من یه سوالی دارم. تو ویکیپدیا یکی نوشته تو سنگ کلیه سمت چپ بدن درد می گیره. این درسته؟ یعنی احتمال داره که کلیه راست بدن سنگ نده؟
من یه سوالی دارم. تو ویکیپدیا یکی نوشته تو سنگ کلیه سمت چپ بدن درد می گیره. این درسته؟ یعنی احتمال داره که کلیه راست بدن سنگ نده؟
سلامنوشته شده توسط tasnim68 [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
درد ناشی از سنگ کلیه در ناحیه زیر شکم حس میشود و به طور تیپیک در پهلو شروع شده و با حرکت رو به پایین سنگ در حالب به کشاله ران ، وولو و بیضه ها انتشار می یابد
درد در پهلو یا پشت شما درست زیر دنده تحتانی شروع میشه
نه ،علمی نیست .این درسته؟
نه ،ربطی ندارهیعنی احتمال داره که کلیه راست بدن سنگ نده؟
کلیه ها از یک نوع بافت تشکیل شدند
وظيفه کليه ها برداشت مواد زائد از خون و بازگرداندن خون تصفيه شده به بدن مي باشد. هر دقيقه حدود يک ليتر خون - يک پنجم خوني که توسط قلب پمپ مي شود- از طريق سرخرگ کليوي وارد کليه ها مي شود. پس از اينکه خون تصفيه شد خون تصفيه شده از طريق سياهرگ هاي کليوي به بدن باز مي گردد
داخل هر کليه متجاوز از يک ميليون واحد بسيار ريز عملکردي بنام نفرون وجود دارد. هر نفرون از يک صافي بسيار کوچک بنام کلافه -گلومرول- که به يک لوله کوچک - توبول - متصل است تشکيل مي شود. آب و مواد زائد توسط اين صافي از خون جدا مي شوند و به داخل لوله هاي کوچک -توبول ها- جريان پيدا مي کنند
قسمت عمده اين آب توسط لوله هاي کوچک باز جذب مي شود و مواد زائد بصورت غليظ وارد ادرار ميشوند تا دفع گردند
موفق باشید
---------- Post added at 04:17 PM ---------- Previous post was at 04:14 PM ----------
سوالات متداول:
سنگ کليه بيماری جددی نيست. حتی می گويند، فرعون هم به اين بيماری مبتلا بوده و يکی از ويژگی های طبيب مشهورش، سينوهه، توانايی درمان درد سنگ کليه بوده است. با پيشرفت علم پزشکی، درمانهای پيشرفته تری برای اين بيماری کشف و ابداع شده که سنگ کليه را جزو بيماری های ساده دنيا کرده است. اما هنوز هم درد سنگ کليه اگر نگوييم طاقت فرساترين دست کم يکی از وحشتناک ترين دردهايی است که تاکنون بدن انسان تحمل کرده است. به همين دليل درباره چگونگی پيشگيری و درمان اين درد با دکتر سيد کاظم فروتن، جراح و متخصص کليه و مجاری ادرار صحبت کرديم .
همه ما سنگ کليه را به عنوان يک درد وحشتناک پهلو می شناسيم، آيا سنگ کليه علائم ديگری هم دارد؟
سنگ کليه می تواند بدون علامت باشد تا زمانی که کليه را از کار بيندازد. يعنی ممکن است کليه سنگ بسازد، علائم هم ندهد و کسی هم متوجه نشود و در نهايت روزی کليه را نارسا کند. اما يکی از مهم ترين علائم سنگ کليه درد است. اين درد معمولا" شب ها شروع می شود و فرد را از خواب بيدار می کند. در واقع درد سنگ کليه شديد و غيرقابل تحمل است. خانم هايی که تجربه زايمان را داشته اند و بيمار سنگ کليه هم هستند، می گويند، درد زايمان قابل مقايسه با درد سنگ کليه نيست. واقعا" اين بيماران هنگام درد خيلی زجر می کشند. يکی ديگر از علائم سنگ، تغيير رنگ ادرار به صورت خونی يا رنگ چای شدن است. بعضی از بيماران سنگ کليه، با علامت عفونت مراجعه می کنند. در اين موارد، سنگ کليه جزو اورژانس های پزشکی است و بايد فورا" به آن رسيدگی شود.
اندازه سنگ کليه با شدت علائم آن ارتباطی دارد؟
خير، هيچ ارتباطی بين اندازه و علائم سنگ وجود ندارد.
درد چه موقع ايجاد می شود؟
معمولا" سنگ وقتی می خواهد دفع بشود، درد ايجاد می کند و وقتی جايش ثابت شد، درد از بين می رود، به عبارتی وقتی درد سنگ کليه از بين رفت، مفهومش دفع سنگ نيست. يعنی وقتی درد شروع شد و بعد تسکين پيدا کرد، بايد تکليف سنگ مشخص شود و نبايد بيمار فکر کند که چون ديگر درد ندارد پس همه چيز خوب شد و سنگ از بين رفت. بايد به کمک سونوگرافی و عکس راديولوژی مخصوص کليه و مجاری ادرار، اين سنگ پيگيری شود و اگر پيدا نشد آن وقت بگوييم که سنگ افتاده است و يک نفس راحت بکشيم .
همانطور که خودتان گفتيد، برخی سنگ های کليه علامت ندارند، با اين حساب افرادی که هيچ علامتی ندارند، از کجا بفهمند که سنگ کليه دارند؟
تشخيص سنگ کليه در کسانی که تاکنون سنگ کليه نداشته اند، هيچ علامتی هم ندارند، کمی مشکل است. از طرفی نمی توان به تمام افراد جامعه هم توصيه کرد که بروند و سونوگرافی و راديولوژی بشوند، چرا که احتمال دارد سنگ کليه داشته باشند. بنابراين ما توصيه می کنيم در کسانی که ممکن است کليه سنگ ساز داشته باشند و دلايلی به نفع سنگ کليه در آنها وجود دارد، بررسی های لازم صورت گيرد، مثلا" کسانی که در فاميل درجه يکشان سابقه سنگ کليه وجود دارد، هر سال يا هر دو سال يکبار، برای اين بررسی ها به پزشک مراجعه کنند. افرادی هم که خودشان سابقه سنگ کليه دارند، بايد سالی يکبار تحت سونوگرافی و بررسی های لازم قرار بگيرند.
چرا کليه بعضی از افراد سنگ ساز است؟
اينکه چرا سنگ کليه ايجاد می شود؟ چرا در يک کليه بيشتر از ديگری سنگ توليد می شود؟ چرا بعضی بيشتر و بعضی کمتر سنگ کليه دارند؟ سئوالاتی هستند که هنوز بطور مشخص جواب آنها پيدا نشده است. اما در اين زمينه نظريه هايی وجود دارد. مثلا" اگر غلظت مواد داخل ادرار زياد شود، می تواند زمينه ساز سنگ کليه شود يا در برخی موارد زمينه های ارثی برای تشکيل سنگ مطرح است که استعداد فرد را در ابتلا به سنگ کليه افزايش می دهد.
سنگ چگونه تشکيل می شود؟
وقتی غلظت موادی در داخل يک محلول بيش از حد شود، در نهايت به حالت فوق اشباع در می آيند و به کريستال تبديل شده و رسوب می کنند، مثل اتفاقی که موقع توليد نبات رخ می دهد. نبات رابا همين روش توليد می کنند. ابتدا محلول شکر و آب را غليظ می کنند، و سپس داخل اين محلول غليظ نخ آويزان می کنند تا کريستال های شکر دور اين نخ جمع شوند و نبات توليد شود. اين همان اتفاقی است که هنگام تشکيل سنگ کليه می افتد. وقتی غلظت مواد در ادرار زياد شود، زمينه تشکيل هسته سنگ در ادرار فراهم می شود. وقتی هم که اين هسته اوليه ايجاد شد، ساير مواد دور اين هسته رسوب می کنند و سنگ بزرگ می شود.
جنس اين سنگ ها معمولا" چيست؟
شايع ترين نوع سنگ کليه ، سنگ های کلسيمی هستند. شايد حدود 80 تا 85 درصد از انواع سنگ های کليوی سنگ های کلسيمی هستند. اين سنگ های کلسيمی هم عموما" به صورت نمک های کلسيم هستند. يعنی مثلا" اگزالات کلسيم يا فسفات کلسيم، بعد از سنگ های کلسيمی، سنگ های عفونی، اسيد اوريکی و ساير انواع سنگ ها شيوع دارند. ولی اکثر افرادی که گرفتار سنگ کليه می شوند، در واقع گرفتار سنگهای کلسيمی هستند.
اين کلسيمی که در کليه غلظتش بالا می رود و سنگ می شود، از کجا می آيد؟
اين کلسيم ممکن است ، بيش از حد از روده جذب شود. ببينيد ، ما در طول روز حدود هزار ميلی گرم کلسيم مصرف می کنيم که از اين مقدار چيزی حدود يک سومش جذب می شود. اگر اين ميزان جذب به هر دليلی افزايش يابد، مثلا" ميزان کلسيمی که مصرف می کنيم، زياد باشد،می تواند باعث تشکيل سنگ شود. ممکن است، ميزان کلسيمی که از طريق کليه دفع می شود، به دليل يک بيماری افزايش يابد. البته اين بيماری ها عموما" بيماری های مربوط به استخوان و هورمون های مربوط به آن هستند. مثلا" در بيماری هيپرپاراتيروئيدی ، برداشت کلسيم از استخوان ها افزايش می يابد و می رود که از کليه دفع شود و تبعا" غلظتش در ادرار افزايش يافته و باعث تشکيل سنگ می شود. در بعضی از موارد هم کلسيمی که به کليه می رسد زياد نيست ولی خود کليه به دليل مشکلی که دارد، بيش از حد کلسيم را دفع می کند. ماجرا از اين قرار است: حدود 95 درصد کلسيمی که در ابتدای واحدهای کليوی وارد ادرار می شود، دوباره در کليه باز جذب می شود. اگر کليه ای نتواند اين 95درصد کلسيم را باز جذب کند، مسلما" غلظت کلسيم ادرار بالا می رود و زمينه ساز تشکيل سنگ می شود.
به اين ترتيب، کسانی که کليه سنگ ساز دارند، بايد مصرف مواد غذايی کلسيم دار را کم کنند؟
نخير! تفکری که می گويد کسانی که کليه سنگ ساز دارند. نبايد لبنيات بخورند، کاملا" غلط است. چون اولا برخی افراد هستند که بدنشان به کلسيم اضافه نياز دارد. مثلا" زنان باردار و کسانی که دچار پوکی استخوان هستند. ثانيا" در برخی موارد سنگ کليه ، ما به بيمار توصيه مي كنيم كه بيشتر كلسيم مصرف كند. مثلا" در سنگ های اگزالات کلسيم، اگر شما کلسيم بيشتری مصرف کنيد، اين کلسيم در روده به اگزالات متصل می شود و اصلا" از روده جذب نمی شود و به اين ترتيب ، يون اگزالات که افزايش آن در ادرار باعث تشکيل اگزالات کلسيم در کليه شده و رسوب می کرد و سنگ اگزالات کلسيمی تشکيل می داد، اصلا" وارد بدن نمی شود.
پس بيمارانی که کليه سنگ ساز دارند، بايد از چه غذاهايی پرهيز کنند؟
تقريبا" تنها چيزی که ما توصيه می کنيم که بيماران سنگ کليه از آن پرهيز کنند، نمک است . ببينيد، يکی از مواد غذايی که باعث توليد سنگ می شود، نمک است. البته ما سنگ نمک که نداريم ولی نمک عاملی است که به ساخته شدن سنگ های کلسيمی کمک می کند. نمکی که از روده جذب می شود، از طريق کليه بايد دفع شود. اما مشکل همين جاست چرا که وقتی نمک می خواهد از کليه را وارد ادرار شود، با خودش کلسيم را وارد ادرار می کند و به اين ترتيب غلظت کلسيم ادرار افزايش می يابد. بنابراين همان نمکی که هنگام پختن غذا به آن زده می شود کافی است و افرادی که کليه سنگ ساز دارند، نبايد سرسفره به غذايشان نمک بزنند و مواد شور مثل خيار شور را مصرف نکنند.
کسانی که کليه سنگ ساز دارند، بايد چه مواد غذايی را بيشتر مصرف کنند؟
در ابتدا گفتيم که اگر غلظت مواد در ادرار زياد شود، زمينه های تشکيل سنگ کليه فراهم می شود. حالا می گوييم که برای جلوگيری از تشکيل سنگ بايد اين غلظت مواد را کم کنيم. به عبارتی بايد ادرار را تا می توانيم، رقيق کنيم. يعنی فردی که کليه سنگ ساز دارد، بايد آب و مايعات زيادی مصرف کند.
چقدر بايد آب و مايعات مصرف کرد؟
چقدر آب خوردن مهم نيست . چقدر ادرار داشتن مهم است. ممکن است فردی در محيطی گرم زندگی کند يا فعاليت روزانه اش زياد باشد، روزی 5 تا پارچ هم آب بخورد ، ولی باز کافی نباشد. چون همه اين 8 ليوان آبی که می خورد، عرق می شود و چيزی از آن به ادرار نمی رسد تا رقيق شود. اين فايده ای برای پيشگيری از سنگ کليه ندارد. برای همين بايد ملاک، ميزان ادرار باشد نه ميزان آبی که فرد می خورد. ما به بيماران توصيه می کنيم آنقدری آب بخورند که روزانه بيش از 2 ليتر ادرار داشته باشند. يا بعبارتی در طول خواب شبانه يک بار برای ادرار کردن به دستشويی بروند. بيماری که کليه سنگ ساز دارد، اگر احساس تشنگی کند و بعد آب بخورد، از قافله عقب مانده است. يعنی چنين بيمارانی نبايد هيچ وقت احساس تشنگی کنند و هميشه قبل از احساس تشنگی آب بخورند. اين بيماران بايد شب ها هنگام خواب يک ليوان بالای سرشان باشد، موقع کار روی ميزشان يک ليوان آب باشد . يعنی برای دسترسی به آب نبايد بيمار مشکلی داشته باشد.
اينکه برخی بيماران آب چشمه خاصی را مصرف می کنند، يا فقط آب معدنی می خورند، کار درستی است؟
اين سئوال شايعی در بين بيماران مبتلا به سنگ کليه است . اما ما اصلا" به چنين سئوالی اعتقاد نداريم. مگر تمام افرادی که از آب شهر استفاده می کنند، سنگ کليه توليد کرده اند که حالا اين بيماران آب شهر را استفاده نکنند. تازه برعکس وقتی بيماران خودشان را به يک نوع آب خاص مثلا" آب فلان چشمه محدود می کنند، وقتی به آن آب دسترسی ندارند، کمتر آب می نوشند و همين می تواند زمينه ساز توليد سنگ شود. اما اصل مصرف اب نوع آن نيست، بلکه حجم و مقدار آن است که بايد زياد باشد. آب هندوانه و ماءالشعير و از اين قبيل درمان های سنتی هم اشکالی ندارند ولی آنها هم اصولا" از طريق افزايش حجم ادرار از سنگ سازی کليه جلوگيری می کنند. ما توصيه می کنيم ، بيماران هر داروی سنتی که سهل الوصول است، خيلی هم گران نيست، ضرری هم ندارد و مورد تائيد پزشکان است مصرف کنند، ولی در کنارش آب و مايعات زيادی بخورند.
اگر کسی زياد آب بخورد و سنگ کليه اش دفع شود، چه بايد بکند؟
اگر کسی سنگش را انداخت دليل نمی شود که همين حالا سنگی در کليه اش وجود نداشته باشد. چنين بيماری وقتی به ما مراجعه می کند، اگر درد داشته باشد، با مسکن دردش را ساکت می کنيم و بعد بررسی های خودمان را شروع می کنيم . معمولا" اين بررسی ها شامل عکس KUB و سونوگرافی کليه است. سپس بر اساس يافته های اين بررسی اوليه تصميم می گيريم. برای بيمارمان چه کار بکنيم. يعنی بر اساس جنس، اندازه و محل سنگ کليه تصميم می گيريم که برای بيمار چه روش درمانی اتخاذ کنيم. اما يک نکته مهم را بايد در مورد درمان سنگ کليه بگويم و آن اين که تقريبا" امروزه ديگر جراحی باز کليه در درمان سنگ کليه لزومی ندارد مگر در موارد بسيار خاص که خيلی هم نادر هستند. يعنی در حال حاضر در همين کشور خودمان به راحتی می توان سنگ های کليه را با روش هايی مثل سنگ شکن و جراحی مختصر يا همان PCN درمان کرد. توصيه من به تمام بيماران سنگ کليه اين است که اگر جراحی به آنها گفت که بايد برای درمان سنگشان جراحی باز کليه شوند، حتما" با يکی دو جراح کليه و مجاری ادرار ديگر هم در اين مورد مشورت کنند.
يك متخصص تغذيه:
ليکوپن موجود در هندوانه از ابتلا به انواع سرطان جلوگيري ميکند
مصرف هندوانه در كاهش خطر تشكيل سنگ كليه موثر است
يك متخصص تغذيه با اشاره به نقش هندوانه در کاهش خطر ابتلا به انواع سرطانها به ويژه سرطانهاي پروستات، ريه و معده گفت: بررسيها نشان ميدهد كه هندوانه در جلوگيري از بروز سرطان پانکراس، کولون، رکتوم و سينه نيز مفيد است.
سعيده حکيم در گفتوگو با خبرنگار بهداشت و درمان ايسنا واحد علوم پزشکي ايران، هندوانه را منبع قابل توجه ويتامين C عنوان كرد و گفت: 6 درصد وزن هندوانه را ماده جامد و مابقي وزن آن را آب تشکيل ميدهد.
وي ميزان بتاكاروتن موجود در هندوانه را بالا عنوان كرد و گفت: ويتامين C و بتاکاروتن در گروه آنتياکسيدانهاي قوي هستند. همچنين بررسيها نشان داده ليکوپن موجود در هندوانه حتي از گوجه فرنگي هم بالاتر است.
به گفته اين متخصص تغذيه، پتاسيم موجود در هندوانه در کاهش فشار خون موثر بوده و در كاهش خطر تشکيل سنگ کليه کمک قابل توجهي ميکند.
وي گفت: هندوانه فاقد کلسترول و چربيهاي اشباع است. اين ميوه در تقويت سيستم ايمني و دفاع عليه عفونتها نقش موثري دارد. مصرف هندوانه در کاهش علائم استئوآرتريت و روماتيسم نيز موثر است.
انتهاي پيام
بيماريهاي كليوي «سن» نميشناسد
يك متخصص ارولوژي:
درد، حالت تهوع و سوزش ادرار از علايم بيماريهاي كليوي است
ساكنان مناطق گرم از مايعات زياد استفاده كنند
مديرگروه ارولوژي دانشگاه علوم پزشكي جنديشاپور اهواز سنگ كليه، سرطان مثانه و پروستات را از بيماريهاي شايع ارولوژي در خوزستان عنوان كرد و گفت: در صورت تشخيص به موقع، درمان اين بيماريها بهتر انجام ميشود.
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان ايسنا منطقه خوزستان، دكتر محمدعلي حسيني با اشاره به عملكرد «كليهها» در دفع سموم بدن گفت: بنابراين «كليهها» از مهمترين ارگانهاي بدن هستند كه اختلال در عملكرد آنها بروز مشكلاتي در دفع سموم بدن را سبب ميشود.
حسيني تصريح كرد: بيماريهاي مربوط به كليه ميتواند در هر سني ايجاد شود. بنابراين لازم است با شناخت اين بيماريها و اطلاع از علايم آنها به موقع به پزشك مراجعه شود.
وي با اشاره به شرايط آب و هوايي استان خوزستان، ادامه داد: آب و هواي گرم اين استان افزايش فشار به كليهها را سبب ميشود. در آب و هواي گرم، تبخير مايعات از سطح بدن افزايش مييابد و در چنين شرايطي به منظور جلوگيري از بروز مشكل در عملكرد كليهها، لازم است ميزان نوشيدن آب افزايش يابد.
اين متخصص ارولوژي تاكيد كرد: كاهش بيش از حد آب و مايعات در بدن، تجمع سموم بدن در كليهها را به دنبال خواهد داشت. به اين ترتيب كليه دچار نارسايي شده و در صورت ادامه اين روند حتي ممكن است به مرگ بيمار منجر شود.
حسيني بر افزايش اطلاعات عمومي جامعه در مورد بيماريهاي ارولوژي تاكيد كرد و ادامه داد: درد، تب و لرز، استفراغ، حالت تهوع، سوزش ادرار و وجود خون در ادرار از مهمترين علايم وجود مشكل در كليهها است و هر فردي در صورت مشاهده چنين علايمي بايد براي انجام آزمايشهاي مربوط به پزشك مراجعه كند.
انتهاي پيام
نتايج جديد محققان تغذيه نشان داد: رعايت رژيم غذايي پيشگيري از فشار خون از ابتلا به سنگ کليه جلوگيري ميکند.
به گزارش سرويس پژوهشي ايسنا - منطقه علوم پزشکي تهران - محققان اثرات رژيم کاهش فشار خون شامل ميوهها، سبزيجات، مغزها و تمام دانهها و نوشيدنيهاي کم شيريني و گوشت فرآوري شده و قرمز و محصولات لبني خون موسوم به DASH را مورد بررسي قرار دادند.
در اين پژوهش، محققان نمونه ادرار طي 24 ساعت در بيش از 3 هزار و 400 فرد را با سابقه سنگ كليه و بدون سابقه سنگ کليه بررسي كردند.
افرادي که از رژيم غذايي کاهش فشار خون استفاده ميکنند، مايعات بيشتري نسبت به افرادي که از اين رژيم استفاده نميکنند در ادرار خود دفع ميکنند.
محققان معتقدند دو ترکيب موجود در رژيم DASH يعني مصرف لبنيات کمچرب و گياهان به نظر مي رسد خاصيت ضد سنگ ساز کليه دارد.
محققان دريافتند نمونه ادرار افراد تحت رژيم DASH داراي ميزان بالايي از سيترات است که ميتواند نقش تعيينکننده اي در جلوگيري از ابتلا به سنگ هاي کليه داشته باشد.
انتهاي پيام
نتايج يك مطالعه نشان داد:
کاهش آسيبهاي کليوي درکودکان، با تشخيص ودرمان به موقع عفونتهاي ادراري
استفاده به موقع از روشهاي مناسب تشخيصي و درماني عفونت ادراري كودكان، نقش بسزايي در كاهش آسيب عملكرد كليوي كودكان دارد.
به گزارش سرويس پژوهشي ايسنا، منطقه علوم پزشکي تهران، دکتر "مصطفي شريفيان" از مرکز تحقيقات عفوني کودکان دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي، مطالعهاي را با هدف «بررسي رابطه ميان مدت تاخير شروع درمان عفونت ادراري در كودكان با ميزان آسيبهاي كليوي» انجام داده است.
در اين مطالعه تحليلي كه بر روي 100 كودك بستري به دليل عفونت ادراري در بيمارستان كودكان انجام گرفت، مدت تاخير در شروع درمان، نتايج اسكن DMSA در ابتداي بستري و 6 ماه بعد از درمان، تغييرات آزمايش آناليز ادرار و علايم باليني بيمار هنگام مراجعه مورد بررسي قرار گرفت. تشخيص عفونت ادراري بر اساس علايم باليني و كشت مثبت ادرار يا وجود آثار پيلونفريت در اسكن DMSA بود.
در اين مطالعه 77 درصد بيماران دختر و 23درصد پسر بودند. محدوده سني بيماران از 1 ماه تا 14 سال و ميانگين سني آنان 3 سال و 3 ماه بود. ميانگين مدت شروع علايم باليني تا آغاز درمان 4 و6 روز بود.
همچنين كودكاني كه با ميانگين تاخير 2و6 روز مراجعه كرده بودند، كمترين آسيب و كودكاني كه با ميانگين تاخير 6/6 روز مراجعه كرده بودند، بيشترين آسيب را در اسكن DMSA نشان دادند. در ميان 27 كودكي كه اسكن DMSA شش ماه بعد را انجام داده بودند، 51/9 درصد داراي اسكن نرمال با ميانگين تاخير شروع درمان 8/2 روز و 3/33 درصد داراي اسكار كليوي با ميانگين تاخير شروع درمان 6 روز بودند.
نتايج اين مطالعه بيان کننده اين مطلب بود که ضايعات برگشت ناپذير كليوي در يك سوم بيماران كه به طور متوسط 6 روز تاخير در شروع درمان داشتند، مشاهده شد.
با توجه به اهميت تشخيص به موقع و شروع هرچه سريعتر درمان عفونت ادراري در جلوگيري از آسيبهاي كليوي، استفاده به موقع از روشهاي مناسب تشخيصي و درماني عفونت ادراري كودكان، نقش بسزايي در كاهش آسيب عملكرد كليوي كودكان دارد.
خلاصه اين پژوهش در مجله پژوهش در پزشکي به چاپ رسيده است.
انتهاي پيام
کلیه
کُلیه (فارسی قدیمیتر گُرده) یکی از اندامهای درونی بدن انسان و برخی دیگر از جانداران است.
بطور معمول در هر فرد سالم دو کلیه وجود دارد که هر یک در یکطرف ستون مهرهها و زیر دندههای تحتانی واقع شده اند. کلیهها به رنگ قرمز متمایل به قهوهای بوده و از نظر شکل شبیه لوبیا میباشند. هر کلیه به اندازه مشت بسته فرد است. اکثر اعضاء بدن برای عملکرد مطلوب وابسته به کلیهها هستند. در نتیجه کلیهها یکی از مهمترین اعضای بدن انسان هستند.
وظایف کلیهها
مهمترین وظیفه کلیهها برداشت مواد زائد از خون و بازگرداندن خون تصفیه شده به بدن میباشد. هر دقیقه حدود یک لیتر خون (یک پنجم خونی که توسط قلب پمپ میشود) از طریق سرخرگ کلیوی وارد کلیهها میشود. پس از اینکه خون تصفیه شد خون تصفیه شده از طریق سیاهرگهای کلیوی به بدن باز میگردد. داخل هر کلیه متجاوز از یک میلیون واحد بسیار ریز عملکردی بنام نفرون وجود دارد. هر نفرون از یک صافی بسیار کوچک بنام کلافه (گلومرول) که به یک لوله کوچک (توبول) متصل است تشکیل میشود. آب و مواد زائد توسط این صافی از خون جدا میشوند و به داخل لولههای کوچک (توبول ها) جریان پیدا میکنند. قسمت عمده این آب توسط لولههای کوچک باز جذب میشود و مواد زائد بصورت غلیظ وارد ادرار میشوند تا دفع گردند. ادرارهای جمع شده از لولههای کوچک وارد قسمت قیفی شکل بنام لگنچه کلیه شده و سپس از طریق لولهای بنام حالب وارد مثانه میشود. مثانه ادرار را تا زمانی که ادرار کنید نگهداری میکند. پس از مثانه ادرار از طریق لولهای بنام پیشابراه از بدن خارج میشود. کلیه سالم بطور معمول یک تا ۲ لیتر ادرار در روز و بر اساس میزان مایعات دریافتی تولید میکند. کلیه سالم قابلیت افزایش فعالیت خود را دارد بطوریکه اگر یک کلیه از دست رود کلیه دیگر بزرگ شده و کار دو کلیه را انجام خواهد داد.
سه وظیفه اصلی کلیه ها
1-کلیهها آب بدن را تنظیم میکنند: برای اینکه بدن شما بدرستی و به نحو مطلوب فعالیت کند لازم است که دارای حجم مناسب آب باشد. یکی از مهمترین وظایف کلیهها برداشت آب اضافی یا حفظ آب بدن در موارد ضرورت میباشد.
2-کلیهها مواد زائد را برداشت میکنند: بسیاری از مواد در خون و مایعات بدن باید در اندازه مناسب وجود داشته باشند تا بدن به درستی عملکرد داشته باشد. برای مثال: سدیم و پتاسیم مواد معدنی هستند که از مواد غذایی بدست میآیند. این مواد معدنی برای سلامتی لازم هستند اما باید در حد معینی نگهداشته شوند. زمانیکه کلیهها بدرستی فعالیت کنند، مواد زائد از بدن داخل ادرار ترشح میشوند همچنین کلیهها در تنظیم سایر مواد معدنی در بدن مانند: کلسیم و فسفر که برای تشکلی استخوان لازمند، کمک میکنند مواد زائد مانند: اوره و کراتی نیز باید از بدن خارج شوند. اوره و سایر مواد زائد زمانی که بدن پروتئینها مانند: گوشت را تجزیه میکند، تشکیل میشوند. کراتی نین یک محصول زائد ماهیچه است. اگر فعالیت کلیهها کاسته شود، اوره و کراتی نیز در خون افزایش مییابند بسیاری از محصولات زائد اگر از مایعات بدن جدا نشوند برای بدن سمی هستند برای مثال، وقتی فردی دارویی مصرف میکند، مواد زائد شیمیایی که از مصرف این دارو در بدن بوجود میآیند، عمدتاً توسط کلیهها از بدن خارج میشوند.
۳- کلیهها هورمون میسازند: کلیههای سالم پیک (پیغام بر)های شیمیایی مهمی بنام هورمونها را نیز میسازند. این هورمونها در جریان خون گردش کرده و بعضی از عملکردهای بدن مانند: فشار خون، ساخت گویچههای قرمز و برداشت کلسیم از رودهها را تنظیم میکنند.
نشانههای بیماری کلیوی
بیماری کلیوی معمولاً بی سر و صدا پیشرفت میکند و پیش از ایجاد هر گونه شکایت موجب تخریب قسمت عمدهای از فعالیت و عملکرد کلیه میگردد. بنابراین افراد در معرض خطر پیشرفت بیماری کلیوی باید بطور مرتب مورد ارزیابی قرار گیرند. این افراد کسانی هستند که مبتلا به بیماری قند - دیابت - پرفشاری خون، بیماری عروقی و وابستگان نزدیک افراد مبتلا به بیماریهای ارثی کلیه میباشند گاهی اوقات افراد با بیماری شدید کلیوی نیز بدون علامت میباشند. این موضوع اهمیت آزمایش خون یا ادرار را در بررسی مشکلات کلیوی روشن میکند. بهرحال شکایات و علائم زیر میتوانند نشانگر بیماری کلیوی باشند که در صورت وجود، انجام آزمایشات و بررسیهای بیشتر توصیه میشود بعضی از علائمی که میتواند نشانگر بیماری کلیوی باشد عبارتاند از:
خستگی
پرفشاری خون
ورم چشم ها، دست یا پا
دفع ادرار خونی، تیره یا رنگ چای
شبادراری (بیشتر از یک بار در موقع خواب)
کاهش اشتها(کاهش وزن)
خارش سراسری پایدار
زمانی که کلیهها نارسا شوند مواد زائد و مایعات در بدن تجمع پیدا کرده و شما نیاز به درمان دیالیز (برای تصفیه خون یا به وسیله ماشین یا از راه شکم و بصورت دیالیز صفاقی) یا پیوند کلیه دارید چگونه میتوانید در پیشگیری از بیماریهای کلیوی موثر باشید. فشار خون خود را بطور منظم چک کنید. فشار خون بالا و کنترل نشده سرعت طبیعی هر گونه بیماری کلیوی را افزایش میدهد. اگر شما مبتلا به مرض قند میباشید، باید بیماری شما تحت کنترل درآید. تعداد زیادی از بیماران کلیوی مبتلایان به بیماری قند میباشند به ویژه و حتی الامکان از مصرف داروهایی که توسط پزشک تجویز نشدهاند ماند مسکنها خودداری کنید. پیش از مصرف هر دارو حتما با پزشک خود مشورت نمائید دیگر داروهای ویژه مانند سموم، آفتکشها و مواد مخدر و ...- نیز میتوانند موجب آسیب کلیه شوند. پزشک شما مشکلات و عوارض ناشی از مصرف طولانی مدت و بدون مجوز این داروها را بیان میکند.
محافظت از کلیه
«اگر یک کلیهام را اهدا کنم و آن یکی به اندازه کافی نتواند کار کند حتما از کارم پشیمان میشوم.» «یک کلیه نمیتواند به تنهایی عملکرد مناسبی داشته باشد. خیلیها با دو کلیه به مشکل میخورند و باید دیالیز کنند. پس اگر یکی را اهدا کنم حتما دچار مشکل میشوم.»
این نگرانیها بیمورد است اگر بدانیم که چگونه میتوانیم از کلیه، این لوبیای سحرآمیز بدن، محافظت کنیم.
شخصی که تصمیم گرفته بود برای نجات جان بیماری یکی از کلیههایش را اهدا کند میپرسید: «کلیه چپ را بدهم یا راست؟» گفتم: «یعنی چه؟ برای تو چه فرقی میکند؟» پاسخ داد: «به هر حال وقتی یک طرف بدن کلیه نداشته باشد دچار ورم میشود چون نمیتواند مواد زائد آن طرف را دفع کند. حالا میخواهم بدانم طرف چپ مهمتر است یا راست؟ کدام طرف ورم کند خطرناکتر است؟»
حقیقت این است که کلیه مواد زائد و دفعی را از خون جدا میکند و فرقی نمیکند که این خون در کدام یک از کلیهها تصفیه شوند. در واقع هر دو کلیه مشغول به انجام یک عمل هستند و این طور نیست که هر کدام مسوول قسمتی از بدن باشند. در ضمن وجود یک کلیه سالم برای بدن کافی است و یک کلیه سالم بخوبی میتواند وظایف هر دو کلیه را انجام دهد.
مواظب خودت باش!
شرط این که بتوانید از یک کلیه خود محافظت کنید و با یک کلیه دچار مشکل نشوید این است که عوامل خطرساز برای سلامت کلیهها را بشناسید و خصوصا در زمانی که فقط یک کلیه دارید و یک کلیهتان را به علت نارسایی حاد یا مزمن یا اهدا از دست دادهاید به بهترین نحو از کلیه سالم خود محافظت کنید.
احتباس ادراری ممنوع:تخلیه دیر هنگام مثانه میتواند از چند طریق به کلیه شما آسیب برساند. اول این که استازیا باقیماندن ادرار در مثانه میتواند رشد باکتریها و عفونت ادراری را تسهیل نماید. عفونت ادراری نیز منجر به آسیب کلیه خواهد شد. دوم این که استاز ادرار به تشکیل سنگهای ادراری نیز کمک مینماید و از این طریق نیز میتواند باعث عفونت یا آسیبهای دیگر شود و در نهایت رفلاکس یا بازگشت ادرار از مثانه به حالب (که کلیه را به مثانه متصل میسازد) عملکرد کلیه را مختل میسازد.
علائم عفونت ادراری را بشناسید:سوزش ادرار شایعترین علامت و شکایتی است که بیمار در صورت بروز آن به پزشک مراجعه میکند. ولی باید بدانید که عفونت ادراری در برخی از موارد با علائم دیگری خود را نشان میدهد که متاسفانه بعضی از بیماران به آنها توجه کمتری نشان میدهند. تکرر ادرار همان طور که میتواند ناشی از نوشیدن زیاد مایعات، احساس سرما یا حتی ابتلا به بیماریهای پروستات باشد، میتواند یکی از علائم عفونت ادراری نیز باشد. احساس فوریت در دفع ادرار یا احساس یکباره و اورژانسی بودن نیاز به دفع ادرار نیز علامت دیگری از عفونتهای ادراری است. تغییر رنگ ادرار و هر نوع اختلال در دفع ادرار نیز باید مورد توجه قرار بگیرند. در ضمن قطرهقطره خارج شدن ادرار یا همراهی با چرک هم حتما باید مورد بررسی قرار بگیرند.
هر چه میخواهد دلتنگت، نخورابت و چربی خون بالا هر دو برای کلیهها مضر هستند خصوصا اگر دارای مشکل کلیوی هستید باید در مورد مصرف نمک، گوشت و پروتئین، چربی و قند به طور کامل از دستورات غذایی که توسط پزشک و متخصص تغذیه شما صادر میشود اطاعت کنید. به هیچ وجه فکر نکنید که رژیم غذایی شما باید مشابه رژیم غذایی بیمار کلیوی دیگری باشد؛ چرا که در رژیم غذایی یک بیمار ممکن است مصرف پروتئین و مواد گوشتی محدود شود و بیمار دیگری به علت دفع بیش از حد پروتئین نیاز دارد که از مواد غذایی که پروتئین بیشتری دارد استفاده کند.
مصرف دارو بدون تجویز پزشک، ممنوع: مصرف خودسرانه دارو در هر حالتی اشتباه است. مثل کشیدن سیگار که همیشه خطرناک است ولی همان طور که به برخی بیماران قلبی و ریوی هشدار داده میشود که در صورت ادامه مصرف سیگار هر لحظه به مرگ نزدیکتر میشوید، مصرف دارو بدون مشورت با پزشک برای بیمار کلیوی فاجعهآفرین است. اگر دچار هر نوع بیماری کلیوی هستید یا اگر میخواهید با یک کلیه زندگی سالم و بانشاط داشته باشید، حتما قبل از مصرف دارو مشکل خود را با پزشک مطرح کنید. برخی از داروها اساسا برای کلیهها سمی و خطرآفرین هستند. برخی دیگر ممکن است آسیبی به کلیهها وارد نکنند ولی چون دفع آنها توسط کلیه انجام میشود در صورت تاخیر در دفع آنها ممکن است آسیب به قسمتهای دیگر بدن وارد شود. در تمام این موارد پزشک با داشتن اطلاعات کامل از وضعیت جسمانی شما، میتواند با کاهش میزان مصرف دارو یا تغییر دارو از سلامت شما محافظت نماید.
مصرف مایعات در حجم مناسب:یکی از تفکرات غلط در میان بیماران کلیوی یا افرادی که یک کلیه دارند این است که با مصرف کمتر مایعات از فعالیت کلیهها میکاهند. این افراد چنین باوری دارند که هر چقدر حجم مایعات کمتر باشد کلیه کمتر مجبور به فعالیت میشود، در حالی که مصرف کمتر مایعات با غلیظتر شدن ادرار و تلاش بیشتر کلیهها برای تصفیه آن همراه است. فراموش نکنیم کلیه همان طور که مسوول دفع مواد زائد و دفعی است، از دفع مواد مورد نیاز بدن نیز جلوگیری میکند. بیرون کشیدن و حفظ مواد مورد نیاز بدن از ادرار غلیظ مشکلتر است.
برخی از بیماران کلیوی یا دارای یک کلیه نیز با این تفکر غلط که مصرف مایعات برای کلیهها خوب است پس هر چه بیشتر، بهتر به کلیه خود آسیب وارد میکنند. همیشه باید تعادل را حفظ کرد، نه افراط و نه تفریط.
زندگی عادی داشته باشید :انسان با یک کلیه هم زنده میماند. این را همه میدانند، حتی کسانی که برای اهدا کلیه به عزیز خود نیز دچار تردید میشوند. هیچ کس شک ندارد که با یک کلیه هم حیات ادامه خواهد داشت. مهم این است که باور کنیم با یک کلیه هم میشود زندگی کرد. زندگی در همه ابعاد آن با وجود یک کلیه کمتر نیز در جریان است.
تفریح، استراحت، ورزش، شرکت در فعالیتهای اجتماعی و... برای فردی که یک کلیه دارد همانند دیگران است هرچند ممکن است با برخی محدودیتها در نوع ورزش و فعالیت یا تغذیه روبهرو شود. بزرگترین اشتباه فردی که یک کلیه دارد این است: ایستادن در برابر آینه و فکر کردن به این که آیا واقعا رنگ پریدهتر از گذشته هستم یا نه؟
چرا پیوند از فرد زنده؟
این روزها که پیوند از بیماران دچار مرگ مغزی شده رواج بیشتری یافته است این سوال مطرح است که چرا هنوز باید پیوند از افراد زنده را ترجیح بدهیم؟ در پاسخ به این سوال باید گفت اول این که میزان عرضه عضو از جسد به اندازه میزان تقاضای کلیه نیست و دوم این که با وجود استفاده از داروهای سرکوبکننده ایمنی و پیشرفتهای علمی هنوز هم میزان بقای کلیهدهنده زنده بسیار بیشتر از بقای کلیهدهنده مرگمغزی است.
مزایای دهنده زنده نسبت به دهندهمرگمغزی
- سازگاری بهتر و احتمال دفع پیوند کمتر
- نیاز کمتر به داروهای سرکوبکننده ایمنی
- کاهش زمان انتظار برای پیوند
- اجتناب از عوارض دیالیزهای مکرر
- بستری کوتاهتر
- موفقیت بیشتر در عملکرد کلیه
- جراحی در شرایط مساعدتر و غیراورژانس
معایب پیوند از دهنده زنده
- نیاز به وجود عضوی از خانواده بیمار که داوطلب از نظر طبی مناسب باشد.
- اندکی خطر بالقوه (و نه بالفعل) برای دهنده
هم اکنون 1 کاربر در حال مشاهده این تاپیک میباشد. (0 کاربر عضو شده و 1 مهمان)