طی چند سال گذشته، آرام آرام مرز بین دوربینهای عکاسی و فیلمبرداری که تا مدتی قبل به صورت کاملا منحصر بفرد تولید میشدند در حال محو شدن است. دیگر دیدن دوربینهای عکاسی یا فیلمبرداری که دارای قابلیتهای مشترک هستند چیز عجیبی نیست. یا اینکه اصولا دیگر نمیتوان دوربینها را به صورت دوربین فیلمبرداری یا عکاسی دسته بندی کرد و باید آنها را فارغ از عملکرد اصلیشان که پایه گرفته از مدلهای قبلیشان است، تجهیزات تصویرگری دیجیتال نامید. همچنین از سوی دیگر، روند رو به رشد تصویربرداری ویدئویی و اقبال عمومی از این قابلیت در بین کاربران، آن را به یک قابلیت استاندارد در بین تمامی دوربینها (از دوربینهای کامپکت خانگی تا دوربینهای DSLR سطح بالا و حرفهای) تبدیل کرده است. شرکتهای ساخت محصولات چند رسانهای نیز بیکار ننشستهاند و با بزرگ و بزرگتر کردن صفحات نمایش (از مانیتورها گرفته تا تلوزیونهای خانگی) عطش فیلمبرداری با فرمتهای بزرگتر از قبل (VGA) که با نام High Definition یا HD نامیده میشوند را در دل کاربران شعلهور میکنند. به همین دلیل هم این روزها با دوربینهای زیادی که قابلیت فیلمبرداری HD دارند روبرو شدهایم.
HDSLRها میآیند
تقریبا همه دوربینهای دیجیتال کامپکت، از چند سال پیش به طور معمول با قابلیت فیلمبرداری وارد بازار میشدند. در اغلب این دوربینها حداکثر اندازه تصاویر ویدئویی 640 x 480 pixel بود که به اختصار VGA نامیده میشد و سرعت ضبط تصاویر بسته به مدل دوربین از 15 تا 30 فریم در هر ثانیه متغیر بود. این اندازه فیلمبرداری برای گرفتن تصاویر یادگاری یا ارسال برای دوستان و آشنایان مناسب است. زیرا حجم زیادی ندارند و روی تلوزیونهای قدیمی به خوبی دیده میشوند. اما برای تماشا روی تلوزیونهای دارای کیفیت بالا که HDTV نامیده میشوند کیفیت مناسب را ندارند. اما خبر خوب این است که بیشتر دوربینهای با کیفیت کامپکت و DSLR که با قابلیت فیلمبرداری وارد بازار میشوند، در کنار عکسهای باکیفیت، میتوانند فیلمهای با کیفیت بالاتر نیز ضبط کنند.
این تصور کلی که یک دوربین بتواند همه این کارها را انجام دهد بسیار مورد علاقه کاربران است. تصور کنید وقتی از خانه بیرون میروید یک دوربین همراه خود داشته باشید که تنها با زدن یک کلیک میتواند حالتهای فیلمبرداری و عکاسی با کیفیت جابجا شود و هر دو کار را به بهترین وجه انجام دهد. این کار هم اکنون قابل انجام است. در سال 2008 نیکون دوربین D90 را معرفی کرد. این نخستین دوربینی عکاسی حرفهای بود که امکان فیلمبرداری با رزولوشن HD را نیز فراهم میکرد.
در دوربینهای DSLR حسگر جداگانهای برای فیلمبرداری تعبیه نشده است. همانطور که میدانید در مقابل حسگر دوربینهای DSLR از آیینه استفاده میشود و در هنگام ثبت هر فریم عکس، این آیینه یکبار به بالا جمع شده و دوباره به سر جای خود باز میگردد. برخی از مدلهای دوربینهای DSLRمیتوانند با سرعت 10 فریم در ثانیه نیز عکسبرداری کنند. اما ثبت فیلم با چنین سرعتی کاملا غیر کارآمد است. زیرا اصولا سرعت یک تصویر متحرک طبیعی بین 25 تا 30 فریم در ثانیه است و در دوربینهای دیجیتال SLR هرگز آیینه با چنین سرعتی باز و بسته نمیشود. بنابراین در این دوربینها در هنگام فیلمبرداری، آیینه دوربین به بالا جمع شده و همانجا باقی میماند و ضبط ویدئوها به صورت بدون وقفه (stream) از طریق تابش نور مستقیم بر روی حسگر در تمام طول ضبط انجام میشود. البته برخی از دوربینهای DSLR جدید که قابلیت فیلمبرداری HD دارند و ما اختصارا آنها را
HDSLR (High Definition Single Lens Reflex) مینامیم، با تابش نور بر روی حسگری که برای Live View به کار میرود، ضبط را از طریق این حسگر انجام میدهند.
امروزه بسیاری از دوربینهای کامپکت پیشرفته برخی از انواع ویدئوهای رزولوشن بالا (HD) را ارائه میکنند که اغلب دارای رزولوشن 720p است و همینطور اغلب شرکتهای سازنده دوربینهای حرفهای نیز حداقل یک یا دو مدل، دوربین DSLR با قابلیت ضبط ویدئویی HD عرضه کردهاند. اما تفاوت بین آن دو این است که فیلمبرداری روی حسگرهای بزرگ دوربینهای DSLR این امکان را فراهم میسازد تا از قابلیتهای گسترده این حسگرها مثل کنترل عمق میدان در تصاویر و همچنین استفاده از لنزهای پیشرفته و بسیار با کیفیت نیز استفاده شود. استفاده از لنزهای حرفهای تنها در دوربینهای بسیار پیشرفته، گرانقیمت و حرفهای فیلمبرداری امکانپذیر است و از این لحاظ فیلمبرداری با دوربینهای DSLR یک مزیت اقتصادی را نیز شامل میشود. در جدول زیر میتوانید چند گزینه از دوربینهای HDSLR را که تا ماه پیش وارد بازار شدهاند ببینید:
حداکثر رزولوشن و سرعت فیلمبرداری
دوربین
1920 x 1080 (30/25 fps)
Canon EOS-1D Mark IV
Canon EOS 7D
EOS 5D Mark II
1920 x 1080 (20 fps) & 1280 x 720 (30 fps)
Canon EOS 500D (Rebel T1i)
1920 x 1080 (24 fps)
Panasonic GH1
1280 x 720 (30 fps)
Panasonic GF1
1536 x 1024 (30 fps)
Pentax K-7
1280 x 720 (24 fps)
Pentax K-x
1280 x 720 (24 fps)
Nikon D3S / D300S / D5000 / D90
1280 x 720 (30 fps)
Olympus Pen E-P1 / E-P2
جانشین دوربینهای فیلمبرداری؟
اگرچه نمیتوان منکر این واقعیت شد که دوربینهایی با قابلیت فیلمبرداری HD و عکسبرداری حرفهای (خصوصا آنها که همانند دوربینهای DSLR امکانات عکسبرداری حرفهای را نیز دارند) بسیار مورد توجه کاربران هستند، این فناوری نوین هنوز در ابتدای راه است و معایبی را نیز میتوان برای رویارویی آن با دوربینهای فیلمبرداری در نظر گرفت. در جدول زیر میتوانید برخی از این معایب و مزایا را به اختصار ببینید:
نکات کلیدی دوربینهای DSLR با قابلیت فیلمبرداری در مقابل دوربینهای فیلمبرداری
معایب (در مقایسه با دوربینهای فیلمبرداری)
مزایا (در مقایسه با دوربینهای فیلمبرداری)
بزرگتر از دوربینهای فیلمبرداری معمولی هستند
نیازی به داشتن چند دوربین نیست
کیفیت فیلمبرداری آنها از دوربینهای فیلمبرداری حرفهای کمتر است 1*
کیفیت عکس بهتری دارند
قابلیت فوکوس خودکار در هنگام فیلمبرداری در آنها بسیار محدود است یا فاقد آن هستند 2*
فوکوس آنها برای عکس بسیار سریعتر است
زمان ضبط پیوسته فیلم در آنها محدود است
لنزهای قابل تعویض دارند 3*
حافظههای داخلی با حجم بالا (مثل هارد دیسک) ندارند
امکان کنترل عمق میدان وجود دارد 3*
طراحی آنها برای دست گرفتن هنگام فیلمبرداری چندان مناسب نیست
کار با فایلهای آنها سادهتر است 4*
قابلیتهای صدابرداری آنها حتی از دوربینهای فیلمبرداری متوسط نیز ضعیفتر است
کنترلهای کامل عکاسی را دارند
قدرت زوم آنها زیاد نیست
نمایشگر ثابت دارند و معمولا دارای منظرهیاب الکتریکی نیز نیستند.
1* سرعت فیلمبرداری در دوربینهای DSLR معمولا از دوربینهای فیلمبرداری حرفهای پایینتر است. ضمنا در بسیاری از دوربینهای حرفهای فیلمبرداری از حسگرهای 3-CCD استفاده میشود که کیفیت ضبط فیلم آنها بسیار بالاست.
2* در حال حاضر تنها دوربینهای Panasonic GH1 و GF1دارای فوکوس سریع درهنگام فیلمبرداری هستند. ضمنا این قابلیت نیز تنها روی برخی از لنزهای این دوربینها قابل استفاده است.
3* فقط دوربینهای DSLR این قابلیت را دارند. توجه کنید که در دوربینهای فیلمبرداری تنها مدلهای حرفهای امکان تعویض لنز را دارند.
4* معمولا از فرمتهای M-JPEG و MPEG استفاده میشود که برای استفاده سادهتر هستند. دوربینهای فیلمبرداری از کدکهای بهتری استفاده میکنند که رزولوشن بالاتری را فراهم میکند، اما امکان کار روی آنها مشکلتر است.
حالا نگاهی دقیقتر به مهمترین این مزایا و معایب میاندازیم تا ببینیم استفاده از دوربینهای دیجیتال عکاسی که دارای قابلیت فیلمبرداری هستند به عنوان یک جایگزین دوربینهای فیلمبرداری چگونه است:
محدودیت زمان ضبط:
یکی از اصلیترین معایب استفاده از دوربینهای عکاسی برای فیلمبرداری HD این است که زمان ضبط برای فیلمبرداری HD روی این دوربینها بسیار محدود است. در دوربینهای نیکون این زمان به کلیپهای 5 دقیقهای محدود میشود. درباره کانن و پاناسونیک وضعیت کمی بهتر است و کلیپهای ویدئویی HD پس از 29 دقیقه و 59 ثانیه متوقف میشوند. اگرچه این محدودیت در نگاه اول بسیار مشکلساز به نظر میرسد، اما اصولا در عمل این طور نیست. زیرا غالبا در هنگام فیلمبرداری غیر سینمایی، ضبط تصویر پیوسته بیشتر از این مقادیر طول نمیکشد و وقفههای کوتاهی بین کلیپها میافتند که به دوربین اجازه استراحت و ضبط مجدد را میدهد. کافیست یکبار با دقت به یکی از فیلمهای تلوزیونی یا برنامههای مستند نگاه کنید تا ببینید که اغلب سکانسها بیشتر از چندین ثانیه طول نمیکشند. از این گذشته در دوربینی مثل Canon 5D Mark II ضبط تصاویر ویدئویی HD 1080p روی یک کارت 4Gb تنها 12 دقیقه جای میگیرد. به همین دلیل اصولا حجم کارت حافظه به 29 دقیقه نمیرسد. احتمالا تنها زمانی که به به زمان فیلمبرداری بیشتر احتیاج پیدا میکنید وقتی است که بخواهید از یک مراسم عروسی یا جشنهای طولانی فیلمبرداری کنید. در چنین مواقعی استفاده از یک دوربین فیلمبرداری انتخاب بهتری خواهد بود.
حافظه ضبط:
دوربینهای عکاسی برای ضبط از کارتهای حافظه پر سرعتی استفاده میکنند. هم اکنون انتخابهای محبوبتر در این زمینه SDHC (کارتهای SD با حجمهای بالا) و CompactFlash (که این روزها در دوربینهای حرفهای استفاده میشود) هستند. کارتهای پر سرعت برای ضبط تصاویر ویدئویی که سرعت انتقال اطلاعات زیادی را نیاز دارند یکی از ضروریات است. این سرعت اطلاعات از 15 تا 38 M/bs (مگابایت در ثانیه) در دوربینهای مختلف متفاوت است. کارتهایی با سرعتهای بالاتر موجب ضبط با کیفیتتر تصاویر میشوند، اغلب کانالهای تلوزیونی به ویدئوهایی با حداقل سرعت 50 تا 100 مگابایت در ثانیه نیاز دارند تا تصاویر را با بهترین کیفیت ممکن به تصویر بکشند. امروزه کارتهای SDHC از ظرفیتهای 4 تا 32 گیگابایت در دسترس هستند و همچنان ظرفیتهای بالاتری نیز وارد بازار میشوند و کلاسهای سرعت آنها به صورت 2، 4 و 6 ردهبندی میشود که برای دوربینهای فیلمبرداری کارتهای کلاس 6 پیشنهاد میشود.
بزرگترین تفاوت بین دوربینهای عکاسی دیجیتال و دوربینهای فیلمبرداری دیجیتال، در اندازه حسگر آنهاست. در تصویر بالا میتوانید مقایسهای را بین این گروه از دوربینها ببینید. اغلب دوربینهای فیلمبرداری حرفهای حسگرهای 2/3 inch و اغلب دوربینهای فیلمبرداری خانگی حسگرهای 1/3 inch دارند.
حالت ضبط در هنگام فیلمبرداری
عکاسان باید در هنگام فیلمبرداری با دوربین عکاسیشان در وضعیتی متفاوت از آنچه که معمولا برای عکاسی دارند، قرار بگیرند. یکی از مشکلاتی که دوربینهای HDSLR برای فیلمبرداری دارند، این است که این دوربینها اصولا برای فیلمبرداری طراحی نشدهاند. اینکه سعی کنید در نور شدید خورشید در فضای خارجی، نمایشگر دوربین را نگاه کنید بسیار مشکل است. اگرچه در برخی از دوربینهای DSLR جدیدتر، از نمایشگرهای قابل چرخش استفاده شده است که قرار گرفتن در زاویههای بهتر را فراهم میکند. وقتی قرار باشد در هنگام فیلمبرداری، از نمایشگر دوربین عکاسیتان برای کادربندی استفاده کنید، باید دوربین را دور از بدنتان نگاه دارید تا بتوانید نمایشگر آن را ببینید. این روش نگاه داشتن دوربین صحیح نیست و موجب لرزش دست و دوربین میشود. یک سه پایه خوب میتواند تا حد زیادی این مشکل را برطرف کند. اما این کار نیز از سویی دیگر باعث از بین رفتن لذت فیلمبرداری با دوربین عکاسی میشود.
مشکل دیگری که در این باره وجود دارد این است که وقتی با دوربینهای HDSLR عمل پانینگ (حرکت سریع افقی) را انجام میدهید، تصویر کمی محو میشود. دلیل این مسئله این است که تصاویر در حالت فشرده MPEG ضبط میشوند (در این حالت یک فریم ضبط شده و 11 فریم بعد از آن از همان فریم به عنوان فریم منبع استفاده میکنند، این روش با نام LGOP یا Long Group of Pictures نامیده میشود). در صورتیکه عمل پانینگ به صورت آهسته و روی سه پایه انجام شود، نتیجه بسیار بهتری حاصل میشود. سعی کنید زمان پانینگ را حداقل تا هفت ثانیه ادامه دهید، با این کار چشم بیننده فرصت پیدا میکند به خوبی صحنه را درک کند. حسگرهای CMOS که در اغلب دوربینهای DSLR به کار میرود، تصویر را از بالا به پایین تحلیل میکند (rolling shutter). به همین دلیل هم وقتی عمل پانینگ را انجام میدهید، موجب اعوجاج در بخش پایین کادر میشود. زیرا در این حالت بخش پایینی حسگر، نور را کمی دیرتر از بخش بالایی حسگر دریافت میکند. برای همین است که وقتی پانینگ میکنید، خطوط عمودی تصویر دچار پیچش میشوند که به تاثیر ژلهای یا jello effect میگویند.
در این تصویر میتوانید ببینید که چطور در پانینگ سریع، rolling shutter موجب پیچش خطوط عمودی ساختمانها میشود. این ویدئو با دوربین D90 گرفته شده است.
فوکوس و نوردهی
یک سکانس HD اما خارج از فوکوس واقعا ارزش دیدن تماشا کردن ندارد. خصوصا وقتی روی یک نمایشگر 50inch پلاسما آن را مشاهده کنید. بهترین راهی که میتواند به شما اطمینان دهد سوژه شما چنین حالتی نخواهد داشت، این است که پیش از جابجا شدن به حالت Live View برای فیلمبرداری، روی سوژهتان فوکوس کنید. اگرچه چند مدل از دوربینهای DSLR هستند که به شما امکان میدهد در حالت Live View (و در حالت فیلمبرداری) نیز فوکوس کنید، اما این فوکوس همیشه کند است و بهتر است که فوکوس دوربین را روی حالت دستی قرار دهید (گاهی اوقات این تنها گزینه ممکن برای فوکوس است).
نوردهی خودکار (auto exposure) در تمام دوربینهای HDSLR به صورت پیوسته در تمام زمان فیلمبرداری کار میکند. این گزینه ممکن است در نگاه اول خیلی کاربردی به نظر برسد، اما در عمل اینطور نیست و هرگونه تغییر شرایط نوری کاملا روی تصویر تاثیر میگذارد. بهترین روش برای کار این است که قبل از شروع به فیلمبرداری، نوردهی دوربین را قفل کنید تا بر اثر تغییرات نور محیط، تغییری نکند و بعد شروع به ضبط بکنید. فیلمبرداران حرفهای به ندرت از فوکوس یا نوردهی خودکار دوربینشان استفاده میکنند، زیرا تصحیح کردن خطای نوری کل یک کلیپ خیلی سادهتر از تصحیح خطای بخشهایی از آن است.
عمق میدان
یکی از مزایای اصلی فیلمبرداری با دوربینهای HDSLR قابلیت کنترل عمق میدان تصویر و ضبط تصاویری با عمق میدانهای بسیار کم است.خصوصا وقتی با دوربینهای HDSLR Full Frame مثل Canon 5D Mark II یا Nikon D3S این کار را انجام دهید. حسگرهایی که اندازه بزرگی دارند، به شکلی حیرت آور میتوانند عمق میدان تصویر را کاهش دهند. البته این پدیده باعث میشود فوکوس روی سوژه دقت بسیار زیادی را بطلبد، چون کمی اشتباه در تشخیص محل فوکوس میتواند موجب محو شدن سوژه شود. حسگرهای کوچکی که در دوربینهای کامپکت و دوربینهای فیلمبرداری استفاده میشوند، سخاوت بیشتری را درباره عمق میدان به خرج میدهند و تقریبا هر چیزی (از ذرات خاک جلوی لنز تا کوههایی که در دوردست یک منظره قرار دارند) را به صورت کاملا شفاف ضبط میکنند.
Panasonic Lumix G Vario HD 14-140mm
همانطور که میبینید در این تصویر به دلیل وجود عمق میدان بسیار کم، زمینه پشت گلها به طور کامل محو شده است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
صدا
ظاهرا شرکتهای دوربینسازی در نخستین نسل از دوربینهای HDSLR وقت کمی را روی بخش صدای دوربینهایشان صرف کردهاند. تصاویر ویدئویی معمولا از فرکانس صدای 48 KHz استفاده میکنند، این در حالیست که کانن و الیمپوس توانستهاند به صدای 44.1 KHz دست یابند. این مقدار برای دوربینهای فعلی نیکون تنها 11 KHz است. اما پاناسونیک در بیشتر دوربینهای خود فرکانس ضبط صدای 48 KHz را قرار داده است. به نظر میرسد ضبط صدا قابلیتی است که اهمیت زیادی به آن داده نشده است، زیرا در دوربینهای HDSLR کمترین کنترل یا قابلیتهای نظارتی برای آن وجود دارد. اگرچه در برخی از مدلها حداقل از میکروفون استریو بهره میبرند، اما در بسیاری از این دوربینها تنها از یک میکروفون بسیار کوچک تک کاناله روی بدنه استفاده شده است. این میکروفونهای کوچک و ناکارآمد، نه تنها صدای محیط را به خوبی ضبط نمیکنند، بلکه به این دلیل که روی بدنه دوربین تعبیه شدهاند، در اغلب موارد میتوانند صدای موتور فوکوس دوربین یا لنز را نیز به صورت نویز صدا، ضبط کنند. در چند مدل از HDSLRها روی بدنه یک جک میکروفون استریو تعبیه شده است که توسط آنها میتوان یک میکروفون خارجی را به دوربین متصل کرد، اما متاسفانه این قابلیت چندان مرسوم نشده است.
رزولوشن ویدئوها
یک زمانی تنها دو فرمت ویدئویی آنالوگ وجود داشت: VHS و Betamax و هیچیک از آنها تاثیر چندانی روی رزولوشن پخش نداشتند. اما سالها از آن روزها گذشته است. حالا تنها فرمت HD دارای انواع مختلفی از فرمتهاست که همگی آنها با نام کلی HD نامیده میشوند.
- Full HD (1080p) هم اکنون این بزرگترین اندازه رزولوشنی است که اغلب دوربینهای HDSLR آن را ارائه میدهند. اندازه اصلی این فرمت 1920 x 1080 است و وقتی که آن را روی یک تلوزیون پلاسمای بزرگ یا نمایشگرهای LCD میبینیم کیفیت فوقالعاده بالایی دارند. ایراد این فرمت این است که پردازش و پخش آنها نیاز به کامپیوتر قدرتمندی دارد و حافظه زیادی را طلب میکند.
- HD (720p) که باز هم جزو رزولوشن بالاها محسوب میشود. اما اندازه آن کوچکتر است. رزولوشن 1280 x 720 که در دوربینهای نیکون به کار رفته است، اگرچه کوچکتر از Full-HD است، اما باز هم کیفیت آن روی تلوزیونهای بزرگ عالی است. اگر تصمیم دارید، تصاویر ویدئوییتان را تبدیل به DVD کنید، این فرمت انتخاب خوبی برای شما است.
- HDVیا High Definition Video فرمتی است که بیشتر روی دوربینهای فیلمبرداری که از نوارهای مغناطیسی استفاده میکنند دیده میشود. اندازه این فرمت 1440 x 1080 متغیر است. هنگامی که آن را به کامپیوتر منتقل میکنید، رزولوشن آن به Full-HD تغییر اندازه میدهد، اما این تغییر اندازه ممکن است کمی موجب از دست رفتن اطلاعات شود.
- SD یا Standard Definition فرمت استانداردی است که در آمریکای شمالی 720 x 480 (NTSC – North America) و در اروپا 720 x 576 (PAL - Europe) میباشد. تقریبا تمامی DVDهای تجاری با این فرمت تولید میشوند. نسبت تناسبی این فرمت 4:3 یا 16:9 است که فرمت دومی، به نوعی تغییر شکل یافته فرمت اول محسوب میشود.
- VGA یا Video Graphics Array یک فرمتی که میتواند تا 800 x 600 افزایش پیدا کند (که آن را از نظر تکنیکی SVGA مینامند)، اما به صورت طبیعی اندازه آن 640 x 480 است. بیشترین استفاده VGA برای استفاده در CDها، ساخت برنامههای آموزشی، و استفاده روی تلوزیونهای کوچک خانگی میباشد. اما برای دستیابی به بالاترین کیفیت ممکن باید از رزولوشنهای HD استفاده کنید. اگرچه معمولا فیلمبرداری در حالت VGA زمان بیشتری را برای شما فراهم میکند، اما کیفیت آن پایینتر است. اغلب دوربینهای دیجیتال فیلمبرداری در اندازه VGA را به عنوان یکی از گزینههای ثابت خود ارائه میدهند.
اگرچه تمامی تلوزیونها تصاویر ویدئویی رزولوشن پایین را طوری تغییر اندازه میدهند که هم اندازه صفحه نمایش شود، اما شما معمولا بهترین نتیجه را زمانی میگیرید که رزولوشن تصویر ویدئویی هم اندازه رزولوشن نمایش آن باشد. این مسئله را زمانی بیشتر حس میکنید که یک فیلم سینمایی را روی صفحه نمایشگر کامپیوترتان مشاهده میکنید. تصاویر ویدئویی VGA (که اغلب فیلمهای ضبط شده بر روی CDها دارند) روی صفحه نمایشگر کامپیوتر 20 اینچی بسیار کوچک به نظر میآید و وقتی آن را به صورت تمام صفحه (Full Screen) نگاه میکنید، کیفیت آن به شدت کاهش پیدا میکند و تقریبا شطرنجی دیده میشود. این مشکل از آن جهت پدید میاید که معمولا نمایشگرهای کامپیوتری دارای رزولوشن بالاتری از تلوزیونهای خانگی هستند و ضمنا شما آنها را از فاصله نزدیکتری نیز نگاه میکنید.
تصویر بالا اندازه متناسبی از انواع فرمتهای معمول ضبط ویدئویی را نمایش میدهد که شامل Full-HD تا VGA میشود.
Motion JPEG, MPEG یا AVCHD؟
اغلب دوربینهای دیجیتال برای ضبط تصاویر ویدئویی از motion JPEG استفاده میکنند. همانطور که از نام آن برمیآید، این فرمت تصاویر ویدئویی را به صورت فرمتهای جداگانهای با فرمت JPEG ضبط میکند. این فرمت در مقایسه با فایلهای ویدئویی پیشرفتهتر (که عمل فشردهسازی بین فریمی و بسیار پیچیدهای را به کار میگیرند) فایلهای بسیار سنگینتر و بزرگتری را ایجاد میکند، اما کیفیت آن نیز بسیار بهتر است. این فایلها تقریبا روی هر کامپیوتر جدیدی که امکان پخش فایلهای ویدئویی را داشته باشند به خوبی و بدون مشکل پخش میشوند. این فایلها به طور عمومی در فرمتهای QuickTime (.MOV) یا AVI ضبط میشوند.
دلیل اصلی استفاده شرکتهای دوربینسازی از این فرمت ضبط، قیمت تمام شده آن است. ضبط با این فرمت به هیچ قطعه سختافزاری اضافهای نیاز ندارد و همچنین هیچ پولی برای حق استفاده یا لایسنس آن پرداخت نمیشود. همچنان که ضبط ویدئویی با استقبال بیشتری روبرو میشود، برخی شرکتها به استفاده از فرمتی با فشردهسازی پیچیدهتر روی میآورند که MPEG-4 نام دارد (و معمولا از کدک نرمافزاری H.264 استفاده میکند).این فرمت امکان سرعت انتقال بیشتر و اندازه کوچکتر فایلها را فراهم میسازد و پخش آن روی کامپیوترها توسط اغلب نرمافزارها و سیستم عاملها امکانپذیر است. سیستمهای میکرو سه چهارم پاناسونیک از همان فرمت ضبط AVCHD استفاده میکند که در اغلب دوربینهای فیلمبرداری دیجیتال نیز به کار میرود. بزرگترین مزیت AVCHD در واقع بزرگترین ایراد آن نیز به شمار میرود. اگرچه تعامل با این فرمت روی برخی تجهیزات الکترونیکی خانگی مثل دستگاههای ضبط DVD و تلوزیونهای پاناسونیک بسیار کاربرپسند و ساده است، اما کار با این قبیل فایلها روی کامپیوترهای خانگی چندان ساده نیست. فایلهای ویدئویی با این فرمت را نمیتوان به سادگی از کارت حافظه دوربین منتقل کرده و با دوبار کلیک روی آنها، تصاویر ویدئویی ضبط شده روی آن را تماشا کرد. اما با استفاده از برنامه مناسب برای این کار، استفاده از فرمت AVCHD بهترین گزینه برای ویرایش و ساخت DVDهای خانگی است.
هم اکنون تمامی دوربینهای HDSLR فارغ از فرمت ضبط، تصاویر ویدئویی را روی وضعیت Progressive ضبط میکنند. وضعیت Progressive بدین معنیست که هر فریم یک تصویر کامل و جداگانه است (این وضعیت به صورت یک حرف p در انتهای اندازه تصویر نمایش داده میشود که بسیاری آن را با پیکسل اشتبه میگیرند). در مقابل این وضعیت ضبط، وضعیت Interlaced قرار دارد که در آن عملا تعداد فریمها دو برابر است (60i یا 50i)، اما در آن هر فریم از تصویر، تنها شامل نیمی از اطلاعات تصویر است. اطلاعات در این وضعیت به گونهای ضبط میشود که نیمی از اطلاعات در یک فریم و نیم دیگر در فریم بعدی ضبط میشود و بدین ترتیب، از ترکیب این دو با هم یک فریم کامل حاصل میشود. اگرچه ویدئوهای حاصل از این وضعیت دارای حرکتهای ملایمتری هستند، اما نوعی پارگی بین فریمهای تصویر دیده میشود که به جلوه tearing effect شهرت دارد. ویدئوهای Interlaced بیشتر روی دوربینهای فیلمبرداری به کار گرفته میشود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تصاویر ثابت از ویدئوهای interlaced را میتان در فتوشاپ با فیلتر De-Interlace ترمیم کرد. اما نوعی جلوه محو شدگی روی تصویر ایجاد میکند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
یک فریم ثابت از یک تصویر ویدئویی که با وضعیت interlaced ضبط شده است. همانطور که میبینید تصویر به گونهای راه راه دیده میشود.
تصویری که از یک سکانس 1280x720 پیکسلی Progressive گرفته شده است. میتوانید ببینید که کیفیت تصویر کاملا با یک عکس عادی یکسان است.
اندازه فایلها
در عکاسی ما میتوانیم از فرمتهای خام استفاده کنیم که به نوعی فایلهای دست نخورده عکس هستند و اگرچه حجم بالاتری نسبت به فایلهای JPEG دارند، اما کیفیت خروجی آنها نیز به مراتب بهتر است. فرمت JPEG به فشردهسازی و کاهش کیفیت شهرت دارد، اما در برخی حالتها نیز فرمت فشرده JPEG نیز تفاوت چندانی در کیفیت عکس ایجاد نمیکند. اما در فیلمبرداری مترادف چندانی برای فرمتهای خام و JPEG وجود ندارد. در عوض در اینجا انواع کدکها (CODECS) را داریم که مقادیر متفاوتی از فشردهسازی را اعمال میکنند. یک فیلم HD چند ثانیهای میتواند چندین گیگابایت حافظه را اشغال کند. برای همین هم برای اینکه بتوان فایلهای ویدئویی طولانی مدت را رویکارتهای حافظه دوربینهای دیجیتال جای داد، از فرمتهای فشردهسازی استفاده میشود که معروفترین آنها MPEG-4 است.
یک سکانس چهار ثانیهای با فرمت Full-HD (1920 x 1080) و فشردهسازی MPEG-4 تقریبا حافظهای برابر 1048 مگابایت(کمی بیشتر از یک گیگابایت) را اشغال میکند. این در حالیست که همین چهارثانیه بدون فشردهسازی به فضایی برابر 32,457 گیگابایت نیاز دارد! بسیاری از دوربینهای دیجیتال فرمت فشرده Motion JPEG را برای AVI یا MOV ارائه میدهند. این فرمتها، فرمتهای فشردهای هستند ولی از سیستم فشردهسازی سادهتر (با تاثیرگذاری کمتری) استفاده میکنند.
برای مثال Canon 5D Mark II میتواند روی کارت حافظه CompactFlash فایلهای QuickTime MOV را با کدک H264 ضبط کند، پاناسونیک GH1 برای ضبط روی کارتهای SD از فرمت 17 M/bs AVCHD استفاده میکند، که کدک قویتری است و در بسیاری از موارد میتواند از ضبط 25 M/bs HDV نیز پشتیبانی کند. اما نیکون از AVI (Motion JPEG) برای ضبط ویدئویی استفاده میکند.
ویرایش فایلهای ویدئویی
برنامههای زیادی برای ویرایش فایلهای ویدئویی عرضه شدهاند که از جمله میتوان از iMovie (Mac)، Adobe Premiere Elements 8وCorel Video Studio X2 نام برد. برنامههای محبوب، روشهای خودکاری (Wizardها) را ارائه میکنند که توسط آنها هر شخصی با کمی اطلاعات عمومی درباره فایلهای ویدئویی میتواند خلاقیت خود را به کار اندازد. برای مصارف حرفهایتر برنامههایی مانند Final Cut Pro (Mac)، Adobe Premiere Pro CS4، Avid, Sony VegasوAdobe After Effects CS4و غیره ارائه شدهاند. برنامههای ویدئویی حرفهای اگرچه زمان زیادی را برای یادگیری نیاز دارند، اما به محض اینکه کمی با آنها آشنا شدید، به سرعت میتوانید بخشهای مختلف آنها را به خوبی فرا بگیرید. تصحیح رنگ و نور، روی تمامی یا بخشی از یک کلیپ ویدئویی، و ضبط آنها روی DVD کاریست که خیلی راحت از عهده آن برمیآید.
همچون فرمتهای عکس JPEG، TIFF، PSD، GIF و غیره، در مورد تصاویر ویدئویی نیز فرمتهای مختلفی وجود دارند که به طور کلی Wrappers نامیده میشوند. یک فایل فیلم در فرمتی قرار میگیرد که بتواند در پخش کنندههای خانگی قابل پخش باشد. این فرمتها میتوانند MOV برای QuickTime، WMF برای Windows Media player و FLV برای پخش کنندههای فلش باشند. این فرمتهای خروجی میتوانند پس از ویرایش ویدئو توسط شما انتخاب شده و با همان فرمت ذخیره شوند. تقریبا لیست بیانتهایی از فایلهای Wrapper همراه با فشردهسازیهای متفاوت برای ویدئوهای ضبط شده وجود دارد. برای کسانی که حوصله مسایل ویرایشی فیلمهای ویدئویی را ندارند، این امکان وجود دارد که دوربینشان را با یک کابل HDMI به تلوزیونهای جدید وصل کنند و عکسهایشا را مستقیما همانجا روی صفحه تلوزیون ببینند.
استانداردهای تلوزیونی
در آمریکای شمالی، کانالهای تلوزیونی (و همینطور وسایل خانگی) از فرمت استاندارد NTSCاستفاده میشود (National Television System Committee) که در آن 29.97 فریم در هر ثانیه پخش میشود (این سرعت گاهی اوقات به طور خلاصه 30 فریم در ثانیه محسوب میشود). اما اغلب کشورهای اروپایی و UK از تصاویر استاندارد PAL(Phase Alternating Line) استفاده میکنند که 25 فریم در ثانیه سرعت دارد. شما میتوانید DVDهای NTSC را روی اغلب تلوزیونهای PAL پخش کنید و ببینید، اما DVDهای PAL امکان پخش روی تلوزیونهای NTSC را ندارند. روش دیگر نیز استفاده از فرمت 24 fps است (البته مقدار دقیق آن 23.976fps است) که تقریبا تمامی تلوزیونها قادر به پخش آن هستند.
منابع: dpreview.com