنامه مبارزه تلفيقي بايد به آنها توجه داشت و با جلوگيري از سم‌پاشي‌هاي بي‌رويه نسبت به حفظ و حمايت آنها اقدام نمود.

تعداد نسل هر چهار گونه در نقاط مختلف مشابه يكديگر است به عبارت ديگر در نقاط بسيار مرتفع (2200 متري) همه آنها دو نسل و در نقاط بينابيني (حدود 2000 متر) همه آنها سه نسل و در مناقي شبيه كرج همه آنها چهار نسل در سال دارند. شروع و پايان نسلها در همه نقاط تحت بررسي تقريباً مشابه مي‌باشد.

با توجه به موارد فوق به اين نتيجه مي‌رسيم كه در زمينه مبارزه شيميايي بر عليه اين مينوزها مي‌توانيم مبارزه را بر اساس مهمترين آنها در منطقه برنامه‌ريزي نمود و همه را به عنوان يك گونه تلقي نماييم. اصولاً در مورد مينوزها و بر اساس تجارب ساليان اخير اگر مبارزه خوب انجام شود حتي در نقاطي با چار نسل حداكثر دو سم‌پاشي كافي خواهد بود. نكته‌اي كه از اهميت زيادي برخوردار نباشد بهتر است كه در صورت لزوم مبارزه را روي نسل دوم پياده كرد و در آن صورت اين سم‌پاشي را مي‌توان با سم‌پاشي عليه نسل اول كرم سيب تلفيق نمود. در همين رابطه خوشبختانه مبارزه با نسل سوم تفاوت چنداني از نظر زماني با زمان مبارزه با نسل دوم كرم سيب نخواهد داشت. يك چنين تلفيقي را در نقاط دو و چهار نسلي نيز مي‌توان در مورد كرم سيب و اين مينوزها انجام داد. ولي اگر در ارتفاعات مبارزه عليه نسل اول مينوزها الزامي باشد در آن صورت مي‌توان سم‌پاشي عليه آنها را با سم‌پاشي عليه ليسه‌ها كه در نقاط مرتفع تقريباً از جمعيتي قابل توجه برخوردارند تلفيق نمود.

عمليات شخم پاييزه پس از ريختن برگها نيز مي‌تواند از تراكم آفت بكاهد.

[Vmusic]

سرشاخه خوار هلو ((Peach twig borer
Anarsia lineatelia

(Lep: Gelechiidae)

در اكثر استانهاي كشور انتشار داشته و از آفات مهم درختان هلو، بادام، زردآلو، آلو، سيب و خرمالو مي‌باشد. همچنين به قيسي، زالزالك و ازگيل نيز خسارت مي‌زند. خسارت آن در درجه اول روي انواع زردآلو مي‌باشد. لاروها اين حشره در اول بهار غالباً داخل سرشاخه‌ها شده و باعث خشك شدن آنها و ايجاد سرشاخه‌هاي فرعي مي‌گردند. در نسل بعد وارد ميوه هلو، بادام و آلو شده و همراه با كرم سيب و كرم آلو موجب از بين رفتن آنها مي‌گردند.



زيست‌شناسي:
اين حشره زمستان را به صورت لارو سن 2 در داخل جوانه‌هاي درختان مي‌گذارند. لاروها در مرحله Pink يا صورتي شدن غنچه‌ها از محلهاي زمستاني، خارج ابتدا از غنچه‌ها و سپس از گلها تغذيه مي‌نمايند. بعد از ريزش گلبرگها وارد سرشاخه‌هاي جوان شده و از بالا به سمت پايين شروع به تغذيه مي‌نمايند. لاروها هنگامي كه به قسمت‌هاي سخت و خشبي رسيدند آن را ترك نموده و سرشاخه ديگري را مورد حمله قرار مي‌دهند. لاروها سپس ميوه‌هاي نارس را مورد حمله قرار مي‌دهند. سوراخ ورودي لاروهاي مزبور اكثراً در محل اتصال دم به ميوه قرار دارد كه اين امر موجب ريزش ميوه‌ها مي‌گردد. لاروها پس از رشد كامل از ميوه خارج مي‌شوند و در شكاف كلوخه‌هاي سطح خاك، برگهاي پوسيده و لابه‌لاي علفهاي هرز زيرد رختان پس از تنيدن پيله فوق‌العاده ظريف تبديل به شفيره مي‌شوند. گاهي شفيره در شكاف تنه و شاخه‌هاي قطور درختان تشكيل مي‌گردد. در شرايط دماوند ظهور حشرات كامل نسل زمستاني از اواخر خردادماه شروع مي‌گردد. پروانه‌ها پس از جفت‌گيري تخم‌هاي خود را به صورت انفرادي و بندرت در دسته‌هاي چندتايي مي‌گذراند. پروانه‌هاي اين نسل تقريباً كليه تخمهاي خود را بر روي ميوه‌ها و بندرت روي قسمتهاي انتهايي سرشاخه‌هاي جوان و سلولزي مي‌گذراند. حشرات كاملي كه از اين نسل ايجاد مي‌گردند مجدداً روي سرشاخه‌ها تخمريزي مي‌كنند و لاروهاي حاصله زمستان گذراني مي‌نمايند. اين حشره در شرايط متفاوت 2 تا 3 نسل دارد.



کنترل:
1. مبارزه مكانيكي: جمع‌آوري ميوه‌هاي آلوده ريخته شده و معدوم كردن آنها چه در نسل زمستاني و چه در نسل اول تابستاني، همچنين هرس بهاره درختان قبل از كامل شدن دوران تغذيه لاروهاي داخل شاخه در كاهش جمعيت آفت بسيار مهم است.

2. پيش آگاهي: استفاده از فرمون جنسي (با نام تجارتي Anamone) براي تعيين تاريخ دقيق سم‌پاشي بسيار مفيد است. بهترين زمان سم‌پاشي براي نسل اول در مرحله Pink و مرحله ريزش گلبرگها(همراه با هرس) و در نسل دوم در اواسط تيرماه است كه در اين موقع ميوه‌هاي قيسي تازه شروع به تغيير رنگ نموده‌اند.

3. کنترل شیمیایی: ازسموم نفوذی مانند دیازینون استفاده می کنیم

[Vmusic]

مينوز لكه مارپيچي برگ
Lyonetia clerkella

(Lep: Lyonetiidae)

اين حشره در استانهاي تهران، مركزي، خراسان، آذربايجان، كردستان، باختران و اصفهان روي سيب، گلابي، به، گيلاس، آلبالو، گوجه، آلو، زالزالك و ازگيل ديده شده است.

زيست‌شناسي
تعداد نسل آن مانند گونه قبل مي‌باشد. زمستان را به صورت حشره كامل در پناهگاههاي مختلف از جمله زير پوستك‌هاي تنه و شاخه‌ها، لابه‌لاي برگهاي ريخته، زير بقاياي گياهي و داخل دالانهاي خالي حشرات چوبخوار و پناهگاههاي مختلف موجود در خاك مي‌گذراند. خروج حشرات كامل در بهار با باز شدن جوانه‌هاي برگ هم زمان مي‌باشد. در اين زمان گلها هنوز نشكفته‌اند. به نظر مي‌رسد كه حشرات كامل به محض خروج بدون اينكه تغذيه‌اي بنمايند، جفت‌گيري مي‌كنند.

تخمها به صورت انفرادي در سطح زيرين برگ گذاشته مي‌شوند. حشره ماده تخم خود ار زير اپيدرم مي‌گذارد. اولين دالان‌هاي لاروي را مي‌توان بلافاصله پس از گل ديد. دالان لاروي باريك و بلند و مارپيچ است. طول اين دالانها گهگاه از ده سانتي‌متر نيز تجاوز مي‌نمايد. خسارت ناشي از لاروهاي اين نسل ناچيز است كه علت اصلي آن را بايد تلفات شديد حشرات كامل در طول زمستان دانست.

شفيره خارج از دالان لاروي و داخل پيله سفيد رنگي به شكل گهواره كه در چهار گونه خود بوسيله تار به سطح برگ چسبيده است، تشكيل مي‌شود. لارو براي شفيره شدن معمولاً برگهايي را انتخاب مي‌كند كه عاري از دالان لاروي باشند. لاروها معمولاً به صورت گروهي در يك مكان شفيره مي‌شوند. شفيره‌ها در هر دو سطح برگ ديده مي‌شوند. ولي در كل تعداد آنها در سطح زيرين برگها بيشتراز سطح روئي است.

کنترل:

مینوزها دارای دشمنان طبیعی زیادی می باشند بنابراین باید از سمپاشی بی رویه خوداری کرد.

کنترل شیمیایی:

1-دیفلوبنزورون(دیمیلین) WP25% به نسبت 5/. در هزار به محض تفریخ تخمها

2-دلتامترین(دسیس) EC2.5% به نسبت 5/. در هزار

3-پرمترین(آمبوش) EC25% به نسبت 5/. در هزار

4-فن پروپاترین(دانتیل) EC10% به نسبت 6/. در هزار

5-استامی پراید(موسیپلان) SP20% به نسبت 5/. در هزار



مبارزه تلفيقي با مينوزها

اين آفت داراي دشمنان طبيعي متعددي است كه در برنامه مبارزه تلفيقي بايد به آنها توجه داشت و با جلوگيري از سم‌پاشي‌هاي بي‌رويه نسبت به حفظ و حمايت آنها اقدام نمود.

تعداد نسل هر چهار گونه در نقاط مختلف مشابه يكديگر است به عبارت ديگر در نقاط بسيار مرتفع (2200 متري) همه آنها دو نسل و در نقاط بينابيني (حدود 2000 متر) همه آنها سه نسل و در مناقي شبيه كرج همه آنها چهار نسل در سال دارند. شروع و پايان نسلها در همه نقاط تحت بررسي تقريباً مشابه مي‌باشد.

با توجه به موارد فوق به اين نتيجه مي‌رسيم كه در زمينه مبارزه شيميايي بر عليه اين مينوزها مي‌توانيم مبارزه را بر اساس مهمترين آنها در منطقه برنامه‌ريزي نمود و همه را به عنوان يك گونه تلقي نماييم. اصولاً در مورد مينوزها و بر اساس تجارب ساليان اخير اگر مبارزه خوب انجام شود حتي در نقاطي با چار نسل حداكثر دو سم‌پاشي كافي خواهد بود. نكته‌اي كه از اهميت زيادي برخوردار نباشد بهتر است كه در صورت لزوم مبارزه را روي نسل دوم پياده كرد و در آن صورت اين سم‌پاشي را مي‌توان با سم‌پاشي عليه نسل اول كرم سيب تلفيق نمود. در همين رابطه خوشبختانه مبارزه با نسل سوم تفاوت چنداني از نظر زماني با زمان مبارزه با نسل دوم كرم سيب نخواهد داشت. يك چنين تلفيقي را در نقاط دو و چهار نسلي نيز مي‌توان در مورد كرم سيب و اين مينوزها انجام داد. ولي اگر در ارتفاعات مبارزه عليه نسل اول مينوزها الزامي باشد در آن صورت مي‌توان سم‌پاشي عليه آنها را با سم‌پاشي عليه ليسه‌ها كه در نقاط مرتفع تقريباً از جمعيتي قابل توجه برخوردارند تلفيق نمود.

عمليات شخم پاييزه پس از ريختن برگها نيز مي‌تواند از تراكم آفت بكاهد

[Vmusic]

مينوز لكه تاولي زير برگ
Phyllonorycter blancardella

(Lep: Gracillariidae)

اين حشره تاكنون در استانهاي تهران، مركزي، خراسان، آذربايجان، اصفهان، لرستان و همدان ديده شده است. گياه ميزبان آن در درجه اول سيب بوده و بعد از آن گوجه، آلو، ازگيل، گيلاس، آلبالو، گلابي، به و زالزالك قرار دارند.



زيست‌شناسي
تعداد نسل آن مانند گونه اول و زسمتان را به صورت شفيره داخل دالانهاي لاروي در برگهاي ريخته شده درختان ميزبان مي‌گذارند. اوج پرواز پروانه‌هاي حاصل از شفيره‌هاي زمستان گذران در جريان شكوفايي گلها مي‌باشد. تخمگذاري تقريباً بلافاصله پس از خروج حشرات كامل و جفت‌گيري آنها صورت مي‌گيرد.

تخم‌ها روي سطح زيرين برگها به طور انفرادي گذاشته مي‌شوند. دوره جنيني تخم در نسل اول از 11 تا 22 روز در نقاط مختلف متفاوت است. لاروها در موقع خروج پوسته تخم را در محل اتصال آن به اپيدرم تحتاي برگ سوراخ كرده و از همانجا داخل نسج برگ مي‌شوند. محل تغذيه لارو در تمام سنين بين دو اپيدرم مي‌باشد. دالان لاروي بسيار مشخص است بدين معني كه در كل بيضوي بوده و طول آن 10 تا 12.5 و عرض آن 5 تا 7 ميليمتر مي‌باشد. رنگ دالان در سطح زيرين برگ سبز است. دور تا دور دالان رنگي روشن‌تر از خود دالان دارد. اپيدرم تحتاني برگ در محل دالان قدري متورم شده در حاليكه در اپيدرم فوقاني چنين حالتي وجود ندارد و در عوض محل دالان كه سبز كم رنگ است به علت تغذيه مخصوص لارو داراي نقاط تيره و روشن مي‌باشد. بدين معني كه لاروها در ضخامت برگ تغذيه نقطه به نقطه كرده و در نتيجه اپيدرم فوقاني چنين حالتي را به خود مي‌گيرد. لارو براي شفيره شدن از دالان خارج نمي‌شود ولي مقداري از آن از دهانه سوراخ خروجي بيرون مي‌ماند به طوريكه پروانه بتواند به راحتي خارج گردد. در اين حالت پوسته شفيرگي تا مدت‌ها در دهانه سوراخ خروجي به چشم مي‌خورد.

کنترل:

مینوزها دارای دشمنان طبیعی زیادی می باشند بنابراین باید از سمپاشی بی رویه خوداری کرد.

کنترل شیمیایی:

1-دیفلوبنزورون(دیمیلین) WP25% به نسبت 5/. در هزار به محض تفریخ تخمها

2-دلتامترین(دسیس) EC2.5% به نسبت 5/. در هزار

3-پرمترین(آمبوش) EC25% به نسبت 5/. در هزار

4-فن پروپاترین(دانتیل) EC10% به نسبت 6/. در هزار

5-استامی پراید(موسیپلان) SP20% به نسبت 5/. در هزار


مبارزه تلفيقي با مينوزها

اين آفت داراي دشمنان طبيعي متعددي است كه در برنامه مبارزه تلفيقي بايد به آنها توجه داشت و با جلوگيري از سم‌پاشي‌هاي بي‌رويه نسبت به حفظ و حمايت آنها اقدام نمود.

تعداد نسل هر چهار گونه در نقاط مختلف مشابه يكديگر است به عبارت ديگر در نقاط بسيار مرتفع (2200 متري) همه آنها دو نسل و در نقاط بينابيني (حدود 2000 متر) همه آنها سه نسل و در مناقي شبيه كرج همه آنها چهار نسل در سال دارند. شروع و پايان نسلها در همه نقاط تحت بررسي تقريباً مشابه مي‌باشد.

با توجه به موارد فوق به اين نتيجه مي‌رسيم كه در زمينه مبارزه شيميايي بر عليه اين مينوزها مي‌توانيم مبارزه را بر اساس مهمترين آنها در منطقه برنامه‌ريزي نمود و همه را به عنوان يك گونه تلقي نماييم. اصولاً در مورد مينوزها و بر اساس تجارب ساليان اخير اگر مبارزه خوب انجام شود حتي در نقاطي با چار نسل حداكثر دو سم‌پاشي كافي خواهد بود. نكته‌اي كه از اهميت زيادي برخوردار نباشد بهتر است كه در صورت لزوم مبارزه را روي نسل دوم پياده كرد و در آن صورت اين سم‌پاشي را مي‌توان با سم‌پاشي عليه نسل اول كرم سيب تلفيق نمود. در همين رابطه خوشبختانه مبارزه با نسل سوم تفاوت چنداني از نظر زماني با زمان مبارزه با نسل دوم كرم سيب نخواهد داشت. يك چنين تلفيقي را در نقاط دو و چهار نسلي نيز مي‌توان در مورد كرم سيب و اين مينوزها انجام داد. ولي اگر در ارتفاعات مبارزه عليه نسل اول مينوزها الزامي باشد در آن صورت مي‌توان سم‌پاشي عليه آنها را با سم‌پاشي عليه ليسه‌ها كه در نقاط مرتفع تقريباً از جمعيتي قابل توجه برخوردارند تلفيق نمود.

عمليات شخم پاييزه پس از ريختن برگها نيز مي‌تواند از تراكم آفت بكاهد

[Vmusic]

مينوز لكه تاولي روي برگ
Phyllonorycter corylifoliella

(Lep: Gracillariidae)

اين حشره در استان تهران، مركزي، خراسان، آذربايجان، اصفهان و فارس روي سيب، به و گلابي ديده شده است و خسارت خفيف آن روي زالزالك و ازگيل در برخي نواحي كوهستاني شمال تهران نيز مشاهده شده است.

زيست شناسي
تعداد نسل آن مانند گونه اول مي‌باشد. زمستان را به صورت لاروهاي سن آخر داخل دالان‌هاي لاروي در برگها ريخته شده پاي درختان مي‌گذارند. به محض مساعد شدن هوا اين لاروها تبديل به شفيره شده و پروانه‌ها خارج مي‌گردند. در موقع خروج پروانه از پوسته شفيردگي حدود دو سوم از پوسته شفيرگي بيرون از سوراخ ايجاد شده روي دالان قرار مي‌گيرد. اولين پروانه‌ها زماني ظاهر مي‌گردند كه درختان سيب در گل هستند. جفت‌گيري و تخمريزي تقريباً بلافاصله انجام مي‌شود. تعداد تخمي كه يك ماده مي‌گذراد حدود 54 عدد مي‌باشد.

تخمها انفرادي و در سطح رويي برگها قرارداده مي‌شوند. محل تغذيه لاروي به شكل تاولي در سطح فوقان برگ جلب نظر مي‌نمايد كه گهگاه اين تاولها باعث تا شدن برگ و دوخته شدن دوپهنه آن بهممي‌گردند. اين تاولها را در نقاط مختلف برگ مي‌توان مشاهده نمود، اندازه آنها متغير، به طول 17 تا 26 و عرض 12 تا 18 ميليمتر است. پوسته تاولها نازك بوده و فضولات لاروي داخل آنها ديده مي‌شود. شفيرگي داخل دالانهاي لاروي انجام مي‌شود.

کنترل:

مینوزها دارای دشمنان طبیعی زیادی می باشند بنابراین باید از سمپاشی بی رویه خوداری کرد.

کنترل شیمیایی:

1-دیفلوبنزورون(دیمیلین) WP25% به نسبت 5/. در هزار به محض تفریخ تخمها

2-دلتامترین(دسیس) EC2.5% به نسبت 5/. در هزار

3-پرمترین(آمبوش) EC25% به نسبت 5/. در هزار

4-فن پروپاترین(دانتیل) EC10% به نسبت 6/. در هزار

5-استامی پراید(موسیپلان) SP20% به نسبت 5/. در هزار


مبارزه تلفيقي با مينوزها

اين آفت داراي دشمنان طبيعي متعددي است كه در برنامه مبارزه تلفيقي بايد به آنها توجه داشت و با جلوگيري از سم‌پاشي‌هاي بي‌رويه نسبت به حفظ و حمايت آنها اقدام نمود.

تعداد نسل هر چهار گونه در نقاط مختلف مشابه يكديگر است به عبارت ديگر در نقاط بسيار مرتفع (2200 متري) همه آنها دو نسل و در نقاط بينابيني (حدود 2000 متر) همه آنها سه نسل و در مناقي شبيه كرج همه آنها چهار نسل در سال دارند. شروع و پايان نسلها در همه نقاط تحت بررسي تقريباً مشابه مي‌باشد.

با توجه به موارد فوق به اين نتيجه مي‌رسيم كه در زمينه مبارزه شيميايي بر عليه اين مينوزها مي‌توانيم مبارزه را بر اساس مهمترين آنها در منطقه برنامه‌ريزي نمود و همه را به عنوان يك گونه تلقي نماييم. اصولاً در مورد مينوزها و بر اساس تجارب ساليان اخير اگر مبارزه خوب انجام شود حتي در نقاطي با چار نسل حداكثر دو سم‌پاشي كافي خواهد بود. نكته‌اي كه از اهميت زيادي برخوردار نباشد بهتر است كه در صورت لزوم مبارزه را روي نسل دوم پياده كرد و در آن صورت اين سم‌پاشي را مي‌توان با سم‌پاشي عليه نسل اول كرم سيب تلفيق نمود. در همين رابطه خوشبختانه مبارزه با نسل سوم تفاوت چنداني از نظر زماني با زمان مبارزه با نسل دوم كرم سيب نخواهد داشت. يك چنين تلفيقي را در نقاط دو و چهار نسلي نيز مي‌توان در مورد كرم سيب و اين مينوزها انجام داد. ولي اگر در ارتفاعات مبارزه عليه نسل اول مينوزها الزامي باشد در آن صورت مي‌توان سم‌پاشي عليه آنها را با سم‌پاشي عليه ليسه‌ها كه در نقاط مرتفع تقريباً از جمعيتي قابل توجه برخوردارند تلفيق نمود.

عمليات شخم پاييزه پس از ريختن برگها نيز مي‌تواند از تراكم آفت بكاهد

[Vmusic]

ليسه ميوه
Yponomeuta padellus
(Lep.: Yponomeutidae)

درختان مورد حمله اين ليسه شامل سيب، گوجه، زردآلو، قيسي، زالزالك، گلابي، ازگيل، به، آلو، بادام و برخي درختان غير مثمر مي‌باشد. تعداد خالهاي ليسه سيب 25 تا 26 عدد ولي در ليسه ميوه 30 عدد است كه در 3 رديف طولي قرار گرفته‌اند. طرز زندگي و طرز خسارت آن شبيه ليسه سيب مي‌باشد ولي اختلافات عمده كه در زندگي ان ديده مي‌شود به شرح زير است:

1ـ پروانه ليسه ميوه زودتر از ليسه سيب شروع به پرواز مي‌كند.

2ـ در ليسه ميوه، لاروها از زير پولك زمستانه كه بيرون آمدند به صورت مينوز داخل بافت پارانشيم برگ نمي‌شوند، بلكه در روي برگهاي جوان پراكنده شده، مشغول بستن تار و تغذيه مي‌گردند.

3ـ لاروهاي ليسه ميوه تك تك در قسمت‌هاي مختلف درخت به خصوص بين برگها در پيله سفيدرنگ به شفيره تبديل مي‌شوند و پيله‌ها برخلاف ليسه سيب به طور متراكم در نزديكي هم قرار ندارد (مبارزه مانند ليسه سيب مي‌باشد).

کنترل شیمیایی:

1. مالاتیون EC57% و 2در هزار

2. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2درهزار

زمان مبارزه: پس از متورم شدن جوانه ها و درست قبل از باز شدن گلها

[Vmusic]

پروانه تخم انگشتري
Malacosoma neustria
(Lep: Lasiocampidae)

اين آفت به سيب، گلابي، گوجه، به، گل سرخ، گوجه زينتي و گرهي از درختان جنگلي و غير مثمر خسارت مي‌زند و در اثر تغذيه لارو درخت عاري از برگ مي‌گردد.

زيست‌شناسي
يك نسل در سال دارد. زمستان را به صورت دستجات تخم روي شاخه به سر مي‌برد. 9 ماه از سال حشره به صورت تخم بوده و در اواسط فروردين ماه تخم تفريخ شده و لاروها به تغذيه از برگها مي‌پردازند. لاروها ضمن تغذيه به تنيدن تار پرداخته و حتي رگبرگها را نيز مي‌خورند. اولين شفيره در ارديبهشت ماه تشكيل شده و شب پره‌ها از اوايل خردادماه ظاهر مي‌شوند. هر حشره ماده پس از جفت‌گيري 100 تا 200 عدد تخم مي‌گذارد.



کنترل:
1ـ هرس شاخه‌هايي كه روي آنها تخمگذاري شده است در انهدام آفت مؤثر است.

2ـ مبارزه شيميايي در بهار پس از ظهورلاروهاي جوان با يكي از سموم تماسي گوارشي.