متافيزيک به تعبير ابن سينا مجموعه اي از حکمت ماقبل الطبيعه و مابعد الطبيعه مي باشد، همچنين ابعاد غيرفيزيکي و ماورائي انسان را نيز شامل مي شود که با حواس پنج گانه قابل احساس نمي باشد ولي با حواس برتر مي توان آن را ادراک کرد. امروزه در قرن جديد و در هزارة سوم، متافيزيک يکي از حکمتهاي مورد توجه بسياري از افراد در سراسر جهان است. در ايران نيز مشاهده مي شود که افراد بخصوص جوانان به آن توجه دارند؛ استقبال فراوان از کتابهايي که در اين زمينه منتشر مي شود و يا سمينارهايي که در اين مقوله برگزار مي گردد مبين آن است. متافيزيک پيرامون تله پاتي، سفرروح، سايکومتري، هاله شناسي، پيشگويي، کف شناسي، حس ششم، هيپنوتيزم، انواع مراقبه، روح و روح شناسي، روح پزشکي، ارتباط با ارواح، مرگ، جن و جن شناسي، ارتباط با جن، نيروهاي غيرفيزيکي(نيروهاي رواني، فرارواني و روحي)، نقش ماده، انرژي، مکان و زمان در فيزيک و متافيزيک، مي باشد.
در قرآن کريم به کرات پيرامون جن، روح، مرگ، عالم ذر، عالم برزخ، معاد و امثال آن صحبت شده است، که همگي مقولات مربوط به متافيزيک است. اسلام ناب محمدي در هيچ جا متافيزيک و فراروانشناسي را انکار نکرده است. فقط در برخي موارد رفتن به سوي آن و يا استفاده از آن را نهي نموده است و آن هم به دليل خطراتي است که براي فرد يا جامعه دارد:
?) تله پاتي: که عبارت است از ارتباط بين دو يا چند نفر بدون استفاده از حواس پنج گانه و با استفاده از نيروي فکر.
?) سفر روح: که عبارت است از خروج اختياري روح از بدن و بازگشت اختياري آن به بدن.
?) سايکومتري: که عبارت است از سنجش و استخراج خاطرات ثبت شده در اشياء بي جان.
?) هاله شناسي: که عبارت است از بررسي انرژيهاي لطيف و ظريف اطراف بدن انسان که منشاء آن جسم، روان و روح بوده و با حواس پنج گانه قابل احساس و ادراک نمي باشد و همچنين چگونگي انتقال و تبادل اين انرژيها بين افراد(ارسال و دريافت آن).
?) هالة نوراني: که عبارت است از انرژيهاي لطيف و ظريف اطراف بدن انسان که منشاء آن جسم، روان و روح بوده و با حواس پنج گانه و در حالت عادي قابل احساس و ادراک نمي باشد، همچنين ارتباط هالة نوراني با بهداشت و سلامت جسم و روان.
?) پيشگويي: که عبارت است از تلاش جهت کسب اطلاعات و اخبار در مورد آينده با استفاده از روشهاي مختلف.
?) کف شناسي: که عبارت است از بررسي و مطالعة خطوط کف دست و ارتباط آنها با خصوصيات جسمي، رواني و روحي فرد و ارتباط اين خطوط با سلامت انسان و بعضاً ارتباط آن با برخي از وقايع آينده.
?) حس ششم: که عبارت است از دريافت برخي اطلاعات و احساس برخي چيزها بدون استفاده از حواس پنج گانه.
?) هيپنوتيزم: که عبارت است از قرار گرفتن فرد در وضعيت خاصي که ناخودآگاه او فعال شده و در حالت تمرکز ذهن قرار مي گيرد.
??) خود هيپنوتيزم: که عبارت است از قرار گرفتن در حالت خاصي از تمرکز به منظور خود تلقيني براي تقويت محاسن و تضعيف معايب.
??) مراقبه(مدي تيشن): که عبارت است از توجه و تمرکز بدون تلاش بر يک موضوع خاص ديداري، شنيداري، گفتاري، فکري و قلبي به عنوان ابزاري براي درک و احساس جهان هستي و رهايي موقت و محدود از دنياي فيزيکي و مسائل و مشکلات آن و سوق دادن توجه و تمرکز به درون.
??) مراقبة ديداري: که عبارت است از قرار گرفتن جسم در يک وضعيت بي حرکت و تمرکز بر يک منظره و يا تصوير و ثبت آن در ذهن و سپس بستن چشم و تجسم آن منظره و يا تصوير و تداوم اين کار به منظور رها شدن از دنياي فيزيکي و فراموش کردن آن و درک و احساس تمام جهان هستي.
??) مراقبة گفتاري: که عبارت است از قرار گرفتن جسم در يک وضعيت بي حرکت و تکرار يک کلمه و يا عبارت مقدس به زبان و يا به دل همراه با تمرکز برآن.
??) مراقبة شنيداري: که عبارت است از قرار گرفتن جسم در يک وضعيت بي حرکت و تمرکز بر حس شنوايي و گوش دادن به يک صدا و يا صوت طبيعي و يا گوش دادن به يک نوار موسيقي مجاز.(منظور از مجاز: داراي مجوز انتشار از وزارت ارشاد مي باشد).
??) مراقبة فکري: که عبارت است از قرار گرفتن جسم در يک وضعيت بي حرکت وتمرکز بر يک موضوع خاص فکري و انديشيدن در مورد آن. اين موضوع فکري مي تواند مربوط به دنيا و يا عقبي باشد. مثلاً انديشيدن در مورد علوم مختلف مرسوم در دانشگاهها و انديشيدن در مورد علت خلقت، خودشناسي، مرگ، حساب و کتابِ آخرت و…
??) مراقبة احساسي: که عبارت است از قرار گرفتن جسم در يک وضعيت بي حرکت و تمرکز بر قلب و ايجاد يک احساس خوب و مطلوب در آن و تداوم تمرکز برآن حس.
??) روح و روح شناسي: که عبارت است از تحقيق و تفحص درمورد ماهيت روح، منشاء و مرجع آن، خصوصيات و ويژگي هاي آن، غايت و مقصد آن، تشابه و تفاوت هاي آن با جسم و روان.
??) روح پزشکي: که عبارت است از شناسايي و درمان بيماري هاي روحي.
??) ارتباط با ارواح: که شامل تلاش براي ايجاد ارتباط با ارواح زندگان و مردگان به صورت مستقيم و يا با واسطه ابزار و وسايل بوده و اين ارواح مي توانند متعلق به افراد معمولي يا افراد تکامل يافته و پاک باشند.
??) جن شناسي: که عبارت است از تحقيق و مطالعه در مورد جن، خصوصيات و ويژگي هاي فردي و اجتماعي آن، تفاوت ها و شباهت هاي آن با انسان.
??) ارتباط با جن: که عبارت است از تلاش جهت برقراري ارتباط با جن به صورت مستقيم و يا غيرمستقيم بااستفاده از ابزار و وسايل.
??) خودشناسي: خودشناسي غايت و نهايت شناخت هاست که به شناخت خداوند حکيم منتهي مي شود. هر کس خود را بشناسد، خداي متعال را خواهد شناخت. خودشناسي برترين حکمت ها و سودمندترين شناخت هاست.
??) خداشناسي: شناخت خداوند عزوجل آغاز دين داري، از جمله بالاترين شناخت ها و عامل کامل شدن معرفت است. شناخت حضرت حق تعالي سبب دوستي با او و بي نيازي از خلق و دل کندن از دنيا مي شود. کسي که خدا را بشناسد تنها نخواهد ماند(هو معکم اين ما کنتم) هر چند به ظاهر از خلق دور ماند، چرا که خداشناسي مونس هر تنهايي و يار و ياور هر بي کسي است. خداشناسي نيروي هر ناتواني، روشنايي هر تاريکي و شفاي هر بيماري است(يا من اسمه دوا و ذکره شفا).
حضرت امام صادق(عليه السلام) مي فـرمايند: «خودشنـاسي انسـان اين است که خويشتن را به چهـار طبـع و چهار ستون و چهـار رکن بشناسد، چهار طبعش خـون است و صفرا و باد و بلغم، ستون هايش خرد است که از خرد، فهم و حافظه مايه مي گيرد و ارکانش نور است و آتش و روح و آب».