گیاهخواری و تأثیر مثبت آن بر سلامت اعصاب و روان

[fati ghasemi]

حقیقات متعدد صورت پذیرفته در سطوح جهانی، دال بر تأثیر مثبت گیاهخواری بر سلامت جسمانی و شیوع پائین تر امراض قلبی و عروقی (۱, ۲)، کلیوی (۳)، عصبی (۴)، استخوانی (۵)، نئوپلاستیک (۶) و دیابتیک (۷) در مقایسه با همه چیز خواران بوده و نرخ پائین تر مرگ و میر را در میان گیاهخواران گزارش داده اند (۸). با این حال تاکنون تأثیر سبک زندگی گیاهخواری بر سلامت اعصاب و روان، از موضوعیت تحقیقاتی اندکی برخوردار بوده است. نتایج تحقیق انجام شده توسط Beezhold و Johnston که به تازگی در نشریه معتبر Nutritional Journal انتشار یافته است، از تأثیر مثبت گیاهخواری و پرهیز از مصرف گوشت قرمز و سفید بر بهبود خلق و خوی حکایت دارد (۹). یافته های این دو محقق، انتقادات رایج کارشناسان علوم تغذیه مبنی بر اثرات عصب شناختی منفی گیاهخواری به واسطه ی برخورداری از سطوح پائین اسیدهای چرب امگا ۳ شامل دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) و ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) را با چالش مواجه می سازد. در توجیه این مسئله، بایستی به اهمیت وجودی مقادیر بالای آنتی اکسیدان در رژیم غذائی گیاهی و اثرات چشمگیر آن در سلامت اعصاب و روان اشاره داشت (۱۰, ۱۱). نسبت اسیدهای چرب امگا ۶ به امگا ۳ در رژیم غذایی انسان همه چیزخوار امروزی، ۵ برابر بیشتر از نسبت مزبور در رژیم غذایی انسان های نخستین شکارچی می باشد (۱۲). اسید آراشیدونیک، از جمله ی اسیدهای چرب امگا ۶ می باشد که در فراورده های گوشتی از مقادیر بالایی برخوردار بوده (۱۳) و تجمع متابولیت های التهاب برانگیز عصبی از قبیل PGE2 و TNFα را در پی دارد (۱۴). این امر، نهایتاً منجر به بروز بیماری های مزمن عصبی از قبیل افسردگی می گردد (۱۵). گفتنی است بالا بودن مقادیر اسید چرب امگا ۳ از نوع آلفا لینولنیک اسید (ALA) در رژیم غذایی گیاهی (۱۶)، کاهش اثرات التهابی اسید آراشیدونیک در میان گیاهخواران را نیز در پی دارد (۱۷, ۱۸).
نتایج تحقیق این دو پژوهشگر، همسو با تحقیق مشابه دیگری می باشد که از اثرات مثبت گیاهخواری بر بهبود سلامت اعصاب و روان حکایت داشت