مهارت تصمیم گیری
مهارت تصمیم گیری ، مهارتی پرکاربرد در زندگی روزمره ست. زیرا ما در موقعیت های مختلف زندگی نیاز داریم که تصمیم بگیریم کدام مسیر را انتخاب کنیم. مانند : تصمیم گیری برای انتخاب شغل، همسر، دوست، محل کار، تصمیم گیری برای زمان بچه دار شدن، شیوه تربیت فرزند و ... .
حالا بیایم راجع به مهارت تصمیم گیری بیشتر صحبت کنیم.
مهارت تصمیم گیری نیازمند وجود سه عاملِ اساسی است که هر سه در تعامل با یکدیگر، نتیجه را مشخص میکنند :
1- مساله یا موقعیتی که لازم است درباره آن تصمیم گیری کنیم.
مشکل یا موقعیت شامل عناصر مختلفی است که میتواند در موقعیت های مختلف و مشکلات مختلف، متفاوت باشد.
از جمله عناصر مشکل یا موقعیت :
- میزان دشواری مشکل ( از ساده به پیچیده ).
- میزان مشخص بودن مشکل ( از مشخص تا نامشخص )
- میزان قطعیت ر مورد پیامدهای مشکل ( از مطمئن تا نامطمئن )
2- فرد تصمیم گیرنده.
3- عوامل فردی موثر در تصمیم گیری :
- اعتماد بنفس
- استقلال فکر
- آمادگی برای پذیرش مسئولیت تصمیم های اتخاذ شده
- عدم ترس از خطر کردن
- درک درست مشکل
- ارزش ها و باورها
- دانش و اطلاعات درباره مشکل
- شیوه تصمیم گیری
- آمادگی برای مشورت با دیگران
- انعطاف پذیری
به عوامل زیر در تصمیم گیری توجه کنید :
- سطح دانش و آگاهی :
برای اینکه تصمیم درستی بگیرید باید در مورد آن مساله یا موقعیت، اطلاعات کافی داشته باشید.
- فشار اجتماعی :
نظرات اطرافیان، شبکه های اجتماعی و ... بر تصمیمات ما تاثیرگذار هستند.
- شرایط :
ما ممکن است در یک شرایطی تصمیمی بگیریم که اگر شرایط فرق میکرد تصمیمی متفاوت از تصمیم قبلی میگرفتیم.
روش های تصمیم گیری
- تصمیم گیری احساسی : فرد بر اساس احساسات و عواطف و پیش داوری های خود از موقعیت، تصمیم گیری میکند.
- تصمیم گیری آنی : فرد بدون فکر کردن به پیامدهای تصمیم خود، ناگهانی تصمیم میگیرد.
- واگذاری تصمیم به دیگران : چنین فردی همیشه نیاز دارد کسی برایش تصمیم بگیرد. این افراد برای فرار از مسئولیت پذیری و ترس از شکست، مسئولیت تصمیمات خود را به دیگران میسپارند.
- به تعویق انداختن تصمیم گیری : افرادی که مرتب تصمیم گیری را به عقب می اندازند تا زمانی که مجبور شوند تصمیم بگیرند.
- تصمیم گیری منطقی : این روش، بهترین روش تصمیم گیری است و شامل پنج مرحله است.
مراحل تصمیم گیری منطقی:
- مرحله بازشناسی : مرحله ای که باید موقعیت یا مساله ای که می خواهیم درباره آن تصمیم بگیریم را بشناسیم.
- مرحله جمع آوری اطلاعات: در این مرحله باید تمامی اطلاعات مربوط به موقعیت و مشکل موردنظر جمع آوری می کنیم. این مرحله، مرحله بسیار مهمی است.
- مرحله ارزیابی: در این مرحله، مزایا و معایب انتخاب های مختلف و کل موقعیت را مورد ارزیابی قرار می دهیم.
- مرحله انتخاب: از بین راه های مختلف یکی را انتخاب می کنیم.
- مرحله اجرا: راه حل انتخاب شده را اجرا می کنیم.
مقالات مرتبط :
حل مساله برای داشتن زندگی شاد
تفکر نقادانه راهی برای تصمیم گیری بهتر
تفکر خلاق راهی نو برای حل مشکل