زوجین
خداوند سبحان بعد از تعيين سهم الارث اولاد و والدين( كه شرح آن گذشت) نصيب زوجين از ارث را به شرح زير تعيين مي فرمايند :
ولكم نصف ما ترك ازوجكم ان لم يكن لهن ولد فان كان لهن ولد فلكم الربع مما تركن
سهم شما مردان 2/1 ارثیه زنانتان است , در صورتی که فرزندی نداشته باشند , پس اگر فرزندی داشتند سهم شما 4/1از بعض مال ایشان است.
مطلب كاملاً واضح و روشن است ؛ مي گويد درصورتي كه زني فرزند نداشته باشد به شوهرش 2/1 از ماترك مي رسد و چنانچه فرزند داشته باشد سهم شوهر 4/1 از مماترك است. به عبارت ديگر در حالت اول شوهر 2/1 از كل مي برد و در حالت دوم 4/1 از بعض به او خواهد رسيد. اگر متوفي فقط يك دختر داشته باشد آنگاه بعض مالش 2/1 ماترك و چنانچه اولاد بيش از دو دختر باشند بعض مال 3/1 ماترك خواهد بود .
ولهن الربع مما تركتم ان لم يكن لكم ولد فان كان لكم ولد فلهن الثمن مما تركتم
و برای ایشان(زنان) 4/1 از بعض ارث شما مردان است , درصورتی که فرزندی نداشته باشید , پس اگر فرزندی داشتید سهم آنها 8/1 از بعض ارثیه شما است.
زن در صورتي كه شوهرش فرزندي نداشته باشد 4/1 از بعض مي برد و اگر فرزندي از مرد برجاي مانده باشد زنش 8/1 از بعض دريافت خواهد كرد.
وان كان رجل يورث كللة او امراة وله اخ او اخت فلكل وحد منهما السدس فان كانوا اكثر من ذلك فهم شركاء في الثلث
و اگر ورثه مردی عبارت باشند از همسر و کلاله( برادر خواهر) و او را خواهر و برادری باشد پس هر یک از آنها 6/1 دریافت می کنند و اگر از این بیشتر بودند همگی در 3/1 با یکدیگر شریک هستند.
به عقیده بنده مطلب اخیر یک تبصره الحاقی به سهم زوجه می باشد اگرچه بظاهر برای او سهم جدیدی معرفی نشده ولی با این تبصره ارزش سهم او به مراتب بالاتر خواهد رفت که البته در بحثهای آتی این موضوع مشخص خواهد شد.
علاقه مندان برای توضیحات بیشتر راجع به این مطلب و مطالب دیگر می توانند به آدرس زیر مراجعه کنند :
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
کلاله
ان امرؤا هلك ليس له ولد وله اخت فلها نصف ما ترك وهو يرثها ان لم يكن لها ولد
دقت كنيد!
دارد مي فرمايد اگر كسي بميرد. نمي گويد اگر مردي بميرد و نمي گويد اگر زني بميرد. می فرماید اگر كسي كه فرزند ندارد بميرد ( كه ممكن است مردي باشد يا زني) و آن مرد يا زن را خواهري باشد ، سهم آن خواهر 2/1 از كل ارثيه آن مرد يا زن خواهد بود و چنانچه آن خواهر بميرد و فرزندي نداشته باشد اين زن يا مرد فقط در نيم ارثيه او سهيم خواهند بود نه اينكه همه ماترك او را ببرند.
اگر ترجمه ها را بخوانيد متوجه منظور من خواهيد شد.
از اينجا مشخص مي شود چنانچه يك خواهر يا يك برادر جزء ورثه متوفي باشند هريك در 2/1 از ماترك سهيم خواهند بود.
فان كانتا اثنتين فلهما الثلثان مما ترك وان كانوا اخوة رجالا ونساء فللذكر مثل حظ الانثيين
اگر دو خواهر بودند از 3/2 مماترك يعني 3/2 از بعض مال سهم خواهند برد و آن را بطور مساوي بين خود تقسيم مي كنند.
حال اگر تعداد برادر خواهرها از اين بيشتر شود همگي در اين 3/2 شراكت خواهند داشت منتهي نه بطور مساوي بلكه به نسبت دو براي برادران و يك براي خواهران. دقت كنيد كه در مورد فرزندان نسبت دو به يك از همان ابتدا برقرار است ولي در مورد كلاله اين نسبت از دو خواهر به بالا برقرار مي شود. در آنجا سهم دخترها و پسرها 3/2 از كل ماترك است ولي در اينجا 3/2 از بعض ماترك مي باشد.
تا این قسمت از بحث , کلیه اعداد مربوط به سهام ورثه ( البته بجز سهم مربوط به دو دختر یا یک پسر) مشخص شدند. از این پس سعی می کنم آرایشهای مختلفی را که ورثه در کنار یکدیگر قرار می گیرند مورد بررسی قرار دهم.