اهمیت گوشت قرمز در تغذیه انسان
گوشت یکی از مهمترین منابع پروتئین حیوانی محسوب می شود . غنی بودن گوشت از پروتئین های ارزشمند ، که حاوی اسیدهای آمینه ضروری برای بدن ( چون در بدن انسان ساخته نمی شود ) نظیر هیستیدین ، ایزولوسین، لوسین، متیونین، تریپتوفان و همچنین چربی ها که به عنوان یک منبع انرژی زا برای بدن محسوب شده و حاوی اسیدهای چرب نظیر اسد نیلولئیک، اسید لینولنیک و اسید آرشیدونیک می باشند و مواد معدنی نظیر فسفاتها و سلوفاتها و ویتامینها بخصوص ویتامینهای گروه B و هیدرات کربن ( گلیکوژن) ، نشان دهنده ارزش و اهمیت این فراورده مهم در تغذیه انسان است . البته با توجه به نظرات پزشکان ، گوشت قرمز به علت دارا بودن اسیدهای چرب اشباع و بالا بردن کلسترول خون در صورت مصرف زیاد می تواند عوارضی را برای انسان ایجاد کند بنابراین تعادل در مصرف آن توصیه می شود .
مصرف سرانه گوشت :
مصرف سرانه گوشت به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهمترین این عوامل درآمد سرانه و عادات غذا خوردن ملل می باشد. در بعضی از کشورها نیز مذهب عامل مهمی است برای مثال در هندوستان گاو ، مقدس بوده و گوشت آن مصرف نمی شود در کشورهای اسلامی گوشت خوک مورد استفاده قرار نمی گیرد . مصرف سرانه گوشت در آمریکا بالا و در حدود 45 کیلو گرم می باشد، در حالی که در اکثر کشورهای اروپایی مصرف سرانه گوشت کمتر از 30 کیلو گرم است و در چین مصرف سرانه گوشت کمتر از 4 کیلوگرم می باشد. مصرف سرانه گوشت قرمز در ایران طبق برآورد کارشناسان در حدود 14ـ 13 کیلوگرم است .
بهداشت گوشت:
یکی از مهمترین عواملی که در بهداشت گوشت نقش اساسی را دارا است کشتارگاهها می باشند. در یک دسته بندی می توانیم کشتارگاههای دام را به سه دسته سنتی ، نیمه صنعتی و صنعتی تقسیم کنیم . در کشتارگاههای سنتی عملیات کشتار دام در وضعیت کاملا غیر بهداشتی صورت می گیرد و مصرف گوشت حاصل از این کشتارگاهها به هیچ وجه توصیه نمی شود، همین طور کشتارهایی که خارج از حیطه نظارت سازمان دامپزشکی و در محل های خارج از کشتارگاه صورت می گیرد و می توانند عامل آلودگی و بیماری انسان باشند. کشتارگاههای نیمه صنعتی به کشتارگاههایی اطلاق می شود که عملیات پوسکنی دام بر روی خط کشتار ( ریل) صورت می گیرد و بنابراین آلودگی ثانوی گوشت ( نظیر کشیده شده لاشه دام روی زمین ) کم می شود ولی کشتارگاههای صنعتی که خوشبختانه در سالهای اخیر در کشور ایران رو به افزایش است دارای چهار سیستم خط کشتار بهداشتی ، تجهیزات برودتی ( پیش سرد کن، تونل، انجماد و سردخانه ) تصفیه فاضلاب و تبدیل ضایعات می باشند . این کشتارگاهها از جنبه تهیه و فرآوری گوشت بهداشتی و سالم و با توجه به نظرات دقیق سازمان دام پزشکی مورد تایید هستند به علاوه این که لاشه پس از کشتار و شستشو مدت 24 ساعت در درجه حرارت 4 ـ درجه سانتی گراد ( پیش سردکن) نگهداری شده و چنانچه سلامت آن پس از طی این مدت تأیید شود، بسته بندی شده و جهت عرضه به بازار مصرف می آید و چنانچه قرار باشد گوشت به صورت منجمد نگهداری شود پس از عملیات بسته بندی در تونل انجماد که درجه حرارت آن حدود 40 درجه سانتی گراد زیر صفر است به مدت زمان لازم نگهداری می شود . چنین گوشتی قابلیت ماندگاری بالا ( تا چند ماه) در سردخانه را دارد . کشتارگاههای صنعتی نقش مهمی در حفظ محیط زیست دارند زیرا ضایعات حاصل از کشتار دام نظیر خون و اجزای گوشتی غیر قابل مصرف در محل تبدیل ضایعات به پودر گوشت تبدیل می شود که علاوه بر قرار گرفتن مجدد در چرخه اقتصادی از آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری به عمل می آید و فاضلاب حاصل از کشتار در تصفیه خانه های مجهز تصفیه شده و پس آب حاصله به مصرف کشاورزی می رسد. بجهت رعایت بهداشت توصیه می شود از خرید گوشتهایی که به صورت لاشه در قصابی ها عرضه می شود خودداری شود زیرا احتمال آلودگی ثانویه حتی پس از خروج از کشتارگاه وجود دارد . مصرف گوشت های قطعه بندی شده که در ظرفهای یک بار مصرف ارائه می شوند حاوی برچسبهایی هستند که نشان دهنده رعایت شرایط بهداشتی و نظارت دامپزشکی است توصیه می شود. گوشت سالم و بهداشتی رنگ و بوی طبیعی و شکل فیزیکی طبیعی داشته و عاری از هر گونه امعاء و احشاء است و کاملاً تمیز و بدون آثار خون مردگی می باشد . نباید در داخل بسته های گوشت خونابه وجود داشته باشد و بسته بندی نیز طوری باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم ، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کرده و بتواند خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگیهای گوشت را حفظ و همچنین گوشت را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند. در ایران علاوه بر نظارت دامپزشکی ، دامها با ضوابط و موازین اسلامی کشتار می شود .
قطعات گوشت:
در یک تقسیم بندی کلی ، لاشه گوساله به قطعات زیر که بر حسب کیفیت و در نتیجه قیمت گوشت ذکر شده است تقسیم بندی می شود.
1 ـ فیله: که حدود یک درصد از وزن لاشه را شامل می شود . هنگام استخوان گیری فیله را از استخوان های کمر جدا می کنند . فیله به سه قسمت سر، میانی و انتهایی تقسیم می شود .فیله استیک از قسمت سر فیله درست می شود .
2 ـ راسته : که حدود ده درصد از وزن لاشه را تشکیل داده و علاوه بر کباب که در کشور ما از راسته درست می کنند در کشورهای خارجی جهت تهیه روست بیف
( Roast beef ) استفاده می شود .
3 ـ ران : این بخش حدود 30 درصد از وزن لاشه بوده و از ماهیچههای پا و لگن تشکیل می شود که خود به قسمت هایی مانند گرد ران و کعب ران تقسیم می شود .
4 ـ سردست : این بخش حدود 27 درصد از وزن لاشه را تشکیل می دهد و شامل ماهیچه های دست و شانه می باشد. قطعات سردست در کشورهای مختلف جهان به صورت متفاوت و به قطعات کوچک تر تقسیم شده و به فروش می رسد.
5 ـ گردن : این بخش نیز حدود 10 درصد از وزن لاشه بوده و شامل ماهیچههایی است که از مهره های یک تا هفت گردن را می پوشانند . این قسمت بیشتر مصرف صنعتی ( سوسیس، کالباس، همبرگر ) داشته و همچنین برای تهیه گوشت چرخ شده یا خورش نیز به کار می رود .
6 ـ قلوهگاه : شامل دنده ها و ماهیچههای شکم بوده و حدود 22 درصد از وزن لاشه را تشکیل می دهد و چون میزان چربی آن به نسبت بالاست ، پیش ترین مصارف صنعتی داشته و در فراوردهای گوشتی مصرف می شود . البته از قلوه گاه برای مصرف گوشت به صورت چرخ کردن نیز استفاده فراوان می شود .
مشخصات بهداشتی گوشت
گوشت خوب نباید دارای رنگ صورتی کم رنگ باشد زیرا نشانه این است که حیوان ذبح شده از بیماری کشندهای رنج می برده ، در عمق گوشت هرگز نباید رنگ ارغوانی کم رنگ مشاهده شود زیرا نشانه این است که حیوان با داشتن خون در خودش تلف شده و از تب حاد رنج می برده است . گوشت باید دارای بوی کم و یا اصولاً بدون بو باشد و بوی متصاعد شده از آن نباید مشمئز کننده باشد. گوشت خوب باید به هنگام تماس با دست محکم بوده و دارای قابلیت ارتجاع باشد و نباید در تماس ، انگشت را مرطوب سازد . مغز استخوان باید محکم ، صفت و سخت و دارای رنگ قرمز گل سرخی روشن باشد .
گوشت گاه دارای قوام محکم بوده و سطح برش ، ظاهر درخشان دارد بوی اختصاصی ، رنگ قرمز اشباع شده یا رنگ کم متمایل به قهوهای و مخلوط شدن چربی با عضلات در این قبیل گوشتها به چشم می خورد . مغز استخوان رنگ سفید تا زرد مایل به قرمز را دارا می باشد.
به علت جلوگیری از فساد گوشت بعد از کشتار دام ، باید لاشه بلافاصله به پیش سردکن منتقل شده و پس از مدت زمان و فرایند لازم ، عملیات استخوان گیری ، بسته بندی و کارتن گیری و انجماد و ذخیره سازی صورت گیرد .
چند توصیه :
1 ـ به هیچ وجه گوشت بسته بندی نشده خریداری نکنید .
2 ـ در هنگام خریدن گوشت بسته بندی شده به خصوصیات ظاهری گوشت و بسته بندی دقت کنید.
3 ـ از خرید گوشت به مقدار زیاد خودداری کنید تا گوشت مصرفی شما همواره تازه باشد.
4 ـ در مصرف گوشت قرمز حد اعتدال را رعایت کنید تا از عوارض مصرف زیاد در امان باشد.
مواد مغذي در رژيم گياهخواران
1ـ كالري:
به علت اينكه غذاهاي گياهي غني از آب و فيبر مي باشد و حاوي درصد كمي از چربي نسبت به غذاهاي حيواني است بنابراين حاوي انرژي كمي مي باشد كه اين امر باي كاهش وزن افراد چاق مطلوب است و ليكن براي ورزشكاران گياهخواري ،زنان باردار و شيرده گياهخوار جهت تأمين انرژي بيشتر بايستي مصرف غذاهايي مثل انواغ مغزها ، حبوبات ، ميوه هاي خشك و شير تهيه شده از سويا افزايش يابد.
2ـ پروتئين :
حداقل 12- 10% كالري رژيم بايستي از منبع پروتئين تأمين شود و غذاهاي گياهي غني از پروتئين مي باشند. به عنوان مثال حبوبات تا حبوبات تا حدود 25% ، سويا تا حدود 40% و انواع مغزها بيش از 12% پروتئين دارند. هر چند ارزش بيولوژيك پروتئين هاي گياهي پايين است و ليكن اگر تركيب غذاهاي مصرفي و كالري رژيم متعادل باشد هيچگونه كمبود پروتئين در افراد گياهخوار مشاهده نمي شود به عنوان مثال مصرف حبوبات با غلات و حبوبات با انواع مغزها ودانه مكمل سازي خوبي از نظر اسيد هاي آمينه ضروري است و سبب بالا رفتن كيفيت پروتئين مصرفي مي شود.
3ـ چربي :
رژيم گياهخواري داراي چربي كم و حدود 60% اسيد هاي چرب از انواع اسيد لنيولئيك است كه در رژيم همه چيز خوار يا غير گياهخوار حدود 10% اسيد چرب از نوع اسيد لينولئيك است.
4ـ كربوهيدرات :
رژيم غذايي گياهخواري در مقايسه با رژيم همه چيز خواران غني از كربوهيدرات كمپلكس و فيبر مي باشد و فيبر مصرفي 40 گرم در روز است كه مصرف فيبر زياد براي گروه آسيب پذير توصيه نمي شود و بهتر است به جاي فيبر غذايي از غلات تصفيه شده و غذاهايي كه حاوي مهار كننده جذب كمتري هستند بيشتر مصرف نمايند.
5ـ ويتامين ها :
گياهخواران ويتامين هاي بيشتري نسبت به همه چيز خواران دريافت مي كنند به خصوص Veg ـ Lacto و Veg – Ovo – Lacto هيچ نوع كمبود ويتاميني ندارند و ليكن گروه Vegan از نظر B12، اسيد فوليك و ويتامين D توصيه مي شود هفته اي يك تا دو بار به ميزان 1 ساعت در برابر نور آفتاب قرار بگيرند و يا از شير سويا و ماست و پنير ، مارگارين و غلات غني شده با ويتامين D و يا در نهايت از مكمل ويتامين D استفاده كنند .براي رفع كمبود B12 از انواع جوانه به خصوص جوانه گندم، مخمر ، قارچ ، بادام زميني ، آلو و زرد آلو خشك بيشتر استفاده نمايند.
6ـ مواد معدني:
علل كمبود مواد معدني در گياهخواران عبارتند است از:
1) غني ترين و قابل جذب ترين مواد معدني در منابع حيواني وجود دارد. به خصوص آهن، Ca ، فسفر و روي
2) وجود مهار كننده هاي جذب و فيبر زياد سبب كاهش جذب مواد معدني مي شود.
3) دريافت انرژي كم سبب حداقل دريافت مواد معدني مي شود.
بررسي رژيم غذايي گياهخواران:
ساده ترين و راحت ترين نوع گياهخواري Veg - Ovo – Lacto است كه در اين نوع گياهخواري توصيه مي شود از پروتئين هاي با ارزش بيولوژيك بالا استفاده نمايند. ممكن است اين نوع رژيم از نظر آهن دريافتي در سطح پائيني باشد. در بين گياهخواران Veg – Semi هيچ گونه مشكل تغذيه اي ندارند .رژيم Veg - Ovo از نظر دريافت كلسيم كمبود دارند زيرا كه در اين نوع رژيم شير و فراورده هاي آن مصرف نمي شود و احتمال ابتلاء به راشيتيسم در اين افراد بالا است .
رژيم Vegan مشكلات تغذيه اي زيادي دارد و اين رژيم محدود از عناصر Ca، روي و آهن و ويتامينهاي B12 , B2 ،اسيد فوليك و ويتامين D مي باشد بد ترين نوع گياهخواري Macrabiotic است .
گردو و خشكبار داراي چربي وويتامينهاي گروه B و آهن به مقدار زياد هستند دانه هاي خشك مثل حبوبات از نظر پروتئين ، ويتامين D و آهن غني هستند . سبزيجات برگ دار جهت تامين كلسيم و ويتامين B2 در صورت مصرف نكردن لبنيات توصيه مي شود . شير وتخم مرغ هم از نظر B12 و اسيد فوليك منابع خوبي هستند .
گوجه فرنگي دنيايي متنوع از مواد ارزشمند
گوجه فرنگي گياهي است با نام علمي Lycopersicom Esculentum از خانواده سيب زميني (solanaceae) كه به نام عمومي Tomato در جهان مشهور است.
نام مترادف Solanum Lycopersicum و در زبان هاي فرانسوي و آلماني Tomate، انگليسي Tomato و عربي طماطم گفته مي شود. ميوه اين گياه كه قسمت اصلي آن است به صورت خام يا پخته در سالاد، انواع سس ها، سوپ و انواع موادغذايي به طور وسيع در جهان مورد استفاده قرار مي گيرد. اكثراً گوجه فرنگي را در زماني كه به رنگ قرمز است استفاده مي كنند و كمتر از ميوه سبز آن استفاده مي شود. مهمترين تركيبات گوجه فرنگي شامل حدود 90 درصد و يا كمي بيشتر آب مي باشد و بقيه درصد آن، را پرتئين، چربي، قندهاي مختلف از جمله گلوكز و فروكتوز، ويتامين هاي A، C و K،تيامين ، ريبوفلاوين، پانتوتنيك اسيد، اسيد فوليك، ويتامين E، اسيد آمينه هاي ضروري، املاح معدني از جمله كلسيم، فسفر، آهن، سديم، پتاسيم، منزيوم، مس، منگنز، كبالت، روي و راسنيك مي باشد و به تازگي وجود يد نيز در گوجه فرنگي گزارش شده است. با توجه به تركيبات ياد شده كه فقط قسمتي از تركيبات گوجه فرنگي راتشكيل مي دهند مي توان به خواص كم نظير آن پي برد. به همين دليل در سالهاي 1980 تا 1990 حدود 6000 مقاله تحقيقاتي در مورد تزيه و شناسايي مواد ارزشمند اين گياه به چاپ رسيده است. با وجود اين كه مسلم است هنوز تحقيقات درباره گوجه فرنگي به پايان نرسيده و بسياري از مواد و عناصر آن كشف نشده اند ولي تحقيقات امروز حاكي از وجود مجموعه اي از عناصر و مواد بسيار ارزشمند براي انسان در اين گياه مي باشد كه كمتر كسي از آن آگاه بوده و به همين دليل به ارزش آن واقف نميباشند. املاح معدني موجود در اين گياه با ارزش وظايف مهمي در بدن ايفا مي كند كه بسياري از آنها در تحقيقات جديد پزشكي درحال بررسي است. گوجه فرنگي در بعضي افراد ايجاد حساسيت مي كند كه بايد به آن توجه كرد. دانه هاي گوجه فرنگي داراي روغن مي باشند كه براي تهيه مارگارين، سالاد و صابون مصرف مي شود. در طب سنتي نقاط مختلف جهان براي گوجه فرنگي اثراتي در جهت تسكين و بهبود بعضي بيماري ها نظير آسم، سرفه، آنفلوانزا، امراض چشم، گوش درد، حصبه، برص و تب زرد قائل مي باشند. در مراجع جديد علمي خاصيت هاي ضد ميكروب، ضد اسهال، هضم كننده و ادرار آور را براي آن ذكر كرده اند. گرچه شباهت هايي بين تركيبات گوجه فرنگي قرمز و سبز (نرسيده) وجود دارد ولي رنگ هاي گياهي موجود در گوجه فرنگي رسيده (قرمز) در سبز وجود ندارد و ممكن است گاهي در گوجه فرنگي سبز، مواد سمي وجود داشته باشد. قابل ذكر است كه تهيه پروژسترون و تستوسترون كه از هورمون هاي بسيار با اهميت مي باشداز مهمترين مواد گوجه فرنگي به نام Tomatidine در حال مطالعه و تحقيق است. همين جسم خاصيت جالب رسوب دادن كلسترول را داشته و داراي خاصيت ضد قارچ مي باشد. با توجه به ارزش غذايي و اثرات جالب دارويي آن، استفاده روزمره و يا ممتد آن در رژيم غذايي توصيه مي شود.شايد به همين دليل است كه در سالهاي اخير ، آب گوجه فرنگي همراه با آب ميوه ها در ظروف بسته بندي شده نسبتاً بزرگ به فراواني در مغازه ها به همراه مواد غذايي با ارزش ديگر عرضه و هر روزه از آن استفاده مي كنند.
يكي ديگر از استفاده هاي باارزش گوجه فرنگي استفاده از ماسك آن براي خانم هاست. اين مورد به خصوص براي كساني كه به گوجه فرنگي حساسيت ندارند مفيد است. براي استفاده از اين ماسك مي توان پس از استحمام كه منافذ پوست بازتر مي باشند يك يا دو گوجه فرنگي تازه را له كرده و براي مدت 20 تا 15 دقيقه روي پوست صورت پهن كرده و سپس با آب شستشو داد.
اين ماسك به علت داشتن مواد ارزشمند مي تواند در طراوت و شادابي پوست موثر واقع شود. البته بايد ذكر كرد كه استفاده از ماسكهاي ميوه ها احتياج به زمان طولاني دارد و بايد هفته اي دو يا سه بار از آنها استفاده كرد چرا كه غلظت مواد موثر آنها نسبتاً پايين بوده و اثرات آنها بطئي است و در مقايسه با ماسك هاي شيميايي كه غلظت مواد آنها بيش از 20 برابر مواد طبيعي مي باشند، احتياج به مصرف مداوم و طولاني دارند ولي در عوض عوارض جانبي محصولات شيميايي را به دنبال ندارد.
با توجه به اين كه خوردن سبزي هاي تازه و انواع ميوه ها براي سلامتي و جلوگيري از چاقي بي رويه خانم ها داراي اهميت است، خوردن گوجه فرنگي به عنوان يك ميوه با ارزش در رژيم غذايي روزانه يا هفتگي توصيه مي شود.
منبع:
مجله دنيای تغذيه
مصرف ماهی قدرت بینایی را افزایش میدهد
مصرف انواع ماهی از جمله ماهی آزاد که ثابت شده می تواند به سلامت قلب کمک کند دارای اسید های چرب امگا۳ است که قابلیت حفاظت از چشم ها را دارد .
با توجه به اینکه احتمال بروز بیماریها و اختلالات بینایی و چشمی با افزایش سن بیشتر می شود بهتر است افراد از سنین جوانی مصرف ماهی را در برنامه غذایی خود بگذارند تا از عوارض ضعف دید و بینایی در کهنسالی جلوگیری کنند.
بررسی های انجام شده روی ۶۸۱ نفر افراد کهنسال نشان داده است چنانچه این افراد حداقل هفته ای ۲ بار از ماهی استفاده کنند و این کار را تا ۵ سال ادامه دهند احتمال بروز اختلالات بینایی و حتی عضلانی که اکثر افراد در این سنین با آن رو به رو هستند تا ۳۶ الی ۴۰ درصد کاهش می یابد.
مطالعات همچنین نشان می دهد که این مسئله در افرادی که هرگز سیگار نکشیده اند و از دخانیات نیز استفاده نکرده اند ممکن است تا ۵۰ درصد هم برسد.
با توجه به اینکه اختلالات بینایی در کهنسالان به تدریج پیشرفت می کند ممکن است انسان به سرعت متوجه آن نشود، اما بین ۶ تا ۸ درصد از افراد ۷۵ سال به بالا درگیر آن می شوند که پیشگیری از آن با مصرف ماهی بسیار ساده تر و بهتر است.
غلات و كاهش بیماریهای لثه
دكتر مرچانت از دانشگاه انتاریوی كانادا كه در این مطالعه نقش داشته است، در این مورد به رویترز گفت: رژیمی كه برای سلامت كلی بدن مفید باشد، برای سلامت دهان نیز مفید است. امراض لثه با رژیم غذایی می توانند پیشگیری شوند.
دیابت و میزان بالای قند خون به عنوان عوامل افزاینده احتمال ابتلا و تشدید امراض لثه شناخته شده اند. در مقابل، غلات كامل و فیبر، دارای قابلیت هدایت قند خون نشان داده شده اند. اما پیش از این ارتباط مصرف غلات كامل با كاهش امراض لثه ای، مطالعه نشده بودند.
برای این مطالعه، دكتر مرچانت و همكارانش به بررسی و جمع آوری اطلاعات مربوط به رژیم غذایی ۳۴۰۰۰ نفر در یك دوره چهارساله، با استفاده از پرسش نامه های تناوب غذایی، پرداختند. در آغاز این مطالعه، در هیچ كدام از شركت كنندگان- كه سن آنها بین ۴۵ تا ۷۰ سال بوده- سابقه امراض لثه ای، حمله قلبی، كلسترول بالا و یا دیابت، ثبت نشد. اما طی یك دوره ۱۴ ساله، در ۱۸۹۷ نفر، امراض دهانی و التهاب لثه تشخیص داده شد.
در كسانی كه حدود سه بار در روز برنج، نان سیاه، ذرت بوداده و دیگر غلات كامل را مصرف می كردند، احتمال بروز امراض لثه ای، ۲۳ درصد كمتر از كسانی گزارش شد كه كمتر از یك بار در روز از غلات كامل استفاده می كردند. در یافته های دیگر، كسانی كه غلات بیشتری مصرف می كردند نسبت به كسانی كه كمترین مصرف غلات كامل در رژیم آنها گزارش شد، مسن تر بودند، بدن فعال تری داشتند، سیگار نمی كشیدند، سبزیجات، خشكبار و میوه بیشتری مصرف می كردند و نسبت به قدشان، دارای وزن كمتری بودند.
طبق گفته دكتر مرچانت، احتمالاً مكانیسم تأثیر مصرف غلات در كاهش بروز امراض لثه ای، چنین است: نیروی جذب شده از غلات، سوخت و ساز گلوكز را بهبود می بخشد كه نتیجه اش میزان پایین تر گلوكز در خون خواهد بود. میزان پایین گلوكز در خون موجب كاهش احتمال ابتلا به امراض لثه ای در افراد دیابتی و غیردیابتی می شود.
یافته ها نشان می دهد كه به عنوان مثال، مصرف سه یا چهار قطعه نان سیاه، بدون مصرف كالری بیشتر، احتمال بروز امراض لثه ای را كاهش می دهد.
افراد گرمازده زردآلو میل كنند
ویتامین ث موجود در میوه زردآلو خاصیت خونسازی دارد و شكوفه آن ضد خونریزی است، نور چشم را زیاد و از شب كوری جلوگیری میكند. این میوه عطش را كم و التهاب را برطرف میكند، پس توصیه میشود افراد گرمازده زردآلو میل كنند. پزشكان قدیم از جمله محمد زكریای رازی زردآلو را عامل رقیق شدن خون دانستهاند. هسته تلخ زردآلو مواد سمی به نام اسید سیانیدریك و اسید پروسیك دارد لذا خوردن هسته تلخ زردآلو خطرناك است اما هسته شیرین زردآلو ضد نفخ بوده و هضم آن را آسان میكند. خوردن زردآلو برای بیماران سرطانی به دلیل داشتن ویتامین ب ۱۷ مفید است. بهتر است بعد از غذاهای سنگین زردآلو بخورید زیرا باعث تخمیر در معده میشود. این میوه را هنگام ناشتا و با معده خالی نخورید، زیرا سبب دل پیچه میشود.
گرمك بهترین دارو برای درمان یرقان
گرمك حاوی بیش از ۱۰ نوع هورمون گیاهی و آنزیم بوده و مصرف آن موجب طراوت پوست میشود. برای كسانی كه دچار كم خونی یا سل ریوی یا مبتلا به یبوست، بواسیر، نقرس و رماتیسم هستند، مفید است. گرمك برای مبتلایان به مرض قند مفید است و ادرار را زیاد میكند؛ ملین و خنك بوده و برای افراد گرم مزاج مؤثرست.
این میوه دارای خواص دیگری نظیر خرد كننده سنگ كلیه و مثانه بوده و برای كسانی كه پوست و موی خشك دارند مفید و سودمند است. پوست گرمك بهترین ماسك زیبایی است و از آن به عنوان اكسیر جوانی و طولانی كننده عمر یاد میشود. گرمك از چین و چروك پوست و پیری زودرس جلوگیری و كك مك و لكههای سیاه صورت را برطرف میكند.
گرمك بهترین دارو برای درمان یرقان است. توصیه میشود گرمك را به خاطر خاصیت اشتهاآور بودنش قبل از غذا میل كنید. بخور تخمه گرمك برای رفع ورمها به خصوص ورم چشم و سرماخوردگی مفیدست به ویژه آن كه تخمه را با ریشههای آن خشك كرده باشد.
خوردن پياز به اشک ريختنش مي ارزد
پياز در دوران گذشته جزو ميوه ها به شمار مي رفت و به عنوان يک دارو ازآن استفاده مي کردند و طبيبان آن زمان به خواص درماني پياز پي برده بودند. اما امروزه پياز را نوعي آنتي بيوتيک مي دانند. در سايت (( نيجر)) در ماه سپتامبر در رابطه با خصوصيات پياز آمده است : (( پياز از لخته شدن خون جلوگيري مي کند. کلسترول خون را کاهش ميدهد و خون را رقيق مي کند و پياز سفيد موثرتراز پياز قرمز است .)) همچنين تحقيقات جديد نشان مي دهد که براي جلوگيري از سرطان پياز بسيار مفيد است و التهابات برونشيتي را کاهش مي دهد. ديگر تحقيقات پزشکي نشان مي دهد پياز خام تنظيم کننده قند خون است و خوردن آن به هنگام سرماخوردگي يکي از عوامل موثر در بهبودي است چرا که حالت آنتي بيوتيک دارد و باکتري ها را از بين مي برد اما در رابطه با ويتامين هاي اين خوردني اعجاز آميز بايد گفت : پياز داراي ويتامين هاي A , B , C و همچنين داراي آهن ، گوگرد ، فسفر، کلسيم ، پتاسيم ، سديم و يد مي باشد که به هضم غذاهاي نشاسته اي کمک مي کند . از اين رو مي گويند با برنج پياز بخوريد همچنين وجود (( سيليس )) در پياز باعث مي شود که استخوانها محکم و عضلات تقويت شود . مي توان اقرار کرد که اين ماده غذايي يک ماده با ارزش درميان مواد غذايي گياهي است که پوست کندن و خوردن آن به اشک ريختنش مي ارزد.
آشنايي با ويتامينها و مواد معدني
ويتامينها چيستند؟
ـــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــ
ويتامينها مواد ارگانيكي ميباشند كه براي زندگي حياتي بوده و بايد به مقادير اندك در رژيم غذايي موجود باشد.
وظايف ويتامينها در بدن انسان:
تـولـيـد انــــرژي - تنظيم واكنشهاي شيميايي بدن - عامل رشد، ترميم و حفاظت از سلولها و ارگانهاي بدن - شركت در بسياري از پروسه هاي متابوليكي بدن.
ويتامين هـاي ضروري بدن 13 عدد ميباشند . ويتامينها به دو گـروه مـحـلول در چــربي و مـــحلول در آب طبــقه بندي ميگردند:
* ويتامينهاي محلول در چربي: شامل ويتامينهاي A-d-e-k ميباشند. اين ويتامينها محلول در چربي بوده - براي جذب و جريان يافتن در خون به چربي نياز دارند - در بدن قادر به ذخيره سازي ميباشند - مصرف بيش از حد آنها خطر بيشتري دارد.
* ويتامينهاي محلول درآب: شامل ويتامينهاي B(complex) ،c ميباشند. اين ويتامينها محلول در آب بوده - براي جذب و جريان يافتن در خون به آب نياز دارند - در بدن قادر به ذخيره سازي نميباشند - مصرف بيش از حد آنها معمولا از بدن دفع گشته و زياد خطر جدي در پي ندارد.
ويتامينهايي كه بدليل در معرض هوا قرار گرفتن خاصيتشان از ميان ميرود شامل:
A-e-c
ويتامينهايي كه بدليل در معرض نور قرار گرفتن خاصيتشان از ميان ميرود شامل:
A-e-k-b6-b12-c-folic Acid
ويتامينهايي كه بدليل در معرض حرارت قرار گرفتن خاصيتشان از ميان ميرود شامل:
C-b1
* مواد معدني چيستند؟ مواد غير ارگانيك ميباشند كه به كمك ويتامينها، آنزيمها و هورمونها عملكرد صحيح بدن را موجب ميگردند. مواد معدني ضروري براي بدن انسان 20 نوع ميباشد. مواد معدني به دو گروه تقسيم ميگردند:
* مواد معدني عمده: شامل كلسيم، كلرايد، منيزيم، فسفر، پتاسيم، سديم و گوگرد .
* مواد معدني فرعي:شامل آهن، روي، كبالت، مس، فلورايد، يد، منگنز، كرم، نيكل، سلنيوم، سيليكون، واناديوم و مولبيديوم.
-- برخي مواد معدني مانند آهن، مس و روي براي جذب شدن با يكديگر رقابت ميكنند بنابراين با مصرف زياد يكي از آنها كمبود ديگر مواد معدني را در پي دارد.
مواد معدني بر حسب سهولت و سرعت جذب و دفع به 3 گروه تقسيم بندي ميگردند:
1- مواد معدني كه به سهولت و سريع جذب و دفع ميگردند: مانند سديم و پتاسيم.
2- مواد معدني كه به سختي جذب بدن گشته اما به سهولت دفع ميگردند: مانند كلسيم - فسفر - منيزيوم و منگنز.
3- مواد معدني كه به سختي جذب و دفع ميگردند: مانند آهن - مس - روي - كبالت.
ويتامينها
ـــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــ
ويـتـامين Carotene=retinol)= A): كاراتـنـوئـيـد پـيــش ماده ويتامين آ ميـبـاشـد (caratenoide) كه شامل دو ويتامين آ متصل بهم است. اين ماده در سبزيجات و ميوه هاي زرد و سبز رنگ وجود دارد(مانند هويج).
وظايف:
1- در تشكيل ماده رنگي سلولهاي استوانه اي چشم نقش دارد كه وظيفه ديد در شب را به عهده دارند.
2- به عنوان يك آنتي اكسيدان عمل ميكند و بدن را در برابر آسيبهاي راديكالهاي آزاد حفاظت ميكند.
3-كمك به رشد و سلامتي استخوانها،پوست و مو4-تقويت سيستم ايمني بدن.5-رشد و بهبود توليد مثل.
علايم كمبود آن در بدن: شبكوري - تحليل رفتن غدد اشك، بزاقي و اشكي - تغيير در بافتهاي پوششي - خشكي چشم - افزايش خظر عفونت.
علايم مصرف بيش از اندازه آن: سردرد - خشكي پوست - حالت تهوع - استفراغ -كاهش اشتها - ريزش مو.
ميزان مصرف روزانه: 700 ميكروگرم براي كودكان- 800 ميكروگرم براي بالغين- 1200 ميكروگرم براي زنان باردار و شيرده. (براي بدست آوردن ميزان بين المللي اين ارقام را در عدد 3 ضرب كنيد)
منابع: تخم مرغ، سبزيجات زرد و سبز رنگ، ميوه جات، جگر سياه، دل و قلوه.
ويتامينcholecalciferol) D): اين ماده توسط رژيم غذايي و در معرض مستقيم نور خورشيد قرار گرفتن بدن تامين ميگردد.
وظايف:
1- رشد و شكل گيري طبيعي استخوانها و دندانها.
2- تنظيم جذب كلسيم و فسفر بدن.
3- تقويت سيستم ايمني بدن.
علايم كمبود آن در بدن: راشيتيسم (بيماري مختص اطفال كه در آن استخوانها نرم و كماني ميگردند) - پوكي استخوان - از دست رفتن حس شنوايي - نرمي استخوان.
علايم مصرف بيش از اندازه آن: اسهال - حالت تهوع - آسيب به قلب و كبد - كلسيم مازاد در بافتهاي كبد، ريه، كليه ها و قلب رسوب كرده و ممكن است منجر به مرگ گردد.
ميزان مصرف روزانه: 10 ميلي گرم براي تمام سنين يا 400 واحد بين المللي.
منابع: قرار گرفتن در نور خورشيد به مدت 20 دقيقه. (كلسترول خون توسط آنزيمي در مقابل اشعه خورشيد به اين ويتامين تبديل ميگردد) - زرده تخم مرغ - ماهي - شير -پنير.
ويتامين Topopherol)e):
وظايف:
1- به عنوان يك آنتي اكسيدان قوي.
2- كمك به ساخت گلبولهاي قرمز خون.
3- رقيق ساختن خون.
4-حفاظت از قلب و پيشگيري از سرطان و آب مرواريد.
5- افزايش طول عمر.
علايم كمبود آن در بدن:كم خوني (در اطفال) - آسيب به اعصاب در بزرگسالان.
ميزان مصرف روزانه:10 ميلي گرم.
منابع:سبزيجات، آجيل، غلات، جوانه گندم، روغن بادام زميني، كره.
ويتامين Menaquinone)k):
وظايف:
1- كمك به لخته شدن خون.
2- حفظ سلامتي استخوانها.
علايم كمبود:خونريزي غير قابل كنترل.
علايم مسموميت:زردي و كم خوني در اطفال.
ميزان مصرف روزانه:80 ميكرو گرم.
منابع:گوشت و جگر.
ويتامين Ascorbic Acid) C):
وظايف:
1- يك آنتي اكسيدان قوي.
2- در تشكيل كلاژن و ماده بين سلولي نقش دارد.
3- كمك به التيام زخمها.
4- ترميم استخوانها.
5- بهبود جذب آهن.
6- تنظيم انسولين خون.
7- پيشگيري از بيماريها و عفونتها.
8- براي داشتن لثه هاي سالم ضروري است.
علايم كمبود:اسكوروي (خونريزي از لثه ها و كبود شدن پوست) - اختلالات بافت همبند.
علايم مصرف بيش از حد:حالت تهوع، اسهال و درد شكم.
ميزان مصرف روزانه: 60 ميلي گرم كافي است. در زنان باردار و شيرده اين ميزان 2 برابر ميگردد.
منابع:آب پرتغال و مركبات ديگر - گوجه فرنگي - توت فرنگي - سبزيجات.
ويتامين Thiamine) B1):
وظايف:متابوليسم كربوهيدراتها - افزايش اشتها - رشد عضلات - براي عملكرد صحيح اعصاب ضروري ميباشد.
علايم كمبود:كمبود آن بيماري بري بري را سبب ميگردد. (در آن عوارض قلبي-عروقي و عصبي ايجاد ميگردد.)
ميزان مصرف روزانه:2 ميلي گرم. (با مصرف كربوهيدراتها، دوران بارداري و شير دهي و رشد اين ميزان افزليش مي يابد.)
منابع:جوانه گندم - حبوبات - گوشت - لوبيا - غذاهاي دريايي - جگر - مخمر آبجو.
ويتامين Riboflavin) B2):
وظايف:متابوليسم كربوهيدراتها، چربيها و پروتئينها- شكل گيري غشاي مخاطي بدن - تشكيل سلولهاي خوني و عصبي - براي عملكرد طبيعي چشم ضروري ميباشد.
علايم كمبود:كم اشتهايي - توقف رشد - عوارض پوستي - قرمزي و بزرگي لبها -چشمهاي قرمز.
ميزان مصرف روزانه:2 ميلي گرم. در دوران شيردهي، رشد و بارداري افزايش مي يابد.
منابع:شير - سبزيجات - حبوبات - آرد كامل و گوشت - جوانه ها - شير.
ويتامين نياسين Niacin=nicotinic Acid=niacinamid)b3):
وظايف:
متابوليسم كربوهيدراتها، چربيها و پروتئينها - تشكيل گلبولهاي قرمز - كاهش كلسترول خون - سلامتي دستگاه گوارش - عملكرد طبيعي اعصاب.
علايم كمبود:بيماري پلاگر (التهاب پوستي، اختلالات گوارشي و بي اشتهايي)-اسهال.
علايم مصرف بيش از اندازه:مصرف بيش از 200-100 ميلي گرم موجب صدمه به كبد ميگردد.
ميزان مصرف روزانه:20 ميلي گرم. در دوران بارداري، شيردهي، عفونت و استرس افزايش مي يابد.
منابع:گوشت - ماهي - مرغ - مخمر آبجو - پنير - جگر سياه و شير.
ويتامين Pyridoxal=pyridoxamine=pyridoxine) B6):
وظايف:سنتز ساختار پروتئيني در هموگلوبينها، گلبولهاي قرمز و آنزيمها - متابوليسم كربوهيدراتها و پروتئينها - تشكيل و حفاظت از سيستم عصبي - كاهش دردهاي قاعدگي.
علايم كمبود:حالت تهوع - خستگي - افسردگي - افزايش خطر بيماريها و عفونتها -تشنج در اطفال.
علايم مصرف بيش از حد:مصرف بيش از 200 ميلي گرم درروز به اعصاب آسيب ميرساند - از دست رفتن هماهنگي عضلات.
ميزان مصرف روزانه:2 ميلي گرم. (افراد سيگاري، الكلي، مصرف زياد پروتئين، مصرف قرصهاي بارداري نياز بدن به اين ويتامين را افزايش ميدهد.)
منابع:گوشت - جوانه گندم - ماهي - سويا - لوبيا - اسفناج-موز.
ويتامين بيوتين Biotin)b7):
وظايف: متابوليسم - تشكيل اسيد هاي چرب.
ميزان مصرف روزانه:30 ميكرو گرم.
منابع:تخم مرغ - سبزيجات سبز رنگ - جگر سياه و پنير - گندم.
ويتامين Cobalamin)b12):
وظايف:متابوليسم كربوهيدراتها، چربيها و پروتئينها - تشكيل سلولهاي خوني و عصبي - تشكيل گلبولهاي قرمز.
علايم كمبود: كم خوني - آسيب به اعصاب - كاهش خاصيت لخته شدن خون - تحليل رشته هاي عصبي و حسي و حركتي - كرختي - سرگيجه و بدخلقي.
ميزان مصرف روزانه:6 ميكرو گرم. (در مواقع جراحي، دوران بــارداري و شــير دهي و
نقاهت افزايش مي يابد.)
منابع:گوشت - شير - ماهي - تخم مرغ - جگر. (اين ويتامين توسط باكتريها نيز در روده سنتز ميگردد.)
ويتامين اسيد فوليك (folacin=folic Acid):< Br>
وظايف:رشد و حفظ سلامتي تمام سلولهاي بدن - تنظيم تقسيم سلولي - تشكيل گلبولهاي قرمز - جلوگيري از نواقص مادر زادي.
علايم كمبود: اسهال - سردرد - استرس - اختلالات رفتاري - سوء تغذيه - كمبود وزن - افسردگي - كم خوني.
ميزان مصرف روزانه:400 ميكرو گرم - استرس، در دوران بارداري - مصرف قرصهاي ضد بارداري و افراد سيگاري نياز بدن به اين ويتامين افزايش مي يابد.
منابع:سبزيجات سبز رنگ - آب پرتغال - گل كلم.
مواد معدني
ـــــــــــــــــــــــــ ــ
كلسيم:
وظايف:سلامتي و استحكام استخوانها و دندانها - التيام زخمها - تنظيم فشار خون-لخته شدن خون - عملكرد عضلات.
علايم كمبود:پوكي استخوان - فشار خون بالا - اسپاسم عضلات.
علايم مسموميت:مصرف بيش از حد كلسيم سبب رسوب كردن آن در بافتهاي نرم بدن ميگردد.
ميزان مصرف روزانه:1200 ميلي گرم.
منابع:شير - پنير - ماست - گل كلم.
كرم:
وظايف:عملكرد طبيعي انسولين-مصرف كربوهيدراتها. علايم كمبود:كاهش تحمل به گلوكز-تشديد ديابت.
ميزان مصرف روزانه:120 ميكرو گرم.
منابع:مخمر آبجو-گوشت-نان-غلات.
كبالت:
وظايف:خون سازي.و متابوليك.
ميزان مصرف روزانه:بسيار جزئي.
مس:
وظايف:عملكرد طبيعي آنزيمها-تشكيل گلبولهاي قرمز-تشكيل استخوانها و بافتهاي پيوندي-ساخت رنگدانه هاي پوست و مو-جذب آهن.
علايم كمبود:كاهش جذب آهن-كم خوني-افزايش آسيب پذيري نسبت به عفونت-كاهش تراكم استخوانها.
علايم مسموميت:خطر بيماري قلبي. ميزان مصرف روزانه: 2 ميلي گرم.
منابع:آرد كامل-غلات-ماهي-مرغ-سبزيجات.
آهن:
وظايف:حمل و نقل اكسيژن در گلبولهاي قرمز خون-عملكرد صحيح آنزيمها-تقويت سيستم ايمني بدن.
علايم كمبود:كم خوني-ضعف-سر درد-كاهش عملكرد ذهني.
ميزان مصرف روزانه:40 ميلي گرم.در زنان باردار وشيرده افزايش مي يابد. منابع:گوشت-لوبيا-آرد كامل-ميوه هاي خشك شده-اسفناج-عدسي و انجير.
منيزيوم:
وظايف:متابوليسم كربوهيدراتها،چربيها و پروتئينها-انقباض عضلات-نقل و انتقالات عصبي-تنظيم ضربان قلب-تشكيل استخوان.
علايم كمبود:كاهش اشتها-ضعف عضلاني-افسردگي-عصبي بودن.
ميزان مصرف روزانه:400 ميلي گرم.
منابع:آجيل-سبزيجات-آرد كامل-غلات.
سلنيوم:
وظايف:آنتي آكسيدان است-كاهش اثرات آفتاب سوختگي.
علايم كمبود:افزايش خطر ابتلا به سرطان-سيستم ايمني ضعيف-اختلالات كبدي-نواقص مادرزادي.
علايم مسموميت:آسيب به كبد-ريزش مو-خستگي-حالت تهوع.
ميزان مصرف روزانه:70 ميكرو گرم.
منابع:غلات-گندم-برنج-گوشت-ماهي.
روي:
وظايف:عملكرد آنزيمها-آنتي اكسيدان است-افزايش سيستم ايمني بدن-افزايش مقاومت بدن در برابر عفونت-التيام زخمها-عملكرد پروستات-همانند سازي دي ان اي. علايم كمبود:كم خوني-نواقص مادرزادي-ناباروري-اختلالات پوستي-خستگي-اختلالات ذهني.
ميزان مصرف روزانه:150 ميلي گرم.
منابع:گوشت-مرغ-ماهي-آرد كامل-غلات.
يد:
وظايف:عملكرد طبيعي تيروئيد(تنظيم سوخت و ساز بدن)
علايم كمبود:بيماري تيروئيد.(گواتر)
ميزان مصرف روزانه:30 ميكرو گرم.
منابع:غذاهاي دريايي-نمك يد دار.
منگنز:
وظايف:رشد استخوانها- نقش در توليد هورمونهاي جنسي-عملكرد طبيعي سلولهاي بدن-متابوليسم كربوهيدراتها،چربيها و پروتئينها.
ميزان مصرف روزانه:5-2 ميلي گرم.
منابع:سبزيجات-ميوه-غلات-چاي.
فسفر:
وظايف:تشكيل استخوانها-متابوليسم كربوهيدراتها،چربيها و پروتئينها.
ميزان مصرف روزانه:700 ميلي گرم.
منابع:گوشت-شير-تخم مرغ-غلات.
پتاسيم:
وظايف:تعادل مايعات بدن-كنترل فعاليت قلب-عملكرد سيستم عصبي.
ميزان مصرف روزانه:2000-1600 ميلي گرم.
منابع:سبزيجات-ميوه ها-پير.
سديم:
وظايف:تعادل مايعات بدن-حمل مواد مغذي از ميان غشاء سلولي-عملكرد سيستم عصبي.
علايم مصرف بيش از حد:فشار خون.
ميزان مصرف روزانه:3000-2400 ميلي گرم.
منابع:نمك خوراكي-شير-چيپس.
فلورايد:
وظايف:سلامتي و استحكام دندانها و استخوانها.
ميزان مصرف روزانه:10 ميلي گرم.
منابع:سبزيجات-گوشت-خمير دندان.
كلريد:
وظايف:اسيد معده-حمل دي اكسيد كربن به ريه ها.
ميزان مصرف روزانه:750 ميلي گرم.
منابع:نمك خوراكي.
مولبيديوم:
وظايف:متابوليسم دي ان اي و آر ان اي.
ميزان مصرف روزانه:250-75 ميلي گرم.
منابع:نان.
نگاهي به خوراكيهاي مفيد و مضر براي سلامت دندانها
هيچوقت فكر كردهايد كه جسم بسيار محكمي مثل دندان كه ميناي آن ظاهرا يكي از سختترين مواد در اين جهان است، چطور ميپوسد و نرم ميشود و از بين ميرود؟ پوسيده شدن دندانها، آنقدر آرام و بيسروصدا شروع ميشود و پيش ميرود كه آدم وقتي متوجه آن ميشود كه يك درد شديد يا سوراخي بزرگ در دندانش ايجاد شده باشد. وقتي به دندانپزشك مراجعه ميكني و مجبور ميشوي دندانت را پر كني، آنوقت يك قطار از كاشكيها در ذهنت به حركت درميآيند: <كاشكي مرتب مسواك ميزدم، كاشكي كمتر شيريني ميخوردم، كاشكي ...>
مثلث برمودا در دهان همه ما ميكروبهاي مختلفي زندگي ميكنند كه بعضي از آنها ميتوانند عليه بدن ما ايجاد بيماري كنند مثل <استرپتوكوك موتانس> كه مسئول اصلي ايجاد پوسيدگيهاي دنداني است. اما براي فعاليت ميكروب و ايجاد پوسيدگي در دندانها، تنها وجود خود ميكروب كافي نيست بلكه اگر ميكروبها به كمك دو عامل ديگر يعني مواد غذايي و زمان، مثلثي را تشكيل بدهند، اين مثلث برمودا ميتواند دندان را به گرداب نابودي و پوسيدگي فرو ببرد. به عبارتي اگر ماده غذايي مناسبي به مدت كافي در اختيار باكتري<استرپتوكوك موتانس> قرار بگيرد، آنگاه اين باكتري قادر خواهد بود در زمان لازم، ماده غذايي را تخمير كرده و از آن اسيد توليد كند. اسيد توليد شده در كنار دندان، بر ميناي دندان اثر كرده و به تدريج مواد معدني ميناي دندان را در خودش حل ميكند. به مرور زمان مينا قدرت و استحكام خود را از دست داده، نرم شده و پوسيدگي دندان آغاز ميشود. براي پوسيده شدن دندانها وجود هر سه اين عوامل در كنار هم لازم است و در صورت حذف هر كدام از آنها امكان پوسيدگي دندان كاهش مييابد. به عبارتي اگر ماده غذايي تخمير شدني در دهان قرار گيرد اما خيلي زود به كمك مسواك از روي دندانها حذف شود يا اگر با مسواك زدن مقدار باكتريهاي دهان كاهش يابد، امكان پوسيدگيهاي دنداني به حداقل خواهد رسيد. اما يكي از مهمترين راهها براي حفاظت از دندانهايمان اين است كه چيزهايي بخوريم كه باكتريها نتوانند آنها را به راحتي تميز كرده و به اسيد تبديل كنند.
وقتي مينا كم ميآورد غذاهايي كه ميخوريم به محض ورود به دهان دستخوش تغييرات ميشوند. تغييرات، مربوط به پوسيدگي دندانها، شكسته شدن كربوهيدارتها و تبديل آن به قندهاي ساده است. خوراكيهايي مثل بيسكويت، كيك، شكلات آبنبات و حتينان، داراي كربو هيدارت هستند و بعد از شكسته شدن، تبديل به قندهايي مثل گلوكز و فروكتوز مي شوند. اين قندها، غذاي بسيار خوبي براي باكتريها هستند و باكتريها ميتوانند خيلي راحت اين قندها را تخمير كنند و از آنها اسيد بسازند. هر چه بيشتر غذاي تميز شدني در كنار دندان بماند، اسيد بيشتري توليد ميشود و احتمال پوسيدگي دندان بالاتر ميرود. بنابراين خوراكيهاي چسبناكي مثل تافيها، شكلات و چيپس كه به شدت به دندان ميچسبد، غذاهاي خوبي براي پوسيده شدن دندانها هستند. چيپس يك مثال خوب از گروه كربوهيدارتهاي چسبناك است. براي امتحان مقداري چيپس بخوريد و بعد ببينيد چقدر طول ميكشد تا اين چيپس از برجستگي و فرورفتگي دندانهاي آسياي شما تخليه شود. حتي مسواك هم نميتواند به سرعت تمام بقاياي چسبنده را از دندانهاي شما تميز كند و در تمام اين مدت باكتريهاي موجود بر روي دندانهاي شما فرصت خوبي دارند تا اين خوراكي را تبديل به اسيد كنند. با ورود هر خوراكي قابل تخمير مثل انواع شيريني، نانو چيپس، محيط دهان تا حدود نيم ساعت در حالت اسيدي باقي ميماند و زمينه براي فعاليت باكتريها فراهم ميشود. بنابراين اگر ميل داريد از اين خوراكيهاي خطرناك براي دندان استفاده كنيد و يا آن را به كودكان خود بدهيد، بهترين زمان براي مصرف آنها، بلافاصله بعد از وعدههاي اصلي غذايي مثل صبحانه، ناهار يا شام است. زيرا در اين زمان محيط دهان به خاطر ورود وعده اصلي غذايي به دهان، تا حدود نيم ساعت اسيدي است و در همين مدت اگر خوراكيهاي شيرين مصرف شود، اسيد بيشتري در دهان توليد نميشود. ضمن اينكه بسياري از افراد طبق عادت بعد از وعده اصلي غذايي مسواك ميزنند و بقاياي غذايي اصلي و ميانوعدهها را از روي دندان تميز خواهند كرد. به طور خلاصه، اگر دوست داريد دندانهايي سالم داشته باشيد، از خوردن ميان وعدههاي شيرين و چسبناك پرهيز كنيد. حتي نوشيدن چاي شيرين يا چاي با يك بيسكويت كوچك نيز ميتواند به اندازه يك ميان وعده شيرين خطرناك بوده و احتمال پوسيدگي دندانها را بالا ببرد. خوراكيهاي شيرين و چسبناك را به همراه وعدههاي اصلي غذا مصرف كنيد و براي ميان وعدهها به دنبال خوراكيهاي دوستدار دندان بگرديد.
انتخابهاي باب دندان مصرف ميان وعدهها، بهخصوص براي كودكان،جزء نيازهاي اصلي و ضروري محسوب ميشود و نميتوانيم از خوردن آنها چشمپوشي كنيم اما ميتوانيم خوراكيهاي دوست و دشمن دندانها را بشناسيم و عادت غذايي خانواده را به سمت مصرف خوراكيهاي دوستدار دندان سوق دهيم. هر فرد نسبت به سن، جنس و وزن خود نياز به دستور هرم غذايي خاص خود دارد اما در كل اين گروهبندي براي مجموع افراد جامعه تا حد زيادي قابل اجراست پس سعي كنيد اين خوراكيها را در طول روز مصرف كنيد: سبزيجات حداقل 2/5 فنجان، ميوه لااقل 2 فنجان، شير، ماست و پنير لااقل 3 ليوان، پروتئين خود را از طريق گوشت، حبوبات، خشكبار و تخممرغ تامين كنيد و چربي و شيريني را بسيار كم مصرف كنيد. حالا به سراغ تقسيمبندي خوراكيها از نظر حفظ سلامت دندانها ميرويم. در ميان خوراكيها انتخابهاي خوب و بد براي دندانها وجود دارد. بهترين انتخاب براي سلامت دندانها را در رده اول مصرف قرار دهيد و از مصرف بدترين انتخابها دوري كنيد. ظ بهترين انتخابها: پنير، مرغ و گوشت، خشكبار و شير جزء بهترين مواد غذايي براي دندانها هستند. اين خوراكيها محيط دهان را از حالت اسيدي خارج ميكند و با افزودن كلسيم و فسفر به استحكام ساختمان دندانها كمك ميكند. ظ انتخابهاي متوسط: ميوههاي سفت مثل سيب و گلابي و سبزيجات انتخابهاي خوبي به عنوان ميان وعدهاند. هر چند ميوهها شيرين و اندكي قند گياهي (فروكتوز) دارند اما به علت داشتن آب فراوان تاثير قند آن به سرعت از روي دندانها پاك ميشود. از طرفي اين گونه خوراكيها باعث تحريك بزاق ميشود و بزاق توليد شده به ضدعفوني و خنثي كردن محيط دهان كمك ميكند. ظ بدترين انتخابها: آب نبات، تافي، شيريني، شكلات، كيك، چيپس و سيبزميني سرخ شده از بدترين و خطرناكترين مواد براي دندانها هستند. اين مواد به دندانها ميچسبند. خيلي دير از روي دندان پاك ميشوند و با ايجاد محيط اسيدي به پوسيدگي دندانها كمك ميكنند. نوشابههاي گازدار و آب ميوههاي كارخانهاي كه مقدار زيادي شكر به آن اضافه شده نيز خوراكيهاي بسيار ناسالم و مضري براي دندانها هستند.
براي سالم ماندن دندانهايتان )1 غلات سبوسدار مصرف كنيد. )2 مقدار زيادي سبزي بهويژه سبزيجات با برگ سبز تيره و نارنجي مصرف كنيد. )3 انواع ميوهها را در سبد غذايي خانواده بگنجانيد. )4 سعي كنيد از ماهي، حبوبات و خشكبار براي تامين پروتئين خانواده استفاده كنيد. )5 از مصرف ميان وعدههاي شيرين پرهيز كنيد تا دفعات كمتري محيط دهانتان به سمت اسيدي شدن پيش برود. )6 نوشابههاي گازدار، چاي و قهوه شيرين و آبميوه كارخانهاي را محدود كنيد. ر )7 بعضيها عادت دارند آبنبات بمكند مثلا براي خوشبو شدن دهانشان از آبنبات نعنايي استفاده ميكنند. اگر شما از اين گروه هستيد، سعي كنيد اين عادت را كنار بگذاريد يا از آبنباتهاي بدون قند )sugar free( استفاده كنيد. )8 مكيدن عادتي ميوههاي ترش مثل ليموترش براي دندانها خطرناك است زيرا اسيد آن باعث حل شدن ميناي دندان ميشود. )9 اگر نميتوانيد بعد از هر وعده غذا مسواك بزنيد، لااقل روزي 2 بار اين كار را بكنيد. بهتر است اين دفعات مسواك زدن صبح قبل از صبحانه و شب قبل از خواب باشد. )10 اگر دوست داريد آدامس بجويد از آدامسهاي بدون قند)sugar free( كه قند آن توسط باكتريهاي دهاني قابل تخمير نيستند، استفاده كنيد. )11 قبل از مصرف يك خوراكي شيرين يك لحظه صبر كنيد و به مقدار شيرينيهايي كه در آن روز خوردهايد فكر كنيد. اگر بيش از يك شيريني در روز مصرف كردهايد، براي آن لحظه خود يك ميان وعده سالم ديگر انتخاب كنيد. )12 اگر قرار است خوراكي شيريني براي خانواده تهيه كنيد، بهتر است به سراغ انواعي برويد كه مدت كوتاهتري در دهان باقي ميمانند (مثلا شكلات كمتر از آبنبات در دهان باقي ميماند) و چسبندگي كمتري با دندان دارند.
براي بچهها )1 غذاها را با سبزي و خوراكيهاي سالم تزيين كنيد. )2 به كمك خوراكيهاي سالم و سبزيجات، به همراه كودكتان نقاشي كنيد. مثلا از هويج گل درست كنيد و با حلقهاي از آن خورشيد و با كلم بروكلي درخت و با گل كلم ابر بسازيد. )3 ميوههاي خشك شده تهيه كنيد (و يا خودتان ميوهها را خشك كنيد) و بهجاي شكلات و آب نبات به كودكتان پيشنهاد كنيد. )4 با شروع فصل تابستان بازار بستنيهاي يخي داغ شده است، اين بستنيها به خاطر داشتن مقدار زيادي شكر و مواد رنگي افزودني، خوراكيهاي مناسبي براي دندانها نيستند. ميتوانيد ميوههاي مختلف را فريز كرده و به جاي اين بستنيها به كودكتان پيشنهاد كنيد. )5 درباره خوراكيهاي خوب و بد براي دندانها با كودكانتان صحبت كنيد و آنها را آگاه كنيد. هنگام خريد آنها را به همراه خود ببريد و سعي كنيد آنها را به سمت خريد خوراكيهاي سالم هدايت كنيد.
ماهی بخورید تا بهتر ببینید
طبق آخرین تحقیقات مشخص شد افرادی که به مقدار زیاد ماهی مصرف میکنند از قدرت بینایی بهتری برخوردار هستند.
به گزارش سرویس علمی پژوهشی ایسکانیوز، به نقل از مجله Orthalmology، دانشمندان پس از بررسیهای فراوان اعلام کردند، افرادی که مایل هستند از قدرت دید بهتری برخوردار شوند باید به مقدار زیادی ماهی را در وعدههای غذایی بگنجانند و علاوه بر آن از کشیدن سیگار خودداری کنند.
به اعتقاد محققان یکی از دلایل مهم نابینایی افراد کشیدن سیگار و فرآوردههای تنباکو است و خوردن ماهی سبب محافظت چشمها میشود.
قابل توجه است افراد سیگاری دو برابر بیشتر از بقیه افراد در معرض خطر فرسودگی ماهیچههای چشم یا Amd هستند و افرادی که حداقل هفتهای دو بار ماهی مصرف کنند از ابتلا به Amd محافظت میشوند و این خطر به نصف میرسد.
فرسودگی چشم، بیماری است که مرکز دید چشم را تار می کند و ابتلا به این بیماری در سنین بعد از 60 سالگی منجر به نابینایی میشود و همچنین مصرف اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 که در روغن نباتی و مواد غذایی پخته شده موجود می باشد تا حد زیادی به سلامت چشم کمک میکند.
تحقيقات علمي ميگويند بروكلي بخوريد
جامجمآنلاين: دانشمندان ثابت كردهاند بروكلي واقعا مفيد است. اما با آن كه همه ميدانند سبزيجات به مقابله با سرطان و ديگر بيماريها كمك ميكنند، كسي درباره علت اين تاثير اطمينان كافي ندارد.
به گزارش ساندي استار، محققان استراليايي ميگويند در تلاشند علت دقيق تاثير سودمند سبزي و ميوه را بر سلامت دريابند. سبزيجات و ميوههاي تازه حاوي ويتامينها، مواد معدني و فيتو كميكالها هستند كه در مقابله با بيماريهاي قلبي عروقي سرطان و ديابت مفيدند.
محققان ميخواهند بدانند چه تركيبات شيميايي در هر نوع سبزي وجود دارند و چگونه اين مواد براساس واريته گياهي، محل رشد و آب و هوا تغيير ميكنند. اين تحقيق به صنايع غذايي اين امكان را ميدهد كه محصولات سالمتري را توليد كنند.
چهار سبزي كه مصرف آنها زياد توصيه شده شامل بروكلي، فلفل، گوجه فرنگي و كاهو هستند. اما ذخيرهسازي اين محصولات تا زماني كه تازگي و سبزي خود را از دست بدهند به ميزان زيادي از محتواي تركيبات شيميايي گياهي يا همان فيتوكميكالها ميكاهد.
عواقب نگهداري سبزي نشسته در يخچال
رئيس هيات مديره جامعه پزشکان متخصص داخلي گفت: نگهداري انواع سبزي و ميوه نشسته در يخچال ، ميزان ابتلا به بيماري هاي عفوني را افزايش مي دهد. دکتر ايرج خسرونيا در گفتگو با ايرنا افزود: به دليل اين که سبزي ، کاهو، هندوانه ، خربزه و طالبي در محيطهاي آلوده و با آب پس مانده فاضلاب رشد مي کند ، مي تواند به ميکروب هاي خطرناکي همچون تب روده آلوده باشد. وي افزود: تب روده يک بيماري عفوني مسري است که ازطريق مصرف آب و غذاي آلوده به انسان منتقل مي شودو با تب طولاني مدت ، لرز ، بي اشتهايي ، ضعف عمومي و لاغري در فرد مبتلا همراه است.خسرونيا اظهار کرد: براين اساس ، نگهداري ميوه و سبزي نشسته در يخچال سبب انتقال ميکروب از اين مواد به ديگر مواد غذايي مي شود و اعضاي خانواده را به بيماري هاي عفوني مختلف از جمله بيماري هاي دستگاه گوارش مبتلا مي کند. وي افزود: آمارها نشان مي دهد اغلب افرادي که بر اثر مصرف اين گونه مواد غذايي آلوده به بيماري هاي عفوني مبتلا شده اند، با درمان هاي معمولي معالجه نشده اند و بايد در بيمارستان بستري شوند. خسرونيا گفت : دليل عمده شيوع اسهال و استفراغ درفصل تابستان نيز مصرف انواع سبزي و ميوه آلوده است.رئيس هيات مديره جامعه پزشکان متخصص داخلي گفت : بسياري از بيماري هاي دستگاه گوارش همچون اسهال و استفراغ و بيماري شبه وبا و تب روده در نتيجه رعايت نکردن نکات بهداشتي در تغذيه و مصرف غذاهاي آلوده در فرد بروز مي کند. خسرونيا افزود: شهروندان براي پيشگيري از ابتلا به بيماري هاي عفوني بايد از مصرف ميوه و سبزي آلوده و نگهداري آن در کنار ديگر مواد غذايي در يخچال خودداري کنند. وي با اشاره به نحوه درمان مبتلايان به بيماري عفوني دستگاه گوارش اظهار کرد: مبتلايان به بيماري هاي عفوني دستگاه گوارش ، از طريق مصرف داروهاي آنتي بيوتيک خوراکي و تزريق سرم درمان مي شوند.دوره درمان برخي از اين بيماري ها حداقل 10 روز به طول مي انجامد.
منبع : Irteb.com
کسانی که بر اثر عمل رژیم غذایی بعد از عمل جراحی">جراحی ضعیف شدهاند، انگور مصرف کنند
انگور دارای 79 درصد آب، 14درصد قندهای مختلف، املاح معدنی و مجموعهای از عناصر و ترکیبات سودمند است.
به گزارش ایسنا، انگور دارای ویتامینهای آ، ب، ث، د و عناصری چون منیزیم، آهن، منگنز، کلر، ید، آرسنیک، فسفر و سیلیس است.
دم کرده برگ جوان انگور برای دفع ادرار، بیماری نقرس، زردی و استفراغ مفید است. قند انگور بطور مستقیم و آسان وارد خون و در عضلات و کبد ذخیره میشود.
تمام خواص انگور در کشمش است. حتی ارزش غذایی کشمش از انگور بالاترست. خوردن انگور معده را کاملا تخلیه و ادرار را زیاد میکند و فضولات معده را از بین میبرد.
انگور از امراضی مانند ترشکردن، سوءهاضمه، امراض جلدی، خونریزی معده و از ایجاد سنگ کلیه و مثانه جلوگیری میکند.
مالیدن آب انگور تازه روی پوست صورت باعث شادابی، جوانی چهره و شفافیت آن میشود.
شیره آب انگور ملین است و برای کسانی که بر اثر یک بیماری طولانی با عمل رژیم غذایی بعد از عمل جراحی">جراحی ضعیف شدهاند، بسیار مفید است.
اگر انگور را به جای صبحانه بخورید و تا ظهر غذای دیگری نخورید لاغر میشوید.
نوشیدن آب انار سلاح جدید مقابله با سرطان
دانشمندان با انجام یک تحقیق کوچک دریافتند نوشیدن روزانه یک لیوان آب انار، رشد سرطان پروستات را کند میکند.
با این حال قبل از آنکه پزشکان آب انار را به بیماران خود توصیه کنند باید مطالعات بیشتری در این زمینه انجام شود.
به گزارش پایگاه اینترنتی رویترز، یک مطالعه نشان داد مردانی که آب انار مصرف میکردند مدت زمان بیشتری طول کشید تا سطح پروتیین PSAدر خون آنها دو برابر شود. PSAپروتئینی است که نشانه وجود سرطان پروستات است.
احتمال مرگ ناشی از ابتلا به سرطان پروستات در مردانی که زمان دو برابر شدن این پروتئین در خون آنها کوتاه بود، بیشتر است.
در این مطالعه، مدت زمانی که طول میکشد تا سطح پروتیین PSAدر خون آنها دو برابر شود در مردانی که روزانه ۲۴۰گرم آب انار نوشیدند به ۵۴ماه افزایش یافت. قبل از شرکت در این تحقیق این مدت ۱۵ماه بود.
دکتر "آلن پانتوک" متخصص کلیه و مجاری ادرار در مرکز سرطان جانسون و نویسنده ارشد این مطالعه این تفاوت زمانی را بسیار مهم خواند و گفت این نشانه آن است که سرطان پروستات چقدر سریع رشد میکند.
هر یک از این ۵۰مرد قبل از شرکت در تحقیق تحت پرتو درمانی، رژیم غذایی بعد از عمل جراحی">جراحی و یا سایر درمانهای سرطان پروستات قرار گرفته بودند.
در این مطالعه هیچ عوارض جانبی پس از نوشیدن آب انار گزارش نشد.
پانتوک گفت: از آنجا که این شواهد مقدماتی است هنوز نمیتوان نوشیدن آب انار را به مبتلایان به سرطان پروستات توصیه کرد.
وی افزود: برای تایید یافتههای این مطالعه، یک بررسی در سطح گستردهتر در دست انجام است که انتظار میرود نتایج آن تا دو سال آینده مشخص شود.
پانتوک انتظار ندارد که آب انار سرطان پروستات را درمان کند. او میگوید این ماده میتواند نیاز به سایر درمانها که عوارض جانبی شدیدی مانند گر گرفتگی، خستگی، افسردگی و ناتوانی جنسی را به همراه دارند برطرف کرده یا به زمان دیگری موکول کند.
وی گفت: آب انار یک درمان بسیار غیر سمی است که اگر واقعا در کاهش زمان دو برابر شدن پروتیین PSAتاثیر داشته باشد میتواند از مرحله متاستاز بیماری و در نتیجه مرگ مبتلایان جلوگیری کند.
مشروح این مطالعه را میتوانید در مجله "Clinical Cancer Research "Journalبخوانید.
فقط و فقط افزودنی های مجاز!
در تهیه بیشتر محصولات غذایی ، دارویی ، آرایشی و بهداشتی از افزودنی های شیمیایی متعددی استفاده می شود که اگر به فهرست ترکیبات تشکیل دهنده که روی برچسب این محصولات درج می شود توجه کنید به نام بعضی از این ترکیبات یا در بعضی موارد اصطلاح افزودنی های مجاز برخورد می کنید.
به طور معمول این افزودنی ها برای افزایش کیفیت و بخصوص ماندگاری محصولات اضافه می شود؛ اما نکته مهم این است که مقدار ترکیبات و مواد افزودنی که مصرف می شود در کیفیت محصول اهمیت فوق العاده ای دارد و به همین دلیل است که گاه 2محصول که بظاهر از ترکیبات مشابه تهیه شده اند، کیفیت بسیار متفاوتی دارند.
در گذشته بیشتر غذاها به طور مستقیم از منابع طبیعی تولید و مصرف می شد و اغلب بدون هزینه های جانبی به دست مصرف کننده می رسید، اما امروزه برای تهیه محصولات غذایی در کارخانه های صنایع غذایی از افزودنی های شیمیایی و مواد نگهدارنده ضدمیکروبی استفاده می شود.
اگر چه مصرف کنندگان خواهان کاهش افزودنی های مواد غذایی هستند، اما متخصصان با توجه به امکان زنده ماندن و تکثیر میکروب های بیماری زا در مواد غذایی معتقدند این ترکیبات نگهدارنده ضد میکروبی همراه با عملیات اجرایی مناسب نقش مفیدی در تامین ایمنی مواد غذایی دارند.
از خواص ترکیبات نگهدارنده ضد میکروبی علاوه بر تامین ایمنی می توان بر طولانی تر شدن عمر نگهداری مواد غذایی و کاهش ضایعات اشاره کرد.
در عین حال این مواد زیان هایی نظیر سمیت و اثرات نامطلوب روی طعم و عطر نیز دارند؛ بنابر این این پرسش مطرح می شود که استفاده از چه افزودنی هایی و به چه مقدار مجاز است؟
میان دولتهای کشورهای مختلف اختلاف نظرهایی در این مورد وجود دارد، اما به عنوان یک قاعده ساده عمومی در مورد مصرف افزودنی ها توصیه می شود که تولیدکنندگان مواد غذایی از مصرف نیترات سدیم ، ساکارین ، کافئین ، اولسترا، آسولفام پتاسیم و رنگهای مصنوعی خودداری کنند.
دسته بندی مواد غذایی افزودنی
آنتی اکسیدان ها: موادی هستند که برای جلوگیری از اکسیداسیون چربی ها و روغن های غیر اشباع به مواد غذایی افزوده می شوند.
به طور کلی فرآیند اکسیداسیون بر اثر واکنش اکسیژن موجود در هوا با چربی ها اتفاق می افتد و منجر به تندی ، تغییر طعم و از دست دادن رنگ می شود.
امولسیفایرها: باعث ترکیب شدن آب و روغن با هم می شوند.
افزایش دهنده های طعم : موادی هستند که خودشان دارای طعم خاصی نیستند یا طعم اندکی دارند، ولی باعث تشدید طعم طبیعی غذاها می شوند. این مواد اغلب زمانی به کار می روند که مقدار بسیار اندکی از یک ماده طبیعی در محصول باشد.
عوامل تغلیظ کننده : کربوهیدرات های طبیعی یا اصلاح شده هستند که مقداری از آبی را که در غذا وجود دارد جذب می کنند و باعث غلیظتر شدن آنها می شوند.
عوامل تغلیظ کننده به دلیل مخلوط نگه داشتن ترکیبات پیچیده روغنها، آب ، اسیدها و مواد جامد باعث پایداری غذاهای تولید شده در کارخانه ها می شوند.
علاوه بر گروههایی که به آنها اشاره شد طعم دهنده ها، شیرین کننده ها و رنگهای مصنوعی نیز از دیگر گروههای مواد افزودنی هستند که هر یک شامل مواد مختلفی می باشند.
معرفی بعضی افزودنی های مواد غذایی
آسولفام پتاسیم : یکی از شیرین کننده های مصنوعی است که در بعضی آدامس ها و دسرهای ژلاتینی استفاده می شود و به دلیل بعضی زیان ها نظیر خطر سرطان زایی توصیه می شود که صنایع غذایی از آن استفاده نکنند.
آلژینات : از عوامل تغلیظ کننده است و به عنوان پایدارکننده کف بستنی ، پنیر و آب نبات استفاده می شود. آلژینات یکی از مشتقات جلبک های دریایی است که باعث حفظ بافت مناسب در فرآورده های لبنی و غذاهای کنسرو شده می شود و تاکنون خطری در استفاده آن دیده نشده است.
آلفاتوکوفرول (ویتامینE):یک آنتی اکسیدان و نیز یک ماده مغذی است که در روغنهای گیاهی مورد مصرف قرار می گیرد و از تند شدن روغنها جلوگیری می کند. مطالعات نشان داده است که مقادیر زیاد این ویتامین می تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی و سرطان کمک کند.
اسید اسکوربیک (ویتامین C):آنتی اکسیدانی است که به عنوان یک ماده مغذی ، پایدارکننده رنگ در آبمیوه ها و گوشتهای نمک سود شده استفاده می شود و از تشکیل نیتروز آمین ها که باعث رشد غده های سرطانی می شوند، جلوگیری می کند.
آسپارتام : یک شیرین کننده مصنوعی است که معمولا در غذاهای رژیمی استفاده می شود و در بعضی افراد که به این ماده حساس هستند می تواند ایجاد سردرد یا خواب آلودگی کند و معمولا توصیه می شود افرادی که از فنیل کتونوری رنج می برند در مصرف مواد غذایی دارای آسپارتام خودداری کنند.
بتاکاروتن : یک رنگ دهنده طبیعی است که در مغز شکلات ها و مارگارین استفاده می شود و بدن می تواند این ماده را به ویتامین Aتبدیل کند و لذا افزودن آن به مواد غذایی خطر خاصی را به دنبال ندارد.
BHAیا هیدروکسی انیزول بوتیلیتد و BHTیا هیدروکسی تولوئن بوتیلتید: آنتی اکسیدان هایی هستند که در تهیه چیپس و بعضی روغن ها استفاده می شوند و خطر سرطان زایی آنها روی موشها ثابت شده است و لذا استفاده از آنها در صنایع غذایی توصیه نمی شود.
نقش آب در سلامت مواد غذایی
خشک کردن یکی از قدیمی ترین روشهایی است که بشر برای نگهداری مواد غذایی به کار برده است. در این روش ، افزایش طول عمر ماندگاری (Shelf life) نتیجه مستقیم خارج کردن آب از فرآورده است به نحوی که محیط برای رشد و تکثیر میکروارگانیسم ها نامساعد می شود.
امروزه این موضوع که کلیه میکروارگانیسم ها برای فعالیت خود نیاز به رطوبت نسبی مشخصی دارند به عنوان یک اصل پذیرفته شده است ؛ البته انواع مختلف میکروارگانیسم ها دارای نیازهای رطوبتی متفاوتی هستند.
آب آزاد یا آب غیر ترکیبی ، مستعد شرکت در واکنش های شیمیایی است و روی بسیاری از عوامل کیفی کالا نظیر تاریخ مصرف ، میزان حفظ مواد مغذی موجود در کالا، ماندگاری فرآورده ها و افزایش تاریخ مصرف کالا تاثیرگذار است.
مواد نگهدارنده ضد میکروبی می توانند روی خاصیت های مواد غذایی اثر منفی بگذارند و این مساله محققان را به این تفکر واداشته که برای محافظت از مواد غذایی راهی ساده تر در پیش بگیرند که این راه کم کردن فعالیت آب است.
مطالعات نشان داده است که جدا از کاهش مقدار آب از فرمولاسیون می توان فعالیت آب را با وارد کردن یک سری از عوامل کاهش داد، این عوامل می توانند مخلوطهایی نظیر نمکها، شکر، الکلهای شیرین یا موادی که به صورت کلوئیدی حل می شوند مثل پروتئین ها باشند؛ به عنوان مثال گلیسرول و سوربیتول ، الکلهایی هستند که برای کاهش فعالیت آب به مواد آرایشی و بهداشتی افزوده می شوند، اما نکته مهم در این ارتباط این است که مقدار افزودنی ها اهمیت فوق العاده ای دارد، یعنی اگر مقدار ماده افزودنی کمتر از مقدار بهینه باشد تاثیر لازم را ندارد و در عین حال اگر بیش از این مقدار باشد باز هم کارایی لازم را نخواهد داشت.
نوع ماده افزودنی و مقدار بهینه مصرف آن برای محصولات مختلف متفاوت است و به وسیله محققان طی آزمایش های متعددی که روی میکروارگانیسم های مختلف صورت می گیرد تعیین می شود.
به همین دلیل است که فورمولاسیون محصولات مختلف اعم از غذایی ، آرایشی و دارویی از کارخانه ای به کارخانه دیگر فرق می کند و صاحبان صنایع تلاش می کنند فرمولاسیون مخصوص محصولاتشان را برای محصول خود محفوظ نگه دارند تا مورد استفاده صنایع دیگر قرار نگیرد.
به همین دلیل اگر به برچسب محصولات مختلف توجه کنید، می بینید در قسمت ترکیبات مقدار هیچ یک از مواد قید نشده است و نیز در بسیاری موارد تنها به تعدادی محدود از مواد موجود در فرمولاسیون اشاره و برای بقیه از عبارت عمومی افزودنی های مجاز استفاده شده است.
آیا همیشه افزودنی ها مفید هستند؟
اگر چه همان طور که اشاره شد استفاده از افزودنی ها موجب کاهش فعالیت میکروارگانیسم ها و در نتیجه افزایش زمان ماندگاری محصولات می شود، اما استفاده از بسیاری از آنها ضررهایی نیز به دنبال دارد.
BTAو BHAکه 2نوع آنتی اکسیدان هستند و معمولا در تهیه چیپس های سیب زمینی کاربرد دارند روی موشها خاصیت سرطانزایی نشان داده اند، همچنین ساخارین که یک شیرین کننده مصنوعی و 350بار شیرین تر از شکر است نیز می تواند خاصیت سرطانزایی داشته باشد.
نیتریت سدیم و نیترات سدیم که به تشدید طعم و رنگ سوسیس و کالباس کمک می کنند و نیز می توانند مانع فعالیت سم بوتولیسم که سمی کشنده است شوند طی گوارش نوعی ماده سرطان زا تولید می کنند.
علاوه بر این پزشکان معتقدند بعضی افزودنی ها نظیر مواد افزودنی موجود در پفک ، ساندیس ها و نوشابه ها می توانند آلرژی ایجاد کنند.
به طور کلی افزودنی ها مواد مفیدی هستند که مانند بسیاری مواد دیگر در کنار مزایای متعدد، معایبی نیز دارند و بی شک بر کسی پوشیده نیست که سالم ترین و مطمئن ترین راه استفاده از غذاها و سبزی های تازه است که البته در دنیای امروز چندان امکان پذیر نیست.
انواع ماست و مواد مغذی آنها
در طب قدیم فواید فراوانی را برای ماست قائل بودند که بیشتر آن ها مورد تایید علم جدید نیز قرار گرفته است. یافته های علمی نشان داده که ماست دارای ارزش تغذیه ای بالایی است.
● ماست پاستوریزه
▪ ماندگاری آن در یخچال حدود ۱۴ روز است.
● ماست استریل
▪ گاهی برای افزایش مدت نگهداری ماست، آن را پس از تولید و تنظیم شدن اسید، به وسیله ی دستگاه مخصوصی، حرارت داده و استریل می کنند. سپس در شرایط استریل بسته بندی می کنند. این نوع ماست دارای ماندگاری طولانی چهار تا شش ماه است. البته باید در نظر داشت به علت اینکه در این روش باکتری های ماست از بین می روند، عده ای خواص ماست تازه را برای آن قائل نیستند.
● دوغ
▪ این محصول مخصوص کشور ما می باشد و با استفاده از باکتری تولید کننده ی اسید لاکتیک ( لاکتو باسیلوس ) تولید می شود. برای این کار از ماست تازه به عنوان ماده ی اولیه استفاده می شود. این فراورده حالت آبکی دارد و ماندگاری آن حدود ۱۵ روز است.
● ماست چکیده
▪ این محصول را با کاهش آب ماست، تولید می کنند. عمل کاهش دادن آب ماست به وسیله ی دستگاه یا کیسه های کتابی انجام می شود. ماندگاری ماست چکیده به علت داشتن اسید بالا حدود ۱۰روز در دمای یخچال است.
● كشك
▪ این محصول در اصل فراورده ی ویژه ای از ماست با ماندگاری طولانی است . برای تهیه ی این محصول، ماست را پس از فرموله کردن، حرارت دادن و حذف آب اضافی به صورت تغلیظ شده یا خشک در می آورند.
● قره قروت
▪ این فرآورده محصول جانبی در تولید ماست چکیده است. برای تهیه قره قورت معمولاً آب ماست را ( بخشی از ماست را که هنگام تغلیظ از آن جدا می شود ) به وسیله ی حرارت تغلیظ نموده و بسته بندی می کنند. این محصول بسیار ترش مزه بوده و به عنوان چاشنی همراه غذاهای مختلف مصرف می شود.
● ماست منجمد
▪ این محصول به نام بستنی ماست هم معروف است که در کشورهای خارجی وجود دارد. در این فراورده پس از فرمولاسیون، ماست را در فریزرهای بستنی ساز منجمد کرده و به صورت دسر مصرف می کنند.
● ماست میوه ای
▪ تولید ماست میوه ای در دنیا بسیار رایج است و طرفداران زیادی نیز دارد. برای تولید این محصول روش های مختلفی وجود دارد که در زیر به چند نمونه ی آن اشاره می شود:
الف- تولید ماست میوه ای با استفاده از اسانس و رنگ خوراکی
در این فرایند، رنگ و طعم میوه ی مورد نظر را همراه با مواد پایدار کننده به ماست افزوده و بسته بندی می کنند. معمولاً در این فرایند از اسانس های مصنوعی ( شیمیایی ) استفاده می شود که مصرف آن در بعضی کشورها با محدودیت همراه است.
ب- ماست میوه ای با مربا یا مارمالاد میوه
در این موارد ماست را با مربا یا مارمالاد میوه و مواد پایدار کننده مخلوط کرده و بسته بندی می کنند. در بعضی موارد، ماست و میوه را به صورت جداگانه بسته بندی کرده و به صورت بسته های دو قلو به فروش می رسانند و مصرف کننده هنگام مصرف آنها را باهم مخلوط می کند.
● ارزش تغذیه ای ماست
در طب قدیم فواید فراوانی را برای ماست قائل بودند که بیشتر آن ها مورد تایید علم جدید نیز قرار گرفته است. یافته های علمی نشان داده که ماست دارای ارزش تغذیه ای بالایی است. لذا در زیر به بعضی از ویژگی های آن اشاره می شود.
افرادی که دچار عدم تحمل لاکتوز ( قند موجود در شیر ) هستند، می توانند به جای شیر از ماست استفاده کنند، بدون اینکه عوارض ناشی از عدم تحمل لاکتوز در آنها بروز کند، زیرا لاکتوز موجود در شیر توسط باکتری های ماست تبدیل به اسیدلاکتیک می شود. بررسی ها نشان داده که تجزیه ی لاکتوز به وسیله باکتری های ماست، حتی پس از هضم نیز ادامه دارد.
● پروتئین های ماست
به علت تغلیظ شیر در هنگام تهیه ماست ، مقدار پروتئین های ماست در مقایسه با شیر در حجم مساوی بیشتر است. به علت تاثیر آنزیم باکتری های ماست بر روی پروتئین های شیر، قابلیت هضم پروتئین های ماست بیشتر و آسان تر می شود.
● چربی های ماست
ماست را می توان با در صدهای مختلف چربی تهیه کرد. لذا افرادی که تمایل به خوردن چربی شیر ندارند، مصرف ماست کم چربی بهتر از شیر کم چربی است. زیرا شیر كم چربی بیش از اندازه رقیق و آبکی به نظر می رسد و این امر از نظر مصرف کننده چندان رضایت بخش نیست.
● ویتامین ها و مواد معدنی ماست
به علت بالاتر بودن ماده ی خشک ماست در مقایسه با شیر، میزان املاح و ویتامین های آن در مقایسه با شیرهم حجم، بیشتر است. هر چند که در طی حرارت دادن، پاره ای از ویتامین های موجود در شیر کاهش می یابد، اما بعضی از این ترکیبات به وسیله باکتری های ماست در ضمن فرایند تولید، به مقدار قابل توجهی ساخته می شوند.
پایگاه اطلاعرسانی صبحانه
روغن ماهي به استخواها استحكام ميبخشد
تحقيقات اخير دانشگاه Purdue نشان داده است كه علت استحكام استخوانها در كساني كه ماهي ميخورند دريافت زياد كلسيم نيست بلكه علت اين امر وجود چربي هاي امگا-3 در ماهي و روغن ماهي مي باشد. چربي ها به انواع مختلفي تقسيم مي شوند دو گروه از تقسيم بندي چربي ها بر اساس پيوندهاي دوگانه شان عبارتند از چربي هاي اشباع مانند چربي هاي موجود در گوشت و چربي هاي چند غير اشباعي مانند چربي هاي موجود در روغن هاي گياهي و روغن ماهي .
چربي هاي غير اشباع مورد نياز بدن نيز خود بر دو نوعند چربي هاي امگا-3 كه در بدن ماهي هاي آبهاي عميق يافت ميشوند و چربي هاي امگا-6 كه در روغنهاي گياهي يافت مي شوند. مدت زمان زيادي است كه ما ميدانيم چربي هاي امگا-3 با جلوگيري از تشكيل لخته باعث بهبود و جلوگيري از بروز حملات قلبي مي گردد اما همانطور كه ميدانيد چربي هاي چند غيراشباعي داراي مدت زمان انقضاي كمي هستند و به همين منظور شركتهاي سازنده اينگونه روغن ها را به روغنهاي نيمه اشباعي تبديل مينمايند. روغنهاي غير اشباعي ميتوانند باعث ايجاد حمله هاي قلبي و انواع سرطان ها شوند. به همين منظور دكتر ها براي پيشگيري از بروز حمله هاي قلبي توصيه ميكنند كه دوبار در هفته از ماهي استفاده كنيم و مصرف فرآورده هاي شيريني پزي و مواد ساخته شده از روغناي نيمه اشباعي را كاهش دهيم.
چربي هاي امگا-3 با بلوكه كردن پروستا گلندين ها باعث استحكام استخوانها مي شوند. چربي هاي امگا-3 باعث تحريك ترشح هورمون رشد ميشوند. بنابراين مصرف دو نوبت ماهي در هفته باعث ميگردد كه علاوه بر پيشگيري از ايجاد بيماري هاي قلبي استخوانهاي شما نيز استحكام يابد.
درباره سیر (گیاه) بد بو !
سیر با نام علمی (Allium sativum) گیاهی است از راسته مارچوبهایها (Asparagales) از تیره پیازها (Alliaceae) و سرده سیرها (Allium).
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
خواص سیر
ماده مهمی که مسئول رایحه سیر است ماده ای به نام آلیسین می باشد.
هنگامی که سیر را می جویم یا خرد یا له می کنیم ماده ای به نام آلین که در سیر وجود دارد توسط آنزیمی به نام
آلیناز به آلیسین تبدیل می شود.
مقدار آلیسین تولید شده به مقدار آلین و همچنین پایداری آلیناز بستگی دارد.
آنزیم آلیناز در دمای بالا و پهاش (PH) پایین بسیار ناپایدار است.
قرصهای معده چون اثر اسید معده را کم می کنند در نتیجه اثر اسید معده را برروی آنزیم آلیناز کاهش می دهدو در
نتیجه اثرات سیر زیادتر می شود.
فرمانرو: گیاهان
شاخه: گیاهان گلدار
رده: تکلپهایها
راسته: مارچوبهایها
خانواده: پیازها
سرده: سیرها
تاثیرات داروشناختی
تاثیرات قلبی – عروقی : در تحقیقات آزمایشگاهی آلیسین و ترکیبات وابسته به آن ماده HMG-CoA ردوکتاز را مهار می کند.این ماده در ساخت کلسترول نقش دارد.همچنین چندین آزمایش پزشکی نشان داد که سیر باعث کاهش چربی خون می شود. همجنین سیر از گرفتگی عروق جلوگیری می کند. علاوه بر اینها فعالیت آنتی اکسیدان و تاثیر در کاهش الدیال (LDL ) خون هم در انسان و هم در آزمایشگاه مشاهده شده است. همچنین در بیمارانی که دچار گرفتگی عروق می باشند باعث کاهش تشکیل کلسترول استر در سلول های آئورت می شود.
همچنین سیر در کاهش فشار خون نیز مؤثر است به طوری که فشار سیستولیک خون را به میزان 7/7 میلیمتر جیوه و فشار خون دیاستولیک را به میزان 5 میلیمتر جیوه کاهش می دهد.
فعالیت ضد میکروبی : :puke:
در تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده شد که آلیسین برروی باکتریهای گرم مثبت و باکتریهای گرم منفی و همچنین قارچ مانند کاندیدا آلبیکانس تکیاختهها مانند آنتامبا هیستولیتیکا و همچنین برروی ویروسها اثر دارد.
عوارض جانبی
زیاده روی در مصرف سیر باعث سرگیجه ، کاهش فشار خون ، آلرژی(حساسیت) ، و در موارد نادر منجر به خونریزی می شود.
روزانه مصرف نصف یا یک حبه سیر خام توصیه می شود.
تركیبات ضد میكروبی شیر مادر از بروز بیماریهای عفونی در كودكان جلوگیری میكند
تركیبات ضد میكروبی شیر مادر از بروز بیماریهای عفونی در كودكان جلوگیری میكند
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید صدوقی یزد ضمن بیان
این كه شیر مادر دارای تركیبات ضد میكروبی و خاصیت ایمنی بخشی به
كودك است، گفت: كودكانی كه از شیر مادر تغذیه نمیكنند، ۱۲ تا ۱۴ برابر
بیشتر از كودكانی كه از شیر مادر استفاده میكنند، به بیماریهای واگیردار
و عفونی دچار میشوند.
دكتر حسین مظفری اظهار كرد: تغذیه با شیرمادر یكی از طبیعیترین، مؤثرترین و مفیدترین شیوههای تغذیه برای اطفال شیرخوار است.
وی ادامه داد: از مزایایی شیر مادر دارا بودن تمام مواد مغذی مورد نیاز كودك است. به عبارتی شیر مادر حاوی ویتامین A، املاح، چربی و سایر مواد مغذی است، كه از لحاظ كمی و كیفی تناسب مطلوب و ایدهآلی با نیازهای كودك دارد.
این phd علوم تغذیه تاكید كرد: شیر مادر به خاطرداشتن تركیبات ضد میكروبی از خاصیت ایمنیبخشی نیز برخوردار است، به طوری كه تغذیه كودك با شیر مادر منجر به كاهش بیماریهای واگیردار و عفونی از جمله اسهال میشود و در نتیجه كودك از وضعیت رشد مطلوبتری بهرهمند میگردد.
وی از دیگر امتیازات تغذیه شیر مادر به توسعه نیروی انسانی جوامع اشاره كرد و گفت: بنابر نتایج مطالعات صورت گرفته افرادی كه در كودكی از شیر مادر تغذیه شدهاند در مقایسه با آنهایی كه از شیر مصنوعی استفاده كردهاند، از بهره هوشی بالاتری برخوردار هستند و از طرفی نیز به لحاظ داشتن مهارت و توانمندی، مقبولتر از دیگر افراد جامعه هستند.
دكتر مظفری تصریح كرد: عدم تغذیه كودك از شیر مادر در ۲ سال اول زندگی میتواند منجر به بروزعارضه سوء تغذیه، بیماریهای عفونی، تاثیرات سوء رشد مغزی و همچنین اختلال در توانمندیهای كودك در سالهای آتی زندگی شود.
وی با بیان این كه مادران در دوران شیردهی از مزایای این امر مستثنی نیستند، خاطرنشان كرد: مادران شیرده از درد و آلام بعد از زایمان كمتر رنج میبرند. از بیماریهای كم خونی در امان هستند و نیز با دفع و تبدیل چربی بدن به شیر از بروز چاقی جلوگیری میشود و نهایتاً مادران شیرده از سرطان سینه، آبسه سینه وهمچنین اختلالات روحی و روانی در امان خواهند بود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی یزد در پایان توصیه كرد: مادرانی دارای اختلالات روحی و روانی یا این كه داروهای خاص مصرف میكنند، بهتر است از دادن شیر به نوزاد خویش خودداری كنند.
ايسنا