آفت شناسي گیاهی

[Vmusic]

كنه تارتن انجير

Eotetranychus hirsti

(Acari: Tetranychidae)

وجود كنه انجير براي اولين بار در ايران در سال 1365 بوسيله دكتر دانشور روي انجير از ورامين و گرمسار گزارش گرديد. رنگ عمومي كنه، زرد روشن و در اواخر فصل به رنگ نارنجي در مي‌آيد. ماده بيضي شكل و نرها كشيده و كوچكتر از ماده و تخمها به رنگ روشن و كروي مي‌باشد.

کنترل:

رعايت اصول به زراعي و از بين بردن علف‌هاي هرز

بنزوکسی میت(سیترازون) EC20% و 1 درهزار

پروپارژیت(اومایت) EC57% ،، ،، ،،

بروموپروپیلات(نئورون) EC25% ،، ،، ،،

فن پیروکسی میت(ارتوس) sc5% و 5/. در هزار

[Vmusic]

مگس انجير

Carpolonchea aristella

(Dip.: Lonchaeidae)

لارو اين مگس از گوشت ميوه تغذيه نموده و دالانهايي در گوشت و پوست ايجاد مي‌كند و ميوه‌هاي آلوده اغلب دچار ريزش مي‌شوند. اين آفت زمستان را به صورت شفيره (پوپاريم) در اعماق 5 تا 10 سانتيمتري خاك طي مي‌كند. 4 نسل در سال دارد. اين افت در انجيركاري‌هاي ديم بندرت ديده مي‌شود.

کنترل:

يكي از بهترين راههاي مبارزه با اين آفت مبارزه مكانيكي از طريق جمع‌آوري ميوه‌هاي آلوده ريخته شده پاي درخت و سوزاندن آنها وهمچنین شخم زدن پای درختان در زمستان مي‌باشد.

درصورت نیاز به سمپاشی:

پرمترین(آمبوش) EC25% 0.8 در هزار

[Vmusic]

پسيل زيتون Olive psyllid

Euphyllura olivina

(Hom: Psyllidae)

در برخي از منابع خانواده پسيل مذكور را Aphalaridae ذكر كرده‌اند. پسيل زيتون در ايران در استانهاي گيلان، زنجان، فارس و همچنين در اسفندقه جيرفت ديده شده است.

پسيل زيتون در اوايل بهار مصادف با رويش شاخه‌هاي جوان و باز شدن گلهاي زيتون بيشترين خسارت را باعث مي‌شود. در اين زمان حشره با ترشح مواد مومي سفيد رنگ در محل اتصال شاخه‌ها و روي خوشه‌هاي گل، به راحتي شناخته مي‌گردد. عسلك دفع شده توسط اين حشره موجب رشد قارچ مولد داده و تجمع گرد و خاك مي‌گردد. اين تجمع مانع كربن‌گيري و نيز تلقيح گلهاي زيتون مي‌شود به طوريكه گلهاي درختان آلوده به شدت مي‌ريزند و بندرت ميوه روي آنها تشكيل مي‌گردد.



زيست‌شناسي
اين آفت در شرايط آب و هوايي شيراز زمستان را به حالت حشره كامل بر روي سرشاخه‌ها، در محل اتصال برگ به شاخه، كنار جوانه‌هاي برگ و روي پاجوش‌هاي درختان زيتون به صورت گروههاي 2 تا 6 عدد كه معمولاً نر و ماده هستند به سر مي‌برند. در اوايل فروردين ماه زماني كه متوسط حرارت بالاي 11 درجه سانتيگراد مي‌رسد حشرات زمستان گذران فعال شده و بعد از چند روي جفت‌گيري و تخمريزي مي‌نمايند. تخمريزي از نيمه فروردين ماه شروع و معمولاً تا يك ماه بعد ادامه دارد. تخمريزي حشرات ماده تماماً در داخل جوانه‌هاي برگ و سپس در غنچه گل انجام مي‌گيرد. تعداد تخم به صورت پراكنده از 2 تا 34 عدد متغير مي‌باشد. پوره‌هاي سن يك و دو خسارت خود را به غنچه گل مي‌زنند و ترشحات مومي ناچيز دارند. پوره‌هاي سن سوم در زمان گلدهي و پوره‌هاي سن 4 و 5 در زمان تشكيل ميوه درختان زيتون فعاليت دارند و سبب ريزش گلها و كوچك ماندن ميوه‌ها مي‌گردند. همچنين با ترشحات فراوان رشته‌هاي مومي به درختان منظره تار پنبه‌اي مي‌دهند. حشرات كامل نسل اول در اواخر ارديبهشت و اوايل خردادماه در طبيعت ظاهر مي‌شوند. اين حشرات در نيمه شهريورماه پس از جفت‌گيري، تخمريزي نموده و نسل دوم آفت را ايجاد مي‌نمايند. حشرات كامل نسل دوم اواخر مهر و اوايل آبان ماه در طبيعت ظاهر مي‌شوند و تا بهار سال آينده زمستان گذراني مي‌نمايند. نسل دوم آفت چون مصادف با برداشت محصول مي‌باشد اهميت چنداني ندارد. اين آفت در ساير مناطق كشور يك نسلي است.



کنترل:
1ـ حفظ دشمنان طبيعي در کنترل آفت بسیار حائض اهمیت است.

الف‌ـ كفشدوزك‌ها

1.Exochomus quadripustulatus

2.Adalia bipunctata

3.Chilocorus bipustulatus

3.Oenopia conglobata

ب‌ـ زنبورهاي پارازيتوئيد:

1- Psyllaephagus sp. (Hym.: Encyrtidae)

2- Tetrastichus sp. (Hym.: Eulophidae)

ج‌ـ مگس سيرفيد

1- Sphaerophoria scripta (Dip.: Syrphidae)

2- انجام هرس پائیزه وبهاره

3- عدم کاربرد کودهای نیتروژنه

4- انجام آبیاری مناسب

5- روغن پاشی زمستانه

در صورت نیاز به سمپاشی:

1. مالاتیون EC57%و 2.5 در هزار

2. دیازینون Ec60% و 1در هزار

[Vmusic]

شپشك سياه زيتون

Saissetia oleae

(Hom: Coccidae)

از آفات مهم زيتون است كه از نظر اقتصادي خسارت آن به زيتون، مركبات و برخي گياهان زينتي قابل ملاحظه است. شپشك سياه زيتون از آفات قرنطينه داخلي است كه سالها پيش بوسيله شاخه‌هاي خرزهره آلوده از شوروي به ايران وارد شد. اين آفت تاكنون فقط در مناطق ساحلي درياي خزر مشاهده شده است. خسارت شپشك سياه زيتون علاوه بر مكيدن فراوان شيره گياهي كه موجب ضعف شديد درختان مي‌شود ترشح فراوان عسلك است كه موجب نشو و نماي قارچ مولد دوده مي‌شود كه در شرايط گرم و مرطوب بهار و تابستان پوشش ضخيمي از آن روي برگ، ميماند و سرشاخه درختان را مي‌پوشاند. در اثر تغذيه آفت و آلودگي به دوده برگها و ميوه درختان آلوده مي‌ريزند و سرشاخه‌ها خشك مي‌شوند.



زيست‌شناسي
زمستان را به صورت پوره‌هاي سن يك يا دو مي‌گذراند و غالباً در سطح زيرين برگها و در مجاورت رگبرگ اصلي مشاهده مي‌شوند. يكي از عوامل مرگ و مير زياد اين آفت در زمستان سرما و بارندگي زياد است. در بهار با گرم شدن هوا پوره‌ها فعاليت خود را شروع مي‌كنند. در اواخر بهار و اوايل تابستان پوره‌ها كامل شده و حشرات كامل شروع به تخمريزي مي‌كنند. هر حشره ماده 2 تا 4 هزار تخم مي‌گذارد. دوره جنيني تخم بسته به شرايط و وضع اقليمي 15 تا 30 روز طول مي‌كشد. پوره‌ها پس از خروج از تخم به سادگي توسط باد منتشر مي‌گردند. خروج پوره‌ها تدريجي بوده و از اواسط مرداد تا پايان مهرماه صورت مي‌گيرد. پوره‌هايي كه زودتر از تخم خارج خارج مي‌گردند تا را رسيدن فصل سرما يك بار جلد عوض كرده و در سن دوم زمستان گذراني مي‌كنند پوره‌هايي كه در اواخر تابستان و در پاييز از تخم خارج مي‌شوند پس از كمي تغذيه به همان صورت زمستان را مي‌گذرانند. اين حشره يك نسل در سال دارد.



کنترل:
عملیات باغی:

انجام هرس پاییزه

عدم کشت زیر درختی

کاهش مصرف کودهای ازته

استفاده از ترکیبات مسی علیه قارچ فوماژین تا 50روز قبل از برداشت

روغن پاشی زمستانه

حفظ دشمنان طبیعی

کنترل بیولوژیک:

1ـ شكارگرها از خانواده Coccinelidae

Chilocorus bipustulatus

Coccinella septempunetata

Exochomus quadripustulatus

2ـ زنبورهاي پارازيتوئيد از خانواده Encyrtidae

Metaphycus helvolus

Metaphycus lounburgi

Metaphycus stanleyi

کنترل شیمیائی:

کارباریل(سوین) Wp85% و 2.5- 2 در هزار

روغن امولسیون شونده O 80%

[Vmusic]

سنهای پسته

1- Brachynema segetum

2- Brachynema germari

در هر دو گونه حشره كامل به رنگ سبز و داراي لكه سفيد در انتهاي سپرچه است. داراي 5 سن پورگي و 3 تا 5 نسل در نسل مي‌باشند. زمستان گذراني به صورت حشرات كامل و قهوه‌اي رنگ و در مناطق كوهستاني در زير انواع بوته‌هاي وحشي نظير اسپند، شور، درمنه، قيچ و غيره مي‌باشد. حشرات كامل از اواسط فروردين از محلهاي زمستان گذران خارج و بر روي ميزبان‌هاي تازه روييده تغذيه و تخمريزي مي‌نمايند. اين حشرات در صورت نامساعد شدن شرايط طبيعي و خشك شدن ميزبانهاي وحشي در اواخر خرداد و اوايل تير به سمت باغ‌هاي پسته هجوم مي‌آورند.



3- Acrosternum millieir

4- Acrosternum hegeeri

حشرات كامل به رنگ سبز يكدست و فاقد لكه سفيد در انتهاي سپرچه مي‌باشند. زمستان گذراني به صورت حشرات كامل به رنگ قرمز آجري يا مسي رنگ و در زير پوستك تنه درختاني نظير گز، پده، سنجد و… مي‌باشد. داراي 3 تا 5 سن پورگي مي‌باشد. اين حشره از مرحله تشكيل ميوه تا رسيدن و برداشت محصول در باغ‌هاي پسته مشاهده مي‌شود.

5- Apodiphus amygdali

سن قهوه‌اي داراي يك نسل در سال بوده و از ميزبان‌هاي مختلف مانند پسته، توت، نارون، زردآلود و غيره تغذيه مي‌نمايد و نسبت به گونه‌هاي قبلي داراي جمعيت و اهميت اقتصادي كمتري مي‌باشد.



6- Lygaeus pandurus (Hem: Lygaeidae)

اين آفت در سالهاي اخير حالت طغياني پيدا كرده است. حشرات كامل قرمز رنگ و داراي 3 تا 5 نسل در سال مي‌باشند. زمستان گذراني به صورت حشرات كامل در مكانها و پناهگاههاي مختلف مي‌باشد. حشرات كامل در اوايل ارديبهشت به سمت باغ‌هاي پسته هجوم آورده و تغذيه آنها در اين مرحله به علت حساسيت ميوه‌ها سبب ايجاد خسارت شديد مي‌گردد. با سخت شدن پوست استخواني، اين حشره تمايل به تغذيه از ميوه‌هاي پسته را از دست داده و به سمت ميزبان‌هاي ديگر مهاجرت مي‌نمايد.

نحوه خسارت سن‌ها با توجه به مراحل رشدي ميوه به شرح زير است:

الف‌ـ از مرحله تشكيل ميوه تا سخت شدن پوست استخواني:

تغذيه سن‌ها در اين مرحله سبب سياه شدن تمام ميوه در ابتداي فصل مي‌گردد. ميوه‌ها خسارت ديده بر روي درختان خشكيده و ريزش مي‌نمايند. در اين مرحله در اثر تغذيه سن‌ها در روي پوست سبز ميوه شيره گاهي به صورت قطرات شفافي خارج شده و محل تغذيه كاملاً مشخص مي‌باشد. همچنين در سطح داخلي ميوه‌ها شبكه‌هاي تور مانند سفيدرنگي مشاهده مي‌شود. در روي پوست سبز ميوه‌ها در مرحله شروع سخت شدن پوست استخواني تا سخت شدن كامل آن لكه‌هاي قهوه‌اي رنگي مشاهده مي‌گردد.

ب‌ـ از مرحله سخت شدن پوست استخواني تا مغزبندي ميوه‌ها:

در اين مرحله ديگر علائم تغذيه و لكه‌هاي قهوه‌اي رنگ در روي پوست سبز رويي مشاهده نمي‌شود و محل تغذيه سن‌ها در سطح داخلي پوست استخواني به صورت نقاط سياه رنگ ديده مي‌شود. تغذيه سن‌ها در اين مرحله از جنين در حال رشد سبب پوكي و اسفنجي شدن جنين و از مغز ميوه‌ها سبب ايجاد لكه‌هاي نكروزه فرو رفته قهوه‌اي رنگ بر روي مغز ميوه‌ها مي‌گردد. در اين مرحله سن‌ها به ويژه سنهاي سبز، قرمز و قهوه‌اي پسته قادر به انتقال قارچ Nematospora coryli نيز بوده و بيماري ما سوي پسته را منتقل مي‌نمايند.

کنترل سنهای پسته:
1ـ حمايت از دشمنان طبيعي به ويژه زنبورهاي انگل تخم سن‌ها (از خانواده Scelionidae) با كاهش تعداد دفعات سم‌پاشي و عدم سم‌پاشي‌هاي بي‌رويه

2ـ اجتناب از كندن و از بين بردن ميزبان‌هاي وحشي در مناطق كوهستاني و دشت‌هاي اطراف باغ‌هاي پسته

3ـ اجتناب از كندن و از بين بردن علف‌هاي هرز ميزبان اطراف و داخل باغ‌هاي پسته در زمانيكه سن‌ها به سمت باغ‌هاي پسته هجوم آورده‌اند زيرا در اين مرحله كندن علف‌هاي هرز سبب انتقال سن‌ها بر روي خوشه‌ها شده و خسارت شديدتر مي‌گردد.

4ـ از بين بردن علف‌هاي هرز در اوايل فصل قبل از هجوم سن‌ها به سمت باغهاي پسته و در اواخر فصل پس از برداشت محصول جهت از بين بردن كانونهاي زمستان گذران آفت با شخم‌هاي بهاره و پاييزه.

5ـ کنترل شيميايي :

در صورتيكه نياز و با توجه به تراكم جمعيت و مرحله رشدي ميوه پسته، حشره‌كش‌هاي اندوسولفان (تيودان) به نسبت 2 تا 2.5 در هزار يا فنتيون (لبايسيد) به نسبت 1 تا 1.5 در هزار و يا فنيتروتيون (سوميتيون) به نسبت 1.5 تا 2 در هزار توصيه مي‌گردد.

[Vmusic]

پسيل پسته (شيره خشك)

Agonoscena pistaciae

(Hom: Psyllidae)

به پسته اهلي و وحشي خسرت فراوان مي‌زند. اين حشره عسلك فراواني دفع مي‌نمايد كه به سرعت در مجاورت هوا خشك شده و سفيد مي‌شود به همين لحاظ اين آفت را به زبان محلي شيره خشك مي‌نامند.



زيست‌شناسي
حشرات كامل زمستان گذران پسيل از اوايل فروردين ماه روي درختان مستقر مي‌شوند. اين حشرات نسب به حشرات كامل تابستانه قدرت پرواز بيشتري داشته، آلودگي گسترده‌تري در باغها ايجاد مي‌كنند. پس از جفت‌گيري به محض باز شدن جوانه‌هاي خوشه و برگ روي آنها تخمريزي مي‌نمايند. تخم‌ها به تعداد 50 تا 60 عدد، به صورت انفرادي يا دسته‌اي و به اشكل مختلف مانند نيم دايره، مارپيچ و غيره در سطح برگ و بيشتر نزديك به رگبرگها گذاشته مي‌شوند.






تخم‌ها معمولاً 5 تا 10 روز بعد تفريخ مي‌شوند. پوره‌ها از اوايل ارديبهشت شروع به فعاليت و تغذيه مي‌كنند. طول دوره پورگي معمولاً 20 روز بوده و حشرات كامل نسل اول از اواخر دهه دوم ارديبهشت ماه به تعداد زياد در باغ ظاهر مي‌شوند. ارقام مختلف پسته نسبت به آلودگي پسيل پسته حساسيت متفاوت دارند. به طور كلي هر چه برگ درختان نازك‌تر، لطيف‌تر، پهن‌تر و بزرگتر باشد گرايش بيشتري براي جذب حشرات كامل پسيل و تخمريزي ايجاد مي‌كند. رقم اكبري نسبت به ساير ارقام حساستر و رقم اوحدي مقاوم‌تر است. پوره‌هاي نسل دوم از اوايل خرداد تا اواخر دهه دوم خردد فعاليت و تغذيه مي‌كنند. تحمل درختان در اين زمان نسبت به ساير نسلها در برابر خسارت پوره كمتر است. زيرا رشد رويشي درختان پايان يافته و ميوه شروع به مغز رفتن كرده و جوانه‌ها ظاهراً شكل كامل يافته‌اند. در نتيجه خسارت آفت باعث پوكي و ريزش برگ و جوانه مي‌شود.

خسارت
پوره‌هاي پسيل با فرو بردن خرطوم در سطح برگها از شيره گياهي تغذيه مي‌كنند. مواد پروتئيني شيره گياهي را جذب نموده و مواد قندي را به صورت شيره دفع مي‌نمايند. اين مواد قندي در مجاورت هوا خشك شده و به آن شكرك گويند. اين مواد چسبنده باعث جذب گرد و خاك شده و شاخه و برگهاي درختان را بدمنظره مي‌نمايد. از دست رفتن شيره گياهي باعث ضعف عمومي درختان پسته و ريزش برگها، جوانه‌ها، دانه‌اي كوچك و افزايش درصد بوكسي و دهان بستگي ميوه مي‌شود. خسارت پوره‌هاي پسيل پسته روي درختان در دو زمان بيشتر از ساير مواقع سال است. يكي در خرداد ماه كه باعث ريزش برگها، خوشه‌ها، جوانه‌ها و افزايش ميزان بوكسي و ديگري در مردادماه كه باعث افزايش مقدار دهان بستگي مي‌گردد.

در صورتيكه جمعيت آفت پسيل حالت طغياني پديدا كند شديداً تداخل نسل يافته و نمي‌توان تاريخ مشخص براي مراحل زندگي و نسلها اعلام نمود. در شرايط معمولي در نيمه اول هر ماه مرحله پورگي و نيمه دوم هر ماه حشرات كامل در باغها وجود دارند. از نيمه دوم شهريور ماه به تدريج حشرات كامل زمستان گذران در ميان جمعيت آفت ظاهر مي‌شود. اين حشرات در شكاف درختان، زير پوستكها، لابه‌لاي كلوخه‌ها، شكاف ديوارها و ساختمانهاي قديمي اطراف باغها زمستان گذراني مي‌كنند. اين آفت در سال 5 تا 6 نسل ايجاد مي‌كند.

عوامل و شرايطي كه باعث رشد و افزايش جمعيت پسيل پسته در باغها مي‌گردد:

1ـ اجراي نوبت اول سم‌پاشي يا سم‌پاشي در زمان گلدهي: اين سم‌پاشي عليه آفاتي مانند پروانه چوبخوار پسته، پروانه ميوه خوار، شپشكهاي پسته، زنجره شيره تر و غيره انجام مي‌شود. چنانچه در اين سمپاشي از سمومي استفاده شود كه روي آفت پسيل تأثير نداشته باشند باعث افزايش مقاومت و رشد جمعيت پسيل مي‌گردد.

2ـ چنانچه در نوبت اول از سمومي استفاده شود كه باعث تحريك تخمريزي پسيل و كوتاهتر شدن طول دوره يك نسل گردد (مانند سموم تيوديكارب، متاسيستوكس و فنتيون) پسيل طغيان خواهد كرد.

3ـ سم‌پاشي مكرر و اختلاط سموم با هم كه باعث حذف كامل دشمنان طبيعي و افزايش جمعيت آفات پسته مي‌شود.

4ـ اگر از سمومي عليه پسيل پسته استفاده شود كه تأثير كافي در ميزان تلفات آفت نداشته باشد (مانند زولون) باعث افزايش جمعيت مي‌شود.

5ـ چنانچه سم‌پاشي باغ در زماني انجام شود كه تمام مراحل زندگي آفت اعم از تخم، پوره و حشره كامل ديده مي‌شود و همچنين شكرك زيادي در سطح برگها توليد شده باشد تأثير سم كاهش پيدا مي‌كند و بعد از مدتي جمعيت آفت افزايش پيدا مي‌كند.

6ـ استفاده زياد از كودهاي شيمايي ازته مخصوصاً اوره و سولفات آمونيوم در ماههاي گرم سال در سطوح كرتها و همچنين كود شيميايي كلروپتاسيم شرايط را براي ازدياد جمعيت فراهم مي‌كند.

7ـ استفاده از كود مرغي به تنهايي و به مقدار زياد نيز باعث افزايش جمعيت پسيل مي‌گردد.

8ـ فقير بودن خاك از نظر مواد غذايي و نامناسب بودن بافت خاك نيز از عوامل افزايش جمعيت است، خاكهاي شني و خاكهاي رسي و سخت به دليل عدم جذب و نگهداري رطوبت به اندازه كافي به علت طولاني بودن دوره آبياري سريعتر به آفت آلوده مي‌گردند.

9ـ ناهموار بودن سطوح كرتها كه باعث مي‌شود درختاني كه در بلندي قرار دارند به خوبي آبياري نشده و رطوبت كمتري در اختيار داشته باشند.

10ـ عدم استفاده از كودهاي دامي و چاله‌زني و شخم عميق در باغها به مدت طولاني

11ـ كشت متراكم درختان و رعايت نكردن فواصل مناسب و عمليات هرس

12ـ وجود علف‌هاي هرز زياد از خردادماه به بعد در باغ

کنتــــرل پسیل پسته:
الف‌ـ استفاده از كارتهاي چسبنده زرد رنگ
كارتهاي زرد رنگ مورد استفاده در باغهاي پسته از جنس‌هاي مختلف و عمدتاً از جنس پلي اتيلن و پي وي سي است. اندازه كارتها 20*10 سانتيمتر، به قطر 5/0 تا 1 ميليمتر و به وزن حدود 15 گرم است. سطح كارتها به وسيله چسب مخصوص كه از مواد پولي بوتن‌ها همراه با واكس مخصوص و يا اس تي پي و يا مواد ديگري كه حالت چسبندگي خود را 10 تا 15 روز حفظ نمايند آغشته مي‌گردد. حشرات كامل پسيل به طرف رنگ زرد جلب و به تعداد زياد به سطح كارتها مي‌چسبند. شكار انبوه حشرات بايد قبل از تخمريزي در سطح برگها انجام شود تا از توليد نسل بعدي آفت جلوگيري به عمل آيد. در هر هكتار 100 تا 400 عدد كارت به كار مي‌رود. محل نصب كارت در سمت بيروني تاج و به ارتفاع نصف تاج در جهت‌هاي مختلف است. دو نوبت كارت‌گذاري در سال كافي به نظر مي‌رسد. يكي در دهه دوم فروردين ماه كه اين نوبت آفت زنجره پسته را نيز كنترل مي‌كند و ديگري در نيمه دوم تيرماه مي‌باشد. پس از پايان دوره كارت‌گذاري بايد كارت‌ها را از روي درختان جمع‌آوري و سطح آنها را در صورت استفاده از چسب مخصوص توسط آب گرم همراه با مقدار كمي الكل اتيليك و در صورت استفاده از اس تي پي با دستمال آغشته به چند قطره نفت تميز كرد.

ب‌ـ دشمنان طبيعي
داراي دشمنان طبيعي گوناگوني است كه زنبور پارازيتوئيد Psyllaephagus pistaciae از خانواده ‌Encyrtidae همزمان با ظهور پوره‌هاي نسل اول در باغها ظاهر و به پوره‌هاي پسيل به خصوص در سنين 4 و 5 حمله نموده و آنها را موميايي مي‌كند.

ج‌ـ عمليات زراعي
1ـ شخم زمستانه و پاشكني درختان 2ـ كوددهي و چاله زني 3ـ اصلاح بافت خاك 4ـ آبياري مناسب 5ـ تغذيه مناسب 6ـ رعايت فاصله كشت و تراكم 7ـ هرس و خشك‌بري 8ـ مبازه با علفهاي هرز 9ـ كاشت رقم مناسب 10ـ استفاده از سيستم آبياري تحت فشار

دـ کنترل شيميايي
دارتون يا مارشال به نسبت 2 تا 2.5 در هزار يا مايع ظرفشويي به نسبت 3 در هزار به تنهايي پوره‌هاي پسيل پسته را كشته و از بين مي‌برد، همچنين تا حدودي روي تخم نيز تأثير دارد. آمیتراز و کنسالت خاصیت ناباروری حشرات کامل را دارد. از مخلوط كردن مايع ظرفشويي با سموم خودداري شود زيرا PH آن قليايي است و باعث كاهش تأثير كشندگي سموم مي‌گردد.در صورت امکان از اواسط مرداد به بعد سمپاشی انجام نگیرد.

1. آمیتراز(مایتاک) EC20% و 1.5- 1 در هزار

2. ایمیداکلوپراید(کونفیدور) SC35% و 4/. در هزار

3. فلوفنوکسورون(کاسکید) DC5% و 5/. در هزار

4. هگزافلومورون(کنسالت) EC10% و 7/.- 5/. در هزار

5. دارتون EC21.7% و 1.5 دهزار

6. اندوسولفان EC35% و 1.5 درهزار

[Vmusic]

زنجره پسته (شيره تر)

Idiocerus stali

(Hom.: Cicadellidae, Bythoscopinae)

از آفات مهم پسته در اغلب مناطق پسته خيز كشور مي‌باشد. از نواحي قزوين، اطراف تهران، كاشان، يزد، اردكان، كرمان، خراسان، دامغان و فارس گزارش شده است.





زيست‌شناسي
يك نسل در سال دارد. زمستان را به صورت حشره كامل در زير پوست و شكاف تنه درختان پسته و ساير پناهگاهها مي‌گذارند. در اوايل بهار حشرات كامل در روي جوانه‌ها نشسته و تغذيه مي‌كنند. پس از اين كه حشره جوانه را ترك كند از محل تغذيه، شيره گياهي به صورت قطراتي خارج مي‌گردد. ماده‌ها به مجرد باز شدن برگها و خوشه‌هاي گل تخمريزي مي‌كنند. اينها به كمك تخمريز خود در نسوج شاخه‌هاي جوان همان سال و دمبرگ و دم گل، سوراخي تعبيه كرده و در هر سوراخ 2 عدد تخم نزديك به هم قرار مي‌دهند. ماده‌ها دور تخم‌ها و مدخل سوراخ را بوسيله ترشحاتي كه بعداً سياه رنگ مي‌شوند، مي‌پوشاند. ماده‌ها دم خوشه ميوه را براي تخمريزي ترجيح مي‌دهند به همين جهت كمتر روي درختان نر ديده مي‌شوند.

تخم‌ها كشيده و سفيد رنگ است و تعداد آنها براي هر حشره ماده گاهي به 100 عدد مي‌رسد. دوره تخمريزي حدود 15 تا 35 روز طول مي‌كشد. خروج پوره‌ها مقارن با خاتمه گل و تشكيل ميوه است. دوره پورگي جمعاً 30 تا 40 روز و پوره‌ها 3 بار جلد عوض مي‌كنند و كامل مي‌شوند. خسارت عمده مربوط به پوره‌هاي زنجره مي‌باشد. فعاليت حشرات با ترشح عسلك همراه است كه شاخه و برگ و حتي زمين سايه‌انداز درختان را خيس مي‌كند. اتلاق كلمه شيره تر به اين آفت از همين لحاظ است. در اثر تغذيه اين آفت، ميوه‌هاي تازه تشكيل شده به شدت مي‌ريزند و روي خوشه‌ها ميوه‌اي باقي نمي‌ماند. زنجره‌هاي بالغ آنچنان تغذيه‌اي نداشته و از آبان ماه به بعد به پناهگاههاي زمستانه خود مي‌روند.



کنترل زنجره پسته:
1ـ استفاده از فوزالون (زولون) به نسبت 2- 1.5 در هزار و اندوسولفان (تيودان) به نسبت2 درهزار با مشاهده اولين پوره‌ها پس از گلدهي درختان پسته

2ـ استفاده از كارت‌هاي چسبنده زرد رنگ در دو نوبت، نوبت اول از اواسط دهه اول فروردين ماه همزمان با پيدايش نوك سبز جوانه‌ها و نوبت دوم نيمه دوم ارديبهشت ماه مي‌باشد.

[Vmusic]

سوسك طوقه خوار پسته
Capnodis cariosa hauseri

(Col.: Buprestidae)

همانند همه گونه‌هاي اين خانواده، لارو پس از خروج از تخم در داخل خاك به خوبي حركت مي‌كند و خود را به ريشه‌هاي اصلي و طوقه مي‌رساند. اين حركت به كمك موهاي فراواني كه در سطح بدن لارو سن اول است، انجام مي‌گيرد. لاروها به محض رسيدن به ريشه، به زير پوست نفوذ كرده و در منطقه كامبيوم مستقر مي‌شوند. تغذيه لاروها عمدتاً از لايه زاينده و بافت پوست است و از استوانه مركزي فقط لايه نازكي مورد تغذيه قرار مي‌گيرد. در محل استقرار لاروها لايه‌اي از مواد جري رنگ كه مخلوطي از بقاياي بافت گياه، فضولات و ترشحات ريشه است ديده مي‌شود. در اثر تغذيه لاروها جريان شيره گياهي قطع مي‌شود و به همان نسبت از رشد شاخه‌ها و باردهي درختان كاسته مي‌شود.



زيست‌شناسي
از نظر سيكل زندگي شبيه به كاپنوديس درختان ميوه دانه‌دار و هسته‌دار بوده و يك نسل در دوسال طي مي‌شود. به دو صورت حشره كامل در پناهگاههاي مختلف در زير علف‌هاي هرز، زير برگهاي خشكيده، داخل شكاف‌هاي سطحي زمين يا به صورت لارو در زير پوست قسمت‌هاي مختلف پايين درخت شامل ريشه، طوقه و قسمت‌هاي انتهايي تنه زمستان گذراني مي‌كند. تعداد تخم ممكن است تا 1000 عدد هم برسد و معمولاً به صورت انفرادي در كنار طوقه درختان در خاك گذاشته مي‌شود. دوره جنيني 15ـ10 روز به طول مي‌انجامد.



کنترل:

1ـ آبياري منظم

2ـ قوي نگه داشتن درختان

[Vmusic]

پوستخوار پسته
Estenoborus perrisi

(Col.: Scolytidae)

زمستان را به صورت لارو در حد فاصل پوست و چوب درخت در دالان‌هاي لاروي به سر مي‌برد و سه نسل در سال دارد. حشرات كامل در بهار با مساعد شدن آب و هوا ظاهر مي‌شوند و در روي درختان ضعيف شروع به فعاليت مي‌نمايند. دالان مادري الباً 4 تا 5 شاخه است كهه مگي از يك محفظه مشترك كه به اتاقك جفت‌گيري معروف است منشاء مي‌گيرند. اين حشره پلي گام است. هر دالان مادري به نوبه خود داراي 10 تا 20 دالان لاروي است كه در طرفين دالان مادري و نسبت به آن به طور عمود قرار گرفته‌اند. در انتهاي دالان‌هاي لاروي اتاقك شفيرگي مشاهده مي‌شود كه حشره كامل پس از ظهور از همان جا پوست را سوراخ و خارج مي‌گردد. دوره نشو و نماي يك نسل اين آفت حدود يك ماه به طول مي‌انجامد.



کنترل:
چون به درختان ضعيف حمله مي‌كنند تقويت درخت و آبياري منظم بهترين راههاي پيشگيري از حمله اين آفت است.

[Vmusic]

پوستخوار پسته
Estenoborus perrisi

(Col.: Scolytidae)

زمستان را به صورت لارو در حد فاصل پوست و چوب درخت در دالان‌هاي لاروي به سر مي‌برد و سه نسل در سال دارد. حشرات كامل در بهار با مساعد شدن آب و هوا ظاهر مي‌شوند و در روي درختان ضعيف شروع به فعاليت مي‌نمايند. دالان مادري الباً 4 تا 5 شاخه است كهه مگي از يك محفظه مشترك كه به اتاقك جفت‌گيري معروف است منشاء مي‌گيرند. اين حشره پلي گام است. هر دالان مادري به نوبه خود داراي 10 تا 20 دالان لاروي است كه در طرفين دالان مادري و نسبت به آن به طور عمود قرار گرفته‌اند. در انتهاي دالان‌هاي لاروي اتاقك شفيرگي مشاهده مي‌شود كه حشره كامل پس از ظهور از همان جا پوست را سوراخ و خارج مي‌گردد. دوره نشو و نماي يك نسل اين آفت حدود يك ماه به طول مي‌انجامد.



کنترل:
چون به درختان ضعيف حمله مي‌كنند تقويت درخت و آبياري منظم بهترين راههاي پيشگيري از حمله اين آفت است.