فاوت خودرو ارزان در ایران و جهان
گروه خودرو -دنیای اقتصاد– در حالی که برندهای برتر دنیا طی سه سال گذشته و در پی آغاز بحران اقتصادی دنیا از سال 2008 میلادی، به تولید خودروهای ارزان و با کیفیت روی آوردهاند، هنوز هم عرضه خودرو ارزان در کشور ما محدود است و خودروهای کم قیمت فعلی نیز از کیفیت لازم برخوردار نیستند.
در واقع، نبود تنوع در سبد خودرویی کشور سبب شده مشتریان داخلی حق انتخاب چندانی در سبد خودروهای ارزان قیمت نداشته و مجبور باشند امثال پراید را به عنوان محصولاتی کمکیفیت، استفاده کنند.
تفاوت قیمت خودروهای به اصطلاح «ارزان» در ایران و بازار جهانی، در شرایطی است که دولتمردان کشور سالهاست صحبت از تولید «خودرو ارزان» به میان ميآورند، اما با این حال، این وعده هنوز تحقق نیافته و خودروسازان تا به امروز نتوانستهاند موفق به تولید محصولی کم قیمت و در عین حال باکیفیت شوند.
هرچند پراید به نوعی خودرویی ارزان قیمت به حساب ميآید، اما کیفیت آن پایینتر از حد انتظار است و اینجاست که تفاوت خودروسازان داخلی و خارجی در «طراحی و تولید» مشخص ميشود.
این تفاوت از آنجا ناشی ميشود که خودروسازان خارجی توانستهاند در بازه زمانی نسبتا محدودی، محصولاتی ارزان و باکیفیت را تولید و روانه بازار کنند، اما در کشور ما با وجود اینکه حدود هشت سال قبل، بحث تولید خودرو ارزان مطرح شده، خودروسازان نتوانستهاند طرحی نو دراندازند و «کیفیت» و «قیمت» را کنار هم ببینند.
اگر بخواهیم در موضوع خودروهای ارزان، نگاهی مقایسه وار به بازارهای جهانی و بازار داخل بیندازیم، متوجه ميشویم تفاوت قيمت بسیاری میان خودروهای عرضه شده، وجود دارد، به نحوی که هم اکنون ميتوان در بسیاری از کشورها و با حداقل بودجه، خودرویی مناسب را خریداری کرد، اما در ایران، خودرو ارزان یعنی پراید.
هم اکنون در کشور ما متقاضیان برای خرید خودرو در محدوده قیمتی کمتر از 10 میلیون، یا ناچار به انتخاب خودروهای کارکردهاي مانند پیکان، ماتیز و رنو هستند، یا باید به همین پراید قناعت کنند. تازه همین پراید هم احتمالا تا یکی دو سال آینده میهمان محدوده قیمتی بالای 10 میلیون تومان بازار خودرو کشور خواهد شد.
همچنین خودرو چینی MVM نیز که زمانی زیر 10 میلیون تومان قیمت داشت، در حال حاضر با یک پله ترقی! به محدوده بالای 10 میلیون تومان رفته و دیگر نمی توان آن را خودرویی ارزان (زیر 10 میلیون تومان) دانست.
محدودیت تولید و عرضه خودروهای «ارزان و باکیفیت» داخلی در شرایطی است که خودروسازان بزرگ دنیا در حال حاضر بخش قابل توجهی از تولیدات خود را به تولیدات خودروهای کمتر از 10 هزار یورو اختصاص دادهاند و این موضوع به وضوح در نمایشگاه خودرو اخیر فرانکفورت به چشم آمد. در واقع نمایشگاه 2011 فرانکفورت، به محلی برای عرضه خودروهای ارزان و باکیفیت تبدیل شده بود و در آن، بیشتر خودروسازان حداقل یک محصول را در این قالب، رونمایی کردند.
البته به گواهی تاریخ، طراحی و تولید خودروهای «ارزان و باکیفیت»، پیشترها در چین و هند کلید خورده است، به نحوی که چینیها توانستند با کمک همکاران اروپایی و آمریکایی خود، گامهایی در این مورد بردارند و هندیها نیز با تکنولوژی بومی شان، محصولی معروف را به نام «نانو تاتا» به طراحی و تولید رساندند.
در حال حاضر نیز تولید و عرضه خودروهای «ارزان و باکیفیت» به صورت جدی در این دو کشور به خصوص چین، پیگیری میشود و خودروسازان بزرگ دنیا نیز به سهم خود سرمایهگذاریهای قابل توجهی را برای طراحی و تولید چنین محصولاتی انجام داده و ميدهند. در این شرایط، با وجود تولید و عرضه خودروهای «باکیفیت و ارزان» در بازار دنیا، نه تنها خودروسازان کشور نتوانستهاند چنین محصولاتی را روانه بازار کنند، بلکه از آن سو سیاستهای حمایتی دولت از آنها، نیز سبب شده مشتریان ایرانی نتوانند از خودروهای ارزان خارجی استفاده کنند. به هر حال اعمال تعرفه عملا 110 درصدی برای واردات خودرو، عملا اجازه نمیدهد خودروهای ارزان خارجی با همان قیمت مناسبی که دارند، به دست مشتریان داخلی برسند.
در دنیا چه خبر است؟
اما بد نیست نگاهی بیندازیم به انواع خودروهای ارزان و باکیفیتی که طی چند سال گذشته در سطح دنیا طراحی و تولید شدهاند.
به نظر، نمایشگاه خودرو 2011 فرانکفورت، ميتواند سوژههای مناسب و زیادی را در این مورد به ما نشان دهد.
از انواع خودروهای «ارزان و باکیفیت» این نمایشگاه ميتوان به موارد زیر اشاره کرد.
1-«اوپل آگیلا» که هزار سی سی حجم دارد، 65 اسب بخار قدرت تولید ميکند و با قیمتی معادل 9 هزار و 100 یورو عرضه شده است.
2- «شورولت اسپارک» که نسل جدید «دوو ماتیز» محسوب ميشود، با موتوری هزار سیسی و قدرتی 68 اسب بخاری، نیز دقیقا با قیمت «اوپل آگیلا» در اختیار مصرف کنندگان قرار ميگیرد.
3- «داچیا ساندرو» با موتوری 1200 سی سی و قدرتی معادل 75 اسب بخار، تنها شش هزار و 900 یورو قیمت دارد.
4- «دایهاتسو چور» که با موتور هزار سیسی خود، 70 اسب بخار قدرت تولید ميکند، با قیمتی معادل 9 هزار و 500 یورو روانه بازار ميشود.
5- «فورد K» که هزار سی سی حجم موتور 69 اسب بخار قدرت دارد، با قیمتی معادل 9 هزار و 700 یورو به دست مشتریان ميرسد.
6- «لادا کانیا»، خودرویی که با موتور 1400 سی سی خود، 90 اسب بخار قدرت به تولید ميرساند، تنها قیمتی برابر با هفت هزار و 900 یورو دارد.
7- «رنو کی لی یو» با موتوری 1400 سی سی و قدرتی 90 اسب بخاری، 9 هزار و 900 هزار یورو قیمتگذاری شده است.
8- «آلتو»، خودرویی که با موتور هزار سیسی خود 68 اسب بخار قدرت تولید ميکند، با قیمت هشت هزار و 900 یورو به بازار آمده است.
بازار 10 تا 20 میلیون
اگرچه بازار خودرو کشور در محدوده قیمتی کمتر از 10 میلیون تومان، با کمبود تنوع مواجه است، اما در محدوده 10 تا 20 میلیون تومان، خودروسازان تاحدودی توانسته اند به بازار تنوع بدهند، به نحوی که در حال حاضر 9 مدل خودرو در این محدوده به چشم ميآید. البته تعداد این خودروها در سال گذشته بیشتر از اینها بود، اما به هر حال بخشی از آنها هماکنون به محدوده قیمتی بالای 20 میلیون تومان رفتهاند.
هم اکنون پژو روآ، MVM ،206هاچ بک و صندوق دار، ریو، تندر 90، 405، پرشیا، تیبا و MVM530 ، 10 خودرویی هستند که محدوده قیمتی 10 تا 20 میلیون تومان بازار خودرو کشور را در اختیار دارند.
این خودروها نیز مانند خودروهای عرضه شده در محدوده قیمتی کمتر از 10 میلیون تومان، از کیفیتی متناسب با قیمت خود برخوردار نیستند، حال آنکه در بازار جهانی خودروهای متنوع و باکیفیتی در این محدوده قیمتی موردنظر عرضه میشود و متقاضیان نه تنها با تنوع در مدل، بلکه با تنوع کیفی نیز مواجه هستند.
به عبارت بهتر، هم اکنون ميتوان با بودجهاي 10 تا 20 هزار دلاری، خودروهایی با سطح بالاتر و فناوری جدیدتر را خریداری کرد، که در این بین، به چند مورد از آنها اشاره ميکنیم.
1- «هیوندای Accent» با موتوری 1600 سی سی، 110 اسب بخار قدرت تولید ميکند و قیمتی برابر با 12 هزار و 445 دلار دارد.
2- «کیا ریو سدان» که موتوری 1600 سیسی دارد و با قدرتی معادل 104 اسب بخار، 12 هزار و 295 دلار قیمت دارد.
3- «سدان نیسان ورسا»، خودرویی که با موتور 1800 سی سی خود، قدرتی معادل 122 اسب بخار تولید ميکند و قیمت آن تنها 11 هزار و 990 دلار است.
4- «اسمارت فورتو» با موتوری هزار سی سی و قدرتی 70 اسب بخاری، 11 هزار و 990 دلار قیمت دارد.
5- «سوزوکی SX4 سدان» با موتور 2000 سی سی و قدرتی 143 اسب بخاری که دارد، با قیمت 14 هزار و 949 دلار به دست مشتری ميرسد.
6- «کیا ریو 5» که موتور 1600 سی سی آن، 110 اسب بخار قدرت تولید ميکند، قیمتی برابر با 14 هزار و 795 دلار دارد.
7- «کیا Soul» با موتور دو هزار سی سی خود، 144 اسب بخار قدرت به تولید ميرساند و قیمت آن تنها 13 هزار دلار است.
8- «تویوتا یاریس» با موتوری 1500 سی سی و قدرتی معادل 106 اسب بخار، 13 هزار و 155 دلار به فروش ميرسد.
9- «مزدا 2هاچ بک» که خودرویی 1500 سی سی به حساب ميآید و 100 اسب بخار قدرت تولید ميکند، 14 هزار و 780 دلار قیمت دارد.
10- «پونتیاک G3هاچ بک»، با موتور 1600 سی سی و قدرتی معادل 106 اسب بخار، با قیمت 14 هزار و 275 دلار به دست مشتری ميرسد.
11- «نیسان کیوب استیشن» که از موتوری 1800سی سی و قدرتی 122 اسب بخاری برخوردار است، 13 هزار و 990 دلار قیمت دارد.
12- «کیا فورت سدان»، که از موتوری 1600 سی سی بهرهمند است و 120 اسب بخار قدرت تولید ميکند، با قیمت 13 هزار و 320 دلار عرضه ميشود.
به خودروهای مذکور میتوان برخی از خودروهای چینی و آمریکایی را نیز اضافه کرد و با این حساب باید گفت تنوعی زیاد در بازار خودرو دنیا وجود دارد.
خودروهای خارجی که در این گزارش از آنها نام برده شد، به لحاظ کیفی توانستهاند رتبههای قابل قبولی را در بازار جهانی به دست بیاورند، حال آنکه خودروهای هم محدوده قیمتی آنها در کشور، حتی در اخذ استانداردهای داخلی نیز با مشکلاتی مواجه هستند.
به گفته کارشناسان، مهمترین دلیلی که باعث اختلاف قیمتی میان بازار خودرو ایران و جهان شده، انحصاری بودن صنعت خودروسازی در ایران و عوارض جانبی آن است. آنها معتقدند، تا زمانی که این انحصار از بین نرود، بازار خودرو ایران با بازار جهانی قابل قیاس نخواهد بود.