Lily of The Valley
نام علمی : Convallaria Majalis
خانواده : Asparagaceae-مارچوبگان
بومی منطقه : نیمکره شمالی در آسیا و اروپا
نام های دیگر : گل موگه , زنبق دره ...
گل برف :
گل برف که در فارسی با عناوین موگه و زنبق دره نیز شناخته میشود گیاهی است چند ساله از جنس Convallaria در خانواده مارچوبگان بومی سراسر مناطق نیمه سرد و معتدل نیمکره شمالی در آسیا و اروپا و همچنین جمعیت بومی محدودی در شرق ایالات متحده دارد .
این گیاه در بین بعضی کشور ها نماد یا نشانه چیزی میباشد .مثلا در بین کاتولیک ها نمادی از فروتنی در نقاشی های مذهبی است . در اساطیر ژرمن نماد پاکی است و علامت گل یوگوسلاوی و گل ملی فلاند در سال 1967 انتخاب شد .
این گیاه دارای ساقه های گسترده زیر زمینی و شاخه های ایستاده در انتهای Stolon است که در تابستان تشکیل میشود . این ساقه ایستاده اغلب با نام پیپ(pip) نامیده میشود که در فصل بهار شاخه های برگ دار جدید و شاخه های زیر زمینی آن رشد میکنند .
این گیاه داری ریزوم های متعدد و نازک بوده و و ارتفاع آن به 15 تا 30 سانتی متر می رسد . ساقه آن نرم و فاقد گره است .گل آذین خوشه ای یک سویه بوده که در راس ساقه ظاهر میشود و از 5 تا 15 عدد گل های متعدد کوچک سفید رنگ و بسیار خوش عطر که شکل زنگوله دارند تشکیل شده است . این گل ها در اواخر بهار و در زمستان های معتدل در نیمکره شمالی در اوایل ماه مارس ظاهر می شود .
میوه توت مانند در اندازه کوچک به رنگ نارنجی و قرمز و با قطر 5 تا 7 میلیمتر دارای 1 تا 3 دانه به رنگ ابتدا , مایل به سفید و سپس قهوه ای روشن و شفاف میباشد .
این گیاه نیازمند مکانی نیم سایه تا سایه کامل است . خاک آن باید حاصلخیز و نسبتا مرطوب باشد . خاک مناسب آن خاک غنی از هوموس به خصوص خاک رس است.این گیاه در ناطقی با شرایط آب و هوایی معتدل نیاز چندانی به مراقبت ندارد و میزان آبیاری آن نیز متوسط است .
گل برف به سرما مقاوم بوده و در مناطقی که آب و هوای معتدل دارد میتواند زمستان را در هوای آزاد بماند بدون اینکه از سرما آسیبی ببیند .
گل برف یک گیاه باغی مشهور است , به خاطر گل های معطر آن و برای آن که توانایی پوشش زمین در مکان های سایه را داراست . برخی آن را به عنوان علف هرز میشناسند ,زیرا میتواند خود را در سرتاسر باغ گسترده سازد و مشکلاتی در مهار این گیاه بوجود آید .
در گذشته در طب عمومی برای بهبود :
انقباضات زایمان ,درمان تشنج , سکته و فلج ناشی از سکته , ورم ملتحمه و جذام استفاده می شد . البته تاثیر آن بر روی این بیماری ها ثابت نشده و به خاطر سمیت بالقوه گیاهی , هم اکنون تهیه تجاری آن مورد توجه قرار گرفته است . بنا به نظریه اسطیر یونانی این گیاه ابتدا به وسیله ی خدای خورشید ( آپولو )کشف شد و آن را به Aesculapinus خدای طب داد همچنین در قرن 15 و 16 محققان معتقد بودند که قادر است قدرت حافظه را بهبود بخشد و در جنگ جهانی آول در درمان قربانیان گاز خردل از آن استفاده می شد .
دم کرده ریشه و گل آن پایین آورنده تب , ادرار آور , آرام بخش و تهوع آور است . پماد ریشه آن در درمان سوختگی با جلوگیری از ایجاد اسکار به کار میرود .
این گیاه بعضا دچار آفات و بیماری هایی نیز می شود , پوسیدگی ساقه , سیاه تاول , و نقطه برگ گاهی اوقات میتواند یک مشکل باشد .
کشت این گیاه در اواخر تابستان و پاییز صورت می گیرد . تکثیر آن با تقسیم ریزوم انجام میشود و قطعات ریزوم باید داری جوانه ریشه دار باشند .آن ها را به فاصله 6 تا 10 سانتی متر و به عمق 3 تا 5 سانتی متر میکارند . گیاه یکساله گل نمیدهد . گیاه دو ساله تولید برگ کرده و گاهی خوشه کوچکی تولید میکند و از سال سوم است که در روی گیاه خوشه قوی و زیبا حاصل میشود .
برای پیش رس کردن باید ابتدا ریزوم ها را آماده کرد . آماده کردن ریزوم ها شامل دو مرحله است :
استراحت ریزوم ها : ریزوم ها را پاییز از خاک خارج کرده و مدت دو ماه در حرارت معمولی نگه میدارند .
بیدار کردن ریزوم ها :
1.سرما : ریزوم ها را به طور عمودی در جعبه قرار میدهند و بین آنها خزه و تورب میگذارند و جعبه را در اطاق های سرد در حرارت 0.5 تا 3 درجه قرار میدهند.
2.بخار اتر : ریزوم ها را درون جعبه های غیر قابل نفوذ قرار داده و در حرارت 20 درجه به مدت 48 ساعت در معرض بخار اتر قرار میدهند .
3.آب گرم : ریزوم ها را به مدت 12 تا 16 ساعت در آبی که درجه حرارتش 35 تا 40 درجه است خیش میکنند . سپس ریزوم ها رو به طور عمودی روی سکوی گلخانه قرار داده و بین آنها خزه و تورب
می ریزند .
در 10 روز اول درجه گلخانه 20 بوده و تاریکی مطلق وجود دارد . پس از آن درجه حرارت را به 18 تا 25 می رسانند و پس از اینکه اندام هوایی به 4 تا 5 سانتی متر رسید , گیاهان را در معرض نور قرار داده و درجه حرارت را به 16 تا 18 درجه کاهش می دهند . در روز های اول باید روی گیاهان روزی 2 تا 3 مرتبه آب پاشید ولی به محض ظاهر شدن گل ها باید آبپاشی روی برگ ها را قطع نمود .
هشدار : تمام اجزای این گیاه سمی میباشند و میوه قرمز رنگ آن که بیشتر مورد توجه کودکان قرار میگیرد در صورتی که حتی مقادیری کم از آن خورده شود , میتواند باعث درد شکم , استفراغ و کاهش تعداد ضربان قلب شود .