.:: تاریخچه و اطلاعات شهر های ایران ::.

[eMer@lD]

نقوش برجسته ساسانی

در گوشه شرقی محوطه ، مجلسی از تاجگذاری اردشیر بابکان دیده می شود که در این نقش اردشیر در حال گرفتن حلقه شاهی از اهورا مزدا است. این نقش در فاصله 2 متری از سطح زمین قرار دارد و در این نقش در زیر پای اسب اردشیر، پیکر بیجان اردوان، آخرین شاه اشکانی دیده می شود و پیکر اهریمن نیز در زیر پای اسب اهورا مزداست.اهورا در سمت راست نقش و اردشیر در سمت چپ نقش قرار دارند. هر دو با کتیبه ای به سه زبان یونانی، پهلوی اشکانی و پهلوی ساسانی معرفی شده اند.

نقش برجسته پیروزی شاپور اول بر امپراطوران روم در نقش رستم در 10 متری سمت چپ آرامگاه داریوش کنده شده است. این نقش شاپور را سوار بر اسب نشان می دهد که والرین و فیلیپ عرب در جلوی اسب او قرار دارند. فیلیپ زانو زده و مچ دست والرین در دست شاپور است. در پشت سر شاپور نیز نقشی از موبد کرتیر دیده می شود.

نقش بهرام دوم و درباریان او بر روی نقشی به جا مانده از دوره عیلام نو، در سمت راست نقش تاجگذاری اردشیر، حجاری شده است.این نقش 5 متر طول و 5/2 متر عرض دارد. به جز بهرام بقیه تصاویر به حالت نیم تنه نشان داده شده اند.

نقشی از بهرام دوم در حال نبرد با دشمنان در نقش رستم وجود دارد که درست در زیر آرامگاه داریوش اول قرار دارد.در پشت سر شاه شخصی درفش ساسانی را در دست گرفته است. در بالای این نقش، تصویری از یک شاه دیگر در حال نبرد دیده می شود که احتمالا بهرام سوم است.

نقش دیگری در سمت راست مقبره داریوش کبیر وجود دارد که متعلق به گمارده شدن نرسی توسط آناهیتا به شهریاری است. در این نقش در حال دادن حلقه شهریاری به نرسی دیده می شود.

در زیر آرامگاه اردشیر اول دو نقش از نبرد دیده می شود که نقش بالایی منسوب به آذر نرسه و نقش پایینی به هرمز دوم منسوب است.

[eMer@lD]

باروی خشتی

در دوره ساسنی محوطه نقش رستم از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. در این دوره بارویی را احتمالا از روی طرحی قدیمی از هخامنشیان، دور محوطه از خشت ساخته اند که با این کار دو نقش ساسانی اردشیر و بهرام از محوطه مقدس بیرون افتاده اند. این بارو را می توان به دوره اردشیر اول و شاپور اول نسبت داد.

[eMer@lD]

آتشدانهای سنگي دوگانه

در نقش رستم دهمين اثر از لحاظ ترتيب تاريخي آتشدانهاي سنگی دوگانه مي باشد كه در فاصله 150 متري نقش اردشير بابكان ، 2 قربانگاه از سنگِ كوه تراشيده اند كه شكلِ هرم ناقص توگود را دارند كه يكي از آنها از ديگري اندكي بزرگتر است . اما تزيينات و مشخصات هر دو يكي است .
شكل قربانگاه 4 طاقي است و رأسش كوچكتر از قاعده آن مي باشد .
مذبحِ جنوبي قاعده اش تقريبآ مستطيلي و مذبحِ شمالي قاعده اي مربعي دارد . كنار پاي دو مذبح سكويي است كه در قسمت جنوبي 3 پله مي خورد . جرزهاي چهارگانه قربانگاه ها به ستونهايي استوانه اي و ستبر و كوتاه مي ماند كه به پايه اي چهارگوش نهاده شده باشند و طاقها نسبتآ هلالي اند . پيشاني بام دو بندِ برجسته تزيين دارد و پنج دندانه مخروطي بر لبه بام تراشيده شده . در بامهاي مذبح ها ، حفره اي تقريبأ مربعي و به عمق 15 سانتيمتر درآورده اند كه براي جاي دادن پياله ها و مجمرهايي بوده است كه در مراسم ديني اهميت اصلي را دارا بوده است .

منظرة كلي از آتشدانهاي دوگانه

منظره از بالاي كوهپايه مشرف بر راه

[eMer@lD]

چاه سنگی

در پای کوه و در 15 متری سمت راست نقش عیلامی و نقش بهرام دوم و درباریانش، به یک گودی با پلان 5 ضلعی نامنظم بر میخوریم که شاید چاهی باشد که برای جمع کردن آب کنده شده است. تراش آن شبیه به چاهی است که در کوه مهر در شرق بناهای تخت جمشید کنده شده است. به دلیل پر شدن این چاه نمی توان عمق آن را تخمین زد. احتمالا این چاه نیز متعلق به دوره هخامنشی باشد.

[eMer@lD]

پاسارگاد، تخت جمشيد، نقش پيروزي، نقش برجسته بهرام(سراب بهرام)، بقعه شيخ يوسف سروستاني، قلعه دختر ،كاخ سروستان، كاخ فيروزآباد(كاخ اردشير)، نقش رستم ، عمارت نصيرالملك، ارگ کريمخاني ، آتشكده پاسارگاد، آرامگاه شاه شجاع، باغ نارنجستان قوام، باغ جهان نما، باغ دلگشا، باغ عفيف آباد، باغ ارم، چاه مرتاض علي، قصر ابونصر (تخت ابونصر)، عمارت باغ ايلخاني، عمارت باغ نشاط، عمارت كلاه فرنگي باغ نظر، قبر مادر نادر شاه، مدرسه خان، مدرسه آقاباباخان، عمارت ديوانخانه ، باغ چهل تن، باغ هفت تن، باغ تخت، حمام باغ نشاط، آتشكده صميكان قلعه ككها، قلعه اژدها پيكر

[eMer@lD]

عکس هایی زیبا از باغ ارم شیراز

این باغ و شیراز رو همه دوستان مشاهده کنند:











….

[eMer@lD]

شهر بيشابور

درعصر شاپور، اين شهر به اندازه‌اي آباد بود كه مردم از جاهاي دور براي سياحت به آنجا مي آمدند. شهر زيباي بيشابور، طبق نقشه شهرسازي به صورت مستطيل ساخته شده است. دو خيابان شمالي - جنوبي و شرقي - غربي، درمركز شهر يكديگر را قطع كرده‌اند. در زواياي قائم خيابان‌ها و كوچه‌ها، منشعب آن كاخ‌هاي سلطنتي با تزئينات و گچ بري‌هاي جالب توجه و زيبا، ايوان‌هاي مزين به موزاييك، پرستشگاه‌هاي رفيع و بي نظير جلوه خاصي به شهر مي‌بخشد. خندقي از شرق به جنوب كشيده شده و شهر را احاطه كرده است. بيشاپور دركنار جاده شاهي روزگار باستان كه يكي از مهمترين راه‌هاي ارتباطي كشور بود، احداث شده است. اين راه در زمان هخامنشيان تخت جمشيد و استخر را به شهر باستاني شوش و درعصر ساساني شهر «جور» فيروزآباد و بيشابور را به تيسفون، مقر امپراتوران ساساني وصل مي‌كرده است. بيشابور چنان با دقت طراحي و اجرا شده بود كه با زيباترين و ثروتمندترين شهرهاي دنياي متمدن آن زمان مانند انطاكيه عروس زيباي شهرهاي بيزانس (روم شرقي ) رقابت مي‌كرد و حتي بهتر از آن بود . خرابه‌هاي شهر بيشاپور، ابتدا از طرف موزه لوور پاريس توسط گريشمن كاوش شد، سپس توسط دكتر سرفراز باستانشناس دوران ساساني حفاري شد كه اكنون قسمتي از آن نمايان است. اما، قسمت اعظم اين شهر در دل خاك مدفون است.

[eMer@lD]

معبد عظيم آناهيتا

اين بناي عظيم وسردابه‌اي شكل، به صورت مكعبي است كه هر يك از اضلاع آن ۱۴ متر است و از سنگ‌هاي حجاري قالبي به ابعاد مختلف و بدون ملات و به صورت دوجداره ساخته شده است. فاصله ديوارها كه دوجداره است، بطور متوسط درحدود ۱۲۰ سانتي متر خالي است. ا ين فاصله را از كف تا ارتفاع ۵ متري با خاك و لاشه سنگ پركرده اند. اين معبد داراي چهار مدخل درچهارطرف به بلندي تقريباً ۴ متر و پهناي ۱‎/۶۰ متر به سبك معماري تخت جمشيد ساخته شده است. بر روي بدنه شمالي اين بنا، چهار مجسمه گاو به هيأت سرستون‌هاي هخامنشي حجاري، و به صورت دو پشته و معكوس نصب بوده است. هم اكنون بر روي بدنه شمالي، دوتاي آن موجود است. از اين معبد براي تشكيل اجتماعات مذهبي و انجام مراسم ديني استفاده مي‌شده است. نيايشگران مي‌توانستند بر روي سكوي اطراف آبگير يا حوضچه صحن مركزي گردآيند و گردش و جريان آب را كه در سه راهروي بزرگ و متقارن در كانال‌هاي باريك جريان داشت، ببينند. اين بناي مكعبي شكل از سطح زمين‌هاي اطراف خود در حدود ۶ متر پايين‌تر ساخته شده است. از ۱۴ متر ارتفاع آن، فقط ۸ متر از سطح طبيعي اطراف نمايان است و بقيه سطوح به علت سردابه‌اي بودن، در عمق زمين قرار گرفته است. دراين مكان، بازي با آب و نيايش آن بيش از هر چيز ديگر مورد توجه بوده است. احتمالاً جريان آب دراين مكان جنبه اعتقادي داشته و ارتباط مستقيم با نيايش فرشته آب دارد. گمانه زني معبد آناهيتا در حدود ۶۰ سال پيش توسط گريشمن صورت گرفته است. دكتر هوف، معتقد است كه اين بنا آتشگاه بيشابور بوده، ولي حفاري كامل اين معبد توسط دكتر سرفراز انجام گرفته است. گفته مي‌شود، شاپور اول به همسر خود نام ملكه آذرآناهيتا را داده و معبد عظيم بيشاپور را به نام ناهيد معرفي كرده است. معبد بزرگ آناهيتا سمبل پرستشگاه آب است.

[eMer@lD]

تالار تشريفات يا كاخ پذيرايي

تالار تشريفات دوره ساسانيان در محوطه‌اي به مساحت ۷۸۱ مترمربع، يكي از بزرگترين آثار معماري ساساني به صورت چليپا در تاريخ معماري جهان است. از طرح و نقشه اين بناي بزرگ در ساختن آتشكده‌ها استفاده مي‌شده است. اين بنا، داراي چهار ورودي در چهارضلع تالار است. در هرضلع آن چهار تاقچه با گچبري بي‌نظير به شكل حركت خورشيد و گل، رنگ آميزي شده بود. اين تالار جمعاً ۶۴ تاقچه داشته است. تالار تشريفات، داراي پوشش ضربي و نيم دايره‌اي بوده است. صحن مركزي آن مربعي، به طول ۲۳*۲۳ متر مربع مي‌باشد. اطراف كاخ را دالانهاي متعددي احاطه كرده است. دالان غربي آن به معبد آناهيتا منتهي مي‌شود.

ايوان موزاييك

درانتهاي دالان‌هاي شرقي و غربي تالار تشريفات، دو ايوان مفروش به موزاييك با نقش و نگارهايي از چهره و اندام انسان و گل و گياهان در كف تزيين شده است. يكي از اين قطعات در موزه ايران باستان و تكه‌اي ديگر هم، زينت بخش موزه لوور پاريس است.

[eMer@lD]

ستون هاي يادبود

درفاصله ۵۲۶ متري غرب معبد آناهيتا درحاشيه خيابان شمالي و جنوبي شهر بيشابور، دو ستون سنگي با سرستون‌هاي ظريف و حجاري شده به نام ستون يادبود قرار دارند. ارتفاع اين ستون‌ها سه متر و ۷۰ سانتيمتر و قطر پايه ۷۰ سانتيمتر است. به گفته دكتر سرفراز كاوشگر حفاري‌هاي بيشابور، اين ستونها ، يادبود شهر مي‌باشند. سند تاريخي ساخت شهر بيشابور، در روي ستون سمت راست به خط پهلوي ساساني حك شده است. طراح و مهندس شهر شخصي به نام اپساي دبير، اهل حران سوريه بوده است.
درفاصله ۵۲۶ متري غرب معبد آناهيتا درحاشيه خيابان شمالي و جنوبي شهر بيشابور، دو ستون سنگي با سرستون‌هاي ظريف و حجاري شده به نام ستون يادبود قرار دارند. ارتفاع اين ستون‌ها سه متر و ۷۰ سانتيمتر و قطر پايه ۷۰ سانتيمتر است. به گفته دكتر سرفراز كاوشگر حفاري‌هاي بيشابور، اين ستونها ، يادبود شهر مي‌باشند. سند تاريخي ساخت شهر بيشابور، در روي ستون سمت راست به خط پهلوي ساساني حك شده است. طراح و مهندس شهر شخصي به نام اپساي دبير، اهل حران سوريه بوده است.






* بناي آثار سكونت اسلامي
آثار سكونت اسلامي دراين شهر تاريخي يك مدرسه علوم ديني يا مسجد است. طرح آن مطابق بناهاي دوره آل بويه مي‌باشد. بناهاي ديگري هم در قرن سوم و چهارم و پنجم هجري در اين شهر موجود است. پايه ستون‌هاي سنگي با كتيبه هاي قرآني آميخته به نقش گل و گياه و رنگ‌هاي زيبا روح خاصي به اين مكان مذهبي داده است.