.:: تاریخچه و اطلاعات شهر های ایران ::.

[eMer@lD]

موقعيت جغرافيايي و تقسيمات سياسي استان مرکزي
استان مركزي تقريباُ در مركز ايران قرار دارد. اين استان از شمال به استان هاي تهران و قزوين, از غرب به استان همدان, از جنوب به استانهاي لرستان و اصفهان و از شرق به استانهاي تهران, قم و اصفهان محدود است. اين استان با مساحتي معادل 29530 كيلومتر مربع حدود 82 / 1 درصد از مساحت كل كشور را به خود اختصاص داده است. بر اساس آخرين تقسيمات كشوري درسال 1375, استان مركزي داراي 8 شهرستان ,15 بخش, 19 شهر، 60 دهستان و 1394 آبادي داراي سكنه و 46 آبادي خالي از سكنه است .
صنايع دستی
در اکثر شهرستان های استان مرکزی صنايع مختلف دستی وجود دارند که عمدتاً خاص عشاير منطقه اند . عشايری که در محدوده استان زندگی می کنند بومی منطقه نيستند و اکثر آنها از نواحی ديگر به اين منطقه مهاجرت کرده و سکنی گزيده اند . مهم ترين گروه های ايلی استان شامل شاهسون ها، ايل کله کويی، ايل ميش مس ( مست )، ايل خلج، ايل راوه و ايل کرد (کلهر) هستند که به ويژه زنان و دختران انواع صنايع دستی را توليد می کنند.
اهم صنايع دستی استان عبارتند از :
فرش ساروق، اراک و محلات، قاليچه ساوه، گليم و جاجيم تفرش، گيوه اراک و محصولات مسی که در شهرهای استان توليد می شود .

[eMer@lD]

با توجه به مطلبی که در رابطه با قدمت شهر " اراک " و همچنین نام این شهر در [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] شنیدم لازم می دانم توضیحاتی را در اینجا عنوان کنم و با استفاده از بخشی از کتاب « نامداران اراک » که به کوشش دو زنده یاد ِ فرهیخته ی اراکی مرحوم " محمد رضا محتاط" و "مرحوم حسن صدّیق " به چاپ رسیده چند خطی بنویسم.
البته نه تنها این نکته را فقط از طریق این رادیو شنیده باشم بلکه بارها خوانده ام و شنیده ام که شهر " اراک " قدمت چندانی ندارد و عمر آن به دویست سال نمی رسد، دلایل مستندی هست که این موضوع را رد می کند از جمله وجود آثار باقیمانده ی آتشکده هایی که در اطراف اراک است.

« نام" اراک" بعد از حمله ی اعراب به ایران، معرّب و به نام " عَراق " نامیده شد و شهر کُرج ( آستانه ی فعلی ) که مرکز " عراق " بود ، در حمله ی مغول ویران و گمنام گردید و منطقه ی " اراک " بین شهرهای " قم ــ اصفهان ــ بروجرد ــ همدان تقسیم شد. تا سال ۱۲۳۱ه.ق که شهر جدید ( سلطان آباد ) ،اراک ،بنا شد و سپس در سال ۱۳۵۶ شمسی مرکز استان گردید و بار دیگر نام و موقعیت باستانی خود را بدست آورد. به علت این پریشانی و گم شدن ، نامهای باستانی افراد برجسته و دانشمندی که در منطقه ی "اراک " تولد و پرورش یافتند اکثرا" به نام شهرهای مزبور و یا مطلق" عراقی" نامیده شدند. مثل چند نفر از دانشمندان " تفرش " که به نام ( طبرسی ) که معرّب تفرشی است " طبرستانی شناخته شده اند.
در بعضی از تذکره ها و یا تاریخ رجال نام عده ای از شعرا و یا دانشمندان را گُرجی نوشته اند در صورتی که با شرحی که از وضع زبان و دین گرجستان « سعید نفیسی» نوشته است تصور نمی رود که در گرجستان که زبان آنها « خارتولی » و دین آنها مسیحی است و همچنین خطی دارند که از خط یونانی گرفته شده است ،شاعر و یا نویسنده ی فارسی زبان تربیت کرده باشد. »
به عنوان مثال نام شاعر نامدار [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] که زاده ی کمیجان ( اطراف اراک ) است بیانگر این نکته است که نام عراق که همان معرب ِ اراک است بیش از این که می گویند دویست سال قدمت دارد.
سرای نوذری، اراک. با تشکر از دوست و همشهری عزیزم آفای محمد رضا باقری برای ارسال تصاویر

[eMer@lD]

بازار اراک

تکیه آقانور قبلا حوزه علمیه بوده

[eMer@lD]

محلات، شهری در گل

یکی ار میدون های اصلی شهره به اسم میدون چتار

اینجا هم یه جایی بس با صفا بود به اسم سر چشمه!

جاذبه مهم محلات باغهای گلش هست

[eMer@lD]

گل و گل كاري در محلات

يکي از محصولات که در شهرستان محلات رواج زيادي دارد کشت و توليد انواع گل است که هر ساله نسبت به سال قبل رونق زيادي پيدا مي کند. کشت گل در محلات و روستا ها و دهستان هاي حومه و مخصوصا ده بزيجان رواج زيادي يافته است. در مجموع مي توان محلاتي ها را از عمده ترين ومعروفترين توليد کنندگان گل در سطح کشور دانست. صنعت گل کاري وپرورش گل به عنوان يکي از حوضه هاي فعاليت اقتصادي در اقتصاد ايران به آغاز قرن حاضر وحدود سال1300 شمسي باز مي گردد وشهر محلات به عنوان پايه گذار و ايجاد کننده و توسعه دهنده اين صنعت نقشي پر اهميت و ويژه اي در اين زمينه داشته است اولين فردي که در شهر محلات اقدام به گلکاري نمود و هم اکنون نيز عمده ترين توليد کننده گل در محلات ميباشد فردي به نام حاج غلامرضا کيانپور است که از آن زمان به بعد بيش از نيم قرن مي گذرد. امروزه توليدکنندگان گل در محلات چنان مهارتي بدست آورده اند که کيفيت کار آنان با توليدات کشور هايي چون هلند قابل رقابت است

شيوه هاي توليد گل:
هم اکنون توليد گل در اين شهرستان به دو روش انجام ميشود. روش اول که در گلخانه هاي شيشه اي و در داخل گلدان انجام ميشود و روش دوم که کشت گل در روي زمين صورت مي پذيرد. گروه اول توليد کنندگان بنام گلخانه دار و دسته دوم زميني کار ناميده مي شوند گلخانه هاي شيشه اي متعلق به افرادي است که از امکانات اقتصادي بيشتري براي توليد گل برخوردارند. توليد گل نسبت به دبگر توليدات کشاورزي تفاوت اساسي دارد، زيرا توليد گل نه تنها به تخصص ويژه اي نياز دارد، بلکه همچنين به سرمايه بيشتري نيز احتياج است.
زميني کاران معمولا کساني هستند که سابقه چنداني در اين کار ندارند و با اينکه سرمايه کافي جهت احداث گلخانه در اختيار ندارند. عليرغم گلخانه هاي شيشه اي که ميزان آن معمولا ثابت مي باشد. زميني کاران معمولاً هر ساله زميني را براي کشت گل اجاره مي کنند. مدت اجاره از يک سال تا چند سال متفاوت مي باشد. اين کشت ها توسط آب زراعي چشمه محلات و در ديگر نقاط توسط منابع آبي موجود آبياري مي شوند. برخلاف روش آبياري غرقابي در کشت زميني، در گلخانه هاي شيشه اي آبياري بوسيله استفاده از آب چاه و استخر و پمپاژ انجام مي گيرد.
از طرف ديگرنوع گلهاي که توليدميشود نيز متفاوت مي باشد. در کشتهاي زميني گلهاي شاخه اي (گلايول و...) و در گلخانه ها، گل در گلدانها (رز,..) پرورش مي يايد که در اين صورت آبياري آنها بوسيله شيلنگ صورت مي گيرد. زميني کاران معمولاً در دو زمان اقدام به کشت و توليد گل مي نمايند. يک در فصل تابستان که بدون احتياج به پوشش پلاستيکي ودر فضاي باز انجام مي شود و در دوره بعدي در فصل زمستان است که در زير پوشش پلاستيکي انجام شده و محصول براي عيد فروش ميگرد.

صنعت سنگ محلات

منطقه محلات از نطر زمين شناسي به سه ناحيه تقسيم مي شود.
ناحيه شمال غرب (عموماً از سنگ هاي پالئوزيک) - ناحيه جنوب شرقي (از سنگ هاي نروئيک) - ناحيه مرکزي (کنگلو مرا - ماسه سنگ - توفهاي ائوسن). گسلهايي که در جهت شمال شرقي - جنوب شرق اين ناحيه را از هم جدا مي کنند.
اين منطقه بخشي از زول زمين ساختي تبريز - بزمان است ولي سنگهاي آتشفشاني در اين منطقه گسترش چنداني ندارد. سنگهاي تراورتن به حالت افقي با شيب ملايم به صورت دگر شيبي برروي نهشته هاي ائوسن قرار دارند.
در ميان معادن محلات متجاوز از 30 معدن به چشم مي خورد که تعدادي از آنهادر حال اکتشاف و تجهيز هستند.

[eMer@lD]

محلات يکي از شهرستان هاي جنوبي استان مرکزي است که بسياري از ظرفيتهاي تاريخي و طبيعي آن ناشناخته مانده است. البته اين ناشناختگي صفت عامي است که ديگر شهرستانهاي اين ناحيه و کل استان را شامل مي شود.
شهرستان محلات يکي از کانونهاي تاريخي منطقه بوده و داراي آثار کهن ترين ادوار تاريخي تادوران اخير مي باشد. کاخها - آتشکده هاي قبل از اسلام - قلعه ها - تاسيسات آبياري کهن - مساجد وامامزاده ها - تکيه ها - منازل و کاروانسراهاي قديمي و درختان کهنسال از جمله آثار تاريخي در خور توجه اين منطقه است.
افزون بر اين شهرستان محلات به سبب شرايط جغرافيايي خاص داراي جاذبه ها وامکانات طبيعي واقتصادي فراواني همچون سر چشمه - چشمه هاي معدني وآبگرم فراوان - کشتزار هاي گوناگون گل و غار هاي متعدد مي باشد.




معرفي شهرستان محلات



شهرستان محلات در جنوب غربی تهران و در فاصله ۲۶۲ کیلومتری آن قرار دارد و یکی از شهرستان‌های استان مرکزی محسوب می‌شود که در جنوب شرقی آن واقع گردیده است این شهر از طرف شمال به قم و آشتیان و از طرف جنوب به اصفهان و گلپایگان و از طرف غرب به خمین و اراک و از طرف شرق به دلیجان محدود می‌‌باشد. مساحت این شهرستان ۳۷/۲۰۷۹ کیلومتر مربع برابر با ۱/۷ درصد کل استان می‌‌باشد. شهرستان محلات دارای ۲ شهر، یک بخش مرکزی و ۲ دهستان به نام‌های دهستان باقرآباد (با ۴۸ آبادی) و دهستان خورهه (با ۱۳ آبادی) و در مجموع دارای ۶۱ آبادی است.

عرض جغرافیایی این شهر ۵۳ درجه و ۲۳ دقیقه شمالی و طول جغرافیایی آن برابر با ۵ درجه و ۳۰ دقیقه شرقی است. ارتفاع آن ۱۷۴۷ متر از سطح دریا می‌‌باشد این شهرستان از جانب شمال به جنوب گسترده شده است که تصور می‌رود علت آن مسطح شدن زمین در این جهت باشد شهرستان محلات به دو قسمت محلات علیا و محلات سفلی تقسیم می‌شود که چشمه همیشه جوشان و چنارهای سربه فلک کشیده زینب بخش محلات علیا و زمینهای کشت گلهای متنوع و رنگارنگ زینت بخش محلات سفلی می‌‌باشد محصور بودن بین کوهستانی محلات را تا حدودی از تغییرات ناگهانی دما مصون داشته و اثر عوامل مختلف آب و هوایی نوعی آب و هوای کوهپایه‌ای را برای شهر به ارمغان آورده است بطور کلی این شهرستان دارای تابستان‌های خنک و زمستان‌های سرد (البته نه شدید) است، گرمترین ماه سال مرداد با میانگین دمای ۲۱ درجه سانتیگراد و سردترین ماه سال دی ماه با میانگین دمای -5 درجه سانتیگراد می‌‌باشد و میانگین بارش سالیانه برف و باران در این شهر طبق آمار موجود ۲۸۰ میلیمتر است.

اين شهرستان از يك طرف تحت تاثير توده هاي هواي مرطوب اقيانوس اطلس و درياي مديترانه قرار گرفته و گاه توده هاي سرد هواي سيبري و آسياي مركزي در زمستان موجب سردي هوا مي شود .با توجه به داده هاي اقليمي و تفسيرآنها مي توان گفت كه آب و هواي غالب بر منطقه از نوع آب و هواي مديترانه اي مي باشد.زيرا داراي دو فصل كاملا متفاوت از يكديگر بوده است و بيشتر بارندگي در فصل سرد بوقوع مي پيوندد.

از آنجا كه بيشتر بارش در فصل زمستان بصورت برف ميباشد اين پوشش برفي ارتفاعات شهرستان را گاه تا اواسط بهار فرا مي گيرد .برف موجود در ارتفاعات اهميتي اساسي در بيلان آبي اين منطقه دارد. بـدين صورت كه پس از پايان فصل بارش ذوب برف و نفوذ آن به داخل زمين و سپس خروج آن از چشمه ها و قناتها آب لازم براي شرب و كشاورزي را در اختيار ساكنين قرار ميدهد. از ويژگيهاي بارز شرايط آب و هوايي در اين منطقه و بسياري از ديگر مناطق ايران تنوع فصلي سالانه ، درجه حرارت و ميزان بارش است.

شهر محلات دردامنه شرقي كوههاي زاگرس واقع شده است، به همين جهت دراين شهرستان مخصوصا درنيمه غربي كوههاي نسبتا بلندي به چشم مي خورد درمجموع نواحي جنوبي و شمال شرقي اين شهرستان به صورت دشت ونواحي مركزي وغربي شهرستان كوهستاني است.مهمترين كوههاي اين شهرستان كوههاي شمال شهر محلات و كوههاي هفتادقله درشمال غرب شهرستان مي باشد. كوههاي هفتادقله داراي قله هاي زيادي است كه بدين جهت به نام هفتادقله ناميده مي شود ارتفاع شهرستان محلات از سطح دريا رامي توان حدود هزار و ششصد متر دانست كه با توجه به كوهستاني بودن منطقه امري طبيعي به نظر مي رسد. درشمال شهرستان يكي از مهمترين كوهها واقع شده است كه از نظر وسعت نيز قابل توجه است.

كوه هروا دقيقا درشمال شهر محلات واقع شده وچشمه معروف وپر آب محلات دردامنه جنوبي همين كوه واقع شده است. اين چشمه منبع عمده تأمين آب محلات است ودرواقع علت پيدايش شهرمحلات همين چشمه پرآب بوده است.

[eMer@lD]

عکس از روح الله هاشمی طاهری



عکس از راد دانش





عکس از راد دانش

[eMer@lD]

موقعيت جغرافيايي استان مازندران
استان مازندران با حدود 24 هزار كيلومتر مربع مساحت بين 47 دقيقه تا 38 درجه و 5 دقيقه ْ عرض شمالي و 50 درجه و 34 دقيقه تا 56 درجه و 14 دقيقه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ قرار گرفته است. درياي مازندران در شمال استان تهران و سمنان ، در جنوب واستانهاي گيلان و گلستان به ترتيب در غرب و شرق آن قرارگرفته است . براساس آخرين تقسيمــــات كشوري سال 1375 وبا توجه به تفكيك استان گلستان از استان مازندران ، اين استان درحال حاضر 14 شهرستان ، 38 شهــر، 34 بخش و 100 دهستان دارد.
جغرافياي تاريخي استان
درباره‎ تاريخ باستاني استان مازندران اطلاع زيادي دردست نيست و اساسا‏‏ وضع اقليمي آن اجازه نمي‌دهد ابنيه وآثار معماري پايدار بمانند.
درجلگه هاي ساحلي مازندران آثار معتبري از ادوار قبل از اسلام به دست نيامده و حتي از شهرهاي معتبر صدر اسلام ( دوره‎‎ پادشاهان طبرستان و ديلم ) هم به جز آمل و ساري يادگاري بجانمانده است. بعداز غلبه آريايي هاي مهاجم ومهاجرت بوميان، ساكنان جديد پس از مدتها ظاهرا زيرفرمان هخامنشيان قرار گرفتند. دركتيبه بيستون سرزمين مازندران به نام ’’پشتخوارگي‌‘‘ ودر اوستا ’’پزشخوارگر‘‘ آمده است و به نظر ميرسدكه مازندران جزو قلمرو اشكانيان بوده است. هم زمان بافتوحات مسلمانان از سلسله هاي پادوسبانان، آل باوند و افراسيابيان نام برده شده است كه در طبرستان يا قسمتي از آن حكومت ميكرده انـد و استقلال نسبي داشته اند. مورخان درباره‎ اولين حمله‎ مسلمين به طبرستان وحدت نظر ندارند. بنابه قول عده اي ازنويسندگـان در سال 30 هجري قمري ـ زمان خلافت عثمان ـ اولين بار سعد بن عاص حاكم كوفه در صدد فتح طبرستان برآمد و سرانجام سواحل طبرستان، رويان و دماوند رابه تصرف خود درآورد. درزمان مروان بن محمد(132ـ 126 هـ .ق) آخرين خليفه بنـي –اميه، اهالي طبرستان عليه حكام عرب سر به شورش برداشتند. دردوره‎‎ خلافت ابوالعباس سفاح (136 ـ132 هـ .ق) ـ اولين خليفه عباسي ـ يكي از عاملان وي رهسپار طبرستان شد و با اهالي آن منطفه از طريق صلح و مدارا كنارآمد، ليكن دردوره ـ خلافت ابوجعفر منصور (158 – 136 هـ . ق) ـ دومين خليفه عباسي مردم طبرستان براي چندمين بار سر بـه شــــــورش برداشتند. سرانجام طبرستان كاملاُ تحت اطاعت اعراب درآمده ولي بعد ازآن نيز در سرزمين طبرستان مانند سابق، مسكوكاتي باخط پهلوي ضرب شد. سرانجام درسال 167 هجري قمري ’’ونداد هرمز لا‘‘ سلسله مستقلي در طبرستان تأسيس كرد.

درقرن چهارم و پنجم هجري، طبرستان ميدان كشمكش سلسله‎ آل زيار و آل بويه از يك طرف و سامانيان و غزنويان ازطرف ديگر شده بود، اغلب اوقات طبرستان تحت اداره آل زياربود. درسال 426 هجري قمري، سلطان مسعــود غزنـــوي ازطريق گرگان وارد طبرستان شد و صدمات و خسارات جاني و مالي زيادي به اهالي آن سامان وارد آورد. هنوز اين خرابه ـ ها ترميم نشده بود كه طغرل اول مؤسس سلسله‎ سلجوقي به گرگان وطبرستان حمله ورشد ودرسال 606 هجري قمــــري طبرستان ازجمله ’’كبود جامه ‘‘ به دست سلطان محمد خوارزمشاه افتاد و اسپهيد كيودجامه به نام ’’ركن الدين كبودجامه ‘‘ و فرزندانش به دست سلطان محمد خوارزمشاه اسير شدند. زماني كه سلطان محمد خوارزمشاه از نبرد با سپاهيان مغول فــرار مي كرد، ركن الدين ، مغولان را به جايگاه سلطان محمد هدايت كرد و به اثر اين خوش خدمتي، از طرف مغولان به حكومت كبود جامه رسيد و سرانجام توسط تيموريان بساط حكمراني آنها نيز برچيده شد. بعد از درگذشت اميرتيمور ، ســــادات ـ مرعشي با كسب اجازه از شاهرخ ميرزا (850 – 807 هـ . ق ) به مازندران برگشتند و به عنوان باج گزار اين نواحي سلطنت كردند. سرانجام در زمان سلطنت شاه عباس اول به طور كلي قدرت سادات مرعشي از بين رفت. پس ازبرچيده شدن بساط حكومت ملوك الطوايفي طبرستان كه تا سال 1006 هجري قمري ادامه داشت، اين منطقه تحت نظارت شاه عباس اول و سلاطين بعدي سلسله صفوي تأمين قرار گرفت. شاهان صفوي درطول هرسال به كرات به عنوان شكارويا پس ازاحـداث فرح‌آباد جهت استراحت به اين منطقه سفرمي كردند. نارشاه افشار براي مقابله بادشمنان به ويژه دشمنان شمالي وروس هـا، درمازندران يك كارخانه كشتي سازي دايركرد و به رونق هرچه بيشتر منطقه افزود. ازدوره فتحعلي شاه قاجار، به منطقه سـرـ سبز و زيباو دل انگيزمازندران ، به عنوان يك منطقه استراحتي ـ تفريحي توجه گرديده و ناصرالدين شاه طي دوسفر دستور تعمير راه ها و كاروان سراها را صادر كرد. دردوران ملطنت پهلوي منطقهْ مازندران مانند سايرمناطق كشور از راههاي ارتباطي برخوردار شد و به علت شرايط محيطي و آب وهواي معتدل ، چشم اندازهاي زببا نزديكي اش به تهران ، محل استراحت و تفريح قسمت اعظم مردم كشور شد.

صنايع دستی

از صنايع دستی موجود در استان مازندران می توان به قالی بافی، گليم بافی، جاجيمچه بافی، بافت گليچه، چوقا، شمد و ملحفه، سوزن دوزی، رنگرزی و چاپ سنتی سفالگری و سراميک سازی، فرآورده های پوست و چرم، هنرهای مرتبط با فلز، هنرهای مرتبط با چوب، حصير بافی، طراحی سنتی و نگارگری، صحافی و جلد سازی سنتی، صنايع دستی دريايی عروسک سازی اشاره کرد.
قالی بافی و گليم بافی از رشته های اصلی و اساسی مازندران نيست ولی در استان بافته می شود. در شرايطی که فرش در بعضی مناطق حرف اول برای ابراز وجود دارد تنها شهرت خود را در مازندران به ساير رشته ها واگذار کرده است و نقشه هايی که درمازندران بافته می شود مربوط به ساير مناطق است.
دستبافی (نساجی سنتی)

امروزه دستبافی به صورت تهيه و توليد انواع پارچه ها و برخی زيراندازها جاجيم، جاجيمچه، روتختی، روميزی، روسری، لباسهای محلی، ملحفه و شمد و ... . در بسياری از مناطق روستايی و برخی نقاط شهری استان مازندران مرسوم است. راميان در استان مازندران نيز يکی از مراکز مهم پارچه های ابريشمی محسوب می شود. بعضی از دستبافان از دستگاههای ساده بافندگی نظير دستگاههای "دووردی" و "چهاروردی" استفاده می نمايند و برخی از آنها دستگاههای ژاکارد دستی، تک فاز و سه فاز را نيز به تدريج جايگزين دستگاههای قديمی نموده اند.
قالی کلاردشت:

قالی کلاردشت، فرشی است که در منطقه مازندران و حتی در ايران، بسيار ناشناخته است و حتی بين تجار و بافندگان نيز نا آشنا است. اين قالی در بازار داخل بطور کل خريدار بسيار اندکی دارد و تنها گروهی از صادر کنندگان قالی اقدام به صادرات آن به کشورهای اروپايی می نمايند.
معروفترين قالی کلاردشت در روستای مکارود استان بافته می شود. قالی کلاردشت جزء قاليهای درشت با فت می باشد که به قالی خرسک نيز معروف است. نقوش قالی کلاردشت عمدتاً ذهنی و بدون نقشه هستند. در نقشهای قالی کلاردشت گويی طبيعت زيبا و در عين حال سخت کوهستانی متجلی می شود.
نقش "مل چفته" در حاشيه گليم هرسين دقيقاً در حاشيه نقش متن يک قالی قديمی کلاردشت مشاهده می شود. از ديگر نقوش قالی در کلاردشت می توان به نقش جنگلی، صندوقی، رودبارکی، مجمه ای، گل سينی، عينکی، چخماقی، رسولی، شمله، خرکی، شکری، سيخ کبابی و مزلقان اشاره کرد.
گلهايی که در متن فرش کلاردشت استفاده می کنند، عبارتند از:
رسين گل (که به آن" طناب رسن" می گويند)، شاخ نر، چنگ گربه، گل کلوچه، حلوا قجل( که يک نوع حلوا با کره محلی و عسل درست می شود)، نقشه گوزن، گنجشک، مسير کاه گل، شانه هيری، گل ترکمن، گل لاری، گل شاه عباسی، پيل مل يا پول گردن، ماهی گل، گل چخماق، لوله پنجه، پيچ پيچی، پمپال، گل سينی، ميش دندان، گل پياله، پتو گل، کريم خانی، چهارواز، چنار، گل شيدی، پل بز(بز بدون شاخ) و بز چلچله ای(بز شاخ دار)
سفالگری و سراميک سازی:

خاک رس که ماده اوليه کوزه گری است تقريباً در هر کشوری و در هر منطقه ای يافت می شود. و وقتی که بشر اوليه زندگی شکاری خود را تبديل به دامداری و کشاورزی کرد کوزه های سفالينه نيز به وجود آمد. سفالگری در مازندران نيز از رشته های بسيار رايج است. خاک رس در منطقه بسيار يافت می شود و به دليل در دسترس بودن خاک رس، اين از رشته های رايج استان می باشد. مهمترين مراکز سفالگری استان مازندران عبارتند از کلاگر محله جويبار در 19 کيلومتری قائم شهر، چالوس، تنکابن و برخی از روستاهای بابل و آمل.
کنده کاری روی چوب:
در استان مازندران به دليل شرايط جوی و محيطی و وجود جنگل های فراوان توليد صنايع و هنرهای چوبی بسيار رايج است. از جمله اشيای کنده کاری شده، پيمانه و ظرف شير، قاشق شربت خوری، صندوق تخته شطرنج يا تخته نرد و قندان و مجسمه های حيوانات است.
چوبهايی که برای اين رشته هنری استفاده می شود چوبهايی هستند که دارای سطح صاف و مناسبی می باشند مثل چوب گردو، فوفل، راش انار سرخ، انار زرد و افرا. اما برای کارهای ظريفتر از چوب گلابی استفاده می شود.
ايجاد نقشهای برجسته از جمله فنون معمول است، و آن را منبت می نامند.يکی ديگر از روشهايی که زياد به کار برده می شود و با برجسته کاری ترکيب می شود، مشبک است. يکی از فعاليتهای منبت کاران در گذشته ساختن قالبهای مشبک در و پنجره بود، که گاهی اوقات فضای بين گره ها با شيشه رنگی پر می شد، اين گره ها را قامه می ناميدند.
حصير بافی:

حصيربافی نيز از جمله هنرهايی است که جنبه خود مصرفی دارد ولی در حال حاضر جنبه هنری کمتری دارد و بيشتر برای روزمره استفاده می شود
طراحی سنتی و نگارگری:

طراحی سنتی و نگارگری بسيار محدود است و تقريباً می توان گفت حرفی برای گفتن در اين خطه سبز ندارد.
صحافی و جلد سازی:

صحافی و جلد سازی سنتی نيز بسيار محدود است .
ساير رشته های صنايع دستی مثل صنايع دريايی، عروسک سازی و .... است. ولی مورد ديگری که از رشته های مهم مازندران به حساب می آيد نمدمالی است.
نمدمالی:

نمد مالی يکی از رشته های مهم استان است. تهيه نمد براساس دو خاصيت پشم است، يکی خاصيت جعديابی و ديگری پوسته ای شدن. زمانی که پشم در حرارت مرطوب مجعد شده و الياف آن درهم می روند پوسته ها نمی گذارند الياف دوباره از هم باز شوند اين بهم پيچيدگی، بافت نا منظمی درست می کند که اگر ترکيبات نمدسازی (مانند خاک نمد) را به آن بيافزايند محکمتر می شود.

[eMer@lD]

استان مركزي ، محلات دهكده خورهه

معبد سلوكي ها درخورهه



مجموعه بقایا و آثار به جا مانده در منطقه تاریخی خورهه محلات از جمله مهم ترین آثار تاریخی کشور است که ابهامات زیادی را درباره قدمت، معماری، کاربرد و نوع استفاده از بنا در بین مورخان و باستان شناسان داخلی و خارجی ایجاد کرده است.
مورخان از این مجموعه که تنها ۲ ستون از آن باقی مانده است، به نام آتشکده، معبد، کاخ و مرکز جشن ها و مراسم مذهبی، عمارت و منزل ییلاقی و قبرستان یاد کرده اند.
در کاوش های به عمل آمده از این منطقه تاریخی، آثار متعددی از دوره سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان و دوره اسلامی به دست آمده که نشانگر کاربرد آن در دوره های مختلف بوده است.

به گزارش واحد اطلاع رساني سازمان ميراث فرهنگي كشور، پيشتر گمان مي شد خورهه بقاياي يك معبد يا آتشكده مربوط به دوره سلوكي باشد كه بر اساس آخرين شواهد بدست آمده مشخص شد اين بنا يك خانه اربابي است كه در حدود قرن اول ق.م ساخته شده و تا پايان دوره اشكاني به حيات خود ادامه است

كشـف سكـه اي از جنس مس به ضرب همدان با تصويري از يك پادشاه در يك رو و كمانداري در روي ديگر و نوشتــه هايي يوناني متعلق به اوايل ميلادي __________________

[eMer@lD]

موقعيت جغرافيايي استان لرستان
استان لرستان در غرب ايران، بين چهل ‌و شش درجه و پنجاه ‌و يك دقيقه تا پنجاه درجه و سه ‌دقيقه طول شرقي از نصف‌النهار گرينويچ و سي ‌و دو درجه و سي‌ و هفت دقيقه تا سي ‌و چهار درجه و بيست ‌و دو دقيقه عرض شمالي از خط استوا قرار گرفته و وسعت آن حدود بيست ‌و هشت هزار و پانصد و پنجاه ‌و نه كيلومتر مربع است. اين استان، از شمال به استان‌هاي مركزي و همدان؛ از جنوب به استان خوزستان؛ از شرق به استان اصفهان و از غرب به استان‌هاي كرمانشاه و ايلام محدود است. اشترانكوه با چهار هزار و پنجاه متر ارتفاع بلندترين نقطه استان لرستان است. پست‌ترين نقطه آن در جنوبي‌ترين ناحيه استان واقع شده و حدود پانصد متر از سطح درياي آزاد ارتفاع دارد. بر اساس آخرين تقسيمات كشوري در سال هزار و سيصد و هفتاد و پنج، استان لرستان داراي نه شهرستان، ده شهر، بيست بخش، هشتاد و يك دهستان و دو هزار و هشتصد و چهل و دو آبادي داراي سكنه بوده و مركز آن شهر خرم‌آباد است. شهرستان‌هاي استان عبارتند از: خرم‌آباد، بروجرد، اليگودرز، دورود، ازنا، كوهدشت، دلفان، سلسله و پل‌دختر.
جغرافياي طبيعي و اقليم استان
استان لرستان سرزميني كوهستاني است كه به‌ جز تعدادي دره آبرفتي و چند دشت كوچك، ناحيه هموار ندارد. اين ناهمواري‌ها كه داراي سنگ‌هاي دگرگوني است، در نتيجه مجاورت با گنبدهاي خارايي (دروني) الوند و سربند (شازند) پديد آمده‌اند. در ناهمواري‌هاي اصلي استان (ارتفاعات اصلي زاگرس)، كوه‌ها به‌طور منظم از شمال غربي به سوي جنوب كشيده شده‌اند. اين ناهمواري‌ها كه معمولا با دره‌هاي عميق همراهند، اغلب فشرده، بلند و ناصاف هستند؛ در حالي ‌كه ناهمواري پيشكوه‌هاي داخلي به‌صورت تپه ماهورهاي گنبدي شكل و كم ‌ارتفاع خودنمايي مي‌كنند و نقاط بلند آنها، به گنبدهاي خارايي مربوطند. استان لرستان داراي آب و هواي متنوع است. در زمستان، هنگامي كه در شمال لرستان برف و كولاك و سرماي شديد جريان دارد، قسمت‌هاي جنوبي آن از هواي مطبوع و باراني برخوردار است. بررسي‌هاي اقليمي نشان مي‌دهند، خرم‌آباد داراي زمستاني معتدل و تابستاني گرم است و بروجرد زمستاني سرد و تابستاني معتدل دارد. اليگودرز نيز زمستاني بسيار سرد و تابستاني معتدل دارد.
صنايع دستی
صنايع دستی لرستان در سه نوع متمايز عشايری، روستايی و شهری شکل گرفته اند . بيشتر توليدات صنايع دستی عشايری به مصرف خانوار می رسند و کمتر به بازار عرضه می شوند. انواع صنايع دستی عشاير استان لرستان عبارت اند از : سياه چادر، چيت، قالی و گليم، صنايع دستی روستايی را قالی، گليم، رنگرزی و جاجيم بافی تشکيل می دهند و عمده صنايع دستی شهری نيز خراطی، نمد بافی، قلم زنی، ورشوسازی، قالی، موج و گليم بافی هستند .