-
سياهك پاكوتاه dwarf bunt (سياهك بدبو stinking smut)
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
سياهك پنهان(common bunt) كه توسط گونههاي مختلف جنسTilletia ايجاد مي شوند، از بيماريهاي مخرب گندم هستند كه علاوه بر گندم، به جو و تعداد معدودي از گونههاي غلات نيز آسيب ميرسانند. اغلب گونههاي ديگر بندرت آلوده ميشوند.
چرخه زندگي قارچهاي مولد سياهك پنهان، شباهت زيادي به سياهك سخت جو دارد. بوتههاي آلوده معمولاً كوتاهتر از حد طبيعي شده، تعداد پنجه در آنها افزايش مييابد. ميزان كاهش ارتفاع بوته هاي آلوده، به نژاد قارچ و رقم گياه بستگي دارد. علائم بارز بيماري غالباً بعد از مرحله خوشهدهي گياه آشكار مي شود. سنبلههاي آلوده داراي رنگ سبز مايل به آبي هستند و گلومهاي آنها نسبت به سنبله هاي سالم بازتر ميشود. پس از رسيدن محصول، سنبلههاي آلوده با رنگ تيرهتر و سنبلچههاي بازتر كه نوك دانههاي آلوده در آنها قابل رؤيت است، براحتي از سنبلههاي سالم قابل تفكيك است.
اختلاف در ارتفاع، شكل و اندازه غيرطبيعي سنبله هاي آلوده نيز به تشخيص آنها كمك مي كند. سنبلههاي آلوده معمولاً بلندتر و تراكم سنبلچههاي آنها كمتر از سنبلههاي سالم است.
دانههاي آلوده به جاي رنگ زرد طلايي، داراي رنگ خاكستري مايل به قهوهاي هستند. شكل دانه آلوده شبيه دانههاي سالم، اما معمولاً كمي گردتر و كوچكتر است. با فشار دادن دانه، پودر سياه (تليوسپورهاي قارچ) از آن خارج مي شود كه داراي بوي ماهي گنديده است. اسپورها در زمان خرمنكوبي پخش شده و دانه هاي سالم و خاك را آلوده ميكنند. تليوسپورها تا زماني كه رطوبت و شرايط مناسب براي جوانهزني فراهم نشده، زنده باقي مي مانند. در شرايط مساعد، تليوسپورها جوانهزده، ميسليوم اوليه از آن خارج مي شود و روي آن 8-16 عدد اسپريدي اوليه يا بازديديوسپور سوزني شكل بوجود ميآيد كه دو به دو با هم تلاقي كرده، ساختمان H شكل را به وجود ميآورند. در نهايت اسپوريديهاي ثانويه و هيف بيماريزا به وجود ميآيد. هيف آلوده كننده گياهچه جوان و يا نقاط رويشي پنجهها را قبل از خروج از خاك مورد حمله قرار ميدهد و پس از ورود، خود را به بافت مريستم ميرساند و به صورت درون بافتي، همراه با گياه رشد مي كند و در مرحله خوشهدهي محتويات تخمدان را مورد حمله قرار ميدهد. عامل بيماري در شرايط آب و هوايي معتدل روي گندمهاي پاييزه بخوبي رشد ميكند.
سه گونه مختلف قارچ از جنس تيلشيا كه داراي خصوصيات مشابهي هستند، به عنوان مهمترين عوامل ايجاد بيماري سياهك پنهان در گندم شناخته شدهاند كه عبارتند از: گونههاي Tilletia Foetida و T.caries وT.laevisكه سياهك معمولي را ايجاد مي كنند؛ گونه T.controversa كه سياهك پا كوتاه را به وجود ميآورد.
گونههاي T.caries و Tilletia Foetida از نظر مرفولوژي، چرخه زندگي، مراحل رشد و پيدايش نژاديهاي فيزلوژيك كاملاً مشابهند، به طوري كه ميتوانند واريانتهاي يك گونه محسوب شوند. البته اين دوگونه از نظر شكل تليوسپور و بافت ديواره اسپور با هم تفاوت دارند. در T.caries دانههاي آلوده تقريباً كروي و داراي رنگ قهوهاي مات هستند، در صورتي كه در Tilletia Foetida دانههاي آلوده كشيدهتر هستند. تليوسپورهاي T.caries تقريباً گرد و كروي با قطر 15-22 ميكرون و سطح ديواره مشبك هستند. توده اسپور نيز به رنگ سياه متمايل به قهوهاي است. تليوسپورها در Tilletia Foetida كروي تا بيضوي با ديواره صاف و قطر 17-22 ميكرون است.
تفكيك گونه T. Controversa (عامل سياهك پا كوتاه) از گونه T. caries از روي خصوصيات ظاهري بسيار مشكل است اما خصوصيات ديگري وجود دارد كه اين دو گونه را كاملاً از هم جدا مي كند. در سياهك پا كوتاه ، توقف رشد در گياه ميزبان بمراتب بيشتر از T . caries (سياهك معمولي) است. قارچ T. Controversa به مناطقي كه داراي پوشش برف زمستاني هستند ، محدود مي شود. اسپورهاي T. Controversa براي جوانه زني به مدت زمان بيشتري نياز دارند و در نتيجه اين تأخير ، آلودگي توسط اين قارچ بيشتر در مرحله 2-3 برگي شدن گياه صورت مي گيرد.
کنترل:
موثرترين روش مبارزه با سياهك پنهان گندم ، استفاده توأم از قارچكشها ( براي ضد عفوني بذر ) و ارقام مقاوم است . از جمله قارچكشهايي كه در كنترل اسپورهاي خاكزاد و بذر زاد موثرهستند ، ميتوان هگزا كلرو بنزن ( HCB)، پنتاكلرو نيترو بنزن (PCNB ) كربوكسين و تيابندازول را نام برد.
دیفنوکونازول(دیویدند) DS 3% دو در هزار ضد عفونی بذر
تیابندازول(تکتو) WP 52.5% یک و بیست و پنج صدم در هزار ضد عفونی بذر
-
سياهكهاي پنهان موضعي(هندی) Karnal bunt
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
بیماری در مناطقی چون فارس، هرمزگان، بوشهر، جیرفت و کرمان انتشار دارد. عامل بيماري قارچ ديگري از جنس تيلشيا به نام T.indica اين قارچ در اصل به گندم معمولي (گندم نان) حمله ميكند ، اما تريتيكاله و گندم دوروم نيزممكن است آلوده شود بيماري معمولاً در خرمن و از روي دانههاي شكسته كه قسمتي از آنها آلوده به سياهك است ، قابل تشخيص است. تشخيص در مزرعه مشكل است ، زيرا تنها چند گل در هر سنبله آلوده مي شود (جز در مواردي كه بيماري خيلي شديد باشد ) بنابراين در مزرعه ، بوته هاي آلوده براحتي از چشم مخفي مي مانند . در بذرهاي بيمار قسمتي از بذر سالم باقي مي ماند و قسمت ديگر آن همراه با جنين به تودهاي از اسپورهاي سياه و خشك تبديل ميسود . در اينجا نيز مانند سياهك معمولي ، بوي زننده ماهي گنديده متصاعد مي شود .
تليوسپورهاي T.Indicaكم و بيش كروي، بزرگ با قطر25-30 ميكرون و سياهرنگ هستند. سطح آنها كم و بيش مشبك است . اسپور پس از جوانه زني توليد يك ميسليوم اوليه مي كند كه از آن اسپوريديهايي متعددي آزاد مي شود . بذرها يا خاك آلوده به اسپور قارچ ، مهمترين منابع آلودگي اوليه هستند .تليوسپورها در سطح خاك جوانه مي زنند و اسپوريدهاي زيادي توليد ميكنند .
اسپوريديها توسط باد و حشرات پخش ميشوند و در طي مرحله گلدهي گياه تخمدانها را آلوده كرده ، ممكن است تمام يا قسمتي از دانه ( در بيشتر موارد ) توسط ميسيليوم قارچ اشغال شده ، به توده اسپورتبديل شود .
کنترل:
هر چند براي توصيه روشهاي مناسب كنترل بيماري به تحقيقات بيشتري نياز است ، استفاده از بذر سالم ضروري است .اطلاعات جمع آوري شده درمكزيك روي ضد عفوني شيميايي بذرها نشان داه كه ضد عفوني با PCNB به ميزان يك كيلوگرم براي هر تن بذر ، تأثير مناسبي در كنترل اسپورهاي بذر داشته است با وجود اينكه بيماري بومي منطقه پنجاب و شبه قاره هند است ، در سوريه ، لبنان ، عراق وتركيه نيزگزارش شده است . به نظر مي رسد كه وجود آن در ساير مناطق دنيا ، باتوجه به عوامل محيطي ، محدود باشد .
کنترل شیمیایی:
1. سایپروکونازول(آلتو) SL 10% نیم در هکتار
2. پروپیکنازول(تیلت) EC 25% نیم در هکتار
3. تبوکونازول(فولیکور) EW 25% یک لیتر در هکتار
4. فلوتریافول(ایمپکت) SC12.5% یک لیتر در هکتار
زمانی که 80% بوته ها به خوشه رفته باشند، سمپاشی انجام شود
-
سياهك برگی غلات Flag smut
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
بيماري سياهك برگ و ساقه غلات Urocystis tritici در درجه اول روي گندم پاييزه ، در مناطقي كه زمستانهاي معتدل دارند (بوشهر، خوزستان، گیلان) وجوددارد . البته در بعضي نواحي شبه قاره هند ، روي گندمهاي بهاره اي كه در يكي از ماههاي زمستان كاشته شده اند نيزديده شده است . سياهك ساقه توسط قارچي كه رابطه نزديكي با قارچ Urocystis agropyri دارد ، در روي چاودار نيزايجاد مي شود . تشخيص سياهك برگي در مزرعه بسيار آسان است ، ليكن اغلب به دليل كوتاه بودن بيش از حد بوته هاي آلوده ، از نظر دور ميمانند . علائم بيماري بصورت نوارهاي خاكستري متمايل به سياه روي برگ و غلاف توسعه مي يابد. بوته هاي آلوده اغلب كوتاه شده ، برگها پيچ خورده و لوله ميشوند . اپيدرم ، در محل نوارهاي آلوده به صورت طولي شكاف خورده ، توده سياهرنگ اسپور ظاهر مي شود . بوته هاي آلوده معمولاً خوشه نمي دهند .
توده اسپورآزاد شده ، سطح بذرها و خاك را آلوده ميكند .گياهچه ها وبوته هاي جوان توسط اسپوريديهايي كه در سطح خاك ايجاد شده آلوده مي شوند . ميسليوم قارچ پس از ورود به درون بافت گياهچه ، به طور درون بافتي به رشد خود ادامه داده ودرنهايت توده اسپور را در زير كوتيكول برگ و ساقه بوجود ميآورد جوشهاي حاصل از سياهگ برگي توسط توده اسپور بال پر شده است . هراسپور بال شامل 1-4 عدد تليوسپور به هم چسبيده است كه توسط چندين سلول عقيم احاطه شده اند. اسپورهاي كروي يا زاويه دار ، قهوه اي تيره با ديواره صاف وقطر 10-20 ميكرون هستند. تليوسپور جوانه زده توليد يك ميسليوم اوليه با 3-4 اسپوريديها با هم تلاقي انجام ميدهند وهيف بيماري زا را بوجود مي آورند .تناوب زراعي همراه با بذر سالم در كنترل بيماري موثر است.
کنترل:
اين بيماري با استفاده از ارقام مقاوم و تناوب زراعي تقريباً كنترل شده است . ضد عفوني بذر با قارچكشهاي سيستميك مانند كربوكسين و بنوميل نيز موثر است .
-
بيماري لكه چشمي غلات Graminicola eye spot
لكه چشمي غلات كه بوسيله قارچ pseudocercosporella herpotrichoides ايجاد مي شود ، در روي گندم زمستاني اهميت بيشتري دارد ولي در بسياري ازمناطق دنيا ميتواند به غلات بهاره نيز خسارت زيادي وارد كند .اين بيماري اغلب قسمتهاي پاييني گياه را مورد حمله قرار ميدهد . با وجود اين علائم بيماري روي ريشه تا حدود 9 سانتيمتر بالي سطح خاك بندرت مشاهده مي شود تمامي غلات و بسياري از گراسها ميزبان خوبي براي قارچ هستند . آب وهواي سرد و خنك بيماري را شدت ميبخشد .علائم بيماري با افزايش سن گياه بيشتر مشخص ميشود . زخمهاي بيضوي يا چشم مانند روي غلاف برگهاي پاييني و همچنين روي پايين ترين ميان گره (سطح خاك ) مشهوداست . زخمهاي تازه ، قهوهاي و مركز انها كاهي رنگ است . لكه ها ممكن است تمام قسمت پايين را احاطه كند قسمت مركزي زخمها با افزايش سن گياه تيره تر مي شود . حمله شديد قارچ موجب بروز خوابيدگي (ورس) در بوتهها ميشود . اسپورزايي قارچ در هواي سرد و مرطوب اوايل بهار شديد است و در تابستان كاملاً متوقفمي شود . اسپوردر روي ساقههاي مسن بسختي تشكيل مي شود . كنيدي برها راست ، بدون انشعاب و كوتاه در روي ميسليومهاي فشرده شبه استروما ، بوجود ميآيند . كنيديها شفاف و كشيده، به طرف نوك باريكتر شده ممكن است كمي خميدگي داشته باشند. كنيدي داراي ابعاد 1.5-3.5*30-60 ميكرون با3-7 ديواره عرضي است . قارچ در روي بقاياي گياهي به صورت ميسيليوم زمستانگذراني ميكند .آلودگي اوليه ممكن است از كنيديومهاي تشكيل شده روي كاه و كلش آلوده يا از ميسليومها فعال موجود روي غلاف برگهاي آلوده پاييني ، شروع شوند . ميسليوم قارچ در عمق وجوانب بافت ساقه گسترش مي يابد و در مركز ساقه كه تو خالي است ، ميسليومهاي پنبه اي شكل توليد ميشوند . كنيديها در مراحل اوليه رشد گياه بيمار تشكيل شده ، به عنوان منبع ثانويه آلودگي عمل ميكنند.
کنترل:
تأخير در تاريخ كاشت پاييزه وتناوب با گياهاني غير از غلات ، موجب كاهش ميزان ماده تلقيح قارچ مي شود و دركنترل بيماري موثراست .
-
پژمردگي اسكلر شيومي يا بادزدگي جنوبي
پژمردگي اسكلروشيومي گسترش وسيع داشته ،درمناطق گرم روي بسياري از گياهان مسأله ساز است. از جمله گياهان ميزبان قارچ ، ميتوان حبوبات ، بسياري از درختان ميوه ، سبزيجات ، غلات ، گياهان زينتي ، علفهاي هرز را نام برد .
علائم اوليه بيماري به صورت پژمردگي و زردي است . اين حالت ممكن است در چند بوته يا بصورت لكه اي در مزرعه بروز كند . آلودگي ممكن است از مرحله پنجه زني تا زمان رسيدن گياه اتفاق بيفتد .مهمترين علائم مشخص در چند سانتيمتري بالاي سطح خاك مشاهده مي شود ، به اين صورت كه توده اي از ميسليومها سفيد رنگ در روي ريشه ، ساقه وغلافهاي برگ ، در سطح خاك يا چند سانتيمتر پايين تر ، توسعه مي يابند . اندامهاي باردهي (اسكلروتها ) پس از اينكه گياه پژمرده شد ، به صورت اجسام كروي سفيدرنگ در روي ميسليومها تشكيل مي شوند . اسكلروتها سپس بزرگتر شده ، رنگ آنها به خرماي ، قهوه اي روشن نهايتاً قهوه اي تيره تغيير ميكند . اندامهاي باردهي ممكن است درون خاك ،روي ريشه يا روي پايين ترين قسمت گياه (طوقه ) تشكيل شود . قارچ Sclerotium rolfsii ,jsx توسط ميسليومهاي سفيد فشرده و اسكلروتهاي سفيد تا قهوه اي كه درروي قسمتهاي پاييني گياه پژمرده تشكيل مي شوند ،براحتي قابل تشخيص است .مرحله جنسي به نام Corticum rolfsii برخي اوقات روي بافت مرده گياه ديده مي شود ، ولي در بقا و انتشار قارچ نقش چنداني ندارد . قارچ يك پارازيت اختياري قوي است ومي تواند روي بافت گياهي در حال مرگ ، در نزديكي سطح خاك زندگي كند . قارچ به صورت اسكلروت يا ميسليوم در بقاياي گياهي موجود در خاك زمستانگذراني مي كند . اين قارچ خاكهاي اسيدي را ترجيح ميدهد .
کنترل:
از بين بردن قارچ S . rolfsii پس از استقرار ، بسيار مشكل است و علت آن دامنه ميزبان وسيع ، قدرت ساپروفيتي زياد و قدرت بقا به صورت اسكلروت و ميسليوم در خاك است . خارج كردن بقاياي گياهي از مزرعه ، شخم عميق ، كنترل كامل علفهاي هرز و افزايش (PH ) خاك در كنترل قارچ مؤثر است .
-
بيماري آنتراكنوز غلات Graminicola anthracnose
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تقريباً تمامي غلات دانه ريز ، ذرت ، سورگم وتعداد زيادي از گراسها به اين بيماري حساس هستند. علائم بيماري معمولاً روي قسمتهاي پاييني گياه ظاهر مي شود ؛ ولي ممكن است برگهاي بالايي وحتي خوشه ها نيز آلوده شود . علي رغم گسترش نسبتاً زياد بيماري ، ميزان خسارت و كاهش محصول شديد نيست .
قارچ عاملColletotrichum graminicola در مراحل اوليه آلودگي ، معمولاً هيچ گونه علامتي روي گياه مشاهده نميشود . با پيشرفت بيماري ،گياه زردرنگ شده ،حالت رنگ پريدگي در گياه به چشم ميخورد و گياه زودتر از موعد مقرر ميرسد (رسيدگي زودرس ) .چنين گياهاني ممكن است با گياهاني كه توسط ساير عوامل مولد پوسيدگي ريشه و ساقه آلوده شده اند ، اشتباه گرفته شود .
اندام باردهي قارچ ( آسروول) كه مصادف با مرحله رسيدن گياه ظاهر مي شود ، وسيله خوبي براي تشخيص بيماري و عامل آن است . در بين تعداد بسيار زيادي از زوائد خار مانند ، تعداد بي شماري آسروولهاي كوچك سیاهرنگ و تخم مرغي تا دوكي شكل در روي ساقه يا غلاف برگ تشكيل مي شوند ؛ به همين سبب ظاهري برجسته دارند . كنيديهاي تك سلولي ، داسي شكل ، شفاف تا خاكستري روشن در درون آسروول به وجود مي آيند . ابعاد كنيدي حدوداً 4-6*20 –30 ميكرون است .قارچ معمولاً به صورت كنيدي يا ميسليوم در روي بقاياي گياهي آلوده زمستانگذراني مي كند. آلودگي اوليه توسط ماده تلقيح خاكزاد روي ريشه ها يا قسمتهاي پاييني گياه صورت ميگيرد . ساير قسمتهاي هوايي گياه نيز ممكن است توسط كنيديهاي ثانويه آلوده شود . گونه هاي وحشي غلات اطراف مزارع ممكن است به صورت منابع اوليه وثانويه آلودگي عمل كنند . علي رغم پراكندگي وسيع جغرافيايي ، تاكنون تحقيقات محدودي روي اين بيماري صورت گرفته است . علت اين قصور احتمالاً عدم مشاهده حالت اپيدمي شديد عامل بيماري بوده است .
کنترل:
بيماري در خاكهايي كه از نظر فسفر و پتاس فقير هستند ، شديد تر است . تناوب زارعي با حبوبات ، در مناطقي كه بيماري شايع است ، روش مناسبي براي كنترل عامل بيماري است
-
سفيدك كركي غلات Cereal downy mildew
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
بيماري سفيدك دروغي معمولاً در مناطق مرطوب و مزارع آبي ، بخصوص قسمتهاي آبگير مزرعه ديده مي شود . قارچ عامل بيماري درگندمSclerophthora graminicola ودرگیاه جو عامل قارچ Sclerophthora macrosporaاست.
علائم بيماري اغلب در مراحل اوليه رشد گياه ميزبان به صورت زردي برگها ، كوتولوگي شديد، و پنجه زني زياد مشاهده مي شود . بسياري از گياهاني كه آلودگي شديد دارند ، طي مرحله پنجه دواني تا اوايل مرحله رشد طولي ساقه ، از بين مي روند . در بوته هايي كه آلودگي كمتري دارند نيز برگهاي ضخيم و پيچ خورده مي شوند و اغلب توليد خوشه نميكنند .در صورت تشكيل خوشه ، پوشش گل ضخيم ،گوشتي و كشيده و بد شكل(پیچیدگی خوشه) ميشود . دانه هاي حاصل از خوشه هاي آلوده فاقد قوه ناميه هستند . لكه هاي كركي كه بواسطه توسعه كنيدي برها و كنيدي هاي قارچ ، در بسياري از گياهان ديگر به وجود مي آيد ، در غلات مشاهده نمي شود .
اندام باردهي جنسي قارچ اُاسپور است كه در بخش مزوفيل بافت برگهاي پاييني و غلات برگهاي آلوده بوفور تشكيل مي شود. اُاسپورها كروي با ديواره صاف و قطر 30-60 ميكرون هستند . پايداري اُاسپور در بقاياي گياهي آلوده و در خاكهاي خشك بيشتر است . درون آب يا خاك مرطوب ، اُاسپورجوانه زده ، اسپورانجيوم توليد ميكند كه حاوي تعداد زيادي زئوسپور است . زئوسپورهاي آبزي مسئول ايجاد آلودگي هستند . گياهچه هاي جوان نسبت به گياه بالغ حساسيت بيشتري دارند
-
بوته گنایی غلات Cereal crazy top
بیماری ناشی از Sclerophthora macrospora که نشانهای آن حالت پیسه ای، کوتولگی گیاه، ضخیم شدن و بد شکلی برگها، زردی بوته، پیچیدگی خوشه و عقیم شدن گیاه است.
این قارچ گندم، جو، یولاف، انواع سورگوم را آلوده می کند. زئوسپورهاي آبزي مسئول ايجاد آلودگي هستند. قارچ در گیاه سیستمیک می شود
-
بیماری سفيدك پودري غلات Cereal powdery mildew
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
سفيدك حقيقي يكي از بيماريهاي مهم غلات در مناطق مرطوب است . عامل بيماري قارچ Erysiphe graminis (Blumeria graminis) است كه يك انگل اجباري است و روي جو بيشتر از سايرغلات خسارت وارد مي كند .
علائم بيماري بصورت لكه هاي سفيد رنگ است كه توسط توده ميسليومي سفيد مايل به خاكستري در سطح برگ و سنبله ها نيز آلوده شوند . اندامهاي باردهي قارچ به رنگ خاكستري مايل به زرد تا تيره در سطح ميسليومهاي پير تشكيل مي شود . در سطح زيرين برگ ؛ در محل آلودگي ، نقاط زرد ريز با بافت مرده ديده مي شود . در سطح ميسليومهاي كنيدي برها به وجود ميآيند كه كنيديهاي پودري زيادي توليد ميكنند .
در اواخر فصل رويش ، اندامهاي باردهي جنسي قارچ ( كليستوتيشيوم ) ، به رنگ تيره در سطح توده ميسليوم ، به صورت پراكنده قابل تشخيص است . ميسليومهاي قارچ معمولاً به صورت سطحي توسعه مي يابند . و تناه در قسمتهاي كه هوستوريوم توليد مي شود ، ميسليوم به داخل سلولهاي اپيدرمي نفوذ مي كند . در سطح ميسليوم كنيدي برهاي زيادي تشكيل مي شود كه حامل كنيدي هاي تخم مرغي ، شفاف و تك سلولي به ابعاد 8- 10* 20-35 ميكرون است . اندامهاي توليد مثل جنسي (كليستوتيشيوم ) قارچ كروي ، سياهرنگ با ديواره سخت و به قطر 150-300 ميكرون است . اين اندامها براي توليد آسكوسپور رسيده و به شرايط آب و هوايي و يا زمستانگذراني نياز دارند و كليستوتيشيومهايي كه روي گياهان در حال رشد ديده مي شود ، معمولاً داراي آسكوسپورهاي نارس هستند. قارچ E.graminis از حالت تخصصي بالايي در مقابل ميزبان برخوردار است ، به طوري كه براي هر يك از ميزبانها ، فرمهاي اختصاصي مخصوص به آن ميزبان وجود دارد. مثلاً ترتيكاله نسبت به فرمهاي مربوط به جو و گندم مقاومت بيشتري از خود نشان مي دهد . هر يك از فرمهاي اختصاصي نيز نژادهاي فيزيولوژيك مختلفي را شامل مي شود .
عكس العمل ارقام مختلف ميزبان متفاوت است وجود لكه هاي زرد و قهوه اي همراه با رشد توده ميسليوم و اسپور زايي زياد ، از مختصات ارقام حساس محسوب ميشود : در حاليكه در ارقام مقام لكه ها روشن بوده ، توده ميسليومي ديده نمي شود .كليستوتيشيوم قارچ بوفور در روي بافت آلوده ميزبن تشكيل مي شود ؛ اما آسكوسپور رسيده در آنها بندرت يافت مي شود . ظاهراً آسكوسپورها در ايجاد آلودگي اوليه نقش زيادي ندارند . توسعه قارچ بيشتر توسط ميسليومهايي كه در روي بقاياي گياهي آلوده يا ساير گياهان زنده زمستانگذراني ميكنند صورت ميگيرد .
کنترل:
بهترين روش كنترل قارچ انگل ، استفاده از ارقام مقاوم است . هر چند سمپاشي اندامهاي هوايي گياه توسط قارچكشها(آلتو، فولیکور، تیلت) نيز در بعضي از مناطق متداول است
-
بيماري كچلي (اسکالد) جو Barley scald
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
كچلي يا اسكالد ، در درجه اول يك بيماري برگي در جو و چاودار است كه توسط قارچي موسوم به Rhynchosporium scalis ايجاد مي شود . گرچه ممكن است ساير غلات وحشي (گراسها ) نيز آلوده شوند كه در اين صورت گياه آلوده به صورت منبع آلودگي ، به توسعه بيماري كمك ميكند.
كچلي يكي از بيماريهاي مهم جو در نواحي معتدل سرد مرطوب و مرتفع مناطق گرمسيري است . عامل بيماري بيشتر برگهاي جو را مورد حمله قرار مي دهد ؛ اما در مواقعي كه بيماري شديد است ممكن است پوششهاي گل و ريشكها نيزآلوده شوند
بيماري را از روي علائم برگي ميتوان براحتي تشخيص داد . علائم اوليه به صورت لكه هاي كوچك بيضوي يا دوكي شكل است . مركز لكه ها به رنگ خاكستري مايل به سفید است و اطراف آنها توسط يك نوار قهوه اي يا مايل به قرمز احاطه شده است . باگذشت زمان لكه هاي كوچك توسعه يافته و به يكديگر ميپيوندند و لكه هاي بزرگتر با ابعاد و اشكال مختلف بوجود ميآيد . مركز لكه ها نيز ممكن است از خاكستري مايل به آبي تا قهوه اي تيره تغيير رنگ دهد .
اسپورزايي قارچ در شرايط آب و هوايي خنك و مرطوب به خوبي صورت ميگيرد . شرايط گرم و خشك موجود در مرحله رسيدن خوشه هاي گياه ، سبب كاهش تعريق يا توقف توليد اسپور مي شود . لكه هاي ايجاد شده در روي گياه ميزبان ، محيط بسيار مناسبي براي نفوذ و رشد ساير عوامل بيماري زا ست . كنيديهاي قارچ توسط ميسليومهاي كنيدي زا و به وصورت يك لايه ژلانتيني نازك ، در سطح لكه ها ايجاد مي شود . توده كنيدي به صورت يك لايه متراكم و مرطوب از سلولهاي مخمري شكل بي رنگ تشكيل مي شود . كنيديهاي بي رنگ با يك ديواره عرضي به شكلهاي مختلف و معمولاً داراي نوك هستند . اندازه اسپورها به 3-5*16-20 ميكرون ميرسد . بعضي كنيدي ها در محل نوك داراي خميدگي هستند . زمستانگذراني قارچ به صورت ميسليوم روي بقاياي گياهي آلوده صورت مي گيرد . توليد اصپور معمولاً در اوايل فصل كه هوا خنك و مرطوب است ، صورت مي گيرد . كنيديها مسئول ايجاد آلودگي اوليه و ثانويه هستند .
کنترل:
بهترين روش مبارزه استفاده از ارقام مقاوم و تناوب زراعي با استفاده از ساير نباتات زراعي است