مرجع توضیح و بیان خواص گیاهان دارویی

[sina285]

ترب و تربچه «داروئی»



کلیات گیاه شناسی

ترب گیاهی است یکساله که ارتفاع ساقه آن تا یک متر می رسد . برگهای آن پهن ، ناصاف ، کرک دردو با بریدگیهای نامنظم می باشد . گلهای آن برنگ سفید ، زرد روشن ، آبی روشن و بنفش است که درانتهای شاخه ظاهر می شود .بطور کلی دو نوع ترب وجود دارد : 1- ترب سیاه که معمولا در پائیز برداشت می شود .2-تربچه که به رنگهای مختلف قرمز و وصورتی و بصورت های دراز و گرد وجود دارد .


ترکیبات شیمیایی

طعم تند ترب مربوط به ماده ای است بنام سنوول Senovol و رنگ قرمز بنفش آن در اثر وجود ماده ای بنام کلراید Malvin Chloride است .در صد گرم ترب خام مواد زیر موجود است :

آب 90 گرم
پروتئین 1 گرم
چربی 0/1 گرم
مواد نشاسته ای 3/5 گرم
کلسیم 30 میلی گرم
فسفر 30 میلی گرم
پتاسیم 330 میلی گرم
آهن 1 میلی گرم
سدیم 18 میلی گرم
ویتامین آ 10 واحد
ویتامین ب 1 0/03 میلی گرم
ویتامین ب 2 0/03 میلی گرم
ویتامین ب 3 0/03 میلی گرم
ویتامین ث 25 میلی گرم

خواص داروئی: ترب از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و از زمانهای بسیار قدیم برای درمان بسیاری از بیماریها بکار می رفته است .

ترب برای دفع سنگهای صفراوی مفید است .
ترب در بعضی از اشخاص تولید گاز و آروغ می کند و تخم آن گاز و نفخ را از بین می برد .
ترب برای درمان نقرس و رماتیسم مفید است .
برگ ترب اگر با غذا خورده شود به هضم غذا کمک می کند .
آب برگ ترب برای تقویت چشم مفید است .
ترب برای درمان یرقان مفید است .
تخم ترب درد را تسکین می دهد .
در صورت مسمومیت غذایی مقداری تخم ترب را همراه با سکنجبین به بیمار بدهید باعث استفراغ می شود و معده را پاک می کند .
برای مداوای زخم های بدن از ترب و عسل ضماد تهیه کرده و روی زخم بگذارید .
دم کرده ترب ادرار آور است و برای درمان حبس البول بکار می رود .
تخم ترب ادرار آور و قاعده آور است .
اگر دست یا پای شما سرما زده است ترب را در آّب بجوشانید و بگذارید تا کمی سرد شود بطوریکه دست را نسوزاند سپس عضو سرما زده را چند بار در روز در این جوشانده قرار دهید .
دم کرده ریشه ترب تقویت کننده بدن است .
برای دفع سنگ کیسه صفرا و سرفه های تشنج آور از ترب بصورت زیر استفاده کنید :

در یک ترب بزرگ حفره ی ایجاد کرده و همچنین در ته آنهم سوراخ ریزی بوجود آورید بطوریکه آّب قطره قطره از آن خارج شود . سپس مقدایر شکر در حفره ریخته و آنرا با آب پر کنید و ترب را در دهانه شیشه یا استکانی قرار دهید که آب آن قطره قطره از سوراخ ریز ته ترب خارج شده و در داخل شیشه یا استکان پر شود . این آب را چند بار در روز بنوشید .

خوردن تخم ترب ترشح شیر را زیاد می کند .
خوردن ترب رنگ چهره را باز می کند.
جوشانده ترب برای درمان اسهال خونی مفید است .
تخم ترب اشتهاآور است.
برای از بین بردن تب تخم ترب را دم کرده و به بیمار بدهید .
تخم ترب بصورت ضماد برای ورم پستان در مادران شیرده استفاده می شود .

مضرات : اسراف در خوردن ترب موجب دل پیچه شده و برای دندان و گلو مضر است .

[sina285]

خرما «داروئی»



کلیات گیاه شناسی

خرما میوه ای بسیار قدیمی است و نام آن در کتاب مقدس 42 بار تکرار شده است . این میوه پرخاصیت برای مردم شکورهای اروپایی و آمریکایی تا حدی ناآشنا است و آنرا فقط در کیک و شیرینی مصرف می کنند ولی در خاورمیانه و مخصوصا در کشورهای عربی بعنوان یک غذای اصلی بکار می رود .یهودیان معتقدند درخت خرما در فلسطین و یا اسرائیل امروزی بفراوانی وجود داشته است بطوریکه در ناحیه بین دریای گالیله و دریای مرده جنگل بزرگی از درخت خرما بوده است .مسلمانان معتقدند که حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم این درخت را خلق کرده اند . در دیانت مسیح ، برگ درخت خرما سنبل و نشانه شهادت و روح شهدائی است که در راه دیانت حضرت مسیح جان باخته اند .

ترکیبات شیمیایی

خرما دارای 25 درصد ساکاروز ، 50درصد گلوکز ، و مواد آلبومینوئیدی ، پکتین و آب می باشد . بعلاوه دارای ویتامینهای مختلف منجمله ویتامین A,b,c,e و مقداری املاح معدنی می باشد .

خواص داروئی: درخت خرما خواص بیشماری دارد و می توان گفت که از تمام قسمتهای این درخت می توان استفاده کرد و یک ضرب المثل عربی می گوید که خواص درخت خرما باندازه روزهای سال است.از برگ و شاخه درخت خرما سبد و فرش تهیه می کنند . از هسته آن نان و از میوه خرما شراب و عسل . همانطور که می دانیم خرما تنها میوه ایست که در صحرا وجود دارد و طبیعت این درخت را به مردم صحرا داده است که تمام احتیاجات خود را از آنر فع می کنند . مردم صحرا هسته درخت خرما را در کرده و از آن نان می پزند یا در این هسته را بو داده و از آن بعنوان قهوه استفاده می کنند زیرا دم کرده آن بسیار مطبوع است و یا حتی این در را در آب برای چند روز خیس کرده و بعنوان غذای مقوی به شترهای خود می دهند و معتقدند که این غذا از گندم و جو مقوی تر است . اعراب از قدیم اعتقاد داشتند که خرما انرژی خورشید را گرفته و در خود ذخیره می کنند و این انرژی با خوردن خرما به بدن آنها منتقل می شود . اعراب از خرمای کال نیز استفاده می کنند و معتقدند که اثرات درمانی بسیاری درد منجمله خرمای سبز تقویت کننده اعمال جنسی و انرژی زا یم باشد . حتی هسته خرمای سبز را نیز دم کرده و پمادی از آن تهیه می کنند که برای زخمهای آلات تناسلی بکار می رود .

اثر دیگر معجزه آسای هسته خرما از بین بردن تورم پلک های چشم است برای این منظور پمادی از در هسته خرما درست کرده و آنرا روی چشم می گذارند این پماد برای رشد مژه های چشم نیز بهترین دارو است .زندگی پرمشغله و ناراحتی های روانی که میل جنسی را در بعضی از اشخاص از بین می برد بهترین علاجش خوردن مداو م خرما است که میل جنسی را باین اشخاص باز می گرداند . در زمانهای قدیم همواره خرما را برای قدرت و انرژی بکار می برده اند و هنوز بهترین میوه برای بازیافتن انرژی و قدرت جوانی است .گلهای درخت خرما نیز خاصیت دارویی دارند . طعم گلهای درخت خرما تلخ است و اثر مسهلی درد .

مضرات : مواظب باشید در خوردن آن افراط نکنید زیرا دارای قند زیادی است . در این صورت آنهایی که لوزالمعده حساس دارند و یا آنهایی که بیماری قند در خانواده آنها وجود دارد باید کمتر از این میوه استفاده کنند.

[sina285]

زرشک «داروئی»



کلیات گیاه شناسی

زرشک درختچه ای است دارای ساقه ای خاردار که ارتفاع آن تا 4 متر نیز میرسد . چوب این درخت قهو ه ای ، قرمز و یا زردرنگ می باشد . برگهای آن بیضی شکل با دندانه های اره ای و گلهای آنخوشه ای و زردرنگ است شاخه های زرشک تیغ زیادی دارد . میوه زرشک قرمز رنگ ، گوشتی بیضوی شکل و دارای طعمی ترش است قسمت مورد استفاده این گیاه ریشه ، پوست ریشه و ساقه ، برگ گل و میوه آن است .


ترکیبات شیمیایی:
در تمام قسمت های این گیاه آلکالوئیدهای بربرین Berberine ، اکسیاکانتین Oxyaconthine ، بربامین Berbamine وجود دارد . مقدار آلکالوئید در پوست ریشه زرشک بیشتر از قسمت های دیگر این گیاه است .
میوه زرشک دارای حدود 4% مواد قندی ، 65 اسید مالیک و اسید تارتاریک و مقداری صمغ می باشد .
زرشک گونه های مختلف دارد که مهم تر از همه آنها دو نوع است که یکی بنام زرشک بی هسته و دیگری زرشک با هسته (دارای دو هسته) میباشد .


خواص داروئی:

خواص طبی زرشک :زرشک از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است میوه زرشک خواص زیر را درد:

قابض است .
تقویت کننده قلب و کبد است .
بواسیر خونی را درمان می کند .
خونریزی را برطرف می کند .
برای برطرف کردن بیماریهای کبدی مفید است .
صفرا بر است .
دم کرده زرشک را برای برطرف کردن ناراحتی های دهان غرغره کنید .

خواص ریشه و پوست ساقه

صفرا بر و مسهل است .
کبد را پاک و تقویت می کند .
اعمال دستگاه گوارش را منظم می کند .
سوء هاضمه را از بین می برد .
بی اشتهایی را برطرف می کند .
برای رفع یبوست مفید است .
در درمان یرقان و زردی موثر است .
نقرس و رماتیسم را برطرف می کند .
خانم هائیکه بین دو عادت ماهیانه خونریزی دارند باید برای برطرف کردن آن از ریشه و ساقه زرشک استفاده کنند .
آنهائیکه مبتلا به ورم طحال هستند می توانند برای معالجه از این گیاه کمک بگیرند .
واریس را درمان می کند .
برای معالجه بواسیر نافع است .
برای برطرف کردن سوزش ادرار مفید است .
فشار خون را پائین می آورد
برای شست و شوی چشم می توانید از جوشانده ریشه و ساقه و زرشک استفاده کنید .

خواص برگ

آب آوردگی بدن را برطرف می کند .
اسهال های مزمن را درمان می کند .
برگ زرشک دارای مقدار زیادی ویتامین C می باشد بنابراین در درمان بیماری اسکوربوت اثر مفید درد .
جویدن برگ زرشک باعث محکم شدن لثه و دندان می شود .
درموقع آنژین و گلو درد ، دم کرده برگ زرشک را غرغره کنید .

طرزاستفاده
جوشانده زرشک :مقدار 20-10 گرم پوست ریشه یا ساقه و یا میوه زرشک را در یک لیتر آب ریخته و آنرا بجوش بیاورید سپس آنرا از روی اجاق برداشته بگذارید برای مدت 10 دقیقه بماند . این جوشانده را صاف کرده و با شکر یا عسل شیرین کنید . مقدار مصرف روزانه آن سه فنجان در فاصله بین غذاهاست .

دم کرده زرشک :مقدار 40 گرم زرشک را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید مدت 10 دقیقه بماند سپس آنرا با شکر یا عسل مخلوط کنید . مقدار مصرف آن سه فنجان در روز و در فاصله بین غذاهاست .

مضرات : مصرف مقدار زیاد زرشک و یا ساقه و برگ آن برای زنان حامله مناسب نیست زیرا رحم را تحریک می کند و ممکن است باعث سقط جنین شود.

[sina285]

شاه پسند وحشی «داروئی»





شاه پسند وحشی از گیاهانی است که در روم قدیم مورد پرستش و تقدیس مردم بود و از آن برای تبرک خانه ها و معابد استفاده می کردند . چون دارای خاصیت ضد خونریزی است گفته می شود که آنرا روی زخم های مسیح ریختند و خونریزی قطع شد و روی این اصل در قدیم به آن گیاه صلیب Herb of the Cross می گفتند .
این گیاه در نواحی جنوب آسیا ، آفریقا و اروپا در حاشیه جاده ها و دشت ها و مزارع می رویند در ایران در مناطق شمال ایران و اطراف تهران ، فارس ، شیراز و نواحی جنوب می روید .
قسمت مورد استفاده این گیاه برگها و سر شاخه های سبز آن است در اثر مالش دادن بوی مطبوعی در تمام قسمت های این گیاه منتشر می شود ولی طعم آن گس و تلخ است

ترکیبات شیمیایی
شاه پسند وحشی دارای مواد شیمیایی مختلفی نظیر تانن ،‌موسیلاژ ، ساپونین ، وربی نالین Verbenalin ، بتاکاروتن و ماده ای تلخ می باشد .


خواص داروئی
شاه پسند وحشی از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است

قابض و ضد تشنج است
برای از بین بردن آب آوردگی بدن مفید است و بدین منظور باید آنرا با ملاس چغندر خورد .
برای تقویت قلب مفید است .
خون را تمیز و تصفیه می کند .
عرق آور است .
مقدار شیر را در مادران شیرده زیاد می کند .
کر م معده را کشته و از بین می برد .
خلط آور است .
برای برطرف کردن سرماخوردگی مفید است .
کمیود ویتامین C را درمان می کند .
برای درمان ناراحتی های پوستی مفید است .
بیماری زردی را برطرف می کند .
برای رفع خونریزی لثه مفید است .
سنگ کلیه و مثانه را خارج می سازد.

استفاده خارجی

برای ورم مخاط دهان و گلو ، جوشانده آنرا غرغره کنید .
کمپرس آنرا روی ضرب دیدگی بگذارید .
زخم و بریدگیها را با ضماد آن درمان کنید .
برای رفع خستگی پس از کار روزانه از حمام شاه پسند استفاده کنید بدین منظور مقدار 200 گرم برگهای گیاه را در دولیتر آب ریخته و حرارت دهید تا بجوش آید سپس آنرا روی چراغ برداشته و بگذارید مدت 15 دم بکشد بعد آنرا صاف کرده و در وان حمام بریزید و برای مدت 20 دقیقه در آن دراز بکشید تا خستگی عضلات برطرف شود .

طرز استفاده : دم کرده : یک قاشق چایخوری برگهای خشک شده این گیاه را در یک فنجان آب جوش ریخته و برای مدت 10 دقیقه دم کنید سپس صاف کرده و به مقدار یک فنجان سه بار در روز بنوشید .
جوشانده : مقدار 40-50 گرم برگهای خشک شده این گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته وب گذارید بمدت 5 دقیقه بارامی بجوشد سپس آنرا صاف کنید .
اسانس : قوی تر از تنطوره می باشد و از مغازه برخی از داروخانه ها می توان خریداری کرد مقدار مصرف آن یک تا دوقطره در یک لیوان آب می باشد .

مضرات : خوردن زیاد این گیاه ضربان قلب را کم می کند و باعث تحریک روده ها و رحم می شود بنابراین کسانیکه ناراحتی قلبی دارند و یا خانم های حامله باید در خوردن آن احتیاط کنند .

[sina285]

فندق «داروئی»



کلیات گیاه شناسی
کلیات گیاه شناسی
ترکیبات شیمیایی
خواص داروئی

فندق درختچه ای است به ارتفاع تقریبا دو متر که در نواحی مساعد تا ارتفاع 6متر نیز می رسد .
درخت فندق بومی اروپا و آسیای صغیر است
برگهای درخت فندق پهن و نوگ تیز با دو ریدف دندانه ، برنگ سبز و یا دمبرگی بطول تقریبا یک سانتیمتر می باشد فندق دارای دو نوع گل نر و ماده است که بصورت سنبله آویخته در پائیز ظاهر می شود .
فندق گرد 2/5-1/5 سانتیمتر است . دارای پوششی سبز رنگ بوده که پس از خشک شدن تدریجا از آن جدا می گردد.

ترکیبات شیمیایی
مغز فندق در حدود 60 درصد روغن درد که برنگ زرد روشن بوده و دارای طعمی ملایم و بوی مطبوعی می باشد . این روغن بمصرف تغذیه ،‌عطر سازی و نقاشی می رسد . مغز فندق دارای مقدر زیادی فسفر می باشد.

در صد گرم مغز فندق موادزیر موجود است :

انرژی 625 کالری
آب 5/8 گرم
پروتئین 12/5 گرم
مواد نشاسته ای 15 گرم
مواد چرب 60 گرم
کلسیم 200 میلی گرم
فسفر 320 میلی گرم
آهن 3/5میلی گرم
سدیم 2 میلی گرم
پتاسیم 700 میلی گرم
ویتامین ب 1 0/5 میلی گرم
ویتامین ب 3 1 میلی گرم

خواص داروئی
فندق از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است . برگ و شکوفه ،‌گل وپوست آن (مخصوصا پوست ریشه آن )قابض است

فندق بدلیل اینکه دارای مقدر کمی مواد نشاسته ای است ضمنا دارای مواد معدنی زیادی مانند کلسیم ،‌پتاسیم ، فسفر ،‌منیزیوم ،‌سدیم و آهن می باشد غذای بسیار خوبی بای مبتلایان به بیماری قند است
فندق غذای مناسبی برای تقویت بدن و مخصوصا دوره نقاهت است .
فندق مقوی روده ها و معده است .
فندق سموم را از بدن خارج می سازد
فندق فشار خون را بالا می برد
خانم هائیکه در بین دو عادت ماهانه خونریزی دارند برای درمان آن باید جوشانده پوست فندق بخورند .
روغن فندق برای از بین بردن سرفه و درد سینه مفید است .
روغن فندق برای کبد نافع است
برای جلوگیری از ریزش مو پوست فندق راب سوزانید و خاکستر آنرا با پیه خوک مخلوط کرده و قسمت هایی را که مو ریخته با آن ماساژ دهید .
فندق بو داده مخلوط انیسون برای سوزش مجرای ادرار و تقویت نیروی جنسی مفید است
آنهائیکه کارهای فکری می کنند باید فندق بخورند زیرا بدلیل داشتن فسفر زیاد مغز را تقویت می کند.

مضرات : فندق اگر به مقدر کم خورده شود بهیچوجه مضر نیست ولی افراط در خوردن آن ایجاد نفخ و گاز شکم کرده و استفراغ تولید می کند برای جلوگیری آنهائیکه سرد مزاج هستند باید فندق را با آب و عسل خورده و گرم مزاجان با سکنجبین بخورند .

[sina285]

گزنه «داروئی»



کلیات گیاه شناسی

گزنه گیاهی است که از دوران ماقبل تاریخ نیز وجود داشته و مردم آن زمان از آن برای تغذیه استفاده می کردند و از خواص درمانی آن اطلاع داشته اند .

جالینوس حکیم که در قرن دوم میلادی زندگی می کرده آنرا برای رفع سرماخوردگی و بیماری دستگاه تنفسی بکار می برده است .

گزنه گیاهی است علفی و چند ساله که ساقه آن چهار گوش بوده و بطور قائم تا ارتفاع یک متر بالا می رو د. این گیاه در خرابه ها ،‌باغها و نقاط مرطوب که چهارپایان از آن عبور می کنند بحالت خودرو میروید ریشه این گیاه خزنده بوده و در ناحیه ای که سبز می شود کم کم تمام منطقه را فرا می گیرد .

ساقه این گیاه را پرزها و تارهای مخروطی شکل پوشانده که در صورت لمس کردن ساقه بدست می چسبد و پوست را می گزد که تولید خارش و سوزش می کند و شاید به همین دلیل آنرا گزنه نامیده اند .

تخم آن نرم ، ریز و تیره رنگ و مانند تخم کتان است قسمت مورد استفاده این گیاه برگهای تازه ، ریشه ،شیره و دانه آن است .


ترکیبات شیمیایی:

گزنه دارای تانن ، لسیتین ،‌ اسید فورمیک ، نیترات پتاسیم و کلسیم است، ترکیبات آهن دارد ، و دارای ویتامین C و نوعی گلوکوزید است که پوست را قرمز می کند . از سرشاخه های این گیاه ماده قرمز رنگی بنام اورتی سین استخراج می شود .


خواص داروئی:

گزنه از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است .

گزنه مو را تقویت کرده و از ریزش موی سر جلوگیری می کند ، حتی در بعضی از موارد موی سر دوباره می روید . برای استفاده از این خاصیت 6 گرم سر شاخه ها و برگها و ریشه گزنه را بتنهایی و یا با 30 گرم چای کوهی در یک لیتر آبجوش ریخته و آنقدر بجوشانید تا حجم مایع به نصف برسد . شبها مقداری از این مایع را به سر بمالید و صبح بشوئید .
برای براق شدن و جلا دادن به موها بعد از شستشوی سر موها را با چای گزنه ماساژ دهید . بدین منظور یک قاشق چایخوری برگ گزنه خشک را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید بماند . ماساژ دادن با این چای ، شوره سر را برطرف می کند.
دستگاه هاضمه را تقویت می کند.
ادرار را زیاد می کند.
برای درمان بیماری قند مفید است بدین منظور یک فنجان چای گزنه را سه بار در روز میل کنید .
ترشح شیر را در زنان شیرده زیاد می کند .
اخلاط خونی را برطرف می کند.
بیماریهای پوستی را برطرف می کند .
برای باز کردن عادت ماهیانه از دانه گزنه استفاده کنید .
در درمان کم خونی موثر است و تعداد گلبولهای قرمز را زیاد می کند .
اگر در ادرار خون وجود داشته باشد گزنه آنرا برطرف می کند .
گزنه عرق آور است .
پاک کننده اخلاط سینه ، ریه و معده است .
نیروی جنسی را تقویت می کند .
گرفتگیهای کبدی را رفع می کند .
برای از بین بردن زگیل ، ضماد برگهای تازه آنرا روی زگیل بمالید .
برای پاک کردن مثانه ، رفع عفونت مثانه و دفع سنگ از مثانه ، برگ گزنه را همراه با ریشه شیرین بیان دم کنید و بنوشید .
برای التیام زخم ها و زخم های سرطانی از ضماد تخم گزنه مخلوط با عسل استفاده کنید .
برای برطرف کردن کهیر از جوشانده گزنه به مقدار سه فنجان در روز بنوشید .
درد نقرس را کاهش می دهد .
برای برطرف کردن ناراحتی های زنانه قبل از عادت ماهیانه از چای گزنه استفاده کنید .
ناراحتی های کلیه را برطرف می کند.
ضماد آن درد عضلانی را برطرف می کند .
کرم معده و روده را می کشد.
درمان کننده بواسیر است .
برای برطرف کردن درد رماتیسم ، برگهای تازه آنرا روی پوست بمالید .


طرز استفاده:

دم کرده گزنه :مقدار 40 گرم برگ گزنه را در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت 10 دقیقه دم کنید . مقدار مصرف آن سه فنجان در روز بعد از غذاست .
جوشانده گزنه :مقدار 30 گرم گزنه را در یک لیتر آب ریخته و بمدت 10 دقیقه آنرا بجوشانید . این جوشانده برای تصفیه خون مفید است . مقدار مصرف آن یک فنجان بین غذاها در روز است .

مضرات :گزنه اگر بیش از حد استفاده شود ممکن است برای روده ها و کلیه ها مضر باشد بنابراین بهتر است با صمغ عربی و کتیرا خورده شود .مقدار مصرف بیش از 10 گرم در روز ممکن است باعث بند آمدن ادرار شود . زنان باردار و کودکان باید از مصرف آن خورددی کنند .

[sina285]

میخک «داروئی»



خواص داروئی

درخت میخک بومی جزائر اندونزی و اقیانوسیه است و بعلت زیبایی خاصی که درد امروز در بیشتر نقاط دینا بعنوان درخت زینتی پرورش داده می شود . البته در مناطق سردسیر این گیاه در گلخانه و گرم خانه نگهدری می شود .در قدیم الایام میخک ادویه ای گران قیمت بوده که تنها پادشاهان و ثروتمندان مکی توانستند از آن استفاده کنند
میخک درختی است کوچک و مخروطی شکل که برگهای آن هیچ وقت زرد نمی شود ودر تمام طول سال سبز است . ارتفاع این درخت تا 10 متر می رسد . برگهای آن نوک تیز و بیضوی و دم برگهای آن قرمز رنگ است و به درخت زیبایی مخصوصی می دهد
گلهای میخک کوچک و مجتمع بصورت خوشه هایی شامل 10 تا 25 گل می باشد .
وجه تسمیه این درخت بدین دلیل است که غنچه های خشک شده آن که کوچک و بطول یک سانتی متر است بشکل میخ کوچک می باشد .

ترکیبات شیمیایی
غنچه های درخت میخک پس از باز شدن یعنی قبل از اینکه رنگ خاکستری و ارغوانی آن تبدیل به قرمز شود باید چیده و خشک نمود . میخک که بعنوان ادویه و دارو بکار می رود پودر این غنچه ها می باشد .
میخک دارای 16 درصد و ساقه های درخت در حدود 5 درصد و برگهای آن دارای 2 درصد اسانس روغنی می باشد که از تقطیر این قسمت ها بدست می آید .
اسانس میخک دارای بوئی قوی وطعمی سوزاننده می باشد .این اسانس سفید رنگ بوده که اگر در مجاورت هوا قرار گیرد رنگ آن تیره و غلیظ می شود .
اسانس میخک دارای اوژنول ،‌کاربو فیلین ، الکل بنزیلیک ، بنزوات دو متیل ، فورفوول و اتیلن می باشد .
اوژنول که ماده اصلی میخک می باشد آرام کننده و ضد عفونی کننده است و از آن در دندانپزشکی برای آرام کردن درد دندان استفاده می شود .

خواص داروئی
میخک یعنی خشک شده غنچه درخت میخک از دو هزار سال پیش بعوان ادویه بکار می رفته است . میخک از نظر طب قدیم ایران خیلی گرم و خشک است و دارای خواص بسیاری است .

برای رفع دندان درد و گوش درد یک قطره از اسانس میخک و یا روغن آنرا روی دندان بمالید و یا در گوش بچکانید .
میخک تقویت کننده مغز می باشد و کسانیکه حافظه ضعیف دارند باید از دم کرده میخک استفاده کنند.
میخک از سرطان جلوگیری کرده و حتی درمان کننده سرطان می باشد .
برای رفع سردرد مفید است.
در برطرف کردن فلج و لقوه موثر است .
ضعف اعصاب را درمان می کند .
برای رفع تنگی نفس مفید است .
کسانیکه مبتلا به بیماری سوواس هستند برای درمان آن باید میخک بخورند .
مقوی معده و جهاز هاضمه است
کبد و کلیه را تقویت می کند .
***که را برطرف می کند .
برای تقویت نیروی جنسی سرد مزاجان مفید است بدین منظور باید 2 گرم از پودر میخک را با شیر مخلوط کرده و هر روز بمدت یک هفته از آن استفاده کرد .
کسانیکه قطره قطره ادرار می کنند برای درمان آن باید چای میخک بنوشند .
میخک اشتهاآور است .
بدن را تقویت می کند .
برای ترمیم قرنیه چشم و برطرف کردن لکه در چشم ، می توان چند قطره از محلول آبی میخک در چشم بچکانید .
میخک تب بر است .
میخک کرم کش است و داروهای کرم کش دارای میخک می باشند .
برای گردش خون و قلب مفید است.
اسهال و دل درد را تقویت می کند .
برای درمان کمردرد ، چای میخک و یا دو قطره اسانس میخک را با آب گرم و یا چائی مخلوط کرده و بنوشید .
نوشیدن یک فنجان چای میخک بعد از غذا گاز و درد معده را از بین می برد
استفاده از میخک گرفتگی عضله را از بین می برد.

طرز استفاده :برای تهیه چایی یا دم کرده میخک مقدر 10 گرم میخک را با یک لیتر آب جوش مخلوط کرده و بمدت 5 دققیه دم کنید.

مضرات : همانطور که گفته شد میخک بسیار گرم است و بنابراین برای گرم مزاجان مناسب نیست و ممکن است باعث ناراحتی کلیه و روده ها شوداینگونه افردر باید میخک را با صمغ عربی مخلوط کرده و بخورند .

[sina285]

اسطوخودوس «داروئی»



مقدمه
اسطوخودوس (Lavandula) در بیشتر نقاط دنیا به حالت خودرو می‌روید مخصوصا در جنوب فرانسه ، مناطق مدیترانه و در تورنتو به مقدر زیاد وجود دارد و بسته به شرایط محیط و خاک به انواع مختلف ظاهر می‌شود. اسطوخودوس گیاهی است چند ساله به ارتفاع حدود نیم متر با برگهای متقابل ، باریک ، دراز سبز رنگ و پوشیده از کرکهای سفید پنبه‌ای.

گلهای آن به رنگ بنفش و به صورت سنبله می‌باشد. قسمت مورد استفاده این گیاه ، گلها و سرشاخه‌های گلدار آن است. اسطوخودوس بوی بسیار مطبوعی دارد. طعم آن تلخ است و به علت بوی مطبوع آن در عطر سازی مصرف می‌شود. اسانس اسطوخودوس که از تقطیر گل و سرشاخه‌های گلدار این گیاه بدست می‌آید مایعی است زرد رنگ یا زرد مایل به سبز که دارای بوی مطبوعی است.

ترکیبات شیمیایی
اسانس اسطوخودوس دارای حدود 40 درصد استات لینالیل است همچنین در آن ترکیباتی نظیر اسید بوتیریک ، اسید پروپیونیک و اسید والریک ، لینالول آزاد و ژرامبول وجود دارد.

خواص دارویی
برای رفع خستگی و آرامش چند قطره روغن اسطوخودوس را در وان آب گرم ریخته و برای مدت یک ربع ساعت در آن دراز بکشید.
گرفتگیها را باز می‌کند.
مقوی معده است.
ادرار آور می‌باشد.
معرق است و تب را پایین می‌آورد.
صفرا‌بر بوده و کبد را بکار می‌اندازد و بیماریهای کبدی را برطرف می‌کند.
ضد تشنج است.
برای تقویت عمومی بدن خوب است.
کرمهای معده و روده را از بین می‌برد.
بیماریهای سینه و سرفه را برطرف می‌کند.
در معالجه زکام موثر است.
از آن می‌توان به عنوان مسهل و تمیز کننده استفاده کرد.
برای رفع بیماریهای مجاری ادرار مفید است.
برای برطرف کردن رعشه و سرگیجه حدود 5 گرم از پودر آن را با عسل مخلوط کرده و هر شب بخورید.
برای رفع فراموشی و تقویت حافظه از دم کرده اسطوخودوس استفاده کنید.
برای رفع بی‌خوابی یک قطره از روغن اسطوخودوس را روی یک تکه پنبه بچکانید و آن را داخل بالش خود قرار دهید خواب مطبوعی برای شما می‌آورد.
برای برطرف کردن غم و اندوه هر روز دم کرده اسطوخودوس بنوشید.
اگر دست و پای شما خواب می‌‌رود از این گیاه استفاده کنید.
برای پیشگیری از آب آوردن بدن دم کرده اسطوخودوس بنوشید.
زردی را برطرف می‌کند.
برای رفع حالت تهوع و سرگیجه مفید است.
سردرد و سردردهای یکطرفه را درمان می‌کند.
برای معالجه ضعف اعصاب مفید است.
طپش قلب را از بین می‌برد.
آسم را برطرف می‌کند.
برای رفع ترشحات زنانه می‌توانید از این گیاه استفاده کنید.
برای برطرف کرده سوء هاضمه یک قطره اسانس اسطوخودوس را در یک لیوان آب نیم گرم ریخته و یا یک فنجان از دم کرده آن را بنوشید.
اسطوخودوس درمان کنده رماتیسم ، آرتروز و نقرس است. برای این منظور کمپرس آنرا بر روی عضو مورد نظر بگذارید و یا اینکه 2 قطره روغن آنرا با یک قاشق روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط کرده و عضو دردناک را با آن ماساژ دهید.
زخمهای کهنه را با مالیدن اسانس اسطوخودوس که در الکل حل کرده‌اید برطرف کنید.
برای درمان بیماریهای ریوی 2 تا 3 قطره روغن اسطوخودوس را با یک قاشق غذا خوری روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط کرده و سینه و پشت بیمار را ماساژ دهید.
مالیدن پماد اسطوخودوس زخمها را ضد عفونی کرده و التیام می‌بخشد.
برای برطرف کردن بوهای نامتناسب در منزل چند قطره روغن اسطوخودوس را در آب ریخته و بگذارید به آرامی بجوشد عطر مطبوعی را در هوا پخش می‌کند.
برای رفع بی‌خوابی یک قاشق چایخوری پودر اسطوخودوس را با یک قاشق چایخوری پودر سنبل‌الطیب مخلوط کرده و در یک لیوان آبجوش ریخته و به مدت 10 دقیقه دم کنید. این دم کرده را یک ساعت قبل از رفتن به رختخواب میل کنید تا بی‌خوابی شما برطرف شود.

طرز استفاده
دم کرده اسطوخودوس: حدود 5 گرم سرشاخه گلدار و یا گل این گیاه را در یک لیتر آبجوش ریخته و به مدت 10 دقیقه دم کنید. مقدار مصرف این دم کرده 4 - 3 فنجان در روز است.

کمپرس اسطوخودوس: 30 گرم گل و یا سرشاخه گلدار این گیاه را با یک لیتر آبجوش مخلوط کرده و به مدت 10 دقیقه دم کنید.
اسانس و روغن اسطوخودوس را می‌توانید از فروشگاههای گیاهان دارویی و یا برخی از داروخانه‌ها تهیه کنید برای مصرف یک قطره از آنرا با یک قاشق روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط کرده و برای ماساژ استفاده کنید. و یا یک قطره آن را روی یک حبه قند و یا یک قاشق عسل مخلوط کرده بخورید.
مضرات
اسطوخودوس گیاهی است بی‌ضرر که همه می‌توانند از آن استفاده کنند. فقط برای اشخاص صفراوی مزاج خوب نیست و باعث آشفتگی می‌شود. اینگونه اشخاص باید آن را با سکنجبین یا کتیرا بخورند.

[sina285]

بادمجان «داروئی»



مقدمه
این گیاه که به عربی بادنجان نامیده می‌شود یکی از گیاهان دو لپه است. گیاهی است یکساله و دارای ساقه نسبتا ضخیم و پوشیده از کرک. ارتفاع ساقه آن تا 70 سانتیمتر می‌رسد. برگهای آن بیضی شکل با نوک باریک و گلهای آن بنفش رنگ است. میوه این گیاه دراز و باریک و یا گرد ، به رنگهای بنفش ، سیاه ، زرد و سفید دیده می‌شود.

بادمجان متعلق به خانواده سیب زمینی است از زمانهای بسیار قدیم در هند کشت می‌شده است و از آنجا به نقاط دیگر جهان راه یافته است. چین از قرن نهم هجری شروع به کشت و زرع آن کرد. تجار انگلیسی این گیاه را در قرن هفدهم میلادی از گینه و در انگلستان کردند و آنرا به نام کدوی گینه‌ای می‌نامیدند. بادمجان در تمام مدت سال وجود دارد و در آمریکا ، ایالات فلوریدا ، تگزاس ، لویزیانا و نیوجرسی بیشتر محصول بادمجان آمریکا را کشت می‌کنند.

ترکیبات شیمیایی
بادمجان دارای ویتامینهای A.B.C و مواد معدنی زیادی است. دارای پروتئین ، نشاسته و عناصر معدنی از جمله گوگرد ، کلسیم ، منیزیم می‌باشد.

خواص داروئی
از نظر طب قدیم بادمجان گرم و خیلی خشک است. بادمجان بر خلاف آنچه که عوام اعتقاد دارند که بی‌بو و خاصیت است دارای خواص زیادی است. مهمترین خاصیت آن کم کالری بودن آن است که غذای بسیار خوبی برای کسانی است که می‌خواهند وزن کم کنند زیرا دارای ویتامین و مواد معدنی نیز می‌باشد.

بادمجان را حتما باید به حالت کاملا رسیده مصرف کرد زیرا خام آن طعم تلخ درد و در آنهایی که آسم و برونشیت دارند باعث تحریک این بیماریها می‌شود.
بادمجان اثر نرم کننده و مدر دارد.
بادمجان به علت دارا بودن آهن در رفع کم خونی داروی موثری است.
بادمجان را می‌توان برای از بین بردن ورم و التهاب روی عضو ملتهب گذاشت.
دانه بادمجان ایجاد یبوست می‌‌کند.
ریشه بادمجان و شاخه‌های خشک شده و برگهای آن اثر بند آورنده خون را داراست و قابض بوده و می‌توان در آن برای درمان احتلام بانه و انواع خونریزیها استفاده کرد.

بادمجان پادزهر خوبی برای مسمومیتهای حاصل از خوردن قارچهای سمی است.
خوردن بادمجان گرفتگی رگها را باز می‌کند و شخص را از خطر سکته قلبی محفوظ می‌دارد.
بادمجان برطرف کننده یبوست است.
برگها و پوست سیاه بادمجان را اگر بجوشانند این جوشانده درمان اسهال خونی است.
جوشانده ریشه بادمجان درمان بیماری آسم است.
بادمجان مقوی معده است.
آب زردرنگی که در موقع نمک زدن و گذاشتن بادمجان از آن خارج می‌شود برای خشک کردن عرق دست و پا بهترین دارو است و اشخاصی که دست و پایشان مرتب عرق می‌کند باید دست و پای خود را با آن چند بار در روز بشویند تا از شر این مرض آسوده شوند.

اگر بادمجان را بسوزانند و خاکستر آن را با سرکه خمیر کنند و به زگیل بمالند زگیل کنده خواهد شد.
از بادمجان می‌توان به عنوان مسکن برای تسکین در استخوان شکسته و ضرب خورده استفاده کرد بدین طریق که باید بادمجان را در فر بگذارید که نیم پز شود و سپس آب آنرا با فشار بگیرید و بعد به مقدار نصف این مقدر آب به آن شکر قهوه‌ای اضافه کنید آنرا هم بزنید و بنوشید.
بادمجان دارای یک ماده ضد تشنج است که در درمان بیماری صرع اثر بسیار خوبی دارد. بنابراین اشخاصی که تشنج دارند و یا مبتلا به این بیماری می‌باشند بهتر است که از بادمجان استفاده کنند.

طرز استفاده
بادمجان دارای آلکالوئیدی به نام سولانین Solanine می‌باشد که ممکن است در معده‌های ضعیف ایجاد آلرژی و مسمومیت کند. بنابراین برای طبخ بادمجان باید ابتدا این ماده را از بادمجان خارج کرد و بهترین طرز پخت است که خانهای ایرانی درست می‌کنند. یعنی بادمجان را باید پوست کند و سپس ورقه ورقه نمود و لابلای آنرا نمک پاشید تا آب آن که زرد رنگ و محتوی سولانین است خارج شود، سپس آنرا فشار داده و پخت. البته بهترین طریقه پخت بادمجان آب پز کردن و یا پختن در فر است زیرا سرخ شده آن سنگین شده و برای معده‌های ضعیف مناسب نیست.

مضرات
بادمجان با همه خواصی که گفته شد نباید مورد استفاده اشخاصی که بواسیر و یا درد چشم دارند قرار گیرد زیرا بیماری آنها را تشدید می‌کند. اینگونه اشخاص اگر می‌خواهند بادمجان بخورند بهتر است آنرا با گوشت و روغن و یا سرکه بپزند و بخورند.

[sina285]

تمبر هندی «داروئی»

کلیات گیاه شناسی

تمبر هندی که از Tamaria Hindi مشتق شده و به معنای میوه هندی می باشد . تمبر هندی درختی است بلند که منشا آن از هند و آفریقای شمالی بوده است ولی امروزه در بیشتر مناطق گرمسیر دنیا پرورش می یابد .برگهای آن متناوب و مرکب شامل 10 تا 20 جفت برگچه فشرده و نزدیک بهم است . گلهای آن به رنگ زرد مایل به قرمز و به شکل خوشه در انتهای ساقه ظاهر می شود .میوه آن شبیه باقلا به شکل غلاف و نیام و با کمی خمیدگی است . این غلاف به طول 10 سانتیمتر می باشد که در آن بین 3 تا 10 دانه قرار درد . برای تهیه تمبر هندی ها میوه ها را شکافته و قسمت گوشتدار آنها را با هسته بیرون آورده و خشک می کنند . خشک کردن تمبر هندی طرق مختلفی درد و در هر منطقه فرق می کند . مثلا در جزایر آنتیل قسمت گوشتدار آنرا در ظرف بزرگی که دارای شربت غلیظی در حال جوش است وارد می کنند تا شربت در منافذ میوه نفوذ کرده و آنرا حل کند .


ترکیبات شیمیایی

قسمت گوشتدار میوه دارای کمی قند و پکتین و همچنین اسید سیتریک ، اسید مالیک ، تارتارات و اسید پتاسیم می باشد . در پوست درخت تمبر هندی مقدری تانن وجود دارد . سرشاخه های جوان و سبز این درخت دارای مقدار زیادی ویتامین های گروه B می باشد.

خواص داروئی: تمبر هندی از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است .

خوردن تمبر هندی باعث پائین آمدن تب می شود .
به هضم غذا کمک می کند .
تمبر هندی خنک کننده بدن است .
برای رفع تشنگی مفید است .
دل بهم خوردگی و تهوع را برطرف می کند .
پوست تمبر هندی قابض و رفع کننده اسهال است .
پوست تمبر هندی قابض ور فع کننده اسهال است .
بهترین طریقه استفاده از تمبر هندی این است که این ماده را درآب خیس کنید و سپس آنرا صاف کرده و با نبات بخورید .
دم کرده تمبر هندی نیز اثر ملین درد . برای تهیه دم کرده یک قاشق غذا خوری تمبر هندی را با نیم لیتر آب جوش مخلوط کرده و به مدت یک ساعت بگذارید بماند سپس این دم کرده را در طول روز مصرف کنید .
تمبر هندی را بپزید و ضماد از آن درست کنید . این ضماد را روی ورم و قسمتهای دردناک بدن بگذارید .


مضرات : تمبر هندی برای ریه و طحال خوب نیست و در اشخاصی که ریه و طحال ضعیف دارند ممکن است تولید اشکال کند . اینگونه اشخاص بهتر است که تمبر هندی را با کتیرا و یا خشخاش بخورند .