خاستگاه ریواس کجاست؟
رشتهکوههای زیبای بینالود گیاهی را در خود پرورش میدهند که طرفداران زیادی دارد، شهرت زیادی در ایران دارد و یکی از مهمترین سوغاتیهای نیشابور محسوب میشود.
ریواس را در نیشابور میتوان یافت زیرا شرایط آب و هوایی این شهر در رویش این گیاه موثر است، رویش ریواس یک شغل فصلی را برای روستاییان نیشابور رقم زده و البته مردم نیشابور کاملا با این گیاه آشنا هستند و در غذاهای خود از آن استفاده میکنند، البته این گیاه به صورت تازه و خوشاب مصرف میشود و از همه مهمتر شربت ریواس یکی از مهمترین سوغاتیهای نیشابور است.
ریواس از تیره هفتبندان و بومی آسیاست، این گیاه مصرف دارویی هم دارد، دارای برخی عناصر مانند پتاسیم و کلسیم بوده و حاوی مقداری اسیدهای آلی مانند اسید مالیک است که برای رفع تشنگی و آسان کردن هضم غذا مفید است.
برداشت این گیاه مراحل سختی دارد و فقط کسانی میتوانند این گیاه را برداشت کنند که مهارت کافی داشته باشند. به دامنههای روستای برف ریز نیشابور میرویم، جایی که بهترین ریواس را در خود میرویاند، البته رفتن به ارتفاعاتی که ریواس در آنجا میروید کار بسیار سختی است زیرا مسیرها صعب العبور است و باید با چهارپا طی کرد.
روستاییانی که سالها این کار را انجام میدهند از شب قبل به محل رفته و برای مدتی در آنجا چادر میزنند، مسعود مختار صفایی یکی از روستاییانی است که سالهاست با برداشت ریواس عجین است و این کار را استادانه انجام میدهد. با او درباره مراحل برداشت این گیاه گفتوگو میکنیم.
وی میگوید: بهترین ریواس، ریواس گل زرد است. اواخر خرداد، برگهای ریواس را برعکس میکنیم و یک سنگ روی آن میگذاریم، به اینکار اصطلاحا سنگ خفت میگویند. اینکار به این دلیل انجام میشود که برف و سرمای زمستان، ریواس را خراب نکند، اگر این کار انجام نشود، باد، آن را از بین میبرد، این کار، خرداد هر سال انجام و برای فروردین سال بعد نشانه ما برای برداشت آن به جای گذاشته میشود.
صفایی ادامه میدهد: بعد از آن سنگچین دور گیاه را کنده، چرا که ریواس دنبال آفتاب و نور بوده و خودش را به هر طریق به نور میرساند، به این شکل رشد ریواس را خواهیم داشت. از پنجم فروردین، سنگچین انجام میشود و بعد به گیاه حدود 10 روز فرصت میدهیم، بعد از 10 روز شکافهایی ایجاد میشود که باید آن را نرم کرده و روی آن خاک بریزیم تا هوا نخورد در غیر این صورت ریواس قرمز میشود. ریواس قرمز مرغوب نیست.
وی خاطرنشان میکند: مرحله سنگچین را مجددا انجام داده و روی گیاه خاک نرم میریزیم، بعد از حدود یک هفته ریواس قد کشیده و سر از خاک بیرون میآورد و قابل برداشت میشود.
صفایی با اشاره به کیفیت ریواس افزود: ریواس نیشابور گل زرد است و ریواس گل زرد بهترین و مرغوب ترین ریواس است، هرچه برگ این گیاه بزرگتر باشد ریواس بهتری رشد میکند؛ ریواس پس از برداشت نباید آب بخورد در غیر این صورت ترش میشود و از مرغوبیت آن کاسته میشود.
وی بیان کرد: به علت مراحل نگهداری و برداشت سخت این گیاه، محدودیت زمانی و کمبود نیروی ماهر، برداشت این گیاه خودرو از کوهپایهها محدودیت دارد در غیر این صورت بیش از اینها از ارتفاعات بینالود میتوان ریواس برداشت کرد.
سید غلامرضا نبوی نامقی، مدیر جهاد کشاورزی نیشابور در گفتوگو با خبرنگار ایسنا از افزایش 200 هکتاری سطح زیرکشت ریواس بارور در شهرستان نیشابور خبر داد و اظهار کرد: دامنه رشتهکوههای بینالود نیشابور دارای بهترین و مناسبترین شرایط اقلیمی برای پرورش گیاه ریواس است، این محصول با ارزش، توسط کوهپایه نشینان در روستاهای میرآباد، برف ریز، بوژان، گرینه و شهرهای درود و خرو تحت مراقبتهای خاص پرورش مییابد.
به گزارش ایسنا، گیاه ارزشمند ریواس با مراقبتهای ویژه توسط کوهپایهنشینان شهرستان نیشابور و با وجود شرایط اقلیمی مناسب در دامنه رشته کوههای بینالود پرورش یافته و از اوایل اردیبهشت هرسال به مدت حدود یک ماه به بازار مصرف عرضه میشود.
در سال جاری از حدود 700 هکتار در دامنههای بینالود، 1500 تن ریواس برداشت شده و به علت بارندگی خوب سطح زیر کشت این مصول افزایش یافته است.
انتهای پیام
ریواس
ریواس
ریواس
ریواس