آموزش گام به گام زبان برنامه نویسی پاسکال

[behnam_tr]

با سلام.......

یه چرخی تو انجمن برنامه نویسی زدم ولی هیچ آموزشی البته به جز 2 تا pdf آموزشی چیزی راجع آموزش گام گام پاسکال تو فروم نبود.برای همین تصمیم گرفتم تو این تاپیک پاسکال رو به صورت گام به گام آموزش بدم.

یا علی....

[behnam_tr]

در مورد پاسکال :

نرم افزارها توسط زبان های برنامه نویسی نوشته میشوند.زبانهای برنامه نویسی یک سیستم ارتباطی هستند که توسط آنها میتوان دستورات لازم را به ماشین انتقال داد.
هر زبان برنامه نویسی به مجموعه ای از علایم, قواعد و دستورالعملها گفته میشود که امکان ارتباط با کامپیوتر را جهت بیان کاری یا حل مسئله ای فراهم میکند.

زبانهای مختلفی موجود هست که هر کدام خواص مختلفی دارند.در حالت کلی زبان های برنامه نویسی را به سه دسته زیر تقسیم بندی میکنند::
1- زبان های سطح بالا
2- زبان های سطح پایین
3- زبان های سطح میانی

زبان های سطح بالا به زبانهایی گفته میشود که به زبان گفتار نزدیک باشند.درک چنین زبان هایی بسیار راحت میباشد.تولید زبان های سطح بالا از اواسط 1950 آغاز گردید.متداولترین زبانهای سطح بالا عبارتنداز::
cobol , pl/1 , Basic , Pascal , Fortran , ......

زبان های سطح بال برای اجرا شدن در کامپیوتر نیاز به یک مترجم برای تبدیل زبان سطح بالا به زبان ماشین میباشند.این نرم افزار را کامپایلر (compiler)می نامند که هر زبان برای خود کامپایلر خاص خود را دارد.
کار اصلی زبان های برنامه نویسی نوشتن برنامه میباشد.یک برنامه مجموعه ای از دستورالعملهای زبان را در خود دارد.

زبانهای سطح پایین زبانهایی هستند که به زبان ماشین نزدیک ترند و کار کردن با آنها براحتی و سادگی زبانهای سطح بالا نیست ولی به علت نزدیکی به سخت افزار ماشین ,برنامه های نوشته شده با این زبان از سرعت بالایی در زمان اجرا برخوردارند. اسمبلی یکی از انواع زبان هایسطح پایین میباشد هر ماشین با توجه به نوع سخت افزار زبان اسمبلی مخصوص به خود را دارد.
زبان های سطح میانی زبان هایی مابین زبان هایسطح بال و پایین میباشند و مانند زبان های سطح بالا نیاز به کامپایلر برای ترجمه دارند.
==========
موفق باشید.

[behnam_tr]

ساختار برنامه در زبان پاسکال

هر زبان برنامه نویسی ساختار مشخصی دارد که می بایست برنامه خود را در چاچوب ساختار آن زبان بنویسیم ساختار زبان را میتوان به صورت زیر توصیف کرد :
ساختار زبان عبارتنداز نحوه به کار گیری دستورات , عبارات , شروط و ... برای رسیدن به هدف خاص. زبان پاسکال نیز ازاین قاعده مستثنی نیست و دارای ساختار مشخصی میباشد.

اجزای تشکیل دهنده یک برنامه
در کل یک زبان برنامه نویسی از یک سری علایم , قواعد و دستورالعمل ها تشکیل میشود. لذا یک برنامه که در یک محیط برنامه نویسی نوشته میشود باید این علایم و قواعد را در نظر داشته باشد.یک برنامه به زبان پاسکال نیز باید علایم و قواعد و دستورالعمل های زبان برنامه نویسی پاسکال را رعایت کند.در زیر به بررسی زبان برنامه نویسی پاسکال می پردازیم.

کلمات ذخیره شده (Reserved Words)
کلمات ذخیره شده کلماتی هستند که مترجم زبان آنها را میشناسد و معنای خاصی برای زبان دارند.مترجم زبان (کامپایلر) به محض مشاهده این کلمات اعمال خاصی را انجام میدهد. هر زبان دارای تعداد مشخصی کلمات ذخیره شده میباشد و این تعداد قابل افزایش توسط برنامه نویسی نیست . برنامه نویسی این کلمات را حین نوشتن برنامه به کار می برد.
لیست کلمات ذخیره شده در پاسکال عبارتنداز:

shr asm array begin case concat
constructor div do downto xor end
file for function goto if destructor
implementation in inherited inline interface set
else library exports nil not while
object of or packed procedure with
program record repeat label shl and
string then to type uses var
unit until

در زبان پاسکال فقط 51 کلمه ذخیره شده وجود دارد که این تعداد در مقایسه با 159 کلمه ذخیره شده که در زبان بیسیک وجود دارد قابل توجه است.

شناسه ها (identifier)
شناسه ها که آن را با id نشان خواهیم داد در پاسکال برای نامگذاری ثابتها,تایپ ها , پروسیجرها,توابع,میدان یک رکورد,برنامه و همچنین یونیت مورد استفاده قرار میگیرد. دو نوع id وجود دارد که عبارتنداز ::

1- id های استاندارد :این نوع از قبل در پاسکال تعریف شده اند و در برنامه ها معنای خاصی دارند مانند : read , write و.....
2- id های غیراستاندارد : این نوع بوسیله کاربر به طور مجزا تعریف میشوند و اصطلاحا به آنها userdefined گفته میشود.

id ها میتوانند طولی از 1 تا 63 کاراکتر داشته باشند و اگر طول انها بیشتر از63 کاراکتر باشد 63 کاراکتر اول در نظر گرفته میشود.
اسامی شناسه های غیراستاندارد از قواعد زیر پیروی میکنند :
1- حروف a-z و A-Z
2- ارقام 0-9
3- کاراکتر اول نباید رقم باشد.
4- نمیتوان از کلمات ذخیره شده استفاده کرد.
5- از جای خالی بین کاراکترها نمی توان استفاده کرد.
6- از علامت آندرلاین ( _ ) می توان بین حروف استفاده کرد.
بقیه کاراکترها در شناسه ها قابل استفاده نیستند مثل / * / - + @ # % ^ & و....

ساختار برنامه در زبان پاسکال

اجزا اصلی یک برنامه به زبان پاسکال به صورت زیر میباشد:
1- عنوان برنامه 2- قسمت تعاریف برنامه 3- قسمت دستورالعمل ها

عنوان برنامه
عنوان برنامه که شامل نام برنامه و فرمانهای کامپایلر میباشد اولین بخش از ساختار یک برنامه را تشکیل میدهد و محل قرار گرفتن نام برنامه به همراه پارامترهای ورودی و خروجی و همچنین فرمانهای کامپایلر که کنترل عمل کامپایل شدن برنامه را بر عهده دارند.

مثال :

;program test

قسمت تعاریف برنامه
این بخش از برنامه خود میتواند شامل 4 قسمت زیر باشد:
1- اعلان ثابت ها constant Declaration
2- اعلان انواع Type Declaration
3 اعلان متغیرها Variable Declaration
4- اعلان برچسب ها Label Declaration
این قسمت از برنامه به قسمت اعلان ها نیز مشهور استچرا که در آن به اعلان نام ها و انواع مورد استفاده در قسمت های مختلف برنامه پرداخته میشود.

قسمت دستورالعمل ها
در این قسمت از برنامه با استفاده از دستورالعمل ها و قواعد زبان پاسکال مسئله مورد نظر به زبان پاسکال پیاده سازی میشود.
حل مسئله که به الگوریتم مسئله معروف است توسط برنامه نویس ارائه میشود. دستورات برنامه در داخل بلوکی که با کلمه ذخیره شده begin شروع و به کلمه ذخیره شده end ختم میشود , قرار میگیرند.در ضمن end برنامه همواره به ( . ) ختم میشود.
ساختار کلی یک برنامه در زبان پاسکال به صورت زیر میباشد:

;(اسم برنامه ) program

تعاریف
.
.
Begin
; دستور 1
...
.end

نکته : استفاده از کلمه کلیدی program و اسم برنامه در توربو پاسکال ضروری نیست.

خروجی
محاسبه هر چه باشد وقتی دستور اجرای آن را به کامپیوتر میدهیم باید نتایج آن را به ما بدهد بنابراین هر کامپیوتر باید یک یا چند دستگاه خروجی داشته باشد تا از طریق آن بتواند نتیجه را به ما نشان دهد. این دستگاه ها را معمولا دستگاه های خروجی می گویند.
مشهورترین دستگاه ای خروجی عبارتنداز:
صفحه نمایش , چاپگر , ترمینال , رسام ,.....
در نتیجه یک زبان برنامه نویسی باید امکاناتی داشته بشد تا کامپیوتر را در ارائه نتایج محاسبات هدایت کند.
در زبان پاسکال دستورات زیادی برای این کار وجود دارد که یکی از آنها دستور Write می باشد نحوه به کارگیری این دستور به صورت زیر میباشد:

برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید

عبارتی که قرار است چاپ شود بین علامت نقل قول ( ' ) قرار می گیرد و همه داخل پرانتز محصور میشوند.
برنامه زیر را در نظر بگیرید:

برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید

خروجی برنامه بالا به صورت زیر خواهد بود:
pascal language
hello
=========================
موفق باشید.

[behnam_tr]

عملگرها

عملگرها نمادهایی هستند که برای انجام اعمال خاصی مورد استفاده قرار میگیرند.عملگرها برای انجام اعمال خاصی روی عملوندها بکار می روند.با توجه به نوع عملگر ممکن است یک یا دو عملوند وجود داشته باشد.در پاسکال چهار دسته عملگر به نام های محاسباتی,رابطه ای ,منطقی و عملگرهای بیتی وجود دارند.

1- عملگرهای محاسباتی
+ , - , * , / ,div , mod
4 عملگر اول عملگرهای آشنای ریاضی هستند عملگر div عملگر تقسیم بوده و شامل دو عملوند میباشد که برای تقسم عدد صحیح بکار میرود.عملگرهای 1 تا 4 میتوانند هم صحیح و هم اعشاری , ولی عملوندهای در divو mod فقط میتوانند صحیح باشند.عملگر mod عملگر باقیمانده است و باقی مانده تقسیم دو عدد صحیح را محاسبه مینماید.
اولویت عملگرهای محاسباتی به صورت زیر می باشد.(از چپ)

بالاترین تقدم - (تفریق یکانی)
div mod / *
- +

عملگرهایی که در یک سطر ظاهر شده اند دارای تقدم مکانی نسبت به یکدیگر هستند و هر کدام از عملگرها که اول ظاهر شوند زودتر اجرا خواهند شد.(از چپ)

عملگرهای رابطه ای
این عملگرها برای تشخیص ارتباط بین عملوندها یا مقایسه آنها مورد استفاده قرار میگیرند.
>(کوچکتر) , <(بزرگتر) , >=(کوچکتر مساوی) , =< (بزرگتر مساوی) , = ,<>(نامساوی),

این عملگرها معمولا در شرطها کاربرد دارند و برای مقایسه مقادیر متغیرها یا شناسه ها بکار برده می شوند.

عملگرهای منطقی یا بولی

این عملگرها بروی عملوندهای منطقی عمل میکنند. عملوندهای منطقی دارای دو ارزش درستی یا نادرستی میباشند که عبارتنداز :: AND (و) , (یا) OR ,(نقیض)NOT

مثال ::

برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید

تقدم عملگرهای منطق(بولی) NOT>AND>OR

تقدم عملگرهای رابطه ای و منطقی
NOT
< =< > => (از راست)
= < > ( از راست)
AND
OR

عملگرهای بیتی
توسط این عملگرها میتوان تا حدودی کارهایی که در اسمبلی قابل انجام هستند را انجام داد.یکی از اعمالی که در زبان اسمبلی براحتی امکان پذیر است انجام اعمالی بروی بیت های یک بایت یا یک کلمه از حافظه است.در پاسکال برای انجام این منظور از عملگرهای بیتی استفاده میشود که عبارتنداز ::
AND OR XOR NOT SHL SHR

مثال ::

برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید

* AND ::همان طور که مشاهده میکنید در صورتی که مقدار دو بیت 1 باشد نتیجه (1) بقیه موارد (0) حاصل میشود.

* OR :: مشاهده می کنید در صورتی که ارزش دو بیت صفر باشد نتیجه 0 و در بقیه موارد مقدار 1 حاصل میشود.

* XOR :: توجه کنید در مواردی که مقدار دو بیت ارزش متفاوت داشته باشند نتیجه 1 و در بقیه موارد 0 حاصل خواهد شد.

*SHR ::(انتقال بیت به مقدار خواسته شده به سمت راست) در حالت کلی X shr Y نشان دهنده این است که عدد X در مبنای دو به تعداد خواسته شده Y به سمت راست منتقل میشود و حاصل یک عدد در مبنای 2 میباشد.

ادامه دارد...........

[m.a.r.y.a.m]

سلام.خیلی ممنون واسه راهنمایی ها اما وقی همه عملکردها باهم باشندچجوری میشه؟؟؟not(((3-4mod3)<5)and((6div4)<>3))

[n00b]

سلام.خیلی ممنون واسه راهنمایی ها اما وقی همه عملکردها باهم باشندچجوری میشه؟؟؟not(((3-4mod3)<5)and((6div4)<>3))

***************
سلام...///
***********
ببخشید منظورتون رو درست متوجه نشدم/// اگه دنبال جواب عبارت بالا هستید// این می تونه کمکتون کنه..// (اطلاعات پایین روند محاسبه عبارت بالا رو نشون میدن//).///
***************

برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید

**************
اگه متوجه نشدید بگید تا توضیح خط به خطش رو براتون بذارم..///
*************
امیدوارم منظورتون همین بوده باشه..///
***********
موفق باشید!

[m.a.r.y.a.m]

مرسی به جوام رسیدم..

[m.a.r.y.a.m]

mr30 b javab residam ama 1 help vase dasture case mikham

[n00b]

mr30 b javab residam ama 1 help vase dasture case mikham

*************

سلام...///

***********

فقط یه سرچ کوچیک میخواست..///

**************

برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید

***********

موفق باشید!

[m.a.r.y.a.m]

مرسی...فکر کنم متوجه شدید ک من اصلا ب اینجوربرنامه ها وارد نیستم من 1تقویم با این دستور نوشته ام اما همش ارور میده هیچ ایرادی هم نداره[IMG] [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] [/IMG]