تغییر تنظیمات بایوس از تو ویندوز [آرشيو] - P30World Forums

Cyberlife

19-05-2009, 12:31

بايوس ، نرم افزاري است که شامل گرداننده هاي مختلفي است که که رابط بين سخت افزار و سيستم عامل هستند يعني بايوس نرم افزاري است که همه آن از روي ديسک بارگذاري نمي شود بلکه قسمتي از آن ، قبلا بر روي چيپهاي موجود در سيستم يا برروي کارتهاي وفق دهنده نصب شده اند. بايوس در سيستم به سه صورت وجود دارد: ROM BIOS نصب شده بر روي مادر برد. بايوس نصب شده بر روي کارتهاي وفق دهنده (همانند کارت ويدئويي) بارگذاري شده از ديسک(گرداننده ها)
چون بايوس مادربرد مقدمات لازم را براي گردادننده ها و نرم افزارها ي مورد نياز فراهم ميکند ، اکثرا به صورت سخت افزاري که شامل يک چيپ ROM مي باشدموجوداست.سالهاي پيش هنگامي که سيستم عامل DOS بر روي سيستم اجرا ميشد خود به تنهائي کافي بود و گرداننده اي مورد نياز نداشت . بايوس مادربرد به طور عادي شامل گرداننده هايي است که براي يک سيستم پايه همانند صفحه کليد، فلاپي درايو، هارد ديسک ، پورتهاي سريال و موازي و غيره ... است.به جاي اينکه براي دستکاههاي جديد لازم باشد که بايوس مادربرد را ارتقاء دهيد، يک نسخه از گرداننده آن را بر روي سيستم عامل خود نصب مي نمائيد تا سيستم عامل پيکربندي لازم را در هنگام بوت شدن سيستم را براي استفاده ار آن دستگاه انجام دهد ، براي مثال مي توانيم CD,PRINTER,SCANER,ROM ،گرداننده هاي PC CARD را نام برد.چون اين دستگاهها لازم نيستند که در هنگام راه اندازي سيستم فعال باشند ، سيستم ابتدا از هارد ديسک راه اندازي مي شود وسپس گرداننده هاي آنرا بار گذاري مي نمايد.البته بعضي از دستگاهها لازم است که در طول راه اندازي سيستم عامل فعال باشند ، اما اين امر چگونه امکان پذير است مثلا قبل از آنکه گرداننده کارت ويدئويي از ROM BIOSو يا از روي هارد ديسک فراخواني شود شما چگونه مي توانيد اطلاعات را بر روي مانيتور ببينيد يک جواب اين است که در ROM تمام گرداننده هاي کارت گرافيکي وجود داشته باشد اما اين کار غير ممکن نيست زيرا کارتهاي بسيار متنوعي وجو دارد که هر کدام گرداننده مربوط به خود را داراست که اين خود باعث مي شود صدها نوع ROM مادربرد به وجود آيد که هر کدام مربوط به يک کارت گرافيکي مي باشد

Plug-and-Play BIOS

عموما نصب و پیکربندی دستگاهها بر روی یک PC کار مشکلی است،در طول نصب کاربر با مسئله جدیدی روبرو است،این که باید پورت I/O وکانال DMA را انتخاب کند.در گذشته کاربران مجبور بودند که جامپرها و سوئیچ های بر روی کارت را برای کنترل تنظیمات تغییر دهند،که لازمه این کار شناخت منابع استفاده شده بر روی سیستم است،سپس تنظیم کردن منابعی که با دستگاههای موجود بر روی سیستم تضاد و ناسازگاری نداشته باشند.تکنولوژی pnp برای جلوگیری از این مشکلات و فراهم ساختن توانائیهایی برای کاربران در توسعه PCهای آنان می باشد. با استفاده از این تکنولوژی کاربران کارت مورد نظر را در سیستم جا می زنند و سیستم به طور اتوماتیک بهترین پیکربندی را انجام می دهد.

pnp از سه جزء مهم تشکیل شده است :

Plug-and-Play BIOS

سیستم توسعه یافته پیکربندی داده ها(ESCD )

سیستم عامل Plug-and-Play

بایوس pnp شروع به پیکربندی کارت pnp در طول پردازش راه اندازی سیستم می کند.اگر کارت قبلا نصب شده باشد بایوس اطلاعات را از ESCD می خواند وکارت را مقدار دهی اولیه می کند و سیستم را راه اندازی می کند. در طول نصب یک کارت pnp جدید،بایوس برای تعیین اینکه کدام منابع استفاده نشده اند و برای اضافه کردن کارت لازم هستند به ESCD مراجعه می نماید. اگر بایوس بتواند منابع لازم را پیدا کند،کارت را پیکربندی می کند و در غیر این صورت روالهای Plug-and-Play

در سیستم عامل کار پیکربندی را کامل می کنند. در طول روال پیکربندی رجیسترهای Flash BIOS بر روی کارت و همچنین ESCD توسط داده های جدید پیکربندی به روز رسانی می شوند

مادربرد بایوس

همه مادربردها شامل یک چیپ مخصوص هستند که بر روی آن نرم افزاری قرار دارد که BIOS یا ROM BIOS نامیده می شود . این چیپ ROM شامل برنامه های راه اندازی و گرداننده هایی است که در هنگام راه اندازی سیستم مورد نیاز است و یک واسطه به سخت افزار پایه سیستم است.اغلب به CMOS RAM حافظه پاک نشدنی NVRAM(Non-Volatile) نیز می گویند چون با یک میلینیوم آمپر فعال می شود و تا هنگامی که باطری لیتیوم فعال باشد داده ها باقی می مانند.BIOS مجموعه ای از برنامه هایی است که در یک یا چند چیپ ذخیره شده است،که در طول راه اندازی سیستم این مجموعه از برنامه ها قبل از هر برنامه ای حتی سیستم عامل بار گذاری می شوند.

BIOS در اکثر سیستم های PC شامل چهار تابع است :

1- POST(Power Self On Test) :این برنامه پردازنده،حافظه،چیپستها،وف ق دهنده ویدئویی،دیسک کنترلر،گرداننده های دیسکی،صفحه کلید و... را تست می کند.

2-Blos Setup :برنامه ای است که در طول اجرای برنامه POST با فشار دادن کلید خاصی فعال می شود و به شما اجازه می دهد مادربرد را پیکربندی کنید و تنظیم پارامترهایی همانند ساعت و تاریخ وپسورد و... را انجام دهید. در سیستمهای 286 و 386 برنامه Setup در ROM آنها وجود ندارد و لازم است که شما سیستم را توسط دیسک مخصوص Setup راه اندازی نمائید.

3-Boot Strap (بارگذار کننده یا لودر):سیستم را برای پیدا کردن سیستم Boot جستجو می کند.

4-BIOS: که مجموعه ای از گرداننده هایی است که واسط بین سخت افزار و نرم افزار است

آشنايي با عملکرد بایوس در هنگام راه اندازی سیستم

اگر هنگام روشن نمودن رایانه به نوشته های روی صفحه نمایش دقت کرده باشید حتمأ نام BIOS به چشمتان خورده است بایوس معمولی ترین نوع حافظه فلاش است حافظه فلش حافظه هایی هستند که اطلاعات داخل آنها با قطع منبع تغذیه الکترونیکی از بین نمی رود بایوس برگرفته از حرف اول کلماتی به معنای (( سیستم ورودی و خروجی مقدماتی )) است . بایوس چند وظیفه متفاوت دارد که مهمترین آنها بارگذاری سیستم عامل است . هنگامی که شما رایانه خود را روشن می کنید و ریز پردازنده ، قصد اجرای اولین دستور عمل را دارد ، این دستور عمل را باید از جایی در یافت کند . اما نمی تواند آنها را مستقیمأ از سیستم عامل دریافت کند . زیرا سیستم عامل بر روی دیسک سخت قرار دارد و CPU نمی تواند بدون هیچ دستور عملی به آن دسترسی پیدا کند . يکی از وظایف بایوس ارسال این دستور عمل ها ی مقدماتی به CPU است . هنگامی که رایانه را روشن می کنید بایوس کارهای زير را به ترتیب انجام می دهد :

1- بررسی COMS برای تنظیمات سیستم ( بعد از روشن نمودن رایانه هنگامی که با فرشدن کلید Del يا دکمه های دیگر وارد محیط Setup می شوید وتنظیمات اساسی سیستم را انجام می دهید اين تنظیمات در COMS که يک تراشه روی مادر بورد است ذخیره می شود . )

2- بار گذاری راه اندازهای دستگاه ها وگرداننده های وقفه های سیستم .

3- آماده سازی ثبات ها و مدیریت تغذیه (لازم به توضیح است که ثبات ها حافظه های بسیار کوچک وسریعی هستند که در داخل CPU قرار دارند و CPU به طور مستقیم به آنها دسترسی دارد )

4- انجام آزمايش خودکار سخت افزار ها و نمایش تنظیمات سیستم

5- یافتن دستگاه راه انداز و به کار انداختن آنها

همان طور که گفته شد ، اولین چیزهایی که بعد از روشن نمودن رایانه مشاهده می کنیم ناشی از اعمال بایوس است که هریک مفاهیم خاصی دارند . مثل مقدار حافظه موجود بر روی سیستم ، مدل و نوع کارت گرافیکی و مادر بورد ، سرعت CPU ، نوع دیسک سخت و ..... گرداننده های وقفه ها ، قطعات نرم افزاری کوچکی هستند که مانند یک مترجم بین قطعات سخت افزاری وسیستم عامل عمل میکنند. راه اندازهای دستگاه ها نیز قطعات نرم افزاری دیگری هستند که سخت افزار های پایه از قبیل صفحه کلید وماوس و دیسک های سخت و فلاپی درایو ها را شناسایی می کنند. بعد از بار گذاری این نرم افزارها و مقدار دهی اولیه به ثباتها ، بایوس به بررسی سالم بودن کارت گرافیکی می پردازد . اکثر کارت های گرافیکی يک بایوس کوچک مخصوص به خود دارند که حافظه و پردازنده روی کارت گرافیکی را اماده میکند .در غیر این صورت معمولا روی يک تراشه جداگانه روی مادر بورد ، اطلاعات مربوط به راه انداز کارت گرافیکی قرار دارد که بایوس اطلاعات موجود در آن را بارگذاری میکند . در قدم بعدی بایوس چک میکند که آیا شروع کار رایانه ناشی از روشن شدن رایانه است که به اصلاح به آن Cold boot گویند ویا ناشی از راه اندازی مجدد رایانه است . در صورت تشخیص راه اندازی مجدد بایوس از بقیه تست های اولیه صرف نظر می کند . در غیر این صورت بایوس از صحت سلامت RAM با انجام تست خواندن و نوشتن در هر نشانی حافظه اطمینان حاصل میکند . سپس درگاه های ps/2 يا USB را برای وجود صفحه کلید یا ماوس چک میکند . سپس گذرگاه های pclرا جستجو میکند ودر صورت يافتن این گذرگاه ها کارت های نصب شده بر روی آنها را بررسی میکند . در صورتی که بایوس در این روالها با خطایی مواجه شود ، با یک سری بوق یا نمایش پیغام ، کاربر را از وجود خطا آگاه میکند . خطاهای یافت شده در این بخش ، تقریبا همیشه سخت افزاری هستند . البته همیشه این خطا ها ناشی از خرابی نیست و گاهی ناشی از اتصال ناصحیح و گاهی از عدم وجود يک قطعه لازم الوجود مثل RAM است يا کارت گرافیک حکایت دارد . گاهی نیز از یک ناسازگاری لحظه ایی است که امکان دارد با یک راه اندازی مجدد ، مشکل رفع شود . اما همیشه باید خطاهای اعلام شده توسط بایوس را جدی گرفت . بعد از این مرحله بایوس به تقدم دستگاه های ذخیره سازی ، به منظور بوت کردن می پردازد ودر صورت عدم وجود یکی به سراغ دیگری میرود . به طور کلی مفهوم بوت کردن به بار گذاری و اجرای سیستم عامل باز میگردد .

تعیین ترتیب دستگاه راه انداز و دیگر تنظیمات سیستم از طریق ورود به COMS Setup امکان پذیر است . البته تغییر ناشیانه این تنظیمات موجب می شود که دستگاه به درستی راه اندازی نشود . بایوس برای ذخیره سازی تغییرات تنظیمات ، از فناوری COMS استفاده میکند . با این فناوری ، يک باتری لیتیم کوچک ، توان کافی برای نگه داشتن تنظیمات شما برای چند سال دارد . در صورت قطع این منبع تغذیه کوچک يا تمام شدن عمرباتری تنظیمات شما از بین رفته وبه حالت پیش فرض کارخانه باز می گردد . با آمدن دستگاه ها واستاندارد های جدید ، گاهی بایوس خا نیاز به روز رسانی پیدا میکنند . چون نرم افزار بایوس در نوعی حافظه فقط خواندنی ذخیره شده است ، تغییر آن کمی سخت تر از به روز رسانی دیگر نرم افزار هاست . بنابراین باید تاریخ ونوع بایوس خود را هنگام راه اندازی سیستم بخوانید و با مراجعه به سایت شرکت سازنده نرم افزار مربوطه را در صورت وجود دریافت کنید و بعد از کپی کردن آن نرم افزار داخل فلاپی و راه اندازی سیستم توسط آن فلاپی ، عمل به روز رسانی را انجام دهید . برای انجام این کار باید خیلی مراقب باشید و توجه کنید نرم افزار مورد نظر شما دقیفا مربوط به نوع بایوس شما باشد و نه مدلهای دیگر آن . ودر غیر این صورت ممکن است بایوس و در نتیجه آن سیستم شما از کار بیفتد و بلا استفاده شود.

تنظیمات بایوس

ساختار بایوس شما ممكن است با ساختار بایوس ما فرق كند. با وجود این‏، آنچه در زیر می‏آید به محتویات یك بایوس جدید اشاره دارد. ما براساس گروه‏بندیهای مختلف بایوس خودمان‏، امكانات مختلف را شرح داده‏ایم‏. (بایوس ما ساخت شركت اینتل است‏.) صفحه اصلی‏. در این صفحه مقدماتی‏، عكسی از ساختمان سیستم خواهید دید: نگارش بایوس‏، نوع و سرعت پردازنده‏، گذرگاه (bus) سیستم و سرعت حافظه‏، مقدار حافظه نهانگاهی (cache)، و مقدار كل حافظه‏. واضح است كه این اعداد را نمی‏توانید تغییر بدهید مگر این كه به طور فیزیكی كامپیوتر خود را تغییر بدهید.‏

تنها تنظیمهایی كه در صفحه اصلی می‏توانید تغییر بدهید عبارتند از زبان‏، تاریخ، و ساعت‏. از كلیدهای Up و Down برای رسیدن به كادر مورد نظر خود بهره بگیرید، و اگر لازم باشد داده‏های جدیدی را وارد كنید كلید Enter را بزنید. با آن كه می‏توانید تاریخ و ساعت سیستم را در بایوس تغییر بدهید، می‏توانید این كار را به آسانی از طریق ویندوز نیز انجام بدهید.‏

۱. پیكربندی وسایل جانبی .(Peripheral Configuration) از این بخش برای فعال یا غیرفعال‏كردن درگاههای سریال و موازی‏، و همچنین تغییردادن تنظیمهای ویژه بهره بگیرید. به عنوان مثال‏، IRQ برای گزینه Serial Port A در بایوس ما روی IRQ4 میزان شده است‏. در سیستمهای داس‏، چهار درگاه ارتباطی سریال پشتیبانی شده است‏:

COM1، COM2، COM3، .COM4 فقط دو IRQ، یعنی IRQ3 و IRQ4 برای آن چهار درگاه به منظور فعال‏كردن ارتباط بین وسایل مختلف و پردازنده قابل دستیابی است‏. وقتی یك وسیله جانبی جدید اضافه می‏كنید، ممكن است مجبور شوید كه مشخص كنید كدام IRQ را می‏تواند به كار بگیرد. فناوری Plug-and-Play معمولاً به طور خودكار این تنظیمها را میزان می‏كند، اما اگر مسئله‏ای به وجود بیاید، حال می‏دانید كه به كجای بایوس نگاه كنید.‏

۲. پیكربندی دیسكرانها .(Drive Configuration) اگر یك دیسك سخت جدید نصب كنید ممكن است لازم باشد كه اینجا را بررسی كنید تا اطمینان یابید كه تنظیمهای جدید مورد توجه قرار گرفته‏اند. به عنوان مثال‏، در بایوس ما، چند گزینه تنظیم‏كردنی برای پیكربندی ATA/IDE وجود دارد.‏ ATA یك مشخصه دیسك سخت است كه در آن كنترل‏كننده داده‏ها - تراشه‏ای برای ارتباط با وسایل جانبی - بر روی دیسك سخت قرار دارد.‏ ATA مبتنی بر فناوری IDE است‏.‏

در این بخش فهرستی از وسایل تشخیص‏داده‏شده و تشخیص‏داده‏نشده دیسكهای IDE نیز وجود دارد. وقتی بایوس به كار می‏افتد، حضور وسایل IDE نصب‏شده یا وصل‏شده را جستجو می‏كند. اگر حضور وسیله‏ای تشخیص داده شود، می‏توانید یك یا دو تنظیم را میزان كنید، اما اصلاح این تنظیمها روی كارآمدی دیسكرانهای IDE اثری نمی‏گذارد؛ كارآمدی دیسكران به وسیله برنامه‏های دستگاه‏ران (driver) دیسكران IDE و سیستم‏عامل شما كنترل می‏شود.‏

۳. پیكربندی فلاپی .(Floppy Configuration) اگر یك دیسكران فلاپی نصب كنید، ممكن است لازم باشد بعضی از گزینه‏های این بخش را تنظیم كنید. باید گزینه اندازه دیسكران به‏تازگی‏نصب‏شده خود، مثلاً یك دیسكران 2.88 مگابایتی 3.5 اینچی‏، را در اختیار داشته باشید. همچنین ممكن است قادر باشید كه خصوصیت حفاظت در برابر نوشتن این دیسكران را فعال یا غیرفعال كنید.‏

۴. پیكربندی واقعه‏نگاری .(Event Log Configuration) سیستم شما ممكن است حاوی یك واقعه‏نگار DMI باشد.‏ DMI سرواژه عبارت Desktop Management Interface به معنی «رابط مدیریت میزكار» است‏.‏ DMI اصلاحات صورت‏گرفته بر روی یك سیستم‏، مانند نصب برنامه‏، را ردیابی می‏كند. این صفحه گزینه‏هایی برای فعال‏كردن و غیرفعال‏كردن واقعه‏نگار و همچنین تماشای محتویات فایل واقعه‏نگاری‏، پاك‏كردن آن‏، و علامت‏گذاری آن به عنوان خوانده‏شده در اختیار شما می‏گذارد.‏

۵. پیكربندی .(USB Configuration) USB درگاههای USB ارتباطات سریعی را با وسایل جانبی‏ای چون موشها فراهم می‏سازند. استاندارد USB در حال حاضر در دو نگارش فراهم شده است‏: USB 1.1 (با سرعت ۱۲ مگابیت در ثانیه‏) و USB 2.0 (كه به Hi-Speed USB ) نیز مشهور است‏؛ با سرعت ۴۸۰ مگابیت در ثانیه‏). برای اطمینان‏یافتن از این كه نگارش درست USB براساس دستگاه‏رانهای نصب‏شده شما فعال شده است به این بخش نگاه كنید. اگر بایوس شما پشتیبانی از USB را فراهم نكند، لازم است پیش از خرید یك وسیله USB، آن را ارتقا دهید.‏

6. تغذیه (power) : تنظیمهای مدیریت مصرف برق براساس استاندارد ACPI در اختیار شما قرار می‏گیرد.‏ ACPI سرواژه عبارت زیر است‏:

Advanced Configuration andpower Interface

تنظیمهای ACPI به شما امكان می‏دهند كه مقدار برق اختصاصی برای هر وسیله جانبی را مشخص كنید. اگر مورد استفاده نباشد، كامپیوتر می‏تواند برای ذخیره منابع سیستمی یك وسیله را خاموش كند. همچنین می‏توانید تنظیم after power failure را فعال یا غیرفعال كنید، كه مشخص‏كننده نحوه واكنش سیستم شما در زمان یك عیب برقی است‏.‏ همچون بعضی دیگر از تنظیمهای بایوس‏، تنظیمهای مدیریت مصرف برق به وسیله سیستم‏عامل شما بدون هیچ مسئله‏ای اداره می‏شود.‏

7. بوت .(boot) گزینه‏های شما در اینجا شامل تعدادی تنظیم مربوط به بوت سیستم است‏.‏ تازه‏كاران در اینجا می‏توانند ترتیب بوت سیستم را برحسب دیسكرانهای ثابت و خارج‏شدنی مشخص كنند. همچنین می‏توانید خصوصیت بوت ساكت را در اینجا تنظیم كنید. افزون بر این‏، می‏توانید هشدارها در مورد قطعات سیستم‏، مانند دیسكرانها، صفحه‏كلید، و موش را فعال یا غیرفعال كنید. چنانچه اینها فعال باشند، اگر كامپیوتر چنین وسیله‏ای را تشخیص ندهد یك بوق بلند تولید خواهد كرد.‏

Boot Sqence : اگر این انتخاب بر روی تنظیمات پیش فرض خود باشد در آن صورت Bios در ابتدا تلاش می کند که سیستم را از درایو A راه اندازی کند اگر موفق نشد سپس به سراغ درایو C می رود. شما می توانید ترتیب دیگری را برای تلاش Bios هنگام راه اندازی سیستم انتخاب کنید.

8. Viruse Warning : اگر این انتخاب بر روی خصوصیات Enabled تنظیم شود در آن صورت وقتی برنامه ای در تلاش برای نوشتن بر روی بخش راه انداز (Boot Sector) باشد کاربر پیغام را دریافت می کند.پس از دریافت پیغام هشدار می کند که باید یک برنامه ضد ویروس را اجرا کنید.تنظیم پیش فرض برای این انتخاب Disabled می باشد. توجه داشته باشید که فعال بودن این گزینه موجب می شود که پیغام هشدار را تنها وقتی در مرحله ی راه اندازی قرار دارید دریافت کنید نه وقتی که ویندوز در حال اجرا شدن است.توجه:در هنگام نصب یک سیستم عامل جدید باید این خصوصیت را غیر فعال کنید

9. CPU Internal Cache : این انتخاب فعال بودن حافظه پنهانی داخل CPU را نشان می دهد.بنابر این باید روی خصوصیت Enabled باشد.

10. Processor Number Featur : این انتخاب نیز می تواند روی گزینه Enabled و Disabled تنظیم شود.فعال بودن انتخاب مذکور به این معنا است که شماره سریال پردازشگر می تواند توسط نرم افزار مخصوصی خوانده شود.

11. Quick Power On Self Test : این انتخاب نیز می تواند روی گزینه Enabled و Disabled تنظیم شود.اگر انتخاب مذکور بر روی خصوصیت Disabled تنظیم شود در آن صورت زمان بیشتری صرف انجام عملیات Post (شمارش رم در اول بوت) خواهد شد.

12. Boot From Lan First : اگر این انتخاب فعال باشد در آن صورت Bios سعی می کند به جای راه اندازی شدن از طریق درایو دیسک سخت موجود بر روی آن سیستم،از طریق درایو سرویس دهنده شبکه محلی راه اندازی شود.البته این در صورتی است که کنترل کننده شبکه از این خصوصیت پشتیبانی کند.

13. Vga Boot From : اگر در سیستم شما دو کنترل کننده ی تصویری وجود داشته باشد با استفاده از این انتخاب می توانید کنترل کننده ای که سیستم باید انتخاب کند را معین کنید.

14. Boot Up NumLock Status : با انتخاب این گزینه شما می توانید تصمیم بگیرید که آیا کلید NumLock با روشن شدن سیستم فعال شود یا خیر؟ اگر می خواهید کلید NumLock با روشن شدن سیستم روشن گردد خصوصیت Boot NumLock را بر روی On تنظیم کنید در غیر این صورت می توانید خصوصیت Off را برای آن انتخاب کنید.

15. Security Option : برای این انتخاب می توانید از دو خصوصیت Setup یا System یکی را انتخاب کرد.اگر خصوصیت System را انتخاب کنید در آن صورت هم برای راه اندازی سیستم و هم برای اجرا شدن Setup باید کلمه عبور را وارد کنید.اما اگر خصوصیت Setup را انتخاب نمایید در آن صورت فقط برای اجرای برنامه Setup به کلمه عبور نیاز خواهید داشت.

16. Pci/Vga Palette Snoop : برای این انتخاب می توانید یکی از دو خصوصیت Disabled یا Enabled را تعیین کرد. تنظیمات این انتخاب هنگام استفاده از مونیتور به جای تلویزیون یا برای وقتی که اجرای CD باعث به هم ریختن تصویر مونیتور میشود مورد استفاده قرار می گیرد.اگر کارتهایی چون کارت TV در سیستم تان به کار رفته است در آن صورت این انتخاب را بر روی خصوصیت Enabled قرار دهید.

17. Assign IRQ For VGA : با استفاده از این انتخاب می توانید برای کنترل کننده VGA یک خط IRQ تعیین کنید.

18. Os Select For DRAM>64MB : برای این انتخاب می توانید یکی از دو خصوصیت Non-Os2 یا Os را انتخابی کرد.اگر سیستم شما بیش از 64 مگابایت حافظه دارد و سیستم عامل OS/2 را اجرا می کند در آن صورت این انتخاب را بر روی خصوصیت OS2 تنظیم کنید. اگر سیستم تان از سیستم عامل دیگری استفاده می کند در آن صورت انتخاب مذکور را بر روی خصوصیت Non-Os تنظیم نمایید.توجه:اگر حافظه سیستم شما کمتر از 64 مگابایت باشد در آن صورت Bios این انتخاب را نخواهد داشت.

19. HDD S.M.A.R.T. Capability : اگر این انتخاب را بر روی Enabled تنظیم کنید در آن صورت به Bios اجازه می دهید که از پروتکل SMART استفاده کند.پروتکل SMART وقتی که درایو دیسک سخت در حال خراب شدن استکاربر را از این موضوع مطلع می سازد.

20. SMART : یک فن آوری برای نمایش اطلاعات و پیش بینی عملکرد و قابلیت سیستم

21. Standard cmos features : با ورود به این قسمت میتوانید موارد مختلفی از جمله تاریخ وساعت سیستم را تنظیم کنید در زیر این تنظیمات میتوان هارد و سایر دستگاه های ذخیره سازی اطلاعات مانند cd-Rom و Cd- writer را تعریف و مشخص نمود . البته با توجه به جدید بودن مدل مادر بوردها در صورت عدم تنجام این کار ، دستگاه به صورت اتوماتیک ، عمل شناخت وتعریف هارد و درایو نوری را انجام میدهد . برای مشاهده تنظیمات این قسمت کافی است روی درایو ( هارد یا سی دی ) ، بعد از آن میتوانید مشخصات دقیق آن مانند ظرفیت هارد ، تعداد سیلندرها ، هد وسکتورها را مشاهده نمایید . در این قسمت چهار گزینه IDE Primary Master ، IDE Primary Slave ، IDE Secondary Master و IDE Secondary Slave می باشد . همان طور که میدانید روی مادر بورد دو کانکتور IDE وجود دارد که به هرکدام دو هاد یا درایو نوری را میتوان متصل کرد . یعنی چهار وسیله IDE که هرکدام از آنها به یکی از این چهار گزینه نسبت داده میشود . به عنوان مثال اگر یک هارد داشته باشیم و جامپر آن را روی Masterتنظیم و آن را به IDE۱ وصل کنیم ، در مقابل عبارت اول یعنی Primary Master ، مشخصات آن هارد نشان داده خواهد شد . با زدن کلید ENTER روی آن ، مشخصات کامل تری از آن خواهید دید . در ادامه این صفحه تنظیماتی درباره فلاپی درایو وجود دارد .

گزینه Halt On در این صفحه به این معنی است که سیستم بعد از روشن شدن و در هنگام اجرای مراحل بوت در صورتی که به خطایی برخورد کرد متوقف شود . مثلا اگر کیبورد متصل نبود سیستم متوقف شده و کاربر را با دادن پیغامی آگاه می سازد .

22. integrated Peripherals : این قسمت از تنظیمات بایوس شامل تنظیمات قطعات داخلی دستگاه که بر روی مادربورد به صورت Built-in قرار دارند میباشد . از جمله آنها پورتهای سریال و همچنین کارت های LAN ( در صورتی که کارت شبکه آنبورد باشد ) ، کارت صدا و USB میتوان نام برد . در نظر داشته باشید که فعال بودن پورت هایی که بدون استفاده هستند بسیاری از منابع سیستم را هدر میدهند و در نتیجه بهتر است غیر فعال باشند .

چگونه با اطمینان خاطر از بایوس خارج شویم‏؟

بایوس شما احتمالاً حاوی یك صفحه خروج (Exit) است كه یك روش مطمئن را برای ترك‏كردن لخت‏افزار فراهم می‏سازد. می‏توانید اصلاحات خود را در CMOS ذخیره كنید و از بایوس خارج شوید یا می‏توانید اصلاحات را نادیده بگیرید و از بایوس براساس همان تنظیمهای قبلی خارج شوید.‏ همچنین بایوس شما یك خصوصیت امنیتی توكار دیگر ممكن است داشته باشد.‏ اگر با زدن كلید ESC از بایوس خارج شوید، از شما پرسیده می‏شود كه آیا می‏خواهید پیش از خروج‏، اصلاحات انجام‏گرفته دور انداخته شود یا نه‏. این یك روش مطمئن برای جلوگیری از نتایج تغییرات تصادفی است‏.‏ فكر نكنید چنین اشتباهی رخ نخواهد داد. نظر به این كه كاوش در بایوس به جای كلیك‏كردنهای موش به كلیدزنی با صفحه‏كلید نیاز دارد، تنظیم تصادفی به آسانی رخ می‏دهد.‏ و همچنان كه هشدار داده‏ایم‏، حتی یك تنظیم غلط در بایوس می‏تواند سیستم سالم شما را به یك سیستم معیوب تبدیل كند.‏

از کار انداختن رمز عبور BIOS

● استفاده از Jumper ها

بر روی تمام مادربردها یک Jumper است که از آن برای پاک کردن CMOS میتوانید استفاده کنید.کنار این jumper معمولا این عبارت دیده میشود Clr CMOS.

تنها کاری که شما میکنید این است که jumper را از پایه 1و2 درآورده و به پایه 3و4 نصب کنید و دوباره به حالت اول برگردانید. شما به همین سادگی میتوانید رمز عبور را پاک کنید.

● در آوردن باتری

میتوانید باتری دستگاهتان را که روی مادربرد است درآورده و دوباره جا بیاندازید در این حالت تمام اطلاعات CMOS به حالت پیش فرض برمیگردد. ولی توجه داشته باشید که جا انداختن باتری کمی مشکل است.

● عوض کردن آی سی ( Cheap CMOS )

اگر هیچ یک از روشهای بالا جواب نداد میتوانید آی سی CMOS را با یک آی سی از همان نوع عوض کنید یا از نوع برنامه ریزی کنید اینکار ابزار مخصوصی دارد و شرکتهای تعمیر کامپیوتر برای شما اینکار را خواهند کرد .

توجه: برای پیدا کردن آی سی CMOS میتوانید به دفترچه مادربرد خود مراجعه کنید.

در این روشها علاوه بر اینکه رمز عبور را پاک میکنید سایر اطلاعات نیز به حالت اولیه برمیگرد ولی نگران نباشید مشکلی نیست و شما میتوانید دوباره مشخصات کامپیوتر خود را در Setup وارد کنید.

انواع بوق بایوس ( BIOS BEEP)

این بوق ها در بین شرکت های سازنده به یک استاندارد مشخص نرسیده اند ، بنابراین هر نوع بایوس با بوق های خاص و متفاوتی از دیگد بایوس ها به هشدار کاربران می پردازد . در یک بایوس دو بوق کوتاه نشان از صحت کامل رایانه و در نوع دیگر ناشی از یک اشکال مهم است . بنابر این اولین نکته ای که کاربر موظف به دانستن آن است ، شناخت نوع بایوس و علایم هشدار دهنده آن است .به کسانی که از این اطلاعات نا آگاهند توصیه می شود که به جز آن بوق معمول که هر زمان رایانه را روشن می کنند می شنوند هر بوق دیگری را که جدید بود و ترتیب نامعلومی داشت و در هنگام روشن نمودن رایانه به گوش آن ها رسید جدی بگیرید .نوع بوق را به خاطر سپرده و رایانه را هر چه سریع تر خاموش کنند . زیرا گاهی هشدار برای گرمای بیش از اندازه CPU است که اگر در خاموش کردن رایانه تعلل شود ممکن است به سوختن CPU منجر شود . اما در خاموش کردن آنقدر دستپاچه عمل نکنید که با کشیدن دوشاخه از برق بع قطعات دیگر صدمه بزنید .با این تفاسیر شما هم به نتیجه می رسید که کمی در مورد بایوس خود و بوق هایآن تحقیق کنید تا در مواقع لزوم با آگاهی عمل کنید . اگر از بایوس خود اطلایی ندارید به 3 طریق می توانید از آن آگاه شوید . یکی آن که به راهنمای مادر برد خود رجوع کنید . راه دیگر آن است که به هنگام روشن نمود ن رایانه به نوشته های ظاهر شده دقت کنید مطمئنا نوع آن ذکر خواهد شد اگر درب جعبه ( کیس ) رایانه را باز کنید وبه چیپ ها و IC های روی مادر برد دقت کنید بر روی بایوس نام آن را نوشته است . بایوس های معروف عبارتند از ، Award ، AMI ، phoenix ، ibm ، Compaq و ...انواع بوق های این بایوس ها بسیارند که من در اینجا به برخی از آن ها در دوع نوع از موارد فوق اشاره خواهیم کرد .

Award BIOS: در این نوع بوق ها نامحدود نشانه وجود خطا در حافظه اصلی است یا علت آن خرابی RAM است و یا عدم وجود آن . یک بوق بلند و دو بوق کوتاه بیانگر و جود اشکال در کارت گرافیک است . ممکن است ناشی از خرابی یا نصب نادرست سخت افزاری باشد در ضمن باید در این مواقع اتصال درست کابل ویدئو یی به نمایشگر نیز بررسی شود . یک بوق بلند و سه بوق کوتاه نیز بیانگر عدم وجود کارت گرافیک یا وجود اشکال در حافظه کارت گرافیک است . بوق های مکرر و فرکانس های پایین و بالا از وجود اشکال در CPU که یا درست جاگذاری نشده است یا و یا کاملا خراب است . بوق های متمادی و یکنواخت با فرکانس بالا در حین کار با رایانه نیز بیانگر گرمای بیش از حد مجاز CPU است که در صورت عدم اعتنا به ممکن است باعث سوختن آن شود. بایوس های کنونی Award بوق های دیگری ندارد و تمامی آنها به شرح فوق بود .

AMI BIOS: در این نوع بایوس یک یا دو یا سه بوق کوتا بیانگر اشکالات متفاوت حافظه اصلی است و یک بوق بلند به همراه3بوق کوتا بیانگر توقف آزمایش حافظه به علت وجود خطا در آن است . اما توجه کنید که یک بوق بلند نشانه سالم بودن تمام قطعات و انجام تمامی آزمون ها است. 5 بوق کوتاه وجود اشکال در پردازنده را بیان می کند 8 بوق کوتا و یک بوق بلند به همراه 8 بوق کوتا هر کدام از وجود اشکالاتی از جانب کارت گرافیک و یا حافظه آن خبر می دهند .

وقتي يك كامپيوتر روشن ميشود و آماده براي بالا آمدن ميشود و يا وقتي كامپيوتر reset ميشود BIOS سيستم شما با عملكردي به نام POST كه فكر كنم در اموزش سخت افزار توضيح داده ام به تست كردن سخت افزار سيستم شما ميپردازد تا از درستي اتصال انواع device ها مطلع شود .در اينصورت اگر سيستم با مشكلي مواجه شود POST براي BIOS پيغام خطا ميفرستد اينكه مثلا كارت گرافيمكي شما با مشكل مواجه است مثلا از جاي خودش تكان خورده يا اينكه ram شما با مشكل مواجه شده است بيپ يا همون بوق هايي متداول ارسال ميكند و شكا را از ان مطلع ميكند بنا بر اين بهتر است با اينگونه بوق ها اشنا بشويم تا در صورت هر گونه عيبي خودمان در صورت امكان رفع اشكال كنيم .البته همانطور كه گفتم BIOS هاي سيستم از شركت هاي مختلفي توليد ميشود كه من در اينجا از دو شركت( AMI American Megatrends International) و Phoenix ذكر ميكنم .

AMI Beep Codes

يك بوق : اشكال از DRAM ميباشد . بنابراين مشكلي در حافظه سيستم به وجود امده و يا motherboard.

دو بوق: حافظه فاقد تعادل است . تساوي گردش در حافظه به درستي كار نميكند .

سه بوق: 64 كيلو بايت مورد نياز براي شروع و راه اندازي سيستم در دسترس نيست كه اين هم به RAM بر ميگردد .

چهار بوق : تايمر سيستم شما با مشكل مواجه شده است كه مانع از درستي همزمان عملكرد motherboard ميشود .

پنج بوق : CPU با مشل مواجه است .

شش بوق: وروديه A20/Keyboard كنترلر ان با مشكل مواجه است IC كنترل كننده keyboard با مشكل مواجه شده است و مانع از وروديه A20 براي سوييچ كردن پردازنده ميشود .

هفت بوق : حافظه مجازي Virtual با مشكل مواجه است .

هشت بوق : حافظه كارت ويدئو مشكل دارد BIOS نميتواند بر روي فريم هاي بافر كارت ويدئو بنويسد .

نه بوق : ROM شما مشكل دارد. چيپ BIOS ROM روي motherboard دچار خطا است .

ده بوق : CMOS هم مشكل دارد . سعني يه چيزي روي motherboard مانه از فعل و انفعال با CMOS ميشود .

يازده بوق : كش در level 2 حافظه غش كرده .

يك بوق بلند و دو بوق كوتاه : سيستم ويدئويي مشكل داره .

يك بوق بلند سه بوق كوتاه : بازهم خطا در مورد 64 k ميباشد .

يك بوق بلند هشت بوق كوتاه : عملگر تست كردن خطا داره .

بوق مداوم : يا اشكال از RAM يا از ويدئو .

Phoenix Beep Codes

اين شركت از بوق هاي دنباله دار استفاده ميكند من براي مشخص كردن فاصله بوق ها از خط تيره - استفاده ميكنم يعني يك توقف و ادامه يعني 1-2-3 يعني اول يك بوق بعد دو بوق بعد هم سه بوق . ويرايش چهارم به پايين اين محصول از سه بوق و از ورژن چهار به بالا از چهار بوق استفاده ميكند .

ورژن چهار :

1-1-1-3 يا 1-1-2-1 : CPU/motherboard مشكل دارد .

1-1-2-3 يا 1-1-3-1 يا 1-1-3-2 يا 1-1-3-3: motherboard مشكل داره يا يكي از اجزا .

1-1-3-2 يا 1-1-3-3 يا 1-1-3-4 : اشكال از حافظه 64K .

1-1-4-1 : كش در level 2 مشكل داره .

1-1-4-3 : اشكال از پورت I/O .

1-2-1-1 : مديريت پاور power management .

1-2-1-2 يا 1-2-1-3 : motherboard .

1-2-2-1 كيبورد و 1-2-2-3 : BIOS ROM .

1-2-3-1 : System timer .

1-2-3-3 : DMA .

1-2-4-1: IRQ

Cyberlife

19-05-2009, 12:32

این هم اطلاعات دیگر درباره بایوس

سیاستمدار رسمی هر سیستم کامپیوتری است که از اولین لحظه راه اندازی کامپیوتر،تراکنش های حیاتی کامپیوتر را مدیریت می کند. در این مقاله به این موضوع پرداخته می شود که چگونه می توان حداکثر بهره را از آن برد و عملیات «flash »کردن بایوس به چه معناست.اصلی ترین قسمت هر کامپیوتر،«سیستم ورودی \ خروجی اولیه» (BIOS:Basic Input\Output System ) آنست. وقتی یکی از اجزای سیستم نیاز داشته باشد که دیگر قسمت های کلیدی داخل کامپیوتر را شناسایی کرده و با آنها ارتباط برقرار کند،به سراغ بایوس می رود و بایوس مقدمات این کار را فراهم کرده و در اختیارش قرار می دهد. پس از روشن کردن کامپیوتر و پیش از انجام هر گونه عملی، اطلاعاتی که در تراشه حافظه بایوس ذخیره گردیده خوانده می شود. این تراشه روی مادربرد کامپیوتر جاسازی گردیده است. بایوس سرعت عملکرد پردازنده ،RAM و گذرگاه سیستم (BUS )را تعیین می کند(گذرگاه سیستم خود نیز نوعی سیاستمدار کوچک است که به عنوان رابط بین پردازنده و تمام اجزای دیگر سیستم عمل می نماید.)در چند ثانیه اول پس از روشن کردن دستگاه،بایوس نشان می دهد که چه درایوهای اپتیکالی نصب شده اند حجم هارد دیسک چقدر است و چه مقدار حافظه روی مادر برت نصب شده است. همچنین پورت های اتصال کیبورد و ماوس را شناسایی می کند،پورت های USB را پیدا می کند،و کارت گرافیکی ،کارت صدا و آداپتور شبکه رانیز مورد شناسایی قرار می دهد. پس از آن با انجام یک خودآزمایی موسوم به POST (Power-on self test )شروع به راه اندازی ادامه سیستم می نماید. در این خود آزمایی بایوس پیش از نمایش فهرستی از اجزای اصلی،وجود برخی از مشکلات محتمل نظیر فقدان سیستم عامل یا کیبورد را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین تراشه بایوس وظایفی نظیر غیر فعال کردن آداپتور صوتی onboard ،درخواست کلمه عبور،یا تغییر تاریخ و زمان را نیز انجام می دهد. یک بایوس پیشرفته قابل انعطاف به دو طریق مختلف قابل برنامه ریزی است :یکی اینکه می توان این کار را با تنظیمات خود بایوس انجام داد. با این که پیش فرض تقریبا" همه تراشهای بایوس اینست که سرعت پردازنده، RAM ،باس سیستم و باس AGT کارت گرافیکی را بطور خودکار تعیین کند،امااغلب تراشه های بایوس این امکان را می دهند که تنظیمات دستی دلخواه را اعمال کنید و تنظیمات خودکار نادیده گرفته شوند. برای مثال فرض کنید یک پردازنده 3.2 گیگاهرتزی پنتیوم 4 دارید که طوری طراحی شده که با سرعت 16 برابر باس سیستم 200 مگاهرتزی آن عمل کند. می توانید باس سیستم خود را به دلخواه افزایش داده و به 220 مکاهرتز تغییر دهید. سرعت پردازنده که با 16 برابر این سرعت اجرا می شود، برابر با 3.52 گیگاهرتز خواهد بود. احتمال دارد که پردازنده با این سرعت کار نکند اما قابلیت تراشه بایوس این امکان را به شما می دهد که سرعت های فوق را بیازمایید .دومین روش برای تغییر دادن اطلاعات موجود در بایوس flash کردن یا بروز رسانی آنست. Flash کردن بایوس که قدری از تغییر دادن تنظیمات بایوس پیچیده تر است برنامه تعبیه شده در هسته بایوس را تغییر می دهد.اما چرا باید بخواهید نحوه عملکرد بایوس (اصلی ترین جزء سیستم )را تغییر دهید؟ اول این که flash کردن بایوس خرده اشکالاتی را که از زمان تولید مادر برد کشف شده اند، تصحیح و برطرف می کند. چه قابلیت های مربوط به مدیریت جریان برق به درستی عمل نکنند و چه کامپیوتر نتواند دستگاه های plug-and-play را بطور خودکار تشخیص دهد،عمل flash کردن می تواند بایوس را طوری ارتقاء دهد که میزان پاسخگویی یک کامپیوتر افزایش یابد. دوم اینکه یک بایوس ارتقاء یافته اغلب سازگاری با سخت افزار و ادواتی را که پس از ساخت مادربرد تولید شده اند، بهبود می بخشد. هارد دسیک های حجیم تر درایوهای خارجی (external ) و کارت های گرافیکی نوظهور ،هر یک ممکن است با یک بایوس قدیمی تر کار نکنند.سوم اینکه،چند ماه پس از نصب یک تراشه بایوس بر روی یک مادربرد بخصوص ممکن است راه های بهتر و کارآمدتری برای تبادل داده ها و پیکر بندی اجزای سخت افزاری ابداع گردند. بنابراین بروز رسانی تراشه بایوس باعث نیل به بهترین کارایی خواهد شد.

Flash
فواید flash کردن بایوس آشکار هستند. اگر بنا دارید خودتان اقدام به انجام این کار کنید،به وب سایت کارخانه سازنده مادربرد خود بروید و به دنبال صفحات مربوط به پشتیبانی پس از فروش بگردید. از آنجا لینک مربوط به download نرم افزار را پیدا کنید. پس از یافتن محل مربوط به مادر بردخود آخرین نسخه موجود از نرم افزار بایوس آن را دریافت نمایید. توجه داشته باشید که نسخه ای را که مختص مادربردتان ساخته نشده به هیچ وجه دریافت نکنید. نصب گونه دیگری از بایوس مادربرد بر روی سیستم ممکن است باعث شود که بایوس و در نتیجه مادربرد غیرقابل استفاده گردد.اگر در وب سایت فوق دو نسخه "فقط update "و "update "به همراه برنامه نصب کننده "وجود داشت،گزینه"... به همراه نصب کننده "را انتخاب نمایید.اگر نمی توانید این دو را با هم دانلود کنید،اطمینان حاصل نمایید که ابتدا برنامه نصب کننده و سپس خود update را دریافت می نمایید. سپس آن دو را روی یک فلاپی دیسک کپی کنید،دیسک را در درایو قرار داده و کامپیوتر را از نو بوت نمایید. قبل از بالا آمدن سیستم،وارد برنامه BIOS شوید (معمولا" از طریق دکمه Delete یا F2 ،در غیر این صورت به مستندات مادربرد خود رجوع کنید). در منوی Boot یا Drives ،بررسی کنید که تنظیمات به گونه ای باشد که فلاپی دیسک قبل از هارد دیسک بوت شود. تغییرات انجام داده را ذخیره کنید وسیستم را بوت کنید. حالا سیستم از فلاپی دیسک بوت می شود. برای اجرا برنامه update ،کافیست فقط نام فایل EXE .آن را تایپ کرده و Enter را بزنید.سپس نام update جدید بایوس خود را انتخاب نمایید. در خلال انجام عملیات flash بایوس،به هیچ عنوان به کامپیوتر خود دست نزنید،اگر وقفه ای در این عملیات به وجود آید باعث می شود سیستم غیر قابل بوت شدن گردد. به همین دلیل توصیه می شود دستگاه خود را به یک منبع مطمئن وصل کنید و یا از UPS استفاده نمائید. پس از اتمام عملیات Flash ،برنامه از شما می خواهد دیسکت را از درایو خارج کرده و سیستم را بوت نمایید. اگر برنامه بخواهد خودش سیستم را بوت کند،نباید مانع از انجام این کار بشوید(اگر این طور باشد،پیغامی به شما خواهد داد.)
پس از راه اندازی مجدد سیستم خواهید دید که اینک کامپیوترتان با ثبات تر و با سخت افزار ها سازگارتر است و کارایی بهتری ارائه می نماید.