با حساسيت بيني آشنا شويم
حساسيت بيني به حالتي گفته ميشود که با گرفتگي بيني، آبريزش بيني، خارش و عطسه و از بين رفتن حس بويايي همراه است.
به گزارش سرويس «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران- واحد علوم پزشكي تهران - حساسيت بيني به حالتي گفته ميشود که با گرفتگي بيني و آبريزش بيني و خارشو عطسه و از بين رفتن حس بويايي همراه است. همه اين علايم در سرماخوردگييا زکام نيز ممکن است وجود داشته باشد، ولي سرماخوردگي دوره کوتاه پنجروزه دارد و با کوفتگي عمومي بدن و تب همراه است؛ اما حساسيت بيني تا مدتيطولاني
(حداقل يک ماه) تداوم دارد.
به حساسيت بيني «تب علفي» يا «تب يونجه» نيز گفته مي شود؛ زيرا در زمان قديم، در افرادحساس در هنگام قدم زدن در علفزارها، علايم حساسيت بينيشان ظاهر مي شد. بهنظر ميآيد که تب يونجه اسم نامناسبي باشد.
انواع و عوامل حساسيت بيني:
حساسيت بيني بهانواع فصلي و دايمي تقسيم ميشود؛ گرده گلها در بهار و چمن در تابستان وعلفهاي هرز در اواخر تابستان و اوايل پاييز و ذرات کپک معلق در هوا در فصلپاييز شايعترين علت بروز حساسيت فصلي است. گرد و غبار منزل و حيواناتخانگي از عوامل عمده بروز حساسيت دائمي است.
پژوهشگرانميگويند: علاوه بر ذره بيگانه (آنتي ژن)، عوامل محرک مثل تغيير دما وهواي سرد و نيز آلودگيها حساسيت را تشديد ميكند. براي مثال، خوابيدن درمقابل کولر حساسيت بيمار را بدتر ميكند و يا مصرف بعضي از داروها (مانندآسپرين) در بروز حساسيت بيني و پوليپ بيني نقش مهمي دارد.
بر اساس آخرين پژوهشها، 30 درصد بزرگسالان و 80 درصد از کودکان به حساسيت دائمي مبتلايند.
.
در کشور ما، حساسيت بيني در دو ماه ارديبهشت و شهريور بيشتر است. در شيرخواران و کودکان خردسال، غذاها و با بالا رفتن سن، ذرات استنشاقي معلق در هوا در ايجاد حساسيت بيني دخالت دارد. ...
با آلرژيهاي بيني چه ميكنيد؟
آلرژيهاي بيني در نتيجه برخورد ذرات آلرژيزا با سلولهاي ديواره بيني بروز ميكنند.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران، در اين حالت ابتدا ذرات آلرژي وارد بيني ميشوند.
ذرات آلرژيزاعبارت از گروههاي گياهان، گرد و غبار، كپكها و هاگ كپكها و پشم حيواناتهستند. اين ذرات با آنتيباديهاي موجود در سلولهاي بيني موسوم به IGE واكنش نشان ميدهد. اين امر باعث آزاد شدن هيستامين ميشود.
هيستامين باعث عطسه، گرفتگي بيني و آب ريزش بيني ميشود.
اين سلولهايبيني مواد ديگري نيز ترشح ميكنند. اين مواد باعث نفوذ گروهي از سلولهايموسوم به ائوزينوفيل به ديواره بيني ميشود. اين سلولها طي يك دوره 6 تا 24 ساعته به ديواره بيني سفر ميكنند.
اين سلولها موادي آزاد ميكنند كه ميتوانند چندين ساعت پس از بروز علائم اوليه به اين علائم بيافزايند.
واكنش اول «واكنش ابتدايي» ناميده ميشود و علايمي كه چندين ساعت بعد از واكنشابتدايي بروز ميكنند، واكنش مرحله آخر ناميده ميشوند.
براي مثال فرديكه نسبت به پشم گربهها حساسيت دارد به محض برخورد با يك گربه واكنشآلرژيك فوري از خود نشان ميدهد. اين جلمه ابتدايي ممكن است تا زماني كهفرد با حيوان در تماس است ادامه پيدا كند. هنگامي كه فرد محيط را ترك كند،علايم فروكش ميكند.
پس از آن حركت سلولهاي ائوزنيوفيل منجر به بروز موج ديگري از علايم ميشود.
علايم ونشانههاي آلرژي بيني شامل ترشحات بيني به صورت مايع سفيد و آبكي، سرفه،خارش گوش، آب ريزش چشم و قرمز شدن آن، خارش بيني، خشك شدن بيني، سختي تنفسو عطسه هستند كه واكنشهاي مرحله دوم نيز بسيار شبيه هستند.
در مورد افراديكه مبتلا به آلرژي مزمن هستند علائم ديگري نيز ممكن است مشاهده شود كهعبارت از خشكي مداوم بيني، كاهش حس بويايي، سردردهاي سينوسي، معمولا درناحيه پيشاني، چانه و بين چشمها هستند.
افرادي كهمبتلا به آلرژي مزمن هستند حتي ممكن است با محركهاي غير آلرژيك نيز علائمآنها آغاز شود. اين محركها شامل هواي خشك، هواي سرد، دود سيگار و غبارموجود در هوا هستند.
عاملاصلي بروز آلرژيهاي بيني همانطور كه در بالا ذكر شد واكنش ميان سلولهايديواره بيني و ذرات آلرژيزاست. براي پيشگيري از بروز اين حالت بايد توجهداشت كه بسياري از ذرات آلرژي، در هوا موجود هستند، بنابراين شايد برايبرخي افراد پيشگيري امر دشواري باشد.
اما اگر عاملآلرژي فرد گربهها و ساير حيوانات خاص باشد خارج كردن اين حيوانات از منزلدر امر پيشگيري بسيار اهميت دارد. همچنين افرادي كه از گرد و غبار موجوددر فضا دچار حالت آلرژي ميشوند، ميتوانند در آپارتمانهايي با سقف، كف وديوارهاي چوبي زندگي كنند.
افراد مبتلا بهآلرژي شديد بيني بايد از مجاورت با دود تنباكو و دخانيات خودداري كنند. آنتيهيستامينها از جمله ديفن هيدرامين يا كلورفنيرامين ميتوانند علائمبيماري را متوقف كنند.
همچنين، استفاده از افشانههاي استروئيدي مانند كرومولين به توقف آزاد شدن مواد سلولهاي بيني به داخل مجراي بيني كمك ميكند.
اين افشانههامانع از ترشح سلولهاي بيني و در نتيجه بروز علائم اوليه ميشوند. تشخيصآلرژيها اغلب با يك آزمايش سابقه بيماري يا آزمايش جسمي صورت ميگيرد.
فرد ممكن است در مورد بروز علايم پس از تماس با عوامل آلرژيزا مانند تماس با گربه گزارش دهد.
برخي افراد ممكن است اين علائم را در فصلهاي خاص داشته باشند.
براي افرادي كهبا علائم پيشرو مانند خشكي بيني مواجه ميشوند آزمايشهاي ديگري نيز تجويزميشود. آزمايش آلرژي معمولا براي تشخيص فاكتورهاي ويژه كه باعث بروزعلائم به طور منحصرا در افراد ميشود صورت ميگيرد.
در خصوصتاثيرات بلندمدت اين حالت بايد خاطرنشان كرد كه اين تاثيرات اغلب درافرادي بروز ميكند كه در دورههاي طولاني و پي در پي از بيماري آلرژي رنجميبرند.
بروز حالتآلرژيك در درازمدت احتمال ابتلا به آسم را تا 4 برابر افزايش ميدهد. افرادي كه مبتلا به آلرژيهاي مزمن هستند، مانند افراد حساس به گرد وغبار، نيز بيشتر در معرض علائم مزمن و بلند مدت اين بيماري قرار دارند. همچنين ابتدا به آلرژي براي دورههاي طولاني مثلا از ابتداي فصل بهار تا آخرفصل پاييز دچار علائم مزمن و بلند مدت اين بيماري ميشوند.
اين علائم مزمنشامل سرفههاي مزمن، گرفتگي شديد و دائمي بيني، كاهش ضمانت موكوس ( مايعمخاطي) بيني، درد در صورت، خستگي، فقدان حس بويايي، سردردهاي سينوسي و درحالتهاي شديد عفونتهاي سينوسي و آسم ميباشد.
بهترين ومهمترين راه درمان جلوگيري از مواجهه با عوامل آلرژيك وحساسيتزا است. درموارد كوتاه مدت اغلب مصرف آنتي هيستامين به طور خوراكي توصيه ميشود.
در موارد شديدتر تجويز دارو بر عهده پزشك خواهد بود. همچنين هر نشان جديد يا شديدتر حتما بايد با درمانگر در ميان گذاشته شود.
ژنتيك و وراثت عامل بروز 66 درصد آلرژيهاي فصلي است
گرده افشاني گياهان در فصل بهار و پاييز عامل بروز آلرژيهاي فصلي است كه آلودگي هوا با تخريب جداره گرده گياهان نقش اساسي را در تشديد آلرژي فصلي ايفا ميكند.
دكتر منصورموحدي فوق تخصص آسم و آلرژي و دبير انجمن آسم و آلرژي ايران ضمن بيان اينمطلب در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) واحد علومپزشكي ايران، گفت: همزمان با گردهافشاني گياهان در فصل بهار و پاييز،آلرژي فصلي در اين دو فصل شيوع بيشتري مييابد، در فصل پاييز علفها ودرختچهها عامل بروز آلرژي فصلي هستند.
وي ادامه داد: به عنوان مثال در اغلب مناطق تهران و كرج گردهافشاني درختچهاي به نام سلمك آلرژي فصل پاييز را موجب ميشود.
دكتر موحدي بااشاره به اين كه عامل بروز 66 درصد آلرژيهاي فصلي ژنتيك و وراثت است،افزود: اگر يكي از والدين سابقه آلرژيك داشته باشند احتمال بروز علائمآلرژي در فرزندان 30 درصد و در فرزندان هر دو والدين داراي سابقه آلرژيكنيز احتمال بروز علائم آلرژي به 50 درصد ميرسد.
دبير انجمن آسمو آلرژي عوامل محيطي را عامل بروز 34 درصد از آلرژيهاي فصلي دانست و بهايسنا گفت: به اين ترتيب نبايد از نقش عوامل محيطي غافل شد زيرا مطالعاتنشان داده است آلودگي هوا مهمترين نقش را در تشديد علائم آلرژي ايفاميكند.
دكتر موحدي تصريح كرد: چرا كه آلودگي هوا منجر به تخريب پوشش گرده گياهان و در نتيجه انتشار آن و تشديد علائم آلرژي است.
وي با بيان اينكه در ساعات اوليه صبح و شب ذرات آلاينده و آلرژيزا به سطح زمين نزديكميشود، افزود: به اين ترتيب به افرادي كه سابقه آلرژيك دارند، توصيهميشود در اين ساعات در فضاي آزاد كمتر تردد كنند و يا درصورت تردد هريكتا دو ساعت يكبار از ماسك جديد استفاده كنند.
دكتر موحدي درپايان خاطرنشان كرد: بيماراني كه با علائم شديد آلرژي فصلي مواجهاند بامراجعه به پزشك و آغاز درمانهاي دارويي ميتوانند تا حدودي اين بيماري راكنترل كنند.
گفتني است: علائم آلرژي فصلي اغلب با تظاهرات چشمي(ورم و قرمزي چشم) و تنفسي از جمله سرفه، آبريزش و گرفتگي بيني، بروز ميكند.