یکی از معضلات اصلی طراحان موتور استحکام اتصالات پیستون و شاتون و میل لنگ است. از مهمترین مشکلات اینرسی ناشی از وزن پیستون و شاتون است.
در محل اتصال شاتون و میل لنگ یاتاقانی سایشی (لغزشی) وجود دارد که در 2 ناحیه بحرانی ترین شرایط را تحمل میکند. 1 نقطه مرگ بالایی تراکم و لحظه انفجار و دوم نقطه مرگ بالا در هنگام اگزاست.
مطمئنا از تحت فشار قرار گرفتن ناحیه دوم تعجب کردید.
یاتاقان میل لنگ و شاتون یک یاتاقان دو تکه است که در مرحله اول یاتاقان بالایی تحت فشار قرار میگیرد (ناشی از نیروی انفجار) و در مرحله دوم یاتاقان پایینی تحت فشار قرار میگیرد (ناشی نیروی اینرسی پیستون)
پیستونها در هنگام تخلیه دود بدلیل اینکه فشار بالای آنها کم است، در نقطه مرگ بالایی تمایل دارند ناشی از نیروی اینرسی خود از میل لنگ جدا شوند و این مسئل در دور موتورهای بالا به شدت خود را نشان میدهد.
جالب است بدانید در آنالیز شاتونها در دو نقطه مرگ، طول شاتون تغییر میابد. یعنی در حالت تراکم و لحظه انفجار طول شاتون چند صدم کم شده و در لحظه تخلیه و مرگ بلایی چند صدم طول شاتون افزایش پیدا میکنه.
این پدیده در دور موتورهای بالا بیشتر شده و تا جایی که دامنه قرمز رنگ بر روی کیلومتر شمار زده شده و در دامنه قرمز رنگ حتی امکان تغییر شکل یاتاقان و خط افتادن بر روی آن و ترک برداشتن دیواره پیستون هم وجود دارد ک موجب گیر کرد پیستون در داخل بوش سیلندر میشه که در ادامه اگه شاتون بشکنه فروختن اون ماشین به کهنه خرین بهتر از فروختن بصورت اوراقیه.
نکته بعدی: فنر سوپاپها نقش برگشت دادن سوپاپها رو دارن و علت قوی بودن فنرها اینه که سر سوپاپ از روی بادامک بلند نشه و روی بادامک جهش نکنه. در دور موتور بالا حرکت لغزشی سوپاپ بر روی بادامک به حالت جهشی تبدیل شده و سایش در محل ایجاد میشه. که نتیجا صدای زیاد. کاهش قدرت موتور و نهایتا شکست در شرایط خیلی بد.
نکته بعد: وقتی دور موتور بالا میره، مدت زمان بیستری از سیکل رو شعله فرا میگیره. بدین صورت که وقتی دریچه اگزوز باز شده شعله برقراره که شعله وارد اگزوز میشه و همون سرخ شدن رو شاهدیم که در اینصورت هرچند خنک کاری قوی در موتور داشته باشیم، باز هم حرارت نقطه ای بسیار بالاس و دست کم رینگ دود و روغنی پیستون دچار آسیب میشه. و روغنها در لحظه برخورد با بوش پیستون تبخیر میشه و شاهد سیاه شدن زودرس روغن و کسر اومدن روغن هستیم. و موجب خرابی زود رس روغن و کار کردن موتور در روغنهای خراب هستیم و تمامی اینها یعنی هزینه..! پول..!
حرارت ایجاد شده تمایمی شمعها رو تحت تاثیر قرار میده و موجب کاهش عمر شمع ها میشه. شاید از نظر شما با تعویض شمع ها مشکل حل میشه. اما باید بدونیم که شمع هم جزئی از موتوره. بعله با تعویض کل موتور (انجین) میتونیم تمام این مشکلات رو حذف کنیم و کل فرآیند رو از نو کنیم.
طبق آنالیزهای ارائه شده از موتور پژو 405، بهینه ترین حالت کارکرد موتور که درواقع ما آنرا راندمان حداکثری معرفی میکنیم در دور موتور بین 2500-3500 است. و در دیگر دور موتورها راندمان کاهش پیدا میکند. و از دور موتور 4000 به بعد فرآیند فرسایش موتور به صورت نمودار سهمی سعودی افزایش پیدا میکند.
دامنه قرمز رنگ به این معنی است که شما اجازه افزایش دور موتور در این محدوده را نداری و اگر وارد آن محدوده شدید هر لحظه بایستی انتظار خاموش شدن موتور رو داشته باشی.
روی صحبت ما با اشخاصی است که خودروهای عمومی را یک خودروی کورسی تلقی میکنند و فرهنگ رانندگیشان کورس انداختن و شتاب حداکثری است.
این هم یک تصویر از شاتونی که پیستونش در بوش سیلندر گیر کرده و شاتون از پیستون جدا شده و در اثر برخورد به دیواره موتور به این شکل دراومده و آسیبهای بسیار شدیدی به بلوکه، میل لنگ و میله بادامک زده و علت این امر دور موتور بالا بوده. البته این شاتون یک موتور دیزله ولی مشابه آن در موتورهای بنزینی هم دیده شده.