ليزر و كاربرد آن در نقشه برداري
ليزر تنها به فاصله يابي ماهواره اي محدود نمي شود. اگر چه در SLR فاصله يابي طولهاي بلند از ايستگاه زميني به ماهواره ها انجام مي شود و دقت هاي اين اندازه گيري در هر نسل بهتر شده است و از حدود 10متر (نسل اول) به حدود 2ميلي متر (نسل چهارم) رسيده است. چون ليزرهاي تك رنگ واگرايي ندارند ، براي هر امتداد دهي در كارهاي نقشه برداري بسيار مناسبند و در موارد بسيار دقيق نظير حفاري هاي تونل ها، نقشه برداري هاي زيرزميني نظير مترو و در رسيدن به نقطه Break through كه از دو طرف حفاري مي شود تا به هم برسند كاملاً كاربرد دارند. با توجه به اهميت ليزر در دستيابي به اين دقت هاست كه شركتهايي از قبيل Spectra physics آمريكا و MDL انگلستان دستگاههاي خاصي را براي اين گونه الكترواپتيكال ، الكترومغناطيسي يا مايكروويو مي شناسيم ولي انواع ديگري از طوليابها مورد استفاده اند كه به طولياب ليزري موسوم اند. مثل AGA-8 ژئوتزونيكس يا DI3000-R لايكا كه در آن ها از ليزرهاي با منبع جامد نظير ياقوت يا نئودميوم استفاده نمي شود ، بلكه منبع آنها نيمه هادي است. از جمله اين نيمه هادي كاليوم- آرسنايد را مي توان نام برد. اين نيمه هادي مثل مثل ديودگاليوم آرسنايد است ، منتها پرتو تك رنگ خارج مي كند ، خود برانگيخته است و ايجاد ليزري مي كند كه براي تعيين موقعيت هاي دقيق و براي جاهايي كه دقت امتدادي مدنظر است ، مورد استفاده قرار مي گيرد. ليزر را مي توان بر اساس منبع توليد آن به سه دسته جامد ، نيمه هادي و گازي تقسيم كرد. ليزر در واقع از هليوم – نئون ايجاد مي شود. توضيح لازم اين كه اولين بار در سال 1961 مخترعي ايراني بنام پروفسور علي جوان در آمريكا گازي را ابداع نموده است كه در تراز يابي ها با گستردگي فوق العاده مورد استفاده قرار مي گيرد. توان و شدت جريان پرتوهاي ليزر گازي بسيار كم است و در صورت اصابت با بدن نقشه بردار ايجاد صدمه نمي كند. پس در ترازيابي هاي چرخشي (Rotary) وسيعاً كاربرد دارد. براي استفاده از ليزر در تراز يابي با شاخص به واسطه اي خاص نياز است. Detector روي شاخص بالا و پايين مي رود و به محض دريافت پرتو ليزر گازي در محل دقيق ارتفاع پرتو مي ايستد و در واقع ارتفاع را با دقت بالا تعيين مي كند.