مشاهده نسخه کامل
: nhkARAMI
10-11-2010, 13:23
ا توجه به ضعفهاي لامپهاي كم مصرف و نياز به جايگزيني آنها با لامپهاي LED موارد زير را مطالعه نماييد.
اين مطلب از سايت
برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید شده است.
ادامه نگرانیها در مورد کاربرد لامپ های کم مصرف
94887 - ۱ آبان ۱۳۸۹
لامپ های کم مصرف بیش از 20 سال است که در دنیا متداول شده اند و در اماکن مختلف مورد استفاده قرار می گیرند اما مصرف این نوع از لامپ ها چه از نظر جیوه موجود در آنها و چه از نظر پرتوهای فرابنفش به کار رفته در آنها همواره با نگرانی هایی توام بوده است.
لامپ های کم مصرف با نورهای شفاف و غیر شفاف مورد استفاده وسیعی قرار گرفته است . این لامپ ها چند سال قبل از ایران ، در سایر کشورهای جهان استفاده شده و اکنون پس از سپری شدن سالها از مصرف این لامپ ها ، تحقیقاتی در زمینه تاثیر این لامپ ها بر سلامت انسان صورت گرفته است. این تحقیقات ، عوارض لامپ های کم مصرف - هم به دلیل جیوه در آنها و هم به علت پرتوهای فرابنفش به کار رفته در آنها - را یادآوری می کند.
آنچه که با اطمینان می توان گفت این است که متخصصان در مورد سمی بودن جیوه موجود در این لامپ ها اتفاق نظر دارند اما سئوال هایی درباره میزان جیوه این لامپ ها و دست یافتن به اینکه چه میزان و چه حجمی از این جیوه در بروز سرطان موثر است مطرحند.
وزارت بهداشت بریتانیا هشدار داده است که در صورت شکستن لامپ های کم مصرف بلافاصله اتاق را حداقل به مدت 15 دقیقه باید ترک کرد چرا که لامپ های کم مصرف محتوی جیوه هستند که شدیدا سمی و خطرناک است و در صورت تنفس می تواند موجب بروز میگرن، اختلال حواس ، عدم تعادل و عوارض دیگر شود.
همچنین در کسانی که آلرژی دارند می تواند موجب التهاب شدید پوستی شود و برای جمع کردن شکسته ها نیز نباید از جاروی برقی استفاده کرد زیرا آنها آلودگی را در خود نگاه می دارد و به اتاق های دیگر هم منتقل می کند و به توصیه آنها می بایستی خرده ریزها را با جاروی معمولی در پاکتی ریخت و آن را هرچه زودتر از منزل خارج کرد.
پیش از این نیز کارشناسان انجمن پوست انگلیس نسبت به استفاده از لامپ های کم مصرف از نظر میزان اشعه ماورای بنفشی که توسط این لامپ ها پراکنده می شود و نقش آنها در بروز مشکلات و بیماری های پوستی هشدار داده بودند. کارشناسان این انجمن اعلام کردند که لامپ های کم مصرف موجب تسریع ابتلاء به بیماری های پوستی و از جمله سرطان پوست و همچنین سرگیجه و میگرن در افراد مبتلا به صرع می شوند.
سایر عوارض روحی و روانی نورهای فلوروسنت شامل خستگی زودرس، افسردگی، ضعف و بیحالی ، از دست دادن تمرکز ، کاهش بازده کاری و افزایش تنش های روحی است.
در خصوص عوارض لامپ های کم مصرف چه عوارض ناشی از جیوه به کار رفته در این لامپ ها و ارتباط بین جیوه و سرطان زا بودن این لامپ و چه اشعه فرابنفش این لامپ ها و ارتباطی که با سلامت دارند از متخصاصان مختلف از جمله متخصصان فیزیک پزشکی، متخصصان مهندسی پزشکی، محققین فعال در زمینه سرطان و متخصصین پوست سوال شد.
آنچه که متخصصان فیزیک پزشکی و مهندسی پزشکی به طور مشترک بیان می کنند این است که بدون شک جیوه موجود در این لامپ ها سمی و خطرناک است و استنشاق این ماده سمی در دراز مدت بر سلامت فرد تاثیر منفی دارد، با این حال اینکه با قاطعیت بیان شود که آیا میزان جیوه به کار رفته در این لامپ های کم مصرف ایجاد سرطان می کند یا خیر، نیازمند انجام تحقیقات علمی گسترده و پژوهش های متعددی است .
از نظر متخصصین مهندسی پزشکی و فیزیک پزشکی نحوه به کار رفتن جیوه در ساخت لامپ های کم مصرف توسط کارخانه های سازنده این لامپ های در ارتباط آنها با سرطان زا بودن این لامپ ها موثر است. دکتر 'محمد باقر شیران' مدیر گروه فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران در این باره در گفت و گو با ایرنا گفت: این واقعیتی است که جیوه موجود در لامپ های کم مصرف سمی و تنفس هوای آلوده به این سم برای سلامت مضر است و در صورت شکسته شدن لامپ های کم مصرف در اتاق باید آن فضا را برای مدتی ترک کرد.
وی با بیان اینکه این آلودگی در خرده شیشه های لامپ های کم مصرف هم وجود دارد و باید آنها را جداگانه دورریخت گفت: پاسخ به اینکه به طور دقیق تماس با جیوه موجود در این لامپ ها چه عوارض و مشکلاتی به دنبال دارد به تحقیقات و بررسی های دقیق بیشتری نیاز دارد. دکتر 'بهرام بلوری' عضو انجمن فیزیک پزشکی ایران نیز در این زمینه گفت: خطرناک بودن جیوه موجود در لامپ های کم مصرف کاملا ثابت شده است و جای هیچ بحثی ندارد و استنشاق سم موجود در جیوه به کار رفته لامپ های کم مصرف عوارض و اختلالاتی را در سلامت انسان ایجاد می کند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران اضافه کرد: بنابراین رها کردن زباله این لامپ همانند زباله های معمولی از نظر زیست محیطی می تواند خطرناک باشد. برخی از متخصصان نیز بر این عقیده اند که هر چند جیوه به کار رفته در لامپ های کم مصرف - چه نورهای زرد آن و چه نورهای سفید - با تغییراتی که در گردش خون انسان ایجاد می کنند به بروز اختلالاتی در سلامت او می شوند اما اطمینان حاصل کردن از میزان و شدت این عوارض نیازمند تحقیقات و پژوهش های متعدد و مقایسه کردن نتایج آنهاست.
دکتر 'عبداله فضلعلی زاده' رییس انجمن سرطان ایران از جمله این افراد است اظهار داشت :جیوه چون فلزی سمی است ممکن است باعث یک سری اختلالات خونی شود که این اختلالات می تواند به صورت های مختلفی در فرد بروز کند اما ارتباط آن با سرطان اثبات شده نیست و باید مورد بررسی قرار گیرد بنابراین تا آن موقع می توان به مردم گفت که 'مراقب باشید'.
وی با بیان اینکه بیشتر کارهای علمی را آزمایش های زیاد با حجم جامعه مورد تحقیق وسیع و مراکز تحقیقاتی متعدد تعیین می کند تا بتوان با مقایسه این نتایج به یک نتیجه واحد قابل استناد دست یافت گفت: برای اثبات سرطان زا بودن جیوه موجود در لامپ های کم مصرف باید تحققیات مختلف صورت گیرد و نتایج مقایسه شوند.
به گفته رییس انجمن سرطان ایران ، جیوه فلزی سمی همانند سرب است چنانچه سرب ناشی از سوخت ماشین ها زیاد مورد تنفس قرار گیرد به بروز ناراحتی های ریوی می انجامد و حالت های ارتجاعی ریه را می گیرد با این حال هنوز سرب به عنوان عامل ایجاد کننده سرطان به شمار نمی رود. دکتر فضلعلی زاده یادآور شد: ارتباط بین سیگار و سرطان و یا ارتباط بین صنایع لاستیک سازی و صنایع رنگ سازی با سرطان امری ثابت شده است و کسانی که در مجاورت استنشاق این صنایع هستند در طول عمر خود در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار دارند اما جیوه و اینکه چه میزان از آن در بروز سرطان موثر است هنوز معلوم نشده است.
مهندسی پزشکی گرایش بیومتریال یکی دیگر از رشته های مرتبط با بحث جیوه و بخار جیوه و تاثیر آن در بروز سرطان است.با دو نفر از صاحب نظران و متخصصین این رشته درباره ارتباط سرطان زا بودن لامپ های کم مصرف گفت و گویی صورت گرفت که هر دو با وجود لزوم اطلاع رسانی در این زمینه خواستند که نامشان آورده نشود.
یکی از آنها به گزارشگر علمی ایرنا توضیح داد:خطرناک بودن جیوه از نظر جذب آن در خون به این بستگی دارد که در محیط مورد استفاده به چه صورت در دیواره بچسبد. به این صورت که جیوه اگر به صورت پوشش نچسبیده روی هر سیستمی باشد خطرناک نیست و در مورد لامپ های کم مصرف باید دید چگونه لایه های جیوه چسبانیده می شود که اگر لایه ها به صورت لایه های معلق و شناوری باشد قطعا خطرناک نیست.
وی افزود: اما اگر لایه های جیوه به صورت پودری باشد، در صورتی که بشکند، احتمال پخش شدن آن در هوا بسیار زیاد است و استنشاق این هوا به شدت ماده سمی جیوه را جذب خون می کند و بروز مشکلات ریوی و حتی بروز سرطان ریه را در پی خواهد داشت . به گفته این متخصص در مهندسی پزشکی ، استنشاق این ماده سمی علاوه بر سرطان زا بودن باعث کندی ذهن هم می شود. جیوه های بزرگ و مایع به علت اینکه اتم هایشان به یکدیگر چسبیده اند خود را می ربایند و بدون چسبندگی به محیط گرد می شوند.
به گفته کارشناسان مهندسی پزشکی این نوع جیوه حتی اگر خورده شود بدون چسبندگی و یا جذب به خون و بدن از روده رد می شود اما اگر جیوه به صورت پودری و گرد باشد دیگر نمی توان به راحتی تاثیر منفی آن را بر سلامت رد کرد.
یک کارشناس و متخصص در رشته مهندسی پزشکی دراین خصوص گفت: جیوه و بخارهای اشی از آن برای سلامت انسان مضر است اما اینکه جیوه موجود در لامپ های کم مصرف تا چه حد در بروز این مشکلات نقش دارد این نیازمند آن است که نحوه به کار رفتن این ماده در این لامپ های از جانب کارخانه های سازنده آنها مورد بررسی قرار گیرد.
یک عضو دیگر انجمن علمی مهندسی پزشکی اضافه کرد: باید اطلاعات دقیقی از مواد و ترکیبات مورد استفاده در لامپ های کم مصرف از جانب کارخانه های سازنده آنها اعلام شود. مشخص کردن نحوه به کارگیری جیوه توسط کارخانه های سازنده لامپ های کم مصرف کار چندان سختی نیست و به راحتی می توان آن را بررسی و مشخص کرد.
جیوه و موارد استفاده آن در کشورهای مختلف دنیا
بیشترین کاربرد جیوه در ساخت مواد شیمیایی صنعتی و کاربردهای برقی و الکترونیکی و همچنین در پزشکی است. علاوه بر این از جیوه در دماسنجها به ویژه برای حرارتهای بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
'امین اله گلرو' کارشناس ارشد مهندسی پزشکی در این باره گفت: از جیوه علاوه بر دماسنج ها، در فشارسنج ها، پمپ های انتشار و بسیاری وسایل آزمایشگاهی دیگراستفاده می‌شود. در دندانپزشکی جیوه در آمالگامها (ماده پرکردن دندان) و داروهای دندان کاربرد دارد. وی افزود: جیوه، بخار جیوه و تمام نمک های محلول جیوه به شدت سمی هستند. سفیده تخم مرغ و شیر را می توان به عنوان پادزهر به کار برد زیرا آلبومین های تخم مرغ و شیر با جیوه آلبومینات جیوه می دهند که غیر محلول است.
گلرو یادآور شد: در سال 2008 در نشست سازمان ملل متحد در نایروبی، وزیران محیط زیست 140 کشور جهان به توافق رسیدند که استفاده از جیوه را ممنوع سازند و تلاش برای حذف جیوه از مصارف عمومی شروع شد، اما متاسفانه هنوز در کشور ما این مساله اجرایی نشده است. کشورهایی همچون سوئد و نروژ استفاده از جیوه را به طور کلی ممنوع کرده اند اما در سایر کشورها این ماده مورد استفاده قرار می گیرد.
* عوارض لامپ های کم مصرف بر پوست و چشم
نگرانی های لامپ های کم مصرف به همین ختم نشده است . پیش از این نیز برخی محققان اعلام کرده بودند که اشعه فرابنفش که مقداری از آن در لامپ های کم مصرف وجود داردبه بروز مشکلات و بیماری های چشمی و پوستی می انجامد. اشعه فرابنش نور خورشید با انواع مختلف 'یو.وی آ'، 'یو.وی بی' و 'یو.وی سی' برای پوست مضر هستند. دو اشعه نوع آ و بی اشعه هایی هستند که از نور خورشید به زمین می رسند و به بروز مشکلاتی در پوست منجز می شود. تحقیقات نشان می دهد که مقدار اندکی از این اشعه فرابنفش در نور لامپ های کم مصرف هم وجود دارد.
دکتر 'محمد گلشنی' دبیر انجمن متخصصین پوست ایران در این زمینه می گوید هر چند مقدار این اشعه در لامپ های با نور سفید (لامپ های مهتابی و کم مصرف) کم است اما چنانچه فرد بری مدت طولانی در معرض آنها باشد در درازمدت می تواند باعث کدری، تیرگی و ایجاد لک در پوست شود. به گفته وی افراد بهتر است برای کاهش این مشکل از نورهای زرد و لامپ های آفتابی در منزل استفاده کنند. همچنین لامپ های با نور سفید باید در فاصله ای بیشتر از دو متر بر فرد تابیده شوند.
این متخصص پوست در پاسخ به اینکه ترکیب کردن و در کنار هم قرار دادن نورهای سفید و زرد می تواند مشکلات و عوارض نور های مهتابی را کمتر کند گفت: بهترین نور ، نور لامپ های آفتابی یا همان نورهای زرد هستند و این ترکیب نمی تواند عوارض نورهای سفید را خنثی کند. با توجه به اینکه طیف نوری لامپ های کم مصرف مقداری متفاوت از لامپ های معمولی است توصیه می شودافرادی که دارای پوست های حساسی هستند و دچار حساسیت پوستی هستند برای مدت های طولانی در معرض این نوع نورها قرار نگیرند.
میزان اشعه فرابنفش موجود در نورهای سفید در مقایسه با نور خورشید بسیار کمتر است و تنها در صورت مواجه شدن فردبه مدت زمان طولانی و در دراز مدت ممکن است منجر به بروز مشکلاتی در پوست فرد شود. کارشناسان انجمن پوست انگلیس توصیه می کنند، بهتر است نور این لامپ ها با استفاده از محفظه های مشبک محصور شود تا پرتوهای مستقیم نور هنگام تابش شکسته و در محیط پخش شود و آنهایی که روزانه بیش از چهار ساعت در معرض این نورها قرار می گیرند باید از کرم ضد افتاب برای محافظت پوست صورت خود استفاده کنند.
نور لامپ های کم مصرف علاوه بر اینکه بر روی پوست عوارض بر جای می گذارد برای بینایی نیز مضر هستند و به آسیب رساندن به عدسی چشم و قدرت بینایی فرد منجر می شود. نتایج تحقیقات این دانشمندان نشان داده است که کسانیکه روزانه بیش از 8 ساعت در معرض نور لامپ های فلوروسنت قرار گرفته اند پنج برابر بیشتر از سایر افراد دچار آب مروارید می شوند.
دکتر 'پرویز زرین بخش' رییس مرکز تحقیقات اپتیک و لنز ایران در این خصوص گفت: به طور کلی استفاده از نورهای سفید و لامپ های کم مصرف در فاصله نزدیک به علت اینکه حاوی مقداری اشعه فرابنفش است به عدسی چشم آسیب می رساند و برای کاهش این آسیب ها باید فاصله خود را با این نورها رعایت کرد.
وی افزود: به منظور محافظت از چشم ها در برابر اشعه مضر نورهای سفید و لامپ های کم مصرف باید فاصله حدود سه متر رعایت شود و فرد مستقیما در زیر آنها قرار نگیرد به همین علت افرادی که از چراغ مطالعه استفاده می کنند ، باید دقت کنند که نور چراغ از نوع سفید نباشد. آوردن این نکات که همگی بیانگر نگرانی ها و ابهامات پیرامون استفاده از لامپ های کم مصرف است بیانگر استفاده نکردن از این لامپ ها نیست بلکه بیانگر این موضوع است که زمانی که استفاده از یک ابزار عمومیت دارد و در عین حال نگرانی های از نظر تاثیر بر سلامت پیرامون آن وجود دارد باید بررسی و تحقیق و اطلاع رسانی بیشتری هم در آن خصوص صورت گیرد و یا اینکه راهکارهایی بیان شود تا از عوارض هر چند احتمالی کاسته شود.
استفاده از لامپ های کم مصرف به دلیل صرفه های اقتصادی که دارند در همه جای دنیا به طور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرند، اما این در حالی است که بنا بر اذعان متخصصان امر سلامت ،نور این لامپ ها می تواند عوارضی برای افراد داشته باشد. امروزه این لامپ ها بخاطر کم مصرف بودن آن در بین مردم طرفداران زیادی دارد ودر سطح وسیعی از ادارات ، کارخانه ها و منازل استفاده می شوندو ار این رو باید در باره مضرات و خطرات ناشی از این نور اطلاع رسانی کافی انجام شود.
یادآوری این عوارض و مشکلات هر چند هم اندک باشد ضروری است تا راهکارهای لازم برای کاهش آن عوارض ارایه داده شود. در عین حال باید به خاطر داشت که بسیاری از عوارض خود را در دراز مدت نشان می دهند و به صرف اینکه هم اکنون عارضه ای به چشم نمی آید از آسیب هایی که ممکن است در دراز مدت خود را نشان دهد ،نباید غافل شد.
استفاده از لامپ های کم مصرف بدون شک از نظر مصرف کمتر انرژی مطلوب هستند اما متخصصان پوست به این نتیجه رسیده اند که بهتر است در محل هایی که افراد مرتبا در آنها حضور دارند از این لامپ ها استفاده نشود و در عوض در مکانهای عبور و مرور و راهروها و پارکینگها و اتاقهای انتظار و نظایر آن می توان از این گونه لامپها استفاده کرد تا هم در مصرف انرژی صرفه جویی شده باشد و هم اینکه به سلامت مردم آسیبی رسیده نشود.اين هم لينك اصلي خبر
برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید
اين مطلب از سايت
برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید شده است.
ادامه نگرانیها در مورد کاربرد لامپ های کم مصرف
94887 - ۱ آبان ۱۳۸۹
لامپ های کم مصرف بیش از 20 سال است که در دنیا متداول شده اند و در اماکن مختلف مورد استفاده قرار می گیرند اما مصرف این نوع از لامپ ها چه از نظر جیوه موجود در آنها و چه از نظر پرتوهای فرابنفش به کار رفته در آنها همواره با نگرانی هایی توام بوده است.
لامپ های کم مصرف با نورهای شفاف و غیر شفاف مورد استفاده وسیعی قرار گرفته است . این لامپ ها چند سال قبل از ایران ، در سایر کشورهای جهان استفاده شده و اکنون پس از سپری شدن سالها از مصرف این لامپ ها ، تحقیقاتی در زمینه تاثیر این لامپ ها بر سلامت انسان صورت گرفته است. این تحقیقات ، عوارض لامپ های کم مصرف - هم به دلیل جیوه در آنها و هم به علت پرتوهای فرابنفش به کار رفته در آنها - را یادآوری می کند.
آنچه که با اطمینان می توان گفت این است که متخصصان در مورد سمی بودن جیوه موجود در این لامپ ها اتفاق نظر دارند اما سئوال هایی درباره میزان جیوه این لامپ ها و دست یافتن به اینکه چه میزان و چه حجمی از این جیوه در بروز سرطان موثر است مطرحند.
وزارت بهداشت بریتانیا هشدار داده است که در صورت شکستن لامپ های کم مصرف بلافاصله اتاق را حداقل به مدت 15 دقیقه باید ترک کرد چرا که لامپ های کم مصرف محتوی جیوه هستند که شدیدا سمی و خطرناک است و در صورت تنفس می تواند موجب بروز میگرن، اختلال حواس ، عدم تعادل و عوارض دیگر شود.
همچنین در کسانی که آلرژی دارند می تواند موجب التهاب شدید پوستی شود و برای جمع کردن شکسته ها نیز نباید از جاروی برقی استفاده کرد زیرا آنها آلودگی را در خود نگاه می دارد و به اتاق های دیگر هم منتقل می کند و به توصیه آنها می بایستی خرده ریزها را با جاروی معمولی در پاکتی ریخت و آن را هرچه زودتر از منزل خارج کرد.
پیش از این نیز کارشناسان انجمن پوست انگلیس نسبت به استفاده از لامپ های کم مصرف از نظر میزان اشعه ماورای بنفشی که توسط این لامپ ها پراکنده می شود و نقش آنها در بروز مشکلات و بیماری های پوستی هشدار داده بودند. کارشناسان این انجمن اعلام کردند که لامپ های کم مصرف موجب تسریع ابتلاء به بیماری های پوستی و از جمله سرطان پوست و همچنین سرگیجه و میگرن در افراد مبتلا به صرع می شوند.
سایر عوارض روحی و روانی نورهای فلوروسنت شامل خستگی زودرس، افسردگی، ضعف و بیحالی ، از دست دادن تمرکز ، کاهش بازده کاری و افزایش تنش های روحی است.
در خصوص عوارض لامپ های کم مصرف چه عوارض ناشی از جیوه به کار رفته در این لامپ ها و ارتباط بین جیوه و سرطان زا بودن این لامپ و چه اشعه فرابنفش این لامپ ها و ارتباطی که با سلامت دارند از متخصاصان مختلف از جمله متخصصان فیزیک پزشکی، متخصصان مهندسی پزشکی، محققین فعال در زمینه سرطان و متخصصین پوست سوال شد.
آنچه که متخصصان فیزیک پزشکی و مهندسی پزشکی به طور مشترک بیان می کنند این است که بدون شک جیوه موجود در این لامپ ها سمی و خطرناک است و استنشاق این ماده سمی در دراز مدت بر سلامت فرد تاثیر منفی دارد، با این حال اینکه با قاطعیت بیان شود که آیا میزان جیوه به کار رفته در این لامپ های کم مصرف ایجاد سرطان می کند یا خیر، نیازمند انجام تحقیقات علمی گسترده و پژوهش های متعددی است .
از نظر متخصصین مهندسی پزشکی و فیزیک پزشکی نحوه به کار رفتن جیوه در ساخت لامپ های کم مصرف توسط کارخانه های سازنده این لامپ های در ارتباط آنها با سرطان زا بودن این لامپ ها موثر است. دکتر 'محمد باقر شیران' مدیر گروه فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران در این باره در گفت و گو با ایرنا گفت: این واقعیتی است که جیوه موجود در لامپ های کم مصرف سمی و تنفس هوای آلوده به این سم برای سلامت مضر است و در صورت شکسته شدن لامپ های کم مصرف در اتاق باید آن فضا را برای مدتی ترک کرد.
وی با بیان اینکه این آلودگی در خرده شیشه های لامپ های کم مصرف هم وجود دارد و باید آنها را جداگانه دورریخت گفت: پاسخ به اینکه به طور دقیق تماس با جیوه موجود در این لامپ ها چه عوارض و مشکلاتی به دنبال دارد به تحقیقات و بررسی های دقیق بیشتری نیاز دارد. دکتر 'بهرام بلوری' عضو انجمن فیزیک پزشکی ایران نیز در این زمینه گفت: خطرناک بودن جیوه موجود در لامپ های کم مصرف کاملا ثابت شده است و جای هیچ بحثی ندارد و استنشاق سم موجود در جیوه به کار رفته لامپ های کم مصرف عوارض و اختلالاتی را در سلامت انسان ایجاد می کند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران اضافه کرد: بنابراین رها کردن زباله این لامپ همانند زباله های معمولی از نظر زیست محیطی می تواند خطرناک باشد. برخی از متخصصان نیز بر این عقیده اند که هر چند جیوه به کار رفته در لامپ های کم مصرف - چه نورهای زرد آن و چه نورهای سفید - با تغییراتی که در گردش خون انسان ایجاد می کنند به بروز اختلالاتی در سلامت او می شوند اما اطمینان حاصل کردن از میزان و شدت این عوارض نیازمند تحقیقات و پژوهش های متعدد و مقایسه کردن نتایج آنهاست.
دکتر 'عبداله فضلعلی زاده' رییس انجمن سرطان ایران از جمله این افراد است اظهار داشت :جیوه چون فلزی سمی است ممکن است باعث یک سری اختلالات خونی شود که این اختلالات می تواند به صورت های مختلفی در فرد بروز کند اما ارتباط آن با سرطان اثبات شده نیست و باید مورد بررسی قرار گیرد بنابراین تا آن موقع می توان به مردم گفت که 'مراقب باشید'.
وی با بیان اینکه بیشتر کارهای علمی را آزمایش های زیاد با حجم جامعه مورد تحقیق وسیع و مراکز تحقیقاتی متعدد تعیین می کند تا بتوان با مقایسه این نتایج به یک نتیجه واحد قابل استناد دست یافت گفت: برای اثبات سرطان زا بودن جیوه موجود در لامپ های کم مصرف باید تحققیات مختلف صورت گیرد و نتایج مقایسه شوند.
به گفته رییس انجمن سرطان ایران ، جیوه فلزی سمی همانند سرب است چنانچه سرب ناشی از سوخت ماشین ها زیاد مورد تنفس قرار گیرد به بروز ناراحتی های ریوی می انجامد و حالت های ارتجاعی ریه را می گیرد با این حال هنوز سرب به عنوان عامل ایجاد کننده سرطان به شمار نمی رود. دکتر فضلعلی زاده یادآور شد: ارتباط بین سیگار و سرطان و یا ارتباط بین صنایع لاستیک سازی و صنایع رنگ سازی با سرطان امری ثابت شده است و کسانی که در مجاورت استنشاق این صنایع هستند در طول عمر خود در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار دارند اما جیوه و اینکه چه میزان از آن در بروز سرطان موثر است هنوز معلوم نشده است.
مهندسی پزشکی گرایش بیومتریال یکی دیگر از رشته های مرتبط با بحث جیوه و بخار جیوه و تاثیر آن در بروز سرطان است.با دو نفر از صاحب نظران و متخصصین این رشته درباره ارتباط سرطان زا بودن لامپ های کم مصرف گفت و گویی صورت گرفت که هر دو با وجود لزوم اطلاع رسانی در این زمینه خواستند که نامشان آورده نشود.
یکی از آنها به گزارشگر علمی ایرنا توضیح داد:خطرناک بودن جیوه از نظر جذب آن در خون به این بستگی دارد که در محیط مورد استفاده به چه صورت در دیواره بچسبد. به این صورت که جیوه اگر به صورت پوشش نچسبیده روی هر سیستمی باشد خطرناک نیست و در مورد لامپ های کم مصرف باید دید چگونه لایه های جیوه چسبانیده می شود که اگر لایه ها به صورت لایه های معلق و شناوری باشد قطعا خطرناک نیست.
وی افزود: اما اگر لایه های جیوه به صورت پودری باشد، در صورتی که بشکند، احتمال پخش شدن آن در هوا بسیار زیاد است و استنشاق این هوا به شدت ماده سمی جیوه را جذب خون می کند و بروز مشکلات ریوی و حتی بروز سرطان ریه را در پی خواهد داشت . به گفته این متخصص در مهندسی پزشکی ، استنشاق این ماده سمی علاوه بر سرطان زا بودن باعث کندی ذهن هم می شود. جیوه های بزرگ و مایع به علت اینکه اتم هایشان به یکدیگر چسبیده اند خود را می ربایند و بدون چسبندگی به محیط گرد می شوند.
به گفته کارشناسان مهندسی پزشکی این نوع جیوه حتی اگر خورده شود بدون چسبندگی و یا جذب به خون و بدن از روده رد می شود اما اگر جیوه به صورت پودری و گرد باشد دیگر نمی توان به راحتی تاثیر منفی آن را بر سلامت رد کرد.
یک کارشناس و متخصص در رشته مهندسی پزشکی دراین خصوص گفت: جیوه و بخارهای اشی از آن برای سلامت انسان مضر است اما اینکه جیوه موجود در لامپ های کم مصرف تا چه حد در بروز این مشکلات نقش دارد این نیازمند آن است که نحوه به کار رفتن این ماده در این لامپ های از جانب کارخانه های سازنده آنها مورد بررسی قرار گیرد.
یک عضو دیگر انجمن علمی مهندسی پزشکی اضافه کرد: باید اطلاعات دقیقی از مواد و ترکیبات مورد استفاده در لامپ های کم مصرف از جانب کارخانه های سازنده آنها اعلام شود. مشخص کردن نحوه به کارگیری جیوه توسط کارخانه های سازنده لامپ های کم مصرف کار چندان سختی نیست و به راحتی می توان آن را بررسی و مشخص کرد.
جیوه و موارد استفاده آن در کشورهای مختلف دنیا
بیشترین کاربرد جیوه در ساخت مواد شیمیایی صنعتی و کاربردهای برقی و الکترونیکی و همچنین در پزشکی است. علاوه بر این از جیوه در دماسنجها به ویژه برای حرارتهای بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
'امین اله گلرو' کارشناس ارشد مهندسی پزشکی در این باره گفت: از جیوه علاوه بر دماسنج ها، در فشارسنج ها، پمپ های انتشار و بسیاری وسایل آزمایشگاهی دیگراستفاده می‌شود. در دندانپزشکی جیوه در آمالگامها (ماده پرکردن دندان) و داروهای دندان کاربرد دارد. وی افزود: جیوه، بخار جیوه و تمام نمک های محلول جیوه به شدت سمی هستند. سفیده تخم مرغ و شیر را می توان به عنوان پادزهر به کار برد زیرا آلبومین های تخم مرغ و شیر با جیوه آلبومینات جیوه می دهند که غیر محلول است.
گلرو یادآور شد: در سال 2008 در نشست سازمان ملل متحد در نایروبی، وزیران محیط زیست 140 کشور جهان به توافق رسیدند که استفاده از جیوه را ممنوع سازند و تلاش برای حذف جیوه از مصارف عمومی شروع شد، اما متاسفانه هنوز در کشور ما این مساله اجرایی نشده است. کشورهایی همچون سوئد و نروژ استفاده از جیوه را به طور کلی ممنوع کرده اند اما در سایر کشورها این ماده مورد استفاده قرار می گیرد.
* عوارض لامپ های کم مصرف بر پوست و چشم
نگرانی های لامپ های کم مصرف به همین ختم نشده است . پیش از این نیز برخی محققان اعلام کرده بودند که اشعه فرابنفش که مقداری از آن در لامپ های کم مصرف وجود داردبه بروز مشکلات و بیماری های چشمی و پوستی می انجامد. اشعه فرابنش نور خورشید با انواع مختلف 'یو.وی آ'، 'یو.وی بی' و 'یو.وی سی' برای پوست مضر هستند. دو اشعه نوع آ و بی اشعه هایی هستند که از نور خورشید به زمین می رسند و به بروز مشکلاتی در پوست منجز می شود. تحقیقات نشان می دهد که مقدار اندکی از این اشعه فرابنفش در نور لامپ های کم مصرف هم وجود دارد.
دکتر 'محمد گلشنی' دبیر انجمن متخصصین پوست ایران در این زمینه می گوید هر چند مقدار این اشعه در لامپ های با نور سفید (لامپ های مهتابی و کم مصرف) کم است اما چنانچه فرد بری مدت طولانی در معرض آنها باشد در درازمدت می تواند باعث کدری، تیرگی و ایجاد لک در پوست شود. به گفته وی افراد بهتر است برای کاهش این مشکل از نورهای زرد و لامپ های آفتابی در منزل استفاده کنند. همچنین لامپ های با نور سفید باید در فاصله ای بیشتر از دو متر بر فرد تابیده شوند.
این متخصص پوست در پاسخ به اینکه ترکیب کردن و در کنار هم قرار دادن نورهای سفید و زرد می تواند مشکلات و عوارض نور های مهتابی را کمتر کند گفت: بهترین نور ، نور لامپ های آفتابی یا همان نورهای زرد هستند و این ترکیب نمی تواند عوارض نورهای سفید را خنثی کند. با توجه به اینکه طیف نوری لامپ های کم مصرف مقداری متفاوت از لامپ های معمولی است توصیه می شودافرادی که دارای پوست های حساسی هستند و دچار حساسیت پوستی هستند برای مدت های طولانی در معرض این نوع نورها قرار نگیرند.
میزان اشعه فرابنفش موجود در نورهای سفید در مقایسه با نور خورشید بسیار کمتر است و تنها در صورت مواجه شدن فردبه مدت زمان طولانی و در دراز مدت ممکن است منجر به بروز مشکلاتی در پوست فرد شود. کارشناسان انجمن پوست انگلیس توصیه می کنند، بهتر است نور این لامپ ها با استفاده از محفظه های مشبک محصور شود تا پرتوهای مستقیم نور هنگام تابش شکسته و در محیط پخش شود و آنهایی که روزانه بیش از چهار ساعت در معرض این نورها قرار می گیرند باید از کرم ضد افتاب برای محافظت پوست صورت خود استفاده کنند.
نور لامپ های کم مصرف علاوه بر اینکه بر روی پوست عوارض بر جای می گذارد برای بینایی نیز مضر هستند و به آسیب رساندن به عدسی چشم و قدرت بینایی فرد منجر می شود. نتایج تحقیقات این دانشمندان نشان داده است که کسانیکه روزانه بیش از 8 ساعت در معرض نور لامپ های فلوروسنت قرار گرفته اند پنج برابر بیشتر از سایر افراد دچار آب مروارید می شوند.
دکتر 'پرویز زرین بخش' رییس مرکز تحقیقات اپتیک و لنز ایران در این خصوص گفت: به طور کلی استفاده از نورهای سفید و لامپ های کم مصرف در فاصله نزدیک به علت اینکه حاوی مقداری اشعه فرابنفش است به عدسی چشم آسیب می رساند و برای کاهش این آسیب ها باید فاصله خود را با این نورها رعایت کرد.
وی افزود: به منظور محافظت از چشم ها در برابر اشعه مضر نورهای سفید و لامپ های کم مصرف باید فاصله حدود سه متر رعایت شود و فرد مستقیما در زیر آنها قرار نگیرد به همین علت افرادی که از چراغ مطالعه استفاده می کنند ، باید دقت کنند که نور چراغ از نوع سفید نباشد. آوردن این نکات که همگی بیانگر نگرانی ها و ابهامات پیرامون استفاده از لامپ های کم مصرف است بیانگر استفاده نکردن از این لامپ ها نیست بلکه بیانگر این موضوع است که زمانی که استفاده از یک ابزار عمومیت دارد و در عین حال نگرانی های از نظر تاثیر بر سلامت پیرامون آن وجود دارد باید بررسی و تحقیق و اطلاع رسانی بیشتری هم در آن خصوص صورت گیرد و یا اینکه راهکارهایی بیان شود تا از عوارض هر چند احتمالی کاسته شود.
استفاده از لامپ های کم مصرف به دلیل صرفه های اقتصادی که دارند در همه جای دنیا به طور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرند، اما این در حالی است که بنا بر اذعان متخصصان امر سلامت ،نور این لامپ ها می تواند عوارضی برای افراد داشته باشد. امروزه این لامپ ها بخاطر کم مصرف بودن آن در بین مردم طرفداران زیادی دارد ودر سطح وسیعی از ادارات ، کارخانه ها و منازل استفاده می شوندو ار این رو باید در باره مضرات و خطرات ناشی از این نور اطلاع رسانی کافی انجام شود.
یادآوری این عوارض و مشکلات هر چند هم اندک باشد ضروری است تا راهکارهای لازم برای کاهش آن عوارض ارایه داده شود. در عین حال باید به خاطر داشت که بسیاری از عوارض خود را در دراز مدت نشان می دهند و به صرف اینکه هم اکنون عارضه ای به چشم نمی آید از آسیب هایی که ممکن است در دراز مدت خود را نشان دهد ،نباید غافل شد.
استفاده از لامپ های کم مصرف بدون شک از نظر مصرف کمتر انرژی مطلوب هستند اما متخصصان پوست به این نتیجه رسیده اند که بهتر است در محل هایی که افراد مرتبا در آنها حضور دارند از این لامپ ها استفاده نشود و در عوض در مکانهای عبور و مرور و راهروها و پارکینگها و اتاقهای انتظار و نظایر آن می توان از این گونه لامپها استفاده کرد تا هم در مصرف انرژی صرفه جویی شده باشد و هم اینکه به سلامت مردم آسیبی رسیده نشود.اين هم لينك اصلي خبر
برای مشاهده محتوا ، لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید