مرجع توضیح و بیان خواص گیاهان دارویی

[sina285]

گياه مريم گلي
گياه مريم گلي گياهي با قدمت بسيار طولاني است و در حدود ۱٠٠٠ سال پيش به وجود اين گياه پي برده و از آن استفاده مي كرده اند از جمله ابوعلي سينا در كتابهاي خود به اين گياه اشاره كرده و خواص آن را برشمرده و تأكيد بر مصرف آن كرده است.

اين گياه ضد درد، آرامش بخش و براي كاهش قند خون استفاده مي شود. اين گياه در تمام مناطق معتدله رويش دارد. گلهاي سفيد زيبايي مي دهد، بصورت خوشه اي است و جزء گياهان معطر و خوشبو است كه طعم بسيار تلخي دارد.

اين گياه آرام بخش و مقوي اعصاب است. همچنين يك داروي ضد عفوني كننده بسيار قوي است. اگر از جوشانده اين گياه بصورت قرقره استفاده شود، جوشهاي داخل دهان و بعضاً آفت دهان را درمان مي كند.

همچنين براي زخمهايي كه بر اثر واريس به وجود مي آيد بسيار مؤثر است.
در آنژيم و انواع گلو درد نيز از اين گياه استفاده مي شود. از جوشانده اين گياه براي ضماد و جوشهاي بدن استفاده مي شود. جوشانده غليظ اين گياه اگر با آب مخلوط شود براي دردهاي مفصلي، رماتيسم و حتي راشيتيسم كودكان بسيار مفيد و مؤثر است.

[sina285]

گياه خاكشير
اين گياه استفاده دارويي و غذايي دارد از جمله رفع كننده گرمازدگي و ضد اسهال است.

اين گياه اوايل بهار رشد مي كند و اواسط ارديبهشت ماه به گل مي نشيند و تا اواخر خرداد ماه دانه اين گياه كه موارد استفاده زيادي دارد، قابل بهره برداري است.

خاكشير از زمانهاي گذشته كاربرد داشته است و بهترين كاربرد آن به خاطر خاصيت ضد عفوني كننده اش مي باشد و براي ناراحتيهاي روده مثل اسهال و يا حتي يبوست مفيد است.

اين گياه را بصورت خيس كرده استفاده مي كنند و در موارد جراحات و تبهاي زياد بسيار مؤثر است و همچنين بو داده ي آن اسهال هاي سخت را درمان مي كند.

[sina285]

گياه سريش
مورد استفاده اين گياه بيشتر بدليل چسبنده بودنش است. البته اين گياه علاوه بر اين، كاربرد درماني هم دارد. از دانه هاي اين گياه، روغني گرفته مي شود كه در بعضي از تصلبهاي شرياني مورد استفاده قرار مي گيرد. از برگهاي اين گياه به عنوان سبزي خوردني و از ريشه هاي اين گياه كه به صورت غدد پنجه اي است به عنوان چسب استفاده مي شود.

ريشه اين گياه گرم و خشك است و براي يرقان، ناراحتيهاي كبدي، خشونت حلق و ناراحتيهاي معده از آن استفاده مي كنند. ريشه اين گياه را مي سوزانند و از سوخته آن در جهت واله آور استفاده مي كنند.

از ريشه اين گياه جوشانده غليظي درست مي كنند كه براي درمان جوشها بسيار مفيد مي باشد زيرا خاصيت ضدعفوني كننده دارد.

اين گياه در نواحي كوهستاني و مرتفع مي رويد و فصل گل دهي آن از اواسط ارديبهشت ماه تا اواسط خرداد است.

[sina285]

گياه ترشك
اين گياه در مناطق معتدل كشور ما رويش دارد و از قديم الايام به عنوان يك سبزي مفيد و مؤثر از آن استفاده مي شده است. گرچه در رابطه با مسائل غذايي از آن استفاده هاي فراواني مي شده ؛ ولي اكنون اين استفاده كاهش يافته است و در عوض موارد درماني اين گياه افزايش پيدا كرده و در همه زمينه ها از آن استفاده مي شود و هيچگونه عارضه اي ندارد.

در ميان عشاير مرسوم است كه از دانه هاي اين گياه استفاده مي كنند. طريقه استفاده ي آن هم به اين ترتيب است كه دانه هاي اين گياه را مي كوبند و بعد از مرطوب كردن در محل درد و مفاصل مي گذارند و به عنوان مُسَكن از آن استفاده مي كنند.

گياه ترشك منبع ويتامين C است. بنابراين كساني كه كمبود ويتامين C دارند اين گياه مي تواند براي آنها منبع ويتامين C باشد. علاوه بر آن، اين گياه داراي آهن و فسفر كافي نيز مي باشد.
همچنين اين گياه داروي اشتها آور و تصفيه كننده و هضم كننده بسيار خوبي مي باشد و به خاطر خاصيت تصفيه كنندگي اش براي كساني كه داراي جوشهاي موضعي و پوستي هستند بسيار مفيد خواهد بود.

اين دارو به خاطر داشتن اسيد اكسوليد نبايد زياد و بطور مداوم مورد مصرف قرار گيرد، زيرا براي مثانه و كليه مي تواند مضر باشد. براي استفاده موضعي از اين دارو اگر برگ يا دانه ي له شده، پخته شده يا جوشانده آن روي دملها گذاشته شود به راحتي درمان مي گردد.

[sina285]

سنبل الطيب

سنبل الطيب گياهي است علفي و چن ساله كه ساقه آن بطور عمودي تا ارتفاع دو متر بالا مي رود . اين گياه بصورت وحشي در جنگل هاي كم درخت ، در حاشيه جويبارها و گودال ها در بيشتر مناطق آسيا و ايران مي رويد .
سنبل اطيب داراي بويي مطبوع است و گربه بوي اين گياه را از فاصل دور تشخيص داده بطرف آن يم رود و در اطراف آن به جست و خيز مي پدرازد و از بوي آن مست مي شود.
گلهاي سنبل الطيب برنگ سفيد يا صورتي و بصورت خوشه اي مي باشد .
قسمت مورد استفاده اين گياه ريشه آن است و معمولا از ريشه گياهي كه بيش از سه سال عمر ددر استفاده مي شود .
سنبل الطيب پس از خشك شدن برنگ قهوه اي در مي آيد . طعم آن تلخ ولي خوشبو و معطر است . عطر آن پس از خشك شدن بيشتر مي شود .

خواص داروئي:
ريشه سنبل الطيب از نظرطب قديم ايران گرم و خشك است خواص مهم آن به شرح زير مي باشد
1)اثر ضد تشنج ددر
2)در رفع ناراحتي هاي عصبي و هيستري مفيد است
3)ضد اسپاسم و آرام بخش است
4)تب بر است
5)در معالجه صرع اثر مفيد ددر
6)بيخوابي را درمان مي كند
7)ضد كرم معده و روده است
8)گاز معده را از بين مي برد
9)ضد هيجان است
10)ميگرن را برطرف مي كند
11)سرددرهاي ناشي از سيگار كشيدن و مصرف الكل را رفع مي كند
12)براي برطرف كردن دلهره ف تشويش و نگراني مفيد است
13)در درمان بيماري ماليخوليا اثر مفيد ددر
14)در برطرف كردن ددر سياتيك موثر است
15)ددر معده را برطرف مي كند
16) سكسكه مداوم را از بين مي برد
17)تقويت كننده ينروي جنسي است
18)ترشح ادرار را زياد مي كند
19)ددر سينه را برطرف مي كند
20)استفراغ را برطرف مي كند
21)دهان را خوشبو مي كند
22)در معالجه مرض قند موثر است
23)گرد سنبل الطيب را روي زخم ها بپاشيد ا التيام يابند .
طرز استفاده:
1)گرد سنبل الطيب : ريشه سنبل الطيب را خرد كرده و در حرارت 40 درجه خشك كنيد . سپس آنرا آسياب كنيد و از الك ريز در كنيد . يان گرد بعنوان ضد تشنج بكار مي رود . مقدار مصرف آن 5-10 گرم در ورز است .
2) مخلوط سنبل الطيب : 4 گرم گرد ريشه سنبل الطيب را با 4 گرم رازيانه و 4 گرم قند سائيده و مخلوط كنيد اين مخلوط را چهار قسمت كرده و در طول روز بفواصل مساوي بخوريد .
3)تنطور والريان : 100 گرم ريشه سنبل الطيب را خرد كرده و در نيم ليتر الكل طبي 60 درجه بريزيد و بگذاريد بماند . هر ورز چند بار انرا بهم بزنيد و پس زا 15 روز آنرا صاف كرده و در شيشه دربست نگهداري كنيد .مقدار مصرف آن 10-30 قطره مي باشد.
مضرات :
چون سنبل الطيب براي كليه مضر است بايد آنرا با كتيرا خورد .

[sina285]

هل

هل گياهي است كه در مناطق حاره و گرم مي رويد . وطن آن هندوستان مي باشد و حدود 80% مصرف هل دنيا از هندوستان صدر مي شود
اين گياه پايا و علفي است كه ريزوم آن ساقه هاي هوائي مانند برگ بهم پيچيده گاهي تا ارتفاع 4 متر خارج مي شود
يك يا دو ساقه گل دهنده از قاعده ساقه هاي هوائي خارج مي شود كه داراي گل هاي كوچك برنگ سفيد يا سبز روشن مي باشد
ميوه هل بيضي شكل ، مانند قلب و برنگ زرد يا سبز روشن بطول 1-2 سانتيمتر است . دانه هاي معطر و مطبوعي برنگ قهو هاي ماي به قرمز در آن وجود دارد كه به مصرف اد.يه و خوشبو كردن مشروبات و غذاها يم رسد
تركيبات شيميايي:
هل داراي اسانس فرار و معطري در حدود 4% مي باشد ضمنا اين گياه داراي مواد رزيني و چربي نيز است .
خواص داروئي:
هل از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است
1)چون هل بشكل قلب مي باشد بنابراين تقويت كنده قلب است
2)بادشكن بوده و گاز معده و روده را خارج مي سازد
3)تقويت كننده بدن است
4)ادرار آرو است
5)قاعده آور است
6)مقوي سيستم هضم است
7)باعث هضم غذا مي شود
8)زخم هاي دهان را برطرف مي كند بدين منظور دم كرده هل را در دهان مضمضه كنيد .
9)خوشبو كننده دهان است
10)براي تسكين گوش درد ، گرد هل را در گوش بريزيد
11)براي برطرف كردن دل بهم خوردگي و تهوع ،‌از دم كرده هل استفاده كنيد
12)اشتها آور است
13)تب را پائين مي آورد
14)معالج سرمخوردگي است
15)براي تسكين درد رماتيسم مفيد است
16)ترشي معده را برطرف مي كند
17)ضد مسموميت است
18)براي رفع بيماريهاي چشم مفيد است
طرز استفاده:
دم كرده : مقدر 30 گرم هل كوبيده را در يك ليتر آب جوش ريخته و بگذاريد بمدت 10 دقيقه دم بكشد سپس صاف كرده و بنوشيد . هل را همچنين مي توان به چايي يا ديگر مشروبات الكلي اضافه كرد .
مضرات :
مقدر مصرف زياد هل براي روده ها مضر است . براي رفع اين اشكال آنرا بايد با كتيرا خورد .

[sina285]

بابونه

بابونه از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است و از تقويت كننده هاي تلخ بحساب مي آيد .
جالينوس حكيم آنرا براي درمان تب و لرزهاي نوبه اي بكار مي برد .
1) يكي از مهمترين خواص بابونه درمان زخم معده و ورم معده است و اين گياه بآساني اين مرض را درمان مي كند و آنهائيكه سالهاست با اين مرض دست بگريبان هستند و از قرص هاي مختلف گران قيمت نظير Lozac و Zantac و غيره استفاده مي كنند مي توانند با استفاده از بابونه خرج داروي خود را پس انداز كنند و همچنين سلامتي خود را بازيابند .
براي درمان زخم معده يك ليوان چاي غليظ بابونه درست كنيد (4 قاشق چايخوري بابونه در يك ليوان آبجوش و يا چهار تا چاي كيسه اي بابونه در يك قاشق ليوان آب جوش ) و صبح ناشتا هستيد اين ليوان چاي را بنوشيد و سپس در رختخواب به پشت دراز بكشيد و بعد از چهار دقيقه بخوابيد و البته بعد از يكربع ساعت مي توانيد صبحانه خود را ميل كنيد . اين عمل را بمدت دو هفته ادامه دهيد تا زخم و ورم معده بكلي شفا يابد.
2) بابونه اعصاب و قواي جنسي را تقويت ميكند .
3) بابونه مقوي مغز است .
4)بابونه ادرار آور و قاعده آور است .
5)اين گياه ترشح شير را در مادران شير ده افزايش مي دهد .
6)درمان كننده سردرد و ميگرن است .
7)استفاده از بابونه سنگ مثانه را خرد و دفع مي كند .
8)اگر كسي قطره قطره ادرار مي كند به او چاي بابونه دهيد تا درمان شود .
9)بابونه درمان كننده كمي ترشحات عادت ماهيانه است .
10)براي درمان چشم درد ، بابونه را در سركه ريخته و بخور دهيد .
11)براي تسكين دردهاي عضلاني چاي بابونه بنوشيد .
12)جويدن بابونه براي التيام زخم هاي درمان مفيد است .
13)خوردن 5 گرم ريشه بابونه با سركه رقيق محرك نيروي جنسي است ( ريشه بابونه گرم تر و خشك تر از گل بابونه است )
14)بابونه تب بر و تسكين دهنده درد است .
15)بابونه تقويت كننده معده است .
16)براي تسكين درد در هنگام دندان درآوردن بچه ها ، بآنها چاي بابونه بدهيد .
17)براي رفع گوش درد و سنگيني گوش ، يك قطره روغن بابونه را در گوش بچكانيد .
18)اسانس بابونه چون اثر قي آور درد در مورد مسموميت هاي غذايي مصرف مي شود .
19)روغن بابونه را براي از بين بردن كمردرد ، درد مفاصل و نقرس روي محل درد بماليد .
20)با چاي بابونه اگر موهاي بلوند را بشوئيد آنها را روشن تر و شفاف تر مي كند .
21)آنهائيكه يائسه شده اند بهتر است همه روزه چاي بابونه بنوشند زيرا اختلالات يائسگي را برطرف مي كند .
22)بابونه ضد آلرژي است .

[sina285]

دارچین

دارچين رمز جواني است و مصرف روزانه آن انسان را سلامت جوان نگه مي درد .
دارچين براي زياد شدن و بازيافتن نيروي جنسي نيز بكار مي رود كليه را گرم مي كند و ضعف كمر و پاها راازبين مي برد و كم خوني را درمان مي كند .
دارچين بهترين دارو براي دردهاي عضلاني است و جديدا در آمريكاي شمالي و كانادا كرم هايي ببازار آمده كه داراي دارچين است و براي رفع درد بكار مي رود .
حتما تا بحال متوجه شده ايد كه بعد زا خوردن يك دونات دارچين در همه چيز را زيبا مي بينيد و چقدر آرام هستيد . اين خاصيت دارچين است زيرا دارچين اثر آرام كنده وشاد كننده درد و از بسياري از داروهاي آرام بخش بهتر است . و در حقيقت مي توان گفت دارچين واليوم گياهي است زيرا در دارچين ماده اي است بنام Cinnamodehyde كه روي حيوانات و انسان اثر آرام بخش درد .
اثر مهم ديگر دارچين پائين آوردن تب مي باشد و حتي امروزه دارچين را بصورت قرص و كپسول درآورده اندكه بعنوان تب بر بكار مي رود . شما مي توانيد بآساني با نشويدن يك فنجان چاي دارچين تب را بسرعت پائين بياوريد . دارچين رگها را باز مي كند و اثر خوبي در گردش خون درد .
دارچين خاصيت عجيب ديگري درد و آن قوي كردن مصونيت بدن در مقابل امراض است و حتي مي توان گفت كه اثر پني سيلين و آنتي بيوتيك را به مقدر زيادي درا است . اگر حس كرديد كه ضعيف شده ايد و ممكن است مريض شويد چاي درجين را فراموش نكنيد و حتي اگر سرما خورده ايد يا ضعف شديد دريد چاي دارچين بهترين دارو است .
يكي از دانشمندان انگليسي در كتابي كه قرن نهم تاليف نمود ادعا كرد كه دارچين معده را تميز و آرام و قوي مي كند . بنابراين اگر ناراحتي معده دريد حتما از دارچين استفاده كنيد دارچين با اين همه خواص طعم بسيار خوبي درد . حتي اگر چاي معمولي مي نوشيد آنرابا يك قطعه پوست دارچين بهم بزنيد كه طعم آنرا بهتر كند
بي دليل نيست كه در گذشته سلماني ها كه در حقيقت دكترهاي طب قديم بودند به مشتريهاي خود چاي دارچين مي دادند .

[sina285]

قهوه

قهوه از نظرطب قديم ايران سرد و خشك است و چون جزء دسته آلكالوئيدها مي باشد بنابراين بايد در مصرف آن احتياط كرده و فقط آنرا بعنوان دارو مصرف كدن كسانيكه به آن معتاد هستند بايد سعي در ترك آن داشته باشند .
1)قهوه محرك است و هضم را آسان مي كند
2)تب بر است مخصوصا تب هاي نوبه اي را برطرف مي كند
3)به بدن نيروي كاذب مي دهد
4)سردرد را برطرف مي كند
5)مسموميت هاي نشاي از مصرف الكل زياد را درمان مي كند
6)براي برطرف كردن يرقان مفيد است
7)ادرار آور است
8)در درمان سرفه اي كه با بلغم همراه باشد موثر است
9)دردهاي عصبي را درمان مي كند
10)در درمان سياه سرفه مفيد است
11)ضد عفوني كننده است
12)گرد قهوه براي سوختگي ها مفيد است
13)قهوه ضد افسردگي است
14)مقاومت ورزشكاران رازياد مي كند
15)برونشها را باز مي كند براي مبتلايان به بيماري آسم مفيد است
16)براي برطرف كردن تب يونجه مفيد است
17)از كرم خوردگي دندان جلوگيري مي كند

[sina285]

خواص طبي زرشك
زرشك از نظر طب قديم ايران سرد و خشك است ميوه زرشك خواص زير را درد:
1)قابض است
2)تقويت كننده قلب و كبد است
3)بواسير خوني را درمان مي كند
4)خونريزي را برطرف مي كند
5)براي برطرف كردن بيماريهاي كبدي مفيد است
6)صفرا بر است
7)دم كرده زرشك را براي برطرف كردن ناراحتي هاي دهان غرغره كنيد .
خواص ريشه و پوست ساقه
1)صفرا بر و مسهل است
2)كبد را پاك و تقويت مي كند
3)اعمال دستگاه گوارش را منظم مي كند
4)وء هاضمه را از بين مي برد
5)بي اشتهايي را برطرف مي كند
6)براي رفع يبوست مفيد است
7)در درمان يرقان و زردي موثر است
8)نقرس و رماتيسم را برطرف مي كند
9)خانم هائيكه بين دو عادت ماهيانه خونريزي دارند بايد براي برطرف كردن آن از ريشه و ساقه زرشك استفاده كنند .
10)آنهائيكه مبتلا به ورم طحال هستند مي توانند براي معالجه از اين گياه كمك بگيرند .
11)واريس را درمان مي كند .
12)براي معالجه بواسير نافع است .
13)براي برطرف كردن سوزش ادرار مفيد است .
14)فشار خون را پائين مي آورد
15)براي شست وش وي چشم مي توانيد از جوشانده ريشه و ساقه و زرشك استفاده كنيد .
5-درموقع آنژين و گلو درد ، دم كرده برگ زرشك را غرغره كنيد .

مضرات :
مصرف مقدر زياد زرشك و يا ساقه و برگ آن براي زنان حامله مناسب نيست زيرا رحم را تحريك مي كند و ممكن است باعث سقط جنين شود.