مدرسه غذايي : چرا آلرژی؟
تظاهرات باليني اين مواد غذايي عبارتند از: التهاب، كهير، اگزما، بثورات پوستي، آسم و... كه در نتيجه آلرژي را به بار مي آورند. در ميان انواع آلرژي ها، آلرژي غذايي در نوزادان و بخصوص بچه هايي كه در روزهاي اول زندگي خود از تغذيه با شير مادر بهره مند نشده اند، بيشتر ديده مي شود.
محروم كردن كودك از شير مادر نه تنها از عوامل افزايش دهنده ابتلا به عفونت هاي ريوي و گوارشي است، بلكه زمينه ابتلا به واكنش هاي حساسيت زا را بالا ميبرد، البته احتمال بروز اين عارضه در بچه هايي كه يكي از والدين يا وابستگان نزديكشان دچار آلرژي غذايي هستند، بيشتر است.
اگر بخواهيم درباره علل بروز آلرژي غذايي در نوزادان و كودكان صحبت كنيم، چند نكته را بايد مد نظر قرار بدهيم. دادن زود هنگام مواد غذايي قبل از شش ماهگي تا يك سالگي اولين عامل در بروز اين عارضه است، هر غذايي را بايد در سن مشخصي به بچه داد زيرا سيستم دفاعي بدن كودك تا پايان 2 سالگي تكامل پيدا نكرده به علاوه مولكولهاي درشت مواد غذايي به راحتي مي توانند وارد سلول هاي روده شوند و زمينه آلرژي را با يك حساسيت كوچك آغاز كنند. در صورت ابتلاي مادر يا پدر، به احتمال 50 درصد آلرژي به همان ماده غذايي در فرزندشان نيز ديده ميشود و اگر كودك به يك ماده غذايي حساسيت داشته باشد، به مواد غذايي مشابه آن نيز كه در يك گروه غذايي جاي دارند آلرژي نشان ميدهد. درضمن، هميشه نبايد فكر كرد كه دادن غذاي جديد به كودك ميتواند ايجاد آلرژي كند، بلكه استفاده از يك ماده غذايي در طولانيمدت نيز زمينه را براي بروز حساسيت فراهم مي آورد.
مي بينيد كه تغذيه در روز هاي اول زندگي تا چه اندازه در بروز اين عارضه اثربخش بوده و اين عوارض ناخواسته تا چه اندازه مي توانند آينده كودكان ما را تهديد كنند.
به اين دليل تغذيه با شير مادر تا سنين 4 تا 6 ماهگي از اولويت بالايي برخوردار است و بعد از آن شروع سيستماتيك و برنامهريزي شده تغذيه تكميلي يك اقدام پيشگيري كننده محسوب ميشود.
به اين ترتيب، توصيه مي شود ابتدا با فرني كه از آرد برنج تهيه شده است به ميزان يك قاشق مربا خوري آغاز شود و در عرض يك هفته به تدريج بر مقدار آن اضافه شود تا به يك قاشق غذاخوري برسد. كم كم سوپ، افزودن گوشت گوسفند، مرغ و نهايتاً گوشت گوساله، غلاتي نظير برنج و سبزيجاتي چون هويج، جعفري، گشنيز و كدوي سبز آغاز مي شود. براي آشنايي كودك با حبوبات ابتدا از عدس و ماش شروع كرده و سپس نوبت به لوبياي پخته و پوست كنده مي رسد. در ماه هاي بعد براي معرفي ميوهها ابتدا آبميوه و اول آب سيب رقيق داده ميشود. اما همواره بايد به خاطر داشت كه در ميان ميوهها، توت فرنگي، خربزه ، انبه و در ميان سبزيجات، ذرت ، بادمجان ، كلم ، سويا و گندم و در ميان گوشت ها سفيده تخممرغ و ماهي از آلرژيزاترينها هستند و نبايد آنها را قبل از يكسالگي به فرزندتان بدهيد باوجودي كه خيلي دوستش داريد.
قانون درج مواد حساسيتزا روي محصولات غذايي
سلامتيران: بر اساس قانون نامگذاري غذاهاي آلرژيزا و حمايت مشتري اداره غذا و دارويآمريكا توليدكنندههاي مواد غذايي موظفند از اين پس تركيبات سازنده حاويپروتئين گرفته شده از 8 نوع غذاي آلرژيزاي اصلي شامل شير، تخممرغ، ماهي،ميوه مغزدار، بادام زميني، گندم و سويا را در ليست تركيبات محصول خود ذكركنند.
به نقل از پايگاه خبري سازمان غذا و داروي آمريكا، بنابه اظهاراتدكتر رابرت اي براكت، مدير مركز امنيت غذايي و غذاهاي كاربردي اداره غذا وداروي آمريكا، اين 8 نوع غذاي اصلي آلرژيزا توضيحي براي 08 درصد ازواكنشهاي حساسيتي غذايي است كه بعضي از اين واكنشها زندگي انسان راتهديد ميكند ....
آلرژي غذايي
آلرژي غذايي عبارت است از واكنش پيش از اندازه دستگاه ايمني به برخي غذاها يا موادي كه معمولاً بيخطرند. اين واكنشهاي نامطلوب ممكن است ارثي يا ناشي از يك نقص اكتسابي بيوشيميايي باشند. علايم ممكن است در عرض چند دقيقه يا تا 2 ساعت پس از خوردن آن غذاي به خصوص بروز كنند. در بعضي موارد، امكان دارد علايم تا 2-1 روز بعد نيز ظاهر نشوند.
علايم شايع
اسهال (شايع است)
درد شكمي (شايع است)
بثورات پوستي
نفخ و باد شكم (شايع است)
كهير
تورم صورت (به خصوص لبها)
خارش
تورم دستها و پاها
آسم
تهوع و استفراغ
سرفه
سردرد ميگرني
غش يا حالت نزديك به غش
علل
هرگونه غذا يا مادهاي كه بلعيده ميشود ميتواند باعث بروز واكنش آلرژيك شود.
غذاهايي كه بيشتر باعث اين حالت ميشوند عبارتند از: شير گاو، زرده تخممرغ، گندم، سويا، بادام كوهي يا همان پسته شامي، ماهي، آجيلهاي درختي (مثل گردوي معمولي)، صدف دريايي، خربزه، كنجد، تخم آفتاب گردان، و شكلات.
عوامل افزايشدهنده خطر
خطر براي كساني كه مشكلات آلرژي ديگري نيز دارند بيشتر است.
اگر در يكي از اعضاي خانواده سابقه آلرژي غذايي وجود داشته باشد.
پيشگيري
غذاهاي مسؤول ايجاد آلرژيي در خود را شناسايي نماييد و از آنها پرهيز كنيد.
معلوم شده است كه شيرخوراني كه غذاي جامد براي آنها ديرتر شروع ميشود كمتر به آلرژي غذايي دچار ميشوند.
عواقب مورد انتظار
آلرژي غذايي در شيرخواران معمولاً بعد از 4-2 سالگي برطرف ميشود.
بزرگسالاني كه به بعضي از غذاها (به خصوص شير، ماهي، صدف دريايي، يا آجيل) آلرژي دارند با احتمال بيشتري اين آلرژي را براي سالها حفظ مينمايند.
عوارض احتمالي
آنافيلاكسي (يك نوع آلرژي حاد و خطرناك كه حين آن تنفس دچار مشكل شده، ضربان قلب نير نامنظم شده، و فشارخون كاهش مييابد)
واكنش شبيه كهير
آسم برونشيال
التهاب رودهها
ضايعات شبيه اگزما
درمان
اصول كلي
حذف غذاهاي مورد شك از رژيم غذايي براي مدت دو هفته (يا تا زماني كه علايم آلرژي ناپديد شوند) و سپس اضافه نمودن غذاهاي مورد شك به صورت تك تك به رژيم غذايي. به اين ترتيب مشخص ميشود كه كدام غذاها در ايجاد آلرژي شما نقش دارند.
آزمايش تزريق پوستي گاهي ممكن است غذاي مسؤول آلرژي را شناسايي كند، اما كم نيستند مواردي كه اين آزمايشها اشتباهاً غذاهايي كه شما واقعاً به آنها آلرژي نداريد را به عنوان مسؤول آلرژي غذايي معرفي كنند.
بيماراني كه آلرژي غذايي شديدي به يك نوع غذا دارند بايد بسيار مراقبت باشند كه از خوردن آن غذا پرهيز كنند.
هميشه يك كيت كه داراي سرنگ حاوي آدرنالين است را به همراه داشته باشيد تا اگر احياناً غذاي آلرژيزا تصادفاً خورده شد و واكنش حاد و فوري رخ داد، از اين سرنگ استفاده شود.
يك دستبند يا گردن آويز مخصوص همراه داشته باشيد كه روي آن نوع آلرژي دقيقاً مشخص شده باشد.
داروها
هيچ دارويي براي درمان آلرژي غذايي وجود ندارد، اما از بعضي از داروها ميتوان براي تخفيف يا رفع علايم استفاده نمود.
فعاليت
هيچ محدوديتي براي آن وجود ندارد.
رژيم غذايي
اجتناب از غذاي مسؤول آلرژي، يا مصرف آن به مقدار كم. برچسب غذاها را به دقت مطالعه كنيد.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان دچار علايم خفيف تا متوسط آلرژي غذايي هستيد.
اگر شاهد يك واكنش شديد پس از خوردن غذا در يكي از همراهانتان هستيد. در اين شرايط فوراً درخواست كمك اورژانس نماييد.