تیونینگ خودرو و مقاله های آموزشی ( فهرست برگزیده در پست اول )
ساختار و نحوه کار گیربکس اتوماتیک
کد:
http://gearbox.blogsky.com/
لینک فوق به طور کامل ساختار یک گیربکس اتومات رو نشون داده و به بررسی اون پرداخته .
مكانيزم جعبه دنده خودكار(گيربكس اتوماتيك)
]سیستم هیدرولیک اتوماتیک
سوپاپهای هیدرولیکی(hydraulic valves)
وظیفه ی سوپاپها در گیربکس اتوماتیک درگیر کردن و یا خلاص کردن کلاچها و باندها می باشد. سوپاپها در محفظه ای به نام جعبه ساعت قرار دارند.
سوپاپها با توجه به وظایفشان به دو دسته تقسیم میشوند.
· سوپاپهای تعیین کننده ی مسیر جریان و فشار، که خط سیر روغن را مشخص میکند. این سوپاپها یک مسیر را قطع و یا وصل میکنند . بدون اینکه فشار مدار را کم و زیاد کند این سوپاپها معمولا بنام سوپاپهای تعویض نامیده میشوند.
· سوپاپهای تنظیم کننده که جریان و فشار را کنترل میکنند.این سوپاپها فشار روغن را هنگامی که از ان عبور میکند تغییر میدهند .
--------------------------------------------------------------------------------
تنگنا:(orifice)
تنگنا وسیله ای ساده برای کنترل نمودن جریان و فشار است. میتوان گفت مانعی برای جریان روغن میباشد.وقتی که جریان ارسالی پمپ به یک تنگنا میرسد ،فضای کافی برای عبور ندارد و در نتیجه باعث عمل تاخیر فشار میشود.بنابراین اختلاف فشاری قبل و بعد از تنگنا به وجود می اید و این اختلاف فشار تا زمانی که مسیر جریان بعد از تنگنا مسدود شود(کلاچ و یا باند درگیر شود) وجود دارد.
با استفاده از تگنا درگیری کلاچ و یا باند با ملایمت و کیفیت بهتر صورت میگیرد و از درگیری خشن ان جلوگیری میکند
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
سوپاپهای یکطرفه: (check valves)
این سوپاپها اجازه ی عبور جریان در یک جهت را به جریان هیدرولیک میدهد و در دو نوع ساچمه ای و صفحه ای موجود است.
--------------------------------------------------------------------------------
سوپاپهای اطمینان (relief valves)
سوپاپ اطمینان یک سوپاپ یکطرفه فنردار میباشد که در برخی موارد قابل تنظیم می باشد.این سوپاپ به طور فرعی در مسیر پمپ قرار دارد و هنگامی که فشار سیستم از حد معینی بالاتر رفت مدار خروجی را به مخزن متصل میکندو باعث میشود که فشار مدار از یک مقدار تعیین شده بالا نرود البته باید گفت که این سوپاپ برای تعدیل فشار مناسب نیست چرا که به طور لحظه ای کار میکند.
سوپاپ اطمینان در کلاچ هیدروستاتیک(torque converter)باعث میشود که همیشه روغن تحت فشار کمی قرار گیرد و همچنین در هنگام خاموشی از تخلیه روغن جلوگیری میکند.
--------------------------------------------------------------------------------
سوپاپ های ماسوره ای و یا قرقره ای : (spool valves)
وقتی که تعداد مسیرها زیاد باشد و یا اینکه به واکنش بیش از یک فشار احتیاج داشته باشیم از سوپاپ قرقره ای استفاده میشود.در انواعی که سوپاپ توسط توسط فنر و فشار روغن عمل میکند با افزایش فشار و یا چند برابر کردن سطح عکس العملی ،فشار میتواند بر نیروی فنر غلبه کند و مسیرهایی را باز کند و یا ببندد.سوپاپ همیشه در جهت نیروی بزرگتر خواهد بود.با توجه به شرایط میتوان سطح های عکس العملی مختلفی را در یک سوپاپ ماسوره ای طراحی کرد.
--------------------------------------------------------------------------------
سوپاپ تعدیل: regulator valve))
سوپاپ تعدیل برای کنترل فشار به کار رفته است و مانند یک سوپاپ اطمینان عمل میکند تفاوت انها در این است که سوپاپ اطمینان ،فشار را در یک حد معین کنترل میکند که به نیروی فنر و سطح عکس العملی ساچمه و یا صفحه بستگی دارد. در حالی که در سوپاپ تعدیل همزمان چندین کانال مانند فشار کمکی فشار تنظیم شده را کاهش و یا افزایش خواهد داد. هستند و فشار مورد نظر بنا به شرایط زیاد تر هم میشود.
یکی دیگر ازتفاوتها این است که سوپاپ اطمینان به طور فرعی در مسیر پمپ قرار دارد در حالی که سوپاپ تعدیل به طور اصلی در مسیر پمپ قرار دارد.
سوپاپ تعدیل نسبت به سوپاپ اطمینان ، مطمئن تر و دارای کارایی بهتری میباشد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
در شکل بالایی فشار روغن خروجی کمتر از فشار نیروی فنر و فشارکمکی است در نتیجه همه ی روغن به مدار ارسال می شود.
در شکل پایین مشاهده میکنید با زیاد شدن فشار ورودی، فشار خروجی افزایش یافته و بر فشار فنر و فشار کمکی غلبه میکند و مقداری از روغن به مخزن برمیگردد تا اینکه فشار کم شده و سوپاپ به حالت اولیه خود برمیگردد.
--------------------------------------------------------------------------------
سوپاپ تعویض: (relay valves)
سوپاپ تعویض یک نوع دیگر کاربرد سوپاپ های ماسوره ای است که دارای دو وضعیت باز و بسته میباشد.با بازشدن و یا بسته شدن همزمان چندین مسیر از طریق شیارهای قرقره ی ماسوره ای میتوانند باز یا بسته شوند.سوپاپ کنترل دستی یک نمونه از کاربرد این سوپاپ است که با تغییر مکان ان خط فشار به مدارات مختلف ارسال میشود.
--------------------------------------------------------------------------------
اصول اساسی طرز کار جعبه دنده های اتوماتیک یا به طور هیدرولیک و یا مکانیکی میباشد و عملکرد انها مشابه هم هستند ،فقط دارای اختلا فاتی در ساختار و عملکرد اجزا دارند.پیش نیاز این مبحث اشنایی با هیدرولیک ،انواع سیستم ها (تعدیل ،اکومولاتور،مودولاتور،کمک ی و ...) و قوانین ان می باشد
ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ-
پمپهای هیدرولیک
پمپ های هیدرولیکی : (hydraulic pump) دستگاهی است که برای اعمال نیرو به روغن به کار میرود. از جمله پمپ های هیددرولیکی متداول میتوان به پمپ های دنده ای و پمپ های پره ای اشاره کرد.
--------------------------------------------------------------------------------
عملکرد پمپ های دوار پره ای:(rotary pumps)
پمپ های دوار دارای دو عضو داخلی و خارجی دایره ای هستند که هم مرکز نیستند.در نقطه ای فاصله ای بین انها وجود ندارد و در نقطه ی دیگر فاصله ی بین انها ماکزیمم میشود .
تمام پمپ ها از یک قاعده ی کلی پیروی میکنند.بدین ترتیب که بر اثر گردش پمپ محفظه ی ورودی انبساط مییابد و کمبود فشار باعث میگرددکه روغن وارد پمپ گردد.روغن با گذراندن یک دور منقبض شده و از پمپ خارج میشود. البته در پمپ های پره ای که عضو خارجی ان بیضی و پمپ دارای دو ورودی و دو خروجی است ، عمل پمپ کردن در یک نیم دور انجام میشود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
عملکرد پمپ های دوار دنده داخلی (internal gear pump)
پمپ های دنده داخلی دارای دو عضو داخلی و خارجی دایره ای هستند که هم مرکز نیستند.در نقطه ای فاصله ای بین انها وجود ندارد و در نقطه ی دیگر فاصله ی بین انها ماکزیمم میشود ومقسم هلالی شکل فاصله ی بین انها را پر میکند. بر اثر گردش پمپ محفظه ی ورودی انبساط مییابد و کمبود فشار باعث میگرددکه روغن وارد پمپ گردد.روغن با گذراندن یک دور منقبض شده و از پمپ خارج میشود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــ
باند ها و سرو ها و کلاچ ها
باندها و سروها :
به وسیله ی باند(Band )میتوان عضوی را ثابت کرد. باند می تواند مستقیما رینگی را ثابت و از طریق طبلک(Drum ) خورشیدی یا ققسه را ثابت کند.یک انتهای باند توسط برجستگی (تکیه گاه (anchor به بدنه ی جعبه دنده ثابت شده و انتهای دیگر به وسیله ی اهرم به سرو(servo ) متصل است.
عملکرد باندها:
سرو شامل یک پیستون و فنر می باشد. در حالت درگیری روغن از طریق جعبه ساعت( سیستم هیدرولیک) به پیستون فشار وارد کرده و در نتیجه باند درگیر میشود . در حالت خلاصی فشار پشت پیستون کاهش یافته و نیروی فنر ان را به حالت اول باز میگرداند . در بعضی موارد نیروی فشار کمی و یا نیروی فشار خلاص کننده به کمک فنر می اید.
--------------------------------------------------------------------------------
کلاچ:
کلاچها ی چند صفحه ای که برای قفل کردن دو جز به یکدیگر مورد استفاده قرار میگیرد.همانطور که در شکل ملاحظه میکنید صفحه کلاچها و دیسک کلاچها در دراخل طبلک (درام) قرار دارند.در داخل طبلک یک پیستون و فنر تعبیه شده که و ظیفه ان درگیر کردن کلاچ ها و دیسک ها است. قدرت فنر و فشار لازم روغن برای درگیرنمودن معمولا برای دنده های پایین تر ،بیشتر است.
عملکرد کلاچ:
اگر دیسک ها مستقیما به بدنه وصل شوند کلاچ ها میتوانند یک عضو را ثابت کنند که در این صورت به این نوع کلاچ ، کلاچ ثابت کننده (fix clutch) گویندو ان را با fc نشان میدهند.
اگر دیسک ها در داخل یک طبلک قرار داشتند به طوری که با درگیر نمودن کلاچ عضوی ثابت نشود بلکه انتقال قدرت و یا درگیر شدن دو عضو را سبب شود ، به این نوع کلاچ ، کلاچ روتوری (rotor clutch) گویند و ان را با Rc نشان میدهند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
پیاده کردن پیستون ترمزی:
1) با به کار بردن کمپرسور پیستون را از درام خارج میکنیم .
2) دو عدد واشر داخلی و خارجی را از پیستون جدامیکنیم
در هنگام بستن کلاچها و دیسکها را شسته و اورینگها را تعویض
میکنیم و اورینگهای نو را یک ساعتی قبل از نصب در روغن مخصوص
خود میگذاریم تا خیس بخورد
منبع
کد:
http://gearbox.blogsky.com]
صدا خفه کن چگونه عمل میکند
اگر تا به حال صدای موتور بدون صدا خفه کن را شنیده باشید می دانید که یک صدا خفه کن تا چه حد روی صدا تاثیر دارد.درون آن تعدادی مجرای ساده با سوراخ هایی روی آن وجود دارد.این مجرا ها و محفظه ها به خوبی یک ساز موسیقی تنظیم شده اند.طوری طراحی شده اند تا امواج صدای تولید شده توسط موتور را به نحوی بازتاب کنند که تا حدی یکدیگر را خنثی کنند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
صدا خفه کن ها از چند فناوری جالب استفاده می کنند تا صدا را کم کنند. در این مقاله به درون یک صداخفه کن نگاه می کنیم و در باره ی اصول کار آن یاد می گیریم .
اما در ابتدا باید کمی درباره ی صدا بدانیم
صدا از کجا می آید؟
صدا یک موج فشار است که از نوسان فشار هوا تولید می شود. این تپش ها در هوا با سرعت صوت حرکت می کنند
در یک موتور تپش ها وقتی بوجود می آیند که سوپاپ خروجی باز می شود و جریان گاز فشرده ناگهان وارد سیستم اگزوز می شود . مولکول های این گاز با مولکول های کم فشار درون لوله برخورد می کنند و آنها را فشرده تر می کنند این مولکول های فشرده به نوبه خود مولکول های مجاور را فشرده می کنند و خود کم فشار می شوند،بدین ترتیب موج صدا خیلی سریع تر از جریان گاز در لوله حرکت می کند
وقتی نوسانات فشار به گوش شما می رسد، پرده گوش می لرزد و مغز شما این لرزش را به عنوان صدا درک می کند
دو مشخصه ی اصلی موج تعیین می کند که ما صدا را چطور درک کنیم
●بسامد امواج صدا: بسامد بیشتر به این معنی است که فشار هوا سریع تر تغییر می کند هرچه موتور سریع تر کار کند،صدای زیر تری می شنویم و تغییرات کند تر صدای بم تری تولید می کند
●سطح فشار هوا : دامنه ی امواج بلندی صدا را تعیین می کند امواج صدایی با دامنه بیشتر ، پرده گوش ما را بیشتر حرکت می دهند و ما صدای بلندتری را درک می کنیم.
می توان دو یا چند موج صدا را به هم اضافه کرد و صدای کمتری بدست آورد،ببینیم چگونه.
چگونه می توان صدا را خنثی کرد؟
نکته اصلی درباره امواج صدا این است که صدای شنیده شده توسط گوش جمع تمام امواج صوتی است که در یک لحظه به گوش می رسد. وقتی به یک گروه موسیقی گوش می دهید،اگرچه چندین منبع صدای مشخص را می شنوید،اما موج های فشاری که پرده گوش را تحریک می کنند،با هم جمع می شوند بنا بر این پرده گوش در هر لحظه فقط یک فشار را حس می کند
نکته جالب این است که می توان موج صدایی تولید کرد که دقیقا مخالف موج دیگر باشد،این اساس کار گوشی های از بین برنده ی سر و صدا است که احتمالا دیده اید. به پویا نمایی پایین نگاه کنید هر دو موج صدا صوت خالص اند اگر دو موج هم فاز باشند با هم جمع شده و موجی با همان بسامد قبلی اما دامنه دو برابر را تولید می کنند به این،تداخل سازنده می گویند اما اگر دو موج دقیقا در فاز مخالف باشند،با هم جمع شده و صفر می شوند به این،تداخل ویرانگرمی گویند.در لحظه ای که موج اول در فشار بیشینه خود است دومی در کمینه است.اگر هردوی این موجها پرده گوش را در یک زمان تحریک کنند چیزی نخواهید شنید چون این دو موج همیشه یکدیگر را خنثی می کنند.
در بخش بعد خواهیم دید که صدا خفه کن چگونه طراحی می شود تا امواجی را تولید کند که تا جایی که ممکن است باعث تداخل ویرانگر شوند
درون یک صدا خفه کن
در یک صدا خفه کن دسته ای مجرا وجود دارد این مجراها طوری طراحی شده اند که امواج را به شیوه ای بازتاب کنند که با هم تداخل و یکدیگر را خنثی کنند به درون این صدا خفه کن نگاه کنید:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
گاز های اگزوز و امواج صدا از مجرای مرکزی وارد می شوند،این امواج به دیواره ی انتهایی برخورد کرده و از یک سوراخ به قسمت اصلی صدا خفه کن بر می گردند سپس از بین سوراخهایی وارد لوله دیگر شده و از آنجا خارج می شوند.
محفظه ای که تشدید کننده نامیده می شود با یک سوراخ به محفظه ی اول وصل شده است تشدید کننده حجم مشخص و طول معینی دارد تا موجی تولید کند که صدا هایی با بسامد مشخص را خنثی کند چگونه این کار انجام می شود ،بیایید نگاهی نزدیکتر بیاندازیم.
تشدید کننده
وقتی یک موج به سوراخ برخورد می کند بخشی از آن وارد محفظه می شود و بخش دیگری بازتاب می شود.موجی که وارد محفظه می شود به دیواره ی انتهایی صدا خفه کن برخورد می کند و به طرف خارج سوراخ برگردانده می شود.طول این محفظه طوری محاسبه شده که این موج دقیقا بعد از بازتاب موج بعدی از دیواره ی خارجی محفظه،از سوراخ خارج شود.در حالت ایده آل بخش پر فشار موجی که از محفظه خارج شده با بخش کم فشار موجی که از دیواره ی خارجی محفظه بازتاب شده تداخل کرده و این دو موج یکدیگر را خنثی می کنند.
پویا نمایی زیر نشان می دهد که چگونه تشدید کننده در یک صدا خفه کن ساده شده کار می کند.
در واقعیت صدایی که از موتور می آید ترکیبی از بسامدهای مختلف است و چون بیشتر این بسامد ها به دور موتور بستگی دارد صدای موتور تقریبا هیچ وقت در بسامد مناسب برای این اتفاق نیست.تشدید کننده طوری طراحی شده تا در بازه ی بسامدی که موتور بیشترین سر و صدا را تولید می کند بهترین عملکرد را داشته باشد اما حتی اگر بسامد، دقیقا برابر با آنچه تشدید کننده برای آن ساخته شده،نباشد باز هم کمی تداخل ویرانگر رخ می دهد
برخی خودرو ها به ویژه خودرو های تجملی که در آن ها صدای کم خصوصیت مهمی است جز دیگری در اگزوز دارند که شبیه یک صدا خفه کن است اما یک تشدید کننده است.این وسیله دقیقا شبیه محفظه ی تشدید کننده در صدا خفه کن کار می کند.ابعاد آن طوری محاسبه شده که امواج بازتاب شده توسط تشدید کننده بسامدهای معینی را در اگزوز خنثی کنند.
مشخصه های دیگری نیز در صدا خفه کن وجود دارد که به آن کمک می کند با روش های مختلف صدا را کم کند.بدنه ی صدا خفه کن از سه لایه تشکیل شده است.دو لایه نازک فلزی با یک لایه ی کلفت تر و تا حدی عایق صوتی که بین آن دو قرار داده می شود.این به بدنه ی صدا خفه کن اجازه می دهد تا کمی از تپش های فشار را جذب کند.همچنین لوله های ورودی و خروجی که وارد محفظه ی اصلی می شوند سوراخ سوراخ شده اند تا هزاران تپش کوچک فشار در محفظه ی اصلی ایجاد شود که علاوه بر جذب صدا توسط بدنه ی صدا خفه کن یکدیگر را تا حدی خنثی کنند
فشار برگشتی و سایر گونه های صدا خفه کن
یکی از مشخصه های مهم صدا خفه کن فشار برگشتی است.صدا خفه کن هایی که در بخش قبل دیدیم به خاطر وجود مجرا ها و سوراخ هایی که گازهای خروجی باید از آن عبور کند فشار برگشتی زیادی تولید می کنند و این کمی از توان موتور می کاهد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
اگزوز یک خودروی مسابقات NASCAR :در اینجا صدا خفه کنی
وجود ندارد چون کم بودن فشار برگشتی مهم است
گونه های دیگری از صدا خفه کن وجود دارد که فشار برگشتی کمی تولید می کنند.یک نوع که بعضی مواقع بسته ی شیشه نامیده می شود فقط از جذب کننده ها برای کم کردن صدا استفاده می کنند.در صدا خفه کن هایی مثل این،گازهای خروجی مستقیما از یک لوله که سوراخ سوراخ شده عبور می کنند.این لوله با لایه ای از شیشه عایق کاری شده که بیشتر تپش های فشار را جذب می کند.یک روکش فولادی این عایق را می پوشاند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
این صدا خفه کن ها مقاومت خیلی کمتری در برابر خروج دود دارند اما صدا را به خوبی صدا خفه کن های معمولی کم نمی کنند.
صدا خفه کن های فعال
چند تجربه ی استفاده از صدا خفه کن های فعال به خصوص در ژنراتور های صنعتی وجود داشته است.این سیستم ها دسته ای از میکروفون ها و بلند گو ها را با هم ترکیب می کنند.
بلند گو در یک لوله که دور اگزوز پیچیده شده قرار گرفته است طوری که صدای موتوردراگزوز در راستای صدای بلندگو حرکت می کند.یک رایانه میکروفون هایی که قبل و بعد از بلند گو قرار گرفته اند را بررسی می کند.با دانستن چیز هایی در باره ی شکل و طول لوله ها،رایانه می تواند سیگنالی را برای تحریک بلند گو ایجاد کند.این سیستم می تواند بیشتر صدایی که از منبع می آید را خنثی کند.میکروفونی که بعد از بلندگو قرار دارد به رایانه اجازه می دهد بفهمد تا چه اندازه خوب کار می کند و در صورت نیاز تنظیماتی را انجام دهد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دانستنی های در مورد ترمز A.b.s
ايمني؛ اولين قرباني كاهش هزينهها
وضعيت نامطلوب ايمني خودروها در ايران سالانه نزديك به 200ميليارد تومان به اقتصاد كشور زيان وارد ميكند.
اين در حالي است كه سال گذشته بيش از 20هزار نفر در حوادث رانندگي جان خود را از دست دادند.
گرچه اين كشتار جادهاي را نميتوان تماما به وضعيت ايمني خودروها معطوف كرد، اما به روز نبودن سيستم ايمني در خودروهاي توليد داخل، بر گناه خودروسازان داخلي ميافزايد.
حتي چندي پيش سردار محمد رويانيان، معاون راهنمايي و رانندگي نيروي انتظامي كشور از نبود ترمز Abs وايربگ در اكثر خودروهاي توليد داخل ابراز تاسف كرده و تاكيد داشت، كه پليس با اعمال فشارهايي به دولت و خودروسازان ترمز Abs را در تمامي خودروهاي توليدي داخل اجباري خواهد كرد.
رشد سالانه توليد خودرو در ايران بالاي 20درصد است اما توسعه راهها كمتر از دو درصد است.
اين در حالي است كه اكثر خودروهايي كه در كشور توليد ميشوند از وجود سيستمهاي ايمني مثل ترمز Abs و ايربگ محروم هستند و تنها برخي از آنها با سفارش متقاضي خودرو و با پرداخت هزينه بيشتر نسبت به ساير خودروها مجهز به اين سيستمها ميشوند.
موارد ايمني در كشورهاي توسعهيافته جهان از اهميت فوقالعادهاي برخوردار است به طوري كه كوچكترين خبري در خصوص ضعف ايمني خودرويي بر فروش آن تاثير فراواني دارد.
اما به نظر ميرسد با وجود اينكه آمار تصادفات، ايران را در رتبه دوم جدول جهاني قرار ميدهد خودروسازان و خريداران خودرو به اين موارد آشنايي يا توجه كمتري دارند.
سيستمهاي نوين ترمز مانند Abs، Esp و Ebd با افزايش پايداري و فرمانپذيري و... در زمان حادثه تا 40درصد از بروز تصادفات جلوگيري ميكند.
ولي متاسفانه بسياري از خودروهايي كه در كشورهاي ديگر تجهيزات ايمني مثل Abs و ايربگ توليد ميشوند از جمله ريو، در ايران براي كاهش هزينههاي توليد حذف و فقط در صورت سفارش مشتري بر روي خودرو قرار ميگيرند.
ويژگي مهم خودروهاي مجهز به سيستم ترمز ضد قفل يا ضد لغزش معروف به Abs اين است كه از قفل شدن چرخها حتي هنگامي كه راننده پدال ترمز را تا انتها فشار ميدهد، جلوگيري ميكند و مانع از انحراف خودرو ميشود.
به اين ترتيب ميتوان هنگام ترمزگيري خودرو را كنترل كرده و از موانع با اطمينان عبور كرد.
پيشرفت اين تكنولوژي به حدي رسيده است كه در هر لحظه با استفاده از تناسب سرعت لاستيكها و كنترل آن، تعادل خودرو حفظ ميشود.
سيستم ترمزهاي هيدروليك و Abs
ترمزهاي هيدروليك از سيستمهاي مطمئن ترمز محسوب ميشود. اما اين سيستم در ابتدا داراي عيبهاي بزرگي بود. اگر هر گاه به دليلي، شكستگي جزئي در يكي از لولههاي ترمزها به وجود ميآمد در اثر نشت مايع ترمز يا وارد شدن هوا در سيستم، تمام سيستم ترمز از حالت فعاليت خود بيرون آمده و خطرآفرين ميشد.
براي از ميان برداشتن اين عيب، خودروسازان و شركتهاي توليدكننده سيستمهاي ترمز مجبور به تقسيم كردن نيروي ترمز از طريق فشار هيدروليك به دو بخش شدند. يكي از اين بخشها به چرخهاي جلو و ديگري به بخشهاي عقب فشار وارد ميآورد طراحي و توليد اين سيستم جديد بسيار مثبت بود، ولي به نظر ميرسيد آنچنان از خطرات احتمالي آن نميكاست، چرا كه در اين صورت ايجاد شكستگي در لولههاي ترمز جلو و قفل يا بلوكهكردن چرخهاي عقب، خودرو به شدت به دور خود چرخيده و از كنترل خارج ميشد.
اما سوئديها راهحل اين مشكل را پيدا كردند. كمپاني (ساب) Saab ترمزهاي هيدروليك دو كاناله به صورت ضربدري را طراحي و توليد كرد به اين صورت كه چرخ سمت راست جلو به همراه چرخسمت چپ عقب از يك كانال و چرخ سمت چپ جلو به همراه چرخ سمت راست عقب از كانال ديگر تغذيه ميشدند.
ولي كمپانيهاي خودروسازي ولوو و بيامو بر روي طرح نسبتا بهتري كار كردند به اين ترتيب كه با هر دو چرخ جلو هر كدام از يك كانال تغذيه ميشدند چرخهاي عقب نيز از كانال مستقلي بهره ميبردند. در اين صورت در اثر بروز اشكال يا شكستگي در يكي از لولههاي هيدروليك چرخها تنها همان چرخ بود كه قابليت ترمزگيري را از دست ميداد و در كنترل خودرو اشكال عمدهاي پيش نميآمد اما سيستم ترمز در خودروها نيز در دنيا به سرعت ديگر بخشها رشد داشت و خوشبختانه در حال حاضر ترمزهاي سه و چهاركاناله ضد بلوكه Abs در بيشتر خودروها به صورت استاندارد وجود دارد.
طرز كار ترمز Abs
ترمزهاي Abs در بيان ساده دستگاهي الكترونيكي هستند كه در هنگام ترمزگيري باكنترل فشار (قطع و وصل كردن فشار) هيدروليك در كسري از ثانيه ارتباط لنت را با ديسك يا كاسه برقرار و قطع ميكنند و تكرار سريع و مداوم اين عمل باعث از ميان رفتن حالت بلوكه كردن يا قفل كردن ترمزها ميشود.
اهميت اين گونه ترمزها نيز بيشتر در سطوح خيس و لغزنده يا ترمزگيري در سرعتهاي بالا بيشتر نمايان ميشود. در اين گونه موارد راننده از كنترل كامل بر روي وسائل نقليه خود برخوردار است و اما شايد بتوان گفت تنها نكته منفي در مورد ترمزهاي Abs صداي نسبتا شديد آنها در هنگام ترمزگيري بر روي سطوح بسيار لغزنده است.
اين صداي لرزان كه به درون كابين نفوذ ميكند و زير پدال ترمز حس و شنيده ميشود رانندهاي را كه تجربه ترمزگيري در اين شرايط ندارد به اشتباه مياندازد كه احتمالا قسمتي از سيستم ترمز خودرواش در حال خرد شدن است و به همين دليل راننده ممكن است به اشتباه از فشار پاي خود بر روي پدال ترمز بكاهد.
به تازگي استفاده از سيستمهاي كمكي و تقويت كننده الكترونيكي و مكانيكي نيز براي هر چه بهتر كردن فعاليت ترمزها بر روي انواع خودروهاي جديد به كار گرفته ميشود اين سيستمها با وارد آوردن اندك فشاري به پدال ترمز فعال شده و بهترين نتيجه را در اختيار راننده قرار ميدهد.
ترمزگيري صحيح با Abs
در شرايط بحراني (مواجه شدن با موانع) فورا پدال كلاچ را گرفته و با تمام نيرو به طور مداوم روي پدال ترمز فشار دهيد.
در اين زمان Abs شروع به كار كرده و شما قادر خواهيد بود خودروي خود را در مسير دلخواه هدايت كرده و از برخورد با موانع جلوگيري كنيد.
دو قانون مهم هنگام ترمزگيري با سيستم Abs
1 -فورا كلاچ را بگيريد و با تمام نيرو روي پدال ترمز به طور مداوم فشار دهيد.
2 -با وجود ترمزگيري كامل، خودرو را در مسير دلخواه هدايت كنيد.
لامپ هشدار دهنده Abs
از ويژگيهاي اصلي سيستم Abs اين است كه دايما خود را به صورت الكترونيكي كنترل ميكند.
روي صفحه نمايش دهندهها مقابل راننده يك لامپ هشدار دهنده وجود دارد كه روي آن كلمه Anti-lock نوشته شده است.
هر گاه اشكالي در عملكرد سيستم Abs ايجاد شود اين لامپ روشن خواهد شد.
هنگام روشن شدن خودرو اين لامپ حدود چهار ثانيه روشن خواهد شد كه در اين زمان سيستم مشغول كنترل كردن خود است.
در صورت خاموش شدن لامپ سيستم عملكرد صحيح خود را داشته و در غير اين صورت روشن ماندن لامپ هشدار دهنده چه قبل از حركت و چه هنگام حركت خودرو راننده را از بروز اشكال آگاه خواهد كرد.
مزاياي سيستم Abs
سيستم ترمز مجهز به Abs قادر است وضعيت ايمنتري را براي خودرو ايجاد كند.
كاهش خط قرمز افزايش پايداري خودرو در جادههاي لغزنده افزايش كنترل فرمان كاهش اثر شرايط متفاوت جاده بر روي لاستيكها، كاهش مقدار لرزش لاستيك و سيستم تعليق در ترمز و پايداري خودرو در جادههاي ناهمگن به هنگام ترمز شديد از فوايد اين سيستم است.
نكات ايمني
با اين كه سيستم Abs داراي ايمني بالايي است، ولي وجود آن در خودرو نبايد باعث سرپيچي راننده از رعايت مقررات رانندگي به خصوص سرعتهاي غيرمجاز، رعايت نكردن فاصله ايمني و سرعت مناسب در پيچها شود.
به عبارت ديگر بهرهمندي از سيستمهاي ايمني به معناي ناديده گرفتن ايمني نيست.
انجام تغييرات شخصي در خودرو (مثلا ترمز، بدنهها و يا چرخها) ميتواند بر عملكرد سيستم Abs تاثير منفي بگذارد.
با وجود اين در حال حاضر سيستم ترمز Abs مطمئنترين ترمزي است كه تكنولوژي آن در صنعت خودروي ما وارد شده است و شايد روزي شاهد باشيم كه با بالا رفتن تقاضاي عمومي براي خودروهاي مجهز به ترمز Abs اعمال فشار از سوي راهنمايي و رانندگي ديگر خودرويي بدون ترمز Abs توليد و عرضه نشود.
منبع: دنياي اقتصاد