◄◄ نکات مهم در بهداشت و تغذيه کـــــودکــــــان ►►

[mojrem2]

کودکان به مکمل هاي ويتامين D نياز دارند

شيرخواران ، کودکان و نوجوانان بايد از مکمل هاي ويتامين D بصورت قطره يا قرص براي سلامتي استخوانها استفاده کنند .
بويژه شيرخواراني که از شيرمادر استفاده مي کنند بدليل کم بودن ميزان ويتامين D در شير مادر دچار اختلال رشد مي شوند .
علائمي وجود دارد که نشان مي دهد خيلي از کودکان قبل از بروز علائم راشي تيسم دچار کمبود طولاني مدت ويتامين D مي باشند .
راشي تيسم بيماري نرمي استخوان مي باشد که بعلت کمبود دريافت ويتامين D ايجاد مي شود . استخوانهاي ضعيف شده در بچه هاي کوچک منجر به پاهاي پرانتزي ، نرمي جمجمه و به تأخير افتادن سينه خيز رفتن کودک مي شود . متخصصين بر اين عقيده مي باشند که تعداد کودکان مبتلا به راشي تيسم افزايش يافته است .
نور خورشيد منبع عمده ويتامين D مي باشد ، زيرا پوست مي تواند اين ويتامين را توليد کند . اگر چه تماس زياد با نورخورشيد براي کودکان کم سن خطرناک مي باشد .
بنابراين به والدين شيرخواران زير 6 ماه توصيه مي شود از قرار دادن کودکان در معرض نور مستقيم خورشيد خودداري کنند زيرا احتمال سرطان پوست به ميزان زيادي افزايش مي يابد .
ضدآفتاب ها مانع از توليد ويتامين D توسط پوست مي شوند ، اگر چه براي جلوگيري از سرطان پوست توصيه مي شوند .
بيشتر بچه هائي که از شير خشک استفاده مي کنند ميزان کافي ويتامين D بدست مي آورند زيرا در اين شيرها ميزان کافي ويتامين D اضافه شده است .
اگر چه پزشکان جهت تقويت ايمني نوزاد ، مادران را تشويق به شيردادن مي کنند . اما اين نگراني وجود دارد که در طي روند رشد ،‌ کودک دچار کمبود ويتامين D شود .
علائم ضعيف شدن استخوانها خفيف و مخفي مي باشد . بنابراين ممکن است قبل از اينکه مشکلات تکاملي کودک پديدار شود اين صدمات ايجاد شده باشد .
مولتي ويتامين به شکل قطره براي شيرخواران بدون نسخه در دسترس همگان وجود دارد . در چند ماه اول زندگي حداقل 200 واحد بين المللي ويتامين D در روز تکامل مناسب کودک را تسريع مي کند .
اين ميزان دارو بايد در تمام طول دوران کودکي و نوجواني ادامه پيدا کند . در حقيقت در تمام طول زندگي بايد روزانه ۲۰۰ واحد ويتامين D مصرف شود و بعد از ۶۵ سالگي ممکن است نياز به ميزان کمتري از ويتامين وجود داشته باشد .
راشي تيسم در حقيقت مشکل اطفالي است که فقط با شيرمادر تغذيه شده اند . بخصوص اگر رنگ پوست آنها تيره باشد .
اما وضعيت مادران شيردهي که قبل از زايمان ويتامين استفاه مي کنند چگونه خواهد بود . آيا اين ويتامين هاي مصرف شده وارد شير آنها مي شود ؟
بنظر مي رسد پاسخ اين سئوال مثبت باشد . ميزان ويتامين در شيرمادران کاملاً متفاوت است .
با توجه به ميزان کم ويتامين D در شيرمادر ، مصرف خوراکي روزانه 200 واحد براي شيرخوار خطرناک نخواهد بود .

[mojrem2]

شير براي همه خوب است براي دختران خوبتر

اگر چه در ديد اول ممکن است اين جمله ها تبليغاتي به نظر برسند ، اما توجه به يافته هاي جديد دانشمندان علوم تغذيه مي تواند ديدگاه شما را
نسبت به اين مساله تغيير دهد.
جديدترين تحقيقات فوايد کلسيم ، اهميت خاص آن در حفظ سلامت را بيش از هرزمان ديگري آشکار کرده است.
اگر چه کلسيم از غذاهاي ديگر نيز علاوه بر شير تامين مي شود، اما شير کماکان عمده ترين منبع تامين کلسيم بدن است.اين روزها کارشناسان تغذيه درباره کمبود مصرف شير زياد هشدار مي دهند.
شير، عمده ترين منبع تامين کلسيم بدن است ، چون فقط تعداد اندکي از افراد در طول روز به ميزان کافي پنير يا مواد کلسيم دار غيرلبني مانند برگ کلم يا کلم براکلي مصرف مي کنند، طوري که کلسيم مورد نياز آنها را تامين کند. براي کمبود مصرف شير، دلايل متفاوتي بيان مي شود.
مصرف شير در بعضي افراد، نفخ يا اسهال ايجاد مي کند بخصوص در مصرف شير با معده خالي اين حالت بيشتر ايجاد مي شود.
توصيه کارشناسان به اين گونه افراد اين است که شير را همراه با خوراکي هاي ديگر ميل کنند. مصرف شير را با مقدار کم شروع کنند و مصرف آن را به طور تدريجي افزايش دهند. در اين صورت ، به مصرف شير عادت مي کنند و مشکلي نخواهند داشت.
توجه به کودکان در ارتباط با تامين کلسيم مورد نياز آنان ، به دليل نقش آن در سلامت استخوان ها بسيار ضروري است.
کودکان 4تا 8ساله ، روزانه به 800ميلي گرم کلسيم نياز دارند، که اين نياز در نوجوانان 13تا 18ساله 1300ميلي گرم و در افراد 19تا 50ساله ، روزانه 1000ميلي گرم است افراد بالاي 51سال نيز به روزانه 1300ميلي گرم کلسيم نياز دارند.
براساس يافته هاي دکتر الکساندر دوآن - که مدير موسسه ملي سلامت کودکان است - بدون شير در رژيم غذايي روزانه ، تقريبا غيرممکن است مقدار کلسيم مورد نياز بدن جذب شود.
يک بررسي در اواسط دهه 1990 ، نشان داد فقط 5/13 درصد دختران و 36درصد پسران ، در سنين 12تا 19سال کلسيم کافي دريافت کرده اند.
اين داده ها، اهميت مصرف مقدار کافي موادغذايي کلسيم دار بخصوص شير و ساير فرآورده هاي لبني مثل ماست و پنير را بخوبي آشکار مي کند.
کارشناسان توصيه مي کنند به جاي مصرف نوشابه هاي گازدار، شيرکاکائو يا ديگر اشکال مطبوع شير، جايگزين آن شود.
نتيجه يک تحقيق نشان داد، زنان مسني که در دوران کودکي ، روزانه کمتر از يک ليوان شير مصرف مي کرده اند ، استخوان هاي سست و شکننده تري داشته اند و احتمال شکستگي استخوان در آنها دوبرابر زناني بوده است که در دوران کودکي روزانه يک ليوان شير مصرف کرده اند.
دوره نوجواني در رشد و تکامل استخوان ها بسيار مهم است ، زيرا نيمي از توده استخواني افراد بالغ در اين زمان شکل مي گيرد.
در دختران ، 95درصد مجموع بافت استخواني تا سن 17سالگي ساخته و ذخيره مي شود. بنابراين ، دختري که در دوره کودکي و نوجواني کلسيم کافي دريافت نکرده است ، هنگامي که وارد ميانسالي مي شود ، فاقد استخوان هاي قوي و سالم است و با عوارض گوناگوني مانند شکستگي استخوان ها روبه روست.
يک وعده غذايي غني از کلسيم ، مثل شير يا ماست ، دست کم حاوي 300ميلي گرم کلسيم است.
برخلاف بسياري از مواد غذايي ، شير حاوي ويتامين "D" است و وجود اين ويتامين ، براي جذب کلسيم ضروري است.
همچنين قندهاي طبيعي موجود در شير به جذب کلسيم کمک مي کنند. تحقيقات اخير ، بر تاثير مثبت کلسيم موجود در شير بر سلامت قلب دلالت دارد. کلسيم در کاهش فشار خون افراد مبتلا به بيماري هاي فشار خون نيز موثر است.
زنان مبتلا به فشار خون که علاوه بر درمان دارويي ، روزانه 1500ميلي گرم کلسيم به مدت 4سال دريافت داشته اند، فشار خونشان به طورقابل ملاحظه اي کاهش يافته است ، اما بيماراني که فقط دارو مصرف کرده اند، بعد از اين مدت ، به طور کلي شاهد افزايش فشار خون بوده اند.
کلسيم مقدار کلسترول مفيد خون ("HDL") را نيز افزايش مي دهد و کلسترول مضر ("HDL") را هم کاهش مي دهد؛ تغييري که باعث کاهش مشکلات قلبي - عروقي به ميزان 20تا 30درصد مي شود.

اگر چه نقش کلسيم بر کاهش و مهار سرطان ، هنوز در مرحله تحقيق است ، اما جديدترين تحقيقات نشان مي دهد ، کساني که روزانه 1250ميلي گرم کلسيم دريافت کرده اند ، احتمال پيشرفت سرطان کولون در آنها 30درصد کاهش مي يابد.
مطالعات متعدد ديگر نشان مي دهند که کلسيم ممکن است مقابل کاهش علايم پيش از قاعدگي در زنان و پيشگيري از سندرم کيستهاي تخمداني موثر باشد. وجود همه اين حقايق علمي اهميت مصرف شير و فرآورده هاي لبني را به عنوان عمده ترين منبع تامين کلسيم آشکار مي کند. توجه به اين مساله در دوران کودکي ونوجواني ، بخصوص در دختران از اهميت خاص برخوردار است.

[mojrem2]

مننژيت و عفونت هاي روده اي در غذاي نوزاد را بهتر بشناسيم

بيشتر مادران در سراسرجهان كمتر نسبت به وجود خطرات ناشي از وجود باكتري هاي موجود در غذاي كودك (شير خشك و غذاهاي كمكي ) خود آشنا هستند وهمين امر نيز يكي از عوامل اصلي در بروز بيماري هاي مختلف مننژيت و عفونت هاي روده اي شايع در بين كودكان است .
طرح اين مقوله جديد درمساله بهداشت كودك باعث شده ، كه محققين و پزشكان آلماني نيز به بررسي ميزان باكتري ها در غذاي كودك بويژه شيرخواران توجه جدي نمايند.

در همين رابطه چندي پيش محققين غذائي در آلمان نيز به نكته قابل توجه اي دست يافتند و آن اينكه پودر شير نوزادان كه به عنوان جايگزيني براي شير مادر به بازار ارائه ميشود عمدتا در هنگام توليد صنعتي با باكتري انتروباكتر ساكاساكئي آلوده ميشود. محققين آلماني و ديگر كشورها معتقدند كه باكتري انتروباكتر ساكاساكئي ميتواند در صورتيكه سيستم دفاعي بدن ضعيف باشد در نوزادان باعث مننژيت و عفونت هاي شديد روده اي و حتي مرگ شود. مطالعات جديد در آلمان اين احتمال را تاييد ميكنند كه باكتري هايي كه در تمام محيط زيست و اطراف وجود دارند را نميتوان برغم به كارگيري بالاترين تدابير بهداشتي از كارخانه ها و مراكز دور نگه داشت . هر چند كه پودر شير هنگام توليد پاستوريزه ميشود اما دانشمندان درباره اينكه آيا اين باكتري از طريق حرارت واقعا كشته ميشود اختلاف نظر دارند و برخي از كارشناسان مطمئن هستند كه باكتري ها ميتوانند حتي پس از مراحل پاستوريزه شدن نيز وارد پودر بشوند.

نوبرت پاهنه از اتحاديه رژيم غذائي در آلمان كه كنسرسيوم هائي چون نستله ، آله ته ، هيپ و هومانا توليد كننده غذاي نوزاد عضو آن ميباشند معتقد است كه توليدكنندگان مواد غذائي نوزاد نيز از اين امر مطلع هستند. اين در حاليست كه هنوز اطلاعات مطمئني پيرامون ميزان باكتري هائي كه ميتوانند در پودر غذاي كودك خطرناك باشند وجود ندارد. از سوي ديگر راينهارد برنر از كلينيك كودكان دانشگاه فرايبورگ آلمان معتقد است كه آلودگي غذاي نوزاد با باكتري ها مشكل اصلي نيست بلكه پودر غذاي كودك اكثرا از سوي والدين در خانه به طور صحيح تهيه و آماده نميشود.تحقيقات علمي بر روي عفونت هاي روده اي ثابت ميكنند كه بزرگترين خطر بروز اين نوع عفونت ها درشصت روز اول پس از تولد نوزاد است و نرخ مرگ و مير نوزاد در اين شرايط بين چهل تا هشتاد درصد است . كارول ايورزن محقق انگليسي از دانشگاه ناتينگهام اين كشور نيز در گزارش اخير خود در كنگره جامعه آمريكايي براي ميكروب شناسي اعلام كرد كه بسته هاي حاوي غذاي نوزاد از اروپا، آمريكا، كره جنوبي و آفريقاي جنوبي رامورد مطالعه قرار داده و باكتري انتروباكتر ساكاساكئي را در آنها پيدا كرده است .

محققين دانشگاه واگنينگن در هلند نيز قبل از ايورزن در چندين كارخانه توليد پودر شير نوزاد در اروپا، باكتري انتروباكتر ساكاساكئي را در هوا و در حاشيه خط توليد پيدا كرده اند. اين در حاليست كه يوس وان آكر از دانشگاه بروكسل نيز در تحقيقات خودمشاهده كرده است كه حتي در صورتيكه ميزان باكتري ها در غذاي كودك پائين باشد اما وجود اشكال در سيستم دفاعي بدن نوزاد باعث ميشود كه خطراتي متوجه سلامتي نوزاد شود. طبق تحقيقات اشتفن فورسيت از دانشگاه ناتينگهام در صورتيكه شير تهيه شده براي نوزاد مدت سي دقيقه در دماي اتاق نگهداري شود تعداد باكتري ها موجود در آن دو برابر ميشوند. بدين خاطر موسسه ارزيابي خطر و ريسك در آلمان (ب.اف .ار. ) توصيه ميكند كه غذاي كودك اندكي قبل از مصرف آماده و در يخچال نگهداري شود.

[mojrem2]

استفاده از عصاره شير خشت در بهبود نوزادان مبتلا به زردي

استفاده از عصاره گياه دارويي شير خشت اثر مطلوبي بر بهبود نوزادان مبتلا به زردي دارد. استفاده قطره خوراکي عصاره گياه دارويي شير خشتبه همراه نور درماني تا حد زيادي در درمان اين نوزادان موثر است به گونه اي که 3 روز پس از کاربرد اين روش درماني"88" درصد نوزادان مذکور بهبود يافتند.
پنج روز پس از استفاده عصاره گياه دارويي شير خشت به همراه نور درماني"99" درصد نوزادان مورد مطالعه بهبود يافتند در صورتي که با کاربرد روشهاي معمول تنها "75" درصد نوزادان مبتلا به زردي درمان شدند.

کاربرد قطره خوراکي شير خشت به همراه نور درماني بر خلاف روش هاي شايع درماني، منجر به عوارضي نظير تعويض خون يا تجويز داروهاي ديگر نمي شود همچنين درگروه هاي سني، وزني و جنس هاي مختلف نوزادان استفاده از قطره شير خشت تاثير متفاوتي نداشت.

[mojrem2]

تاثير شيرمادر و مسواک زدن در جلوگيري از پوسيدگي دندان کودکان

عواملي همانند مصرف نوشيدني شيرين موقع خواب ، دفعات مصرف نوشيدني شيرين و سن کودک در اولين معاينه توسط دندانپزشک ، از فاکتورهاي موثر در پوسيدگي دندان به شمار مي رود.
پيش بيني پوسيدگي در حقيقت تعيين ميزان احتمال ايجاد پوسيدگي
بعدي در يک فرد، با توجه به ريسک فاکتورهاي موجود در او و اهميت هر ريسک فاکتور از نظر نقش آن در ايجاد پوسيدگي است.
مطالعات گسترده نشان مي دهد که ريسک فاکتورهاي اصلي در پوسيدگي دندان عبارتند از: سطح بهداشت دهان ، رژيم غذايي ، مصرف فلورايد، استفاده از شيشه شير، مصرف خوراکي ميان وعده هاي اصلي غذا و مصرف کوتاه مدت و درازمدت خمير دندان هاي حاوي فلورايد. اين ريسک فاکتورها تقريبا در همه جوامع به عنوان متغير اصلي مطرح هستند.
در حقيقت کساني که شير مادر را طولاني مصرف کرده اند، پوسيدگي کمتري دارند. مصرف مايعات شيرين هنگام خواب ، مصرف نوشيدني شيرين ، دفعات مصرف مواد حاوي نشاسته و دفعات مصرف مواد شيرين چسبنده (نظير ژله ، کام ، انجير، کشمش و غيره ) رابطه معني داري با پوسيدگي دندان دارند. در هر 2آناليز، بنابراين نقش والدين از نظر مسواک زدن دندانهاي کودکان (به خصوص به طريق صحيح )، اهميت زيادي در پيشگيري از پوسيدگي دارد.

[mojrem2]

بوسيدن كودكان باعث انتقال باكتري‌هاي پوسيدگي دندان به كودكان مي‌شود

اغلب اوقات باكتريهاي پوسيدگي دندان از طريق بوسيدن كودكان به آنها منتقل مي شود . بوسيدن كودكان توسط والدين باعث انتقال باكتري پوسيدگي دندان از والدين به كودكان و در نتيجه پوسيدگي دندان آنان مي شود.
پوسيدگي دندان يك بيماري عفوني (مسري) است، و به همين خاطر پزشكان به والدين توصيه مي كنند كه به طور منظم دهان و دندانهايشان را معاينه كنند واز سلامت آن مطمئن شوند.
مسواك زدن را در كودكان تا جايي كه ممكن است زود شروع كنند و به آنان روش ساده مسواك زدن را بياموزند.
بچه هايي كه در تيمهاي ورزشي فعاليت دارند بايد از محافظهاي مناسب براي حفاظت از دهانشان استفاده كنند و موارد بهداشتي را بسيار رعايت كنند چرا كه در محيط هاي ورزشي انتقال بيماري ها و باكتري هاي دهان و دندان به راحتي صورت مي گيرد.
كودكان خود را از مصرف شيريني و نوشيدن نوشابه ها محدود كنند، زيرا اين مواد علاوه بر اينكه براي رشد سالم كودك مضر هستند باعث پوسيدگي و جرم گيري دندانها و لثه هاي آنان مي شود.

[mojrem2]

تغذيه در سن بلوغ

تغذيه در دوران نوجواني و بلوغ اهميت زيادي دارد . زيرا نوجوانان و جوانان به دليل سوخت و ساز بالاي بدن و فعاليت زياد به انرژي بيشتري نياز دارند .
البته لازم به ذکر است که پرخوري زياد در اين دوران سبب چاقي بيش از حد نوجوان خواهد شد .
تا جايي که ،‌ گاهي نوجوان براي حفظ تناسب اندام ناچار به رژيم گرفتن مي شود .
بنابراين در صورتي که تغذيه مناسب باشد و تمام مواد لازم به بدن برسد ، هم انرژي مورد نياز نوجوان به حد کافي تأمين خواهد شد و هم نيازي به رژيم خاص غذايي وجود نخواهد داشت .
صبحانه وعده غذايي مهمي براي نوجوانان است . زيرا صبحانه ناکافي يا کم کالري گاهي مي تواند زمينه ساز کمبودهاي تغذيه اي شود .
توصيه مي شود که در برنامه غذايي نوجوانان سه گروه اصلي مواد غذايي شامل : چربي ها ، مواد قندي و نشاسته اي و پروتئين ها حتماً وجود داشته باشد .
البته مصرف زياد قندهاي ساده مثل نوشابه هاي گازدار ، شکلات ،‌ آب نبات و ساير موادي که فقط انرژي زا هستند و ارزش غذايي ندارند بايد محدود شوند و به جاي آنها از مواد نشاسته اي مانند برنج ، نان و سيب زميني استفاده شود .
يکي از مواد مورد نياز بدن ، پروتئين ( حيواني و گياهي ) است . نياز به اين ماده در دوران بلوغ به دليل سريعتر شدن رشد و افزايش حجم عضلات بيشتر مي شود . پروتئين هاي حيواني در تخم مرغ ،‌گوشت ، پنير و شير و پروتئين هاي گياهي در غلات و حبوبات وجود دارد . مصرف روزانه 45 تا 72 گرم پروتئين توصيه مي شود .
انواع ويتامين ها و املاح مورد نياز بدن که در دوران بلوغ به دليل تسريع در رشد ، نياز بدن به آنها افزايش مي يابد ، با مصرف سبزي ها و ميوه ها ، انواع گوشت، حبوبات ،‌ لبنيات و غلات( نان و برنج و ... ) تأمين مي شوند .

• ويتامين آ :

ويتامين آ براي رشد و نمو بدن ، سلامت پوست و حفظ قدرت بينايي ضروري است . اين ويتامين در جگر ، قلوه ، زرده تخم مرغ ، شير و انواع سبزي هاي داراي برگ سبز مثل اسفناج و سبزي هاي زرد و نارنجي مثل هويج و برگهاي سبز تر ( خارجي ) کاهو يافت مي شود .

• ويتامين ب :

ويتامينهاي B1, B2, B6, B12 در جگر ، دل ،‌ قلوه ، ‌زرده تخم مرغ ،‌ شير ، ماهي و مرغ و انواع گوشتها وجود دارند . اين ويتامينها نقش مهمي در زندگي انسان دارند .

• ويتامين د :

ويتامين د براي رشد و نمو استخوانها لازم است . اين ويتامين در روغن ماهي ، جگر ، زرده تخم مرغ ، پنير و ماست به مقدار زياد وجود دارد . در ضمن تابش مستقيم آفتاب بر روي پوست سبب توليد مقدار زيادي ويتامين د در بدن مي شود .

• ويتامين ث :

ويتامين ث مقاومت بدن را در برابر بيماري بالا مي برد . در بهبودي زخم و سلامت لثه نقش دارد . به علاوه باعث مي شود بدن آهن بيشتري جذب کند.اين ويتامين در غذاهايي از قبيل جگر ، زرده تخم مرغ ، شير ، ماهي ، مرغ ، گوشت قرمز ،‌غلات مخصوص و غلات سبوس دار،غلاتي که پوسته آن گرفته نشده باشد ، يافت مي شود . علاوه بر پروتئين ويتامين هايي که ذکر شد بدن به تعدادي از عناصر نياز دارد که هر کدام از آنها وظيفه خاصي به عهده دارند .

• روي :

يکي از اين عنصر ها « روي » است . نياز بدن به « روي » در دوران بلوغ افزايش پيدا مي کند . اين ماده در ساختن پروتئين دخالت دارد . « روي » در غذاهايي مثل جگر ، شير ، غذاهاي دريايي ( مثل ماهي ) ، حبوبات و گندم وجود دارد .

• يد :

يد يکي از مواد مورد نياز بدن است . يد براي رشد و نمو طبيعي بدن ، سوخت و ساز مواد غذايي و توليد انرژي بسيار لازم است . سلولهاي عصبي و مغز نيز نياز زيادي به آن دارند . اين ماده در غذاهاي دريايي ،‌لبنيات و تخم مرغ وجود دارد . در غلات ، حبوبات ، ميوه ها و سبزيها ،‌يد به ميزان کم يافت مي شود . البته مقدار آن به مقدار يد خاک بستگي دارد . يکي از مشکلات و بيماريهايي که در اثر کمبود يد به وجود مي آيد « گواتر » نام دارد . به دليل کمبود يد در آب و خاک کشور ما ، در حال حاضر اکثر نمکهايي که توليد مي شود يددار هستند . بنابراين خانواده ها بايد حتماً از نمک يددار استفاده کنند .

• کلسيم :

به دليل تسريع در رشد استخوانها ، نياز به کلسيم در سن بلوغ بيشتر است . بنابراين نوجوانان بايد از منابع غذايي حاوي کلسيم مثل شير ، ماست و کشک به ميزان فراوان استفاده کنند .

• آهن :

يکي از شايعترين انواع کم خوني ،‌ کم خوني از نوع فقر آهن است . يعني اگر آهن به اندازه کافي به بدن نرسد فرد دچار کم خوني مي شود . زيرا وجود آهن براي خون سازي لازم است . البته نياز بدن به آهن در دوران بلوغ بيشتر مي شود . اما دختران به دليل قاعدگي ماهانه ، مقداري از آهن بدنشان را از طريق خونريزي از دست مي دهند . به همين دليل خوردن غذاهاي حاوي آهن بخصوص براي دختران توصيه مي شود .
اين ماده در غذاهايي از قبيل گوشت ، جگر ، ماهي و زرده تخم مرغ وجود دارد .
خوردن چاي طي 1 تا 2 ساعت قبل و بعد از غذا از جذب آهن جلوگيري مي کند . ولي استفاده از مواد داراي ويتامين ث يا ميوه هاي ترش ، مثل مرکبات ، به جذب آهن کمک مي کند .

[mojrem2]

معجزه شيرمادر

تغذيه با شيرمادر، ميزان مرگ و مير نوزادان بر اثر عواملي مانند انواع عفونت ها و سندرم هاي منجر به مرگ ناگهاني و ضايعات ديگر را به ميزان قابل ملاحظه اي کاهش مي دهد. شير مادر حاوي موادي است که حتي از ابتلاي نوزادان به ويروس اچ.آي.وي و انواع سرطان ها ممانعت مي کند.
محققان اعلام کردند نوزاداني که از شير مادر تغذيه مي کنند 20 درصد کمتر از ساير نوزادان دچار مرگ و مير مي شوند و هر چه طول دوره شيردهي به نوزاد بيشتر باشد، خطرات مرگ و مير کاهش مي يابد.

[mojrem2]

تغذيه نوجوانان

دوره نوجواني دوره انتقال از كودكي به جواني است كه با جهش رشد جسمي‌و بلوغ توام است.
بنابراين تغذيه اين دوران از نظر رشد اهميت زيادي دارد. از آنجايي كه يكي از مشكلات عمده تغذيه‌اي در اين دوران وجود باورهاي غلط غذايي است، لذا اصلاح باورهاي غذايي آن‌ها از طريق رسانه‌هاي گروهي از
اهميت بسزايي برخوردار است. براي دستيابي به جامعه‌اي سالم و خلاق و پويا بايد آموزش تغذيه‌اي در همه ابعاد آن صورت گيرد.
در موارد فردي بايد از طريق مشاوره با متخصصان تغذيه، رژيم‌هاي غذايي اصلاح شوند و در موارد گروهي توصيه مي‌شود كه نوجوانان براي پيشگيري از سوءتغذيه از راهنماي غذايي ذيل كه تمامي گروه‌هاي غذايي را دارد، در برنامه غذايي روزانه خود استفاده نمايند.
1 ـ گروه نان و غلات: روزانه 11ـ9 واحد

• <LI dir=rtl> برابر است با 4 برش نان لواش به اندازه يك كف دست (10 * cm10)
  <LI dir=rtl> يك واحد از برنج و ماكاروني پخته شده برابر است با نصف ليوان
• يك واحد نان برابر است با 1 برش نان بربري يا سنگك به اندازه يك كف دست (10 * cm10)

2 ـ گروه شير و لبنيات: روزانه 3 واحد يا بيشتر

• <LI dir=rtl> يك واحد از شير و ماست برابر است با يك ليوان
  <LI dir=rtl> يك واحد از پنير برابر است با 45ـ30 گرم
  <LI dir=rtl> يك واحد از كشك برابر است با يك چهارم ليوان
• يك واحد از دوغ برابر است با 2 ليوان

3 ـ گروه ميوه ها: روزانه 3 تا 4 واحد

• <LI dir=rtl> 1واحد ميوه برابر است با 1 عدد ميوه متوسط
  <LI dir=rtl> برابر است با يك‌دوم تا سه‌چهارم ليوان آب ميوه
• برابر است با يك‌چهارم ليوان ميوه خشك

4 ـ گروه سبزي‌ها: روزانه 4 تا 5 واحد

• <LI dir=rtl> يك واحد سبزي برابر است با 1 ليوان سبزي خام
  <LI dir=rtl> برابر است با نصف ليوان سبزي پخته
• برابر است با يك عدد سيب‌زميني متوسط

5- گروه گوشت و جانشين‌هاي آن روزانه 2 تا 3 واحد

• <LI dir=rtl>يك واحد گوشت برابر است با 2 تا 3 تكه خورشتي (90ـ60 گرم) گوشت قرمز، ماكيان و ماهي پخته شده
• 30 گرم گوشت برابر است با يك عدد تخم مرغ يا نصف ليوان حبوبات پخته يا 2 قاشق غذاخوري از مغزها (پسته،‌گردو، فندق و …)
  
  مشكلات ناشي از تغذيه ناسالم
  1 ـ كم‌وزني و لاغري كه بيش‌تر ناشي از تصور غلط نوجوانان از تناسب اندام است و به دنبال آن بعضي اقدام به رژيم سخت و خودسرانه مي‌كنند كه سلامت آينده آنان را به خطر مي‌اندازد. بويژه در دختران كه دوران مهم بارداري و شيردهي را به دنبال دارند، اين مسئله ممكن است باعث قاعدگي نامنظم و يا عدم قاعدگي آنها شود. همچنين در توليد مثل و باروري آنها تداخل كند.
  2 ـ اضافه وزن و چاقي كه اغلب در اثر كمي‌تحرك و فعاليت بدني، استفاده مداوم از تلويزيون و رايانه و نيز رژيم‌هاي غلط غذايي و مصرف زياد تنقلات، نوشابه‌ها و غيره است.
  3 ـ كم‌خوني ناشي از فقرآهن كه يكي از مشكلات شايع تغذيه‌اي به ويژه در دختران در اين سنين است كه بر رشد جسمي‌، ذهني و سيستم ايمني آنها اثر سوء ‌دارد. كم‌خوني در اين دوران در اثر افزايش نياز (به دليل رشد)، استفاده از رژيم‌هاي غذايي فقر غذايي، آلودگي‌هاي انگلي و آلودگي‌هاي محيطي (مانند ذرات ريز سرب معلق در هوا) به وجود مي‌آيد.
  4 ـ بي‌اشتهايي عصبي يا پرخوري عصبي منجر به سوء تغذيه مي‌شود و نياز به اصلاح رفتار خواهد داشت. در كنار آن مشاوره تغذيه‌اي ضروري است.
  5 ـ آكنه (جوش صورت) كه مشكل 80% نوجوانان است بيشتر تحت تاثير عوامل هورموني، استرس، فازهاي قاعدگي و ژنتيك رخ مي‌دهد. استفاده از مواد غذايي مانند مغزها در بروز آن تاثير زيادي ندارند. مطالعات نشان داده است كه ارتباطي قوي بين دريافت غذا و بروز آكنه وجود ندارد. اما ارتباط آن با كمبود دريافت مواد مغذي مانند ويتامين اي (Vit.E) و روي (Zinc) شناخته شده است.

[mojrem2]

تغذيه شيرخواران در دو هفته اول ماه نهم

در اين زمان مي‌توان حبوبات رانيز به سوپ شيرخوار اضافه كرد. به طور معمول تغذيه حبوبات از عدس و ماش كه هضمآسان‌تري دارند شروع مي‌شود.
در صورت امكان مي‌توان جوانه عدس يا ماش را به محتوياتسوپ افزود. در مورد ساير حبوبات مثل لوبيا چيتي، لوبيا قرمز و ....
بهتر است قبلا آنهارا خيسانده سپس پوستشان را جدا كرده و بعد از پختن به سوپ افزود. هر سه روز يكبارمي‌توان نوع حبوبات را تغيير داد.
اگر از آرد حبوبات استفاده مي‌شود يك قاشقمرباخوري سرصاف كافي است. اضافه كردن كره يا روغن مايع به سوپ به اندازه يك قاشقمرباخوري براي شيرخواراني كه خوب وزن نمي‌گيرند توصيه مي‌شود.
دو هفته دوم ماه نهم
در اين دو هفته بايد ميوه را به صورت آب ميوه تازه درمنزل تهيه كرد. همچنين بايد از ميوه‌هاي فصل باشد. در ابتدا و در روز اول، تغذيهشيرخوار را با يك قاشق مرباخوري آب ميوه همراه با يك قاشق مرباخوري آب سالم و سادهشروع كرده و كم كم به 6 قاشق مرباخوري آب ميوه خالص در روز‌هاي بعد رسانيد. آب ميوهرا مي‌توان روزانه بعد از فرني يا حريره در ساعت 10 صبح به شيرخوارداد.
برنامه غذايي شيرخوار در اواخر ماه نهم

• <LI dir=rtl> صبح: 3 قاشق مرباخوري فرني يا حريره + نصف زرده تخم مرغ
  <LI dir=rtl> 10 صبح: 3 قاشق مرباخوري فرني يا حريره يا پوره + 6 قاشق مرباخوري آب ميوه فصل .
  <LI dir=rtl> ظهر: 3 تا 6 قاشق مرباخوري سوپ + 2 تا 4 قاشق مرباخوري ماست .
  <LI dir=rtl> عصر : 3 قاشق مرباخوري پوره يا فرني و يا حريره .
  شب : 3 تا 6 قاشق مرباخوري سوپ + 2 تا 4 قاشق مرباخوري ماست .
• توجه: تا يك سالگي استفاده از كيوي، انواع توت (توت سفيد، توت فرنگي و تمشك) خربزه، آلبالو و گيلاس به علت ايجاد حساسيت در شيرخوار توصيه نمي‌شود.