Climate Change مبحثی بسیار مهم در مطالعات زمین است که به تغییرات الگوهای آب و هوا و تغییران کلی اقلیم در سطح کره زمین می پردازد. Global Warming یا گرمایش زمین یکی از تغییرات مهم آب و هوایی کره زمین است. در طی یک قرن گذشته بطور متوسط همواره دمای کره زمین رو به افزایش بوده که این مسئله باعث تغییرات بسیار مهم و اساسی در محیط زیست و شرایط جغرافیایی جهان شده است.
به گفته بیش از اکثریت دانشمندان، گرمایش زمین مهمترین و خطرناک ترین تهدید برای بشریت در تاریخ جهان است.
علت گرمایش زمین چیست؟
علت های زیادی برای گرمایش زمین وجود دارد ولی دانشمندان با بیشتر از 95 درصد دقت مطمئن هستند مهمترین علت گرمایش زمین سه مورد زیر هستند:
1. تولید بسیار بالای گازهای گلخانه ای
2. تغییرات انسان روی زمین (نابودی جنگل ها و ...)
3. بالا رفتن تمرکز ذرات هواپخش در جو زمین (به واسطه سوزاندن سوخت های فسیلی)
گازهای گلخانه ای چه گازهایی هستند؟
زمانی که نور خورشید به زمین می رسد، مقداری از آن جذب می شود و مقداری دیگر بازتاب می شود (به همین دلیل است که از فضا زمین قابل دیدن است)، گازهای گلخانه ای گازهایی هستند که در جو زمین، مقادیری از این بازتاب ها را به خود جذب می کنند و باعث بالا رفتن دمای جو زمین می شوند. هرچقدر این گازها بیشتر در جو زمین متمرکز باشند، مقدار بیشتری انرژی را به خود جذب می کنند و جو زمین گرم تر می شود.
بخار آب، دی اکسید کردن، متان، منو دی اکسید نیتروژن، کلروفلوئوروکربن و ازن مهمترین گازهای گلخانه ای هستند. 72 درصد اثر گلخانه ای ناشی از دی اکسید کربن است، 18 درصد ناشی از متان و 9 درصد ناشی از منو دی اکسید نیتروژن.
گازهای گلخانه ای چگونه تولید می شوند؟
در حال حاضر:
36 درصد ناشی از سوخت های مایع (بنزین، گازئیل و ...)
35 درصد ناشی از سوخت های جامد (ذغال سنگ)
20 درصد ناشی از سوخت های گاز (گاز طبیعی)
3 درصد ناشی از تولید سیمان
دمای زمین در سال های اخیر چقدر گرم تر شده است؟
در صد سال اخیر، بر اساس تخمین ها دمای زمین حدود 0.75 تا 1.5 درجه سانتریگراد گرمتر شده است. بر اساس تخمین های ناسا، زمین تا پایان قرن 21 ام ممکن است تا 6 درجه گرمتر شود.
آیا دانشمندان از گرمایش زمین مطمئن هستند؟ قبلا گفته میشد زمین در حال سرد شدن است!
بله. از 13,974 مقاله علمی که در ژورنال های علمی معتبر و داوری شده منتشر شده است، 13,950 مقاله بطور قطع به نتیجه گرمایش زمین ختم شده اند و 24 مقاله نتایجی در تضاد با گرمایش زمین داشته اند. از آن 24 مقاله، 12 مقاله نیز بعدها توسط خود نویسنده ها رد شده است.
به عبارت دیگر:
99.8 درصد موافق
0.2 درصد مخالف
اثرات گرمایش زمین چیست؟
موارد زیر فقط بعضی از اثرات گرمایش زمین در کوتاه مدت هستند:
1. بالا آمدن سطح دریا:
به دلیل گرمای هوا، یخ ها در قطب های شمال و جنوب آب می شوند و این باعث می شود سطح آب اقیانوس ها بالاتر برود. بالا رفتن سطح آب اقیانوس ها باعث می شود بسیاری از جزیره ها و کشورها و سواحل به زیر آب فرو بروند و باعث ایجاد سیل های اقیانوسی که مخرب ترین نوع سیل ها هستند در سطح قاره ها شوند که حتی ممکن است تا اعماق قاره ها نیز پیش برود. بطور متوسط هر سال حدود 2.5 میلی متر سطح اقیانوس ها بالاتر می آید. در صد سال اخیر بیشتر از 20 سانتیمتر سطح دریاها بالاتر آمده است.
2. اسیدی شدن آب اقیانوس ها:
اقیانوسها بطور در طول تاریخ همیشه دی اکسید کربن اضافه هوا را در خود حل می کردند و این باعث می شد اثر گلخانه ای کمتر بشود ولی افزایش سطح دی اکسید کربن در هوا باعث شده آب اقیانوسها از دی اکسید کربن اشباع بشود. حل شدن دی اکسید کربن در آب باعث اسیدی شدن آب اقیانوس ها و دریاها می شود که تاثیرهای سنگینی بر حیات اقیانوسی خواهد گذاشت. هرچقدر دمای هوا نیز بالاتر برود، قدرت اقیانوس ها در جذب دی اکسید کربن کمتر می شود و اثر گلخانه ای بیشتر خواهد شد. بیشتر از یک سوم کل دی اکسید کربن تولیدی توسط فعالیت های انسان ها هم اکنون توسط اقیانوسها جذب شده است و اثراتش در محیط زیست قابل مشاهده است.
3. آب شدن برف و یخ ها در کوهستان ها:
رودخانه ها از آب شدن یخ ها و برف ها در سطح کوهستان ها ریشه می گیرند. معمولا در شرایط مناسب، میزان یخ های آب شده در تابستان برابر است با میزان تولید برف و یخ جدید در زمستان و این شیوه طبیعی برای تولید آب تمیز و قابل استفاده برای کشاورزی و مصرف انسان هاست. گرم شدن زمین باعث می شود سطح بارندگی در زمستان کم شده، و میزان بیشتری یخ در تابستان ها آب شود که در ابتدا باعث سیل و تخریب شهرها و زمین های کشاورزی می شود و در طولانی مدت باعث بی آبی و قحطی. اثرات این مسئله را در کشور هم اکنون مشاهده می کنیم.
4. تغییرات شدید آب و هوا:
تغییرات شدید آب و هوا یکی از نتایج مهم گرمایش زمین است. طوفان های بسیار سنگین، سیل و سونامی های شدید تر و زیادتر، تابستان های بسیار گرم و بدون بارندگی، زمستان های سرد تر (یا گرم تر) از معمول و ... .
پیش بینی می شود از حال تا حدود 20 سال آینده شاهد روزهای گرم بیشتری در تابستان ها باشیم و در زمستان ها روزهای سرد کمتری داشته باشیم. موج های گرمایی در مقاطع مختلف سال افزایش خواهند یافت و میزان بارندگی بطور محسوس کمتر خواهد شد.
5. تاثیرات اجتماعی گرمایش زمین:
در شرایطی که میزان بارندگی کم شود، تعداد بسیار زیادی از کشاورزان و دامداران که در روستاها زندگی می کنند بیکار خواهند شد. این پدیده باعث هجوم قشر کشاورز و دادمدار به شهرهای بزرگ برای کار خواهد شد، کم شدن محصولات کشاورزی باعث افزایش قیمت ها، افزایش بیکاری در شهرها، بالا رفتن نارضایتی و ... می شود که در طولانی مدت باعث ناآرامی و عدم پایداری در سیستم های اجتماعی و سیاسی کشورها خواهد شد. احتمال اینکه کشورها دوباره به خاطر منابع غذایی و آب با یکدیگر وارد جنگ شوند بیشتر می شود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
برای حل این مشکلات باید چه کرد؟
متاسفانه تاثیرات منفی گرمایش زمین هم اکنون هم اثرات بسیاری بر سطح سیاره گذاشته و حتی اگر از همین امروز تولید گازهای گلخانه ای به صفر برسد، بیشتر از 1000 سال طول می کشد تا طبیعت این دی اکسید کربن اضافه هوا را جذب کند. در شرایط فعلی چندین حوزه تحقیقاتی برای مبارزه با گرمایش زمین در حال پیشرفت است:
1. کم کردن تولید انرژی به وسیله سوخت های فسیلی و تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر طبیعی (خورشیدی، باد، آب اقیانوس ها و ...).
2. تولید شیوه های جدید برای آماده سازی فراورده های نفتی (پلاستیک، رنگ و ...) بدون رها کردن دی اکسید کربن در هوا.
3. ایجاد شیوه هایی برای جذب دی اکسید کربنی که در حال حاضر در جو زمین وجود دارد.
4. تغییرات ژنتیکی در غذاها برای اینکه با آب کمتر و در دمای بالاتر قابل کشت باشند.
5. تولید آب شیرین با حداقل مصرف انرژی.
آیا وضعیت فعلی و تلاش ها و نتایج برای حل این مشکل امیدوار کننده است؟
خیر. به هیچ وجه.