ضرب المثل هاي بومی و محلي ایران

[mummified]

به نام خدا
دوستان سلام
اين تايپيك بر اساس قوانين اين انجمن ايجاد شده و در آن سعي ميشود تا به معرفي و بيان ضرب المثل هاي مازندراني پرداخته شود.
از شما خواهشمندم تا در ارسال مطالب دقت فرمائيد.
چيزي كه در اينجا برام خيلي مهم ارسال نكردن اسپمه.
خواشاً‌جهت تشكر تنها از كليد وزين [ برای مشاهده لینک ، لطفا با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] استفاده كنيد.
ارسال هر ضرب المثل در يك پست خلاف قوانين محسوب ميشه و نشانه از ارسال اسپم جهت افزايش اماره و سريعاً‌گزارش ميشه.
پس دقت بفرمائيد.





1 - مهمون ، اول شو طلا ، دوم شو نقره ، سوم شو مرس ، چهارم شو خرس

يعني: مهمان در اول شب مانند طلا عزيز است ، در شب دوم مانند نقره گرامي ، در شب سوم مانند مس كم بها و در شب چهارم مانند خرس پرزحمت است.

2 – در ره زنيً ، ديوار گوش هكنه dar re zanni , diivaar goosh hakene..

به در ميكوبه تا ديوار بشنوه

3 – دله گزنا ، ديا امزنا dele gazena , dia amzena

از درون مانند گزنه خشن و از بيرون همچون گشنيز لطيف.كنايه از ظاهر و باطن افراد

5 – خرچنگ ر بوتنه ، وري وري چه راه شوني؟ بوته مه نجيبيه

Kharchang re baotene , vary vary che raah shooni? Baote me najiibiie

به خرچنگ گفتند چرا كج كجي راه ميري ؟ گفت بخاطر نجابت منه !

6 – سره كه طلا دنيه ، ماره كرگ سالاره

Sere ke tela danie , mare kerg saalaare

توي خونه اي كه خروس نباشه، مرغ سالاره

7 – ارمجي شه وچهً پشت دست كشنه گنه چنه نرمه!

Armeji she vacheye pesht dast kashene , gene channe narme!

جوجه تيغي دست پشت بچه اش ميكشه ميگه چقدر نرمه!

8 – اغوز خواني بخوري ، ونه چك چك صدا ر نشنوئي ؟!

Aghooz khaani bakhori , vene chak chak e seda re

مي خواي گردو بخوري اما نمي خواي صداي شكستن اون رو بشنوي ؟

9 – اتا بي نماز سه ، در مسجد ر نوننه.

Atta bii nemaaze se dare masjed re naven,nene

بخاطر يه بي نماز ، در مسجد رو نمي بندند.

10 - او ر تي لن كنه ، تا ماهي بيره

Oo re tiilen ken,net a maahii bayre

آب رو گل آلود ميكنه تا ماهي بگيره.

[mummified]

اگر داروك بخونده گنه وارش انه
اگر قورباغه سبز روي درخت بخواند مي گويند باران مي آيد.
- پنج شنبه نون و خرما در كامبي تا امه مرده جه برسه
پنجشنبه نان و خرما بيرون مي دهيم تا ثوابش به مرده ما برسد.
- چايي دله دار دره مهمان قد بلند انه
روي چايي ساقه اش قرار گرفته مهمان قد بلند مي آيد.
- خوي بد بدي صدقه درها كن تا بدي اون خو بر طرف بوشه
خواب بد ديدي صدقه بده تا بدي آن خواب بر طرف شود.
- سگ سر انشند ته دست گند موك زنده
روي سگ آب نريز دستت زگيل مي زند
- شو بي وقتي نونه جارو بزوئن فرشته ملائكه ره از شه سره بيرون كاندي
شب بي موقع نبايد جارو بزني چون فرشته و ملائكه را از خانه خود بيرون مي كني
- گرم تندير سره دپوشي ته وشته حادثه پيش انه
سر تنور گرم را بپوشاني براي تو حادثه پيش مي آيد.
- نمك ره نشند بنه به خاطر اين كه آب چشم حضرت زهرا هسته
نمك را زمين نريز به خاطر اين كه آب چشم حضرت زهرا (س ) است

[mummified]

آسيه گو دوش نيه گنه زمين تپه چاله دارنه
معني:آسيه دوشيدن گاو را بلد نيست مي گويد زمين تپه و چاله دارد.
موارد استعمال: عرضه انجام دادن كاري را ندارد بهانه گيري مي كند.

اغوز دار سر اسّا صد نفر وره كتپل زندنه
معني: گردويي كه بالاي درخت مي باشد صد ها نفر براي چيدنش چوب پرت مي كنند
موارد استعمال: پشت سر دختر جهت خواستگاري او حرف هاي بسياري مي زنند.

اتا دست جا چند تا مگر هندوانه گيرنّه
معني: با يك دست مگر مي توان چند هندوانه برداشت.
موارد استعمال: يك نفر مگر مي تواند چند مسئوليت را قبول كند يا مسئوليت چند كار را در يك زمان قبول كردن.

اتّا گوش دره هسه اتا گوش دروازه
معني: يك گوشش مانند در ، گوش ديگرش مانند دروازه
موارد استعمال: حرف نشنوي كردن

اميد داشتن به از خوردن
معني: اميدوار بودن بهتر از خوردن است.
موارد استعمال: اميد را از دست ندادن


انگور انگور جا لكه يادگيرنه، همسايه، همسايه جا فن
معني: انگور پوسيده باعث پوسيدگي انگور كناري خودش مي شود و همسايه نيز از همسايه ديگر هنر مي آموزد.
موارد استعمال: چشم هم چشمي كردن .


اين اسبه مرغنه سيو كرك شنه
معني: اين تخم مرغ سفيد از آن مرغ سياه است.
موارد استعمال: قدر پدر و يا مادر را در موقع بدست آوردن تمام، دانستن.

اين چش ره شي مار دارنه بموافن خيال دارنه
معني: اين چشمي كه مادر شوهر دارد قصد آمدن دارد.
موارد استعمال: حالا حالا ها دست بردار نيست، در قصدش مصمم است.

بامشي دست گوشت جا نرسنه گنه بو دنه.
معني: گربه دستش به گوشت نمي رسد مي گويد بو مي دهد.
موارد استعمال: عرضه انجام كاري را نداشتن.

[mummified]

دله گزنا ، ديا امزنا

اتتا بي نماز وسه ، در مسجد ر نوننه.

یا گرد بونه یا چارسی

پیشین دمالین پله

رحمت بر کفن دز پیشین

آسمون کینگ بنه ننه

سر بیی په کچه بسیاره

آقا نوکر دارنه نوکر چاکر دارنه

ارباب که سره نوکر اتتا نون گلی وسسه

مردم آه اثر کنه سرشو نکرده سحر کنه

اتتا اودنگ چال ره هفت تا شاب مجنه

اتتا بار گاز اتتا بار ناز

اتتا بز کمتر اتتا هه کمتر

اتتا خرابه حموم هفتا جمه دار

اتتا درو گنه اتتا پون دنه

اتتا دززه اتتا دسگ

اتتا زننه دتا حساب کننه

اتتا کچه راغون دارنه همه شو مهمون دارنه

اتتا کرک هفتا ورگ

اتتا کل مرغنه بکرده بی زردی

اتتا کل مرغنه این همه جاوزه

اتتا گل زور صد من دونه ره خراب کنه

اتتا گوکله ونه بخردن تا وره حالی هاکردن

اتتا دفه دمه اتتا دفه لمه

اسیو شونی چلکه نار صحرا شونی وچه نار

از هول هن هلوم دکته

اسا خر بیار نپجا باکله بار هاکن

اسا که جهنم شومه چه کینگ سو بورم

اسا که کار به لاک برسیه بی لاک سما کمی

اسا که هر انه پر انه

اسب بار کجه کشی باربن ره قایم کننه

اسب با بار بورده کشی باربن دمال چرخ گیرنه

اتتی نوم کننه شه چاشت و شوم کننه

اسب ره اسب جا دون گو ره گو جا

اسب خامی نال هاکنیم خر چه دس ره پیش ایارنه

اسب هدا خر هایته خشالی پر هایته

اسب که ته نیه پالون سپل نخرنه

بار ره کشی دارنه زن ره شی

اسب هاکردن خر بخردن

اسپیجن افتاب روز اسب دم ره گر گنه

اسیو سر تک تک زن

اش ره کشنه پلنگ ره دار کننه

اشکم زیر دسه هر چی دکنی مسه

اشکم که مشته وقت گپ و گشته

اگر شونس داشتمی گهره کتمی مردمی

وچه تا برمه نکرده مار وره شیر ندنه

اگر تو بینج کری مه کلا ته کیله

اگر تو کوج اغوزی من ول تک چاقومه

اگر ره دکاشتنه در نمو

اگر گوش عزیزه گواشوار هم عزیزه

اگر این زوون ره ناشتبو وره شال خرده

اما بوردمی عاروس وین عاروس بورده کنس چین

امه بشسسه دل ورف او کار دنیه

امه ساق سر گیرنه امه دوش سر پینه کنه

فلانی جا نماز او کشنه

اننه گو تلار تش هدا اینتا که وره کرسه

انگیر انگیر جا رنگ گیرنه همسایه همسایه جا فن گیرنه

اننه هسه مره وسه

انگیر نئی خوانی ممیج بوی ؟

او بکننی کیله یور شونه

او بورده کیله او شونه

فلانی او بیارده پیته و وا بیارده کنگل هسه

او تپه بیه چال بورده

اوجی دله مهره

او خرمه کیله نون خرمه پیله

فلانی او ره پرزو کننه

او ره پل بن در کننه

اوسار ول و ویل دارنه هر کس شه ایل دارنه

اون ماقع که ته خر زنه مه خر کره زنه

اون که ته فنه مه کال چرم بننه

اون موقع دنون داشتمی نون ناشتمی اسا که نون دارمی دنون نارمی

اونی که دوسسه نمک اتتا انگوسه

اوی جا کئی چلیک وریجنه

این او این اسیو ره ناردنه

وشون او اتتا کیله نشونه

اوی سر راغون گیرنه

او که بکلسه بنشنه جم هاکردن

این امامزاده موجز نارنه

این امامزاده ول چونه ره خار نکنه

اینجه ره گنه بهنمیر دارنی بخر نارنی بمیر

اینجه ره گنه همه دون من تره دون ته مره دون

این ره خرنی دنگله بوریج خرنی بخر نخرنی بوریج

رسوایی ره سگ نخرنه

اتتا گوش دره این گوش دروازه

این لم ره بی خی نیه(کاسه ای زیر نیم کاسه است)
اییا شه رج ره گم بکنه تله کفنه


منبع:

برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید

[mummified]

چايي دله دار دره مهمان قد بلند انه
روي چايي ساقه اش قرار گرفته مهمان قد بلند مي آيد.-
خوي بد بدي صدقه درها كن تا بدي اون خو بر طرف بوشه
خواب بد ديدي صدقه بده تا بدي آن خواب بر طرف شود.
- سگ سر او نشند ته دست گند موك زنده
روي سگ آب نريز دستت زگيل مي زند
- شو بي وقتي نونه جارو بزوئن فرشته ملائكه ره از شه سره بيرون كاندي
شب بي موقع نبايد جارو بزني چون فرشته و ملائكه را از خانه خود بيرون مي كني
- گرم تندير سره دپوشي ته وشته حادثه پيش انه
سر تنور گرم را بپوشاني براي تو حادثه پيش مي آيد.

[mummified]

سیر بچی و رج دچی یعنی کاری کردی و جای پا گذاشتی
بچی:چیدی،رج به فتح راء:جای پا
کارد بزنن خون نماسنه
اگر به او کارد بزنن ،تن
کارد خون نمی چسبه
نسیه خار خش سلیقه کفنه
نسیه خور خوب سلیقه داره
هی افه انتخاب میآد
ونه زخم خله جوله
زخمش خیلی گود است
در باره کسی که گران می فروشد
أتا إنار صد تا بیمار
یک انار به صد بیمار
کار ورزا کنه منگو خسوئه
کار را گاو نر میکند اما
گاو ماده خسته است


منبع:

برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید

[ir-dgm]

عالی بود فقط بهتر میشد که یک خط درمیان رنگی میکردی تا راحت تر بخونیم...

[mummified]

عالی بود فقط بهتر میشد که یک خط درمیان رنگی میکردی تا راحت تر بخونیم...
چشم
شما هم ضرب المثل هاتونو بفرستين.
ياللا

[mummified]

اَگِه داروَک بَخوندِه گِنِه وارِش اِنِه: اگر قورباغه سبز روی درخت بخواند می‌گویند باران می‌آید.
پنج شنبه نون و خِرما دَر کامبی تا اَمِه مِردِه جِه بَرِسِه: پنجشنبه نان و خرما بیرون می‌‌دهیم تا ثوابش به مرده ما برسد.
چایی دِلِه دار دَرِه مِهمون قد بِلِند اِنِه: روی چایی ساقه اش قرار گرفته مهمان قد بلند می‌آید.
خوی بد بدی صدقه دَر هاکِن تا بدی اون خو بر طرف بَوشِه: خواب بد دیدی صدقه بده تا بدی آن خواب بر طرف شود.
سگ سر او نَشِند تِه دَست گِند موک زَندِه: روی سگ آب نریز دستت زگیل می‌‌زند.
شو بی وقت نونه جارو بَزوئن فرشته ملائکه رِه شِه سِرِه جا بیرون کاندی: شب بی موقع نباید جارو بزنی چون فرشته و ملائکه را از خانه خود بیرون می‌‌کنی.
گرم تندیر سَره دَپوشی تِه وِسِه حادثه پیش اِنِه: سر تنور گرم را بپوشانی برای تو حادثه پیش می‌آید.
نِمِک رِه نِشِند بِنِه بِه خاطر این که حضرت زهرا چشم اُو هَستِه: نمک را زمین نریز به خاطر این که آب چشم حضرت زهرا است.
وِشنا رِه خورِش نَوِنِه خوره بالش نَوِنِه: آدم گرسنه اهميتي به خورشت غذا نمی‌دهد ادم خواب الود اهميتي به بالشت نميدهد.
عاروس رقص بلد نیه گِنِه بِنِه تپه چاله دارنِه: عروس رقص بلد نیست میگوید زمین تپه چاله دارد یا ( هموارنیست).
دست که نِمِک نِدارنِه بِل ساتور بِن: دست که نمک ندارد باید آنرا زیر ساتور گذاشت.
اُو که سَرِ جا بُگذِرِه چِه یِک وَجه چِه صد وَجه: آب که از سر گذشت چه یک وجب چه صد وجب.
شاه که سیره خوانِه چِکِنِه زیر دَستون وِشنائی بَمیرن:شاه که سیر باشه میخواهد چکند که زیردستها گرسنه اند.
شاه شاخ دار بِخاستِه لیسِک هم راه دَکِتِه: شاه خواستار حیوان شاخ دار شد حلزون هم به عنوان شاخ دار به راه افتاد.
آدِم دِل خِش بُوئِه خِنِه كِلي پِشت بُوئِه: دل آدم خوش باشد خانه آدم پشت لانه مرغ داني باشد(اگر آدم دل خوشي داشته باشد زندگي در جاهاي كوچك و فقيرانه نيز قابل تحمل است).
آدِم بي مارو خاخِر تونِّه دَوِّه بي همسايه نَتوندِه: انسان بدون خواهر و مادر مي تواند زندگي كند اما بدون داشتن همسايه خوب زندگي مشكل است.
آسِمون وِنِه لا هَسِّه زمين وِنِه زير اَنداز: آسمون برايش لحاف است و زمين برايش زير انداز.
آدِم عَجول يا چاه كَفِنِه يا چِلّو: انساني كه در كارهايش رفتار عجولانه داشته باشد به مقصد نمي رسد.
اسب هَدیئِه خَر بَئيتِه خِشالي پَر بَئيتِه: اسب خودش را داد و به جايش خري گرفت و از خوشحالي هم به هوا مي پريد(كسي كه چيز با ارزشي را بدهد و در ازايش چيز بي ارزشي را بگيرد و خوشحال هم باشد!).
اَنِّه مَر بَخِردِه تا اَفي بَيِِّه: آنقدر مار خورد تا افعي شد(شخصي كه به واسطه انجام كار خلاف زياد به صورت يك خلاف كار حرفه اي در آمده باشد).
آخر ماسّه بَشِنّيه: آخر ماست را ريخت(سر آخر نتوانست كارش را تمام كند).
اَتّا دَرزِن شِه خِدّ بَزِن اَتّا گالوج اتّي رِه: يك سوزن به خود بزن يك جوال دوز به ديگران.
اسب پيغوم پِ جو نَخِرنِه: با پيام فرستادن براي اسب اسب جو نمي خورد.
اَتّا پيلكا ماس چَنِّه راغون دارنِه: يك كاسه ماست چقدر روغن دارد.
آش كه جا دَكردِ بوئِه همه وَر اَنگوس زَنِّنِه: آش آماده اگر در ظرفي ريخته شود ازهمه طرف به آن انگشت مي زنند(اگر دختري خود را بزك كند همه چشمها را به دنبال خود دارد).
اِمسالِه ميچكا خوانِه پارسالِه ميچكا رِه جيك جيك باد هَدِه: بچه گنجشك امساله مي خواهد به گنجشك بزرگتر از خودش آواز خواندن ياد بدهد.
او به امام ندنه تش به يزيد: آب به امام نمدهد ونيز آتش به يزيد هم نميدهد.
اَتّا شِفتِه اَتّا محلِّ وَسِّه: يك ديوانه برای( بهم ريختن) يك محل كافي است.
آش لوه سر مِزِّه دارنِه زن نومِزِّه سَر: خوردن آش سر ديگ مزه دارد و زن هم در دوران نامزدي جذابيت بيشتري دارد.
بَپتِه خَربِزه شال نَصيب بونِه: خربزه رسيده نصيب شغال می شود(چيزخوبي نصيب كسي شده كه لياقتش را نداشته است).

[mummified]

بينج پِ وَرمِز او خِرنِه: كنار برنج، علف هم آب ميخورد(كسي كه با چسبانيدن خود به بزرگي براي خودش شهرتي به هم بزندوبه اين طريق امرار معاش كند). بِنِه بَخِردِه آدِم دارِّ وِجِنِه: آدم زمين خورده درخت را از ريشه ميكند.
بامشي رِه گِتِنِه تِه زور دِوائِه وِنِه سَر خاك دَشِنِّيه: به گربه گفتند كه ادرار تو دارو است گربه روي ادرار خود را با خاك پوشانيد(اگر از آدم بد ذات چيز را بخواهي هرچند در توان او باشد از تو دريغ مي كند).
باجا باجا رِه بَد دارنِه زن پِر هر دِتا رِه: با جناق از با جناق بدش مي آيد و پدر زن از هردو.
بِرمِه كِنِّه نون نَدِنِه: گريه ميكند ولي نان نميدهد(كسي كه براي افرا د فقير دلسوزي ميكند ولي حاضر به كمك به آنها نيست).
بِرار كِه فَقيره هَفت پِشت غير: برادرش اگر فقير باشد مي گويد نسبتي با من ندارد.
بوردِه اَبروي بِنِّه رَج هَكِنِه بَزوئِه چِشِّه كور هَكِردِه: رفت زير ابرو را درست كند زد چشمش را هم كور كرد(كسي كه ميخواهد نقصي را بر طرف كند اما بيشتر خرابي به بار آورد).
پيش دَكِتي پِشتِ سَر رِه هَم هارِش: جلو كه افتادي به پشت سرت نيز نگاهي بنداز(اگر به مال و مقامي رسيدي به افراد زير دست خود نيز گوشه چشمي داشته باش).
پلا احمدِشه فاتح ممدِ: پلوي احمد را مي خوري وبراي محمد فاتحه مي خواني!(از كسي كه به تو نيكي كرد تشكر نميكني ولي از ديگري تشكر مي كني).
پر كنگِ شلوار خشتك نِدارنِه وچه باد كنّه: شلوار پدرش كهنه و پاره است بچه اش تكبر مي كند!(فرزندي كه پدرش فقير باشد ولي با اين حال افاده داشته باشد).
پسته بي مغز دِهون واز هَكِنِه رسوا بونِه: هنگامي كه پسته دهان بسته بدون مغز را باز كني رسوا مي شود(كسي كه نسنجيده سخني بگويد و خود را رسوا نمايد).
پشيل كد خدا بَئيِه: پشيل (نوعي خزنده كوچك كه مثل كرم زمين را سوراخ ميكند ) كدخدا شد(فرد بي تجربه و بي لياقتي به پست مهمي رسيد).
پز عالي جيف خالي: افاده زياد با جيب خالي(كسي كه آه در بساط نداشته باشد ولي اهل تكبر و افاده باشد).
پتك پِتك زنّه راه شونه: با ناز و كرشمه راه مي رود.
تِه تَش مِرِه گَرم نَكِردِ تِه دي مِرِه كور هَكِردِه: آتش تو ما گرم نكرد كه هيچ ! دودش چشم ما را كور كرد(كسي كه بخواهد كمكي بكند اما ضرر زيادي برساند).
تِه بَوّي گل دسته همه گِنِنِه هَسِّه: تو كه بگويي گل دسته همه مي گويند درست است(خانم هايي كه از شوهرانشان مي خواهند احترام آنها را داشته باشند تا ديگران هم از شوهرانشان تبعيت كنند).
تيم جار خِس همه شو پادشاه رِه خو ويندِنِه: كسي كه كنار خزانه برنج میخوابد خواب پادشاه شدن خود را مي بيند(فردي كه با داشتن مال اندكي آرزوهاي بزرگي را در سر بپروراند).
تا تِه دار دارنِه ولك تِه سِلام دارنِه عَلِك: تا هنگامي كه درخت تو ميوه دارد به سلام تو جواب مي دهند(تا موقعي كه صاحب ثروت هستي به تو احترام مي گزارند).
تو كه راغون نِداشتي وينگوم چِه كاشتي: تو كه روغن نداشتي چرا بادمجان (كه روغن زيادي براي سرخ شدن ميخواهد) كاشتي؟
تَش سَرِ تَش بِشتِه: روي آتيش آتيش گذاشت(هنگامي كه دو خبر بد را پشت سر هم به يك نفر بدهند).
تِرشِ اِنار شيره نَئؤنِه: انار ترش شيرين نمي شود(كسي كه به زور و حيله بخواهد خودش را در دل مردم جاي دهد).

[Mehran]

هم چنگِ چَــپول، هم خدا رسول :n09:


ضرب المثل شوشتری


معنیش هم که مشخصه، هم شادی
و بزن و برقص، هم خدا و دین و ایمان

با تشکر مهران...