پَرَنده به جانورانی که بدنی پوشيده از پر دارند و خونگرم می باشند گفته میشود. بیشتر پرندگان توانایی پرواز دارند.
در ردهبندی جانوران، پرندگان ازمهرهداران بهشمار میروند.
پرندگان مهرهدارانی هستندخونگرم با پوشش پر و تخمگذار , در اين موجودات زائده های حرکتی قدامی به صورت بالتغيير شکل یافته و زائده های حرکتی خلفی برای راه رفتن , نشستن و يا شناکردن سازگاری یافته است . قلب پرندگان چهار حفره ای است .استخوانهای سر به هم جوشخورده و در استخوان پسسری , تنها يک ( مهره -مفصل ) دارند . در اين مهره داران ۹ کيسه هوايی متصل به ششها وجود دارد , استخوان ها به جهت کاهش وزن مجوف شده اند , چشمها بزرگ وحس بينايی بارزترين حس آنهاست .
اين گروه از موجودات از سلسله جانوران , شاخه طناب داران , زير شاخه مهره داران , رده پرندگان مشتق شده و بعد از پستانداران از تکامل يافته ترين جانوران می باشند .
پراکنش
پرندگان در همه نقاط دنیا به سر میبرند. از کشتزارها و کوهستانها و جنگلها، تا صحراها و دشتها و در نزدیکی آبها و حتی درقطبها. پرندگان بسته به این که در کجا زندگی میکنند رنگهای گوناگونی دارند. پرهای برخی روشن و برخی دیگر تیره وکمرنگ است و این امر کمک به پنهان شدن آنها مینماید. پروازهای دلربا و رنگهای دلاویز و آواز شیرین پرندگان شورو شوقی وصف ناپذیر در هنرمندان، شاعران و موسیقیدانها پدید میآورد. پرندگان برای انسان ارزشهای گوناگون دارند. از ارزش غذایی گرفته تا پزشکی و غیره. حتی عدهای پرندگان را به عنوان حیوان اهلی و برای تفریح نگهداری میکنند، مانندطوطی. کلاغ پرنده ای است که با اکوسیستم ایران به خصوص شهرهای بزرگ والوده از نظر اب وهوا همزیست شده است.
رده بندی پرندگان
برای شناسايی هرچه بهتر موجودات لازم است که آنها را در دسته هايی طبقه بندی نمود . بزرگترين مشکل رده بندی پرندگان يکسان بودن شکل ساختمانی آنهابا يکديگر است . به عبارت ديگر تحول و تغييراتی را که در حيوانات ديگربخصوص در پستانداران ( با وجودی که تعداد گونه های آنها نصف گونه های پرندگان است ) می توان مشاهده کرد در پرندگان چندان قابل مشاهده نيست . ازطرف ديگر مطالعات مربوط به آناتومی مقايسه يا در سطحی نسبتا ابتدايی بوده تنها در سالهای اخير قدمهای موثری در جهت شناخت علمی تر عادات و رفتارپرندگان برداشته شده است . و در همين راستا تغييرات فراوانی در نامگذاری وشيوه های رده بندی داده شده است.
برای رده بندی پرندگان از تغييرات ظاهری موجود در سيستمهای استخوانی وماهيچه های آنها استفاده می شود . برخی از دانشمندان هم سعی دارند از روی ميزان پروتئين موجود در تخم پرندگان يا از روی عادات و رفتاری که بين پرندگان مشترک است , روابطی برای رده بندی آنان پيدا کنند . متخصصين رده بندی در مورد نحوه تکامل پرندگان در طول حيات آنها در کره زمين سازگاری آنها با شرايط متفاوت اقليمی و جغرافيايی و نيز شرايطی که در آن طبيعت برروی اندامهای مختلف پرندگان تاثير گذاشته و آنهايی را که قابليت سازگاری داشته اند بحث بسياری کرده اند. در حال حاضر بهترين شيوه برای مشخص کردن جايگاه و رده بندی پرندگان تعيين تغييرات و وضعيت DNA در پرنده علاوه برچگونگی شکل ظاهر و ويژگيهای اکولوژيک آنهاست . بحث رده بندی پرندگان ازموارد بسيار با اهميت و قابل تعمق در مطالعه پرندگان است و در سالهای اخيربر روی آن مطالعات فراوانی صورت گرفته است .
رده بندی موحودات براساس قراردادهای بين المللی به زبان لاتين است . برای مثال گنجشک خانگی به صورت زير رده بندی می شود :
·سلسله جانوران
·شاخه طنابداران
·زير شاخه مهره داران
·رده پرندگان
·راسته گنجشک سانان
·خانواده گنجشکيان
·جنس گنجشک
·گونه گنجشک خانگی